Η διαταραχή αυτή υπολογίζεται ότι προσβάλλει περίπου το 3-5 % των παιδιών σχολικής ηλικίας. Προσβάλλει συχνότερα τα αγόρια (3-4 φορές).
Για την κατάσταση αυτή δε φταίει κανένας από το περιβάλλον του παιδιού (ούτε οι γονείς ούτε οι δάσκαλοι) και το πιο πιθανό το παιδί γεννιέται με αυτό το πρόβλημα (διαταραχή που κληρονομείται). Έρευνες δείχνουν ότι αυτά τα παιδιά έχουν χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.
Σε ποια ηλικία εκδηλώνεται;
Η υποψία της αρρώστιας τίθεται όταν το παιδί αρχίζει να μεγαλώνει και παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά συμπτώματα, συνήθως σε σχολική ηλικία.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά συμπτώματα;
Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι η ελλειμματική προσοχή, η υπερκινητικότητα και η παρορμητική συμπεριφορά.
Ελλειμματική προσοχή
Το παιδί αδυνατεί να συγκεντρωθεί σε ένα παιχνίδι ή μια συγκεκριμένη εργασία για πολλή ώρα. Πολλές φορές δείχνει να μη σας ακούει όταν του μιλάτε ή δεν ακολουθεί τις οδηγίες που του δίνετε.
• Αδυνατεί να προσηλωθεί σε λεπτομέρειες ή κάνει απρόσεκτα λάθη.
• Δυσκολεύεται να κρατηθεί προσηλωμένο σε μια συγκεκριμένη εργασία για πολλή ώρα.
• Δεν φαίνεται να παρακολουθεί αυτό που του λες.
• Δυσκολεύεται να οργανώσει τα πράματα γύρω του.
• Αποφεύγει ή δυσκολεύεται να συμμετάσχει σε δραστηριότητες που απαιτούν πνευματική προσπάθεια.
• Χάνει εύκολα να πράγματα του.
• Ξεχνά πολύ εύκολα.
• Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες.
• Χάνει εύκολα την προσοχή του.
Υπερκινητικότητα / Παρορμητική συμπεριφορά
Το παιδί αδυνατεί να κάτσει για πολλή ώρα σε ένα τόπο. Κινείται συνεχώς. Μπορεί να μιλά συνέχεια.
Δίνει απαντήσεις πριν καν συμπληρωθεί η ερώτηση. Διακόπτει συνεχώς τους άλλους.
• Δυσκολεύεται να μείνει καθιστό σε μια καρέκλα για πολλή ώρα.
• Όταν κάθεται κινεί συνέχεια τα χέρια και πόδια.
• Τρέχει και σκαρφαλώνει συνέχεια μέσα στο σπίτι.
• Δυσκολεύεται να συμμετάσχει ήρεμα σε μια δραστηριότητα.
• Συμπεριφέρεται σαν να έχει μέσα του ένα μηχανάκι.
• Μιλά ασταμάτητα.
• Απαντά πριν συμπληρωθεί η ερώτηση.
• Δυσκολεύεται να περιμένει στη σειρά του.
• Διακόπτει τους άλλους όταν μιλούν.
Πώς διαγιγνώσκεται;
Δεν υπάρχει εξέταση που να θέτει τη διάγνωση του ΔΕΠ (Υ). Όταν κάποιος υποψιαστεί την διαταραχή, τότε αφού πρώτα ο γιατρός εξετάσει το παιδί, στη συνέχεια θα πρέπει να συλλέξει πληροφορίες από τους γονείς, τους δασκάλους και από οποιοδήποτε έρχεται σε επαφή με το παιδί για πολλή ώρα. Ο γιατρός θα αξιολογήσει όλες αυτές τις πληροφορίες και ταυτόχρονα θα αποκλείσει άλλες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα που να μοιάζουν με ΔΕΠ (Υ).
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αντιμετώπιση του παιδιού με ΔΕΠ (Υ) είναι πολύπλευρη. Θα πρέπει να στραφεί στους εξής τομείς:
1. Εκπαίδευση των γονιών.
2. Προγράμματα παρέμβασης στη συμπεριφορά του παιδιού.
3. Καταρτισμός κατάλληλου εκπαιδευτικού προγράμματος.
4. Φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των παιδιών με ΔΕΠ (Υ) δε θεραπεύουν την διαταραχή. Βελτιώνουν τα συμπτώματα για όσο χρόνο διαρκεί η δράση του φαρμάκου. Τα φάρμακα που συνήθως χρησιμοποιούνται ανήκουν στις πιο κάτω κατηγορίες. Α. Μεθυλφενιδάτη Β. Προϊόντα αμφεταμίνης και δεξτροαμφεταμίνης. Οι φαρμακευτικές εταιρείες κυκλοφορούν φάρμακα μακράς δράσεως και στις δυο αυτές κατηγορίες, δηλαδή φάρμακα που ο χρόνος δράσης τους είναι σχετικά μεγάλος έτσι δίνεται η δυνατότητα χορήγησης του φαρμάκου μια φορά την ημέρα. Να θυμάστε να ρωτάτε πάντα τον γιατρό σας για τις πιθανές παρενέργειες και για την ακριβή δόση του φαρμάκου.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Τα παιδιά με ΔΕΠ (Υ) έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα αποτυχίας στο σχολείο. Περίπου τα δυο τρίτα των παιδιών θα συνεχίσουν να έχουν συμπτώματα και στην ενήλικη ζωή τους. Μελέτες όμως απέδειξαν πως τα παιδιά που αντιμετωπίζονται έγκαιρα με τη σωστή πολύπλευρη θεραπεία έχουν λιγότερα προβλήματα στο σχολείο και μόνο οι μισοί από αυτούς παρουσιάζουν προβλήματα μέσα στην οικογένεια τους και στη δουλειά τους.
Για την κατάσταση αυτή δε φταίει κανένας από το περιβάλλον του παιδιού (ούτε οι γονείς ούτε οι δάσκαλοι) και το πιο πιθανό το παιδί γεννιέται με αυτό το πρόβλημα (διαταραχή που κληρονομείται). Έρευνες δείχνουν ότι αυτά τα παιδιά έχουν χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.
Σε ποια ηλικία εκδηλώνεται;
Η υποψία της αρρώστιας τίθεται όταν το παιδί αρχίζει να μεγαλώνει και παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά συμπτώματα, συνήθως σε σχολική ηλικία.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά συμπτώματα;
Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι η ελλειμματική προσοχή, η υπερκινητικότητα και η παρορμητική συμπεριφορά.
Ελλειμματική προσοχή
Το παιδί αδυνατεί να συγκεντρωθεί σε ένα παιχνίδι ή μια συγκεκριμένη εργασία για πολλή ώρα. Πολλές φορές δείχνει να μη σας ακούει όταν του μιλάτε ή δεν ακολουθεί τις οδηγίες που του δίνετε.
• Αδυνατεί να προσηλωθεί σε λεπτομέρειες ή κάνει απρόσεκτα λάθη.
• Δυσκολεύεται να κρατηθεί προσηλωμένο σε μια συγκεκριμένη εργασία για πολλή ώρα.
• Δεν φαίνεται να παρακολουθεί αυτό που του λες.
• Δυσκολεύεται να οργανώσει τα πράματα γύρω του.
• Αποφεύγει ή δυσκολεύεται να συμμετάσχει σε δραστηριότητες που απαιτούν πνευματική προσπάθεια.
• Χάνει εύκολα να πράγματα του.
• Ξεχνά πολύ εύκολα.
• Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες.
• Χάνει εύκολα την προσοχή του.
Υπερκινητικότητα / Παρορμητική συμπεριφορά
Το παιδί αδυνατεί να κάτσει για πολλή ώρα σε ένα τόπο. Κινείται συνεχώς. Μπορεί να μιλά συνέχεια.
Δίνει απαντήσεις πριν καν συμπληρωθεί η ερώτηση. Διακόπτει συνεχώς τους άλλους.
• Δυσκολεύεται να μείνει καθιστό σε μια καρέκλα για πολλή ώρα.
• Όταν κάθεται κινεί συνέχεια τα χέρια και πόδια.
• Τρέχει και σκαρφαλώνει συνέχεια μέσα στο σπίτι.
• Δυσκολεύεται να συμμετάσχει ήρεμα σε μια δραστηριότητα.
• Συμπεριφέρεται σαν να έχει μέσα του ένα μηχανάκι.
• Μιλά ασταμάτητα.
• Απαντά πριν συμπληρωθεί η ερώτηση.
• Δυσκολεύεται να περιμένει στη σειρά του.
• Διακόπτει τους άλλους όταν μιλούν.
Πώς διαγιγνώσκεται;
Δεν υπάρχει εξέταση που να θέτει τη διάγνωση του ΔΕΠ (Υ). Όταν κάποιος υποψιαστεί την διαταραχή, τότε αφού πρώτα ο γιατρός εξετάσει το παιδί, στη συνέχεια θα πρέπει να συλλέξει πληροφορίες από τους γονείς, τους δασκάλους και από οποιοδήποτε έρχεται σε επαφή με το παιδί για πολλή ώρα. Ο γιατρός θα αξιολογήσει όλες αυτές τις πληροφορίες και ταυτόχρονα θα αποκλείσει άλλες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα που να μοιάζουν με ΔΕΠ (Υ).
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αντιμετώπιση του παιδιού με ΔΕΠ (Υ) είναι πολύπλευρη. Θα πρέπει να στραφεί στους εξής τομείς:
1. Εκπαίδευση των γονιών.
2. Προγράμματα παρέμβασης στη συμπεριφορά του παιδιού.
3. Καταρτισμός κατάλληλου εκπαιδευτικού προγράμματος.
4. Φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των παιδιών με ΔΕΠ (Υ) δε θεραπεύουν την διαταραχή. Βελτιώνουν τα συμπτώματα για όσο χρόνο διαρκεί η δράση του φαρμάκου. Τα φάρμακα που συνήθως χρησιμοποιούνται ανήκουν στις πιο κάτω κατηγορίες. Α. Μεθυλφενιδάτη Β. Προϊόντα αμφεταμίνης και δεξτροαμφεταμίνης. Οι φαρμακευτικές εταιρείες κυκλοφορούν φάρμακα μακράς δράσεως και στις δυο αυτές κατηγορίες, δηλαδή φάρμακα που ο χρόνος δράσης τους είναι σχετικά μεγάλος έτσι δίνεται η δυνατότητα χορήγησης του φαρμάκου μια φορά την ημέρα. Να θυμάστε να ρωτάτε πάντα τον γιατρό σας για τις πιθανές παρενέργειες και για την ακριβή δόση του φαρμάκου.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Τα παιδιά με ΔΕΠ (Υ) έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα αποτυχίας στο σχολείο. Περίπου τα δυο τρίτα των παιδιών θα συνεχίσουν να έχουν συμπτώματα και στην ενήλικη ζωή τους. Μελέτες όμως απέδειξαν πως τα παιδιά που αντιμετωπίζονται έγκαιρα με τη σωστή πολύπλευρη θεραπεία έχουν λιγότερα προβλήματα στο σχολείο και μόνο οι μισοί από αυτούς παρουσιάζουν προβλήματα μέσα στην οικογένεια τους και στη δουλειά τους.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου