Stratfor: Τι κρύβει ο μεγάλος διχασμός στην Ουκρανία

Οι διαδηλώσεις στην Ουκρανία κλιμακώθηκαν κι αναφορές κάνουν λόγο για δύο νεκρούς την Τετάρτη κατά τη διάρκεια συγκρούσεων μεταξύ διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας στο κέντρο του Κιέβου. Αυτές είναι οι πρώτες απώλειες από τότε που ξεκίνησαν -προ περίπου δύο μηνών- οι αντικυβερνητκές διαδηλώσεις. Το εάν η κατάσταση της ασφάλειας στο Κίεβο θα ομαλοποιηθεί τις ερχόμενες ημέρες μένει να φανεί, όμως η περαιτέρω αποσταθεροποίηση θα μπορούσε να έχει βαθιές επιπτώσεις όχι μόνο για την κυβέρνηση του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, αλλά και για τις ευρύτερες σχέσεις της Ουκρανίας με τη Ρωσία και τη Δύση.
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν όταν ο Γιανουκόβιτς αποφάσισε να παγώσει τις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή βασικών συμφωνιών ενοποίησης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό οδήγησε τους υποστηρικτές της ένταξης στην Ε.Ε. στους δρόμους, σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Οι διαδηλώσεις αυτές σταδιακά πέρασαν από το θέμα της ένταξης στην Ε.Ε. και πήραν γενικότερη αντικυβερνητική μορφή. Αν και το μέγεθός τους έφτασε τις αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές τις πρώτες εβδομάδες, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, και τις πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου, ο αριθμός ήταν σημαντικά μικρότερος.
Ωστόσο, η απόφαση που έλαβε στις 16 Ιανουαρίου η κυβέρνηση να περιορίσει το δικαίωμα για διαδηλώσεις στο κέντρο της πρωτεύουσας -για περίοδο δύο μηνών- αναζωπύρωσε την κατάσταση. Η χρονική στιγμή και η λογική πίσω από την απόφαση αυτή δεν είναι σαφείς. Η κυβέρνηση φάνηκε να βρίσκεται σε άνετη θέση καθώς οι διαδηλώσεις άρχιζαν να περιορίζονται φυσικά. Ο ίδιος ο Γιανουκόβιτς δεν ένιωσε πίεση να υποκύψει στις απαιτήσεις των διαδηλωτών, στις οποίες περιλαμβάνονταν η παραίτησή του και η διενέργεια νέων προεδρικών εκλογών. Φάνηκε πως οι διαδηλώσεις είχαν «ξεμείνει από ατμό» και δεν αποτελούσαν πλέον σημαντική απειλή για την κυβέρνηση, παρότι συνεχίζονταν επ’ αόριστον.
Παρ’ ολ’ αυτά, ο Γιανουκόβιτς αποφάσισε να περάσει τα μέτρα κατά των διαδηλώσεων και πέρασε τους σχετικούς νόμους, δημιουργώντας έτσι το σκηνικό για κλιμάκωση του μεγέθους τους αλλά και της βιαιότητάς τους το Σαββατοκύριακο. Την Κυριακή, περίπου 100.000 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους του Κιέβου, αψηφώντας ανοικτά τον νόμο κατά των διαδηλώσεων. Όμως, σε αντίθεση με την κυρίως μη βίαιαη φύση των προηγούμενων κινητοποιήσεων, στις νέες σημειώθηκαν σημαντικές συγκρούσεις έξω από την Πλατεία Ανεξαρτησίας -την κύρια περιοχή των διαδηλώσεων- με στοχευμένη βία να σημειώνεται κοντά στην Οδό Χρουσέβσκι, που βρίσκεται κοντά στο Ουκρανικό Κοινοβούλιο. Μετά από αυτό, η κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως στις δυνάμεις ασφαλείας να πυροβολούν στο ψαχνό.
Η πιο αξιοσημείωτη πτυχή των όλο και πιο βίαιων διαδηλώσεων είναι η υπερίσχυση των υπερεθνικιστών και των δεξιών ομάδων που εμπλέκονται στις μάχες, ιδιαίτερα το προσφάτως σχηματισθέν κίνημα του Δεξιού Τομέα. Μέλη της ομάδας αυτής έχουν ζητήσει την αναγκαστική απομάκρυνση της ουκρανικής κυβέρνησης, απορρίπτοντας την όποια προοπτική διαπραγματεύσεων με τον Γιανουκόβιτς. Την ίδια ώρα, τα μέλη του κινήματος έχουν τονίσει ότι δεν πρόκειται για οργανωμένη ομάδα, αλλά για μια ανεπίσημη σύμπραξη διαφόρων υπερεθνικιστικών και ακροδεξιών ομάδων, όπως οι Πατριώτες της Ουκρανίας, η Τρίαινα, η Λευκή Σφύρα και η UNA-UNSO, καθώς και μεμονωμένων ατόμων.
Η άνοδος των ακροδεξιών στοιχείων στις διαδηλώσεις και η συνεπαγόμενη κλιμάκωση της βίας μπορεί να ειδωθούν στο πλαίσιο μιας αυξανόμενης δυσαρέσκειας μεταξύ των διαδηλωτών, οι οποίοι είναι απογοητευμένοι που η κυβέρνηση δεν έχει απαντήσει επαρκώς στις απαιτήσεις τους. Ωστόσο, η αντιπολίτευση διαχωρίζει τη θέση της από τις πιο ακραίες και βίαιες ομάδες (και μεμονωμένους ανθρώπους) που συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις, χαρακτηρίζοντάς τες «ακραίους προβοκάτορες». Πράγματι, οι τρεις ηγέτες της αντιπολίτευσης –οι Βιτάλι Κλίτσκο του UDAR, Αρσένι Γιατσένιουκ του κόμματος της Πατρίδας και Όλεχ Τιανίμποκ του κόμματος Σβόμποντα- έχουν κάνει συντονισμένη προσπάθεια να αποστασιοποιηθούν τόσο οι ίδιοι όσο και τα κόμματά τους από τους ακραίους. Οι τρεις ηγέτες συναντήθηκαν την Τετάρτη με τον Γιανουκόβιτς -για πρώτη φορά τις τελευταίες εβδομάδες- σε μια προσπάθεια να καταλήξουν σε διακανονισμό για το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί. Αν και δεν υπήρξε συμφωνία στην τρίωρη συνάντηση, δεσμεύτηκαν να συναντηθούν και πάλι με τον Γιανουκόβιτς την επόμενη ημέρα.
Εν τω μεταξύ, πολλές ξένες δυνάμεις έχουν συμβάλει στην κλιμάκωση της κατάστασης στην Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ καταδίκασαν την ουκρανική κυβέρνηση για τη βία, ενώ η Ρωσία κάλεσε τη Δύση να μην ανακατεύεται στην κρίση και απέδωσε τη βία στους ακραίους διαδηλωτές. Αυτό αποκαλύπτει μια διχοτόμηση όχι μόνο του ουκρανικού πολιτικού φάσματος, αλλά και της διαμάχης Ρωσίας-Δύσης για το ποιος θα επηρεάσει τη χώρα και για τα σχέδιά τους για την πολιτική της εξέλιξη.
Η πτυχή-κλειδί της κρίσης θα είναι εάν η κυβέρνηση καταφέρει να εξευμενίσει ή να ξεπεράσει τους διαδηλωτές, είτε κάνοντας μεγάλες υποχωρήσεις προς την αντιπολίτευση είτε με ωμή βία. Αν και το τελευταίο θεωρήθηκε απίθανο να συμβεί λόγο των γεωπολιτικών περιορισμών που αντιμετωπίζει η Ουκρανία, η ανάπτυξη και η επιρροή των δεξιών ομάδων έχει προσθέσει μια νέα και πρωτοφανή διάσταση τις διαδηλώσεις. Αυτό έχει συνεισφέρει σε μια αυξανόμενη αίσθηση του επείγοντος. Ακόμα και η παραδοσιακή αντιπολίτευση έχει ζητήσει πανεθνική απεργία για σήμερα (χθες) Πέμπτη, λέγοντας πως σύντομα θα προχωρήσει στην επίθεση εάν η ουκρανική κυβέρνηση δεν ικανοποιήσει τα αιτήματά της. Μετά τη δήλωση αυτή, ο Γιανουκόβιτς καλείται να πάρει μια κρίσιμη απόφαση: είτε να προχωρήσει στην περαιτέρω καταστολή των διαδηλώσεων, είτε να κάνει σημαντικές υποχωρήσεις για τις οποίες -μέχρι στιγμής- η κυβέρνησή του δεν ήταν πρόθυμη.
Πηγή: euro2day.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ο μεγάλος διανοητής Βολταίρος

Ο άνθρωπος που θα έδινε και τη ζωή του ακόμα για το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου!

«Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, δεν είναι η καταγωγή, αλλά η αρετή που κάνει τη διαφορά», δήλωνε η κορυφαία για την ιστορία του πνεύματος μορφή του Διαφωτισμού, στρώνοντας το έδαφος για τις ραγδαίες εξελίξεις που θα δονούσαν την ευρωπαϊκή διανόηση.

Ο Φρανσουά Μαρί Αρουέ, γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος, ανέλαβε το έργο να υπερασπιστεί την ελευθερία του πνεύματος, την ανεξιθρησκία και τον διαχωρισμό εκκλησίας-κράτους, ενσαρκώνοντας με το έργο και τη ζωή του την ίδια την ουσία του Διαφωτισμού.

Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι ο Διαφωτισμός αποκαλείται συχνά «η εποχή του Βολταίρου»!

Η φαρμακερή πένα, το χιούμορ που τσάκιζε κόκαλα και η διάχυτη ειρωνεία του γάλλου φιλοσόφου τον έκαναν στοχαστή πρώτης γραμμής, την ίδια ώρα που διακρίθηκε και στη συγγραφή έμμετρου λόγου και το θέατρο φυσικά, τη μεγάλη του αγάπη.

Τα σατιρικά του ποιήματα, οι επιθέσεις στην εκκλησία, τη γαλλική κυβέρνηση, την αριστοκρατία και η ανεκτικότητα που κήρυττε τον έφεραν πολλές φορές αντιμέτωπο με τις Αρχές, πεποιθήσεις που θα πλήρωνε με φυλακή και εξορία, μένοντας έτσι πιστός και κάνοντας πράξη τη φράση που τον έκανε διάσημο: «Δεν συμφωνώ με όσα λες, αλλά θα υπερασπιστώ και με το τίμημα της ζωής μου ακόμη το δικαίωμά σου να λες ελεύθερα όσα πρεσβεύεις».

Ο ανήσυχος υπερασπιστής του δικαιώματος στην ελεύθερη έκφραση και την επιλογή οποιουδήποτε δόγματος είναι δικαίως ο κυριότερος εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού...

Πρώτα χρόνια

Ο Φρανσουά Μαρί Αρουέ γεννιέται στις 21 Νοεμβρίου 1694 στο Παρίσι ως το νεότερο από τα πέντε παιδιά μιας αστικής οικογένειας, με τις φιλελεύθερες ιδέες να διαποτίζουν τον Βολταίρο ήδη από την παιδική του ηλικία. Ο πατέρας του ήταν συμβολαιογράφος, ενώ σε ηλικία 7 ετών η μητέρα του πεθαίνει και ο Βολταίρος στέλνεται έτσι εσώκλειστος σε περίφημο ιησουιτικό γυμνάσιο του Παρισιού.

Εκεί θα παραμείνει μέχρι το 1711, αν και για την εκπαίδευσή του μόνο πίκρα ένιωθε: «Δεν έμαθα τίποτα, εκτός από λατινικά και ανοησίες». Στο κολέγιο πάντως θα αναπτύξει την κλίση του στο θέατρο και την ποίηση, αλλά θα έρθει και σε επαφή με τη νομική επιστήμη, πάθη που δεν θα τον εγκατέλειπαν ποτέ.

Τελευταίος σταθμός πριν ριχτεί με τα μούτρα στην τέχνη και τη διανόηση, ο καιρός που υπηρέτησε ως προσωπικός βοηθός του γάλλου πρέσβη στην Ολλανδία, πριν εγκαταλείψει τελικά τη θέση για να αφοσιωθεί ολόψυχα σε ό,τι αγαπούσε...

Κυριότερα έργα

Επιστρέφοντας από την Ολλανδία, ο Βολταίρος δημοσιεύει μια σειρά σατιρικών στίχων που τον κάνουν δημοφιλή στις ανώτερες τάξεις της Γαλλίας, συγκεντρώνοντας πάντως την πρώτη κυβερνητική δυσαρέσκεια για την κοφτερή και δηκτική του πένα.

Πρώτο μεγάλο θεατρικό έργο, που θα του φέρει φήμη και χρήμα, είναι ο «Οιδίποδας» (Oedipe), στα χνάρια της τραγωδίας του Σοφοκλή. Το έργο θα ανέβει στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 1717 και θα γίνει αυτόματα το θεατρικό γεγονός της χρονιάς.

Τα έργα του Βολταίρου χωρίζονται σε 5 κατηγορίες: ποίηση, μυθιστόρημα/διήγημα, θέατρο, ιστορικά έργα και φιλοσοφικά δοκίμια. Οι κυριότερες ποιητικές του συλλογές είναι τα έπη «Henriade» (Ερρικειάς) (1723) και η «Παρθένος της Ορλεάνης», το οποίο άρχισε να γράφει το 1730 παρέμεινε όμως ημιτελές, αλλά και το μακροσκελές «Puccele» (Παρθένος). Οι σατιρικοί του στίχοι, που διακωμωδούσαν την αριστοκρατία, τη γαλλική κυβέρνηση και τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία θα του φέρουν πολλές προσωπικές περιπέτειες, όπως θα δούμε αργότερα.

Συνεπής στο θέατρο ως το τέλος της ζωής του, ο Βολταίρος, μετά τον «Οιδίποδα», θα φιλοτεχνήσει μια σειρά από τραγωδίες, με το σύνολο της θεατρικής του παραγωγής να αγγίζει τον αριθμό των 50-60 έργων, αν και τα περισσότερα δεν σώζονται. Πέρα από τα σατιρικά του έργα για το σανίδι και τις κωμωδίες (όπως η σπουδαία «Nanine), διακρίθηκε ιδιαίτερα στην τραγωδία και το δράμα (27 περίπου έργα), με τον μεγάλο δραματουργό να αποκρυσταλλώνει το ταλέντο του στα «Mariamne», «Μερόπη» (Merope), «Mahomet», «Βρούτος» (Brutus), «Εριφύλη» (Eriphile) και την περίφημη «Ζαΐρα» (Zaïre - 1732), που θα τον εγκαθιδρύσει ως κορυφαίο γάλλο θεατρικό συγγραφέα του καιρού του!

Στα ιστορικά και ιστοριογραφικά του πονήματα, που καταλαμβάνουν και το μεγαλύτερο ποσοστό της πολυγραφότατης πένας του, περιλαμβάνονται οι πραγματείες του για τον Κάρολο ΙΒ' και τον Πέτρο τον Μέγα, πρότυπα οξυδερκούς βιογραφικής αφήγησης, αλλά και οι αξιοσημείωτες «Εποχές» του («Εποχή του Λουδοβίκου ΙΔ'» και «Εποχή του Λουδοβίκου ΙΕ'»), που αποδεικνύουν την αξεπέραστη ικανότητά του στη γραφή και τη μελέτη των πηγών. Ο Βολταίρος εγκαινίασε μια νέα ιστοριογραφική παράδοση, καθώς εντόπιζε την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού στη βάση της κοινωνικής ιστορίας και των τεχνών.

Στο μυθιστορηματικό/αφηγηματικό του έργο, τη δημοφιλέστερη εκδοχή της πένας του, που συχνά εκδιδόταν σε τεύχη, επιτέθηκε με σφοδρότητα στην εκκλησία και την πολιτική διαφθορά. Ξεχωρίζουν ως έξοχα δείγματα του δηκτικού, σπινθηροβόλου και σχεδόν αμείλικτου πνεύματός του η συλλογή διηγημάτων «Μικρομέγας» (Micromégas - 1752), το «Όνειρο του Πλάτωνα» (1756), το «Zadig» και κυρίως το περίφημο σατιρικό μυθιστόρημα «Candide» (1759). Η λογοτεχνική του πένα τα βάζει με τα παραδεδομένα ήθη της εποχής, τη θρησκευτική καταπίεση αλλά και τη μεταφυσική...

Το 1764 ο Βολταίρος δημοσιεύει το κυριότερο φιλοσοφικό του πόνημα, το «Φιλοσοφικό Λεξικό» (Dictionnaire philosophique), ένα εγκυκλοπαιδικό λεξικό όρων που αγκαλιάζει τις αρχές του Διαφωτισμού και του ορθολογισμού απορρίπτοντας συλλήβδην τις πεποιθήσεις της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Στα κορυφαία του στοχαστικά πονήματα περιλαμβάνονται επίσης οι «Φιλοσοφικές» και «Αγγλικές Επιστολές» αλλά και το «Δοκίμιο περί των ηθών».

Εξορίες, φυλακίσεις και άλλες περιπέτειες

Ο Αρουέ υιοθετεί το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Βολταίρος (αναγραμματισμός πιθανότατα του ονόματός του) τον καιρό που γράφει τη δική του εκδοχή του «Οιδίποδα». Οι περιπέτειές του με το γαλλικό κατεστημένο θα ξεκινήσουν ωστόσο πολύ νωρίτερα στη ζωή του: ήταν το 1715 όταν αυτο-εξορίζεται από το Παρίσι επειδή συνέθεσε ένα σατιρικό έργο για τον Φίλιππο Β' της Ορλεάνης, που συνέβαινε να είναι ο αντιβασιλιάς της Γαλλίας!

Το μακρύ χέρι του νόμου ωστόσο τον βρίσκει και ο Βολταίρος θα περάσει 11 μήνες στη φυλακή για προσβολή του αξιωματούχου. Τον Μάιο του 1717 σέρνεται αλυσοδεμένος στη Βαστίλη, όπου και υιοθετεί το νέο του όνομα. Μετά την απόσυρση των κατηγοριών για το λιβελογράφημα και την απελευθέρωσή του, παρέμεινε στο Παρίσι συνεχίζοντας το λογοτεχνικό και δοκιμιακό του έργο, διαταράσσοντας τα κοινωνικά, πολιτικά και ηθικά θεμέλια της εποχής, μέχρι η μοίρα να του χτυπήσει ξανά την πόρτα το 1725.

Σε λογομαχία με νεαρό ευγενή (Guy Auguste de Rohan-Chabot), η οξύτητα του χαρακτήρα του Βολταίρου κλιμακώνει την κατάσταση και η σκηνή καταλήγει με τον στοχαστή να καλεί σε μονομαχία τον αντίπαλό του, μόνο για να γνωρίσει από πρώτο χέρι τη διαπλοκή της αριστοκρατίας: την προκαθορισμένη μέρα της μονομαχίας, ο Βολταίρος συλλαμβάνεται και στέλνεται πάλι στη Βαστίλη!

Αφού παρέμεινε έγκλειστος για δύο εβδομάδες, αποδέχθηκε πρόθυμα την επιλογή της εξορίας και εκδιώχθηκε άρον-άρον από τη Γαλλία. Ο φιλόσοφος θα παραμείνει τα επόμενα τρία χρόνια στη Βρετανία, απολαμβάνοντας το φιλελεύθερο πνεύμα που επικρατούσε στη χώρα και ερχόμενος σε επαφή με τα γραπτά του εμπειριστή φιλόσοφου Τζον Λοκ αλλά και την επιστημονική επανάσταση που ευαγγελιζόταν ο Ισαάκ Νεύτων.

Στην Αγγλία και τα αγγλικά θα συγγράψει τα πρώτα του φιλοσοφικά δοκίμια, αλλά και τα περίφημα «Αγγλικά Γράμματα» (Letters concerning the English Nation), που έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στη διανόηση της χώρας. Πολλά από τα δοκίμια, ιστορικά έργα και βιογραφίες που έγραψε στην περίοδο της εξορίας του απαγορεύτηκαν στη Γαλλία.

Επιστρέφοντας στο Παρίσι, συνεχίζει τη θεατρική του παραγωγή, με τη φήμη που κατακτά να είναι μεγάλη. Με τα κέρδη μάλιστα από το ανέβασμα των παραστάσεών του επενδύει σε εταιρίες και έτσι λύνει το οικονομικό του πρόβλημα. Τα «Αγγλικά Γράμματα» εξαγρίωσαν ωστόσο τη γαλλική κυβέρνηση και τον κλήρο αναγκάζοντας τον συγγραφέα του να αποσυρθεί διακριτικά από τη δημόσια ζωή του Παρισιού και να αυτοεξοριστεί στη Λοραίνη, ένα σαφώς πιο ήσυχο περιβάλλον.

Εκεί θα παραμείνει για τα επόμενα 15 χρόνια, όπου και θα γνωρίσει τη σύντροφο της ζωής του, την Emile de Breteuil, στο πλευρό της οποίας θα παραμείνει μέχρι τον θάνατό της το 1749.

Στην περίοδο που πέρασε στη Λοραίνη, ο Βολταίρος πειραματίστηκε με τη φυσική και τη χημεία, έγραψε το σπουδαίο «Στοιχεία της νευτώνειας φιλοσοφίας» (1736), που συνέβαλε κι αυτό με τη σειρά του στην αναγνώριση του νέου επιστημονικού παραδείγματος στην Ευρώπη, αλλά και πλήθος τραγωδιών και μυθιστορημάτων. Είναι μια γόνιμη περίοδος για τον ίδιο.

Παρά την απαγόρευση να ζει στο Παρίσι και το μένος εκκλησίας και κυβέρνησης, η φήμη του Βολταίρου και το πνεύμα του δεν μπορεί να αγνοηθεί από την αριστοκρατία: γίνεται επίσημος ιστοριογράφος του βασιλιά και τακτικό μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας! Ταυτόχρονα, η εδώ και χρόνια αλληλογραφία που διατηρούσε με τον -μετέπειτα- Φρειδερίκο Β' της Πρωσίας θα τον φέρει στις Βρυξέλλες και αργότερα στο Βερολίνο, όπου θα περάσει ένα διάστημα δίπλα στον νεαρό και κατοπινό πρώσο μονάρχη. Την εποχή αυτή, στη δεκαετία του 1740, ταξιδεύει συχνά από τη Λοραίνη στο Βερολίνο, όπου συμμετέχει ακόμα και σε διπλωματική αποστολή της Γαλλίας για να πείσουν τον Φρειδερίκο Β' να συμμαχήσει με τους Γάλλους παρά το γεγονός ότι δεν τον εκτιμούσαν ιδιαίτερα στον θρόνο.

Ανεπιθύμητος πάντα στη Γαλλία, ο Βολταίρος εγκαταστάθηκε στη Γενεύη. Η δαιμόνια πένα του ωστόσο και το αντισυμβατικό του πνεύμα θα του φέρουν και πάλι περιπέτειες, καθώς οι επιθέσεις του στον κλήρο έφεραν τη μήνη των Αρχών της πόλης. Ο διανοητής που δεν έλεγε να καθίσει στα αυγά του εξαναγκάστηκε για άλλη μια φορά να εγκαταλείψει την πόλη όπου ζούσε και αυτή τη φορά θα βρει νέο καταφύγιο σε κτήμα που αγόρασε στα γαλλο-ελβετικά σύνορα, όπου θα περάσει το μεγαλύτερο μέρος από το υπόλοιπο της ζωής του.

Πάντα ενεργός και δραστήριος συγγραφικά, στρέφεται για άλλη μια φορά κατά της μισαλλοδοξίας, των θρησκευτικών διώξεων αλλά και της οργανωμένης πίστης, με τη λογική του φωνή να αρχίσει σιγά-σιγά να εισακούγεται στο Παρίσι: μέχρι τον θάνατό του το 1778, το γαλλικό κοινό θα αναγνώριζε τη μεγαλοφυΐα του και θα τον υποδεχόταν στη γενέτειρά του με τιμές!

Θάνατος

Γέρος πια και ταλαιπωρημένος, στα 84 χρόνια του, του επιτρέπεται να παραβρεθεί στο ανέβασμα της τραγωδίας του «Ειρήνη» στο Παρίσι: η υποδοχή του κόσμου ήταν αποθεωτική! Ο ίδιος δεν θα προλάβει ωστόσο να απολαύσει την καταξίωση, καθώς λίγο μετά, στις 30 Μαΐου 1778, η κορυφαία μορφή του Διαφωτισμού θα εγκαταλείψει τα εγκόσμια.

Όχι βέβαια ότι οι περιπέτειές του τελείωσαν με τον θάνατό του: λίγο πριν καταλήξει, του ζητήθηκε να αποκηρύξει τα γραπτά του για να ενταφιαστεί χριστιανικά. Ο ίδιος συμφώνησε σε μια μερική ανάκληση των γραπτών του (όχι όμως αποκήρυξη), δηλώνοντας στο νεκροκρέβατό του: «Πεθαίνω λατρεύοντας τον Θεό, που αγαπά τους φίλους μου, που δεν μισεί τους εχθρούς μου και που απεχθάνεται την καταπίεση».

Ένας ηγούμενος δέχεται να ενταφιαστεί η σορός του Βολταίρου στον περίβολο της μονής του και λίγο μετά καθαιρείται από τον επίσκοπο του Παρισιού! Αργότερα, η Επαναστατική Εθνοσυνέλευση θα μεταφέρει τα λείψανά του με τιμές στο Πάνθεο. Ο τάφος του ωστόσο καταστράφηκε αργότερα και η σορός του χάθηκε. Η καρδιά του Βολταίρου αφαιρέθηκε από το σώμα του και βρίσκεται σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού. Όσο για τον εγκέφαλό του, αποσπάστηκε επίσης από το σώμα και -έπειτα από περιπέτειες ενός αιώνα περίπου!- τα ίχνη του χάθηκαν έπειτα από πώλησή του σε δημοπρασία.

Ο άνθρωπος που «παρενοχλούσε» τα ήθη της κοινωνίας και τα θεμέλια της σκέψης ακόμα και μετά τον θάνατό του, όντας ένα από τα μεγαλύτερα πνεύματα της χώρας αλλά και της Ευρώπης, έμελλε να εγκαθιδρύσει τον Διαφωτισμό στη Γηραιά Ήπειρο και να κατοχυρώσει τον ορθό λόγο ως το μόνο «άρθρο πίστης» του σύγχρονου Δυτικού.

Ένας από τους πλέον σφοδρούς επικριτές του διαμαρτυρόταν για τον Βολταίρο: «Το πηγαίο, άφθαστο και δηκτικό του πνεύμα δεν τραυματίζει απλώς, αλλά συντρίβει, σκοτώνει, μαστιγώνει, δηλητηριάζει, γκρεμίζει. Αν δεν έγραφε, θα δολοφονούσε και καλύτερα θα ήταν να δολοφονούσε»...

Διαβάστε περισσότερα

ΗΠΑ: ΦΙΜΩΝΕΤΑΙ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΗΝ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ

"ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΟΝΕΙΡΟ": ΣΤΟ 37,2% Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΕΡΓΙΑ - 47 ΕΚΑΤ. ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΣΤΑ ΣΥΣΣΙΤΙΑ

Φίμωση της ελευθερίας του λόγου με απώτερο στόχο τον περιορισμό της πολιτικής και συνδικαλιστικής δράσης μέσα στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα των ΗΠΑ αποκαλύπτει έκθεση που ήρθε στο φως της δημοσιότητας. Παρά τη ρητή διατύπωση της Πρώτης Τροπολογίας του αμερικανικού Συντάγματος, βάσει της οποίας προστατεύεται η ελευθερία του λόγου, η πλειοψηφία των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει επιβάλει ασφυκτικούς κανόνες  και διοικητικά εμπόδια που περιορίζουν σοβαρά την ελευθερία του λόγου.

Σύμφωνα με την έκθεση του Ιδρύματος για τα Ατομικά Δικαιώματα στην Εκπαίδευση (Foundation for Individual Rights in Education - FIRE), το 59% των αμερικανικών κολλεγίων και πανεπιστημίων πήρε "κόκκινη κάρτα", πράγμα που σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν εφαρμόσει "τουλάχιστον μία πολιτική, η οποία ρητώς περιορίζει σε σημαντικό βαθμό την ελευθερία του λόγου ή απαγορεύει την ηλεκτρονική πρόσβαση του κοινού σε ομιλίες, απαιτώντας κωδικό πρόσβασης".

Από τα 427 ιδρύματα που εξετάστηκαν στην έκθεση, περίπου ένα στα έξι έχει καθιερώσει μια ειδική "ζώνη ελεύθερης έκφρασης" στον πανεπιστημιακό χώρο, περιορίζοντας έτσι τις φοιτητικές συνελεύσεις, συγκεντρώσεις κλπ σε μικρά και απομονωμένα τμήματα των πανεπιστημιουπόλεων.

Η έκθεση αναφέρει ως παράδειγμα την περίπτωση του Πανεπιστημίου Southern Mississippi, το οποίο επιβάλλει στους φοιτητές να περιορίζουν τις διαδηλώσεις τους σε ένα συγκεκριμένο χώρο του πανεπιστημίου, τη λεγόμενη "γωνιά του ομιλητή". Οι φοιτητές μπορούν να συγκεντρωθούν "ελεύθερα" σε οποιοδήποτε χώρο του πανεπιστημίου, μόνο εφόσον γνωστοποιήσουν, τουλάχιστον ένα μήνα πριν, στις πανεπιστημιακές αρχές την πρόθεσή τους να πραγματοποιήσουν την όποια εκδήλωσή τους.

Αντίστοιχα, στο Πανεπιστήμιο Longwood της Βιρτζίνια οι ομιλίες, η διανομή εντύπων, η εγκατάσταση μικροφωνικών κλπ επιτρέπεται μόνο σε μία συγκεκριμένη περιοχή του πανεπιστημίου, για τη χρήση της οποίας πρέπει να έχει προηγηθεί η αίτηση προς τις πανεπιστημιακές αρχές από τους φοιτητές, τουλάχιστον 5 μέρες νωρίτερα της εκδήλωσης.

Εκτός από το 59%, το FIRE έδωσε "κίτρινη κάρτα" στο 35,6% των κολεγίων και των πανεπιστημίων, επειδή έχουν υιοθετήσει "πολιτικές που υπονομεύουν το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης στα πανεπιστήμια".

Μια άλλη τακτική, την οποία πολλά κολέγια και πανεπιστήμια ακολουθούν για την παρεμπόδιση της ελευθερίας έκφρασης, είναι η αυθαίρετη χρέωση των φοιτητών, που θέλουν να πραγματοποιήσουν μια εκδήλωση, με το κόστος της παροχής επιπλέον υπηρεσιών ασφάλειας/φύλαξης (!). Το FIRE φέρνει σαν παράδειγμα την κατάσταση που επικρατεί στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα, όπου ο διευθυντής της φοιτητικής μέριμνας του πανεπιστημίου στέλνει... το λογαριασμό στην φοιτητική λέσχη, καλώντας την να πληρώσει το επιπλέον κόστος φύλαξης.

"ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΟΝΕΙΡΟ": ΣΤΟ 37,2% Η ΑΝΕΡΓΙΑ - 47 ΕΚΑΤ. ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΣΤΑ ΣΥΣΣΙΤΙΑ

Το ζοφερό τοπίο ανελευθερίας στην καρδιά του καπιταλισμού συμπληρώνουν οι τεράστιες στρατιές φτωχών και πεινασμένων. Σε αντιδιαστολή με τις εξαγγελίες του Προέδρου Ομπάμα, τα τελευταία στοιχεία αποδεικνύουν ότι η αναιμική ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας έχει συνοδευθεί από ραγδαία εξάπλωση της φτώχιας στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Τα κρατικά κουπόνια σίτισης, τα οποία εξαργυρώνονται σε συσσίτια και σούπερ μάρκετ, κάνουν θραύση, με τους εξαθλιωμένους δικαιούχους να φτάνουν τα 47 εκατομμύρια. Το αρμόδιο υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ σημειώνει ότι κατά τη διάρκεια του 2013, το 20% (!) των αμερικανικών νοικοκυριών είχε ανάγκη την κρατική βοήθεια για να μπορέσει να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες του.

Μπροστά σε αυτά τα φαινόμενα παρακμής της αμερικανικής κοινωνίας, οι οικονομικοί αναλυτές και οι σύμβουλοι επιχειρήσεων αναγκάζονται να παραδεχθούν ότι τα επίπεδα ανεργίας είναι κατά πολύ μεγαλύτερα από τα επισήμως ανακοινωθέντα. Σύμφωνα με τον John Marotta, τον οποίο επικαλείται το ειδησεογραφικό πρακτορείο Russia Today, η πραγματική ανεργία στις ΗΠΑ φτάνει στο ιλιγγιώδες 37,2% και όχι το 6,7% όπως έχει ανακοινωθεί από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα (FED).

Όπως εξηγεί ο ίδιος τα στατιστικά τρικ, τα οποία φαίνεται ότι έχουν φανεί ιδιαίτερα χρήσιμα και στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, "ο δείκτης ανεργίας περιλαμβάνει τα άτομα που εργάζονται ή ψάχνουν για δουλειά", συμπληρώνοντας πως "η ανεργία με την πλήρη έννοιά της, αποτυπώνει το ποσοστό των ατόμων που δεν έχουν καθόλου δουλειά, το οποίο φτάνει το 37,2%. Αυτό το ποσοστό, φυσικά, περιλαμβάνει και άτομα τα οποία έχουν πάψει να αναζητούν εργασία. Ωστόσο, περιγράφει πόσοι άνθρωποι δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εργαστούν καθώς και αυτούς που δεν βρίσκουν καθόλου δουλειά".

Όσον αφορά τον επίσημο δείκτη ανεργίας, ο John Marotta σημειώνει ότι "ο δείκτης πέφτει όταν έχει περάσει αρκετός καιρός και οι άνεργοι, απελπισμένοι, έχουν πάψει να αναζητούν εργασία. Η μείωση του δείκτη δεν είναι κατ' ανάγκην επωφελής, η αύξηση του δείκτη είναι σίγουρα επιζήμια".

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΖΑΜΠΛΟΥΤΟΙ ΣΤΟ ΝΤΑΒΟΣ ΘΕΩΡΟΥΝ ΟΤΙ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*

Κλίμα άκρατης ικανοποίησης και αυτοπεποίθησης αποπνέει φέτος το Παγκόσμιο οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας. Οι ζάμπλουτοι που συγκεντρώνονται εκεί εκτιμούν ότι ξεπέρασαν την κρίση και αυτοθαυμάζονται. Η κατάρρευση των τραπεζών αποφεύχθηκε με έξοδα που φόρτωσαν στα κράτη – δηλαδή στους φορολογούμενους ηλίθιους. Τα χρηματιστήρια καλπάζουν στις ΗΠΑ, την Γερμανία, την Ιαπωνία. Η εξαθλίωση μια σειράς χωρών του ευρωπαικού νότου και της Ιρλανδίας δεν οδήγησε πουθενά σε βίαιες ανατροπές κυβερνήσεων – άρα τα υποζύγια, οι λαοί τους, αντέχουν και άλλα βάρη στη πλάτη τους, εκτιμούν σωστά από τη σκοπιά τους οι πλούσιοι του Νταβός. Αυτό το δικαιολογημένο –υπό το πρίσμα της εξυπηρέτησης των συμφερόντων τους- κλίμα αυταρέσκειας εκνεύρισε ακόμη και τη «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» τη συντηρητική εφημερίδα της γερμανικής επιχειρηματικής και δεξιάς πολιτικής ελίτ. «Το τοξικό κοκτέιλ του Νταβός» είναι ο τίτλος ενός σημαντικού άρθρου της, την παραμονή έναρξης του φετινού φόρουμ.

« Φαίνεται ένα επικίνδυνο μείγμα. Οι πολιτικοί και οι πρόεδροι επιχειρήσεων που μαζεύονται στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός έχουν πολύ μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση από τα προηγούμενα χρόνια», γράφει ευθύς εξαρχής ο αρθρογράφος και συνεχίζει: « Η πολύ μεγαλύτερη δυσκολία είναι ότι οι μάζες των ανθρώπων δίχως άλλο δεν συμμερίζονται αυτή τη βεβαιότητα.»

Μετά από μια ενδιαφέρουσα ανάλυση, η γερμανική εφημερίδα επιχειρεί να αφυπνίσει τους «αφέντες του κόσμου» που έχουν μαζευτεί φέτος στο θρυλικό πλέον ελβετικό χωριό χειμερινού τουρισμού: « Όταν οι άνθρωποι κοιτάζουν προς το Νταβός, βλέπουν τις ελιτ, οι οποίες πάρα πολύ συχνά δεν συμπεριφέρονται σωστά, να ταξιδεύον εκεί για να κλείσουν δουλειές. Οποιος λοιπόν στο Νταβός πιστεύει ότι όλα είναι καλά πια, σφάλλει… Αν αυτοί οι πρόεδροι των επιχειρήσεων δεν καταφέρουν να πείσουν την κοινή γνώμη για την ακεραιότητά τους και για την κοινωνική και επιχειρηματική ευθύνη τους, βρίσκονται πριν από τη μεγαλύτερη πτώση τους- και μπορούν να πληροφορηθούν από τους τραπεζίτες πώς αισθάνεται κάποιος που υφίσταται τέτοια πτώση»! Εδώ που τα λέμε όμως ότι και να γράψουν οι εφημερίδες, πώς είναι δυνατόν να μετριάσουν οι ζάμπλουτοι του Νταβός την αλαζονεία τους, η οποία εδράζεται στα αμύθητα πλούτη τους; Όταν μόλις 85 άνθρωποι, οι 85 πλουσιότεροι του πλανήτη, έχουν τόσα λεφτά όσα έχουν τα 3,5 δισεκατομμύρια ( ναι, δισεκατομμύρια) φτωχότεροι άνθρωποι της υφηλίου, τι να πει κανείς;

Κατά μέσο όρο δηλαδή ο καθένας απ΄ αυτούς τους 85 βαθύπλουτους έχει τόση περιουσία όση έχουν 41 εκατομμύρια φτωχοί! Όταν το πλουσιότερο 1% του πληθυσμού της γης έχει περιουσία 65 φορές μεγαλύτερη από όση κατέχει το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου πληθυσμού πραγματικά αισθάνεται κανείς δέος μπροστά στις αδιανόητες πλέον για άλλες εποχές ανισότητες στην κατανομή του πλούτου. Το 1971 όταν ξεκίνησε για πρώτη φορά το φόρουμ του Νταβός, οι μάνατζερ που συμμετείχαν στις εργασίες του κέρδιζαν κατά μέσο όρο περίπου 20 φορές περισσότερα από έναν τυπικό υπάλληλο, σύμφωνα με στοιχεία εκείνης της εποχής, όπως αναφέρουν οι «Τάιμς της Ν. Υόρκης» σε άρθρο τους.

Σήμερα «κερδίζουν αρκετές εκατοντάδες φορές περισσότερα» υπογραμμίζει η αμερικανική εφημερίδα. Για να μη νομίζουμε όμως ότι έτσι και αλλιώς αυτά τα νούμερα αφορούν αφρικανούς και εξαθλιωμένους Ασιάτες που δεν έχουν φράγκο στη τσέπη τους, άρα δεν αφορούν την Ελλάδα, πώς θα σας φαινόταν αν θα σας πληροφορούσαμε ότι οι τρείς και μόνο πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου 9 ο Μεξικανός Κάρλος Σλιμ, ο Αμερικανός Μπιλ Γκέιτς της Μαικροσόφτ και ο Ισπανός Ανάνθιο Ορτέγα που έχει τα καταστήματα ενδυμάτων ΖΑΡΑ) έχουν συνολική περιουσία που υπερβαίνει κατά 20 δισεκατομμύρια δολάρια του ΑΕΠ της Ελλάδας;

Τρείς βαθύπλουτοι, αλλά τρεις! Τρεις άνθρωποι! Οι 10 πλουσιότεροι άλλωστε είχαν συνολική περιουσία το 2013 μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων – 498,6 δισεκατομμύρια για όποιον θέλει να είναι σχολαστικός με την ακρίβεια. Και μια και αναφερόμαστε στους 10 πιο πλούσιους να πούμε ότι 7 από τους 10 αυτούς είναι από τις ΗΠΑ. Ο τρίτος μη Αμερικανός ( εκτός από τον μεξικανό Σλιμ και τον Ισπανό Ορτέγα που προαναφέραμε) στους 10 πλουσιότερους του 2013, είναι ο Σουηδός Ινγκβαρ Καμπράντ, ο ιδιοκτήτης του γνωστού μας ΙΚΕΑ. Αυτοί στο Νταβός αλληλοσυγχαίρονται που τα κατάφεραν να ξεπεράσουν την κρίση τους. Θα τους διαψεύσουν άραγε οι λαοί; Ιδωμεν….

* Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Διαβάστε περισσότερα

5% ΠΙΟ ΜΑΛΑΚΑ (ΠΟΥ ΘΑ ’ΛΕΓΕ ΚΑΙ Ο ΧΑΡΡΥ ΚΛΥΝΝ)

Του ΣΤΑΘΗ*

Περί τις 58.000 σελίδες έχουν γραφεί έως τώρα για την κίνηση των 58, κυρίως απ’ τις εφημερίδες που γράφουν μία έως δύο σελίδες τον χρόνο για τα μεροκάματα, ή για τον πόνο των ανθρώπων.

Στη σελίδα 56.752 οι 58 προβληματίζονταν αν είναι 57 ή 59, ενώ στη σελίδα 58.001 το πρόβλημα επιτέλους λύθηκε. Εκ των 58 οι 34 απεφάνθησαν ότι είναι 59, οι 13 επέμεναν ότι έχουν απομείνει 32, ενώ οι υπόλοιποι 11 περιορίσθηκαν στο «δεν ξέρω, δεν απαντώ».

Ευτυχώς η γνώμη της μειοψηφίας έγινε σεβαστή κι έτσι οι ελπίδες για μια ώσμωση των απόψεων, παίζουν την κολοκυθιά με εκείνους που μαδούν τη μαργαρίτα, παραμένουν ζωντανές.

Καλημέρα σας. Προσωπικώς δεν με ενόχλησε η άποψη του σ. Σταθάκη (υποστηρίζω τον ΣΥΡΙΖΑ, άρα μπορώ να τον αποκαλώ σύντροφο) για το ποσοστό 5% που θεώρησε επαχθές απ’ το σύνολο του χρέους. Διότι εξακολουθώ να πιστεύω στη δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ, ήδη απ’ το Συνέδριό του, ότι προτίθεται να αγωνισθεί με την υποστήριξη του λαού για τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους. Με διαπραγματεύσεις και, αν χρειασθεί, με μονομερείς ενέργειες.

Αλλωστε και ο κ. Σταθάκης, για να μην τον αδικήσουμε τον σύντροφο, δεν ταύτισε το επαχθές (ας το λέμε απεχθές για να είμαστε μέσα) μέρος του χρέους που ο ίδιος εκτίμησε στο 5% με το «μεγαλύτερο μέρος του χρέους» που θα πρέπει να διαγραφεί. Μάλιστα, όλο αυτό το διευκρίνισε σε νεότερες δηλώσεις του στον «Αλφα», που ακολούθησαν τις αρχικές δηλώσεις του στο «Κόκκινο 105,5 FM». Ομως εγείρεται ένα ερώτημα: πώς ο σ. Σταθάκης εκτίμησε ότι το απεχθές μέρος του χρέους είναι στο 5% κι όχι στο 1% ή το 32% ή το 28% ή το 47,5%;

Συνεκλήθη μήπως μια επιτροπή σοφών, εγνωσμένου κύρους, επιστημόνων και ειδικών με εθνική και διεθνή σύνθεση (όπως, λόγου χάριν, έκαμε η κυβέρνηση του Ισημερινού) και απεφάνθη για το σύννομο ή το δόλιο, το απεχθές ή το ηθικόν του χρέους; Εξ όσων γνωρίζω, όχι! εκτός κι αν χρείαν άλλων σοφών, επιστημόνων και ειδικών ουκ έχομεν, πλην εμού του ιδίου, ο οποίος, λόγου χάριν, εκτιμώ ότι το απεχθές του χρέους ανέρχεται στο 66,6%! Το τρισκατάρατο.

Λέει βεβαίως ο σ. Σταθάκης, και για να το λέει θα το γνωρίζει καλώς, ότι το απεχθές ποσοστό του χρέους ορίζεται απ’ το μέρος εκείνο που αφορά τους εξοπλισμούς - μίζες κι έναν εξηλεκτρισμό που δεν έγινε. Δηλαδή

να ’ναι απεχθές μέρος του χρέους οι διογκώσεις που επέφεραν οι δανειακές συμβάσεις; Αποκλείεται να έχουν παραγάγει απεχθές μέρος του χρέους τα «λάθη» που έχει παραδεχθεί ακόμα και το ΔΝΤ ότι έγιναν; Αποκλείεται να προσδίδονται απεχθή ή μάλλον ειδεχθή χαρακτηριστικά σε ένα χρέος στο οποίον η χώρα οδηγήθηκε εξ αρχής δολίως, όταν την υπήγαγαν στο Μνημόνιο που φόρτωσε δισεκατομμύρια ευρώ χρέος στην ίδια και δισεκατομμύρια ευρώ κέρδη (μέσω των CDS κι όχι μόνον) σε όσους τη σκλάβωσαν;

Μπορεί τα ερωτήματα που θέτω να ’ναι λάθος, άλλωστε δεν είμαι μόνος μου μια επιτροπή σοφών, ώστε να μπορώ να διακριβώσω το ακριβές ή το σχετικόν του ποσοστού κατά το οποίον το χρέος είναι επαχθές, παράνομο, σκόπιμο ή τοκογλυφικό.

Η εξέταση του οικονομικού χρέους είναι εθνικό χρέος.

Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ μόνος του μπορεί να ανταποκριθεί σε ένα τέτοιο καθήκον. Που απαιτεί εθνικές κινήσεις διεθνούς κύρους. Ανάλογες με εκείνες που απαιτεί και η διεκδίκηση του κατοχικού δανείου.

Και των πολεμικών αποζημιώσεων.

Ομως, ουδέν κακόν αμιγές καλού. Ο σ. Σταθάκης με την εκτίμησή του για το 5% (που μας θύμισε εκείνο το ηρωικό ποσοστό 5% που έπαιρνε προ ολίγου καιρού και ο ΣΥΡΙΖΑ) ενίσχυσε και το 5% του ποσοστού του ΚΚΕ. Δεν θα έλεγα ότι έδωσε το φιλί της ζωής στα επιχειρήματα Κουτσούμπα εναντίον της αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όσο να ’ναι ενίσχυσε τις αμφιβολίες για αυτήν την αξιοπιστία κάποιων εξ εκείνων των αριστερών που αμφιταλαντεύονται ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ. Προσωπικώς δεν αμφιταλαντεύομαι, διότι οι Εταιρείες Αξιολόγησης Τραπεζών με αφήνουν το ίδιο παγερά αδιάφορο όσον οι «κόκκινες» offshore, αλλά ορισμένοι φίλοι μου, ΣΥΡΙΖαίοι και Κουκουέδες κάτι τέτοια τα παίρνουν βαρειά. (Και καλά κάνουν.)

Τους παρηγορεί η ταπεινότης μου και τους (ξανα)λέει: ουδέν κακόν αμιγές καλού. Ακόμα κι αν τοποθετήσεις όπως αυτή του σ. Σταθάκη ενισχύουν το ΚΚΕ, μια τέτοια πίεση απ’ τα αριστερά του ο ΣΥΡΙΖΑ τη χρειάζεται.

Μάλιστα, αν αυτή η πίεση ήταν σε συμπαράταξη των δύο δυνάμεων καθώς και άλλων δυνάμεων της Αριστεράς, θα ήταν ευχής έργο για τον λαό και συμφορά για τους διαπλεκομενοδιεφθαρμένους Δυνατούς. Πού όμως τέτοια τύχη; αριστεροί είμαστε, δεν είμαστε τέλειοι.

Αλλά ακόμα κι έτσι, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται αυτήν την πίεση απ’ τ’ αριστερά του, έστω την όχι κατά συμπαράταξιν, αλλά την κατ’ αντίθεσιν. Αρκεί αυτή η αντίθεση να μη συμπίπτει με τη δεξιά, ούτε να «βγαίνει απ’ τα δεξιά», όπως όταν ισχυρίζεται ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σκορπά αυταπάτες (ότι «γεννήθηκε για την καταστροφή», που λέει και το λαϊκό άσμα). Διότι έτσι ο λαός απογοητεύεται. Από τώρα, για να μην απογοητευθεί αργότερα(!!)

Παραλογισμοί που οδηγούν στα έσχατα, όπως όταν ορισμένοι κατηγορούν τον λαό γιατί εγκαταλείπει ποταμηδόν τον δικομματικό μονοκομματισμό κι έρχεται στην Αριστερά, χωρίς να πηγαίνει αριστερότερα. Συμπαθάτε με, σύντροφοι, αλλά τίποτα δεξιότερο απ’ αυτήν την κριτική. Εν πρώτοις τίποτα δεν εμποδίζει τον λαό να πάει αύριο αριστερότερα (εφ’ όσον για σήμερα τα έχει στυλώσει και δεν εννοεί να «διορθώσει»την ψήφο του) και δεύτερον: γιατί αύριο κι όχι σήμερα; Αύριο θα είναι αργά για όσα πρέπει να σωθούν τώρα. Και, τέλος, η διαδικασία για να αναταχθεί το παρόν, μάλιστα απ’ τον ίδιο τον λαό, είναι ακριβώς εκείνη που θα τον μάθει να έχει το αύριο στα χέρια του...

ΥΓ.: Πλην όμως, με κάτι τέτοια κι άλλα σαν κι αυτά, πολύ φοβάμαι ότι αύριο θα χρειασθεί να συγκαλέσουμε μια επιτροπή σοφών για να μας εξηγήσουν πού πάλι σφάλαμε, γιατί πάλι αποτύχαμε...

*Δημοσιεύθηκε στο "enikos.gr'" την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΥ ΟΥΛΙΑΝΩΦ ΤΟ ΜΕΙΔΙΑΜΑ…

Του Ν. ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ*

Ένα ερώτημα πλανάται πάνω από τον κόσμο των 3 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που «ζουν» με 1,5 δολάρια την ημέρα. Ένα ερώτημα πλανάται  πάνω από την Ευρώπη των 120 εκατομμυρίων φτωχών και απόκληρων. Ένα ερώτημα πλανάται πάνω από την Ελλάδα της αιθαλομίχλης: «Τι να κάνουμε;»…

Στις αρχές του περασμένου αιώνα, σε άλλες (;) συνθήκες το ερώτημα είχε τεθεί και είχε απαντηθεί από τον άνθρωπο που την περασμένη Δευτέρα συμπληρώθηκαν 90 χρόνια από τον θάνατό του, στις 21 Γενάρη 1924: Τον Λένιν.

Κατ’ αρχάς τι σόι άνθρωπος, τι σόι τύπος ήταν ο Λένιν; «Λένιν, ο πιο ανθρώπινος άνθρωπος», έγραφε μετά τον θάνατό του ο Μαγιακόφσκι. Αλλά ο Μαγιακόφσκι λάτρευε τον Λένιν και ίσως δεν θα μπορούσε να είναι αντικειμενικός στην κρίση του. Είναι σημαντικότερο, λοιπόν, να μας περιγράψει την προσωπικότητά του κάποιος που οι σχέσεις του μαζί του υπήρξαν, το λιγότερο, πολυκύμαντες: «Ο Λένιν – γράφει ο Τρότσκι – ανεχόταν την νεροποντή από εγκώμια με τον τρόπο που ένας ανυπόμονος πεζός υπομένει τη βροχή κάτω από μια ξώπορτα». Και ως πολιτικός, ως ηγέτης; Ο Τρότσκι πάλι αναφέρει: «Δεν επέβαλε το σχέδιό του στις μάζες. Βοηθούσε τις μάζες να συλλάβουν και να πραγματοποιήσουν τα δικά τους σχέδια».

Έχει να πει κάτι ο Λένιν σήμερα στους εργαζόμενους και στους άνεργους; Τί νόημα έχουν τα λόγια του στην εποχή του Wi – Fi; Και κυρίως τί προοπτική μπορεί να προσφέρει η πολιτική του δράση τώρα που επήλθε το «Τέλος της Ιστορίας», τώρα που το εγχείρημα της Οκτωβριανής Επανάστασης ανατράπηκε;

Μια σκέψη είναι αυτή που διατυπώθηκε από τον Σαρτρ: Ο μαρξισμός, έλεγε, «είναι αξεπέραστος διότι δεν ξεπεράστηκαν οι συνθήκες που τον ανέδειξαν». Και ο Λένιν δεν εκπροσωπεί τίποτα λιγότερο από αυτό: Τον μαρξισμό στην εποχή του ιμπεριαλισμού. Δηλαδή την εποχή της απόλυτης κυριαρχίας των μονοπωλίων στον κόσμο. Η’ μήπως σήμερα, επί «Ζήμενς» και «Κρούπ», επί τραπεζιτών και εργολάβων, ζούμε κάποια άλλη εποχή;

Αν πάλι ο Σαρτρ δεν ακούγεται και τόσο πειστικός στα αυτιά ορισμένων, τότε τους προτείνουμε να λάβουν τοις μετρητοίς τον κ.Σαμαρά. Αυτός (!) είναι που μνημονεύει τον Λένιν στη Βουλή συχνότερα κι από το ΚΚΕ. Και τον κ.Στουρνάρα. Αυτός (!) είναι που επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία ότι διαβάζει τον Λένιν. Ανελλιπώς, όπως λέει. Οι μαρτυρίες τους ίσως φανούν χρήσιμες για την πιστοποίηση της επικαιρότητας της λενινιστικής παρακαταθήκης.  Ειδικά αν σκεφτούμε τι διαπράττουν οι κκ. Σαμαράς – Στουρνάρας, γεγονός που πείθει ότι ο λόγος που διαβάζουν τον Λένιν είναι για να κάνουν τα ακριβώς αντίθετα…

«Τι να κάνουμε;», για παράδειγμα, στην Ελλάδα που λιμοκτονεί υπό το βάρος των χρεών; Έχει ο Λένιν να μας πει κάτι; Έχει να προτείνει κάτι στους Έλληνες του μόχθου που – ως μη όφειλαν - έχουν πληρώσει αυτά τα χρέη χίλιες φορές, αλλά τους επιβάλλουν να τα πληρώσουν άλλες χίλιες;

• «…νομίζουμε – έλεγε ο Λένιν απευθυνόμενος στους λαούς της Ευρώπης και όλου του κόσμου - πως για την ακύρωση των χρεών  θα αναγκαστούν (σσ: οι λαοί) να περιμένουν κάτι άλλο και να δουλέψουν σε κάποια άλλη κατεύθυνση, χωρίς να υπολογίζουν στη "γενναιοψυχία" των κυρίων καπιταλιστών».

Τι έκανε λοιπόν ο Λένιν που δεν επαφίετο στην «γενναιοδωρία» των τοκογλύφων και των κερδοσκόπων και φυσικά δεν «διαπραγματευόταν» μαζί τους; Το Γενάρη του 1918, η σοβιετική κυβέρνηση, με διάταγμα υπογεγγραμμένο από τον Λένιν, ακύρωσε τα εσωτερικά και εξωτερικά δάνεια που είχε συνάψει η τσαρική και η Προσωρινή κυβέρνηση. Τέλος!

Όμως, οι Μπολσεβίκοι, επειδή ακριβώς ήταν κομμουνιστές, δηλαδή και πατριώτες και διεθνιστές, την ώρα που οι πολιτικοί προπάτορες του ελληνικού αστικού πολιτικού κόσμου έστελναν στρατό εναντίον τους, εκείνοι, όσον αφορά την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό, να τι έκαναν:

• «Ενα άλλο οικονομικό μέτρο της σοβιετικής κυβέρνησης στον εξωτερικό τομέα ήταν η παραίτησή της από το Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο (ΔΟΕ), που επέβαλαν το 1897, μετά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο, οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα (...) από την Οχτωβριανή Επανάσταση η Ελλάδα απεκόμισε οικονομικά οφέλη. Η νεαρή Σοβιετική Δημοκρατία, με απόφαση του Δεύτερου Συνεδρίου των Σοβιέτ, απάλλαξε την Ελλάδα από το χρέος που όφειλε στη Ρωσία και ανερχόταν στα 100 εκατομμύρια χρυσά γαλλικά φράγκα. Ακόμα, η σοβιετική κυβέρνηση παραιτήθηκε από τα δικαιώματά της στο Αγιο Ορος, καθώς και από τις ιδιοκτησίες του τσαρικού κράτους σε διάφορα ευαγή ιδρύματα στην Ελλάδα (ρώσικο νοσοκομείο στον Πειραιά, το σημερινό Τζάνειο) κλπ.» (Κώστας Αυγητίδης, «Η στρατιωτική επέμβαση των καπιταλιστικών χωρών ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία και η Ελλάδα (1918-1920)», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»). Ετσι αντιμετώπισαν, λοιπόν, οι Μπολσεβίκοι και ο Λένιν τα θέματα του χρέους

Και για τους εκάστοτε «σωτήρες» μας; Έχει να πει κάτι ο Λένιν; Η άποψή του δεν μας φαίνεται και πολύ παράταιρη:

• «Σε μια κοινωνία – έλεγε - που βασίζεται (…) στην υποδούλωση των εκατομμυρίων φτωχών και εργαζομένων από μια χούφτα πλουσίων, η κυβέρνηση δεν μπορεί παρά να είναι ο πιο πιστός φίλος και σύμμαχος των εκμεταλλευτών, ο πιο πιστός φρουρός της εξουσίας τους. Και για να είναι σίγουρος φρουρός, δεν αρκούν στον καιρό μας τα κανόνια, οι ξιφολόγχες και ο βούρδουλας: Πρέπει να φροντίσεις να υποβάλλεις στα θύματα της εκμετάλλευσης την ιδέα ότι η κυβέρνηση στέκεται πάνω από τις τάξεις, ότι δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ευγενών και της αστικής τάξης, αλλά τα συμφέροντα της δικαιοσύνης, ότι φροντίζει να προστατεύει τους αδύναμους και τους φτωχούς από τους πλούσιους και τους ισχυρούς».

Έχει ο Λένιν να μας πει κάτι για την κρίση;

• «(…) τα εννιά δέκατα του πληθυσμού αποτελούνται από φτωχούς (…) η μάζα του λαού (…) παραμένει σε φτώχεια τέτοια, που φτάνει τα όρια της εξαθλίωσης. Η κρίση – έγραφε ο Λένιν - δείχνει ότι η σύγχρονη κοινωνία θα μπορούσε να παράγει ασύγκριτα περισσότερα προϊόντα για την καλυτέρευση της ζωής όλου του εργαζόμενου λάου, αν δεν είχαν αρπαχτεί η γη, τα εργοστάσια, οι μηχανές κ.τ.λ. από μια χούφτα ατομικούς ιδιοχτήτες, που βγάζουν εκατομμύρια από τη λαϊκή εξαθλίωση».

Ωραία. Αλλά ακόμα κι αν δεχτούμε τα προηγούμενα τίθενται δυο ερωτήματα: Πρώτον, να κάτσουμε αναπαυτικά πάνω στο αυθόρμητο της οργής και του θυμού μας και να περιμένουμε την έλευση της ουτοπίας; Δεύτερον (και κυριότερο): Ποιο το νόημα της ουτοπίας που θέλουν να βλέπουν ορισμένοι δογματικοί στον Λένιν, μιας και στο τέλος – τέλος η ουτοπία αυτή ανατράπηκε;

Πριν φτάσουμε στην ανατροπή, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο Λένιν, όπως γράφει ο Αντόρνο για τον Μάρξ, δεν ήταν παρά «εχθρός της ουτοπίας προς χάριν της πραγματοποίησής της»! Ο Λένιν ήξερε ότι «το "αυθόρμητο στοιχείο" δεν αποτελεί στην ουσία τίποτε άλλο παρά εμβρυακή μορφή του συνειδητού», αλλά, όπως πρόσθετε, χωρίς την ανάπτυξη του συνειδητού τα αυθόρμητα ξεσπάσματα δε θα γίνουν ποτέ τίποτα «περισσότερο (από) ξεσπάσματα απόγνωσης κι εκδίκησης παρά αγώνας» (Λένιν, «Τι να κάνουμε;», σελ. 30, «Σύγχρονη Εποχή»). Ήξερε, δηλαδή, ότι επειδή ακριβώς «η ανθρώπινη κοινωνία δεν είναι συγκροτημένη τόσο έλλογα και τόσο βολικά», υπάρχει ο κίνδυνος χωρίς αγώνα «η κοινωνία (να) σαπίζει» και ο ακόμα μεγαλύτερος ο κίνδυνος «αυτό το σάπισμα (να) παρατείνεται κάποτε ολόκληρες δεκαετίες».

Οι μετρ του εξυπνακισµού, φυσικά, επιμένουν: «Ναι», θα µας πουν ειρωνικά, «αλλά όση “σοφία” κι αν κρύβουν τα παραπάνω λόγια του Λένιν αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι τα “καθεστώτα’’ που δημιουργήθηκαν από τον Λένιν και τους οµοίους του κατέρρευσαν». Από τέτοιες τοποθετήσεις του συρµού άλλο τίποτα. Αυτού του τύπου οι αναγνώσεις της Ιστορίας είναι τόσο «εμβριθείς», ώστε να µην προκαλεί πια καµία εντύπωση ότι παραγνωρίζουν ακόµη και τα στοιχειώδη:

• Πρώτον, ότι μετά από την ήττα που επέφεραν στο όραμα της κοινωνικής απελευθέρωσης οι εξελίξεις στις χώρες του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού», η αλήθεια  που περιέχεται στη σκέψη του Οσκαρ Ουάιλντ  γίνεται ακόμα πιο επίκαιρη: «Ένας χάρτης του κόσµου – έλεγε - που δεν περιέχει την Ουτοπία δεν αξίζει να τον κοιτάξεις καν, γιατί αφήνει έξω τη µόνη χώρα όπου η Ανθρωπότητα πάντα θα προσγειώνεται. Κι όταν προσγειωθεί, κοιτάζει πέρα και, βλέποντας µια καλύτερη χώρα, ξεκινάει για εκεί. Πρόοδος είναι η υλοποίηση της µιας µετά την άλλη Ουτοπίας».
• Δεύτερον ότι ο Λένιν – και εδώ μιλάμε για τον Λένιν – είχε ξεκαθαρίσει πολύ νωρίς στους επιγόνους του: «Κανένας στον κόσμο δεν μπορεί να μας τσακίσει αν δεν κάνουμε καμιά υπερφυσική ανοησία», έγραφε. Το να χρησιμοποιείς τις μεθόδους του καπιταλισμού στο όνομα της «οικοδόμησης του σοσιαλισμού» είναι προφανώς περισσότερο κι από την «υπερφυσική ανοησία», για την οποία προειδοποιούσε ο Λένιν.
• Τρίτον, ότι στο πανανθρώπινο αίτημα να «ξελασπώσουμε το μέλλον» δεν υπάρχει άλλος δρόμος από εκείνον που περιέγραφε ο Μαρξ αμέσως μετά την ήττα της Παρισινής Κομμούνας: «Πέθανε η Επανάσταση. Ζήτω η Επανάσταση»!

Ο Λένιν, λοιπόν, εκείνο που πάνω απ’ όλα συμβολίζει, για μας φυσικά, είναι η αστείρευτη δύναμη που περικλείεται στην μετατροπή του κοινωνικού δίκιου σε πολιτική δράση. Συμβολίζει εκείνη την ακατάβλητη ζωντάνια της σκέψης και της θεωρίας που δεν γίνεται «πατρόν», δεν γίνεται «δόγμα», αλλά εργαλείο και καθοδήγηση για δράση στην προοπτική ενός κόσμου χωρίς ίχνος δεσποτισμού, όπου «η ελεύθερη ανάπτυξη του καθενός συνιστά προϋπόθεση για την ελεύθερη ανάπτυξη όλων».

Αυτός είναι και ο λόγος που κανένας – κομμουνιστής τουλάχιστον – δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει με τα λόγια του Μαγιακόφσκι:

«Επιμένουμε: Μην κάνετε τον Λένιν στάμπες/ Μην τυπώνετε το πορτρέτο του σε πλακάτ,/κερόπανα, πιάτα, ποτήρια, ταμπακέρες./ Μην κάνετε τον Λένιν μπρούντζο./ Μην του αφαιρείτε το ζωντανό του βάδισμα/ και το ανθρώπινό του πρόσωπο/ που ο ίδιος μπόρεσε να διαφυλάξει/ ποδηγετώντας την ιστορία./ Ακόμα ο Λένιν είναι της γενιάς μας άνθρωπος/ ζωντανός με τους ζωντανούς/ αφήστε τον να είναι ζωντανός, όχι πεθαμένος/- Διά ταύτα - κάνετε τον Λένιν δάσκαλό σας/ αλλά μην τον αγιοποιήσετε./ Θρησκεία μην κάνετε τ' όνομα ενός ανθρώπου/ που σ' όλη του τη ζωή πολέμαγε όλες τις θρησκείες/ μην τον κάνετε σκεύος λατρείας για να το ρίξτε στο εμπόριο - μην εμπορευτείτε τον Λένιν»

*Δημοσιεύθηκε στο "enikos.gr" την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΟΝΕ ΠΟΥ ΠΡΟΩΘΕΙΤΑΙ ΜΕ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΕΛΑΣΤΙΚ*

Δεν πρόκειται να τελειώσει ποτέ ο ευρω-γολγοθάς της Ελλάδας! Δεν πρόκειται για κάποια παροδική δυσκολία. Η τραγική κατάσταση που ζούμε είναι ακριβώς η οικονομική ενοποίηση της ΕΕ που προωθείται, αξιοποιώντας και τη δημοσιονομική κρίση! Πρέπει να το πάρουμε απόφαση επομένως ότι έτσι θα ζούμε και στο μέλλον εφόσον η Ελλάδα παραμένει στην Ευρωζώνη και εφόσον η Γερμανία συνεχίζει να ασκεί την ίδια πολιτική, η οποία είναι απολύτως σωστή για την προώθηση των γερμανικών συμφερόντων! Αυτό είναι το συνολικό συμπέρασμα από την πολύ χρήσιμη έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους της Βουλής, η οποία παρουσιάζει τη νέα οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης και για την οποία γράψαμε και χθες.

Στο πλαίσιο αυτό, ο προϋπολογισμός κάθε κράτους της Ευρωζώνης πρώτον, υπόκειται στην «προληπτική εποπτεία και έλεγχο» από την ΕΕ. Δεύτερον, η πορεία εκτέλεσής του ελέγχεται στενότερα από την Κομισιόν, με την οποία η κάθε κυβέρνηση κράτους της Ευρωζώνης υποχρεούται να βρίσκεται σε μια «συνεχή διαδικασία διαβούλευσης», να υφίσταται δηλαδή τον διαρκή έλεγχο της Κομισιόν. Τρίτον, κάθε χώρα που χρησιμοποιεί ως νόμισμα το ευρώ πρέπει να καθορίζει μεσοπρόθεσμους στόχους σε ένα πρόγραμμα τετραετούς διάρκειας. Το πρόγραμμα αυτό, το οποίο αποκαλείται Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής, επικαιροποιείται κάθε χρόνο και εγκρίνεται από το εθνικό κοινοβούλιο μέχρι το τέλος Μαΐου κάθε χρόνο.

Ο εθνικός προϋπολογισμός κάθε κράτους-μέλους της Ευρωζώνης κινείται υποχρεωτικά μέσα στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος του κράτους αυτού. Τέταρτον, οι πόροι που αντλεί η κάθε χώρα από τα διαρθρωτικά ταμεία χορηγούνται πλέον υπό ανηλεείς όρους, με την Κομισιόν να μπορεί να κάνει ό,τι θέλει! Σε περίπτωση που μια χώρα βρίσκεται υπό μνημονιακό καθεστώς, όπως η Ελλάδα, ή έχει λάβει οικονομική ενίσχυση (δάνεια) από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα.

Η Κομισιόν μπορεί πλέον μόνη της να αναθεωρεί τα Σύμφωνα Εταιρικής Σχέσης που αντικαθιστούν τα ΕΣΠΑ και τα επιχειρησιακά προγράμματα, χωρίς καν να ερωτά το ενδιαφερόμενο κράτος! Ακόμη χειρότερα αν η Κομισιόν δεν είναι ικανοποιημένη από τη δημοσιονομική κατάσταση μιας χώρας, έχει το δικαίωμα να αναστέλλει ή και να ακυρώνει τη χρηματοδότησή της από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ! «Κυρώσεις τέτοιου τύπου μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση σε ένα κράτος-μέλος», διαμαρτύρεται το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους της Βουλής στην έκθεσή του.

Πέμπτον, καθιερώνεται νέα διαδικασία επιβολής κυρώσεων. Μέχρι τώρα έπρεπε να αποφασίσει το Συμβούλιο, δηλαδή οι υπουργοί ή οι πρωθυπουργοί των κρατών, για να επιβληθούν κυρώσεις σε μια χώρα. Από εδώ και πέρα, όμως, τις κυρώσεις τις επιβάλλει η Κομισιόν με «εισήγησή» της προς το Συμβούλιο, η οποία αυτοδικαίως θεωρείται ότι έγινε δεκτή, αν τα κράτη-μέλη δεν την ανατρέψουν με ψηφοφορία και μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις με ειδική, αυξημένη πλειοψηφία! Εισάγεται δηλαδή η αρχή της «αντίστροφης πλειοψηφίας», όλες οι κυρώσεις που αποφασίζει η Κομισιόν ισχύουν χωρίς να τις υπερψηφίσουν τα κράτη, τα οποία μπορούν μόνο να τις ανατρέψουν!

Πρόκειται για... σατανικό πολιτικό εφεύρημα! Συνολικά οι αλλαγές που έχουν αποφασιστεί για τα κράτη της Ευρωζώνης περιορίζουν δραστικά τα κυριαρχικά τους δικαιώματα στη διεύθυνση της οικονομίας τους. Πολύ σωστά επισημαίνει η έκθεση ότι «η εξέλιξη της νέας οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ ανταποκρίνεται στο δόγμα "διαρκώς στενότερη ένωση". Οδηγεί σε περαιτέρω μετατοπίσεις εξουσίας "προς τα πάνω", δηλαδή προς τους κεντρικούς θεσμούς της ΕΕ και της Ευρωζώνης». Αυτό δεν είναι καθόλου ένα απλό ζήτημα θεωρητικού χαρακτήρα, το οποίο αξίζει μιας κάποιας επισήμανσης. Αφορά τη ζωή όλων των Ελλήνων. Είναι βάσιμη άραγε η άποψη ότι παραδίνοντας την οικονομική διοίκηση της χώρας μας σε ξένα κέντρα μπορεί να ευημερήσει ο ελληνικός λαός; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα. Η πείρα -άκρως επώδυνη και ολέθρια- του μνημονιακού καθεστώτος της τελευταίας τετραετίας δείχνει το εντελώς αντίθετο. Είναι εξαίρεση αυτή η τετραετία; Δεν νομίζουμε, αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση.

*Δημοσιεύθηκε στο «Έθνος» την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014.

Διαβάστε περισσότερα

Ξηρός: Ένας χρήσιμος… ελεύθερος

   Κάθε φορά που οι «Ζορό» της ατομικής τρομοκρατίας ανακαλούνται στο προσκήνιο, τίθεται σε λειτουργία ο μηχανισμός της καθεστωτικής προπαγάνδας με στόχο να συκοφαντηθούν οι κομμουνιστές, οι αριστεροί, το εργατικό λαϊκό κίνημα ότι διατηρούν τάχα «σχέσεις» με τέτοιες πρακτικές. Το βλέπουμε ξανά στη υπόθεση Ξηρού. Ο οποίος, σημειωτέον, κάνει τηλεοπτικά διαγγέλματα όχι επί των ημερών κάποιας… κομμουνιστικής κυβέρνησης, αλλά επί κυβέρνησης της ΝΔ.

   Με δεδομένο το ποιοί τρίβουν τα χέρια τους με την υπόθεση Ξηρού και σε ποιους ανήκουν οι μηχανές που δουλεύουν στο φουλ για να ξεράσουν ακόμα μια αφορά την θεωρία των «δύο άκρων», επαναλαμβάνουμε:

Η τρομοκρατία:

   Πρώτον, λειτουργεί ως προβοκατόρικη καρικατούρα της οργανωμένης πάλης με σκοπό την υπονόμευση του λαϊκού κινήματος. Δεύτερον, υπηρετεί την επιλογή του συστήματος να συκοφαντηθεί κάθε εστία πολιτικής ριζοσπαστικοποίησης και κοινωνικής αφύπνισης μέσα από τον ορυμαγδό της τρομο-υστερίας. Τρίτον, εξυπηρετεί, εξ αντικειμένου, την πολιτική της έντασης και της «δικαιολόγησης» μέτρων «νόμου και τάξης». Τέταρτον, ρίχνει λίπασμα στον παραληρηματικό φασιστικό λόγο, «θυματοποιεί» την κάθε λογής ακροδεξιά υστερία, αξιοποιείται σαν «νομιμοποιητικός» παράγοντας για την αποθέωση της καθεστωτικής αυθαιρεσίας. Πέμπτον, αποτελεί συμπαίκτη του συστημικού αυταρχισμού που επικαλείται το πλαστό δίλημμα «ελευθερία ή ασφάλεια» με θύμα τις προσωπικές και κοινωνικές ελευθερίες, τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα. Έκτον, συνεπικουρεί εκείνη την πολιτική «ασφάλειας» που είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των «προστατών», οι οποίοι ως άλλοι «λύκοι» εμφανίζονται σαν οι ενδεδειγμένοι να «φυλάνε» τα πρόβατα...

   Ποια είναι όμως η «σχέση» της ατομικής τρομοκρατίας με το εργατικό, το λαϊκό, το επαναστατικό κίνημα, όχι μόνο πρακτικά, αλλά και θεωρητικά; Πως την αντιμετωπίζουν όλες οι πτέρυγες του επιστημονικού σοσιαλισμού, παρά τις αβυσσαλέες πολλές φορές διαφορές μεταξύ τους;

 Ορίστε:

ΕΝΓΚΕΛΣ: «(...) Τούτη η παθιασμένη πυρετώδης φούρια, τούτο το πυροτέχνημα των δολοφονιών, που δεν έχουν κανένα νόημα, και, αν το καλοκοιτάξεις, είναι πληρωμένες και μονταρισμένες απ' την αστυνομία, δεν μπορεί να μην ανοίξει τα μάτια ακόμα και του αστισμού για τον αληθινό χαρακτήρα αυτής της προπαγάνδας των φρενοβλαβών και βαλτών πρακτόρων(...)». (Φρ. Ένγκελς, επιστολή του προς τον Πάμπλο Ιγκλέσιας στη Μαδρίτη, Κ. ΜΑΡΞ - Φ. ΕΝΓΚΕΛΣ, Άπαντα, τ. 39, σελ. 223).

ΛΕΝΙΝ: «Η ‘‘Σβομποντα’’ προπαγανδίζει την τρομοκρατία σαν μέσο ‘‘διέγερσης’’ του εργατικού κινήματος, σαν μέσο που θα του δώσει ‘‘ισχυρή ώθηση’’. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς επιχείρημα που να αυτοαναιρείται τόσο χειροπιαστά! Προβάλει το ερώτημα: Τόσο λίγες είναι οι ασχήμιες στη ρώσικη ζωή, ώστε να χρειάζεται να εφευρεθούν ειδικά ‘‘διεγερτικά’’ μέσα; Και από το άλλο μέρος δεν είναι άραγε ολοφάνερο, πως όποιος δεν ευαισθητοποιείται και δεν μπορεί να συγκινηθεί ούτε κι από την ρώσικη αυθαιρεσία, αυτός θα βλέπει αδιάφορος, ‘‘σκαλίζοντας τη μύτη του’’ και τη μονομαχία της κυβέρνησης σε μια χούφτα τρομοκράτες;» (ΛΕΝΙΝ, «Ισκρα»,1/4/1902).

   «Το συνέδριο αποκρούει κατηγορηματικά την τρομοκρατία, δηλαδή το σύστημα των πολιτικών εκτελέσεων μεμονωμένων προσώπων σαν μέθοδο πολιτικής πάλης τελείως ακατάλληλη... (γιατί) καλλιεργεί και στους ίδιους τους επαναστάτες και στον πληθυσμό γενικά τις πιο στραβές αντιλήψεις για τα καθήκοντα και τις μεθόδους πάλης ενάντια στην απολυταρχία». (ΛΕΝΙΝ, Άπαντα τ. 7, σελ. 249).

   «(...) Οι μεμονωμένες απόπειρες δολοφονίας, σαν επαναστατική τακτική, είναι άσκοπες και επιζήμιες. Μόνο το μαζικό κίνημα μπορεί να θεωρηθεί σαν πραγματική πολιτική πάλη (...)». (ΛΕΝΙΝ, Άπαντα, τ. 40, σελ. 312).

ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ: «Έχει σημασία να τονίσουμε ότι ο αντάρτικος αγώνας είναι πάλη των μαζών, είναι πάλη του λαού: το αντάρτικο, σαν ένοπλος πυρήνας, είναι η αγωνιστική πρωτοπορία του λαού, η μεγάλη του δύναμη έχει τις ρίζες της στις μάζες του πληθυσμού (…). Η δολοφονία και ο τυφλός τερορισμός (τρομοκρατία) δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται. Είναι προτιμότερο να γίνεται μαζική δουλειά (…).Είμαστε ειλικρινά πεπεισμένοι ότι η τρομοκρατία είναι ένα αρνητικό όπλο, που δεν προσφέρει απολύτως ποτέ τα αναμενόμενα αποτελέσματα κι ότι μπορεί να απομακρύνει το λαό από ένα επαναστατικό κίνημα, αφού συνδέεται ολοκληρωτικά με αυτούς που επιδιώκουν ανθρώπινες απώλειες χωρίς προοπτική για τα προσδοκώμενα αποτελέσματα» (Τσε Γκεβάρα, «Ο Ανταρτοπόλεμος», εκδόσεις «Καρανάση»).

ΤΡΟΤΣΚΙ: «Η ατομική τρομοκρατία είναι ίσα - ίσα απαράδεκτη για μας γιατί ελαττώνει στις μάζες την ίδια την αυτοεκτίμησή τους, τις συμφιλιώνει με τις αδυναμίες τους και προσανατολίζει τα βλέμματά τους όπως και τις ελπίδες τους στην έλευση του μεγάλου εκδικητή, του απελευθερωτή που θα ‘ρθει μια μέρα και θα εκπληρώσει την αποστολή του» (Τρότσκι, «Για την ατομική τρομοκρατία», http://www.scribd.com).

   Αυτή είναι η πραγματικότητα. Εντούτοις, επαναλαμβάνουμε: Οι αδαείς, οι κάθε λογής γκεμπελίσκοι, οι διατεταγμένοι στην υπηρεσία της πολιτικής και ιστορικής παραχάραξης, οι «ενσωματωμένοι» στις καθεστωτικές εργολαβίες της μετατροπής των εννοιών «Αριστερά», «Προλεταριακή Δημοκρατία», «Κομμουνισμός», σε ποινικά αδικήματα (!), οι επιφορτισμένοι να αναπαράγουν την ιταμή και προβοκατόρικη συσχέτιση της πολιτικής πάλης του εργατικού κινήματος με την τρομοκρατία (!) συνεχίζουν το βιολί τους.

   Αποκαλύπτεται, έτσι, για μια ακόμα φορά, ότι οι μηχανισμοί ενός συστήματος που βασίζεται στον τρόμο της εκμετάλλευσης, της ανεργίας, της φτώχειας και των μαγκαλιών, έχουν κάθε λόγο να επενδύουν στην τρομο-υστερία και στην σε τρομο-λαγνεία. Στο παιχνίδι αυτό, όπως λέει και ένας φίλος μου, ο σπουδαίος Χριστόφορος Ζαραλίκος, φαίνεται να τους είναι χρήσιμος ο Ξηρός. Όχι σαν «χρήσιμος ηλίθιος». Αλλά σαν χρήσιμος… ελεύθερος. 

Υστερόγραφο: Ευτυχώς σε αυτή τη χώρα έχουμε γνωρίσει αντάρτες. Πραγματικούς. Και μάθαμε από αυτούς ότι η εγωπάθεια του «εκλεκτού εκδικητή» δεν είναι αντάρτικο. Μάθαμε από αυτούς, από τους πραγματικούς αντάρτες, ότι ο «ελέω λαού» (!) τρομοκράτης δεν είναι «αντάρτης». Ο λαός δεν αναθέτει τις υποθέσεις του στους κουμπουροφόρους. Βγαίνει ο ίδιος στο προσκήνιο της Ιστορίας και παλεύει για το δίκιο του. Κι όταν χρειαστεί είναι ο λαός που γίνεται αντάρτης. Γιατί, τελικά, «αντάρτης, κλέφτης, παλικάρι πάντα ειν’ ο ίδιος ο λαός»!  Όπως ακριβώς το λέει εκείνη η στροφή στον ύμνο του ΕΛΑΣ!  

email: mpog@enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα

Τα δισεκατομμύρια της Γιούροπ Στρητ

Εις μάτην η μπούρμπερη και ο κοπετός για τις επιλογές του Φρανσουά Ολαντρέ (κατά κόσμον Ολάν και κατά pronunciation Τρέμη: Ολόν). Ο Γάλλος μεσιέ λε πρεζιντάν ανάμεσα στις κυρίες Βαλερί Τριεβελέρ και Ζιουλί Γκαγιέ έχει επιλέξει τη φράου Μέρκελ. Με τη Γερμανίδα Καγκελάριο στον ρόλο μιας Γερμανίδας Καγκελαρίου και τη Γαλλία στον ρόλο της πτωχής πλην τιμίας αγροτοπούλας που όμως βυθίζεται στον άκαρδο κόσμο της αμαρτίας και του πόνου.

Καλημέρα σας. Δύο μεγέθη της ελληνικής οικονομίας αρκεί να δούμε και τα συμπεράσματα προκύπτουν εύγλωττα, όπως τα λόγια του Δημοσθένη. Το Ελληνικό ΑΕΠ το 2009, πριν ο Γιωργάκης να το προσφέρει κυρίως πιάτο στα όρνια, ήταν 240 δισ. ευρώ. Σήμερα, ύστερα από ένα και μισό συν ένα Μνημόνια έχει καταβαραθρωθεί στα 194 δισ. ευρώ, για το 2012, και υπολογίζεται στα 183 δισ. ευρώ για το 2013. Τέτοια καταστροφή στο ΑΕΠ μιας χώρας συμβαίνει μόνο με μακροχρόνιο πόλεμο. Που τον χάνει.
Κατά την ίδια περίοδο το χρέος της χώρας, το 2009 ήταν 310 δισ. ευρώ και σήμερα, παρά τα ιλιγγιώδη ποσά που καταβάλλονται ετησίως για την εξυπηρέτησή του, το χρέος έχει εκτιναχθεί στα 321 δισ. ευρώ. Και προβλέπεται να
εκτιναχθεί ακόμα περισσότερο, αν μπούμε σε Τρίτο Μνημόνιο. Ηδη όμως με όλο και μικρότερο ΑΕΠ αποκτούμε όλο και μεγαλύτερο χρέος.
Η κατάσταση είναι τραγική και το ρεζουμέ της καταστροφικής πολιτικής που ακολουθείται αποτυπώνεται σε αυτούς τους αριθμούς. Τα υπόλοιπα είναι μαλακιολογίες ή απόπειρες εφαρμογής δημιουργικών λογιστικών επί του πτώματος.

Για να εξυπηρετηθεί αυτό το χρέος, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αυξηθεί, ούτε θα αυξάνεται, θα πρέπει για τα επόμενα τριάντα χρόνια να καταβάλλει η Ελλάδα κατ’ έτος 9-10 δισ. ευρώ, καθαρά λεφτά, δηλαδή λεφτά από πλεόνασμα. Οπερ αδύνατον. Απολύτως αδύνατον. Και απολύτως καταστροφικό, διότι θα συνεπάγεται ατέλειωτη λιτότητα, γενικό ξεπούλημα και αργόν (ώσπου να της έρθει ο ξαφνικός) θάνατο της χώρας.
Το χρέος αυτό είναι «βιώσιμο» μόνον υπό τη μορφή του απέθαντου. Του βαμπίρ. Που θα μας ρουφάει το αίμα έως δεκάτης τετάρτης γενεάς. Μόνον ο κ. Βενιζέλος και ο κ. Σαμαράς βρίσκουν το «ελληνικό χρέος πιο βιώσιμο σε σχέση με τα χρέη άλλων χωρών», πλην όμως ούτε Νόμπελ Γελοιότητος ούτε Γκίνες Πονηρίας έχουν καθιερωθεί ακόμα, ώστε να τα λάβουν και τα δύο και οι δύο πανηγυρικώς!
Η σύντομη διαδρομή της Ελλάδας προς την καταστροφή της μπορεί να περιγραφεί σε τρεις σταθμούς: κρίση δανεισμού - κρίση χρέους - παγίδα χρέους.
Ο Γιωργάκης παρέλαβε κρίση δανεισμού και την έκανε κρίση χρέους. Οχι μόνον δεν ζήτησε (ούτε δέχθηκε) ένα έγκαιρο κούρεμα, αλλά υπερηφανευόταν κιόλας ότι μας εξασφάλισε το «μεγαλύτερο δάνειο της ιστορίας». Σε ένα ευνομούμενο κράτος θα είχε ήδη οδηγηθεί σε δίκη.
Ο κ. Σαμαράς πήρε την κρίση χρέους που δημιούργησε ο Γιωργάκης και μαζί με τον κ. Βενιζέλο και τον κ. Κουβέλη τη μετέτρεψαν σε παγίδα χρέους. Με αποτέλεσμα το 34% των Ελλήνων να ’ναι ήδη φτωχοί, να έχουμε 1,5 εκατ. άνεργους, πάνω από 800.000 απλήρωτους, με 200.000 ψυχές να έχουν μεταναστεύσει, με 5.000 ψυχές να έχουν εκδημήσει, με χιλιάδες μαγαζιά να έχουν κλείσει, με παιδιά να υποσιτίζονται και τελειωμό να μην έχει το κακό.
Και τι κάνει για όλα αυτά η κυβέρνηση; επιβάλλει νέες θυσίες. Για να μην πάνε χαμένες οι προηγούμενες. Και κάθε φορά οι νέες θυσίες συνεπάγονται τις επόμενες. Εχουμε
εφεύρει τον ατέρμονα της θυσίας. Και μοιάζει αυτή η ιστορία με αλλεπάλληλα ναυάγια. Από Μνημόνιο σε Μνημόνιο, όπου για να μην πάνε χαμένα τα καρούμπαλα από την πρώτη πρόσκρουση στα βράχια, πήγαμε στη δεύτερη πρόσκρουση και τώρα πάμε για την τρίτη. Πράγματι
ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται· και οι Γερμανοί δεν φημίζονται και ως τόσο καλοί θαλασσοπόροι (πλην στα υποβρύχια, γέρνουν δεν γέρνουν). Διότι το μπρίκι «Η Ελλάς» το κυβερνά η κυρία Μέρκελ.
Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα, όχι η μετατροπή της σε χώρα τύπου Ρουμανίας, Βουλγαρίας ή Λετονίας, αλλά προσέτι η μετάλλαξή της σε Ειδική Οικονομική Ζώνη, γίνεται στο πλαίσιο μιας Ευρώπης όλο και πιο γερμανικής.

Στο Βερολίνο έχει σχηματισθεί μια κυβέρνηση με ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά. Οχι μόνον διότι ο νεοφιλελευθερισμός ενσωμάτωσε ή αφομοίωσε τη σοσιαλδημοκρατία, αλλά και διότι η ευθυγράμμιση των δύο αυτών δυνάμεων αντανακλά τη συναίνεση, τη συγκατάθεση (την ομογενοποίηση, αν θέλετε) του μεγαλύτερου μέρους της γερμανικής κοινωνίας. Η Γερμανία επιβάλλει στην Ευρώπη σήμερα αυτό που η ολιγαρχία της επέβαλε στο εσωτερικό της χώρας ήδη απ’ την εποχή της Ατζέντας Σέντερ. Ο πολιτισμός της εργασίας συνετρίβη τότε όπως λίγα χρόνια νωρίτερα είχε συντριβεί στην Αγγλία επί Θάτσερ. Αν
ο ένας δολοφόνος ήταν συντηρητικός (Θάτσερ) και ο άλλος σοσιαλδημοκράτης (Σρέντερ), έχει τόση αξία, όσον οι διαφορές μεταξύ των επιγόνων τους, Μπλαιρ, Μέρκελ, Σαρκοζί, Ολάν και τα λοιπά.
Η Γερμανία δεν χρειάζεται σήμερα να επιδεινώσει άλλο το εργασιακό καθεστώς στη χώρα της. Αντιθέτως, χρειάζεται τη συναίνεση ή την ανοχή του γερμανικού λαού για να επιδεινώσει το εργασιακό καθεστώς στις άλλες χώρες. Και ως φαίνεται, τη εξαιρέσει της Γερμανικής Αριστεράς (αλλά όχι και των Γερμανών Πράσινων), το επιτυγχάνει. Διότι
με την εισαγωγή των ευέλικτων σχέσεων εργασίας (Ατζέντα Σέντερ) για την πλειονότητα των εργαζομένων, εξασφάλισε την αιχμαλωσία τους - είτε μετατρέποντας πολλούς διά των επιδομάτων προς τους χαμηλόμισθους σε πελάτες του κράτους, είτε απειλώντας τους υπόλοιπους με το τυχόν χειρότερο (αν, για παράδειγμα, τα σκατώσουν κι άλλο οι «ανεπρόκοποι» του Νότου). Με αυτόν τον «φόβο για το χειρότερο» η
γερμανική κυβέρνηση κρατάει σούζα τον λαό της ή και τον προσεταιρίζεται, προκειμένου να εξαπλώνει στην υπόλοιπη Ευρώπη πολιτικές «ζωτικού χώρου», πολιτικές ιμπεριαλιστικές, ακόμα και πολιτικές εκγερμανισμού, όπως ήδη φαίνεται και το εγγύς μέλλον θα αποδείξει.
Η Γερμανία είναι σήμερα το πιο διεφθαρμένο ευρωπαϊκό κράτος, όχι μόνον διότι δίνει μίζες, όχι μόνον διότι τοκογλυφεί ασυστόλως εναντίον όλων των άλλων, αλλά κυρίως διότι διαθέτει πλεονάσματα τα οποία δεν αναδιανέμει στον λαό της. Αντιθέτως,
τα χρησιμοποιεί ώστε να επιτύχει συσσώρευση ισχύος (που θα επιδεινώνει διαρκώς την αδυναμία όλων των άλλων). Ως φαίνεται, η θητεία της Γερμανίας στο οργανωμένο οικονομικό έγκλημα (αυτό είναι η βάση του ναζισμού) της έχει αφήσει έντονες αναμνήσεις κι ακόμα πιο έντονους πειρασμούς.

Σήμερα η Γερμανία χαράσσει για τον εαυτόν της και την Ευρώπη που επηρεάζει όλο και περισσότερο, μια κεντριστική πολιτική (που πατάει στον συγκερασμό νεοφιλελευθερισμού και σοσιαλδημοκρατίας) και παρωθεί ακόμα και τους ένθερμους κάποτε ευρωπαϊστές σε δεύτερες σκέψεις, αμφιβολίες και όλο και πιο έντονες αιτιάσεις. Η φράση «δεν είναι αυτή η Ευρώπη που ονειρευτήκαμε», που «θέλαμε», που «μας υποσχέθηκαν» ακούγεται πιο πολύ από κάθε άλλη στην Ηπειρο.
Σε αυτόν τον γερμανοαναφορικόν ευρωπαϊκόν κεντρισμό εγείρονται αντιστάσεις. Απ’ τα δεξιά με τους «ευρωσκεπτικιστές», δεξιούς κι ακροδεξιούς. Και από τα αριστερά με τις δυνάμεις της Αριστεράς,
μεταρρυθμιστικές, ριζοσπαστικές και επαναστατικές να συγκρούονται και με τους κεντριστές και με τους δεξιο-ακροδεξιούς. Είναι ένα πολύπλοκο διεθνές φαινόμενο που καθορίζεται ιδιαιτέρως απ’ τις εθνικές ιδιομορφίες.
Για αυτό και η σημασία που αρχίζουν να αποκτούν οι Ευρωεκλογές. Εως τώρα αυτές οι εκλογές ήταν ένα πολιτικό πικ-νικ. Οσον όμως αυτά που συμβαίνουν στην κάθε χώρα, όχι μόνον επηρεάζουν τις άλλες, αλλά καθορίζουν όλο και πιο πολύ την τύχη τους, τόσον οι ευρωεκλογές αποκτούν μεγαλύτερη βαρύτητα και εις ό,τι αφορά τη θεσμική εξέλιξη της Ενωσης και εις ό,τι αφορά τη διαμόρφωση των κυρίαρχων πολιτικών...
Είτε προς την κατεύθυνση της σύσφιξης, είτε της διάλυσης.


email: stathis@enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα