Ο μοναδικός, χαρισματικός και άκρως ερωτύλος Τζακ Νίκολσον

Εξόχως ταλαντούχος, διάσημος στις τέσσερις γωνιές της οικουμένης και ακούραστος εραστής, ο Τζακ Νίκολσον αποσύρθηκε προσφάτως διακριτικά από το Χόλιγουντ, αφήνοντας μια ανεπανάληπτη κινηματογραφική ιστορία που θα ζήλευαν πολλοί.

Μια εξαιρετική καριέρα φτάνει λοιπόν στο τέλος της, καθώς ένας από τους κορυφαίους εν ζωή ηθοποιούς αποσύρεται λόγω προχωρημένης ηλικίας και προβλημάτων μνήμης.
Ο κάτοχος των περισσότερων υποψηφιοτήτων για Όσκαρ Ανδρικού Ρόλου (12 τον αριθμό!) και βραβευμένος τρεις φορές με το χρυσό αγαλματίδιο βγαίνει λοιπόν στη σύνταξη, έχοντας προλάβει να μετρήσει μια πλούσια καριέρα πέντε ολόκληρων δεκαετιών!
Με μια συναρπαστική ζωή που παραμοιάζει με χολιγουντιανή ταινία, ο Νίκολσον μετατράπηκε σε αρχέτυπο του σταρ διεθνούς βεληνεκούς, ζώντας πάντα με τους δικούς του κανόνες. Αντισυμβατικός, ανατρεπτικός και χαρισματικός, το αλλοτινό «κακό παιδί» του αμερικανικού σινεμά λατρεύτηκε όσο λίγοι, αγαπήθηκε πολύ από το γυναικείο κοινό και κέρδισε επάξια μια θέση στο πάνθεο των σύγχρονων ηθοποιών.
Η ακόρεστη όρεξή του για σινεμά ξεπεράστηκε ίσως μόνο από τη δίψα του για καλό φαγητό και ωραίες γυναίκες, καθώς την ίδια στιγμή που ο Νίκολσον είναι συνυφασμένος στη συνείδησή μας ως κορυφαίος ηθοποιός και σύμβολο μιας σειράς από ιδιαίτερα αγαπημένες ταινίες, αυτός απόλαυσε τη φήμη του και την εξαργύρωσε μετατρεπόμενος σε μοντέρνα εκδοχή του Καζανόβα.
Ένας Καζανόβας που μετρά μπόλικες δεκαετίες δράσης, κυκλοφορώντας συνεχώς με τις πλέον καυτές υπάρξεις στο πλευρό του. Η λίστα των ειδυλλίων του και μακρά είναι και εντυπωσιακή, με τις φήμες να τον θέλουν να έχει συνευρεθεί ερωτικά με περισσότερες από 2.000 γυναίκες, αν και ο ίδιος, παραμένοντας τζέντλεμαν, δεν κάνει ποτέ λόγο για τα περασμένα.
Παρά την πλούσια ερωτική ζωή του, ο αμετανόητος εργένης (παρά τους γάμους και τα τόσα παιδιά του!) δήλωσε πρόσφατα πως μετανιώνει που η αγάπη του για τις γυναίκες τον άφησε μόνο, χωρίς σταθερή σύντροφο να τον προσέχει τώρα στα γεράματα: «Θα μου άρεσε πολύ ένα τελευταίο ρομάντζο, αλλά δεν είμαι πολύ σίγουρος πως θα συμβεί. Το μόνο που δεν μπορώ να αρνηθώ είναι ότι γερνάω», αν και «είμαι ακόμη ατίθασος στην καρδιά, αλλά με έχει χτυπήσει η βιολογική βαρύτητα»!
Ο πρωταγωνιστής που σφράγισε τη «Λάμψη» του Κιούμπρικ, τη «Φωλιά του Κούκου», την «Τσαϊνατάουν» του Πολάνσκι και τόσα ακόμα κινηματογραφικά διαμάντια παραμένει ένας πραγματικός χαμαιλέοντας του σινεμά και αναμφίβολα ο «βασιλιάς» της γενιάς του…
Πρώτα χρόνια και καριέρα

Ο Τζον Τζόζεφ «Τζακ» Νίκολσον γεννιέται στις 22 Απριλίου 1937 στο Νιου Τζέρσεϊ της Νέας Υόρκης ως παράνομος καρπός της σχέσης μιας 17χρονης στριπτιζέζ και του παντρεμένου εραστή της. Τον βιολογικό του πατέρα δεν τον γνώρισε ποτέ και μεγάλωσε με τους παππούδες του, έναν διακοσμητή βιτρίνας και μια κομμώτριας, με την ανήλικη μητέρα του να παίζει για χρόνια τον ρόλο της μεγάλης αδερφής!
Μέχρι να μάθει βέβαια όλη την αλήθεια το 1974, έπειτα μάλιστα από δημοσιογραφική έρευνα, τόσο η μητέρα όσο και η γιαγιά του ήταν νεκρές (η μητέρα του πέθανε το 1963). Αν και πλέον ήταν ολόκληρος άντρας και, όπως δήλωσε, το παρελθόν δεν είχε και τόσο σημασία.

Αφού ολοκλήρωσε το σχολείο με πολύ καλούς βαθμούς, πήρε υποτροφία για το πανεπιστήμιο, αν και τον ίδιο δεν τον ενδιέφεραν τα γράμματα. Αντιθέτως, βγάζει λεφτά από τον ιππόδρομο και απασχολείται τα καλοκαίρια δουλεύοντας ναυαγοσώστης. Το 1954 μετακομίζει στο Λος Άντζελες, για να συναντήσει τη μεγαλύτερη αδερφή του (την πραγματική του μητέρα όπως είπαμε, παρά το γεγονός ότι δεν το γνώριζε ακόμα), και πιάνει δουλειά σε παιχνιδάδικο.

Λίγο αργότερα θα βρεθεί παιδί για όλες τις δουλειές στο τμήμα κινουμένων σχεδίων του χολιγουντιανού στούντιο MGM, προσωπικός μάλιστα βοηθός των θρύλων του καρτούν William Hanna και Joseph Barbera(!), αν και δεν θα περνούσε απαρατήρητος. Διέθετε τη στόφα του χολιγουντιανού σταρ της εποχής, καθώς είχε μεγαλώσει εν τω μεταξύ και είχε μετατραπεί σε έναν ελκυστικό νεαρό, κάτι που παρατήρησε ο παραγωγός του στούντιο Joe Pasternak, ο οποίος έβαλε σκοπό να τον κάνει ηθοποιό! Του εξασφαλίζει λοιπόν θέση σε φημισμένη δραματική σχολή της πόλης, αλλά και μαθητεία σε θίασο του Λος Άντζελες…
Κινηματογραφικό ντεμπούτο και πρώτες μεγάλες ερμηνείες

Ο Τζακ Νίκολσον έκανε την παρθενική του εμφάνιση στο χαμηλού προϋπολογισμού γκαγκστερικό φιλμ «Cry Baby Killer» το 1958 και καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 εμφανίστηκε σε πλήθος low budget ταινιών τρόμου και θρίλερ, κάνοντας ωστόσο ένα πρώτο μικρό ονοματάκι. Ξεχωρίζουν οι ερμηνείες του στη μαύρη κωμωδία «Little Shop of Horrors» (1960), αλλά και στα «The Terror» (1963), «Back Door to Hell» (1964), «Ride in the Whirlwind» (1965) και «The Shooting» (1966)…
Αν και το ρολάκι που θα του έφερνε απαράμιλλη δόξα και θα εξασφάλιζε τις επόμενες 19 συμμετοχές του σε χολιγουντιανές ταινίες δεν ήταν άλλο από τον αλκοολικό δικηγόρο στην κλασική καλτιά «Easy Rider» (1969)! Πέρα από την υποψηφιότητά του για Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου, τόσο η ίδια η επική ταινία όσο και η δική του συνεισφορά του εξασφάλισαν φανατικό κοινό!
Την επόμενη χρονιά, με την πρωτόγνωρη και αναπάντεχη επιτυχία που χάρισε ο «Ξένοιαστος Καβαλάρης» στο καστ του, ο Νίκολσον στέφεται πρωταγωνιστής στο «Five Easy Pieces», άλλη μια απροσδόκητη εμπορική επιτυχία που του έφερε άλλη μια υποψηφιότητα για χρυσό αγαλματίδιο, τώρα σε πρωταγωνιστικό ρόλο!

Αν και θα ήταν η επόμενη αξέχαστη ερμηνεία του στη μαύρη κωμωδία «The Last Detail» (1973) που θα τον απογείωνε κινηματογραφικά, φέρνοντάς του νωρίς νωρίς την τρίτη υποψηφιότητά του για Όσκαρ!
Εκτόξευση στη δόξα

Στην επόμενη ταινία του έμελλε να χαρίσει στο κινηματογραφόφιλο κοινό μια από τις καλύτερες ερμηνείες του, καθώς στο αριστουργηματικό νέο-νουάρ του Ρομάν Πολάνσκι «Chinatown» (1974) όλα πήγαν κατ’ ευχήν! Ο ρόλος θα του φέρει την τέταρτη υποψηφιότητα για Όσκαρ, αν και πάλι θα έφευγε από την απονομή με τα χέρια αδειανά.
Όχι όμως και στα Όσκαρ της επόμενης χρονιάς, καθώς το 1976 απέσπασε το πρώτο χρυσό αγαλματίδιό του για Α’ Ανδρικό Ρόλο, μιας και η ανεπανάληπτη ερμηνεία του στη «Φωλιά του Κούκου» της προηγούμενης χρονιάς δεν μπορούσε να περάσει στα «ψιλά» της επιτροπής. Τώρα ανήκε στο βαρύ πυροβολικό του Χόλιγουντ, με τις προτάσεις να πέφτουν βροχή και τον ίδιο στην ευχάριστη θέση να επιλέγει προσεκτικά τις δουλειές του.
Σε μια τέτοια προσεκτική επιλογή σεναρίου, του γίνεται η πρόταση που δεν μπορεί να πει όχι: να παίξει σε ταινία του μεγάλου μαέστρου Στάνλεϊ Κιούμπρικ! Μιλάμε φυσικά για τη «Λάμψη» του 1980, το παγκόσμιο αριστούργημα που θα τον ενθρόνιζε στην κορυφή του Χόλιγουντ και θα τον έκανε αγαπημένο στα πέρατα του κόσμου…
Στη δεκαετία του 1980, ο Νίκολσον απομακρύνθηκε από τους δύσκολους και απαιτητικούς ρόλους για χάρη πιο κωμικών και «βατών» ερμηνειών, αν και το απαράμιλλο ταλέντο του δεν μπορούσε να κρυφτεί.

Ξεχωρίζουν ο ρόλος του ως Ευγένιος Ο’Νιλ στο φιλμ «Reds» του 1981, που του χάρισε άλλη μια υποψηφιότητα για Β’ Ανδρικό, αλλά και οι ερμηνείες του τόσο στο «Terms of Endearment» (1983) όσο και στον «Batman» (1989), παραμένοντας ένας ανεπανάληπτος Joker!
Ο Νίκολσον ξαναβρήκε τη γνώριμη μεγαλειώδη φόρμα του στη δεκαετία του 1990, χαρίζοντάς μας αξέχαστες ερμηνείες τόσο στο «A Few Good Men» (1992) όσο και στο υπέροχο «As Good As It Gets» (1997), για τη χαρακτηριστική απεικόνιση του μισάνθρωπου συγγραφέα στο οποίο τιμήθηκε με το τρίτο του χρυσό αγαλματίδιο!
Κατόπιν συνέχισε να δρέπει καλλιτεχνικές και εμπορικές δάφνες με σωρεία ταινιών, από τις οποίες ξεχωρίζουν τα «About Schmidt» (2002), «Anger Management» (2003), «Something's Gotta Give» (2003) και «The Departed» (2006)…
Τελευταία χρόνια και απόσυρση από την ενεργό δράση

Αναμφίβολα ένας από τους μεγαλύτερους της γενιάς του, καθώς οι εμβληματικοί ρόλοι του δύσκολα βρίσκουν κινηματογραφικό ταίρι, ο Νίκολσον ξεχωρίζει τόσο για την τεράστια υποκριτική του γκάμα όσο και για την πειστικότητα που χαρίζει σε κάθε ερμηνεία του.

Ταυτοχρόνως, παραμένει πάντοτε μυστηριώδης ως προσωπικότητα, κάτι που του δίνει το κάτι παραπάνω στο υποκριτικό του προφίλ, αλλά και τον τρόπο που τον υποδέχεται το κοινό. «Δεν είμαι κανένας από αυτούς και όλοι αυτοί μαζί», δηλώνει ο ίδιος για τους ρόλους που έχει σφραγίσει: «Υπάρχει, υποθέτω, λίγο από μένα σε κάθε ρόλο που ερμηνεύω. Ως ηθοποιός δεν μπορείς να μην παρεμβάλεις την προσωπικότητά σου στον ρόλο, ειδικά αν αγαπάς την υποκριτική».

Το 2013 οι πρώτες αναφορές για την οριστική απόσυρσή του από το σινεμά άρχισαν να αναδύονται δειλά δειλά, καθώς πλέον ήταν στα 76 του χρόνια ζωής. Αργότερα κυκλοφόρησαν οι φήμες ότι έχει πια πρόβλημα με τη μνήμη του και δεν μπορούσε να θυμηθεί τα λόγια του, κάτι που ούτε επιβεβαιώθηκε ούτε διαψεύστηκε από το περιβάλλον του ηθοποιού. Η τελευταία του ταινία πάντως ήταν το 2010, η ρομαντική κομεντί «How Do You Know», όχι η καλύτερή του δουλειά στα σίγουρα…
Προσωπική ζωή

«Φοβάμαι πως θα πεθάνω μόνος», δήλωσε σχετικά πρόσφατα ο ηλικιωμένος πια σταρ, σφραγίζοντας με την ατάκα του τον φόβο της μοναξιάς. Κι όμως, από τη ζωή του πέρασαν στρατιές γυναικών, καθώς ήταν ένας από τους πλέον αθεράπευτους γυναικοκατακτητές του Χόλιγουντ, σκορπώντας τρόμο στα νεότερα φιντάνια.
Ο Νίκολσον είχε παντρευτεί μικρός μικρός την επίσης ηθοποιό Σάντρα Νάιτ το 1962 και απέκτησαν μια κόρη, την Τζένιφερ, πριν η σχέση τους οδηγηθεί στο διαζύγιο το 1968. Έπειτα από αμέτρητες σχέσεις και σύντομα ειδύλλια, ερωτεύτηκε παράφορα την ηθοποιό Αντζέλικα Χιούστον το 1973, τον μεγάλο έρωτα της ζωής του, στο πλευρό της οποίας πέρασε όχι λιγότερα από 16 χρόνια (μέχρι το 1989), αν και συνήθιζε να την απατά σαν να ήταν εργένης. Ο δεσμός τελείωσε μάλιστα όταν η ηθοποιός ενημερώθηκε ότι ο Νίκολσον είχε αφήσει έγκυο το πανέμορφο μοντέλο Rebecca Broussard, την οποία παντρεύτηκε κατόπιν ο Νίκολσον και απέκτησε μαζί της δυο παιδιά.

Από το άνετο κρεβάτι του έχουν περάσει, μετράτε(;), η Mimi Machu (1967-1971), η Susan Anspach (1969-1971), η Rita Moreno (1970), η Κάντις Μπέργκεν (1971), η Michelle Phillips (1971-1972) και κοπάδι ολόκληρο από μοντέλα, καθώς ο Τζακ έχει το θέμα του με τα top models. Μέχρι και η Μέριλ Στριπ δεν μπόρεσε να πει όχι στη γοητεία του, όπως και η Χριστίνα Ωνάση!

Για σύντομο διάστημα ο Νίκολσον έβγαινε με την τραγουδίστρια των «Mamas and Papas» Μισέλ Φίλιπς, αλλά κοιμόταν με ένα σφυρί κάτω από το μαξιλάρι του γιατί φοβόταν λέει ότι θα του επιτεθεί ο πρώην της, ο καρδιακός του φίλος Ντένις Χόπερ! Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, η «Γυναικάρα με τα Κόκκινα» Κέλι Λε Μπροκ πέρασε από το κρεβάτι του και κατόπιν σειρά είχε η γαλλίδα ηθοποιός Ζιλί Ντελπί, αν και το ειδύλλιο δεν στέριωσε γιατί ο Νίκολσον ένιωθε πολύ μεγάλος για εκείνη. Το 1977, ο Τζακ περνούσε πολύ χρόνο με το Bond Girl, Τζιλ Σεντ Τζον, και στις αρχές της δεκαετίας του ’80 είχε μια περιπετειούλα με το μοντέλο Βερούσκα φον Λέντορφ.

Με το επίσης μοντέλο Γουίνι Χόλμαν δεν τον ενώνουν απλά οι αναμνήσεις από τη σχέση τους στις αρχές της δεκαετίας του ’80, αφού μαζί απέκτησαν μια κόρη, τη Honey. Η σχέση που άντεξε πάντως αρκετά -για τα δεδομένα του Νίκολσον πάντα- ήταν εκείνη με την ηθοποιό Λάρα Φλιν Μπόιλ, που ξεκίνησε λίγο μετά από το 2000, αλλά εντέλει έληξε άδοξα και αυτή.

Ο Τζακ Νίκολσον διαμένει σήμερα στην έπαυλη που αγόρασε από τον Μάρλον Μπράντο στο Λος Άντζελες. Η καθημερινότητά του δεν περιλαμβάνει πια ολονύχτια πάρτι και κραιπάλες, αλλά ποιοτικό χρόνο με φίλους και οικείους…

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματικός «πατριωτισμός»;

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

Η φήμη μας στην αγορά δεν είναι από τις τιμητικότερες. Δεν υπάρχει λόγος να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, που συνήθως το έχουμε επιτιμητικά υψωμένο σαν απαυδισμένοι δάσκαλοι που απευθύνονται σε άτακτα παιδιά. Και σαν ρουφιάνους μάς στολίζουν, σε συνθήματα που έχουν πίσω τους δεκαετίες, και διαστρεβλωτές της αλήθειας μας θεωρούν, και προπαγανδιστές στη δούλεψη της μιας ή της άλλης εξουσίας εξ ιδεολογίας ή επ’ αμοιβή. Σαν να αποφοιτήσαμε όλοι από τη Μεγάλη των Δημοσιογράφων Σχολή «Ο Προκρούστης», περίπου έτσι μας αντιμετωπίζουν.

Καμία αντίρρηση. Αυτές οι γενικευτικές κρίσεις και οι κατεδαφιστικές κατακρίσεις πετάνε στη φωτιά τα ξερά και τα χλωρά. Ας σκεφτούμε όμως πόσες φορές κάναμε το ίδιο εμείς οι «λειτουργηματίες» της δημοσιογραφίας. Πόσες φορές αυτοδιοριστήκαμε εισαγγελείς, εκμεταλλευόμενοι τη δεσπόζουσα θέση μας. Πόσες φορές ταυτίσαμε το μέρος με το όλο, απαξιώνοντας έτσι όχι άτομα αλλά κλάδους ολόκληρους. Οι ταξιτζήδες; «Ούτε ένας που να μην έχει πειραγμένο το ταξίμετρο». Οι γιατροί; «Φακελάκηδες, τι περιμένεις». Οι πολιτικοί; «Ολοι λαμόγια». Οι εφοριακοί; «Λαδωματίες». Και πάει λέγοντας, γράφοντας και καταδικάζοντας.

Κατά κάποιο τρόπο μάς επιστρέφεται ό,τι εξαπολύουμε. Αλλά αυτό ούτε τεκμήριο αθωότητας είναι ούτε άλλοθι. Υπάρχουν σοβαροί λόγοι που το δημοσιογραφικό επάγγελμα δεν ανήκει στα πλέον ευυπόληπτα. Κι ένας από τους σοβαρότερους είναι το ότι ουδέποτε αξιοποιήσαμε τις ευκαιρίες τίμιας αυτοκριτικής και γενναίας αυτοκάθαρσης που μας δόθηκαν. Μια τέτοια ευκαιρία συνιστά -θα έπρεπε να συνιστά- ο ισχυρισμός του κ. Παναγιώτη Ρουμελιώτη, στην Επιτροπή Αλήθειας της Βουλής για το Χρέος, ότι το ΔΝΤ «εκπαίδευσε» δημοσιογράφους για να παπαγαλίσουν τη γραμμή του και να την περάσουν στο κοινό τους. Ο πρώην εκπρόσωπός μας στο ΔΝΤ μίλησε με την επίσημη ιδιότητά του σε χώρο επισημότατο. ΕΣΗΕΑ και ΠΟΕΣΥ οφείλουν να απαιτήσουν εξηγήσεις. Οχι για να επιδοθούμε στην ανθρωποφαγία. Αλλά για να μπει τέλος στην ευκολία με την οποία αφήνουμε να χαθούν οι ευκαιρίες αυτοκάθαρσης. Διαφορετικά μένουμε όλοι έκθετοι. Οπως συνέβη προ ετών με τα πεϊρόλ του υπουργείου Εξωτερικών. Οταν και πάλι «εθνικοί λόγοι» υπαγόρευαν τη συνειδησιακή χαλάρωση των επ’ αμοιβή πατριωτών.

Διαβάστε περισσότερα

“ΜΙΑ ΑΛΛΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΣΚΛΑΒΙΑ…”

Του ΝΙΚΟΥ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ*
Στους ποιητές μας χρωστάμε περισσότερα απ’ όσα στους δανειστές μας.
Την περασμένη Δευτέρα, στις 15 Ιουνίου, συμπληρώθηκαν 21 χρόνια από τον θάνατο ενός από τους μεγαλύτερους «ποιητές» αυτού του τόπου, του Μάνου Χατζιδάκι.
Ο Χατζιδάκις, ποιητής της μουσικής, της ζωής και της σκέψης, μιλώντας - πριν από 25 χρόνια – για τους «εταίρους» μας, για τους «συμμάχους» μας και για τους «θεσμούς» τους,
περιγράφοντας «προφητικά» το έδαφος πάνω στο οποίο εξελίσσονται οι συμφωνίες, οι διαπραγματεύσεις, οι ναρκοθετημένες «ρήξεις» και η γενικότερη συμβίωση μαζί τους,

χωρίς ίχνος «διδακτισμού», έδινε ουσιαστικά την απάντηση στο ανύπαρκτο «δίλλημα» ανάμεσα στην  υποταγή ή στην πραγματική αποδέσμευση από τα δεσμά αυτής της «άλλου είδους σκλαβιά»:

Διαβάστε περισσότερα

Μπορούμε να καταπολεμήσουμε την ολιγαρχική εκτροπή

Έχει περάσει περισσότερο από ένας αιώνας από την έκδοση του κλασικού δοκιμίου του Ρόμπερτ Μίκελς «Τα πολιτικά κόμματα». Ωστόσο, το ερώτημα που έθετε στο έργο του εξακολουθεί να είναι επίκαιρο: είναι, άραγε, οι δημοκρατικές κοινωνίες μας καταδικασμένες να υφίστανται την κυριαρχία των εκλεγμένων ηγετών τους πάνω σε αυτούς που τους έχουν εκλέξει;

Ήδη από την αρχή του δοκιμίου του «Τα πολιτικά κόμματα» (1), ο Ρόμπερτ Μίκελς αποκλείει ταυτόχρονα, τόσο την υπόθεση μιας άμεσης κυβέρνησης του λαού, όσο και κάθε σχέδιο το οποίο θα μπορούσε να στηρίζεται στην αυθόρμητη κινητοποίηση των μαζών. Στις σύγχρονες κοινωνίες, ο λαός συμμετέχει στη δημόσια ζωή μέσα από τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς. Κι η εργατική τάξη, αν θέλει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, οφείλει να οργανωθεί σε κόμματα και σε συνδικάτα. Το παράδοξο συνίσταται στο γεγονός ότι, παρότι η οργάνωση αποτελεί μια αναγκαιότητα, εντούτοις διαιρεί «κάθε κόμμα και κάθε συνδικάτο σε μια ηγετική μειονότητα και σε μια πλειονότητα η οποία υφίσταται τις επιλογές της ηγεσίας». Με άλλα λόγια, «όποιος μιλάει για οργάνωση, μιλάει για την τάση για ολιγαρχία». Αυτό ακριβώς το πρόβλημα αποτελεί την κεντρική ιδέα του έργου και ο συγγραφέας του αποπειράται να κατανοήσει τόσο τις αιτίες του όσο και τις συνέπειές του.
Η ιδιαιτερότητα της ανάλυσης που προτείνει συνίσταται στο γεγονός ότι τροφοδοτείται από την εμπειρία και τις παρατηρήσεις του Μίκελς. Γεννήθηκε στην Κολονία, το 1876, σε μια εύπορη οικογένεια και εντάχτηκε πολύ νωρίς στους κόλπους του πανίσχυρου τότε Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), για να γίνει στη συνέχεια συγγραφέας, πολιτικός και πανεπιστημιακός στην Ελβετία και στη συνέχεια στην Ιταλία. Κοσμοπολίτης νεαρός διανοούμενος, σύχναζε στους σοσιαλιστικούς κύκλους της Γαλλίας και του Βελγίου, και η γνώση του ευρωπαϊκού εργατικού κινήματος διαποτίζει ολόκληρο το έργο του.
Ο Μίκελς προσπαθεί να μην αφήσει την ανάλυσή του να επηρεαστεί από ηθικές κρίσεις και συναισθηματισμούς: δεν αγνοεί το γεγονός ότι η σχεδόν στρατιωτικού τύπου λειτουργία των οργανώσεων των εργατών οφείλεται στην επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθούν δομές οι οποίες να είναι σε θέση να δώσουν μάχη έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν την άγρια καταστολή στην οποία προσφεύγει η αστική τάξη. Όπως παρατηρεί ωστόσο, ακόμα κι όταν αυτές οι οργανώσεις αναπτύσσονται κι ενσωματώνονται περισσότερο μέσα στην κοινωνία –όπως, για παράδειγμα, το SPD- οι αυταρχικές μέθοδοί τους δεν υποχωρούν.
Η πρώτη εξήγηση στην οποία καταφεύγει ο συγγραφέας συνίσταται στην εξειδίκευση των καθηκόντων που συνεπάγεται ο καταμερισμός της εργασίας: όσο περισσότερο επεκτείνεται η οργάνωση, τόσο περισσότερο πολύπλοκη υπόθεση καθίσταται η διοίκησή της και τόσο λιγότερο εφικτή γίνεται η άσκηση του δημοκρατικού ελέγχου. Το έργο της πολιτικής κινητοποίησης –και στη συνέχεια η καθημερινή λειτουργία- απαιτεί ένα προσωπικό το οποίο θα είναι αφοσιωμένο στα διοικητικά ή στα ηγετικά καθήκοντα. Αναπόφευκτα, αυτό το προσωπικό αποκτάει εξειδικευμένες γνώσεις –για παράδειγμα, στους τομείς του Δικαίου ή της οικονομίας- καθώς και μια ιδιαίτερη τεχνογνωσία (συγγραφή πολιτικών λόγων, σύνταξη προπαγανδιστικών κειμένων κ.λπ.), οι οποίες δεν είναι αυτονόητες για τον καθένα. Έτσι, εξηγείται ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν οι διανοούμενοι μέσα στα εργατικά κινήματα: «Μονάχα ο σοσιαλιστής που έχει αστική καταγωγή διαθέτει αυτό που λείπει απόλυτα από το προλεταριάτο: τον χρόνο και τα μέσα για να αναλάβει την πολιτική εκπαίδευση του προλεταριάτου, την άνεση κινήσεων να μετακινείται από τον ένα τόπο στον άλλο, την οικονομική ανεξαρτησία χωρίς την οποία είναι αδιανόητη η άσκηση πολιτικής δράσης με την πραγματική έννοια του όρου».
Ο Μίκελς διανθίζει την ανάλυσή του με ψυχολογικού τύπου επιχειρήματα για την ανάγκη των μαζών να καθοδηγούνται από ηγέτες ή για την τάση των εκπροσώπων τους να θεωρούν ότι η εντολή αντιπροσώπευσης που έχουν λάβει έχει ισόβιο χαρακτήρα. Ωστόσο, τα θεμέλια της ανάλυσής του στηρίζονται στην κοινωνιολογία. Οι πολιτικές ιδέες και τα γούστα των ατόμων καθορίζονται από τις κοινωνικές καταβολές τους και από τις συνθήκες ζωής τους. Όσο κι αν ένας δημοσιογράφος είναι αφοσιωμένος στην υπόθεση του προλεταριάτου, δεν παύει να μην έχει την ίδια εμπειρία και αντίληψη για τον κόσμο με εκείνη που έχει σχηματίσει ένας εργάτης στη μεταλλουργία.
Βέβαια, το προλεταριάτο χρειάζεται τους αποστάτες της αστικής τάξης. Αλλά έχει εξίσου ανάγκη να εκπαιδεύσει και να προωθήσει στην ηγεσία των κομμάτων που το αντιπροσωπεύουν άτομα τα οποία να προέρχονται από τους κόλπους της ίδιας της εργατικής τάξης. Βέβαια, όσο κι αν ορισμένα στελέχη του κόμματος κατάγονται από τις λαϊκές τάξεις, ενδέχεται να απομακρυνθούν από τον κόσμο της εργασίας και από όλα τα προβλήματα και τα ζητήματα που απασχολούν τη βάση των μελών του. Όταν περιγράφει μια γραφειοκρατία που έχει την τάση να υιοθετεί μικροαστικό τρόπο ζωής και να υπερασπίζεται θέσεις υπερβολικά μετριοπαθείς για τα γούστα του, ο Μίκελς κάνει έναν άμεσο υπαινιγμό για το SPD.
Για τους γραφειοκράτες που οφείλουν τα πάντα στην οργάνωση, το κόμμα παύει να είναι ένα μέσο και μετατρέπεται σε αυτοσκοπό. Έτσι, ολόκληρη η στρατηγική του κόμματος υποτάσσεται στην επίτευξη εκλογικών θριάμβων και στην κατάκτηση θέσεων εξουσίας στους κόλπους των κατεστημένων θεσμών. Ο Μίκελς προβαίνει σε κριτική δίχως περιστροφές: «Στο βαθμό που αυξάνεται η ανάγκη τους για ησυχία, τα επαναστατικά νύχια του κόμματος ατροφούν και μετατρέπεται σε ένα κόμμα εντελώς συντηρητικό, το οποίο συνεχίζει (καθώς το αποτέλεσμα εξακολουθεί να επιζεί της αιτίας) να χρησιμοποιεί την επαναστατική φρασεολογία του, χωρίς όμως η πρακτική του να αντιστοιχεί σε κάτι περισσότερο από ένα συνηθισμένο κόμμα της αντιπολίτευσης». Από τη μία πλευρά, οι αρχηγοί του κόμματος καλούν καθημερινά σε επανάσταση, τη στιγμή που η πολιτική πρακτική τους ενορχηστρώνει τη ρουτίνα και τους συμβιβασμούς.
Στο τέλος του έργου του, ο Μίκελς προχωράει στη γενίκευση της επιχειρηματολογίας του, στην οποία επικρατούν τόνοι μεγαλύτερης απαισιοδοξίας. Επηρεασμένος από συντηρητικούς συγγραφείς, όπως ο Γκαετάνο Μόσκα (2), διατυπώνει τον «ατσάλινο νόμο της ολιγαρχίας», σύμφωνα με τον οποίο καθίσταται αναπόφευκτη η κυριαρχία των εκλεγμένων πάνω στη βάση που τους εξέλεξε, των αιρετών εκπροσώπων πάνω στους εντολοδότες τους, της ελίτ πάνω στις μάζες. «Η κυβέρνηση, ή αν προτιμάτε το κράτος, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτε άλλο από την οργάνωση την οποία συγκροτεί μια μειονότητα», η οποία επιβάλλει στην υπόλοιπη κοινωνία μια τάξη πραγμάτων που ανταποκρίνεται στα συμφέροντά της. Ενώ οι ηγετικές ομάδες αντιπαρατίθενται μεταξύ τους για την άσκηση της εξουσίας, οι λαϊκές τάξεις παραμένουν θεατές αυτής της αντιπαράθεσης και καλούνται απλά να συμμετάσχουν σποραδικά σε οτιδήποτε αφορά την κατάληψη της εξουσίας, είτε μέσα από τις κάλπες, είτε κατεβαίνοντας στο δρόμο.
Παρόμοια εικόνα για τα πράγματα, η οποία φαίνεται να βάζει μια ταφόπλακα σε κάθε πρόγραμμα κοινωνικής χειραφέτησης, ενδείκνυται πολύ εύκολα για συντηρητικές αναγνώσεις και ερμηνείες. Εξάλλου, ο Αμερικανός οικονομολόγος Άλμπερτ Χίρσμαν πραγματοποιεί αναφορά σε αυτό το έργο, για να περιγράψει την αντιδραστική τάση της ρητορικής που ισχυρίζεται ότι κάθε δράση που επιθυμεί να αλλάξει τον κόσμο είναι καταδικασμένη. Την αποκαλεί μάλιστα «φαινόμενο της ματαιότητας» (3).
Κάποιοι άλλοι δεν παρέλειψαν να επισημάνουν ότι ο Μίκελς, ο οποίος πέθανε το 1936, έκανε μια σχεδόν προφητική ανάλυση για τη λειτουργία των κομμουνιστικών κομμάτων και των Λαϊκών Δημοκρατιών που δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία της Σοβιετικής Ένωσης. Βέβαια, μπορεί απλούστατα να θεωρηθεί ως ένας απογοητευμένος οπαδός της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας: πράγματι, το 1924, ο Μίκελς προσχώρησε στο φασιστικό καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι.
Ωστόσο, την εποχή που γράφηκε το συγκεκριμένο έργο –δηλαδή πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο- ο συγγραφέας διάκειται φιλικά προς τον επαναστατικό συνδικαλισμό, ο οποίος φιλοδοξεί, αφενός, να δώσει νέα πνοή στον σοσιαλισμό και, αφετέρου, να προσφέρει μια λύση απέναντι στην τάση αναμονής που κρατούν τα πολιτικά κόμματα. Σε κάθε περίπτωση, δεν επιδιώκει να απορρίψει τον σοσιαλισμό, κι αυτή η κριτική ευαισθησία αποτελεί το επίκεντρο του προβληματισμού του.
Ο Μίκελς διευκρινίζει ξεκάθαρα ότι θα ήταν σφάλμα να συμπεράνουμε ότι πρέπει να παραιτηθούμε από την προσπάθεια να περιορίσουμε τις αυταρχικές τάσεις που αναπτύσσονται στους κόλπους των οργανώσεων. Κι αν έγραψε αυτό το δοκίμιο με «την πρόθεση να κατεδαφίσει ορισμένες από τις εύκολες και επιφανειακές αυταπάτες περί δημοκρατίας», στόχος του ήταν να προσεγγιστεί αυτό το ζήτημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, μετωπικά. Αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει –κατά τη γνώμη του- στην περίπτωση των ηγεσιών των κομμάτων ή των εργατικών συνδικάτων, οι οποίες αντιμετωπίζουν τον γραφειοκρατικό αυταρχισμό ως έναν «ελαφρό αταβισμό» από τον οποίο θα απαλλαχθούν μόλις ανέλθουν στην εξουσία.
Αν και δεν υπάρχει καμία έτοιμη λύση για το πρόβλημα, η ιστορία του εργατικού κινήματος είναι πλούσια σε μάχες που δόθηκαν για την ενεργό συμμετοχή των λαϊκών τάξεων στους αγώνες και για την αμφισβήτηση του συγκεντρωτισμού της πολιτικής εξουσίας. Όλα αυτά οδηγούσαν τον Μίκελς να πιστεύει στην πολιτική εκπαίδευση, η οποία επιτρέπει «την ενδυνάμωση μέσα στο άτομο της διανοητικής ικανότητας για κριτική και για έλεγχο».

1. Robert Michels, «Zur Soziologie des Parteiwesens in der modernen Demokratie, Untersuchungen über die oligarchischen Tendenzen des Gruppenlebens», εκδόσεις Werner Klinkhardt, Λειψία, 1911. Περιλαμβάνεται στον τόμο «Οι κλασσικοί της κοινωνιολογίας», εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα, 2010.
2. Ιταλός πολιτικός επιστήμονας (1858-1941), ο οποίος θεωρείται «πατέρας» της ελιτίστικης θεωρίας, σύμφωνα με την οποία η εξουσία ασκείται πάντα από μια οργανωμένη μειοψηφία, ακόμα και στο πλαίσιο των δημοκρατιών.
3. Albert Hirschman, «Deux Siècles de rhétorique réactionnaire», Fayard, Παρίσι, 1991.

* Ο Antoine Schwartz είναι συγγραφέας, από κοινού με τον François Denord, του «L’Europe sociale n’aura pas lieu», Raisons d’agir, Παρίσι, 2009.

Διαβάστε περισσότερα

Του Ν. ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ*

Αγωνία επικρατεί στο διαστημικό κέντρο στο Κανάβεραλ. Oπως καταγράφουν τα εκεί μηχανήματα, πέριξ του Κολονακίου παρατηρείται ένα ασυνήθιστο φαινόμενο: Εκλεκτά μέλη μιας παρέας διαμορφωτών της κοινής γνώμης έχουν αρχίσει να «πέφτουν από τα σύννεφα»! Οι επιστήμονες παρακολουθούν τα γεγονότα και εξετάζουν τα αίτια του ανεξήγητου φαινομένου…

Αυτά στο Κανάβεραλ. Εδώ στην Ελλάδα πάντως δεν φαίνεται να υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας. Ούτε καμία έκπληξη. Διότι εμείς ξέρουμε: Το να καμώνονται κάποιοι στη χώρα μας ότι «πέφτουν από τα σύννεφα» μόνο ασυνήθιστο δεν είναι.

Ας δούμε, λοιπόν, τι συνέβη: Η ένταση αυτής της (διαρκούς) «συννεφόπτωσης» παρατηρήθηκε αμέσως μετά τη δήλωση του πρώην εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ, του κ.Παναγιώτη Ρουμελιώτη, ο οποίος μιλώντας στην επιτροπή της Βουλής ανέφερε ότι:

Έλληνες δημοσιογράφοι εκπαιδεύονταν από το ΔΝΤ ώστε να εκφράζουν θέσεις υπέρ του Ταμείου. Σύμφωνα με τον κ. Ρουμελιώτη οι δημοσιογράφοι αυτοί παρακολουθούσαν σεμινάρια στην Ουάσιγκτον για να προβάλλουν τις απόψεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν…

Πρόκειται για σπουδαία ομολογία. Και προφανώς εδώ ισχύει χίλιες φορές εκείνο που έλεγε ο Μαρξ:

«Να κάνουμε το έγκλημα όσο πιο ατιμωτικό γίνεται, δημοσιοποιώντας το»!

Μη μας διαφύγει, όμως, μια κρίσιμη παράμετρος, που καθόλου δεν μειώνει τη σημασία της ομολογίας Ρουμελιώτη. Ισα – ίσα καταδεικνύει την ανάγκη να μην αφεθεί η υπόθεση, ούτε να σκεπαστεί με κάποιο καινούργιο «συννεφάκι» κουκουλώματος.

Εξηγούμαστε: Το παραπάνω το λέμε διότι αυτή η σχέση ΔΝΤ – (και κάποιων) «δημοσιογράφων» μόνο άγνωστη δεν είναι. Ούτε είναι η πρώτη φορά που κάποιοι«συννεφοκουτρουβαλιάζονται» για τον ίδιο ακριβώς λόγο.

Δείτε τι είχε αποκαλυφθεί πριν από 5 χρόνια και τι είχε καταγραφεί ήδη από τότε στα πρακτικά της Βουλής (Ιούνης 2010) κατά τη διάρκεια των εργασιών της εξεταστικής επιτροπής για τη «Ζήμενς»:

α) «Μια πρόσθετη υπηρεσία η οποία μας ζητήθηκε κάποια στιγμή που οι εκπρόσωποι της τρόικας - μετά την υπογραφή του μνημονίου - θέλησαν να επικοινωνήσουν με τα Μέσα Ενημέρωσης, ήταν να μας αναθέσουν να πάρουμε τηλέφωνα κάποιους δημοσιογράφους και να τους πούμε να πάνε την τάδε ώρα στη "Μεγάλη Βρετάνια" για να τους μιλήσουν οι άνθρωποι του ΔΝΤ».

β) «Κάποιες φορές, όταν μας το ζητούν οι πελάτες μας μπορεί να συμμετέχουν και ζητάμε δημοσιογράφους να συμμετέχουν σ' αυτό».

Αυτές ήταν δυο χαρακτηριστικές απαντήσεις που δόθηκαν τότε, κατά την εξέταση μάρτυρα στην εξεταστική για τη «Ζήμενς». Απαντήσεις που αφορούσαν η πρώτη σε ερώτηση για επαφές του ΔΝΤ με ΜΜΕ και δημοσιογράφους στην Ελλάδα ώστε να πλασάρουν το μήνυμα του Ταμείου, και η δεύτερη για επαφές δημοσιογράφων με «πελάτες» όπως η «Ζήμενς»...

Οι αποκαλύψεις αυτές και οι συζητήσεις που ακολούθησαν (επαναλαμβάνουμε: για την παροχή υπηρεσιών και από δημοσιογράφους ώστε η γερμανική πολυεθνική και το ΔΝΤ να «επικοινωνήσουν» τα μηνύματά τους στον ελληνικό λαό) είχαν δώσει την ευκαιρία σε ορισμένους να καμώνονται ότι πάλι... «έπεσαν από τα σύννεφα».

Συμπέρασμα 1^ο: Επειδή από τότε πέρασαν 5 χρόνια και επειδή το θέμα θάφτηκε επιμελώς, υποψιαζόμαστε ότι οψέποτε αποκαλύπτεται ότι για κάποιους η διαδρομή «σύννεφα – γη» είναι κάτι σαν το «Κολιάτσου – Παγκράτι», τόσο μεγαλώνει και η πιθανότητα για εκείνο το συννεφάκι κουκουλώματος που λέγαμε…

Συμπέρασμα 2^ο: Ας υποδύονται οι «έκπληκτοι» τους «έκπληκτους» όσο θέλουν. Η πραγματικότητα είναι πως «από τα σύννεφα πέφτουν» μόνο αυτοί που θέλουν να πέφτουν. Για έναν πολύ απλό λόγο: Επειδή τους αρέσει να προσποιούνται ότι «ζουν στα σύννεφα». Εμείς οι υπόλοιποι, πάντως, που κατοικούμε στη Γη, κάτι διαισθανόμασταν...

Συμπέρασμα 3^ο(που ισχύει από την εποχή του «Πολίτη Κέιν): Αυτού του τύπου η «παροχή υπηρεσιών» συνιστά την τυπική λειτουργία εκείνου του Τύπου που είναι κομμάτι, προέκταση και μακρύ χέρι του καθεστώτος και αυτό ανεξάρτητα από την τίμια δουλειά των εργατών του Τύπου

Συμπέρασμα 4^ο: Παρά την καλή μας διάθεση να δεχτούμε τους ισχυρισμούς και τις «διευκρινίσεις» που κάθε φορά δίνονται σε τέτοιες περιπτώσεις, εμείς παραδεχόμαστε ότι δεν διαθέτουμε τόση φαντασία ώστε να πιστέψουμε ότι εφόσον υπάρχουν τέτοιες επαφές, εμπίπτουν στην «αχρήματο οικονομία». Δε συνηθίζεται...

Συμπέρασμα 5^ο: Αντίθετα σχέσεις όπως αυτές στις οποίες αναφέρθηκε ο κ.Ρουμελιώτης συνηθίζεται να οικοδομούνται επί τη βάσει υλικών κινήτρων και ουχί ιδεολογικών. Αλλά απορούμε: Όταν η είδηση, η ενημέρωση, η πληροφορία συνιστούν «εμπορεύματα», οι υπέρμαχοι του συστήματος όπου «όλα πωλούνται και όλα αγοράζονται» ποιον νομίζουν ότι πείθουν όταν παριστάνουν τους... εμβρόντητους (!) στο άκουσμα της παραπάνω διαπίστωσης;

Πέραν, όμως, εκείνων που υποπτευόμαστε και των όσων διαισθανόμαστε, υπάρχουν και αυτά που γνωρίζουμε.

Εξηγούμαστε: Δεν περιμέναμε τη «Ζήμενς», ούτε το ΔΝΤ για να μάθουμε την ύπαρξη της λεγόμενης «ενσωματωμένης δημοσιογραφίας». Έχουμε ενημερωθεί σχετικά, εδώ και χρόνια – από την εποχή της «Τιμισοάρα», των «κορμοράνων» αλλά και κατά τη διάρκεια της απόβασης των Αμερικανών στο Ιράκ - για την αγαστή συνεργασία των πεζοναυτών με τους «ενσωματωμένους δημοσιογράφους»των διεθνών ΜΜΕ και λοιπών «επικοινωνιακών πρακτορείων».

Δεν περιμέναμε, επίσης, είτε να ακουστούν είτε να διαψευστούν τα περί των «περίεργων» επαφών μεταξύ διεθνών οργανισμών με δημοσιογράφους, για να ψυλλιαστούμε τι (μπορεί να) συμβαίνει. Άλλωστε, όπως αποκαλύφθηκε στην εφημερίδα «Ελ Μούντο» (31/5/1999), στις μυστικές εκθέσεις του ΝΑΤΟ, ιδού τι ορίζεται ως ένα από τα βασικά καθήκοντα της καλής Συμμαχίας:

«Ο εντοπισμός εκείνων των δημοσιογράφων κάθε χώρας που είναι ικανοί... να προσκληθούν σε συνάντηση, όπου θα εκθέσουν τις ιδέες τους πάνω σε τρόπους βελτίωσης του μηνύματός μας προς την κοινή γνώμη».

Σημειώστε ότι τότε - στο πλαίσιο της «βελτίωσης του μηνύματος» του ΝΑΤΟ - το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε τη Γιουγκοσλαβία. Μετά, δε, από κάθε βομβαρδισμό, επίλεκτες «διμοιρίες πρόθυμων δημοσιογράφων» παρομοίαζαν τα Στελθ που πετούσαν πάνω από το Βελιγράδι με «φτερά αγγέλων»!

Άραγε, όταν τέτοια κόλπα είναι τόσο γνωστά στο ΝΑΤΟ ώστε να καταγράφονται επίσημα ακόμα και στις εκθέσεις του εδώ και πάνω από μια δεκαπενταετία, λέτε στα ΔΝΤ και στις Κομισιόν αυτά τα κόλπα να είναι άγνωστα;...

Όλα στο φως, λοιπόν! Όλα στη φόρα! Ονόματα! Ποιοι, πότε, (το πώς το ξέρουμε) και για πόσα (ενδεχομένως) μπήκαν σε αυτή την «δούλεψη»; Ποιοι «στρατολογήθηκαν» για να γίνουν (έναντι «χρυσίου»;) βαποράκια του Μνημονίου; Ποιοι περνούσαν σεμινάρια από το ΔΝΤ για να βελτιωθούν στο ρόλο του «παπαγάλου» και να διαπρέψουν στο ρόλο του «αλήτη – ρουφιάνου – ΔουΝουΤογράφου»;

Υστερόγραφο: Το γεγονός ότι με νέες χθεσινές δηλώσεις του ο κ. Ρουμελιώτης φέρεται να έχει προβεί σε μισή κωλοτούμπα σε σχέση με όσα είχε πει προχθές, και τώρα λίγο πολύ εμφανίζεται να μην θυμάται, να μην ξέρει και τα θεωρεί όλα αυτά «συνήθη πρακτική», επιβεβαιώνει χίλιες φορές περισσότερο την ανάγκη και την απαίτηση: Όλα στο φως!

*Πηγή: enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα

Το πρόγραμμα του 29oυ Φεστιβάλ Αρχαίου Θεάτρου Οινιάδων

Ο Δήμος Ι.Π. Μεσολογγίου και το Πνευματικό Κέντρο, συνεχίζοντας τον θεσμό του Φεστιβάλ Αρχαίου Θεάτρου Οινιάδων για 29η συνεχή χρονιά, παρουσιάζει το πρόγραμμα των φετινών παραστάσεων, που θα πραγματοποιηθούν στο χώρο του αρχαίου θεάτρου από 27 Ιουλίου έως 22 Αυγούστου 2015. Αναλυτικά το πρόγραμμα περιλαμβάνει τις παραστάσεις:

Δευτέρα 27 Ιουλίου: «Το νησί των σκλάβων» του Μαριβώ , ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης
Σκηνοθεσία: Ελένη Ευθυμίου
Πρωταγωνιστούν: Σοφία Αντωνίου, Στέφανος Αχιλλέως
Παρασκευή 7 Αυγούστου: «Τρωάδες» του Ευριπίδη, Εθνικό Θέατρο
Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης
Πρωταγωνιστούν: Κ. Καραμπέτη, Ν. Ψαράς
Σάββατο 22 Αυγούστου: «Αχαρνής» του Αριστοφάνη
Σκηνοθεσία: Γιάννη Κακλέα
Πρωταγωνιστούν: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος,
Χρήστος Χαντζηπαναγιώτης
Ώρα έναρξης: 9.15 μ.μ.
Το Πνευματικό Κέντρο και ο Δήμος Ι.Π. Μεσολογγίου, εκφράζουν τις ευχαριστίες τους προς όλους τους χορηγούς οι οποίοι συνέβαλαν για την υλοποίησή του Φεστιβάλ. Η συμβολή τους είναι πολύτιμη, προκειμένου ο θεσμός να συνεχισθεί, περιλαμβάνοντας ανάλογης ποιότητας παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας και κωμωδίας καθώς και νεώτερου θεάτρου.

Διαβάστε περισσότερα

Τα παιδιά μας, οι πιο άτυχοι Έλληνες...

Του Γιάννη Σιάτρα

Γεννημένος το 1933, ο πατέρας μου είχε ένα δύσκολο ξεκίνημα στη ζωή του, λόγω της Κατοχής, του Εμφύλιου και της γενικότερης φτώχειας της περιόδου. Στη συνέχεια όμως, υπήρξε τυχερός. Μπήκε στην παραγωγή το 1951 και κατά τη διάρκεια του επαγγελματικού του βίου έζησε μία κατάσταση συνεχούς ανάπτυξης και βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου γι' αυτόν και την οικογένειά του. Μπόρεσε να πετύχει τους στόχους του "μικροαστού” της εποχής του: αγόρασε σπίτι, αυτοκίνητο, ταξίδεψε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σπούδασε τα παιδιά του. Και όταν το 1986 βγήκε στη σύνταξη (μετά από 35 χρόνια υπηρεσίας στις ένοπλες δυνάμεις) πήρε μία καθόλου ευκαταφρόνητη σύνταξη που, πριν από το 2009, έφθανε στα 3.000 ευρώ περίπου. Όταν ο πατέρας μου βρισκόταν στο μέσον της επαγγελματικής του καριέρας, για κάθε συνταξιούχο αναλογούσαν 3,4 εργαζόμενοι, η ανεργία κυμαινόταν γύρω από το 5,0%, το δημόσιο χρέος ήταν "άγνωστη λέξη” και η Ελλάδα άλλαζε κάθε μέρα προς το καλύτερο.

Εγώ γεννήθηκα το 1963. Το δικό μου ξεκίνημα ήταν πολύ πιο εύκολο από του πατέρα μου. Μεγάλωσα χωρίς να μου λείπει κάτι βασικό, σπούδασα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, επέστρεψα στην πατρίδα μου και έφτιαξα τη δική μου εταιρία, η οποία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 μου έδωσε τα πάντα. Η κρίση με βρήκε στο απόγειο της επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας και με κατάντησε να προσπαθώ να βρω τρόπους για να βγάλω το μήνα. Καταβάλλω πολύ περισσότερους φόρους από τον πατέρα μου, για σημαντικά μειωμένες κρατικές παροχές. Πληρώνω -με το ζόρι πλέον- κάθε μήνα σε έναν οργανισμό που λέγεται ΟΑΕΕ, τρέμω μήπως συμβεί κάτι με την υγεία μου, ενώ γνωρίζω ότι η σύνταξη που θα πάρω (θα έχω συμπληρώσει πάνω από 40 χρόνια δουλειάς όταν θα φθάσει αυτή η στιγμή) δε θα έχει καμία σχέση με τις εισφορές που πλήρωσα και βέβαια δε θα φτάνει για να με ζήσει. Όταν εγώ βρισκόμουν στο μέσον της επαγγελματικής μου καριέρας, για κάθε συνταξιούχο αναλογούσαν 1,55 εργαζόμενοι, η ανεργία βρισκόταν στο 27%, μου αναλογούσαν 35.000 ευρώ δημοσίου χρέους, η πατρίδα μου είχε χρεοκοπήσει και η Ελλάδα ήταν μία ανελεύθερη χώρα που βούλιαζε σε μία πρωτοφανή κρίση.

Αν είχα και γω έναν γιο, θα μπορούσε να είχε γεννηθεί το 1993, θα είχε περάσει μυθικά παιδικά χρόνια και σήμερα θα ήταν έτοιμος για να μπει στην αγορά εργασίας. Όμως, το παιδί αυτό θα αντιμετώπιζε μία ανεργία νέων που ξεπερνά το 50% και μία οικονομία χωρίς αναπνοή και χωρίς προοπτική. Θα ζούσε καθημερινά στην αβεβαιότητα, δε θα μπορούσε να θυμηθεί ένα θετικό και αισιόδοξο δελτίο ειδήσεων, θα έβλεπε τους φίλους του να φεύγουν μετανάστες στο εξωτερικό και την πατρίδα του να ξεφτιλίζεται και να βουλιάζει καθημερινά. Θα του αναλογούσαν επίσης 35.000 ευρώ δημοσίου χρέους, από μία πατρίδα που δεν του είχε δώσει τίποτα. Θα ήταν αναγκασμένος να πληρώνει ένα ασφαλιστικό σύστημα, για να πληρωθεί -και πάλι με το ζόρι- η σύνταξη του παππού του και οι συντάξεις 3.000.000 Eλλήνων συνταξιούχων, πολλοί από τους οποίους θα είχαν δουλέψει λίγα μόλις χρόνια, θα είχαν πληρώσει ελάχιστες εισφορές και θα ήταν πολλά χρόνια νεότεροι από τον πατέρα του. Όταν αυτός θα βρισκόταν στο μέσον της επαγγελματικής του καριέρας (γύρω στο 2040), η Ελλάδα θα έχει πληθυσμό 9,4 εκατομμύρια κατοίκους, από τους οποίους ποσοστό 31% (περίπου 2,9 εκατομμύρια) θα είναι πάνω από 65 ετών, συνταξιούχοι, τους οποίους θα εξακολουθούσε να πληρώνει αυτός με τις εισφορές και τους φόρους του, ενώ θα γνωρίζει ότι όταν αυτός θα έχει την ηλικία για να συνταξιοδοτηθεί, δε θα υπάρχουν αρκετοί Έλληνες για να πληρώσουν τη δική του σύνταξη. Τα ομόλογα που είχαν εκδοθεί στο PSI του 2012 δε θα έχουν λήξει ακόμη, ενώ όλο το χρέος που είχε κανονιστεί να λήξει πριν από το 2040, θα είχε μετακυλιθεί στις επόμενες δεκαετίες και θα εξακολουθούσε ακόμη να βαραίνει υπερβολικά τους κρατικούς Προϋπολογισμούς και να συνιστά έναν ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη.

Το παιδί αυτό θα ανήκε στη γενιά των άτυχων Ελλήνων. Οι γενιές του παππού του και του πατέρα του θα του είχαν φορτώσει όλα τα βάρη της δικής τους ευζωΐας, των δικών τους λαθών και της δικής τους άρνησης να συμβιβαστούν με την πραγματικότητα γύρω τους. Η δική του γενιά, θα βρει βεβαίως το δρόμο της -έτσι γίνεται πάντα στις κοινωνίες που χτυπιούνται από κρίσεις. Όμως, η γενιά αυτή θα απολαύσει πολύ λιγότερα απ' όσα θα δικαιούται. Και αυτό, επειδή θα πληρώνει τις πολλές αμαρτίες των προγόνων της.

Αλήθεια, με ποιο δικαίωμα και ποια δημοκρατική νομιμοποίηση υπονομεύουμε ακόμη περισσότερο το μέλλον των επόμενων γενεών, επιμένοντας -μέσα στην κρίση που εμείς προκαλέσαμε- να παίρνουμε σύνταξη στα 45 ή στα 50; Με ποιο δικαίωμα και με ποια δημοκρατική νομιμοποίηση αναδιαρθρώνουμε εμείς σήμερα, το δικό μας δημόσιο χρέος, σε βάρος των επομένων γενεών; Και αυτό για ποιο λόγο; Για να διατηρούμε ένα σπάταλο δημόσιο από το οποίο κανείς δεν πρέπει να χάσει τη δουλειά του, τη στιγμή που έξω απ' αυτό, βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας και της ζωής, περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι; Με ποιο δικαίωμα καταδικάζουμε τις επόμενες γενιές στη φτώχεια επειδή εμείς επιμένουμε στη φοροδιαφυγή, στη διαφθορά και τη λαμογιά, δεχόμενοι την απραξία και την αποδοχή (ως κάτι "φυσιολογικό”) που δείχνουν οι κυβερνήτες μας απέναντι στα φαινόμενα αυτά; Με ποιο δικαίωμα τους παραδίδουμε μια Ελλάδα φτωχότερη και βαρύτατα χρεωμένη, μικρότερη σε πληθυσμό, πιο αδύναμη και χωρίς προοπτική; 

Τα παιδιά μας δε θα μας τιμούν. Θα μας αναθεματίζουν και θα μας φτύνουν.

* Ο κ. Γιάννης Σιάτρας, είναι οικονομολόγος και επικεφαλής του Κινήματος Πολιτών "Έλληνες Φορολογούμενοι”.  

i.siatras@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Παρόντες σε μάζωξη ενοίκων

 

  Ο πλούτος της συμμετοχής, γνήσια συνομιλία των σπλάγχνων όλων

Συντάκτης: 

Γιώργος Σταματόπουλος

Σουρουπώνει. Ανθρώπινες φιγούρες περπατούν νευρικά· μια απαλή κινητικότητα παρατηρείται στην πιλοτή της πολυκατοικίας. Πλησιάζουμε αμήχανα και τι να δούμε! Ζωντανά πρόσωπα, όλο ενέργεια και χαμόγελα, μας καλωσορίζουν. Η κοινότητα λάμπει. Φως χύνεται άπλετο στους οίνους και στα φαγητά· δειλά τραπεζομάντιλα κι ένας ωραίος κήπος με δέντρα μάς υποδέχονται. Χαρούμενες φωνές. Εδώ είμαστε. Η γειτονιά στα κέφια της. Μάζωξη ενοίκων. Συνύπαρξη. Δεν έχουν χαθεί όλα.
Συμβαίνει συχνά, μας πληροφορεί ο Στράτος, υπερήφανος (με το δίκιο του) για τους συνενοίκους του της πολυκατοικίας. Εναποθέτουν στο μοναστηριακό τραπέζι ό,τι μπορεί ο καθένας από το φτωχικό του σχηματίζοντας αμέσως τον πλούτο της συμμετοχής, τη γνήσια συνομιλία των σπλάγχνων όλων.
Δυναμώνουν τ’ αστεία και τα γέλια και τα πειράγματα. Κάποιος απεκάλεσε τον πατέρα του Στράτου νέο (και είναι ο άνθρωπος). Καμάρωνε σαν γύφτικο σκεπάρνι όλη τη νύχτα. Τόσος ήταν ο ενθουσιασμός του ώστε δεν επέτρεψε σε κανέναν από τους υπόλοιπους να τον βοηθήσει στο ψήσιμο. Κάθε τόσο έβγαινε στον δρόμο και σταματούσε τους περαστικούς. «Ξέρετε, είχα πάει με τον Κώστα (περίπου συνομήλικο, σ.σ.) στην κάβα και μια κυρία είπε ότι είμαι ο γιος του»! Δεν σταμάτησε όλη νύχτα να ψήνει και να τραγουδάει! Κιθάρες και τουμπερλέκια στέλνουν ηδείς ήχους στην ατμόσφαιρα.
Αίφνης, σιωπή. Βαθείς φωνητικοί τόνοι, υψίγονοι, μελωδία. Ο τενόρος της παρέας άδει την Τόσκα του Πουτσίνι (φίλος, μετέωρος, αναγραμμάτισε αργότερα, άθελά του, την ταυτότητα· του Κουτρούλη ο γάμος). Ολοι και όλα φιλιωνόμαστε με τη σπουδαιότητα (μαγεία) της μουσικής. Οίνος και χιούμορ ρέουν άφθονα.
Ο κύριος Αντώνης απαιτεί σιωπή· ανταποκρινόμαστε σαν υπάκουα παιδιά, παρότι ταραξίες οι πλείστοι. Είναι η ώρα της ποίησης. Δύσκολη η απαγγελία· χρειάζεται προσοχή, αυτοσυγκέντρωση, σεβασμός στη βαθύτητά της και στον οίστρο του αοιδού. Ζεστά, γελαστά χειροκροτήματα. Το άγχος όλων για το αν η αριστερή κυβέρνηση επιτύχει συμφωνία δεν χωρεί στην παρέα, παρότι έχει καταβάλει τους κατοίκους τούτης της χώρας.
Καθένας αντιστέκεται με τον τρόπο του (ή νομίζει ότι αντιστέκεται, δεν έχει, όμως, σημασία). Συμφωνούμε με τον δραματικό λόγο του Ελληνα πρωθυπουργού: «Δεν θα θάψουμε τη δημοκρατία»! Θάβουμε, ως γνωστόν, τους νεκρούς μόνο. Μπας και την έχουμε θάψει και απλώς νιώθουμε κομμάτι ένοχοι; Μήπως είμαστε εγκλωβισμένοι στο κελί μιας γλυκιάς ψευδαίσθησης; Ομονοούμε και σε μια ρήση του Μπουκόφσκι: «Η ζωή είναι μια ψευδαίσθηση που οφείλεται στην έλλειψη αλκοόλ».
Αγρυπνούμε στο κρίμα των προσδοκιών. Δάκρυα παλιών ανταρτών μάς συντροφεύουν. Ο,τι λέμε έχει αίμα, αγωνία, πόνο και χαρά ταυτόχρονα. Σκύβουμε με διακριτικότητα και προσκυνάμε τα ερείπια· η μνήμη ξαναζωντανεύει. Αρκούν τούτα τα θεμέλια για να υπάρξουμε με αγάπη και έρωτα; Απαντούμε καταφατικά παρά τον ψυχικό βρασμό των ημερών και των ανθρώπων.
Να που οι κοινότητες υπάρχουν και μες στις πόλεις-τέρατα. Δέκα οικογένειες μιας πολυκατοικίας δίνουν το παράδειγμα. Είχε δίκιο ο Σοφοκλής. Γεννηθήκαμε ν’ αγαπήσουμε, όχι να μισήσουμε. Βαθιά νύχτα - γλυκιά κούραση. Καληνυχτίζουμε τη σπουδαία παρέα και φεύγουμε με περισσότερη αισιοδοξία στον άνθρωπο και την (επι)κοινωνία. Στην κόλαση της πόλης υπάρχουν ακόμη μικροί παράδεισοι.
Αποφορτιζόμαστε ευεργετικά. Ανάλαφροι και πιο ζωντανοί ευχαριστούμε τον Στράτο και τους υπέροχους ανθρώπους που ζουν στην ίδια πολυκατοικία. Η Αθήνα που αντιστέκεται... κι όποιος δεν καταλαβαίνει, κακό του κεφαλιού του... και λοιπά.

Διαβάστε περισσότερα

Από το «φάρμακο» στο δηλητήριο;

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

Εξουθενωτική και για τους καλύτερα συγκροτημένους ψυχισμούς αποδεικνύεται η τρομακτική ταχύτητα με την οποία αλλάζουν τα συναισθήματά μας μέρα με τη μέρα, ακόμα και ώρα την ώρα. Μια ταχύτητα μεγαλύτερη και από εκείνη με την οποία αλλάζουν θησαυροφυλάκιο τα κεφάλαια που παίζονται στα Χρηματιστήρια, πρωτίστως στο ελληνικό, ανάλογα με το πέταγμα της θρυλικής πεταλούδας στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο ή τη Νέα Υόρκη. Από το θετικό στο αρνητικό, από το θερμό στο παγερό, από το ελπιδοφόρο στο απογοητευτικό, και πάλι από την αρχή: αυτή είναι η διαδρομή μας μήνες τώρα.

Βεβαίως, θ’ αργήσουν πολύ οι μελέτες που θα προσδιορίσουν πόσο ακριβώς τροφοδότησε αυτή η ψυχοδιαλυτική αναταραχή την αύξηση των αυτοκτονιών κατά 30% μετά το 2010, την οποία αναφέρει και ο κ. Τίμοθι Γκάρτον Ας στο άρθρό του που δημοσιεύει η «Κ». Επίσης, βέβαιο πρέπει να θεωρήσουμε πως οι αυτοκτονίες, όσες κι αν είναι κι όσο κι αν δρεπανίζουν τις παραγωγικότερες ηλικίες (για να μιλήσουμε τη στυγνή γλώσσα της αγοράς), δεν συμπεριλαμβάνονται στα «μεγέθη» με ισχυρό αντίκρισμα στις διαπραγματεύσεις. Δεν αφήνουν, δηλαδή, βαθύ αποτύπωμα στον νου όσων έχουν μάθει να δουλεύουν με αριθμούς και για αριθμούς, είναι - δεν είναι σωστά τα οικονομικά μαθηματικά με τα οποία «σώζουν» μια χώρα τώρα, έναν άλλο λαό αύριο. Πρόκειται απλώς για «παράπλευρες απώλειες» ενός κοινωνικού πολέμου που, καίτοι ακήρυχτος, μαίνεται. Τόσο σημαντικές όσο και οι παράπλευρες απώλειες των «κανονικών» πολέμων.

Εξουθενωτικό και διαβρωτικό ακόμα και όσων πνευματικών αντιστάσεων απόμειναν είναι και κάτι άλλο που αναφέρει ο κ. Ας. Κι όσο κι αν έχει ειπωθεί κατ’ επανάληψη, σίγουρα ακούγεται ηχηρότερο όταν το υιοθετεί η ψύχραιμη γραφίδα κάποιου που δεν είναι Ελληνας, και μάλιστα ένας από τους «διαρκώς παραπονούμενους Ελληνες» που κυκλοφορούν στις συμβατικές ή χλευαστικές αναλύσεις. Εννοώ την εμμονή των πιστωτών στο λάθος· εμμονή, αν όχι ιδεοληπτική, σίγουρα πάντως πολιτικής καταγωγής και ομοίως πολιτικής σκόπευσης.

Γράφει λοιπόν ο καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης: «Εννοείται ότι οι πελατειακές ελληνικές κυβερνήσεις, δανειζόμενες με γερμανικά επιτόκια, έκαναν τα πρώτα χρόνια του ευρώ μια ήδη άσχημη κατάσταση, χειρότερη, με τη συνέργεια των ολιγαρχών. Το φάρμακο που φτιάχτηκε από τη Γερμανία και το ΔΝΤ για να ξεπεραστεί η κρίση επρόκειτο σχεδόν με βεβαιότητα να χειροτερέψει την κατάσταση ενός τόσο βαριά ασθενούς, ενώ ο ασθενής προσποιούνταν ότι έπαιρνε μέρος της δόσης του φαρμάκου κ.τ.λ. [...] Ρίξτε τις ευθύνες όπου θέλετε. Αυτό που έτσι κι αλλιώς απομένει είναι ότι οι Ελληνες υπέφεραν πολύ». Οχι φυσικά όλοι οι Ελληνες, όπως υποδηλώνει και ο κ. Ας, με την αναφορά του στους ολιγάρχες, που τελικά δεν υπάρχουν μόνο στη Ρωσία.

Κι ωστόσο, ΔΝΤ, Ε.Ε. και ΕΚΤ αδιαφορούν για τις αντιδράσεις του ασθενούς και την επιβάρυνσή του και επιμένουν: και 1,8 δισ. επιπλέον έσοδα διά του ΦΠΑ και κατά 1,8 δισ. μείωση των συντάξεων. Δηλαδή, από το «φάρμακο» στο δηλητήριο; Καθαρά πια;

Διαβάστε περισσότερα

Ανδρεοπαπανδρεική κληρονομιά…

 

    Το «αναπάντητο» ερώτημα του καιρού μας – σύμφωνα με όσα είπε χτες ο πρωθυπουργός την ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ – είναι το εξής: Η Ευρωπαϊκή Ένωση τάσσεται «με την εμπέδωση της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης ή με την ταπείνωση και την εξαθλίωση λαών»;  Αυτό είναι το «κρίσιμο ερώτημα που ψάχνει την απάντησή του», ισχυρίστηκε ο κ.Τσίπρας…
    Αν ρίξουμε, όμως, μια ματιά στην ΕΕ θα δούμε ότι το ερώτημα του οποίου την απάντηση αναζητά ο πρωθυπουργός, δεν είναι δα και τόσο «αναπάντητο».
    Αν κοιτάξουμε την ΕΕ από την σκοπιά των πραγματικών ανθρώπων και των λαών – και όχι από την σκοπιά της ολιγαρχίας ή από τα υψιπετή μπαλκόνια των πολιτικών λογυδρίων - θα δούμε:
    Την Πορτογαλία και την Ιρλανδία των μνημονίων, της εκτίναξης του δημοσίου χρέους, της ύφεσης και της κοινωνικής καταστροφής.
    Την Ισπανία που - χωρίς μνημόνιο και χωρίς χρέος – βυθίστηκε στην κρίση, με τις τράπεζές της να πλέουν σε πελάγη ενισχύσεων την ώρα που το τσουνάμι της ανεργίας έχει παρασύρει εκατομμύρια ανθρώπους.
   Τη Γερμανία των 16 εκατομμυρίων φτωχών και κοινωνικά αποκλεισμένων. Των 7,5 εκατομμυρίων εργαζομένων με μηνιαίο εισόδημα 400 ευρώ το μήνα. Των εκατομμυρίων εργαζομένων με τους παγωμένους μισθούς για πάνω από μια δεκαετία.
    Τη Γαλλία των 8 εκατομμυρίων φτωχών, ανέργων και κοινωνικά αποκλεισμένων, που αναζητούν καταφύγιο στα γκέτο και στις όχθες του Σηκουάνα.
    Την Ιταλία της εφαρμογής των «αριστεροκεντροδέξιων» πολιτικών που με τα μέτρα λιτότητας βουλιάζουν τους εργαζόμενους στην απελπισία σε σημείο που έφτασαν να διοργανώνονται κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας ενάντια στο διευρυνόμενο κύμα των αυτοκτονιών των οικονομικά κατεστραμμένων Ιταλών...
    Τη Βρετανία, όπου - εκτός Ευρωζώνης και χωρίς την ανάγκη να βαφτίσει τη λιτότητα με τον όρο «μνημόνιο» - εφαρμόζεται η πολιτική της κοινωνικής λεηλασίας, στην οποία οι ίδιοι οι φορείς της έχουν προσδώσει τον κωδικό «δάκρυα και αίμα».
    Αυτή είναι η απάντηση στο «αναπάντητο» - κατά τον κ.Τσίπρα – ερώτημα για το τι είναι η ΕΕ.
    Ερώτημα 1ο: (σσ: εξίσου «αναπάντητο» με εκείνο του πρωθυπουργού): Όταν ο κ.Τσίπρας εκπαιδεύει τον ελληνικό λαό να αναμένει την απάντηση στο «αναπάντητο» τάχα ερώτημα αν η ΕΕ τάσσεται με την αλληλεγγύη και την δημοκρατία ή με την κοινωνική καταστροφή, τους εκβιασμούς και τη εξαθλίωση, γιατί άραγε το κάνει; Γιατί δεν έχει ακούσει τίποτα για την ΕΕ των 100 εκατομμυρίων φτωχών, των 30 εκατομμυρίων ανέργων, των 4,1 εκατομμυρίων άστεγων ή για να εξωραΐσει την ΕΕ;
    Όταν ο κ.Τσίπρας εξωραΐζει την ΕΕ, όταν καλεί τον λαό να έχει αμφιβολίες (ακόμα και τώρα) για το αν η ΕΕ είναι το «κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι» ή μια κομαντατούρ της εγχώριας και διεθνούς ολιγαρχίας, γιατί το κάνει;
    Επειδή θέλει να έρθει σε ρήξη με την ΕΕ προς όφελος του λαού και με έναν λαό έτοιμο, ενημερωμένο και αποφασισμένο να ανατρέψει όλο το πλαίσιο της βαρβαρότητας ή γιατί είτε σε περίπτωση συμφωνίας είτε σε περίπτωση «ρήξης» με τους «εταίρους» ο λαός θα κληθεί να αποδεχτεί κάτι ανάμεσα στα νέα μνημόνια των «εταίρων», από τη μια μεριά, και στις ευρωενωσιακών και μνημονιακών προδιαγραφών «47 σελίδες» του κ.Τσίπρα, από την άλλη;
Ερώτημα 2ο:Δεν είναι κομματάκι οξύμωρο ο κ. Τσίπρας να καταγγέλλει την ΕΕ ότι ζήτα την επιβολή μέτρων αφανισμού του λαού, ο Γιουνκέρ να απαντά ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι ψεύτης, αλλά ταυτόχρονα ο κ. Τσίπρας να επιμένει να αναρωτιέται για το τι καπνό φουμάρει η ΕΕ;…
    Ωραίο λοιπόν το πασπάλισμα του χτεσινού λόγου του κ.Τσίπρα από «αντιολιγαρχικές ρητορείες», ωραία και τα αγέρωχα μηνύματα προς τους «θεσμούς» του ΔΝΤ και της Κομισιόν (με τους οποίους όμως διαπραγματεύεται).
    Πιο ενδιαφέρον, όμως, ότι κατά τον κ.Τσίπρα το ερώτημα για το χαρακτήρα της ΕΕ και για το περιεχόμενο του περιλάλητου «ευρωπαικού πλαισίου» είναι «αναπάντητο». Πιο ενδιαφέρον ότι – κατά τον κ.Τσίπρα – παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο το «ευρωενωσιακό πλαίσιο» να εμφορείται από τις αξίες της «αλληλεγγύης» και της «δημοκρατίας»…
    Μάλιστα. Αλλά ακόμα κι αν δεν υπήρχαν οι Σόμπλε» και οι Γιούνκερ, ακόμα κι αν δεν υπήρχαν τα μνημόνια, υπάρχει η ίδια η ζωή και η ίδια η πραγματικότητα. Η οποία μας προμηθεύει με τις εξής απαντήσεις:

• Τόσο η προ μνημονίων Ελλάδα των 3 εκατομμυρίων φτωχών και χρεοκοπημένων, όπως και η μετά μνημονίων Ελλάδα του 1,5 εκατομμυρίου ανέργων, είναι η ίδια Ελλάδα του ίδιου «ευρωπαϊκού πλαισίου».
• Η μετά μνημονίων Ελλάδα των αστέγων, των συσσιτίων και των υποσιτιζόμενων παιδιών στα σχολεία, όπως και η προ μνημονίων Ελλάδα της «χαμένης γενιάς των 700 ευρώ», ήταν και είναι η Ελλάδα του «ευρωπαϊκού πλαισίου».
• Η προ μνημονίων Ελλάδα των υψηλών ρυθμών «ανάπτυξης» με τα 77 λεπτά του ευρώ «αύξηση» στο μεροκάματο, όπως και η Ελλάδα της κρίσης με τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, είναι η ίδια Ελλάδα του ίδιου «ευρωπαϊκού πλαισίου».
• Η Ελλάδα των εκατοντάδων χιλιάδων λουκέτων στα μικρομάγαζα και των ενεχυροδανειστηρίων που καλούν με διαφημίσεις τα λαϊκά στρώματα να βάλουν ενέχυρο από γαμήλιες βέρες μέχρι χρυσά δόντια για ένα κομμάτι ψωμί, είναι η Ελλάδα του «ευρωπαϊκού πλαισίου».
• Η προ μνημονίων και προ κρίσης Ελλάδα της υπερσυσσώρευσης αμύθητου πλούτου από τους τραπεζίτες, όπως και η Ελλάδα της μετά κρίσης τροφοδότησης των τραπεζιτών με πακτωλό «ενισχύσεων», είναι η Ελλάδα του «ευρωπαϊκού πλαισίου».
• Η Ελλάδα του ξεπουλημένου ΟΤΕ, της ιδιωτικοποιημένης ΔΕΗ, των διαλυμένων ναυπηγείων, της ξεκληρισμένης αγροτιάς, του παραγωγικού μαρασμού, της μεταναστευτικής εξαθλίωσης, της «Ζήμενς» και των υποβρυχίων που γέρνουν, η Ελλάδα όπου «δεν υπάρχει σάλιο» για τους γέροντες, είναι η Ελλάδα του «ευρωπαϊκού πλαισίου».
• Η Ελλάδα της τρόικας που βαφτίστηκαν «θεσμοί», των 5ετών μνημονίων, των μεσοπρόθεσμων, των εφαρμοστικών, των δανειακών συμβάσεων (και των 4μηνων παρατάσεών τους) , είναι η ίδια Ελλάδα του ίδιου «ευρωπαϊκού πλαισίου» που για να φτάσει στο «σύμφωνο του ευρώ» και της αιώνιας λιτότητας, πέρασε από τη συνθήκη του Μάαστριχτ και από τα σύμφωνα λιτότητας που βαφτίστηκαν «Σύμφωνα Σταθερότητας»

    Αυτή είναι η Ελλάδα της ΕΕ. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι «τα ελλείμματα της Ελλάδας είναι τα πλεονάσματα της Γερμανίας», όπως ομολογούσε η Λαγκάρντ τον Οκτώβρη του 2010.
    Αυτό είναι και το τόσο αγαπημένο και προσοδοφόρο για την ελληνική πλουτοκρατία «ευρωπαϊκό πλαίσιο», που κατάντησε την Ελλάδα και το λαό της εδώ που την κατάντησε.
    Επομένως, το ερώτημα (κι άλλο ερώτημα) είναι εύλογο:

Τι είδους «σωτηρία» ή «φιλολαϊκή λύση» μπορεί να αναμένει κανείς όταν ως πλαίσιο αναζήτησης της «σωτηρίας» και της «λύσης» προσδιορίζεται το ίδιο εκείνο πλαίσιο που έχει φέρει τη δυστυχία, το ίδιο εκείνο πλαίσιο εντός του οποίου συντελείται η συμφορά;

    Και - μιλώντας στο επίπεδο των στρατηγικών πολιτικών επιλογών, μιλώντας στο επίπεδο της ουσίας και όχι της επικοινωνίας - πόσο, τελικά, διαφέρει μια τέτοια πόζα, ένας τέτοιος εξωραϊσμός της βαρβαρότητας του «ευρωπαϊκού» (δηλαδή του «ευρωενωσιακού») πλαισίου, από άλλες πόζες, όπως αυτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, που ενώ είναι ολετήρες συνεχίζουν – ακόμα και μετεκλογικά – να παριστάνουν τους «σωτήρες»;
    Η’ για να θυμηθούμε και την - αθάνατη καθώς φαίνεται - «ανδρεοπαπανδρεική κληρονομιά», πόσο διαφέρει η τακτική του κ.Τσίπρα από την τακτική του μακαρίτη Ανδρέα, ο οποίος αφού πρώτα κατάγγειλε τη συνθήκη του Μάαστριχτ ως «επιβολή της μπότας του Γερμανού τραπεζίτη πάνω στην Ευρώπη», μετά υπερψήφιζε και συνυπέγραφε την συνθήκη του Μάαστριχτ;
    Εκτός βέβαια αν κάνουμε λάθος και ο κ.Τσίπρας, μόλις αντιληφθεί ότι η ΕΕ δεν είναι της «δημοκρατίας» και της «αλληλεγγύης» αλλά ότι είναι της «ταπείνωσης» και της «εξαθλίωσης», μόλις πάρει οριστική απάντηση στο ερώτημα τι είναι ΕΕ, είναι «Ευρώπη των λαών» ή «Ευρώπη των μονοπωλίων», αναθεωρήσει την θέση του ότι «η θέση της Ελλάδας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ δεν αμφισβητείται» και κηρύξει την έξοδο της Ελλάδας από την ΕΕ. Ιδωμεν…

email: mpog@enikos.gr   

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ

16 Ιούνη 1945: Σαν σήμερα, πριν από 70 χρόνια, περνά από στόμα σε στόμα σε όλη την Ελλάδα η είδηση: Ο χιλιοτραγουδισμένος πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ, ο Άρης Βελουχιώτης, είναι νεκρός.
    Το προηγούμενο βράδυ, έξω από τη Μεσούντα , κυκλωμένος από τους διώκτες του, ο Άρης θα ανοίξει την πόρτα της αιωνιότητας. Θα περάσει στην αθανασία, θα εγκατασταθεί αμετάκλητα στο θησαυροφυλάκιο της συλλογικής μνήμης και της λαϊκής συνείδησης, δίνοντας ο ίδιος το τέλος με το ατομικό του περίστροφο. Μαζί του στο θάνατο τον συντρόφεψε ο πιστός του αντάρτης, ο Τζαβέλας.
    Ακολούθησεο κανιβαλισμός. Η θηριωδία του μεταβαρκιζιανού καθεστώτος. Οι δύο νεκροί σύντροφοι θα αποκεφαλιστούν και τα κεφάλια τους θα κρεμαστούν από τις 18 έως τις 20 Ιούνη, σ' ένα φανοστάτη στα Τρίκαλα.

    Ο Άρης και τίποτα άλλο να μην είχε κάνει θα ήταν αρκετός ο όρκος του ΕΛΑΣ, ο όρκος της πρώτης αντάρτικης ομάδας στη Ρούμελη που γράφτηκε από το δικό του χέρι και δόθηκε το 1942 στη ΓραμμένηΟξιά, σε εφαρμογή της απόφασης της ΚΕ του ΚΚΕ για την συγκρότηση αντάρτικου απελευθερωτικού στρατού, την οποία ο Άρης υλοποίησε με πολιτική και στρατιωτική μεγαλοφυΐα:

    «Εγώ παιδί του Ελληνικού Λαού, ορκίζομαι να αγωνιστώ πιστά από τις τάξεις του ΕΛΑΣ, χύνοντας και την τελευταία ρανίδα του αίματός μου, σαν γνήσιος πατριώτης για το διώξιμο του εχθρού από τον τόπο μας, για τις ελευθερίες του Λαού μας, κι ακόμα να είμαι πιστός και άγρυπνος φρουρός προστασίας στην περιουσία και το βιος του αγρότη.

    Δέχομαι προκαταβολικά την ποινή του θανάτου αν ατιμάσω την ιδιότητά μου ως πολεμιστής του Έθνους και του Λαού και υπόσχομαι να δοξάσω και να τιμήσω το όπλο που κρατώ και να μην το παραδώσω αν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου και δε γίνει ο Λαός νοικοκύρης στον τόπο του».

    Σήμερα, με την συμπλήρωση των 70 χρόνων, θεωρούμε επιβεβλημένο να θυμηθούμε εκτενή αποσπάσματα από ένα αθάνατο πολιτικό κειμήλιο.
    Μια ομιλία διαχρονικής αξίας και δραματικής επικαιρότητας, ειδικά στη σημερινή Ελλάδα των ξένων δανειστών, των εγχώριων «σωτήρων» και των διαπραγματεύσεων με «εταίρους» και «φίλους».
    Πρόκειται για την ιστορική ομιλία του Άρη που εκφώνησε  στις 29 Οκτώβρη 1944 στην απελευθερωμένη Λαμία εκ μέρους του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ. Ο Άρης παρουσιάζει την πολιτική του ΕΑΜ και μιλώντας από το περίφημο μπαλκόνι, ανάμεσα στα άλλα, λέει:

    «Αδέλφια, Έλληνες και Ελληνίδες της Λαμίας και της περιοχής της!

Από μέρους του Γενικού Στρατηγείου του Ε.Λ.Α.Σ, σας φέρω τους πιο θερμούς χαιρετισμούς.

    Όπως βλέπετε, πρόκειται «να βγάλω λόγο». Μα ο λόγος μου αυτός δεν θα μοιάζει καθόλου με τους λόγους που γνωρίσατε μέχρι σήμερα. Δεν πρόκειται να σας υποσχεθώ ούτε πως θα σας φτιάξω γεφύρια ή ποτάμια, όπως σας υποσχόντουσαν πως θα σας φέρουν οι παλιοί κομματάρχες. Ούτε και θα σας τάξω λαγούς με πετραχήλια. Δεν επιδιώκω ν' αποσπάσω επαίνους για τη ρητορική μου δεινότητα. Επιδιώκω απλώς ν' ακούσετε αυτά που θα σας πω. Προσέξτε. Θ' αρχίσω σαν τα παραμύθια:

    Κάποτε η γωνιά αυτή της γης που πατάμε και λέγεται Ελλάδα ήτανε δοξασμένη κι ευτυχισμένη κι είχε ένα πολιτισμό, οπού επί 2 1/2 χιλιάδες χρόνια συνεχίζει να παραμένει και να θαυμάζεται απ' όλο τον κόσμο. Κανένας σοφός η άσοφος δεν μπορεί μέχρι σήμερα να γράψει ούτε μια λέξη, αν δεν αναφερθεί στα έργα που άφησαν οι δημιουργοί αυτού του πολιτισμού, που λέγεται αρχαίος ελληνικός πολιτισμός.

    Κάποτε, λοιπόν, η χώρα μας ήτανε δοξασμένη, μα αργότερα την υποδούλωσαν κι έχασε την παλιά της αυτή δόξα. Μα ύστερα από κάμποσα χρόνια η χώρα μας σηκώθηκε στο πόδι κι ύστερα από σκληρούς αγώνες ενάντια στη σκλαβιά, πάλι λευτερώθηκε.

    Στην εποχή της σκλαβιάς πέρασε σκληρά, μαύρα χρόνια και πολλοί «έξυπνοι», ανάμεσα στους οποίους και κάποιος Φαλμεράγιερ, ισχυρίστηκαν πως η ελληνική φυλή έσβησε κι ότι αυτή διασταυρώθηκε μ' άλλες φυλές, που δεν έχουν τίποτα το κοινό με την αρχαία ελληνική φυλή.

    Μα ό,τι κι αν πούνε, αυτό δεν έχει καμία αξία. Την ελληνικότητα μας την αποδείξαμε. Γεγονός είναι ότι η χώρα μας ξεσηκώθηκε και ξαναγένηκε πάλι λεύτερη.

    Αυτό κάνεις δεν το ήθελε. Ούτε οι ξένοι βασιλιάδες, ούτε οι ντόπιοι κοτζαμπάσηδες. Οι ξένοι δεν το θέλανε, γιατί φοβισμένοι από τη γαλλική επανάσταση, χτυπούσαν όλες τις εξεγέρσεις και δημιούργησαν γι' αυτό μεταξύ τους την Ιερή Συμμαχία. Οι ντόπιοι κοτζαμπάσηδες γιατί τα είχανε καλά με τους Τούρκους και ξεζουμίζανε το λαό.

    Μα ο ελληνικός λαός δεν θα ‘τανε αυτός ο λαός, ο λαός δηλαδή της χώρας της λευτεριάς και του πολιτισμού, αλλά λαός ζούγκλας, αν δεν έβγαζε μέσα από τα σπλάχνα του τους αρχηγούς εκείνους, που θα οδηγούσανε στη λευτεριά του. Όπως βλέπετε, λοιπόν, όλοι - ξένοι και ντόπιοι - πάλεψαν για να μην ξεσηκωθεί ο λαός κι αποχτήσει τη λευτεριά του.

    Μέσα στα χρόνια της σκλαβιάς δεν σταμάτησαν οι αγώνες. Μικροί ή μεγάλοι. Ένοπλοι ή όχι. Κι ύστερα μέσα απ' αυτό το λαό ξεπήδησε ο μεγάλος βάρδος της επανάστασης, πού ύμνησε με τα τραγούδια του την ιδέα της εξέγερσης του έθνους, ο πρόδρομος της Φιλικής Εταιρίας: ο Ρήγας. Η αντίδραση τον σκότωσε, πριν προλάβει να φέρει σε πέρας τις αρχές του. Μα ο σπόρος που έσπειρε βλάστησε σύντομα (…).

    Τίποτα δεν ήτανε ικανό να συγκρατήσει τη φλόγα για τη λευτεριά, που έκαιγε μέσα στις καρδιές του λαού μας. Έτσι, στα 1821, ύστερα από κόπους και θυσίες και χάρη στον ενθουσιασμό και τη φλόγα του Παπαφλέσσα, που χρησιμοποίησε όλα τα μέσα, ακόμα και την ψευτιά, κηρύσσοντας την εξέγερση, ξεσηκώθηκε πρώτος ο Μοριάς. Από δω, από το Μοριά, άρχισε η επανάσταση του 1821.

    Στο άκουσμα της εξέγερσης όλοι οι ισχυροί της γης, ξένοι και ντόπιοι, τρόμαξαν. Οι κοτζαμπάσηδες, όμως, βλέποντας ότι δεν τους ήτανε δυνατό να συγκρατήσουν το λαό και φοβούμενοι την οργή του, αναγκάστηκαν να κόψουν τη συνεργασία τους με τους καταχτητές και για να ευνουχίσουν το λαϊκό απελευθερωτικό κίνημα, πήρανε όλοι μέρος στην επανάσταση κι έτσι αυτή πήρε χαραχτήρα πανεθνικό.

    Οι τρανοί της γης τρόμαξαν και, χρησιμοποιώντας όλα τα τερτίπια, προσπάθησαν να πνίξουν την επανάσταση. Μα γελάστηκαν. Επί 7 ολόκληρα χρόνια πάλεψαν οι προπάτορες μας, παρά το γεγονός ότι η ελληνική αντίδραση, δυο φορές, το 1823 και 1825, οργάνωσε τον εμφύλιο πόλεμο για να σπάσει ακριβώς τους αγώνες αυτούς. Έτσι οι πρόγονοι μας ανάγκασαν όλους τους εχθρούς μας να γλύψουν εκεί που έφτυσαν και ν' αναγνωρίσουν τους αγώνες μας και την ανεξαρτησία μας.

    Κανείς δεν πίστευε προηγούμενα σ' αυτό το θαύμα, που συντελέστηκε από τις ίδιες τις δυνάμεις και τα μέσα του λαού. Άλλοι περίμεναν να τους έλθει η λευτεριά από τη Ρωσία κι άλλοι από τη μεγαλοψυχία των βασιλιάδων της Ευρώπης. Μα η επανάσταση απόδειξε, ότι αυτή μόνη της χάρισε τη λευτεριά της πατρίδας μας.

    Τα παραμύθια του φιλελληνισμού, χάρη στον οποίο αποκτήσαμε δήθεν τη λευτεριά μας, εφευρέθηκαν μόνο και μόνο για να γίνει πιστευτό, ότι η πατρίδα μας λευτερώθηκε, όχι από τις ίδιες της τις δυνάμεις, μα από τους ξένους. Υπήρξαν βέβαια φιλέλληνες, που αγωνίστηκαν, πολέμησαν κι έχυσαν το αίμα τους για τη λευτεριά της πατρίδας μας. Τιμή και δόξα σ' αυτούς κι αιώνια ας είναι η ευγνωμοσύνη του έθνους. Μα αυτοί υπήρξαν μεμονωμένα άτομα μονάχα. Η θεωρία του οργανωμένου φιλελληνισμού είναι καθαρό παραμύθι.

    Με την επικράτηση της επανάστασης αμέσως οι δικοί μας κοτζαμπάσηδες επιβλήθηκαν πάνω στη χώρα μας. Η αντίδραση, ντόπια και ξένη, για να ευνουχίσει το λαϊκό χαραχτήρα του κινήματος και να επιβάλει νέα σκλαβιά, χρησιμοποίησε όλα τα μέσα. (…)

    Χρόνια και χρόνια απάτης και ρεμούλας μας κράτησαν μακριά από την ευτυχία και τον πολιτισμό και μας ρίξανε μέσα στην εξαθλίωση, την πείνα, την κακομοιριά και τη δυστυχία. Έτσι η Ελλάδα που υπήρξε κάποτε η πηγή των φώτων και του πολιτισμού, κατάντησε να βρίσκεται στο πιο χαμηλό επίπεδο οικονομικής, κοινωνικής και εκπολιτιστικής ανάπτυξης, όχι μόνο έναντι των λαών της Ευρώπης, αλλά και των Βαλκανίων.

    Η ουσία αυτού βρίσκεται στο γεγονός ότι η αντίδραση σκεφτόταν μόνο πώς να εκμεταλλευτεί, να βασανίσει, και να ξεζουμίσει το λαό, οργανώνοντας κινήματα κάθε τόσο και καλλιεργώντας τις φαγωμάρες, προπαγανδίζοντας και πείθοντας το λαό ότι είναι απαραίτητο να ζει φτωχός και κακομοιριασμένος.

    Χαρακτηριστικό είναι ότι πιάνοντας μια λέξη του Κολοκοτρώνη, που ονόμασε κάποτε τη χώρα μας Ψωροκώσταινα, κατάφερε να πείσει το λαό ότι το ελληνικό κράτος δεν μπορεί να ορθοποδήσει μόνο του κι ότι θα έπρεπε να μας κυβερνήσουν οι ξένοι, ονομάζοντας γι αυτό και τα πολιτικά κόμματα ρωσικά, αγγλικά και γαλλικά.

    Σ' αυτό το σημείο μάς φέρανε οι κορυφές που διοικούσαν τον τόπο μας. Κάποτε φτάσαμε και στη δημοκρατία. Μα αυτό έμοιαζε με την παροιμία που έλεγε ο λαός: Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.

    Μυρίστηκαν οι έξυπνοι ψητό από τη μοναρχία και βρίσκοντας ότι «έφταιγε» η δημοκρατία για τη δυστυχία του λαού, ξαναφέρανε το βασιλιά. Και τότε άρχισαν πιο ξετσίπωτα ακόμα να ξεζουμίζουν και να καταπιέζουν το λαό (…). Έτσι, ύστερα από 120 χρόνια, ξαναπέσαμε πάλι στη σκλαβιά, γιατί έτσι κακά μας κυβερνήσανε στο διάστημα αυτό.

    Σ' αυτή την κατάσταση βρεθήκαμε, όταν ξέσπασε η πολεμική λαίλαπα και η σύγκρουση μεταξύ των κολοσσών. Μα κανένας απ' αυτούς δε σκέφτηκε ελληνικά και να δει πώς θα ξέφευγε η χώρα μας τη λαίλαπα αυτή. Με την επίγνωση ότι η χώρα μας θα τραβούσε στην καταστροφή μπήκανε στον πόλεμο.

    Έχουμε ντοκουμέντα στα χέρια μας πού μας αποδείχνουν ότι οι άνθρωποι αυτοί είχανε σκοπό να ρίξουνε μόνο τρεις τουφεκιές στο Αλβανικό μέτωπο κι ύστερα να μας παραδώσουν στους φασίστες. Υπάρχουν ντοκουμέντα που μας πείθουν ότι το Νοέμβρη προς το Δεκέμβρη του 1940 μπορούσαμε να πετάξουμε τους Ιταλούς στη θάλασσα. Μα αυτοί συγκρατούσαν το στρατό μέχρι που να λύσει το στρατιωτικό της πρόβλημα, η Γερμανία στην Ευρώπη κι ύστερα να δικαιολογηθούν ότι δε μπορούσαν να τα βγάλουν πέρα με δυο κολοσσούς.

    Δεν πίστευαν στις δόξες του στρατού μας, στο θάρρος, στην τόλμη, στην αυταπάρνηση και τον ηρωισμό του, που πολεμούσε με φλόγα ενάντια στο φασισμό, νηστικός και ξυπόλυτος πάνω στα βουνό της Αλβανίας με τη βοήθεια όλου του ελληνικού λάου. Αυτοί δεν πίστευαν σ' αυτά και περιμένανε πως θα καμφθεί.

    Γι' αυτό το έπος της Αλβανίας είναι ολοκληρωτικά έργο του λαού. Είναι έργο του λαού που το πραγματοποίησε με το μένος που είχε ενάντια στο φασισμό και το ζυγό του Μεταξά, με θυσίες και ηρωισμούς.

Έτσι, μας ξαναδέσανε στη σκλαβιά.

    Μα ο λαός μας δεν ήτανε σε θέση να συνεχίσει το έργο του αυτό. Όσο φλογερά κι αν ήτανε τα στήθη του, η φλόγα αυτή δεν θα άντεχε στα σιδερόφρακτα μεγαθήρια των φασιστών, μια που είχε μέσα του και την προδοσία των ηγετών του (…).

    Έτσι ήλθαν οι Γερμανοί στον τόπο μας και μας σκλαβώσανε. Μα για μας, για το λαό μας, καμιά κηλίδα δε θα μπορούσε να προσαφθεί, ότι εγκαταλείψαμε τα εδάφη μας. Αυτή θα κολλούσε, όταν δεν ξεσηκωνόμαστε.

Τι μπορούσαμε να περιμένουμε απ' αυτούς που φορούσαν τα κλακ και τα μπακαλιαράκια; Τι μπορούσαν να μας πούνε αυτοί; Το μόνο που βρίσκανε να μας λένε ήτανε: «Ησυχία, παιδιά, και τάξη. Κάναμε κυβέρνηση, ησυχάστε»!    

    Αυτό όμως θέλανε κι οι Γερμανοί. Μα τα λόγια αυτά τα εκστομίζανε οι άνθρωποι εκείνοι που δεν έχουν το δικαίωμα να ονομάζονται Έλληνες.

Κι όμως, δε θα συμβιβάζονταν με τη λογική και τη ράτσα μας, αν δε βγαίναν πάλι τα στοιχεία αυτά που θα κρατούσανε ψηλά την τιμή του έθνους μας, μέσα από το λαό μας.

    

Μια μαυρίλα πλάκωνε τον ελληνικό ορίζοντα. Κανείς δεν ήξερε τι θα έφερνε η αύριο και πώς θα ξεφεύγαμε από τη σιδερένια τανάλια που μας έσφιγγε. Κείνοι που ένιωθαν βρίσκονταν στις φυλακές και τα ξερονήσια. Κι εδώ πρέπει να στιγματιστεί μια άλλη ατιμία των ανθρώπων της 4ης Αυγούστου, που φεύγοντας, τους παράδωσε στα χέρια των καταχτητών.

    Μια άλλη μερίδα πού ένιωθε, ασχολούνταν με τις μαύρες και άσπρες αγορές. Έτσι, όλο το βάρος έπεσε πάνω σε μια χούφτα ανθρώπων, απ' αυτούς που τρώγανε καρπαζιές μέσα στα αστυνομικά μπουντρούμια και τις ασφάλειες, μα που φλέγονταν από ηρωισμό και ανδρεία και μέσα τους υπήρχε μια ζεστή ελληνική καρδιά κι έτρεχε στις φλέβες τους πραγματικό ελληνικό αίμα.

    Αυτοί άναψαν το δαυλό κι έδωσαν το σύνθημα για τον ξεσηκωμό του Έθνους. Αυτοί που δώσανε το κουράγιο στους Έλληνες. Αυτοί που δημιούργησαν τη νέα Φιλική Εταιρία: το ΕAM.

    Βέβαια, ποιος θα ‘τανε κείνος που μπορούσε να πιστέψει τότε ότι αυτή η φούχτα των ανθρώπων θα έφερνε στη χώρα μας τη μεγαλόπρεπη αυτή νίκη. Μα η υφή, η ψυχοσύνθεση, το σκαρί των ανθρώπων αυτών ήτανε τέτοιο. Παρά τις φυλακές, τους κατατρεγμούς, τις δολοφονίες, τα βασανιστήρια, τις ομαδικές εκτελέσεις και την τρομοκρατία, οι άνθρωποι αυτοί οδηγούσαν ηρωικά και θαρραλέα τις μάζες στον δρόμο της λευτεριάς.

    Ξέρετε όλοι πως άρχισε το κίνημα αυτό και δε σταματώ στις λεπτομέρειες του. Όταν έχουμε τη μέρα της εθνικής ανεξαρτησίας μας, πού γιορτάζουμε στις 25 Μάρτη, χαιρόμαστε, τραγουδάμε και κλαίμε από τη συγκίνηση. Μα από δω και πέρα θα έχουμε δυο εθνικές γιορτές: την 25η Μάρτη και την 27η Σεπτέμβρη επέτειο της δημιουργίας του ΕΑΜ, που αποτέλεσε τη βάση της σημερινής μας απελευθέρωσης.

    Στα προηγούμενα χρόνια πολλοί περνούσανε από την πλατεία του Διάκου, μα κανείς δεν ένιωθε τον παλμό που περιείχε το τραγούδι που μας δίδασκε στο σχολείο ο παλιός καθηγητής μας Λάσκαρης: Σας ευλογεί του Διάκου μας το τιμημένο χέρι.

    Κανείς δεν ένιωθε ότι έπρεπε να φύγει μακριά από τα μικροσυμφέροντα του και να παλέψει για τη λευτεριά. Μα η χούφτα αυτή των ανθρώπων, που σας μίλησα πιο πάνω, ρίχτηκε ολόψυχα στον αγώνα.

    Η αντίδραση στο άκουσμα της χρησιμοποίησε όλα τα μέσα κι έθεσε σε ενέργεια όλες τις ατιμίες για να τη σαμποτάρει. Μα όλα αυτά στάθηκαν ανίκανα να σπάσουν τον αγώνα της. Αντίθετα, αυτή ρίζωνε κάθε μέρα και πιο πολύ κι ανέπτυσσε τη δράση της. Κι επειδή δεν είχε σκοπό να καταπιαστεί με χαρτοπόλεμο έβγαλε στο βουνό το αντάρτικο.

    Θυμάμαι όταν το χειμώνα του 1941 ήλθα εδώ σαν «μαυραγορίτης» για να βάλω μπροστά τη δουλειά. Σας γνώριζα όλους μα κανείς από σας δεν ήξερε τι επεδίωκα εγώ. Τότε μαζί με το Γ. Φράγκο και Γ. Γιαταγάνα βγάλαμε το πρώτο διάγγελμα του ΕΑΜ.

    Πολλοί νομίζανε τότες ότι αυτό ήτανε μόνο ντόρος και τίποτα άλλο. Όταν λέγαμε ότι σε λίγο θα σφυρίζει το μάλιγχερ και θα κροταλίζει ξερά το πολυβόλο στις βουνοκορφές και τα φαράγγια μας κι οι Γερμανοί και Ιταλοί θα φεύγουν ντροπιασμένοι, ίσως πολλοί να λέγανε πως αυτά δεν ήτανε παρά ηχηρές φράσεις.

    Μα ύστερα από 2 1/2 μήνες άρχισε πραγματικά να λαλεί το ντουφέκι. Και τι δεν είπανε τότε! Όπως και στα 1821 όλη η αντίδραση συνωμότησε εναντίον μας και στην αρχή δεν έλεγε τίποτα για το αντάρτικο, κάνοντας το ίδιο πού κάνει και η στρουθοκάμηλος, όταν κρύβει το κεφάλι της, ενώ όλο της το σώμα φαίνεται. Έτσι κι αυτοί, νομίζανε, ότι αν δε λέγανε τίποτα για το αντάρτικο και το αγνοούσαν, δε θα ξαναβροντούσε το καριοφίλι. Μα μπορούσε να σταματήσει αυτό; Κάθε μέρα κοκκίνιζαν τα βουνά και τα φαράγγια από το αίμα.

    Κι όταν είδαν ότι το αντάρτικο μεγάλωνε, παρά τη σιωπή τους, τότε κι αυτοί άλλαξαν τρόπο για να μας πολεμήσουν. Μας ονόμασαν πλιατσικολόγους, κατσικοκλέφτες, ληστοσυμμορίτες κλπ (…). Ας είναι. Τέτοιοι ηλίθιοι ήτανε και τέτοιες ηλιθιότητες λέγανε. Ας κάνουν τώρα τα ψηλά τους καπέλα κλωσοφωλιές. Μα ήτανε δυνατό να πιάσει αυτό;

    Οι χωριάτες είχανε δει για πρώτη φορά το θαύμα ν' αφήνουν τα πράματα τους έξω χωρίς να τους τα πειράζει κανείς. Η ζωοκλοπή είχε καταργηθεί στην ύπαιθρο και η ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας ποτέ δεν ήτανε σ' αυτό το σημείο. Ήτανε θαύμα αυτό; Όχι. Αλλά για πρώτη φορά το χωριό γνώρισε την εξουσία, η οποία βγήκε για να χτυπήσει την εσχάτη προδοσία, το έγκλημα, τη ζωοκλοπή κλπ. και να εμπεδώσει την ασφάλεια.

    Κι όταν χτυπήσαμε τα εγκλήματα αυτά και πατάξαμε την προδοσία, αυτοί σαν δεσποινίδες της αριστοκρατίας, που δε βλέπουν γύρω τους τη δυστυχία και την κακομοιριά πού βασιλεύει αλλά συγκινούνται από ένα άρρωστο γατάκι, έμπηξαν τις φωνές και μας κατηγόρησαν ότι σκοτώνουμε.  

    Επί Μεταξά βιάστηκαν γυναίκες, υπέστησαν μαρτύρια χιλιάδες άνθρωποι, σκοτώθηκαν και γκρεμίστηκαν από τα μπαλκόνια της Ασφάλειας γέροι, έγιναν τόσα εγκλήματα, μα κανείς απ' αυτούς δεν είπε τίποτα. Μα τώρα φωνάζουνε ότι ο Άρης σφάζει. Ναι, σφάξαμε κι είμαστε έτοιμοι να ξανασφάξουμε, αν χρειαστεί. Ποιους όμως σφάξαμε; Εμείς είμαστε πιο πονόψυχοι απ' αυτούς. Απόδειξη είναι ότι εμείς είμαστε κείνοι που τρώγαμε χρόνια τώρα τις καρπαζιές και καταδιωκόμασταν. Σφάξαμε κείνους που πρόδιδαν στους καταχτητές τους Έλληνες, κείνους που κλέβανε το λαό και διαπράττανε εγκλήματα.

    Κι είναι κυριολεκτικά ηλίθιοι κείνοι πού τους πήρε ο πόνος γι' αυτούς, που τόσο δικαιολογημένα χτυπήσαμε, για να παίρνουν το μέρος τους ή είναι ολοκληρωτικά συνένοχοι τους.

    Μα ούτε και το κόλπο αυτό έπιασε .Τότε όμως αυτοί, σαν καλοί ζαχαροπλάστες που ήτανε, κατασκευάσανε ένα νέο χρυσό χάπι:

-Ναι, φωνάζανε. δεν υπάρχει αντίρρηση, ότι οι αντάρτες διεξάγουν εθνικό αγώνα. Μα το ζήτημα αυτό θα λυθεί από τους ισχυρούς. Τι μας χρειάζονται, λοιπόν, οι αγώνες κι οι σκοτωμοί, αφού τα ζητήματα μας θα τα λύσουνε άλλοι;

Αυτό το σύνθημα έπιανε. Είχανε όμως δίκιο; Ασφαλώς όχι! Γιατί δεν είχανε δίκιο; Στα 1941-42 το ΕΑΜ δεν ήτανε ακόμα ισχυρό. Γι' αυτό δεν είχε αρχίσει ο αγώνας να παίρνει μαζικό χαραχτήρα. Ούτε κι αντάρτικη δράση υπήρχε. Κι όμως. Στα 1941-42 πέθαναν από την πείνα και τις αρρώστιες, που επακολούθησαν απ' αυτήν, 300.000 άνθρωποι μόνο στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα περίχωρα τους. Και θα πέθαιναν αργότερα ακόμα περισσότεροι, αν το ΕΑΜ δεν κινητοποιούσε με συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, συλλαλητήρια και απεργίες το λαό και δεν τον εμψύχωνε:

   1) Να επιβληθεί το σταμάτημα της αρπαγής της παραγωγής μας από μέρους των κατακτητών.

   2) Να επιβληθεί σ' αυτούς ν' αφήσουν το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό να αναλάβει την τροφοδοσία του λαού μας.

   3) Να προσέξουν την κατάσταση της Ελλάδας στο εξωτερικό.

    Αν το αντάρτικο δε σταματούσε τις φάλαγγες των Γερμανών που κλέβανε την παραγωγή της χώρας μας και δεν καταργούσε τη συγκέντρωση της παραγωγής που τη βάζανε στο χέρι οι καταχτητές, αν δε γίνονταν όλα αυτά, τότε τα θύματα από την πείνα και τις αρρώστιες θα ήταν πολύ περισσότερα.  

    Όλες οι χιλιάδες των θυμάτων, που πέσανε για τη ζωή και τη λευτεριά του λαού μας, ποτέ δε φθάνουν τα θύματα της πείνας και των ασθενειών.

Πότε ακούστηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας να πραγματοποιείται η απελευθέρωση μέσω της μπαγαποντιάς; Ποτέ. Η λευτεριά δεν κερδίζεται με ξόρκια, αλλά με αγώνες και θύματα!

    Μα κι αν το θέλαμε, δεν είχαμε αυτό το δικαίωμα. Το δικαίωμα δηλαδή να κηλιδώσουμε την ιστορία της πατρίδας μας. Αυτό θα ήτανε ασέβεια στη μνήμη των ηρωικών μας προγόνων.

    Μα ούτε είχαμε το δικαίωμα να κολλήσουμε μια ατιμωτική σφραγίδα, μια σφραγίδα αίσχους, στο κούτελο των επερχομένων γενεών, των παιδιών μας και των εγγονιών μας, ότι κατάγονται από γενιά ευνούχων, που δέχονται να πεθαίνουν στα πεζοδρόμια από τον ατιμωτικότερο των θανάτων, από την πείνα, παρά να πεθαίνουν με το όπλο στο χέρι, παλεύοντας για τη λευτεριά.

    Τι θα έπρεπε να προτιμούσαμε; Το πρώτο ή το δεύτερο; Όχι! Χίλιες φορές όχι! Καλύτερα να γινότανε το παν ένα μπουρλότο παρά να υποταχθούμε στους καταχτητές. Αυτό ο λαός μας το κατάλαβε, τους μούντζωσε κι έδωσε αυτά τα γενναία παλικάρια, πού ‘ναι τώρα στεφανωμένα με δόξες, με δάφνες και με νίκες.

    Τότε κι αυτοί αναγκάστηκαν ν' αλλάξουν βιολί κι αποφάσισαν να βγάλουν στο βουνό δικές τους ανταρτοομάδες. Μα γιατί αυτό; Το ΕAM είχε δηλώσει ότι δεν είχε μονοπώλιο τον αντάρτικο αγώνα. Γι' αυτό και τους κάλεσε να σχηματιστούν κοινές ανταρτοομάδες. Αν είχανε την πρόθεση να παλέψουν ενάντια στους καταχτητές, θα το κάνανε. Τότε όμως, ισχυρίζονταν, ότι η χωρογραφία της Ελλάδας και η πυκνότητα της κατοχής δεν επέτρεπε την ύπαρξη ανταρτοομάδων.

    Όταν όμως είδανε εμάς, όταν λευτερώσαμε την ύπαιθρο, τότε κι αυτοί αποφάσισαν να δημιουργήσουν αντάρτικο. Τι θα περίμενε κανείς άπ' αυτούς αρχή αρχή; Ποια κραυγή, έστω και τυπικά, να βγει από το στόμα τους; Φυσικά, "Κάτω οι καταχτητές" ! Μα την θέση τους τη γνωστοποίησαν από την αρχή. Η πρώτη κραυγή τους ήτανε: "Κάτω το ΕΑΜ!"

    Μα εμείς και πάλι τους καλέσαμε για να ενωθούμε. Αυτοί όμως αρνήθηκαν, γιατί δεν θέλανε να υποβληθούν σε κόπους και μόχθους για να πολεμήσουν τον καταχτητή. Γιατί αυτοί δεν ήτανε εντολοδόχοι του ελληνικού λαού, μα της αντίδρασης από το φόβο της λαοκρατίας που ζητούσαν να πολεμήσουν.

    Στο τέλος μας κήρυξαν κι ανοιχτά τον πόλεμο, ένοπλα, συνεργαζόμενοι με τους καταχτητές (…). Γι' αυτό, σαν εντολοδόχοι του λαού, συντρίψαμε τους συνεργάτες αυτούς των καταχτητών, τους πολέμιους του εθνικού μας αγώνα.

    Ύστερα απ' αυτό χρησιμοποίησαν το κόλπο: Μας κατηγόρησαν ότι δε βοηθάμε το συμμαχικό αγώνα αλλά θα υπακούσουμε μόνο στους Ρώσους. Κι απειλούσαν ότι όταν θα ‘ρθουν οι σύμμαχοι εδώ, θα μας κανονίσουν. Αυτοί, που συνεργάζονταν με τους Γερμανούς, απειλούσανε ότι θα μας χτυπήσουν οι σύμμαχοι!

    Αυτοί που στα 1941 πρόδωσαν το συμμαχικό αγώνα. Αυτοί που μαγάρισαν τις Θερμοπύλες και τους Τριακόσιους μας κι άφησαν τους συμμάχους Άγγλους να μάχονται μόνοι τους εκεί, ενώ αυτοί είχαν παραδώσει την Ελλάδα με τη συνθηκολόγηση του Τσολάκογλου, μας κατηγορούσαν ότι δεν ενισχύουμε τον συμμαχικό αγώνα κι έβαζαν στο μυαλό των συμμάχων την άτιμη σκέψη, ότι δήθεν θα μας χτυπούσαν ερχόμενοι εδώ.

    Μα σε λίγο τους ήλθε το πρώτο χαστούκι! Η πρώτη ομάδα των Άγγλων αλεξιπτωτιστών έπεφτε, όχι σ' αυτούς, μα στον Άρη, πάνω στη Γκιώνα. Και μαζί μ' αυτούς τραβήξαμε κι ανατινάξαμε το Γοργοπόταμο. Ο αρχηγός των συμμαχικών στρατευμάτων της Μ. Ανατολής, στρατηγός Ουίλσον, δήλωνε ανοιχτά, ότι οι επιτυχίες των συμμάχων στην Αφρική οφείλονται κατά 80% στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, γιατί αυτή εμπόδισε την αποστολή γερμανικών ενισχύσεων και εφοδιασμού (…).

    Μετά  τα κατακάθια αυτά βρήκανε νέο τροπάρι: Μας κατηγορούν ότι είμαστε όλοι κομμουνιστές και ισχυρίζονται, ότι το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ είναι σκεπασμένες κομμουνιστικές οργανώσεις. Μα αυτή η κατηγορία μπορεί ν' αποτελέσει ντροπή ή έπαινο;

    Το Κομμουνιστικό Κόμμα δε βαδίζει τώρα για τον κομμουνισμό. Το ΚΚΕ έχει βέβαια στο πρόγραμμα του σαν τελική του επιδίωξη τον κομμουνισμό. Μα όχι για τώρα. Τον κομμουνισμό θα τον επιβάλλετε σεις, ο λαός κι όχι το ΚΚΕ. Κι είμαι βέβαιος ότι πολλοί από τους μορφωμένους μας, που δεν τον θέλουν σήμερα, θα ψηφίσουν τότε για να επικρατήσει ο κομμουνισμός.

Σήμερα, όμως, το ΚΚΕ. δεν επιδιώκει παρά μόνο μια δημοκρατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

    Μα ας πούμε, ότι το ΚΚΕ θα εφαρμόσει τον κομμουνισμό. Λένε ότι ο κομμουνισμός χαλνά τις εκκλησιές και γδέρνει τους παπάδες. Τόσο χαζοί είναι λοιπόν οι κομμουνιστές να χαλάσουν τις εκκλησιές, που δεν τους εμποδίζουν σε τίποτα; Οι εκκλησιές μας φταίνε ή τα καράβια του Εμπειρίκου; Γιατί λοιπόν να κάψουμε τις εκκλησιές; Θα γδάρουμε τους παπάδες; Μα γιατί; Εμείς βλέπουμε, ότι χιλιάδες παπάδες βρίσκονται τώρα στην πρωτοπορία του κινήματος μας και η συμβολή του κλήρου, που στάθηκε στο πλευρό μας, υπήρξε ανεκτίμητη.

    Μήπως συμβαίνει το αντίθετο; Γιατί αυτοί που εμφανίζονται σαν προστάτες της εκκλησίας, γκρεμίσανε μαζί με τους Γερμανούς και γδέρνουνε παπάδες. Ο κομμουνισμός, λένε, θα καταργήσει την θρησκεία. Μα η θρησκεία είναι ζήτημα συνείδησης. Πώς θα καταργηθεί λοιπόν; Η κατάργηση της θρησκευτικής συνείδησης είναι πράμα αδύνατο, έστω κι αν ακόμα οι κομμουνιστές θέλανε να την καταργήσουν. Η θρησκευτική συνείδηση δεν καταργείται με απλές διαταγές. Αν συνέβαινε ένα τέτοιο πράμα, αυτό θα έμοιαζε με την διαταγή πού έβγαλε κάποτε ένας αστυνόμος στην Ανάφη, με την οποία απαγόρευε την πάλη των τάξεων!

    Το τι θα γίνει στο πολύ μακρινό μέλλον, το πώς θα σκέπτονται οι άνθρωποι τότε, είναι άλλο πρόβλημα. Και κανένας πολιτικός δε μπορεί να βγάλει νόμο για το τι θα πρέπει να γίνει ύστερα από 200 η 500 χρόνια. Ούτε λοιπόν κι εμείς θα βγάλουμε τέτοιο νόμο. Μας ενδιαφέρει το πώς θα προκόψει ο λαός μας σήμερα κι όχι το τι φιλοσοφικές πεποιθήσεις θα έχει ύστερα από 500 χρόνια.

    Συνεπώς καταλαβαίνετε τώρα, ότι αυτοί που διαδίδουν αυτές τις συκοφαντίες επιδιώκουν άλλους σκοπούς, προσπαθώντας με το μέσο αυτό της συκοφαντίας να εξαπατήσουν το λαό και να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους πάνω του. Αν μάλιστα εξετάσουμε βαθύτερα το πράμα αυτό, θα δούμε ότι αυτοί είναι άθρησκοι, γιατί σε αυτούς δεν υπάρχει ούτε ίχνος θρησκευτικής συνείδησης κι ο μόνος που λατρεύουν είναι ο Θεός Μαμμωνάς, ο Θεός του χρήματος…

    Κατηγορούν τους κομμουνιστές ότι αυτοί θα διαλύσουν επίσης την οικογένεια. Λες κι εμείς κατεβήκαμε από τον ουρανό και δε γεννηθήκαμε από σπίτια ή φυτρώσαμε μόνοι μας σαν τα μανιτάρια. Η οικογένεια δημιουργήθηκε από ορισμένες οικονομικές συνθήκες. Σε μια ορισμένη ανάπτυξη της κοινωνίας δημιουργήθηκε η ανάγκη της οικογένειας, γιατί έτσι θα αντιμετωπίζονταν καλύτερα οι ανάγκες της ζωής. Χρειάζονταν να δουλεύουν όλοι: ο πατέρας και τα παιδιά στα χτήματα, οι γυναίκες στον αργαλειό και το σπίτι, γιατί μόνο με τον τρόπο αυτό θ' αντιμετωπίζονταν οι βιοτικές ανάγκες τους. Αυτού του είδους οι οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν τότε, πλησίαζαν όπως βλέπετε, πιο στενά τα μέλη της οικογένειας μεταξύ τους.

    Σήμερα όμως τι γίνεται; Οι σημερινές οικονομικές συνθήκες αναγκάζουν όχι πια το στενό πλησίασμα της οικογένειας, αλλά αντίθετα την απομάκρυνση της. Να ένα παράδειγμα: Ένας άντρας παντρεύεται, μα την επομένη του γάμου του φεύγει στην Αμερική για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της ζωής του και της γυναίκας του. Ποιος διαλύει στην περίπτωση αυτήν την οικογένεια; Οι κομμουνιστές ή οι οικονομικές συνθήκες πού δημιούργησε η κεφαλαιοκρατία;

    Κι εδώ, λοιπόν, βλέπουμε φανερά, ότι αυτοί που μας κατηγορούν πως θέλουμε να διαλύσουμε την οικογένεια, δεν είναι άλλοι, παρά αυτοί οι ίδιοι πού τη διαλύουν στην πραγματικότητα, ενώ εμείς επιδιώκουμε το στερέωμα της. Θα δώσουμε στο λαό τα οικονομικά μέσα για να μπορεί να μη σκορπάει την οικογένεια του στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

    Μας κατηγορούν ότι θέμε να καταργήσουμε τα σύνορα και να διαλύσουμε το κράτος. Μα το κράτος εμείς το φτιάχνουμε σήμερα, γιατί δεν υπήρξε, μια που αυτοί οι ίδιοι το είχανε διαλύσει. Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς; Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.

    Ενώ εμείς το μόνο πού διαθέτουμε είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.

Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαια τους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ;

    Όταν έξαφνα στα 1929-31 το κράτος ζήτησε, λόγω της οικονομικής κρίσης πού μάστιζε τότε τη χώρα μας να κατεβάσουν οι ξένοι ομολογιούχοι το ποσοστό που πληρώναμε σε τοκοχρεολύσια, οι Άγγλοι δέχτηκαν να το μειώσουν σε 35%, αλλά οι Έλληνες ομολογιούχοι αρνήθηκαν.

    Να, λοιπόν, ποιος είναι ο πατριωτισμός τους! Αυτός φτάνει μέχρι το σημείο που δεν θίγονται τα οικονομικά τους συμφέροντα. Αυτοί λοιπόν οι ίδιοι που μας κατηγορούν ότι επιδιώκουμε την κατάργηση των συνόρων και την διάλυση του κράτους, αυτοί τα ξεπουλάνε αυτά στην πρώτη ευκαιρία.

    Μας κατηγορούν, επίσης, ότι εμείς επιβουλευόμαστε την τιμή. Βλέπετε, όλοι αυτοί οι «ηθικοί», που όταν περπατάνε μπερδεύουνται τα κεφάλια τους στα σύρματα, μιλάνε για τιμή! Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής.

    Με αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευση του (…). Η αντίδραση δεν σταματά σε τίποτα μπροστά προκειμένου να εξαπατήσει το λαό, χρησιμοποιώντας γι αυτό όλα τα μέσα, όλη τη συκοφαντία και το ψέμα. Μα αυτές οι συκοφαντίες στην ύπαιθρο, όπου μας είδανε και μας νιώσανε, έγιναν συντρίμμια. Στις πόλεις θα γίνει κι αυτού το ίδιο. Σε λίγες μέρες θα δείτε κι εσείς μόνοι σας την πραγματικότητα. Γιατί ο δικός μας σκοπός είναι ένας: Πώς θα ζήσει καλύτερα ο λαός μας!

    Όταν ήταν εδώ ο κατακτητής, αυτοί θέλανε τότε την τάξη. Εμείς θέλαμε την αταξία για να κάνουμε ανυπόφορη τη ζωή του κατακτητή. Τώρα αυτοί θέλουνε την αταξία. Μα εμείς θέλουμε την τάξη. Αυτοί είναι οι οργανωτές του εμφυλίου πολέμου για να εκμεταλλεύονται το λαό μας. Αυτοί είναι οι λύκοι, που προσπαθούν να κατασπαράξουν το κοπάδι, εμάς, εσάς, όλους μας, το λαό δηλαδή.

    Ο ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ υποσχέθηκαν στο λαό την πάλη ενάντια στον κατακτητή και την απελευθέρωση της χώρας μας. Αυτές τις υποσχέσεις τις τηρήσαμε. Εμείς δεν δημιουργήσαμε κυβερνητικό τύπο. Αυτός δημιουργήθηκε μόνος του από το λαό. Από τον Οκτώβρη του 1942 μόνος του ο λαός τράβηξε στις εκλογές της αυτοδιοίκησης του.

    Ο θεσμός αυτός της αυτοδιοίκησης, που για πρώτη φορά εμφανίστηκε στην Ευρυτανία, αποτέλεσε την απαρχή της δημιουργίας του από το χωριό μέχρι την Π.Ε.Ε.Α. αργότερα.

    Εμείς είμαστε υπέρ της ενότητας και χάρη στις προσπάθειες τις δικές μας οφείλεται κατά 95% η δημιουργία της εθνικής κυβερνήσεως, κάτω από την οποία αγωνιζόμαστε σήμερα. Μέχρι τη Λάρισα η πατρίδα μας είναι τώρα ελεύθερη. Και γρήγορα θ' απελευθερώσουμε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα.

Έτσι και η δεύτερη μας υπόσχεση τείνει να πραγματοποιηθεί ολοκληρωτικά.

    Μα εμείς υποσχεθήκαμε στο λαό και κάτι άλλο: Ότι δεν θ' αφήσουμε το όπλο από το χέρι μας αν δεν πετύχουμε και τη διπλή λευτεριά: τη λαοκρατία. Για αυτό θα παλέψουμε για να εκτελέσουμε κι αυτή την υπόσχεση μας, αφιερώνοντας και θυσιάζοντας την ζωή μας ακόμα για τη λαοκρατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

    Ο ΕΛΑΣ στα χέρια πρώτα της Κ.Ε. του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ αργότερα αποτέλεσε το δυνατό όπλο της διατήρησης του λαού μας στη ζωή. Τον μοχλό της γρηγορότερης απελευθέρωσης μας. Τώρα (…) θ' αποτελέσει την εγγύηση, ότι θα συνεχίσουμε τον πόλεμο μέχρι την ολοκληρωτική συντριβή του φασισμού κι ότι θα εξασφαλισθούν οι ως τώρα κατακτήσεις του λαού μας και θα κερδηθούν και νέες.

    Φωνάζατε πολύ για την θανατική καταδίκη των προδοτών, των συνεργατών του καταχτητή και των εκμεταλλευτών της δυστυχίας τού λαού στα χρόνια της κατοχής. Όταν εμείς δεν είχαμε τη δυνατότητα να τους δικάσουμε, τους εκτελούσαμε. Αργότερα τους δικάζαμε σε στρατοδικεία. Τώρα, όσους έχουμε συλλάβει θα τους παραδώσουμε στην δικαιοσύνη. Υπάρχει η νόμιμη πια κυβέρνηση και αυτή θα αποφασίζει για όλα. Μη φωνάζετε λοιπόν. Αυτοί θα δικασθούν και θα καταδικασθούν.

    Μα δεν θα ‘χει και μεγάλη σημασία. Τεράστια σημασία θα ‘χει αν καταδικάσετε και θανατώσετε εσείς, ο κυρίαρχος λαός, το καθεστώς που γεννάει τέτοια καθάρματα. Μεθαύριο θα τραβήξουμε στις εκλογές. Το πρώτο ράπισμα πρέπει να δοθεί στο δημοψήφισμα, με την οριστική καταδίκη του φιλοβασιλισμού και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας (…).

    Το δεύτερο ράπισμα πρέπει να δοθεί στις εκλογές που θα καθορίσουν το πολίτευμα της χώρας μας. Εμάς η μόνη μας φιλοδοξία είναι να είμαστε υπηρέτες του λαού. Γι' αυτό θα σεβαστούμε την ετυμηγορία σας, όποια κι αν είναι αυτή.

    Μα έχουμε αυτές τις απαιτήσεις: Να ψηφίσει ο λαός ανεπηρέαστα και να σεβασθούν το λαό. Αν αυτά δεν εκτελεστούν, τότε σας υποσχόμαστε ότι πάλι θα ξαναβγούμε στο βουνό. Μα είμαι βέβαιος ότι αυτά δεν θα συμβούν. Γιατί ο λαός μας χειραφετήθηκε πια. Δοκιμάσθηκε και ξύπνησε. Θ' ακολουθήσει τους δρόμους που του δείχνουμε και που μοναδικά τον συμφέρουν.

Με την πεποίθηση αυτή, τελειώνοντας, σας καλώ να φωνάξουμε:

    Ζήτω ο κυρίαρχος λαός μας»!       

***

    Ο Κώστας Βάρναλης περιέγραψε ίσως με τον πιο ουσιαστικό τρόπο τον Άρη.  Έγραψε:

    «Θρυλικός ο Άρης Βελουχιώτης. Ο πρώτος που άρχισε την Αντίσταση του λαού στα βουνά κι ο τελευταίος που την έκλεισε με τον τραγικό του θάνατο. Η πρώτη ψυχή του Αγώνα, κι η τελευταία πνοή. Λίγοι το καταλάβανε όπως ο Άρης, πως οι εχθροί της Ελλάδας (ξένοι και ντόπιοι) θα μετατρέπανε τη νίκη του έθνους σε νίκη των εχθρών του. Τιμή και δόξα στο ασύγκριτο παλληκάρι.Τιμή και δόξα και στο λαό που τόνε γέννησε».

    Ο Άρης Βελουχιώτης, ο Θανάσης Κλάρας (αυτό ήταν το πραγματικό του όνομα), 70 χρόνια από τον χαμό του, συνεχίζει την πορεία του στην αιωνιότητα.
    Ο Άρης «ζει» αμόλυντος από κάθε επιχείρηση γκεμπελικού τύπου λασπολόγησης του ονόματός του. Και έτσι θα παραμείνει για πάντα: Ενσάρκωση του κομμουνιστή επαναστάτη, του φλογερού πατριώτη, του λαϊκού αγωνιστή.
    Ο Άρης θα συνεχίσει να πορεύεται στην Ιστορία ολικά και αμετάκλητα αποκαταστημένοςστη συνείδηση του λαού ανέγγιχτος από οτιδήποτε θα επιχειρούσε να του στερήσει όλα εκείνα που ήταν και για τα οποία θυσιάστηκε.
    Ο λόγος απλός: Ο Άρης ως σύμβολο των αγώνων για τη λευτεριά και τη δημοκρατία του λαού, είναι βαθιά εγκαταστημένος στο νου και στην καρδιά του λαού, του αντάρτη – λαού, του επαναστάτη – λαού. 


email: mpog@enikos.gr   

Διαβάστε περισσότερα