Ναύτες, του θανατά

Φάτα μοργκάνα. Μέσα στο ταραγμένο πέλαγος, με τα στοιχειά και τα δαιμόνια να λυσσομανάνε, κι εσύ, πάνω στα μαύρα σύννεφα βλέπεις τον κήπο του σπιτιού σου να ορθώνει τα δένδρα του, ενώ απ’ την καμινάδα στη στέγη βλέπεις να ορθώνεται γλυκός ο καπνός απ’ τη μαγειρική της μάνας σου. Παράδοξο,
λένε, οπτικό φαινόμενο η φάτα μοργκάνα ταξιδεύει τόπους σε άλλους τόπους και παίζει το παιχνίδι του χρόνου με τους τρόπους των ψυχών, από
ένα μαύρο σύννεφο κρέμεται η Ελλάδα, μετεωρίζεται και κοιτάζει την άβυσσο. Της μιλούν και της λένε ότι είναι ορφανή από λαό - και χωρίς τον λαό της η χώρα χάνει το σχήμα της, ούτε με εκκλησάκι κρεμασμένο απ’ τα σύννεφα μοιάζει, ούτε και κάτω απ’ τα πόδια της, πάνω απ’ τις θάλασσες, φτερουγίζει σύντροφος άγγελος η άλλη ψυχή ζώσα...
Κι εμείς, το 98,5 % εμείς, είμαστε αιχμάλωτοι της τραγωδίας και της γελοιότητος. Τα δεδομένα:

• To AΕΠ της χώρας είναι τώρα στα 175 δισ. Πριν από την κρίση-εργαλείο-για-την-άλωσή μας, οι εργάτες, οι εργαζόμενοι, οι γεωργοί, οι επαγγελματίες και οι τίμιοι επιχειρηματίες παρήγαγαν εθνικό πλούτο αξίας 232 δισ.
• Σήμερα το δημόσιο χρέος της χώρας ανέρχεται στα 319 δισ., στο 178% του ΑΕΠ.
• Ταυτοχρόνως το ιδιωτικό χρέος των Ελλήνων ανέρχεται στα 210 δισ.
• Το ιδιωτικό χρέος προς το ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται στα 120 δισ. περίπου (80 δισ. στην εφορία, 20 δισ. στα ασφαλιστικά ταμεία και γύρω στα 4 δισ. στις ΔΕΚΟ). Το δημόσιο χρέος προς τους ιδιώτες αγγίζει τα 11 δισ.
• Τα «κόκκινα» δάνεια, επιχειρηματικά, στεγαστικά, καταναλωτικά, συμποσούνται στα 106 δισ.
• Οι καταθέσεις των Ελλήνων στο εξωτερικό (του 2-3% του πληθυσμού, που μετά την κρίση μπορεί να αυξήθηκε μια-δυο μονάδες ακόμα) υπολογίζονται γύρω στα 150 δισ. Οι καταθέσεις των Ελλήνων στο εσωτερικό, μικρές, μεσαίες και ρέουσες επιχειρηματικές, υπολογίζονται στα 140 δισ.
• Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών κόστισε στους φορολογούμενος 45 δισ., με τις τράπεζες να εξακολουθούν να εισπράττουν εξοφλητικά απ’ τους οφειλέτες με επιτόκια έως και 16-18%! Η επόμενη ανακεφαλαιοποίηση μένει ακόμα «ανοιχτή», ως προς το ύψος της.
• Το κόστος λειτουργίας του κράτους ετησίως ανέρχεται στα 55 δισ. (απ’ τα οποία οι μισθοί και οι συντάξεις απορροφούν τα 16-17 δισ.).
• Κατά τη διάρκεια της κρίσης οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι υπέστησαν μείωση εισοδήματος κατά 42%, πλην εκείνων που το απώλεσαν καθ’ ολοκληρίαν μένοντας άνεργοι. Επίσης, πλήθος εξ όσων φτώχυναν κατά 42%, πληρώνονται ατάκτως ή καθόλου κι εργάζονται σε συνθήκες γαλέρας.
• Κατά το ίδιο διάστημα οι ίδιοι πολίτες κι ακόμα περισσότεροι (επαγγελματίες, μικροεπιχειρηματίες κ.ά.) επιβαρύνθηκαν φορολογικώς κατά 25-30% μέσω άμεσων και έμμεσων φόρων.
• Ενδεικτικώς: κατά το εν λόγω διάστημα η φορολόγηση των ακινήτων αυξήθηκε πάνω από 6.000 μονάδες της αρχικής (2008). Ενώ έχουν κλείσει πάνω από 600.000 μαγαζιά κι έχουν μεταναστεύσει πάνω από 300.000 πρόσωπα.
• Τέλος, το τελευταίο κούρεμα των ασφαλιστικών ταμείων ανήλθε στα 26 δισ. Ειρήσθω εν παρόδω ότι τα ασφαλιστικά ταμεία λεηλατούνται ανηλεώς ήδη απ’ το 1953. Εως το 1980 τα ταμεία ήταν υποχρεωμένα να διαθέτουν άτοκα τα κεφάλαιά τους στις τράπεζες. Επί Σημίτη υποχρεώθηκαν να «επενδύσουν», με αποτέλεσμα μεγάλες απώλειες, ώσπου εν τέλει να ληστευθούν αγρίως μέσω των ομολόγων και να ληστευθούν τελείως με το PSI.

Απ’ τον παραπάνω κατάλογο πλείστα όσα δεινά παραλείπονται και πλείστες όσες παράπλευρες απώλειες δεν αναφέρονται - παρενέργειες που οι ίδιες ξεχωριστά ή ο συνδυασμός τους έχουν πλήξει κάθε τάξη, κάθε πολίτη και κάθε πρόσωπο σ’ αυτήν τη χώρα, πλην ολίγων που εξακολουθούν να πλουτίζουν ακόμα (και από τα βάσανά μας)...
Τα αποτελέσματα αυτής της κατάστασης είναι γνωστά, από τη διαρκώς αυξανόμενη φτώχεια έως τις αυτοκτονίες - να μην τα απαριθμήσω, θα χρειασθούμε περισσότερες σελίδες από τον αριθμό των κλειστών μαγαζιών, των πεινασμένων παιδιών, των άνεργων κι όλων των άλλων πληγών του Φαραώ που μας ταλανίζουν. Σημασία έχει ότι η υπόσταση της χώρας έχει τεθεί υπό το ερώτημα της παρακμής κι ενδεχομένως της κατάρρευσης.
Η αποτυχία να βγάλουν την Ελλάδα απ’ το σπιράλ του θανάτου εκείνοι που την έβαλαν σε αυτό ήταν δεδομένη. Οι κυβερνήσεις από τον κ. Παπανδρέου έως τον κ. Σαμαρά βάθυναν την υποτέλεια της χώρας, καταρράκωσαν το πολίτευμα, απαξίωσαν την πολιτική, ξεζούμισαν τον λαό, αποσάθρωσαν την κοινωνία, ξεχαρβάλωσαν το όποιο κράτος και οι πολίτες τούς έστειλαν στον αγύριστο (εκτός κι αν τους γυρίσει πίσω η Αριστερά που αυτομόλησε στην πολιτική τους, τα έργα τους, τις πράξεις τους, ενίοτε και στη ρητορική τους). Διότι αυτό είναι το πρόβλημά μας σήμερα. Η Αριστερά υποσχέθηκε την έξοδο της χώρας απ’ την παγίδα που της στήθηκε και από την παθολογία που η ίδια παράγει και υφίσταται.
Οταν όμως η Αριστερά υιοθετεί ή παγιδεύεται στη νεοφιλελεύθερη κι ακροδεξιά πολιτική που ασκούσε η Δεξιά, τότε η εντροπία της χώρας είναι εξασφαλισμένη.
Απόδειξη, η καθημερινότητά μας. Η οποία χαρακτηρίζεται από μια τραγικότητα που περιέχει τη γελοιότητα όπως τα «γεμιστά» τα «μακαρόνια» τους. Γελοιότης βροντώδης όπως εκείνη του κ. Φίλη όταν έλεγε ότι «όποιος πηγαίνει το παιδί του στο ιδιωτικό σχολείο αναλαμβάνει και το κόστος της επιλογής», όπως και ο κ. Πρωθυπουργός όταν πήγε τα δικά του παιδάκια σε πανάκριβα σχολεία. Εύγε της ανοησίας (του κ. Φίλη), εύγε και του λαϊκισμού (του κ. Φίλη). Οσο
για την αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης, αυτή δεν γίνεται με ευχέλαια για το μάθημα των θρησκευτικών κι άλλες ισοϋψείς γελοιότητες. Οπως αυτές που καθημερινώς πλέον ξεστομίζει ο κ. Κατρούγκαλος, ο οποίος
πλέον δεν εγγυάται ούτε το «όριο» των 1.000 ευρώ στην απομείωση των συντάξεων, ξεπερνώντας τον εαυτόν του σε έναν φρενήρη παροξυσμό εξίσωσης προς τα κάτω, που ατιμάζει την Αριστερά όπως ο εκ των Τριάκοντα Τυράννων Κριτίας ατίμασε τον δάσκαλό του Πλάτωνα.
Μια πολιτική με σπαράγματα, άλλοτε σπαρακτικά και άλλοτε θρασύτατα, που συνδέει συχνά το τραγικό με το γελοίο, χωρίς να μπορεί πάντα να ξεχωρίσει κανείς με σιγουριά ποιο είναι απότοκο ποιου και ποιο προϋπόθεση του άλλου. Είναι
τραγικό ή γελοίο να βαφτίζεις εκατομμύρια φτωχούς σε πλούσιους και να τους αλλάζεις τον αδόξαστο στη φορολογία; Είτε τραγικό, είτε γελοίο, είναι πάντως μάταιο, είναι σαν να βαφτίζεις το κρέας σε ψάρι και να σου βγαίνουν ραπανάκια για την όρεξη,
καθ’ ότι ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος. Είναι τραγικό για την Αριστερά να εφαρμόζει μια ακροδεξιά πολιτική και ταυτοχρόνως γελοίο όταν γνωρίζει ότι αυτή η πολιτική είναι ατελέσφορη.
Τζάμπα εξευτελίζεται η κυβέρνηση, όπως τώρα με τον Ολάντ. Αίφνης ξανά Ελλάς-Γαλλία-Συμμαχία (μιας και το λέει η Γερμανία), διότι και η Γαλλία έχει λαμβάνειν απ’ το προτεκτοράτο - «τεράστιες» γαρ «οι επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα» καθώς διαπιστώνει (και διακηρύσσει) η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, κυρία Νούλαντ.
Ομως, καμιά συμμαχία δεν είναι συμμαχία όταν ο ένας εκ των συμβαλλομένων είναι ανίσχυρος και επιπλέον πάει και για ραγιάς, ξεπουλώντας ό,τι έχει και δεν έχει. Ραγιάς (και ως εκ τούτου) και πονηρός. Πτωχοπρόδρομος, καλύτερα σου λέει να ’χω δυο αφεντικά παρά ένα, θα ελίσσομαι. Αφρων. Ο κ. Ολάντ είναι το ισοδύναμο της κ. Μέρκελ. Αλλά ακόμα κι αν τυχόν βρεθεί κάποτε το Βερολίνο σε αποδρομή, Μέρκελ θα γίνει ο Ολάντ και ο ραγιάς ραγιάς θα μείνει. Κι όμως
με επικοινωνιακά μεγαλεία και προπαγανδιστικά ταρατατζούμ παρουσιάζεται η επίσκεψη Ολάντ - «εβδομήντα επενδυτές τον συνοδεύουν» (για καλό;), που ήταν δέκα, οι εξής τέσσερις, αναλόγως των φιλέτων που τους ενδιαφέρουν. Αυτή είναι η αξιοποίηση
της γεωπολιτικής θέσης της χώρας, που έλεγε ότι θα καταφέρει ο κ. Τσίπρας: «οι Ελληνες μετανάστες που τρελαίνονται στη Γερμανία», όπως έγραφε χθες το «Εθνος» σε ένα συγκλονιστικό ρεπορτάζ της συναδέλφου κυρίας Κατερίνας Ροββά. «Γεμίζουν οι Ελληνες μετανάστες τα ψυχιατρεία του Βερολίνου. Εμφανίζουν προβλήματα όμοια με αυτά των προσφύγων πολέμου» -
- αχ, Ελλάδα μου, πόλεμο χάνεις.
Και σαν ένα άθροισμα σκιών πάνω στα σύννεφα στέκεις να κοιτάζεις στην άβυσσο που χάσκει κάτω απ’ την ανάσα σου πιο μαύρη απ’ τις μαύρες θάλασσες του Αδη...
ΥΓ.: Προς τον Θανάση Καρτερό, παλιό μου διευθυντή στον «Ριζοσπάστη» κι αγαπημένο σύντροφο: Θανάση, αυτά που έγραψες σε μένα, να πας να τα πεις σε μιαν ανάπηρη γυναίκα που της κόβεις τη σύνταξη με τα χεράκια σου.

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Χατζιδάκις, «Η λιπόθυμία των λέξεων πάνω σε πέντε γραμμές»

* Σήμερα συμπληρώνονται 90 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι
`
Θέλω να φλυαρήσω αλλά οικοδομημένα, σε μιαν αυθαίρετη - αν θέλετε - διαδρομή συλλογισμών και συμπερασμάτων, όπου οι λέξεις που θα μεταχειριστώ, θα μιλάν για τις λέξεις που δεν τολμώ να μεταχειριστώ και που, τέλος, δεν πρόκειται να ολοκληρώσουν ένα θέμα, ένα κείμενο, που να φωτίσει εσάς που θα μ’ ακούσετε περισσότερο απ’ όσους δεν μ’ ακούσουν.
Τότε θα πείτε, γιατί μιλώ. Γιατί δεν έχει νόημα να σου λένε μίλησε κι εσύ να μη μιλάς - πρώτον. Δεύτερον, γιατί είναι πειρασμός ν’ αποφασίσεις να μιλήσεις χωρίς να ’χεις να πεις κάτι σοφό ή διαφωτιστικό ή κάτι τέλος πάντων που να σου καίει τα σωθικά και να πρέπει με κάθε τρόπο να ειπωθεί στους άλλους. Και τέλος, γιατί μ’ ενθουσιάζει η ιδέα να μιλήσω για λέξεις, που ξαπλώνουν με ηδυπάθεια για να παντρευτούν τους ήχους, ειδικά τακτοποιημένους κι αποκλειστικά συνταιριασμένους γι’ αυτές.
Εδώ πρέπει ν’ αποκαλύψω πως όταν οι λέξεις έρχονται σ’ επαφή μ’ αυτό που λέμε Μουσική, πριν απ’ όλα λιποθυμούν, ξαπλώνουν, παραδίδονται και χάνουν κάθε από φυσικού τους ενέργεια, κίνηση, ζωή. Κι ύστερα αρχίζει η περιπέτεια της μελωδίας. Πρέπουσας ή απρεπούς. Κατάλληλης ή ακαταλλήλου.
Εγώ όμως θα σας μιλήσω για την πρέπουσα και κατάλληλη. Γι’ αυτήν που θα ταιριάξει άρρηκτα με τις λέξεις, έτσι που δύσκολα θα τις διαβάζει κανείς μετά, χωρίς ν’ αργοκυλά στον νου του το μελωδικό τους ντύσιμο. Μια και η λέξη όταν την πολιορκεί η Μουσική, λούζεται την παρθενική της χάρη και δίχως δική της ρυθμική αγωγή, μένει γυμνή έτσι καθώς ξαπλώνει στο κρεββάτι των «πέντε γραμμών», για να την κάνει δική του ο μουσικός.
Απορρίπτει τη σκόνη από την καθημερινή της χρήση και ξαναπαίρνει την αρχική της πρόθεση, τη δύναμη της καταγωγής της. Για να συζευχθεί η λέξη με τη Μουσική, οφείλει να περάσει μεσ’ απ’ την κάθαρση της ποιητικής θεραπείας. Να αποκτήσει ποιητική υπόσταση - που σημαίνει, να ξαναβρεί αυτή την προαναφερθείσα «παρθενική χάρη» και ν’ αποκαλυφθεί καινούργια, απρόοπτη, έτσι καθώς θα τοποθετηθεί πλάι σε άλλες καινούργιες κι απρόοπτες αναγεννημένες λέξεις. Γιατί - ο Ζίντ λέει - δεν υπάρχει μεγαλύτερο εμπόδιο στην ευτυχία απ’ την ανάμνησή της. Το ίδιο και με τη λέξη. Τίποτα πιο άχρηστο κι οδυνηρό για μια καινούργια της παρουσία απ’ την ανάμνηση των χρήσεών της. Η Ποίηση ξέρει να τη θεραπεύει. Εκείνη μόνο την αποκαλύπτει και τότε μόνο η Μουσική την δέχεται για σύντροφο παντοτινό. Η λέξη, είπαμε, πριν συζευχθεί τον ειδικώς τακτοποιηθέντα ήχο, γίνεται άμορφο σχήμα, σύνολο συλλαβών και φωνηέντων. Όμως σαν φράση-στίχος, σαν μια γραμμική σειρά λέξεων, διατηρεί τον εσωτερικό ρυθμό της και οφείλει να τον διατηρήσει και η Μουσική. Κάθε αυθαίρετο ρυθμικό πλησίασμα της Μουσικής, που δεν παίρνει υπ’ όψη της την εσωτερική ρυθμική αγωγή του στίχου, κινδυνεύει να καταλήξει σε μιαν αταίριαχτη και προδομένη συνουσία. Κι έτσι παρουσιάζεται αυτή η ιδιότυπη αντίθεση λέξης και στίχου, στη μουσική τους μεταμόρφωση. Ενώ η λέξη οφείλει να ξαναρυθμιστεί απ’ τα «εξ ων συνετέθη», η φράση-στίχος διατηρεί τον εσωτερικό ρυθμό της και τοποθετείται μες στη Μουσική, με μια αντίστοιχη ή σχετική ρυθμική μορφή.
Και με τη λέξη ξαναγεννημένη και τοποθετημένη σε μια ειδική αλλά πέρα για πέρα σχετική ηχητική σειρά, αρχίζει το τραγούδι. Μπορεί όμως να υπάρχει ένα τραγούδι χωρίς λέξεις; Σε μια πρώτη σκέψη, όχι, δεν είναι δυνατόν. Όμως ο Μπρασένς λέει στο τραγούδι του «Η ομπρέλλα»:
Κάτω απ’ τη σκέπη μιας μικρής ομπρέλλας
τι τρυφερό που είναι το τραγούδι της βροχής.

`
Αυτό το περιβόητο τραγούδι της βροχής την ώρα που τ’ ακούς, βάζεις εσύ τις λέξεις - όποιες διαλέγεις, όποιες ταιριάζουν με τα αισθήματά σου εκείνης της στιγμής. Αν είσαι λυπημένος, γίνεται το τραγούδι της βροχής θλιμμένο. Αν είσαι θυμωμένος, γίνεται θυμωμένο. κι αν είσαι αισιόδοξος, χαρούμενος, το ίδιο κι η βροχή. Ένα τραγούδι που διαρκεί όσο τ’ ακούς, όσο το σχηματίζεις. Μετά εξαφανίζεται μες στη βροχή. Η λέξη παύει να υπάρχει μετά τη στιγμή που πραγματοποιείται το τραγούδι. Το ίδιο κι ο ήχος ο ειδικός που ταίριαξε στις λέξεις που γεννήθηκαν με τη βροχή. Δηλαδή η ίδια η βροχή. Ποιός είναι ο ιδιοκτήτης της πνευματικής ιδιοκτησίας αυτού του αποτελέσματος; Ποιοί θα εισπράξουν ποσοστά απ’ την δημόσιά του εκτέλεση την ώρα της βροχής; Και σύμφωνα με του καιρού μας το σκεπτικό, δεν υπάρχει τραγούδι αν δεν υπάρχουν δικαιούχοι. Ας λέει ο Μπρασένς: «Κάτω απ’ τη σκέπη μιας μικρής ομπρέλλας, πόσο τρυφερό είναι το τραγούδι της βροχής». Αυτό το τραγούδι, γεννήθηκε απ’ τη βροχή και πήγε στη βροχή.
Μα ας γυρίσουμε στη λέξη και στις συνθήκες που επιβάλλονται για να συνυπάρξει μ’ ένα μελωδικό σχήμα έτσι που να σχηματισθεί ένα τραγούδι. Μιλήσαμε για την ανάγκη της ποιητικής θεραπείας της λέξης από τη σκόνη της καθημερινής χρήσης. Αλλά δεν είπαμε και για τις λέξεις που είναι από τη φύση τους οριστικά χαμένες για τον κόσμο του τραγουδιού. Κι αυτό οφείλουν να το γνωρίζουν οι δημιουργοί ή, καλλίτερα, οι αναδημιουργοί - συντελεστές του τραγουδιού. Και ο Μπρασένς λέει σε μια συνέντευξή του: «Φεγγάρι ναι, σελήνη αστροναυτών όχι. Δεν χωράνε στο τραγούδι αυτές οι λέξεις, όπως δεν χωράνε οι λέξεις αεροπλάνο, αυτοκίνητο, στιλό. Κι αν θέλω να μιλήσω για το φως, ποτέ μου δεν θα πω τη λέξη λάμπα. Θα πω κερί, φανάρι». Και κάτι ακόμα που οφείλουν να το νοιώσουν οι νεώτεροι «συνθέτες» της αριστερής ιδιαίτερα παράταξης. Αν είναι δυνατόν ποτέ να το νοιώσουν, να το αντιληφθούνε. Λέει ο Μπρασένς: «Η ζωή στις πολυκατοικίες, η εργατική πάλη είναι πράγματα πολύ ενδιαφέροντα. Μόνο που δεν γίνονται τραγούδι». Δεν το λέει μόνο ο Μπρασένς. Το λέει το ίδιο το τραγούδι. Γιατί ο μελωδός μοιάζει να λέει σαν τον Έζρα Πάουντ, ή μάλλον παραφράζοντας τον ΄Εζρα Πάουντ: «Εγώ θα πάω στο δάσος για να βρω τις λέξεις στεφανωμένες με πασχαλιές. Εγώ θα βαδίσω στο ξέφωτο για να πλησιάσω την πομπή των παρθένων-λέξεων, να τις στεφανωθώ».
Ο μελωδός είναι ο ιεροφάντης των Θεών, ο εκπρόσωπος των ανθρώπων, που μεριμνά ασκούμενος να εκμαιεύσει και να εκφράσει την ευαισθησία του καιρού, κι όχι να κολακεύσει τις συνήθειες καιρών μα και μαζών. Γι’ αυτόν, ένα τραγούδι είναι ιερό κείμενο που περιέχει τας γραφάς, τας εντολάς μα και τα μέλλοντα. Κι ύστερα μεθυσμένος θ’αποθάνει. Σαν τον Λι Πο, που ζητούσε ν’ αγκαλιάσει ένα φεγγάρι μέσα στο Κίτρινο Ποτάμι. Και πνίγηκε.
Το κύρος των ήχων και των λέξεων να μη χαθεί - είναι μια άλλη προσταγή του τραγουδιού. Το κύρος των ήχων κινδυνεύει σαν πλησιάζουνε τη λέξη εγωιστικά. Όπως και η λέξη, όταν δεν παραδίδεται ελεύθερη να πάρει την καινούργια της μορφή, αλλά παραμένει άκαμπτη και δύσκολη στη σύζευξή της με τη Μουσική.
Για το κύρος των ήχων, υπάρχει μια ολόκληρη χρονική περίοδος που κάλυψε με ανυποληψία τις προσπάθειες των μελωδών, μες στις αυθαίρετες προσπάθειές τους. Όταν η Τέχνη της Μουσικής άρχισε να χωρίζεται σε σοβαρή και λαϊκή. Στις αρχές του αιώνα, που η προβληματική του μελωδού δεν ήταν το ποιητικό κείμενο αλλά ο εφευρετικός συνδυασμός καινούργιων ήχων και η φωνή έγινε ένα επί πλέον όργανο της ορχήστρας. Στην πρώτη εικοσιπενταετία του αιώνα μας. Οι δωδεκάφθογγοι. Με τα μεγάλα διαστήματα και τις φωνητικές ακροβασίες που είχαν σκοπό όχι την σύζευξη με τη λέξη αλλά την κάλυψη των ήχων με συλλαβές. Έτσι, για να μην λέει το στόμα μόνο φωνήεντα.
Για το κύρος των λέξεων πάλι, μέσα σ’ ένα τμήμα ποιητικού κειμένου και για τη μουσική επιλογή τους, έχουμε ένα παράδειγμα. Ένα εξαίσιο, ξαφνικό και τολμηρό ποιητικό δείγμα απ’ την Ακολουθία του Κοσμά του Αιτωλού. Ο «Οίκος», έτσι ονομάζεται το τμήμα της Ακολουθίας, αρχίζει:
Των Αποστόλων μιμητής
και Εκκλησίας στύλος
των Ιερέων καλλονή
και των Οσίων τύπος
(ως κοινωνήσας των αγώνων αυτοίς)
Ιεροµάρτυς αναδέδειξε.
`
Κάθε εκκλησιαστικός μουσικός, αλλά και κάδε λο­γικός, θα βασιζότανε στο ρήµα αναδέδειξε. Στον.τε­λευταίο στίχο: «Ιεροµάρτυς αναδέδειξε». Αλλά εδώ έχουμε και µια πρόσθετη αίσθηση, πέρα απ’ τη λογική σύνδεση κι ερμηνεία του ιερού κειμένου. Τη σύγχρονη αίσθηση των λέξεων «καλλονή» - «στύλος» - «τύπος» _ «μιμητής», όπου η φθορά τους βοηθά να µας δημιουργηθεί µια μοναδική εντύπωση έτσι καθώς είναι συζευγμένες µε τις παραδοσιακά εκκλησιαστικές λέξεις. Των Αποστόλων - μιμητής. Της Εκκλησίας - στύλος. Των Ιερέων - καλλονή. Και των Οσίων - τύπος. Άραγε είταν µια έμπνευση, γέννημα τύχης και τόλμης ή µια στον και­ρό της λογική διαδικασία φραστική, που συνδυάζει µνή­µη και λεκτική λειτουργία; Πιστεύω στην τόλµη του κειμένου και στην διαχρονική ποιητικότητά του µες απ’ τις ευτυχείς και εμπνευσμένες αυτές συζεύξεις. Είναι ποτέ δυνατόν ο µελωδιστής και νόµιµος βιαστής αυτού του κειμένου να τις αγνοήσει και να ρίξει το βάρος στο λογι­κό αναδέδειξε του Ιεροµάρτυρος; Αυτό το «αναδέδει­ξε» γίνεται δευτερεύον - θα ‘λεγεν ο Καβάφης. Ή µάλλον γίνεται επίλογος, για να καλύψει, να τελειώσει, τα όσα ο Ιεροµάρτυς αναδέδειξε.
Η πρέπουσα μουσική σύζευξη του κειμένου αυτού, μπορεί να γίνει πρέπουσα χωρίς να είναι και η κατάλλη­λος. Στον καιρό µας, κάδε εκδοχή μπορεί να υποστηρι­χθεί µέσω της καταλλήλου μουσικής. Και το συμπέρασμα διατυπώνεται καλλίτερα έτσι: Και η κατάλληλη μουσική, μπορεί και να µην είναι η πρέπουσα, αρκεί να θεµελιώνει την επιδιωκόμενη εκδοχή. Αυτήν που επι­ζητεί ο βιαστής κι ερμηνευτής-συνθέτης. Αν και για να επιδιώξεις σ’ ένα κείμενο μια ιδιότυπη προσωπική ερμηνεία, χρειάζεται πρώτ’ απ’ όλα να διαθέτεις μια προσωπική άποψη για το θέμα που κυριαρχεί ή διαπερνάει το ποίημα. Κι ακόμα, να διαθέτεις μιαν επίσης ιδιότυπη και προσωπική γλώσσα στη Μουσική. Με δυο λόγια χρειάζεται, να ’σαι λιγάκι … ιδιοφυής. Διαφορετικά, είναι αλήθεια, ακόμα και την ορθόδοξη ερμηνεία αν χειριστείς, πάλι αδιάφορος θα ‘σαι κι ως προς το ποίημα κι ως προς τη Μουσική και ως προς το μελωδικό σου αποτέλεσμα. Πολλές φορές, όσον καιρό δουλεύω ένα ποιητικό κείμενο, μερόνυχτα μ’ απασχολούν οι λέξεις ή μια λέξη καθοριστική για την πορεία του στίχου. Και μου ‘ρχονται στον νου τρεις στίχοι από μια ωδή του Κάλβου:
Αυτού, του Ομήρου εδίδασκες
τα δάκτυλα να τρέχουσι
με την ωδήν συμφώνως.
`
Αυτό το «να τρέχουσι με την ωδήν συμφώνως», είναι νομίζω και η ουσία αυτής της γαμήλιας τελετής, όπου συνβρίσκονται λέξη και μελωδία, συνθλίβοντας και οι δυο την αυταρέσκειά τους και την ανεξαρτησία τους, καθώς υπηρετούν μια καινούργια αίσθηση «ζωής» που με την επιβολή της, καταφέρνει να εξαφανίσει την καταγωγή και το ανεξάρτητο περιεχόμενο των γεννητόρων. Αυτό το «να τρέχουσι με την ωδήν συμφώνως» είναι ασφαλώς η διαδικασία. Το τραγούδι, είναι το αποτέλεσμα με την καινούργια ζωή και με το φορτισμένο περιεχόμενο και των δυο παραγόντων που το γέννησαν. Ενώ παράλληλα, επέρχεται η εξουδετέρωση των συζευχθέντων και η αδυναμία να σταθούν σαν ανεξάρτητοι και χωριστοί παράγοντες. Το μελωδικό σχήμα μόνο του, υποβάλλει τη λέξη. Και η λέξη μόνη της υποβάλλει τη μελωδία.
Ένα μεγάλο ερώτημα απομένει. Το πώς μια τέλεια σύζευξη λέξης και μουσικής γίνεται μια καινούργια τρίτη ζωή, πέρ’ απ’ τη λέξη πέρ’ απ’ τη μουσική, με την ενεργητική συμπαράσταση της ανθρώπινης φωνής.
Και είναι δυνατόν ένα αποτέλεσμα μισό, ένα αποτέλεσμα άτεχνο, εφήμερο, να υποτάξει την ανθρώπινη φωνή; Πώς θ’ αντιδράσει η φωνή; Θα μεταβιβάσει, θα εκπέμψει το μήνυμα ή θα σωπάσει ή θα μπερδευτεί; Κι αν μπερδευτεί, είναι από υγεία, μπροστά στον βιασμό από μια ανεπιθύμητη άστοχη μουσική, ή από σοφία, για ν’ αποκρύψει απ’ τ’ αυτιά των ασεβών αυτό το θεϊκόν, που η Τέχνη το κρατά εις τους αιώνες μυστικό; Και για παράδειγμα: Μια Κυρία θέλει να τραγουδήσει. Είναι όμορφη και κρατά στο χέρι της τριαντάφυλλα κομμένα από τον κήπο της. Βρίσκει συνθέτη, βρίσκει στιχουργό και της γράφουν τραγούδια όμορφα, ευγενικά και εκπαιδευτικά. Πάει να τα πει, πάει να τα τραγουδήσει. όμως τα λόγια μπερδεύονται στο στόμα της, κατρακυλάν μες στα τριαντάφυλλα, αυτά μαδάν και χύνονται, σκορπίζονται στο δάπεδο. Καταστροφή. Δεν βγήκε ούτ’ ελάχιστη φωνή από το στόμα της Κυρίας, και το αποτέλεσμα των τραγουδιών - είτανε όμορφο, ευγενικό και επί πλέον εκπαιδευτικό; - έμεινε δια παντός ένα αιώνιο μυστικό, τόσο που να ρωτάει κανείς: Υπήρξεν η Κυρία αυτή, υπήρξαν τα τραγούδια της, ή είταν αποτέλεσμα μύθου και φαντασίας, καθώς κι όλα τα λόγια, οι λέξεις, που κύλησαν στο δάπεδο και χάθηκαν οριστικά;
`
Έγινε τάχα ο γάμος ο τελειωτικός, ο επιτυχής των στίχων και της μουσικής - των στίχων δια της καταλλήλου μουσικής -, ή είταν μια πρόφαση το μπέρδεμα, να καλυφτεί η απειρία του μουσουργού για η ατεχνία του ποιητή; Ή πάλι, το αποτέλεσμα αυτό που δεν εφάνη, δεν ακούστηκε και που δεν θ’ ακουστεί ποτέ, είταν το τμήμα εκείνο του τραγουδιού που δεν έπρεπε ν’ ακουστεί; Αυτό, που θα γινόταν στους αιώνες μυστικό της Τέχνης και του δημιουργού; Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως ένα έργο Τέχνης, περιέχει πάντα και ένα τμήμα, που δεν μπορεί ποτέ ν’ αποκρυπτογραφηθεί. Ποτέ να γίνει νοητό και φανερό στους ασεβείς, γιατί θα είταν ύβρις, με την αρχαία έννοια της λέξης. Κι εδώ ίσως βρίσκεται το μυστικό της διαχρονικότητας στη μεγάλη Τέχνη. Γιατί, «η βασίλισσα», όπως λέει ο Ρεμπώ, «η Μάγισσα δε θα μας ιστορήσει ποτέ αυτά που εκείνη ξέρει και εμείς δεν ξέρουμε». Μια επικοινωνία μισή, μ’ ένα μισό καλά φυλαγμένο μυστικό, για τους αιώνες. Μήπως αυτό είναι η Τέχνη και η περιπέτειά της μες στο ανθρώπινο γένος; Λέξεις. Που δεν εννοούν να λιποθυμήσουν και μας κρατάνε ξάγρυπνους μέσα στο άγχος των καιρών. Βλέπετε, τα προβλήματα θέλουν άλλες διαδικασίες. Γι’ αυτά, δεν υπάρχει Μουσική, ούτε μελωδικοί σχηματισμοί για να τ’ αρπάξει. Όλες οι λέξεις δεν λιποθυμούν. Πολλές αντιστέκονται και μας τυραννούν. Κι αυτή η τυραννία, δεν είναι των ασεβών, αλλά των γνήσιων δημιουργών.
Αυτά για τις λέξεις και για τις ιδιότυπες «ερωτικές» συνήθειές τους .. Αλλα δεν έχω να σας πω, προς το παρόν. Ίσως ξαναμιλήσουμε, αν δεν βυθιστώ κι εγώ ζαλισμένος σε κάποιο κίτρινο ποτάμι, προσπαθώντας ν’ αγκαλιάσω ένα φεγγάρι.
`


* Πηγή: ΕΔΩ

Διαβάστε περισσότερα

Και πάλι η Μακεδονία, του Παντελή Μπουκάλα

Σε όλες τις εκλογές, όσο βρισκόμαστε στον καταθλιπτικό αστερισμό των μνημονίων, τα πατροπαράδοτα εθνικά θέματα δεν αποτέλεσαν τμήμα της κομματικής αντιπαράθεσης. Αυτό πάντως δεν προέκυψε έπειτα από ώριμες σκέψεις και επιλογές των επιτελείων. Ηταν παράπλευρη ωφέλεια των μνημονίων, πιθανότατα η μοναδική. Με τη βαριά σημασία τους για την καθημερινότητα ενός εκάστου και για το εθνικό σύνολο (ποιο άλλο εθνικό θέμα, αν όχι η κολοβωμένη κυριαρχία της χώρας;), επισκιάζουν οτιδήποτε άλλο. Μίλησα λίγο πριν για ωφέλεια, γιατί τίποτε δεν έχουν να κερδίσουν τα εθνικά θέματα, όποιο περιεχόμενο κι αν τους αποδώσουμε, από την αυτοντοπαριζόμενη προεκλογική ρητορική οξύτητα, τους υβριστικούς χαρακτηρισμούς που εξαπολύονται ένθεν κακείθεν και την ψηφοθηρική πατριδοκαπηλεία.
Να όμως που τα απόντα των αλλεπάλληλων εθνικών εκλογών απέκτησαν παρουσία στο πλαίσιο μιας αντιπαράθεσης ελάσσονος σημασίας: της μάχης για την προεδρία της Ν.Δ. Οι τρεις στους τέσσερις υποψήφιους εμφανίστηκαν, μάλλον αιφνιδιαστικά, με στολή μακεδονομάχου. Για τον κ. Μητσοτάκη το θέμα κάθε άλλο προνομιακό είναι, με δεδομένη την πατρική ρήση ότι «αυτά σε δέκα χρόνια δεν θα τα θυμάται κανένας». Οι άλλοι τρεις όμως, ο κ. Μεϊμαράκης, ο κ. Τζιτζικώστας και ο κ. Γεωργιάδης, στις περιοδείες τους ανά τη Μακεδονία, με επετειακή αφορμή ή και δίχως αυτήν, υπέθεσαν ότι ίσως ωφεληθούν αν επιδοθούν σε μια συνθηματολογία που κάποτε υπήρξε αποδοτική για όσους επένδυσαν πάνω της. «Η Μακεδονία είναι ελληνική» κτλ.
Φυσικά και είναι ελληνική η ελλαδική Μακεδονία. Φυσικά και είναι ελληνικό το πολύ μεγάλο τμήμα της αρχαίας Μακεδονίας (όσο εύκολο είναι πια να προσδιοριστεί) που βρίσκεται εντός των ελληνικών συνόρων. Μικρότερα τμήματά της ωστόσο ανήκουν γεωγραφικά στη Βουλγαρία και στη χώρα που εμείς μεν την αποκαλούμε ΠΔΓΜ ή FYROM ή «κρατίδιο των Σκοπίων» και σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι Μακεδονία, κι ένα ελάχιστο στην Αλβανία. Αν τώρα ο κ. Γκρούεφσκι θέλει να αυτοσυστήνεται σαν απόγονος του Μεγαλέξανδρου και να μορφοποιεί σε κακόγουστα αγάλματα τον ανιστόρητο εθνικισμό του, ουδείς ποτέ μπορεί να προστατέψει όποιον αποφασίζει να εκτεθεί στη φαιδρότητα.
Φαινομενικά οι τρεις διεκδικητές της προεδρίας απευθύνονται στο εθνικό ακροατήριο και εγκαλούν την κυβέρνηση, την προειδοποιούν «να μην ενδώσει», κτλ. Κατά βάθος τούς απασχολεί το κομματικό ακροατήριο, και ειδικά το τμήμα του που θα φτάσει στην κάλπη. Τα λένε στη νύφη για να τ’ ακούσει η πεθερά – ή κάπως έτσι. Αν ωφελούνται τα εθνικά θέματα από την πύριη (ή αυτοκαιόμενη) συνθηματολογία, δύσκολα θα το υποστήριζε κανείς. Κι ακόμα πιο δύσκολα θα υποστήριζε πως η επιλογή της «μη λύσης» –του βαλτώματος και της αδράνειας– ως πιο βολικής λύσης στο Μακεδονικό έχει κάτι ουσιώδες να προσφέρει. Η ιστορία του Κυπριακού άλλωστε είναι διδακτική. Παρότι λίγοι θέλουν να διδαχθούν.
Πηγή: Καθημερινή

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Χατζηδάκις. «…ένας γνήσιος Έλληνας και Μεγάλος Ερωτικός»

Σαν σήμερα, στις 23 Οκτωβρίου του 1925,  γεννήθηκε ο Μάνος Χατζηδάκις. Παραθέτουμε το ιδιόγραφο βιογραφικό του:

Γεννήθηκα στις 23 του Οκτώβρη του 1925 στην Ξάνθη τη διατηρητέα κι όχι την άλλη τη φριχτή που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους εσωτερικούς της ενδοχώρας μετανάστες. Η συνύπαρξη εκείνο τον καιρό ενός αντιτύπου της μπελ-επόκ, με αυθεντικούς τούρκικους μιναρέδες, έδιναν χρώμα και περιεχόμενο σε μια κοινωνία-πανσπερμία απ” όλες τις γωνιές της Ελλαδικής γης, που συμπτωματικά βρέθηκε να ζει σε ακριτική περιοχή και να χορεύει τσάρλεστον στις δημόσιες πλατείες. Σαν άνοιξα τα μάτια μου είδα με απορία πολύ κόσμο να περιμένει την εμφάνισή μου (το ίδιο συνέχισα κι αργότερα να απορώ σαν με περίμεναν κάπου καθυστερημένα να φανώ). Η μητέρα μου ήταν από την Αδριανούπολη, κόρη του Κωνσταντίνου Αρβανιτίδη, και ο πατέρας μου απ” την Μύρθιο της Ρεθύμνου, απ” την Κρήτη. Είμαι ένα γέννημα δύο ανθρώπων που καθώς γνωρίζω δεν συνεργάστηκαν ποτέ, εκτός απ΄ την στιγμή που αποφάσισαν την κατασκευή μου. Γι” αυτό και περιέχω μέσα μου χιλιάδες αντιθέσεις κι όλες τις δυσκολίες του Θεού. Όμως η αστική μου συνείδηση, μαζί με τη θητεία μου την λεγόμενη «ευρωπαϊκή», φέραν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.


Προσπάθησα όλον το καιρό που μέναμε στην Ξάνθη να γνωρίσω σε βάθος τους γονείς μου και να εξαφανίσω την αδελφή μου. Δεν τα κατάφερα και τα δύο. Έτσι μετακομίσαμε το ’32 στην Αθήνα όπου δεν στάθηκε δυνατόν να λησμονήσω την αποτυχία μου.
Άρχιζα να ζω και να εκπαιδεύομαι στην πρωτεύουσα ενώ παράλληλα σπούδαζα τον έρωτα και την ποιητική λειτουργία του καιρού μου. Έλαβα όμως την αττική παιδεία όταν στον τόπο μας υπήρχε και Αττική και Παιδεία. Μ” επηρεάσανε βαθιά ο Ερωτόκριτος, ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, το Εργοστάσιο του Φιξ, ο Χαράλαμπος του «Βυζαντίου», το υγρό κλίμα της Θεσσαλονίκης και τα άγνωστα πρόσωπα που γνώριζα τυχαία και παρέμειναν άγνωστα σ” όλα τα χρόνια τα κατοπινά. Στην κατοχική περίοδο συνειδητοποίησα πόσο άχρηστα ήτανε τα μαθήματα της Μουσικής, μια και μ” απομάκρυναν ύπουλα απ” τους αρχικούς μου στόχους που ήταν να επικοινωνήσω, να διοχετευθώ και να εξαφανιστώ, γι” αυτό και τα σταμάτησα ευθύς μετά την Κατοχή. Έτσι δεν σπούδασα σε Ωδείο και συνεπώς εγλύτωσα απ” το να μοιάζω με τα μέλη του Πανελληνίου Μουσικού Συλλόγου. Έγραψα ποιήματα και πολλά τραγούδια, και ασκήθηκα ιδιαίτερα στο να επιβάλλω τις απόψεις μου με δημοκρατικές διαδικασίες, πράγμα που άλλωστε με ωφέλησε τα μέγιστα σαν έγινα υπάλληλος τα τελευταία χρόνια. Απέφυγα μετά περίσσιας βδελυγμίας ότι τραυμάτιζε το ερωτικό μου αίσθημα και την προσωπική μου ευαισθησία.

Ταξίδεψα πολύ και αυτό με βοήθησε ν” αντιληφθώ πώς η βλακεία δεν ήταν αποκλειστικόν του τόπου μας προϊόν, όπως περήφανα ισχυρίζονται κι αποδεικνύουν συνεχώς οι έλληνες σωβινιστές και της εθνικοφροσύνης οι εραστές. Παράλληλα ανακάλυψα ότι τα πρόσωπα που μ” ενδιαφέρανε έπρεπε να ομιλούν απαραιτήτως ελληνικά, γιατί σε ξένη γλώσσα η επικοινωνία γινότανε οδυνηρή και εξαφάνιζε το μισό μου πρόσωπο.
Το ’66 βρέθηκα στην Αμερική. Έμεινα κι έζησα εκεί κάπου έξι χρόνια, τα χρόνια της δικτατορίας, για λόγους καθαρά εφοριακούς – ανεκαλύφθη πως χρωστούσα τρεισήμισι περίπου εκατομμύρια στο δημόσιο. Όταν εξόφλησα το χρέος μου επέστρεψα περίπου το ’72 και ίδρυσα ένα καφενείο που το ονομάσαμε Πολύτροπον, ίσαμε τη μεταπολίτευση του ’74, όπου και τόκλεισα γιατί άρχιζε η εποχή των γηπέδων και των μεγάλων λαϊκών εκτονώσεων. Κράτησα την ψυχραιμία μου και δεν εχόρεψα εθνικούς και αντιστασιακούς χορούς στα γυμναστήρια και στα γεμάτα από νέους γήπεδα. Κλείνοντας το Πολύτροπο είχα ένα παθητικό πάλι της τάξεως περίπου των τρεισήμισι εκατομμυρίων – μοιραίος αριθμός, φαίνεται, για την προσωπική μου ζωή.
Από το ’75 αρχίζει μια διάσημη εποχή μου που θα την λέγαμε, για να την ξεχωρίσουμε, υπαλληλική, που μ” έκανε ιδιαίτερα γνωστό σ” ένα μεγάλο και απληροφόρητο κοινό, βεβαίως ελληνικό, σαν άσπονδο εχθρό της ελληνικής μουσικής, των ελλήνων μουσικών και της εξίσου ελληνικής κουλτούρας. Μέσα σ” αυτή την περίοδο και ύστερα από ένα ανεπιτυχές έμφραγμα στην καρδιά, προσπάθησα πάλι, ανεπιτυχώς είναι αλήθεια, να πραγματοποιήσω τις ακριβές καφενειακές μου ιδέες πότε στην ΕΡΤ και πότε στο Υπουργείο Πολιτισμού , εννοώντας να επιβάλω τις απόψεις μου με δημοκρατικές διαδικασίες. Και οι δύο όμως τούτοι οργανισμοί σαθροί και διαβρωμένοι από τη γέννησή τους κατάφεραν να αντισταθούν επιτυχώς και, καθώς λεν, να με νικήσουν «κατά κράτος». Παρ΄ όλα αυτά, μέσα σε τούτον τον καιρό γεννήθηκε το Τρίτο κι επιβλήθηκε στη χώρα.
Και τώρα καταστάλαγμα του βίου μου μέχρι στιγμής είναι :
Α δ ι α φ ο ρ ώ για την δόξα. Με φυλακίζει μες στα πλαίσια που καθορίζει εκείνη κι όχι εγώ.
Π ι σ τ ε ύ ω στο τραγούδι που μας αποκαλύπτει και μας εκφράζει εκ βαθέων, κι όχι σ” αυτό που κολακεύει τις επιπόλαιες και βιαίως αποκτηθείσες συνήθειές μας.
Π ε ρ ι φ ρ ο ν ώ αυτούς που δεν στοχεύουν στην αναθεώρηση και στην πνευματική νεότητα, τους εύκολα «επώνυμους» πολιτικούς και καλλιτέχνες, τους εφησυχασμένους συνομήλικους, την σκοτεινή και ύποπτη δημοσιογραφία καθώς και την κάθε λογής χυδαιότητα.
Έτσι κατάφερα να ολοκληρώσω την τραυματισμένη από την παιδική μου ηλικία προσωπικότητα, καταλήγοντας να πουλώ «λαχεία στον ουρανό» και προκαλώντας τον σεβασμό των νεωτέρων μου μια και παρέμεινα ένας γνήσιος Έλληνας και Μεγάλος Ερωτικός.
Πηγή: η επίσημη ιστοσελίδα http://www.hadjidakis.gr/

Διαβάστε περισσότερα

Ολαντρέου

    Σήμερα η στήλη είναι κάτι παραπάνω από ενθουσιασμένη!

    Πρώτον διότι εκείνα τα σύννεφα στις σχέσεις Ολαντ – Τσίπρα διαλύθηκαν. Οριστικά. Τι κι αν ο κ.Τσίπρας αποκαλούσε τον Γάλλο πρόεδρο «Ολαντρέου»,καταγγέλλοντάς τον πριν από δυο χρόνια ότι όπως ο Γιώργος Παπανδρέου είχε αθετήσει τις «σοσιαλιστικές» του υποσχέσεις στην Ελλάδα, έτσι κι εκείνος, ο Ολάντ είχε αποδειχτεί αφερέγγυος απέναντι σε Γάλλους και Ευρωπαίους.
    Δεύτερον διότι η Γαλλία είναι μια μεγάλη χώρα που αγαπά την ειρήνη. Οι πρόσφατες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της από τη Συρία μέχρι το Μάλι το αποδεικνύουν. Οι ηγέτες της, επίσης, αγαπούν το λαό τους. Πράγμα που μπορεί να είναι ωφέλιμο και για τον δικό μας λαό. Απόδειξη, τόσο τα 10 εκατομμύρια των φτωχοποιημένων και κοινωνικά αποκλεισμένων στη Γαλλία – μια Ελλάδα δηλαδή – όσο και τα γκέτο του Παρισιού.
    Τρίτον διότι με την πολιτική που εφαρμόζεται (και) στην Γαλλία το αστικό σύστημα οδηγεί τους ανθρώπους να λατρεύουν τη δημοκρατία. Οι εκλογικές επιδόσεις της Λεπέν είναι αδιάψευστος μάρτυς.
    Τέταρτον διότι η Γαλλία είναι σίγουρο ότι θα μας βοηθήσει ώστε το θέμα του χρέους να διευθετηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τον ελληνικό λαό. Βέβαια εκείνο το χρέος της γαλλικής «Πεσινέ» προς το ελληνικό κράτος, όταν η καλή εταιρεία – σύμφωνα με την τότε αποικιοκρατική σύμβαση – κατανάλωνε το 10% όλης της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας (!) πληρώνοντας ένα τίμημα συμβολικό, δεν γνωρίζουμε να καταβλήθηκε ποτέ. Φυσικά δεν υπάρχει λόγος να χαλάμε τις καρδιές μας μπλέκοντας μεταξύ τους άσχετα θέματα…  
    Πέμπτον – και σημαντικότερο – διότι δυο πράγματα είναι αυτά που παρηγορούν τη ψυχή, που βελτιώνουν την διάθεση και που τα έχουν κατά νου οι Έλληνες για να πορεύονται στα δύσκολα. Το ένα είναι η ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη και το άλλο είναι εκείνο το «Ελλάς – Γαλλία – συμμαχία»…

    «Ελλάς – Γαλλία – συμμαχία»… λοιπόν. Και τώρα ερχόμαστε ξανά στη διαπίστωση ότι η ιστορία αυτής της αέναης τραγωδίας που βιώνει ο ελληνικός λαός και ο τόπος, ακόμα και στην περίπτωση που θα επαναλαμβανόταν ως φάρσα, θα ήταν μια κάποια «πρόοδος».
    Όμως εδώ δεν έχουμε καν κάτι τέτοιο. Δεν έχουμε καν την επανάληψη της Ιστορίας ως φάρσα. Εδώ έχουμε την ίδια Ιστορία να συνεχίζεται ως αέναο δράμα, με το ένα τραγικό της κεφάλαιο να διαδέχεται το άλλο.
    Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, ας πάμε το ρολόι του χρόνου δυο αιώνες πίσω. Από τον 21ο αιώνα στα τέλη του 19ου. Στα 1887.
    Τότε, παραμονές του «δυστυχώς επτωχεύσαμεν», ο Χαρίλαος Τρικούπηςδιαπραγματευόταν για λογαριασμό της εγχώριας πλουτοκρατίας ένα νέο δάνειο με τους (ίδιους πάντα) «συμμάχους» και «φίλους».
    Τελικά, το δάνειο ορίστηκε στο ονομαστικό ποσό των 135 εκατομμυρίων γαλλικών φράγκων, από το οποίο, όμως, το πραγματικό ποσό που συμφωνήθηκε να εκταμιευτεί από τους πιστωτές μας – μετά τις κρατήσεις, τις εγγυήσεις και τις προπληρωμές τόκων – δεν ξεπερνούσε τα… 90 εκατομμύρια φράγκα.
   Τί έγινε, όμως, με τα υπόλοιπα; Πού πήγαν τα λεφτά του δανείου;
    Η μερίδα του λέοντος (κατά τον Ανδρεάδη τα 32 εκατομμύρια, κατά άλλους τα 52 εκατομμύρια του δανείου) καταβλήθηκε στους τραπεζίτες για την εξόφληση παλιότερων δανείων (σσ: είναι αυτό που σήμερα το έχουν βαφτίσει «ανακεφαλαιοποίηση»)…
    Επίσης, ένα επιπλέον ποσό ύψους 13 εκατομμυρίων «πέταξε» για την ικανοποίηση παλιότερων οφειλών σε ξένους τοκογλύφους…
    Από το δάνειο, επομένως, των 135 εκατομμυρίων δεν είχαν πια απομείνει παρά μόνο 25 εκατομμύρια…
    Και εδώ έρχεται το «καλύτερο»: Επειδή ουδείς δανείζει ή «στηρίζει» (και τότε και τώρα και πάντα) χωρίς «ανταλλάγματα», για την εκχώρηση του δανείου που «πέτυχε» τότε ο Τρικούπης,  για τα 25 εκατομμύρια που είχαν δηλαδή απομείνει από το  δάνειο των 135 εκατομμυρίων, ο ελληνικός λαός υποχρεώθηκε να επωμιστεί νέα βάρη ύψους… 26 εκατομμυρίων!
    Τόσο κόστιζαν – 26 εκατομμύρια φράγκα – τα τρία θωρηκτά και τακανόνια που παρήγγειλε η κυβέρνηση Τρικούπη (σε γαλλικές, φυσικά, εταιρείες) και που δεσμεύτηκε να αγοράσει από τους δανειστές για να της δώσουν τη «στήριξή τους»!
    Αυτή ήταν η «βοήθεια» πριν από εκατόν τριάντα χρόνια των «συμμάχων» και «φίλων» μας προς την Ελλάδα. Έτσι τις έκανε τις «δουλειές» της η εγχώρια ολιγαρχία με τις ξένες φίλες της.
    Αυτά τότε…
    Σήμερα, άλλωστε, οι Γάλλοι δεν μας ζητούν να αγοράσουμε θωρηκτά. Αντίθετα για κάτι φρεγάτες (έξι τον αριθμό) γίνεται λόγος τα τελευταία χρόνια. Και φυσικά η εταιρεία τους η «Souez», δεν κάνει μπίσνες με όπλα. Με το νεράκι (και με τις μετοχές τις ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ) κάνει μπίσνες…
Πηγή: enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα

Kαμπάνια και Φεστιβάλ κατά του Trafficking «Break the Chain»

Με αφορµή την Πανευρωπαϊκή Ηµέρα κατά της Εµπορίας Ανθρώπων διοργανώνεται στις 24 και 25 Οκτωβρίου 2015 το Φεστιβάλ «Break the Chain» στην Τεχνόπολη του Δήµου Αθηναίων, με κεντρικό σύνθημα «Μη μένεις αμέτοχος/η». Είναι η πρώτη φορά που διοργανώνεται ένα διήµερο πολυθεµατικό Φεστιβάλ με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέµατα που αφορούν στην εµπορία και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

 Το Φεστιβάλ εντάσσεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Break the Chain» του Γραφείου Εθνικού Εισηγητή (Ηρακλή Μοσκώφ) για την Καταπολέμηση της Εµπορίας Ανθρώπων (Υπουργείο Εξωτερικών), σε συνεργασία με την Τεχνόπολη του Δήµου Αθηναίων, την πολιτιστική πλατφόρμα ελculture και τη ΜΚΟ PRAKSIS. Συνδιοργανωτές του φεστιβάλ είναι το Solidarity – Now και το ίδρυμα Μποδοσάκη μέσω του προγράμματος των ΕΕA Grants “Είμαστε όλοι Πολίτες” που έχουν ως στόχο την ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών.

 Οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις διέπονται από την ιδέα συστράτευσης του Πολιτισµού και της Τέχνης με την κοινωνική αφύπνιση και δράση (trans­media concept). Αναλυτικότερα, το φεστιβάλ περιλαμβάνει ενημερωτικές, επιστημονικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, με τη συµµετοχή όλων των φορέων – εταίρων, οργανισµών, ιδιωτικών εταιρειών ΕΚΕ. Παράλληλα, οµάδες τέχνης, δηµιουργοί, προσωπικότητες και νέοι καλλιτέχνες θα συµµετέχουν σε μια «γιορτή» ενεργοποίησης κατά της Εκμετάλλευσης Ανθρώπων. Στο χώρο οργανώνονται αλλεπάλληλα workshops για παιδιά και ενήλικες με στόχο τη βιωματική προσέγγιση πάνω στο θέμα της ανθρώπινης εμπορίας, ενώ θα πραγματοποιηθούν και μια σειρά από πρωτότυπες ομιλίες, που στόχο έχουν να φωτίσουν το θέμα από διαφορετικές πτυχές. Η είσοδος είναι ελεύθερη.


Αναλυτικές πληροφορίες για το πρόγραμμα:.

 http://www.breakthechain.gr/

https://www.facebook.com/breakthechain.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιωτική τηλεόραση και πολιτισμός

Γιώργος Σταματόπουλος

Διαβάζουμε και ανατριχιάζουμε την ανακοίνωση των καναλαρχών για τα είκοσι πέντε χρόνια της «ελεύθερης τηλεόρασης»:
 
Η ιδιωτική τηλεόραση συνέβαλε στην πολυφωνία, προήγαγε τον πολιτισμό, κράτησε συντροφιά σε πολλούς συνανθρώπους μας σε δύσκολες στιγμές. Και κατήργησε μια μονοδιάστατη θέαση των πραγμάτων, που μέχρι τότε υπήρχε.
Λέξη βεβαίως για τα δάνεια, τις απολύσεις, τους παχυλούς μισθούς των πρόθυμων της δημοσιογραφίας, που αυξάνονται και πληθύνονται (οι πρόθυμοι, όχι οι μισθοί), τη διαπλοκή με το Δημόσιο, τις μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας για τους μικρούς του ρεπορτάζ (που αν επιδείξουν την κατάλληλη προθυμία, θα γίνουν κάποτε και αυτοί μεγάλοι) και πολλά ακόμη που δεν περιποιούν τιμή, τουλάχιστον στην προαγωγή του πολιτισμού.
Διότι, πολιτισμός δεν είναι δύο φτηνές εκπομπές για το δημοτικό τραγούδι ή ένα δίλεπτο στο τέλος κάθε δελτίου των κεντρικών ειδήσεων για θεατρικές παραστάσεις ή κάποια συναυλία· είναι κάτι πολύ πιο βαθύ.
Ο ίδιος ο τρόπος που διαχειρίζεται κάποιος τη δημόσια συχνότητα (η εικόνα του, ο λόγος του, η ευγένειά του, η αποφασιστικότητά του, η ανεξαρτησία, ο σεβασμός στην Ιστορία και την κοινωνία)· αυτό είναι πολιτισμός.
Να μας συμπαθάνε οι καναλάρχες αλλά είναι αυτοί οι ίδιοι με τις επιλογές τους που έχουν καταστρέψει κάθε ίχνος πολιτισμού, κάθε ικμάδα του.
Η ιδιωτική τηλεόραση, αλλά στη χώρα μας και η κρατική, έγινε το νέο πρότυπο συμπεριφοράς για τους πολλούς, ειδικώς για τις πιο ευπαθείς ομάδες (νέους, νοικοκυρές, ηλικιωμένους).
Το μικρό αυτό κουτί θεωρήθηκε ένα μικρό Χόλιγουντ, αυτό που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους, επιβάλλοντάς τους καταναλωτικές μανίες, διαχέοντας λάμψη, καθορίζοντας ενδυμασία και συμπεριφορά, προάγοντας μια φιλελεύθερη σούπα δικαιωμάτων και μειονοτήτων, αφήνοντας στο απυρόβλητο το κεφάλαιο και τις ορντινάντσες του.
Τι να πούμε για την ελληνική γλώσσα. Κακοποιήθηκε και εξακολουθεί να συμβαίνει, εκχυδαΐστηκε, έγινε απλή και καθημερινή τάχα.
Ας φανταστούμε μόνο ότι οι νέοι ή και καταξιωμένοι συγγραφείς χρησιμοποιούν τη δημοσιογραφική γλώσσα στο έργο τους διότι είναι εύπεπτη, άμεση, ζωντανή, ρέουσα.
Το παρόν εξεδίωξε το πολύτιμο και ζείδωρο (ζώπυρο κ.λπ.) παρελθόν.
Οχι μόνο συγγραφείς αλλά και ποιητές και πανεπιστημιακοί, πνευματικοί άνθρωποι δηλαδή, έχουν υιοθετήσει τη χρήση αυτής της μπασταρδεμένης γλώσσας.
Εάν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει, αυτή τη γλώσσα χρησιμοποιούν και οι υπεύθυνοι της ελληνικής Παιδείας και εκπαίδευσης. Οι δημοσιογράφοι υποκατέστησαν τους εκπαιδευτικούς. Χάλια. Λίγοι από τους δεύτερους αντιδρούν αλλά, ως συνήθως, πλέον, δεν εισακούονται.
Για να βγει στο ξέφωτο της οικουμένης και της ανταγωνιστικότητας ένα έθνος, οφείλει να έχει ανθρώπους με βαθιά ιστορική-εθνική συνείδηση· χωρίς ταυτότητα δεν συναντάς την ετερότητα.
Λοιπόν; Ποιον ακριβώς πολιτισμό παρήγαγαν οι ξεδιάντροποι καναλάρχες; Μήπως αυτόν της ρουφιανιάς, της ιδιοτέλειας, της διαπλοκής;
Αυτά, όμως, δεν έχουν σχέση με τη βούληση του ανθρώπου και τη συνείδησή του· με την ηθική, την αισθητική, το δίκαιο και την ελευθερία.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Διαβάστε περισσότερα

Αιτήσεις για το Κοινωνικό Φροντιστήριο στο Μεσολόγγι.

Το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Μεσολογγίου και η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας – Παράρτημα  Ι.Π. Μεσολογγίου ανακοινώνουν ότι στα πλαίσια του 1^ου  Κοινωνικού Φροντιστηρίου για το σχολικό έτος 2015 – 2016 είναι στη θέση να παρέχουν ενισχυτική διδασκαλία σε μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου, Γεν. Λυκείου και ΕΠΑΛ στα παρακάτω μαθήματα:

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

-          Ελληνική Γλώσσα όλων των τάξεων Δημοτικού Σχολείου

-          Μαθηματικά όλων των τάξεων Δημοτικού Σχολείου

ΓΥΜΝΑΣΙΟ

-          Αρχαία Ελληνικά Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Γυμνασίου

-          Έκθεση Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Γυμνασίου

-          Λογοτεχνία  Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Γυμνασίου

-          Φυσική – Χημεία Γ΄ τάξης Γυμνασίου

-          Γαλλικά Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Γυμνασίου

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ - ΕΠΑΛ

-          Αρχαία Ελληνικά Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Γ. Λυκείου

-          Έκθεση Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Γ. Λυκείου - ΕΠΑΛ

-          Λογοτεχνία Α΄, Β΄, και Γ΄ τάξης Γ. Λυκείου

-          Ιστορία Κατεύθυνσης Γ΄ τάξης Λυκείου

-          Μαθηματικά Α΄ τάξης  Γ. Λυκείου

-          Λατινικά Γ΄ τάξης  Γ. Λυκείου

Στο πλαίσιο αυτό καλούμε τους γονείς που επιθυμούν τα παιδιά τους να παρακολουθήσουν κάποια από τα παραπάνω μαθήματα:

1)      να υποβάλουν σχετική αίτηση στη γραμματεία του Ε.Κ.Μ.  τις εργάσιμες μέρες και ώρες 09:00 – 13:00 (τηλ. 2631022281) και

2)      να πάρουν μέρος στη συγκέντρωση γονέων που θα γίνει στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου την Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2015 και ώρα 7 μμ.

Τα τμήματα θα σχηματιστούν με βάση τον αριθμό των ενδιαφερομένων μαθητών.

    ΤΟ  Ε.Κ.Μ. –  Ε.Ε.Κ.Ε - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι.Π. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Explaining the Greek paradox

Anti-austerity in the referendum, euro-currency and austerity in the national elections

by system failure

The big question after September's snap elections in Greece, is, why Greeks voted for parties who agreed to pass the 3rd memorandum? A memorandum which brings new catastrophic measures imposed by Greece's creditors when Tsipras surrendered to the Brussels-Berlin axis.

It becomes harder to explain the paradox, considering that in the referendum a few months earlier, the Greeks clearly voted against the imposed austerity, despite the war of propaganda and the closed banks. Moreover, just before the snap elections, they knew what to expect from Tsipras, as he had already surrendered and agreed to sign the catastrophic memorandum.

The most obvious answer, is that voters had limited options. Popular Unity, the party that came out of SYRIZA's split, expressing its most radical side, had no sufficient time to prepare and persuade the Greek public opinion that indeed has a viable plan for Grexit. Costas Lapavitsas, who joined Popular Unity, was one of the most committed to the possibility of a national currency for Greece. It seems that he was fighting almost by himself on this matter, trying to present a reliable plan.

What's most important and barely mentioned in the Greek media (mainstream and internet), is that the unprecedented percentage of people who didn't vote in the elections, came not only from the big disappointment of Greeks. It came also from the fact that a significant percentage of SYRIZA's voters in previous elections, were people who deliberately refrained from any electoral process in the past and attracted by SYRIZA's radical elements.

When Tsipras defeated, taking back all his promises, this part of the electorate lost again, easily its trust to SYRIZA, Popular Unity and the political system as a whole.

People lost their trust to the mainstream media too, something which became very clear in the week before the referendum. While the mainstream media propaganda did everything to make people vote for the new catastrophic measures, the result was clearly against these measures. People said 'NO' to the catastrophic austerity.

However, the propaganda seemed to be effective to a certain degree, concerning specific people. From a point and after, the media concentrated not to SYRIZA as a whole, but to the 'systemic threats' like Panagiotis Lafazanis, Zoe Konstantopoulou, Yanis Varoufakis and Costas Lapavitsas. Many of them joined Popular Unity later.

Generally, the media tried to "decompose" these people to the voters, as being totally unreliable, or, even having specific "behavioural" problems in some cases. All the "parades" of these people to the mainstream media had only such a purpose. It is something that the US media are doing right now, more or less, with Bernie Sanders, probably through a more sophisticated way.

The case of Zoe Konstantopoulou is characteristic. From the first moment as Speaker of the Hellenic Parliament, she took very important initiatives, concerning the investigation of big scandals under previous (PASOK – New Democracy) governments, as well as, the audit of public debt through the Debt Truth Committee. However, the corrupted media of the local oligarchs tried to manufacture ridiculous stories against her, in order to distract the Greek public from these important initiatives.

The most impressive in the whole story, is that the media suddenly re-discovered Vassilis Leventis, the leader of the Union of Centrists party. Leventis was brought to surface by the media already since the previous elections. Many of them interviewed him and tried to "fix" his image, as being a reliable "new" political force. However, during previous years, especially during 90s, the media were nearly making fun of him due to his particular character and way of expression.

This time Leventis passed "all the tests". Generally, in his interviews, he blamed the corrupted public sector and the previous political system for the situation in Greece, but avoided to condemn the corrupted banking system and its enormous responsibilities. He also appeared as a fanatic supporter of euro, fiercely attacking anyone who would dare to suggest that Greece should exit the eurozone to be saved. That was enough: he was "labeled" by the system as a serious and experienced politician this time, in contrast of the "crazy" radicals of Popular Unity, who proposed Grexit as a serious option. And guess what: he managed to get elected with nine seats in the new parliament, while Popular Unity didn't manage to get elected at all!

Of course, the main reason for which Popular Unity didn't manage to get elected, was because for five years the banking-media dictatorship brainwashed middle class with a propaganda of terror in case of Grexit. But the most impressive, is that the absolute catastrophe for Greece came within the eurozone and continues unabated!

Διαβάστε περισσότερα

Βαθιά υπόκλιση

  H φωτογραφία που τράβηξε ο Λευτέρης Παρτσάλης στην Συκαμιά της Λέσβου,
    η φωτογραφία με τις γιαγιάδες να ταΐζουν και να κανακεύουν το μωρό που έφτασε σώο από απέναντι,
    η εικόνα με το προσφυγόπουλο, που λίγα λεπτά πριν θαλασσοδερνόταν στο Αιγαίο, να παίρνει πνοή στην αγκαλιά των τριών γυναικών,
    η εικόνα με την μητέρα του παραδίπλα να γελά,
δεν είναι μόνο χίλιες λέξεις.
    Είναι όλες οι λέξεις της ομορφιάς. Της ομορφιάς της ζωής. Της χαράς. Της ευγένειας. Της ομορφιάς του κόσμου.
    Οι γερόντισσες της φωτογραφίας είναι όλο το «γάλα» και το «αλάτι» της Γης.
    Είναι όλα τα λεξικά της αγάπης. Της στοργής. Της τρυφερότητας. Τηςανιδιοτέλειας. Της «αυτοκρατόρισσας»  ψυχής και της «βασίλισσας» καρδιάςπου κάνουν τον άνθρωπο να ψηλώνει.
    Αυτή η Ελλάδα – μάνα, η Ελλάδα του λαού της, που θα ‘χει για παιδί της κάθε κατατρεγμένο, Έλληνα ή ξένο, που πατά τα χώματά της,
    που τα παιδιά των παιδιών της είναι δυο φορές παιδιά της,
    αυτή η Ελλάδα είναι όλες οι λέξεις, σε όλες τις γλώσσες, που δίνουν νόημα στην έννοια της ανθρωπιάς. 
    Να ’στε καλά κυράδες μου.
    Να ’στε καλά καπετάνισσες!
Πηγή: enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό που είμαστε. Του Ίρβιν Γιάλομ

Ποιός από μας δεν έχει γνωρίσει κάποιον άνθρωπο (ίσως τον ίδιο μας τον εαυτό) που να είναι τόσο στραμμένος προς τα έξω, τόσο απορροφημένος στη συσσώρευση αγαθών ή στο τι σκέφτονται οι άλλοι, ώστε να χάνει κάθε αίσθηση του εαυτού του; Ένας τέτοιος άνθρωπος, όταν του τίθεται κάποιο ερώτημα, αναζητεί την απάντηση προς τα έξω κι όχι προς τα μέσα. Διατρέχει δηλαδή τα πρόσωπα των άλλων, για να μαντέψει ποιά απάντηση επιθυμούν ή περιμένουν.

Για έναν τέτοιον άνθρωπο θεωρώ χρήσιμο να συνοψίσω μια τριάδα δοκιμίων που έγραψε ο Σοπενάουερ προς το τέλος της ζωής του. (Για όποιον έχει φιλοσοφικές τάσεις είναι γραμμένα σε γλώσσα σαφή και προσβάσιμη στον μη ειδικό). Βασικά τα δοκίμια τονίζουν ότι το μόνο που μετράει είναι αυτό που το άτομο είναι.
Ούτε ο πλούτος ούτε τα υλικά αγαθά ούτε η κοινωνική θέση ούτε η καλή φήμη φέρνουν την ευτυχία. Αν και οι σκέψεις αυτές δεν αφορούν συγκεκριμένα τα υπαρξιακά θέματα, παρ’ όλ’ αυτά μας βοηθούν να μετακινηθούμε από ένα επιφανειακό επίπεδο προς βαθύτερα ζητήματα.
1. Αυτό που κατέχουμε. Τα υλικά αγαθά είνα απατηλά. Ο Σοπενάουερ υποστηρίζει πολύ κομψά ότι η συσσώρευση πλούτου και αγαθών είναι ατελείωτη και δεν προσφέρει ικανοποίηση. Όσο περισσότερα κατέχουμε, τόσο πολλαπλασιάζονται οι απαιτήσεις μας. Ο πλούτος είναι σαν το νερό της θάλασσας: όσο περισσότερο πίνουμε, τόσο πιο πολύ διψάμε. Στο τέλος δεν κατέχουμε εμείς τα αγαθά μας – μας κατέχουν εκείνα.
2. Αυτό που αντιπροσωπεύουμε στα μάτια των άλλων. Η φήμη είναι το ίδιο εφήμερη όσο και τα υλικά πλούτη. Ο Σοπενάουερ γράφει: “Οι μισές μας ανησυχίες και αγωνίες έχουν προέλθει από την έγνοια μας για τις γνώμες των άλλων… πρέπει να βγάλουμε αυτό το αγκάθι απ’ τη σάρκα μας”. Είναι τόσο ισχυρή η παρόρμηση να κάνουμε μια καλή εμφάνιση, ώστε για μερικούς φυλακισμένους, την ώρα που βαδίζουν προς τον τόπο της εκτέλεσής τους, αυτό που κυρίως απασχολεί τη σκέψη τους είναι το ντύσιμο και οι τελευταίες τους χειρονομίες.
Η γνώμη των άλλων είναι ένα φάντασμα που μπορεί ανά πάσα στιγμή ν’ αλλάξει όψη. Οι γνώμες κρέμονται από μια κλωστή και μας υποδουλώνουν στο τι νομίζουν οι άλλοι, ή, ακόμα χειρότερα, στο τι φαίνεται να νομίζουν – γιατί ποτέ δεν μπορούμε να μάθουμε τι σκέφτονται πραγματικά.
3. Αυτό που είμαστε. Μόνο αυτό που είμαστε έχει πραγματική αξία. Μια καλή συνείδηση, λέει ο Σοπενάουερ, αξίζει περισσότερο από μια καλή φήμη. Ο μεγαλύτερος στόχος μας θα έπρεπε να είναι η καλή υγεία κι ο πνευματικός πλούτος, ο οποίος οδηγεί σε ανεξάντλητα αποθέματα ιδεών, στην ανεξαρτησία και σε μια ηθική ζωή. Η ψυχική μας γαλήνη πηγάζει από τη γνώση ότι αυτό που μας αναστατώνει δεν είναι τα πράγματα, αλλά η ερμηνεία μας για τα πράγματα.
Αυτή η τελευταία σκέψη – ότι η ποιότητα της ζωής μας προσδιορίζεται από το πως ερμηνεύουμε τις εμπειρίες μας, όχι από τις ίδιες τις εμπειρίες – είναι ένα σημαντικό θεραπευτικό δόγμα που ανάγεται στην αρχαιότητα. Κεντρικό αξίωμα στη σχολή του στωικισμού, πέρασε από τον Ζήνωνα, τον Σενέκα, τον Μάρκο Αυρήλιο, τον Σπινόζα, τον Σοπενάουερ και τον Νίτσε κι έφτασε να γίνει θεμελιώδης έννοια τόσο στην ψυχοδυναμική όσο και στη γνωστική-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία.


Από το βιβλίο του Irvin Yalom, Στον κήπο του Επίκουρου: αφήνοντας πίσω τον τρόμο του θανάτου, εκδόσεις Άγρα.
 
Tvxs - Επιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί γκρινιάζω; Πώς θα εκτιμήσω αυτά που έχω

Παραπονιόμαστε για τον καιρό, την κίνηση, το λεωφορείο που άργησε, τις τιμές που συνεχώς ανεβαίνουν, τα περιττά κιλά. Πώς θα σταματήσουμε την κακιά συνήθεια πριν απομακρυνθούν όλοι από δίπλα μας.

Γράφει: Μουστάκα Ελευθερία
MSc Κλινικός Ψυχολόγος - Συνεργατης στο Ιπποκράτειο
Αναμφισβήτητα δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει γκρινιάξει ποτέ. Ακόμα και αν κάποιος θεωρεί πως δεν έχει κανένα λόγο να παραπονιέται, πάλι γκρινιάζει. Πολλές φορές γκρινιάζουμε χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε. Παραπονιόμαστε για τον καιρό, την κίνηση, το λεωφορείο που άργησε, τις τιμές που συνεχώς ανεβαίνουν, τα περιττά κιλά, τη δουλειά που έχουμε, τις καθημερινές υποχρεώσεις, τους γείτονες που κάνουν πολλή φασαρία, τον σύζυγο που δε βοηθάει.
Θυμηθείτε εκείνες τις φορές που όλα πήγαιναν στραβά και η γκρίνια αποτελούσε την πιο εύκολη αντίδραση σε όλα αυτά που βιώνατε. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί είναι πολύ πιο εύκολο να γκρινιάζουμε για μία κατάσταση από το να προσπαθούμε να την επιλύσουμε, να παραπονιόμαστε συνεχώς για ό,τι άσχημο συμβαίνει από το να βλέπουμε ό,τι καλό συμβαίνει στη ζωή μας.
Γιατί όμως η γκρίνια δεν μας βοηθά σε τίποτα;

• Καλλιεργεί μία αρνητική στάση απέναντι στη ζωή. Η γκρίνια μας βοηθά να εστιάζουμε την προσοχή μας σε ό,τι αρνητικό συμβαίνει γύρω μας, παραβλέποντας τις θετικές εμπειρίες. Και αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη μιζέρια και δυστυχία.
• Επηρεάζει αρνητικά τη σχέση με τους γύρω μας. Κανείς δεν αντέχει για πολύ τον άνθρωπο που συνεχώς γκρινιάζει για τα πάντα. Όλοι θέλουμε κοντά μας ανθρώπους θετικούς, χαμογελαστούς και αισιόδοξους. Για το λόγο αυτό τα άτομα που συνεχώς γκρινιάζουν στο τέλος μένουν μόνα τους, γιατί οι φίλοι τους παρατούν, μην αντέχοντας τον αρνητισμό τους.
  Τι μπορείς να κάνεις λοιπόν εσύ για να σταματήσεις να παραπονιέσαι συνεχώς;
•  Έκφρασε τα αρνητικά σου συναισθήματα όταν τα νιώθεις και μην τα καταπιέζεις. Όλοι περνάμε δύσκολες περιόδους στη ζωή μας, όπου κατακλυζόμαστε από αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις. Όταν λοιπόν δεν τα εκφράζουμε, αυτά συσσωρεύονται μέσα μας και βγαίνουν με τη μορφή γκρίνιας. Μοιράσου λοιπόν με τους δικούς σου ανθρώπους τις αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Θα νιώσεις αμέσως καλύτερα!
• Σταμάτα να είσαι επικριτικός. Πολλές φορές γκρινιάζουμε για τους ανθρώπους που έχουμε γύρω μας, γιατί πιστεύουμε πως δεν είναι αρκετά καλοί για εμάς, επικρίνοντάς τους για τη συμπεριφορά τους. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα είσαι έτοιμος να επικρίνεις το, διπλανό σου, κάνε ένα βήμα πίσω και προσπάθησε να δεις τα πράγματα από τη δική του οπτική γωνία.
• Βρες τι είναι αυτό που σε κάνει πραγματικά χαρούμενο. Αν ρωτήσεις τους ανθρώπους που συνεχώς γκρινιάζουν τι τους κάνει πραγματικά χαρούμενους δεν ξέρουν τι να σου απαντήσουν. Αυτό συμβαίνει γιατί εστιάζουν όλη τους την ενέργεια σε ό,τι αρνητικό συμβαίνει γύρω τους. Ποιες είναι λοιπόν οι δραστηριότητες που σε κάνουν να χαμογελάς; Κάνεις πράγματα για τον εαυτό σου ή σε έχουν απορροφήσει πλήρως οι δραστηριότητες της καθημερινότητάς σου; Παρατήρησε εάν γκρινιάζεις συνεχώς για κάτι συγκεκριμένο (π.χ. τη δουλειά ή τη σχέση σου) και προσπάθησε να το αλλάξεις το συντομότερο δυνατό.

Η ζωή δεν είναι τέλεια. Ποτέ δεν ήταν και ποτέ δε θα γίνει. Το κυνήγι της «τέλειας» ζωής είναι άσκοπο και ατέρμονο. Μόλις λοιπόν το αποδεχτείς αυτό, ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια σου ένας άλλο κόσμος. Ένας κόσμος θετικών συναισθημάτων και εμπειριών. Ένας κόσμος που αντί να γκρινιάζεις συνεχώς για όλα αυτά που δεν έχεις, νιώθεις ευγνωμοσύνη για όλα αυτά που έχεις. Γιατί μην ξεχνάς πως στη ζωή τίποτα δεν είναι δεδομένο και ό,τι έχεις σήμερα μπορεί να μην το έχεις αύριο. Να είσαι λοιπόν ευγνώμων για όλα αυτά που έχεις. Θα καταλήξεις να έχεις περισσότερα. Αν επικεντρώνεσαι σε ό,τι δεν έχεις, ποτέ δεν θα έχεις αρκετά.

 http://www.iatronet.gr

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Εγγονόπουλος, ο Έλληνας υπερρεαλιστής

Ο Νίκος  Εγγονόπουλος  γεννήθηκε σαν σήμερα  το  1907  μαζί   με  τη  «γέννα» του  κυβισμού.

Ο Εγγονόπουλος βρέφος

Απο  τη  γενιά  του  ’30, ο  Κόντογλου  και   ο  Εγγονόπουλος   είναι  οι  περισσότερο  επηρεασμένοι  απο  τα  γεγονότα  της  Μικρασιατικής  καταστροφής.  Ο  πατέρας  του  Εγγονόπουλου, ο Παναγιώτης,  ήταν  Κωσταντινουπολίτης από πολύ παλιά φαναριώτικη οικογένεια. Ασχολιόταν με τις επιχειρήσεις κοντά στον πατριό του Βλαστάρη που ήταν τραπεζίτης στην Πόλη. Έτσι ταξίδευε συνεχώς. Κυρίως στην Ευρώπη.  Η  μητέρα  του Ερριέτη  απο  την  Αθήνα, κόρη ανώτερου υπαλλήλου στο Ταχυδρομείο. Ο Εγγονόπουλος έζησε  τα  πρώτα  χρόνια  της  ζωής  του, σ’ενα  ευκατάστατο  περιβάλλον, όπως  αναφέρεται  στις  βιογραφίες  του. 7 χρονών  βρίσκεται  εγκατεστημένος  οικογενειακώς  στη  Κωνσταντινούπολη. Ήταν το δεύτερο παιδί της οικογένειας. Στα 12 του χρόνια, το  1922, ζεί  απο  τόσο  κοντά  την  αγωνία  των  ελλήνων  με  τη  Μικρασιατική  καταστροφή. Την  αίσθηση,  τον  πόνο  του  ξεριζωμού  από  τη  ζωή    τους  στη  γη  τους, στα  σπίτια  τους  στη   Μ. Ασίας.

Οι γονείς του Εγγονόπουλου

Έζησε  μια  ελληνική  πραγματικότητα  πολύ  διαφορετική  απο  αυτή που  επιθυμούσε  να  ζήσει. Όπως  και  ολόκληρος  ο  ελληνισμός.  Το  αίσθημα  που μένει  και  στη  μέχρι  τώρα  γενιά  για  τις  «χαμένες  πατρίδες». Μοιάζει  σαν  μιαν  «αποσκευή»  που  μεταφέρθηκε  μαζί  με  τα  παπούτσια  τους. Ο  Εγγονόπουλος  ήταν  έλληνας  της  διασποράς.

Ο Νίκος Εγγονόπουλος παιδί με τον αδελφό του

Ο  Νίκος Εγγονόπουλος νεαρός ( δεξιά) με τον αδελφό του

Ο Εγγονόπουλος νεαρός

 Ένα χρόνο μετά το  1923, ο Εγγονόπουλος, για  λόγους  που  δεν  βρήκα, πηγαίνει  στο  Παρίσι  όπου  τελειώνει  εκεί  το  Λύκειο (εσωτερικός).  Άλλη  ζωή  εκεί. Άλλες  εικόνες, άλλες  επιρροές. Αποκτά  (δυτική) Γαλλική  παιδεία, (διδάσκεται την γαλλική ποίηση)   κάτι  που  προφανώς  τον  βοηθά  να  βλέπει τα  πράγματα  και απο  άλλη  οπτική, προσθέτοντας  τη  στο  έργο  του  και  αντιπαραβάλλοντας  τη  με  τον  ανατολίτικο  ανορθολογισμό.

Εγγονόπουλος νέος

Παράλληλα, εκείνη την περίοδο τυχαίνει να διαβάσει  τα βιβλία του Χατζή Σεχρέτ. Ενός ποιητή που στηρίζεται στον έρωτα και την φαντασία και αποπέμπει την λογική που την θεωρεί ψυχρή. Λέει ο ίδιος ο Εγγονόπουλος «Ποιητική μου πηγή υπήρξε ο τουρκοαλβανός Χατζή Σερχέτ που ήταν αυλικός του Πασά… υβριστικό βιβλίο… Ο Χατζή Σερχέτ αρχίζει ως εξής την ποίηση του : Με πιάνει η ζούρλα και ο σεβντάς μιαν γραφή να αρχίσω, μου σκοτιστεί ο ντουνιάς και αράδα παλαβώνω..  Φανταστείτε εμένα, τον θρεμμένο με καρτεσιανές αρχές τι εντύπωση μου έκανε! Οφείλω να πω ότι από τα πρώτα σχολικά μου χρόνια με είχε τσαντίσει ο ορθολογισμός των Γάλλων. Ο Χατζή Σερχέτ στάθηκε η αποκάλυψη της παντοτινής αλήθειας» (Εφημ. «Τα Νέα» 17/9/1976)

Ο Εγγονόπουλος νεοσύλλεκτος 1927

Στο σπίτι του στην Αθήνα, ο πατέρας του λείπει συχνά στη Πόλη για δουλειές και όταν έρχεται κοντά τους, πολλές φορές τους μιλά την Κωσταντινουπολίτικη γλώσσα. Η μάνα του, οι θείες του και οι γιαγιάδες του μιλούν πολλές φορές με Υδραίικη προφορά. Ο Παππούς του, του μιλούσε για την δόξα της Ελλάδας και τους αγώνες της με τα πρωτοπαλίκαρα που πάλευαν για τη λευτεριά… Ο Ανδρούτσος, ο Κανάρης…
Συνεχίζει  τις  σπουδές  του, τώρα  πια  στη  Αθήνα  όπου  μένει  μόνιμα. Εργάζεται από το 1928-30 σαν μεταφραστής σε μιαν τράπεζα και ως γραφιάς στο Πανεπιστήμιο. Τα επόμενα δυο με 3 χρόνια θα εργαστεί ως ωρομίσθιος σχεδιαστής στη Διεύθυνση σχεδίου Πόλεως.

Σχέδιο του Κόντογλου που απεικονίζει  τον Εγγονόπουλο

Στη  Πόλη  ήταν  τότε  ανέφικτο  να  σπουδάσει  ζωγραφική, όπως θα ήθελε. Σπουδάζει  όμως  στην  ΑΣΚΤ  και  εκεί  έρχεται  σε  επαφή  και  συνδέεται  με  ανθρώπους  με  την  ίδια  «συχνότητα» σκέψης, όπως  τον  Παρθένη, τον  Κόντογλου, τον  πολύ  καλό  του  φίλο  Εμπειρίκο, τον  Μελαχρινό, τον  Πικίωνη. Ο Εγγονόπουλος μαζί με τον συμμαθητή του τον Τσαρούχη θα βοηθήσουν την Κόντογλου στις τοιχογραφίες του σπιτιού του! (Βλέπε στη βιογραφία του Κόντογλου σχετικές φώτο από τις τοιχογραφίες!! πατώντας ΕΔΩ )  Τον Κόντογλου ο Εγγονόπουλος τον χαρακτηρίζει «γενναία ψυχή».

Εγγονόπουλος (αριστ) με τον Κόντογλου (κάτω) ντυμένοι μοναχοί τη δεκαετία 1930-40

Όσο για την μαθητεία του στον Παρθένη γράφει: «Κοντά στον Παρθένη μελέτησα τη φύση, κοντά του ένοιωσα τη σημασία του χρώματος… κοντά του έμαθα τα πάντα που γνωρίζω για τη ζωγραφική. Ο Παρθένης με μύησε στις αναζητήσεις του (ιμπρεσιονιστή) Μανέ..   Έλεγε πως ο Παρθένης τον θεωρούσε ως τον καλύτερο μαθητή του.
Την  εποχή  εκείνη στη  Γαλλία  γεννιέται  και  εξαπλώνεται  στην  Ευρώπη  γρήγορα το  υπερρεαλιστικό  κίνημα. Στην  Ελλάδα  αυτή  η  κίνηση  που  απασχόλησε  κάποιους  ποιητές  και  διανοούμενους και έφερε  μόνο  τη  θυελλώδη  αντίδραση  του  κόσμου.
Ο  Εγγονόπουλος  άνηκε  σε  αυτό  το  κίνημα, είτε  με  τη  ποιητική  του  ιδιότητα  είτε  σαν  ζωγράφος. Εκφραζόταν  με  αυτό  το  τρόπο  μέσα  απο  το  έργο  του: υπερρεαλιστικά. Και  αυτό  γιατί  ίσως  με  αυτό  το  τρόπο  δημιουργούσε  μιαν  άλλη  πραγματικότητα.

Σπάνιο σχέδιο του Εγγονόπουλου 1928

Σχέδιο του Εγγονόπουλου το 1931

Μια  υπέρ πραγματικότητα  σαν  μια  διέξοδο  απο  την  ίδια  τη  πραγματικότητα. .Ας  μη  ξεχνάμε  ότι  με  το  ξεριζωμό, έζησε  την  ελληνική  πραγματικότητα  όπως  δεν θα  ήθελε  να  τη  ζήσει. Έτσι  πιάνοντας  το  πινέλο  του  και  τον  μουσαμά  μπορούσε  να  φτιάξει  ενα  δικό  του  κόσμο, να  είναι  ο  αφέντης  του  κόσμου  του  που  δεν  θα  τον  απογοήτευε  ή  θα  τον  πονούσε. Θα  δημιουργούσε  εκεί  όπως  ονειρευόταν  με  όποιο  τρόπο  ενα  σύμπαν  με  μνήμη, ευρηματικότητα  και  ευαισθησία.
Έλεγε: «Στον  υπερρεαλισμό  δεν  προσχώρησα  ποτέ. Τον  είχα  μέσα  μου όπως  το  πάθος  μου  για  τη  ζωγραφική, απο  τότε  που  γεννήθηκα».

Έργο του Εγγονόπουλου 1935

“Το πνεύμα της μοναξιάς” 1939 Εγγονόπουλος

Ο  Εγγονόπουλος  υπερασπιζόμενος  τον  εαυτό  του  δημιουργώντας  υπερρεαλιστικά  αντιμετωπίστηκε  απο  όλους  σχεδόν  τους  πνευματικούς  ανθρώπους  της  εποχής  με  χλευασμό, άκρως  προσβλητικά  σχόλια  και  απο  τα  έντυπα  μέσα  της  εποχής  και  συνεχείς  επιθέσεις. Μόνο  το  1949  με  τη  συμμετοχή  του  στη  Μπιενάλε  άρχισαν  οι  κριτικοί  να  τον  σέβονται  περισσότερο  απο  πρίν, και  η  δουλειά  του  να  αποκτά  ενα  κάποιο  ενδιαφέρον  για  την  ελληνική  πραγματικότητα.
Έτσι,  Εγγονόπουλος = εκπρόσωπος   του  υπερρεαλιστικού  κινήματος.

“Σύνθεσις” 1939 Εγγονόπουλος

“Τρείς γλύπτες” 1939 Εγγονόπουλος

“Ομηρικό με τον ήρωα” 1938 Εγγονόπουλος

“Ποιητής και η μούσα” 1939 Εγγονόπουλος

“Ο Καβάφης” 1939, Εγγονόπουλος

“Γυμνό” 1938, Εγγονόπουλος

Ο Εγγονόπουλος το 1939 πραγματοποιεί την πρώτη του ατομική έκθεση σε ένα άδειο σπίτι του Νικόλα Καρά. Κατάλογο της έκθεσης δεν έκανε. Ο ίδιος αναφέρει για αυτή τη έκθεση: « Η αποτυχία ήταν προφανής. Μια γυναίκα τρύπησε ένα πίνακα με την ομπρέλα της. Και η κατακραυγή έφθασε σε σημείο απίστευτο! Κριτικοί και μη, συμφωνούσαν ότι πρόκειται για ¨διαθέσεις αστείου προσώπου¨». Μπορείτε να μπείτε στη θέση του;

“Μπωλιβάρ” Εγγονόπουλος

Εγγονόπουλος με καθαρές επιρροές απο Κόντογλου

Μαθητής  του  Κόντογλου. Σημαδεύτηκε  απο  αυτό  στο  έργο  του  που  έχει  τις  ρίζες  του  στο  Βυζάντιο.  Αναφέρει  σχετικά: «Ήταν   ενας  μεγάλος  Δάσκαλος. Δάσκαλος  του  Ελληνισμού  και  δάσκαλος  της  Βυζαντινής  ζωγραφικής. Η  Βυζαντινή  ζωγραφική  σε  τελευταία  ανάλυση  είναι  η  Ελληνική  ζωγραφική»  και  προσθέτει  για  τον  εαυτό  του « Δεν  συνέχισα, βέβαια, για  πολύ  την  εκκλησιαστική  ζωγραφική…όμως  τα  βυζαντινά  στοιχεία  είναι  εμφανέστατα  σε  όλη  μου  τη  δουλειά».
Τα  χρώματα  του  καθαρά. Τα  αγαπημένα  του  ήταν  τα  3 βασικά: το  κόκκινο, το  κίτρινο  και  το  μπλέ  όπως  και  τα  παράγωγα  τους. Χρησιμοποιούσε  λάδια  αλλά  και  αυγοτέμπερα. Η  τεχνική  του  Βυζαντινή  επι  το  πλείστον: Ανθίβολα, χρωματικοί  προπλασμοί  στις  μορφές  και  το  χώρο. Η  εναλλαγή  θερμών-ψυχρών  τόνων  που  εφαρμόζει  προκύπτει  απο  τη  διδαχή  του  δάσκαλού  του  Παρθένη.
Οι  μορφές  του  εντυπωσιάζουν  με  το  ιδιαίτερο  «σμίλευμα»  τους. Τη  πολύ  λεπτή  μέση  και  τα  μεγάλα  άνω  και  κάτω  άκρα  που  «μιλάνε»  με  τη  κίνηση  τους  ή  τη  στατικότητα  τους.  Τρισδιάστατες  μορφές  πάνω  σε  δισδιάστατη  επιφάνεια. Η  φιγούρα  ανδρείκελο,  όπως  την  ονομάζουν  λόγω  του  ότι  δεν  εξατομικεύει  με  χαρακτηριστικά  αλλά  και  δεν  αποκαλύπτει  συναισθήματα, κάποιες  φορές  είναι  ακέφαλη  ή  αντί  για  κεφάλι  χρησιμοποιείται  ενα  συμβολικό  αντικείμενο  («Ο  Κένταυρος  με  τον  αετό  του», «Αδελαϊς», «Η  κυρά  της  θάλασσας», «Ο  τελευταίος  βυζαντ.  Αυτοκράτωρ», «Ποταμός  θεός  και  Νηρήις», «Ιάσων  και  Μήδεια», «Ολυμπία», «Ηρακλής»….
Ο  χώρος  των  συνθέσεων  του  θυμίζει  έντονα  θεατρική  σκηνή, με  αγαπημένο  του  μοτίβο  ενα  παράθυρο  που  ενώνει  τον  έξω  με  τον  έσω  χώρο. Τα  κτήρια  του  στο  χώρο  έντονα, χωρίζονται  απο  διαφόρων  ειδών  δάπεδα  και  τοίχους. Συνδιάζει τη  γραμμική  προοπτική  με  τη  προοπτική  της  βυζαντινής  ζωγραφικής.
Η  ζωγραφική  του  είναι  ανθρωποκεντρική  και  έντονα  ελληνοκεντρική.
Τα  θέματα  του  τα  αντλεί  απο  τους 3  ένδοξους  σταθμούς  στο  παρελθόν  της  Ελλάδας:
Α)Βυζάντιο «Ο  τελευταίος  βυζαντινός  αυτοκράτωρ», «Αρχιτέκτων  της  Αγίας  Σοφιάς» 
Β) Η  ελληνική  Επανάσταση  του  1821  απο  τη  σκλαβιά  των  τούρκων («Σύνθεσις»απο την  Επανάσταση, «Λεπτομέρειες  του  μηχανισμού  της  Εθνεργεσίας»..  και          
Γ)   Την  ελληνική  μυθολογία («Οδυσσέας  και  Καλυψώ», «Ποσειδών», «Η  αρπαγή  της  Ευρώπης», «Η  Αργώ», «Θησέας  και  Μινώταυρος», «Δαίδαλος», «Πηνελόπη  και  Οδυσσέας», «Ιάσων», «Ο  άτλας», «Ο  Ήφαιστος» …..
όπως  και  ιστορικά  πρόσωπα («Εμφάνιση  Ρήγα Φεραίου  στα  μέρη  της  Ευβοιας»), «Μέγα  Αλέξανδρος  και  Παύλος  Μελάς» αλλά  και  προσωπικότητες  των  γραμμάτων  και  της  τέχνης («Καβάφης»).
Φίλοι του ήταν ο  ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος (γόνος εφοπλιστική οικογένειας ο οποίος μύησε τον Εγγονόπουλο στον υπερρεαλισμό) και ο ζωγράφος, Βολιώτης, Γεώργιος ντε Κίρικο (Giorgio de Chiriko).
Το 1938 εκδίδει την πρώτη του ποιητική συλλογή σε 200 αντίτυπα με τίτλο «Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν». Ακολούθησε ενας απίστευτος διασυρμός για την ποίηση του. Περιοδικά και εφημερίδες αναδημοσίευσαν κάποια ποιήματα του και τον χλεύαζαν ασύστολα!! Μεγάλη πίκρα για τον Εγγονόπουλο.
Έλεγε για εκείνη την εποχή: «Η στάση των ανθρώπων του πνεύματος.. μπροστά μου, άλλοι έκαναν τον φίλο, άλλοι τον επιεική,  πίσω μου όμως όλοι τους συνένωναν τις φωνές τους  με το σκυλολόι. Να εκδικηθούν με τον τρόπο τους εκείνον που έκανε αυτό που οι ίδιοι ποθούσαν και δεν είχαν την ικανότητα».
Σεπτέμβρη του 1939 εκδίδεται η δεύτερη ποιητική του συλλογή με 200 αντίτυπα με τίτλο «Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής».
Οι ποιητές του τον επηρέασαν στη ποιητική του γραφή είναι ο Διονύσιος Σολωμός, ο άγγλος ονειρικός Μπωλνταίρ, ο γερμανός Χαίλντερλιν, και ο τουρκοαλβανός Χατζή Σερχέτ, ο Αππολιναίρ, ο Καβάφης, ο Καρυωτάκης και ο στενός του φίλος ο Εμπειρίκος

Ελύτης, Εμπειρίκος, Εγγονόπουλος

Ο Ελύτης που τον είχε γνωρίσει, γύρω στο 1939- 40 έλεγε για τον Εγγονόπουλο «Δεν ήταν εύκολος στις γνωριμίες. Εννιά στις δέκα ήταν βέβαιο πως θα σε προγκίξει με ευγένεια αλλά και με σαρκασμό. Κρατήθηκε μέσα σε μια φτώχεια αλλά  με αξιοπρέπεια πρίγκιπα. Τους επαίνους τους έδιωχνε μακριά όπως και τις λοιδορίες. Κοκκινοπρόσωπος, με φωτεινά μάτια και φωνή εξαιρετικά υποβλητική, φορούσε  μόνιμα ένα χρυσό δαχτυλίδι στο δείκτη του δεξιού του χεριού που ήταν αδύνατον να μην το παρατηρήσεις, είτε όταν σου μιλούσε (με τις μεγάλες ιερατικές χειρονομίες του), είτε όταν σιωπούσε… Κανείς δεν γνώρισε όσο αυτός τη γαλλική ποίηση. Έφθανε μια νύξη  μόνο να κάνεις σε   ένα κείμενο, ας ήταν το πιο σπάνιο, για να σου συνεχίσει με άψογη προφορά.. Η τακτική του αιφνιδιασμού ήταν η αγαπημένη του μέθοδος που εφάρμοζε στην πρώτη επαφή του με τους ανθρώπους  » (Ανοιχτά Χαρτιά)
Ο Εγγονόπουλος αρεσκόταν να συχνάζει στα καφενεία του Πειραιά την ημέρα, στις ταβέρνες τα μεσημέρια και τα βράδια στα καπηλειά της Αθήνας, χωρίς ποτέ του να μεθά. Λάτρευε τον Τσιτσάνη! Τον συγκινούσαν οι στίχοι του και η μουσική αυτή του μπουζουκιού! Τα λαϊκά στοιχεία τον γοήτευαν και τα βρίσκουμε και στη ζωγραφική του, στα θέματα του αλλά και στα ποιήματα του που κάποια θυμίζουν στο μέτρο και στις λέξεις τα ρεμπέτικά. (βλέπε τα ποιήματα «Σύντομη βιογραφία του ποιητή Κ. Καβάφη», «Η Γιαβουκλού»..)
Το 1941 επιστρατεύεται στο Αλβανικό μέτωπο. Οι γερμανοί τον αιχμαλώτισαν, τον πήγαν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως  εργασίας αιχμαλώτων από όπου τελικά κατάφερε να δραπετεύσει.
Το 1942 και 1943 συμμετέχει στην Επαγγελματική έκθεση ζωγραφικής στο Ζάππειο, γράφει το Μπολιβάρ και του ανατίθεται (μαζί με Αργυρόπουλο και Παπαγεωργίου)  από τον σύλλογο «Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης» να  σχεδιάσει παλιά σπίτια της Αθήνας.
Το 1944 εκδίδει σε 340 αντίγραφα το βιβλίο του «Μπολιβάρ». Οι Γερμανοί πρόσεξαν το βιβλίο και τον καταδίωξαν. Κρύφτηκε στο σπίτι του  φίλου του Ανδρέα Εμπειρίκου.  Το ποίημα άρεσε στην νεολαία. Μέχρι να φύγει ο Γερμανός κατακτητής, ο Εγγονόπουλος κλεισμένος στο υπόγειο, ζωγράφιζε συνεχώς έργα που κανείς δεν θα αναγνώριζε την αξία τους για χρόνια και δεν  ήθελε να αγοράσει στην εποχή του.
Από το 1945 ως το 1956 θα δουλέψει ως βοηθός στο Πολυτεχνείο στην έδρα του Πικιώνη. Δημοσιεύει κάποια ποιήματα του από τη συλλογή «Επιστροφή των πουλιών» και  γράφει το ποίημα του για τον Πικάσο.
Το 1949 θα συμμετάσχει στην ίδρυση του καλλιτεχνικού ομίλου «Αρμός» που στόχο είχε την «προώθηση της σύγχρονης αισθητικής κίνησης στην Ελλάδα». Άλλα μέλη ήταν ο  Γκίκας, Τσαρούχης, Μόραλης, Νικολάου, Τέτσης, η Ναταλία Μελά και ο Μαυροϊδης.  Με την ομάδα θα εκθέσει έργα του 2 φορές. Έργα του θα εκτεθούν και στο ελληνικό περίπτερο στη Ν. Υόρκη.
Το 1950 θα παντρευτεί την Νέλη Ανδρικοπούλου, και ένα χρόνο μετά θα γεννηθεί ο γιός του Πάνος.
Το 1952 θα κάνει τα σκηνικά σε ένα έργο στο Εθνικό θέατρο και έπειτα θα συμμετάσχει στην αγιογράφηση του ναού ‘Αγ. Σπυρίδωνα μαζί με τον Κόντογλου. Ο Εγγονόπουλος αγιογραφεί το τέμπλο και το Δωδεκάωρτο.
Το 1953 συμμετέχει στην έκθεση ελλήνων ζωγράφων στη Ρώμη.  Η έκθεση θα συνεχιστεί και στην Αμερική.
Το 1954 δημοσιεύει το ποίημα του «Ατλαντικός» και θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 27^η Μπιενάλε Βενετίας με 72 έργα του!! Και λίγο μετά θα χωρίσει από τη σύζυγο του.
Το 1957 Τυπώνεται η ποιητική του συλλογή «Εν ανθηρώ ελλήνι λόγω» σε 500 αντίτυπα, διορίζεται επιμελητής στην έδρα  Γενικής Ιστορίας της Τέχνης, συμμετέχει σε έκθεση στη Θεσσαλονίκη, σχεδιάζει σκηνικά και κουστούμια για  θεατρικές παραστάσεις και έπειτα τη μακέτα για το τουριστικό φυλλάδιο του ΕΟΤ.
Το 1958 βραβεύεται από το Υπουργείο Παιδείας για την τελευταία του ποιητική συλλογή με το πρώτο βραβείο.
Το 1959 σχεδιάζει σκηνικά και κουστούμια για θεατρικές παραστάσεις και συμμετέχει στην ομαδική έκθεση του «Ζυγού».
Το 1960 παντρεύεται την Ελένη Τσιόκου, διορίζεται επιμελητής στο εργαστήριο προπλασμάτων και ταξιδεύει σε Γερμανία, Αυστρία και Ελβετία.
Το 1961 γεννιέται η κόρη του Ερριέτη, γράφει ένα κείμενο για τον φουτουρισμό
Το 1962 σχεδιάζει σκηνικά και κουστούμια για το θέατρο Β. Ελλάδος, όπως έκανε και άλλες χρονιές αργότερα και το 1963 κάνει την ατομική του έκθεση.
Το 1964 παραιτείται από το Ε.Μ Πολυτεχνείο και συμμετέχει σε ομαδικές.
Το 1966 τιμάται με τον Χρυσό Σταυρό του Γεώργιου Α’ για το έργο του στη ζωγραφική.
Το 1967 εκλέγεται εκτάκτως στην έδρα ελεύθερου σχεδίου ως μόνιμος καθηγητής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου και ένα χρόνο μετά κυκλοφορεί ο δίσκος του Μπολιβάρ από την Λύρα.
Το 1971 του απονέμεται το παράσημο Σταυρός του Ταξιάρχη του Φοίνικος.
Τώρα πια δεν  σκιαγραφείται από όσους τον γνώρισαν εκείνη την εποχή, όπως είχε μιλήσει για αυτόν ο Ελύτης πριν χρόνια αλλά ως «ευγενής με τρομερή ευφράδεια που καταδεχόταν να μιλήσει για το έργο του και τη ζωή του  με όλο τον κόσμο..» Ο Εγγονόπουλος του τότε ήταν κυνηγημένος, ο Εγγονόπουλος του σήμερα ήταν δοξασμένος.
Από το 1973 που αποχώρησε λόγω ηλικίας από το Ε.Μ Πολυτεχνείο, απομονώνεται οικειοθελώς στο σπίτι του και από τότε δεν έκανε εξόδους. Συνέχισε να δουλεύει καθημερινά και εντατικά. Σπίτι του δεχόταν μόνο λιγοστούς φίλους του.
Το 1979 για δεύτερη φορά κερδίζει το Ά Κρατικό βραβείο Ποιήσεως.
Το 1983 αναδρομική έκθεση του στην Εθνική Πινακοθήκη με πάνω από 100 έργα του. Δεν θέλησε να είναι παρών στα εγκαίνια και βρήκε μια δικαιολογία. Δεν τον ενδιέφερε η δόξα που είχε αποκτήσει και το δήθεν.
Το 1984 ατομική έκθεση στη γκαλερί Ζουμπουλάκη. 
Ο Εγγονόπουλος πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε συνθήκες οικονοµικής ανέχειας. Ας μη ξεχνάμε ότι ο μισθός του στο Πολυτεχνείο ως βοηθός του Πικιώνη ήταν μόνο 800 δρχ!
Κάποια στιγμή είχε μολυνθεί το μεγαλύτερο δάχτυλο του ποδιού του και είχε έντονα προβλήματα με το κυκλοφορικό του.
Στις 31 Οκτωμβρίου 1985 ο Εγγονόπουλος πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς και κηδεύεται δημοσία δαπάνη στο Ά νεκροταφείο της Αθήνας.
Βασικά χαρακτηριστικά του  έργου του αποτέλεσαν η ιδιότυπη χρήση της δηµοτικής γλώσσας   και οι συµβολικές μορφές του, µέσω των οποίων πρόβαλε το αίτηµα για µια ελληνοκεντρική υπερρεαλιστική ποίηση  και µια νέα έκφραση της ελληνικότητας.

 Πηγή

Διαβάστε περισσότερα