Τα επιστημονικά επιτεύγματα του 2012

Οι συντάκτες της επιθεώρησης «Science» έδωσαν εφέτος την πρώτη θέση της δεκάδας στο μποζόνιο του Χιγκς

Το εξώφυλλο της 21ης Δεκεμβρίου της επιθεώρησης «Science» το οποίο είναι αφιερωμένο στο μποζόνιο του Χιγκς, ως επίτευγμα της χρονιάς για το 2012 Credit:Maximilien Brice and Claudia Marcelloni/CERN, Science, AAAS

Για άλλη μια φορά οι συντάκτες της επιθεώρησης «Science» επέλεξαν τα σημαντικότερα επιστημονικά γεγονότα της χρονιάς που σε λίγο θα μας αφήσει, όπως αυτά παρουσιάστηκαν μέσα από δημοσιεύσεις στις σελίδες της έγκριτης επιθεώρησης. Ο «πρωταγωνιστής» της καθιερωμένης λίστας των 10 θέσεων ήταν μάλλον αναμενόμενος: πρόκειται για το μποζόνιο Χιγκς η ύπαρξη του οποίου προβλέφθηκε θεωρητικώς πριν από περισσότερο από 40 χρόνια από τον Πίτερ Χιγκς αλλά τον περασμένο Ιούλιο επιστήμονες ανέφεραν ότι αυτή η θεωρία μάλλον έγινε… πράξη. Το θεμελιώδες αυτό σωματίδιο το οποίο πιθανότατα «συνέλαβαν» οι ερευνητές εκτιμάται ότι «κρατά» το κλειδί στην ερώτηση σχετικά με το γιατί τα στοιχειώδη σωματίδια έχουν μάζες. Και μπορεί το μποζόνιο να κέρδισε τη «μάχη» της πρωτιάς, ωστόσο εξίσου ενδιαφέροντα είναι και τα υπόλοιπα εννέα επιτεύγματα του 2012 που συμπληρώνουν τη δεκάδα και τα οποία καλύπτουν όλα τα γούστα: περιλαμβάνουν από την προσεδάφιση του Curiosity στον Αρη και τις «γεύσεις» των νετρίνων, ως τους ρομποτικούς βραχίονες που βοηθούν τυφλούς, τα ωάρια από βλαστικά κύτταρα αλλά και το γονιδίωμα ενός μυστηριώδους είδους ανθρώπου που έζησε στον πλανήτη πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Ιδού λοιπόν η διάσημη πλέον κατάταξη των επιστημονικών επιτευγμάτων της χρονιάς μέσα από τα μάτια των συντακτών του «Science» (η οποία ελπίζουμε να μην είναι η τελευταία αφού δημοσιεύεται την ημέρα του υποτιθέμενου - χωρίς βέβαια επιστημονική βάση - τέλους του κόσμου…)

1. Επίτευγμα της χρονιάς: Το μποζόνιο Χιγκς
Χρειάστηκε να περιμένουμε περίπου μισό αιώνα μέχρι να κατασκευαστεί το γιγάντιο μηχάνημα που θα μπορούσε να δώσει απαντήσεις σχετικά με την ύπαρξη του μποζονίου Χιγκς. Ωστόσο τον περασμένο Ιούλιο φαίνεται ότι έφτασε η στιγμή: επιστήμονες του CERN ανακοίνωσαν πως είναι σχεδόν βέβαιοι ότι εντόπισαν «κάτι που μοιάζει με το Χιγκς», το σωματίδιο που θα επιβεβαιώσει ότι γνωρίζουμε πώς η ύλη αποκτά τη μάζα της.
Συγκεκριμένα οι υπεύθυνοι του CMS και του ATLAS, των δύο πειραμάτων που διεξάγονται για τον εντοπισμό του μποζονίου Χιγκς, ανακοίνωσαν ότι το επίπεδο βεβαιότητας που πέτυχαν αντιστοιχεί σε ανακάλυψη νέου σωματιδίου, το οποίο είναι συμβατό με τη θεωρία του Πίτερ Χιγκς.
Για να γίνει επισήμως δεκτή η ανακάλυψη, οι ερευνητές θα πρέπει να αποδείξουν ότι το νέο σωματίδιο συμπεριφέρεται όπως το Χιγκς. Επιπλέον, το επίπεδο βεβαιότητας για τον εντοπισμό του σωματιδίου πρέπει να φτάνει τα 5 σίγμα, κάτι που σημαίνει ότι η πιθανότητα να οφείλονται σε λάθος οι παρατηρήσεις είναι μόλις 0,00006%.

«Τα αποτελέσματα είναι προκαταρκτικά αλλά το σήμα των 5 σίγμα που βλέπουμε στα 125 GeV είναι δραματικό. Πρόκειται όντως για νέο σωματίδιο» ανακοίνωσε τον Ιούλιο ο Τζο Ινκαντέλα, εκπρόσωπος του CMS.

Ακόμα πιο σαφής ήταν η Φαμπιόλα Τζιανότι, εκπρόσωπος του ATLAS: «Βλέπουμε στα δεδομένα μας ξεκάθαρα ίχνη ενός νέου σωματιδίου, στο επίπεδο των πέντε σίγμα, σε μια περιοχή μάζας γύρω στα 126 GeV» είπε.

Το GeV (γιγαηλεκτονιοβόλτ) είναι μονάδα μέτρησης της μάζας και της ενέργειας. Με μάζα 126 GeV, το Χιγκς είναι περίπου 130 φορές βαρύτερο από το πρωτόνιο στον πυρήνα των ατόμων.

Στην ιστορική παρουσίαση του CERN πριν από περίπου πέντε μήνες ήταν παρόντες ο βρετανός Πίτερ Χιγκς και άλλοι επιστήμονες που βοήθησαν στη διατύπωση της θεωρίας για τον μηχανισμό του Χιγκς στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

«Ποτέ δεν περίμενα ότι αυτό θα συνέβαινε όσο ζω και θα ζητήσω από την οικογένειά μου να βάλει μια σαμπάνια στο ψυγείο» δήλωσε τότε ο 83χρονος Χιγκς.
Εφόσον επιβεβαιωθεί οριστικά η ανακάλυψη, ο πειραματικός άθλος θα επιστεγάσει το λεγόμενο Καθιερωμένο Μοντέλο, το θεωρητικό οικοδόμημα που αναπτύχθηκε τον περασμένο αιώνα και συγκεντρώνει όλες τις γνώσεις των φυσικών για τα στοιχειώδη συστατικά του Σύμπαντος.

Σημειώνεται πάντως ότι θεωρητικώς υπάρχει πάντα η πιθανότητα το σωματίδιο που ανακαλύφθηκε να μην είναι το Χιγκς. Σε αυτή την περίπτωση, οι θεωρητικοί φυσικοί θα αναγκαστούν να αναθεωρήσουν, πιθανώς εκ βάθρων, το αγαπημένο τους Καθιερωμένο Μοντέλο, δηλαδή τις εξισώσεις που περιγράφουν τις ιδιότητες και τη συμπεριφορά των υποατομικών σωματιδίων.

Οι επιλαχόντες

2. Το γονιδίωμα του μακρινού μας εξαδέλφου
Μέσα στο 2012 γερμανοί επιστήμονες έδωσαν στη δημοσιότητα το γονιδίωμα ενός εξαφανισμένου είδους, του ανθρώπου του Ντενίσοβα. Πρόκειται για ένα είδος που ζούσε στη Σιβηρία και ήταν συγγενικό των σύγχρονων ανθρώπων – οι Ντενίσοβα ήταν μάλιστα ακόμη πιο στενοί συγγενείς των Νεάντερταλ.
Το «διάβασμα» της γενετικής αλληλουχίας του μυστηριώδους είδους επετεύχθη μέσω της ανάλυσης του απολιθώματος ενός δακτύλου αλλά και ενός δοντιού που εντοπίστηκαν σε ένα σπήλαιο στη Ντενίσοβα της νότιας Σιβηρίας.
Οι Νεάντερταλ και οι Ντενίσοβα θεωρούνται οι στενότεροι εξαφανισμένοι συγγενείς του σύγχρονου ανθρώπου. Οι επιστήμονες ήδη ερευνούν το γονιδίωμα των Ντενίσοβα για να συμπεράνουν ποια ακριβώς γονίδια του ανθρωπίνου γονιδιώματος προέρχονται από το DNA των μακρινών αυτών εξαδέλφων μας.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον κορυφαίο παλαιογενετιστή Σβάντε Πάαμπο του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ της Λειψίας δημοσίευσαν την ανάλυση του αρχαίου DNA για να επιτρέψουν στους συναδέλφους τους να «κατεβάσουν» δωρεάν το γονιδίωμα, ώστε να το μελετήσουν αποτελεσματικότερα.

Πριν από ένα χρόνο περίπου, οι ίδιοι γερμανοί επιστήμονες είχαν δημοσιεύσει μία πρώτη μη αναλυτική εκδοχή του γονιδιώματος ενός κοριτσιού που έζησε στο σπήλαιο Ντενίσοβα  πριν από 30.000 χρόνια τουλάχιστον και τα απολιθώματα του οποίου είχαν ανακαλυφθεί το 2008 από επιστήμονες της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.

3. Ποντίκια γέννησαν με ωάρια από βλαστικά κύτταρα
Μέσα στο 2012 ιάπωνες ερευνητές χάρισαν σε… ποντικίνες τη χαρά της μητρότητας με ωάρια που δημιούργησαν από το… μηδέν με χρήση βλαστικών κυττάρων. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κιότο στην Ιαπωνία γονιμοποίησαν τα ωάρια που δημιούργησαν και τα εμφύτευσαν σε πειραματόζωα: ύστερα από φυσιολογική εγκυμοσύνη, αυτά έφεραν στο φως υγιή ποντικάκια. Το … ευτυχές γεγονός ήλθε ύστερα από μια πορεία ερευνών που σημειώθηκε μεθοδικά, βήμα προς βήμα, ξεκινώντας από τις «απαρχές» του γεννητικού συστήματος – δηλαδή από τα αρχέγονα γεννητικά κύτταρα (PGC). Τα κύτταρα αυτά, τα οποία διαθέτει το έμβρυο, διαφοροποιούνται κατά την ανάπτυξη ώστε να σχηματίσουν τελικά τα ωάρια ή τα σπερματοζωάρια.
Μέσα στο 2011 ο  Κατσουχίκο Χαγιάσι και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Κιότο είχαν καταφέρει να δημιουργήσουν κύτταρα παρόμοια με τα PGC τόσο από εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα ποντικών όσο και από κύτταρα iPS (induced pluripotent stem cells), τα οποία έχουν τις ιδιότητες των πολυδύναμων εμβρυϊκών βλαστικών αλλά προκύπτουν από τη μετατροπή ενηλίκων κυττάρων. Στη συνέχεια οι επιστήμονες είχαν επιτύχει να παραγάγουν σπέρμα χρησιμοποιώντας τα κύτταρα με τις ιδιότητες των PGC που δημιούργησαν.
Στη νέα μελέτη τους  η οποία δημοσιεύθηκε αυτή τη χρονιά στην επιθεώρηση «Science», οι επιστήμονες προχώρησαν πολύ περισσότερο. Κατ’ αρχάς δημιούργησαν από τα κύτταρα με τις ιδιότητες των PGC ωάρια ποντικών. Για να το επιτύχουν χρησιμοποίησαν εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα καθώς και κύτταρα iPS που έλαβαν από έμβρυο θηλυκού ποντικού, τα οποία τοποθέτησαν ανάμεσα σε κύτταρα ωαρίων (επίσης από έμβρυο θηλυκού ποντικού) προκειμένου να τα κάνουν να μετατραπούν σε κύτταρα ωαρίων σε αρχικό στάδιο.
Στη συνέχεια οι ερευνητές εμφύτευσαν τα νεαρά κύτταρα ωαρίων που σχηματίστηκαν στις ωοθήκες μιας ενήλικης ποντικίνας. Τέσσερις εβδομάδες αργότερα, αφαιρώντας τις ωοθήκες, είδαν ότι είχαν αναπτυχθεί σε ώριμα ωάρια, τα οποία γονιμοποίησαν και εμφύτευσαν σε άλλα θηλυκά ποντίκια. Τα εμφυτευμένα γονιμοποιημένα ωάρια αναπτύχθηκαν κανονικά σε έμβρυα οδηγώντας τελικά στη γέννηση καθ’όλα υγιών μικρών.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στη μελέτη, η ανάπτυξη ορισμένων εμβρύων παρουσίασε ανωμαλίες. Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν αν αυτό οφείλεται σε προβλήματα που είχαν τα ίδια τα ωάρια ή αν σχετίζεται με το περιβάλλον ανάπτυξής τους. Τα ζητήματα αυτά θα πρέπει να διευκρινιστούν με περαιτέρω μελέτες.
4. Η προσεδάφιση του Curiosity στον Αρη
Μέσα σε αυτή τη χρονιά η ανθρωπότητα έβαλε (πιο σοβαρά από ποτέ) πλώρη για την κατάκτηση του Κόκκινου Πλανήτη στέλνοντας για εξερεύνηση ένα άκρως εξελιγμένο ρομποτικό όχημα, το Curiosity. Η επιτυχημένη προσεδάφιση του ρομποτικού εξερευνητή ήταν ένα μεγάλο στοίχημα για τους ειδικούς της αποστολής στο Jet Propulsion Laboratory της NASA, λίγο έξω από το Λος Αντζελες.
Παρότι το Curiosity δεν ήταν το πρώτο ρομποτικό όχημα που έφθασε στον Αρη η επιτυχής προσεδάφισή του τον περασμένο Αύγουστο άνοιξε μια καινούργια σελίδα στην κατάκτηση του Διαστήματος.
Το μικρό αυτό διαστημικό επιστημονικό εργαστήριο το οποίο κοστίζει 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια αποτελεί το «πουλέν» της NASA η οποία τα τελευταία χρόνια πλήττεται από περικοπές των προγραμμάτων της. Και έτσι η στιγμή που «πάτησε» επάνω στον Άρη ήταν για την αμερικανική διαστημική υπηρεσία ιστορική.
Όλα πήγαν κατ’ ευχήν. Η είσοδος του οχήματος στην ατμόσφαιρα του Κόκκινου Πλανήτη έγινε ακριβώς τη χρονική στιγμή που είχε προγραμματιστεί. Οι προωθητικοί πύραυλοι το οδήγησαν στην επιλεγμένη τοποθεσία προσεδάφισης, στον κρατήρα Γκέιλ, στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη, κοντά στον ισημερινό. Το πελώριο αλεξίπτωτο ανέκοψε την ταχύτητά του και ο «ουράνιος γερανός» το απόθεσε μαλακά στο έδαφος. Το ρομποτικό όχημα έφτασε στον προορισμό του αφού διήνυσε 566 εκατομμύρια χιλιόμετρα εντός οκτώ περίπου μηνών, κινούμενο με ταχύτητα 17 φορές μεγαλύτερη από αυτή του ήχου.
Στους τέσσερις μήνες που το Curiosity «κατοικεί» στον Αρη έχει αποδείξει ότι είναι άκρως «εργατικό» στέλνοντας πίσω στη Γη πλήθος εικόνων και πληροφοριών. Βασικός στόχος της όλης αποστολής είναι η αναζήτηση μορφών ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη. Η πιθανή ανακάλυψή τους εκτιμάται ότι θα βοηθήσει μεταξύ άλλων στις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές στον Αρη.
5. Φανερώθηκαν τα… εξωτικά σωματίδια
Το 2012 εμφανίστηκαν οι πρώτες σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη των «φερμιονίων Μαγιοράνα», μιας κατηγορίας παράξενων σωματιδίων που αποτελούν τα αντισωματίδια των εαυτών τους. Ο εντοπισμός τους κατέστη δυνατός χάρη σε ένα ειδικά σχεδιασμένο τρανζίστορ.
Φερμιόνια είναι χονδρικά τα σωματίδια από τα οποία αποτελείται η μάζα, σε αντιδιαστολή με τα λεγόμενα μποζόνια, τα οποία χονδρικά είναι φορείς των φυσικών δυνάμεων.

Όλα ή τουλάχιστον τα περισσότερα φερμιόνια είναι «φερμιόνια Ντιράκ» (ονομάστηκαν έτσι από τον μεγάλο βρετανό φυσικό Πολ Ντιράκ) και εξ ορισμού είναι διαφορετικά από τα αντισωματίδιά τους, τα οποία υπάρχουν στον κόσμο της αντιύλης. Οταν ένα σωματίδιο συναντήσει ένα αντισωματίδιο, και τα δύο εξαϋλώνονται σε μια έκρηξη ενέργειας.

Το 1937, όμως, ο ιταλός θεωρητικός φυσικός Ετορε Μαγιοράνα (ο οποίος εξαφανίστηκε μυστηριωδώς το 1938 στη διάρκεια ενός ταξιδιού με καράβι) προέβλεψε θεωρητικά ότι υπάρχουν φερμιόνια που δεν ακολουθούν τον κανόνα του Ντιράκ.

Προηγούμενες θεωρητικές μελέτες προέβλεπαν ότι, ακόμα και αν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα θεμελιώδη σωματίδια που να συμπεριφέρονται ως φερμιόνια Ντιράκ, η κίνηση των ηλεκτρονίων σε κάποια ηλεκτρονικά κυκλώματα μιμείται τη συμπεριφορά των φερμιονίων Μαγιοράνα.

Αν οι φυσικοί κατάφερναν να δείξουν ότι μεγάλοι αριθμοί ηλεκτρονίων συμπεριφέρονται όπως τα αντίθετα των εαυτών τους, θα έδειχναν ουσιαστικά ότι τα φερμιόνια Μαγιοράνα όντως υπάρχουν.

Αυτό ακριβώς επιχείρησε να κάνει η μελέτη των ερευνητών του Ντέλφτ στην Ολλανδία. Στο πλαίσιό της οι επιστήμονες κατασκεύασαν ένα ειδικό τρανζίστορ, το οποίο περιλαμβάνει ένα εξαιρετικά λεπτό, ημιαγώγιμο καλώδιο που συνδέει δύο ηλεκτρόδια.

Σύμφωνα με τη θεωρία, αν διοχετευθεί ηλεκτρικό ρεύμα σε αυτό το νανοκαλώδιο υπό την επίδραση ενός μαγνητικού πεδίου, και κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, τα ηλεκτρόνια στο νανοκαλώδιο θα συμπεριφερθούν ως φερμιόνια Μαγιοράνα. Αν πάλι η θεωρία δεν ευσταθεί, το ηλεκτρικό ρεύμα δεν θα πρέπει καν να περάσει από το ημιαγώγιμο νανοκαλώδιο. Πράγματι, οι ερευνητές κατέγραψαν τη ροή ηλεκτρονίων, ένδειξη ότι συμπεριφέρονται ως φερμιόνια Μαγιοράνα.

Αν τελικά η ύπαρξη των φερμιονίων Μαγιοράνα επιβεβαιωθεί, τότε μπορούν να υπάρχουν «απτές» εφαρμογές σε πολλούς τομείς. Για παράδειγμα, τα φερμιόνια αυτά θα ήταν ιδανικά για την κατασκευή των λεγόμενων κβαντικών υπολογιστών, καθώς ένα ζευγάρι από φερμιόνια Μογιοράνα θα «θυμόταν» την αρχική του κατάσταση ακόμα και αν χωριζόταν.
6.  «Ανάβοντας» και «σβήνοντας» τα γονίδια
Μετά την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος μια από τις μεγάλες προκλήσεις για τους ειδικούς ήταν – και είναι – το να καταφέρουν να παρέμβουν σε συγκεκριμένα γονίδια προκειμένου να αποκαλύψουν τα «επιμέρους» μυστικά του γενετικού μας κώδικα τα οποία είναι καίριας σημασίας για την υγεία αλλά και την ασθένεια στον ανθρώπινο οργανισμό.
Ωστόσο η όλη διαδικασία της παρέμβασης ήταν σε μεγάλο βαθμό δύσκολη αφού δεν υπήρχαν τα κατάλληλα εξειδικευμένα εργαλεία. Μέσα στο 2012 όμως εμφανίστηκε ένα εξελιγμένο «εργαλείο» (TAL effector) το οποίο έδωσε στους ερευνητές τη δυνατότητα να «αλλάζουν» τη συμπεριφορά των γονιδίων, να αυξάνουν τη δράση τους ή αντιθέτως να τα «αποσιωπούν» σε ψάρια-ζέβρα, βατράχους, παραγωγικά ζώα, ακόμη και σε κύτταρα ασθενών.
Η νέα αυτή τεχνολογία μαζί με άλλες που συνεχώς «αναδύονται» υπόσχονται να προσφέρουν ένα μέλλον εξίσου αποτελεσματικό και πιο φθηνό σε σύγκριση με τις υπάρχουσες μεθόδους στόχευσης γονιδίων.
Μέσα σε αυτό το νέο τοπίο οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να «διαβάσουν» καλύτερα το κάθε γονίδιο και τις μεταλλάξεις του, τον ρόλο που επιτελεί τόσο σε υγιή άτομα όσο και σε ασθενείς.
Η καλύτερη γνώση του γενετικού υλικού μας εκτιμάται ότι τελικώς θα προσφέρει και καλύτερες θεραπείες «κομμένες και ραμμένες» με βάση το DNA του καθενός μας.
7. Λέιζερ ακτίνων Χ στην υπηρεσία της ιατρικής
Τον περασμένο Νοέμβριο επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν χρησιμοποίησαν ένα λέιζερ ακτίνων Χ – το οποίο «λάμπει» πολύ περισσότερο από τις συμβατικές πηγές ακτίνων Χ – προκειμένου να προσδιορίσουν τη δομή ενός ενζύμου.
Το ένζυμο αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του παρασίτου Trypanosoma brucei το οποίο προκαλεί την αφρικανική τρυπανοσωμίαση (ή αλλιώς ασθένεια του ύπνου).
Το συγκεκριμένο επίτευγμα έδειξε τις μεγάλες ικανότητες των λέιζερ ακτίνων Χ στον προσδιορισμό της δομής πρωτεϊνών η οποία παρέμενε μέχρι σήμερα «ασύλληπτη» από τους επιστήμονες.
Η εξέλιξη των εργαλείων που χρησιμοποιούν οι ερευνητές αναμένεται να αποκαλύψει ζωτικής σημασίας λεπτομέρειες για τον «μικρόκοσμο» εντός πολλών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου.
8. Στα σκουπίδια ο όρος «σκουπιδο-DNA»
Μια μελέτη που είδε το φως της δημοσιότητας τον περασμένο Σεπτέμβριο θεωρήθηκε ως νέο ιστορικό ορόσημο της βιολογίας – μετά από εκείνο της ολοκληρωμένης «ανάγνωσης» του ανθρωπίνου γονιδιώματος το 2003. Εκατοντάδες επιστήμονες δεκάδων ερευνητικών κέντρων παγκοσμίως που συμμετείχαν στο διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα ENCODE παρουσίασαν την «ανανεωμένη έκδοση» της «εγκυκλοπαίδειας του DNA» η οποία επεφύλασσε μια μεγάλη έκπληξη.
Ποια ήταν αυτή; Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τεράστιας αυτής ερευνητικής δουλειάς που διήρκεσε πέντε έτη το ανθρώπινο γονιδίωμα είναι κάτι πολύ περισσότερο από τα ήδη γνωστά 20.000- 23.000 γονίδια, καθώς, πέρα από αυτά τα γονίδια που απαρτίζουν μόλις το 2% του DNA και παράγουν τις πρωτεϊνες, το υπόλοιπο DNA (θεωρούμενο «σκουπίδι» μέχρι σήμερα) κάθε άλλο παρά άχρηστο είναι. Στην πραγματικότητα, μάλλον αποτελεί ένα τεράστιο κρυφό «λειτουργικό σύστημα» που ελέγχει το γονιδίωμά μας. Συνολικά, περίπου το 80% του DNA αποκαλύφθηκε πλέον ότι επιτελεί κάποιου είδους χρήσιμη βιοχημική λειτουργία.
Ο νέος γενετικός «χάρτης» έριξε περισσότερο φως στο ανθρώπινο γονιδίωμα, αλλά ταυτόχρονα κατέστησε ακόμα πιο περίπλοκη και μυστηριώδη τη λειτουργία των γονιδίων. Οι επιστήμονες ελπίζουν πάντως ότι τα νέα στοιχεία θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση των ασθενειών και σε πιο αποτελεσματικές θεραπείες τους.
Ηταν χαρακτηριστική των ανατρεπτικών αυτών ευρημάτων η δήλωση του επικεφαλής της διεθνούς ερευνητικής ομάδας, καθηγητή Γιούαν Μπίρνι του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Βιοπληροφορικής στο Κέμπριτζ: «Ο όρος σκουπιδο-DNA πρέπει πια να…  πεταχτεί στα σκουπίδια. Είναι ξεκάθαρο από τη νέα έρευνα ότι ένα πολύ μεγαλύτερο τμήμα του γονιδιώματος είναι βιολογικά ενεργό από ό,τι νομίζαμε».
Οι ερευνητές εντόπισαν μέσα στο «άχρηστο» DNA γύρω στα 10.000 γονίδια πέρα από τα ήδη γνωστά περίπου 20.000 γονίδια. Αυτά τα νέα γονίδια όμως δεν κωδικοποιούν πρωτεΐνες, αλλά μόρια RNA, τα οποία βοηθούν σημαντικά στη ρύθμιση της δράσης των 20.000 γονιδίων που παράγουν τις πρωτεΐνες. Όπως ανακαλύφθηκε, περίπου το 76% του DNA του γονιδιώματος μετατρέπεται (μεταγράφεται) σε RNA, ένα ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από ό,τι πίστευαν οι βιολόγοι μέχρι σήμερα. Βρέθηκαν ακόμα περίπου 11.200 «ψευδο-γονίδια», νεκρά εξελικτικά απομεινάρια του μακρινού παρελθόντος, που όμως -για κάποιον λόγο- ενεργοποιούνται ξανά σε μερικά κύτταρα και σε μερικούς ανθρώπους.
9. Κίνηση με τη… σκέψη
Μέσα στο 2012 ειδικοί του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς πήγαν τη σκέψη της…  κίνησης μέσω της σκέψης ένα βήμα πιο πέρα.
Παρουσίασαν έναν εξελιγμένο ρομποτικό βραχίονα ονόματι Modular Prosthetic Limb (αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των Εξελιγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων του υπουργείου Εθνικής Αμυνας των ΗΠΑ) που προσφέρει σε παράλυτα άτομα τα οποία σήμερα είναι εγκλωβισμένα μέσα σε ένα σώμα που δεν αντιδρά, μεγάλη αυτονομία κινήσεων – είναι χαρακτηριστικό ότι το νέο ρομποτικό προσθετικό μέλος προσφέρει ανεξάρτητη κίνηση του κάθε δαχτύλου σε ένα «πακέτο» που ζυγίζει λιγότερο από πέντε κιλά.
Το Modular Prosthetic Limb προσομοιάζει στη δεξιότητα των κινήσεων με το φυσικό άνω ανθρώπινο άκρο και είναι σχεδιασμένο ώστε να αποκρίνεται στη σκέψη του χρήστη. Στο πλαίσιο πειραμάτων προσέφερε σε παράλυτους ασθενείς τη δυνατότητα να εκτελούν πολύπλοκες κινήσεις σε τρεις διαστάσεις.
Σημειώνεται ότι η ίδια ερευνητική ομάδα ήταν η πρώτη που είχε δείξει πώς παράλυτα άτομα μπορούν μόνο με τη σκέψη τους να κινήσουν τον κέρσορα σε μια οθόνη υπολογιστή.
Προς το παρόν η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι πειραματική και πολύ ακριβή ωστόσο οι επιστήμονες ελπίζουν ότι πιο εξελιγμένοι αλγόριθμοι θα βελτιώσουν αυτά τα «νευρο-προσθετικά» μέλη χαρίζοντας αυτονομία σε άτομα που έχουν παραλύσει λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου, τραυματισμών στη σπονδυλική στήλη και άλλων παθήσεων.
10. Πώς αλλάζουν οι «γεύσεις» των νετρίνων
Το τελευταίο κομμάτι ενός παζλ που βασάνιζε επί έτη τους φυσικούς φαίνεται ότι βρέθηκε εφέτος μέσω των μετρήσεων του Πειράματος Νετρίνων του Αντιδραστήρα Daya Bay στην Κίνα.

Η διεθνής ομάδα ερευνητών που εργάζεται εκεί κατόρθωσε να προσδιορίσει την τιμή και της τελευταίας παραμέτρου που απαιτείται για την περιγραφή των ταλαντώσεων των νετρίνων – του τρόπου δηλαδή με τον οποίο τα σωματίδια περνούν από τον ένα τύπο στον άλλο ή, όπως λένε οι ειδικοί, αλλάζουν «γεύσεις».

Η εξέλιξη θα επιτρέψει πλέον στους επιστήμονες να μελετήσουν καλύτερα τη συμπεριφορά των νετρίνων και των αντινετρίνων και ενδεχομένως να δώσουν απαντήσεις στο μεγάλο μυστήριο της ύπαρξης της ύλης και της αντιύλης στο Σύμπαν.

Για πολύ καιρό η επιστήμη θεωρούσε τα νετρίνα μάλλον «αδιάφορα» σωματίδια με μηδενική μάζα και ουδέτερο φορτίο. Πρόσφατα όμως αποδείχθηκε ότι έκρυβαν πολυποίκιλες εκπλήξεις. Ναι μεν το φορτίο τους είναι ουδέτερο αλλά μάλλον διαθέτουν μάζα – έστω και εξαιρετικά μικρή. Επιλέον είναι τα μόνα που κυκλοφορούν σε πολλές «γεύσεις».

Η καθυστερημένη αναγνώριση είναι βέβαια δικαιολογημένη. Τα νετρίνα είναι εξαιρετικά «φευγαλέα» σωματίδια: ταξιδεύουν σε ταχύτητες παρόμοιες με αυτές του φωτός και δεν αλληλεπιδρούν σχεδόν με τίποτε – υπόκεινται μόνο σε ασθενείς αλληλεπιδράσεις με την ύλη. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να διαπεράσουν τα πάντα, ακόμη και το χέρι σας, ανεμπόδιστα και χωρίς να γίνονται αντιληπτά.

Οι επιστήμονες έχουν διακρίνει προς το παρόν τρεις τύπους τους, ή «γεύσεις» όπως τις αποκαλούν: τα νετρίνα ηλεκτρονίου, τα νετρίνα μιονίου και τα νετρίνα τ. Κατά τη διάρκεια του ιλιγγιωδών ταχυτήτων ταξιδιού τους τα σωματίδια-χαμαιλέοντες φαίνονται ξαφνικά να «εξαφανίζονται». Στην πραγματικότητα όμως, όπως ανακάλυψαν οι επιστήμονες, απλώς αλλάζουν γεύση: «μετασχηματίζονται» ή υφίστανται ταλαντώσεις μεταπηδώντας από τον έναν τύπο στον άλλο.

Η ανακάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων – οι οποίες είναι και αυτές που απέδειξαν ότι τα σωμάτια έχουν μάζα – έγινε εδώ και περίπου μια δεκαετία. Εκτοτε οι φυσικοί προσπαθούν να διερευνήσουν πώς ακριβώς συντελούνται. Διεξάγοντας σειρές πειραμάτων πέτυχαν να προσδιορίσουν την τιμή σχεδόν όλων των παραμέτρων που προβλέπει το θεωρητικό μοντέλο της περιγραφής τους – εκτός από μια.

Αυτήν ακριβώς την παράμετρο, τη γωνία μείξης θ13, κατόρθωσαν να μετρήσουν οι ερευνητές του Daya Bay, προσδιορίζοντας την τιμή της στις 8,8 μοίρες και όχι στο 0, όπως υπαγόρευαν ορισμένες υποψίες.

Η εξέλιξη είναι σημαντική, όχι μόνο γιατί πλέον θα επιτρέψει πειράματα και υπολογισμούς που ως τώρα ήταν αδύνατα, αλλά και επειδή το γεγονός ότι η θ13 δεν έχει μηδενική τιμή «ανοίγει» ένα μεγάλο πεδίο πιθανοτήτων για την επιβεβαίωση βασικών θεωριών της Φυσικής όπως η ασυμμετρία μεταξύ ύλης και αντιύλης (η λεγόμενη παραβίαση φορτίου-ισοτιμίας ή CP violation).

Διαβάστε περισσότερα

Το IQ είναι μύθος!

Η ανθρώπινη ευφυΐα δεν μετριέται με έναν μόνο δείκτη, διαπιστώνει νέα μελέτη ανατρέποντας τα νοητικά δεδομένα

Μελέτη ανατρέπει τα δεδομένα αποδεικνύοντας ότι ο δείκτης IQ δεν μπορεί να «μετρήσει» μόνος του την ανθρώπινη νοημοσύνη

Ως έννοια τον έχουμε τοποθετήσει πολύ ψηλά και ως αριθμό όλοι θα θέλαμε να τον έχουμε όσο γίνεται ψηλότερο. Παρ’ όλα αυτά ο δείκτης νοημοσύνης – το περίφημο IQ – φαίνεται ότι τελικά δεν αντιπροσωπεύει αυτό που νομίζαμε. Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει γίνει ποτέ ως σήμερα κατέληξε ότι η ανθρώπινη ευφυΐα είναι υπερβολικά σύνθετη ώστε να μπορεί να μετρηθεί μόνο με μια παράμετρο.
Αντ’ αυτής προτείνει την εκτίμηση του «δυναμικού» του μυαλού μας μέσα από τρεις διαφορετικές συνιστώσες – τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, τη συλλογιστική και τη λεκτική ικανότητα. Και φέρνει τα πάνω κάτω στην αντίληψη που είχαμε ως τώρα για τη νοημοσύνη μας.
Η ευφυΐα δεν είναι μόνο μια
Τα τεστ IQ χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες για τη μέτρηση της ανθρώπινης νοημοσύνης – λαμβάνονται μάλιστα συχνά υπόψη στην αξιολόγηση υποψηφίων προς κάλυψη διαφόρων θέσεων ή μπορούν να χαρίσουν το λεγόμενο «πιστοποιητικό ευφυΐας» της Mensa. Παρ’ όλα αυτά η νέα μελέτη υποστηρίζει ότι είναι θεμελιωδώς λανθασμένο γιατί δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι το ανθρώπινο μυαλό είναι ιδιαίτερα σύνθετο και αποτελείται από πολλά διαφορετικά «συστατικά».
«Τα αποτελέσματα καταρρίπτουν μια για πάντα την ιδέα ότι ένα μόνο μέτρο νοημοσύνης, όπως το IQ, αρκεί για να συλλάβει όλες τις διαφορές της γνωσιακής ικανότητας που βλέπουμε στους ανθρώπους» δήλωσε ο δρ Ρότζερ Χάιφιλντ, πρώην διευθυντής του «New Scientist», νυν διευθυντής εξωτερικών υποθέσεων του Μουσείου Επιστημών του Λονδίνου και αρθρογράφος της «Telegraph», και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Neuron».
«Ολοι μπορούμε να σκεφτούμε ανθρώπους που είναι κακοί στη συλλογιστική αλλά έχουν εξαιρετική μνήμη ή εκπληκτική ικανότητα στον λόγο. Τώρα, μια για πάντα, μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχει ένα μεμονωμένο μέτρο όπως το IQ που να συλλαμβάνει όλη τη νοημοσύνη που βλέπουμε στους ανθρώπους» πρόσθεσε ο δρ Χάιφιλντ.
Η μεγαλύτερη έρευνα που έγινε ποτέ
Η έρευνα, με επικεφαλής ειδικούς του Πανεπιστημίου του Δυτικού Τορόντο στον Καναδά, έγινε online από τις ιστοσελίδες του «New Scientist», της «Telegraph» και του «Discovery» το 2010 και προσέλκυσε την – απρόσμενη, όπως λένε οι ειδικοί – συμμετοχή 110.000 ατόμων. Από αυτές τις συμμετοχές 44.600 κρίθηκαν κατάλληλες για να περιληφθούν στο δείγμα προς μελέτη – το μεγαλύτερο που έχει εξεταστεί ποτέ.
Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε 12 τεστ συλλογιστικής, σχεδιασμού, μνήμης και προσοχής και σε ερωτήσεις σχετικά με τις προσωπικές τους συνήθειες και προτιμήσεις. Αναλύοντας τις απαντήσεις οι ερευνητές είδαν ότι η νοημοσύνη εμφανίζεται στους ανθρώπους με διάφορες εκφάνσεις και ότι είναι αδύνατον να αξιολογηθεί με βάση ένα και μόνο μέτρο. Αντιθέτως, τουλάχιστον τρεις δείκτες φάνηκαν να απαιτούνται για κάτι τέτοιο: η βραχυπρόθεσμη μνήμη, η ικανότητα διατύπωσης λογικών συλλογισμών και η ικανότητα χειρισμού της γλώσσας.
Στη συνέχεια οι επιστήμονες εξέτασαν στον εγκεφαλικό τομογράφο 16 συμμετέχοντες και είδαν ότι τα τρία αυτά χαρακτηριστικά συνδέονται με τρία ξεχωριστά κυκλώματα του εγκεφάλου – δηλαδή τρία διαφορετικά πρότυπα νευρωνικής δραστηριότητας.  «Το βασικό συμπέρασμα είναι: γνωσιακά, αυτό που κάνει το ένα άτομο να διαφέρει από ένα άλλο – αυτό που συχνά αποκαλούμε νοημοσύνη – είναι υπερβολικά σύνθετο για να το συνοψίσουμε σε έναν μεμονωμένο παράγοντα – τον δείκτη IQ» τόνισε ο καθηγητής Έιντριαν Οουεν, από το Ινστιτούτο Εγκεφάλου και Νου του Πανεπιστημίου του Δυτικού Τορόντο, επικεφαλής της μελέτης.
Μετά τα τόσο ενδιαφέροντα αποτελέσματα, οι ειδικοί ξεκινούν νέο «γύρο» ερευνών. Αν θέλετε να συμμετάσχετε στο νέο τεστ που έχουν σχεδιάσει, μπορείτε να το κάνετε εδώ.

Διαβάστε περισσότερα

Χανς Κρίστιαν Άντερσεν: Ένας μεγάλος παραμυθάς

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν υπήρξε ο πρώτος Δανός συγγραφέας που κατάφερε να αναδειχθεί από την χαμηλή τάξη χωρίς να ανήκει σε πλούσια ή έστω αστική οικογένεια και κέρδισε τεράστια φήμη ως μυθιστοριογράφος, δραματουργός, ποιητής αλλά κυρίως ως συγγραφέας παραμυθιών με τεράστια συμβολή στην παγκόσμια λογοτεχνία.

Γεννήθηκε στις 2 Απριλίου του 1805 στο Odense της Δανίας. Ο πατέρας του ήταν τσαγκάρης και η μητέρα του κέρδιζε κάποια χρήματα πλένοντας ρούχα για διάφορες οικογένειες, ενώ ο ίδιος ήταν μοναχοπαίδι. Οι γονείς του τον πρόσεχαν και θέλησαν να του καλλιεργήσουν έντονα την φαντασία του.

Δυστυχώς, ο πατέρας του πέθανε σε νεαρή ηλικία και ο μικρός Χανς έμεινε μόνος με τη μητέρα του προσπαθώντας να βγάλουν τα προς το ζην. Η ανατροφή όμως από τους γονείς του δεν ταίριαζε καθόλου με τα επαγγέλματα του τσαγκάρη και του ράφτη που αρχικά σκέφτηκε να ακολουθήσει για να βοηθήσει στα οικογενειακά βάρη.

Ενώ είχε ήδη ξεκινήσει να μαθαίνει την τέχνη της ραπτικής, κατάφερε να πείσει την μητέρα του να τον αφήσει να δοκιμάσει την τύχη του στην Κοπεγχάγη. Όταν μάλιστα εκείνη τον ρώτησε με ποιο στόχο θα πήγαινε στην πόλη ο Άντερσεν απάντησε ¨Θα γίνω διάσημος! Πρώτα υποφέρεις σκληρά και έπειτα έρχεται η αναγνώριση¨.

Για τρία χρόνια ο συγγραφέας ζούσε σε μία από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Κοπεγχάγης. Προσπάθησε να γίνει τραγουδιστής, χορευτής, έδωσε μάλιστα και εξετάσεις για να γίνει ηθοποιός καθώς λάτρευε το θέατρο και κατάφερνε να αποστηθίζει ολόκληρες σκηνές από τα έργα που έβλεπε αλλά το παρουσιαστικό του δεν τον βοηθούσε να τα καταφέρει.

Έτσι επικεντρώθηκε στην ποίηση και το γράψιμο και τελικά σε ηλικία 17 ετών κατάφερε να βρει έναν κυβερνητικό αξιωματούχο ο οποίος τον πήρε υπό την προστασία του και φρόντισε να του δώσει μια ευκαιρία να μορφωθεί κανονίζοντας να λάβει μία υποτροφία. Ωστόσο, ο Άντερσεν ήταν ένας μέτριος φοιτητής με αποτέλεσμα να μην καταφέρει ποτέ να μορφωθεί ουσιαστικά. Δεν κατάφερε ποτέ να μάθει να γράφει στα δανικά με αποτέλεσμα το στυλ γραφής του να παραμείνει προσκολλημένο στην ομιλουμένη γλώσσα κάτι βέβαια που έκανε τα κείμενά του να ακούγονται φρέσκα ακόμα και στις μέρες μας σε σύγκριση με έργα άλλων συγγραφέων εκείνης της εποχής.

Αφού ξόδεψε 7 χρόνια στο σχολείο κυρίως υπό την επίβλεψη του διευθυντή που μάλλον μισούσε, γιόρτασε το πέρασμα του από τις πανεπιστημιακές εξετάσεις γράφοντας το πρώτο του αφήγημα. Η ιστορία του σημείωσε μεγάλη επιτυχία και σύντομα ακολούθησε μια συλλογή ποιημάτων. Η καριέρα του ως συγγραφέας είχε ήδη ξεκινήσει αφήνοντας πίσω του τα δύσκολα χρόνια που είχε περάσει.

Το 1835 το πρώτο μυθιστόρημα του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν με τίτλο The Improvisatoren, ήταν γεγονός, ενώ εκείνη την περίοδο εξέδωσε και την πρώτη του έκδοση από παραμύθια η οποία δεν έκανε την επιτυχία που θα συναντούσε λίγο αργότερα ο συγγραφέας.

Το μυθιστόρημά του Improvisatoren, στηριζόταν όπως και οι περισσότερες νουβέλες του στα προσωπικά του βιώματα σημειώνοντας επιτυχία όxi μόνο στη Δανία αλλά τόσο στην Αγγλία όσο και στην Γερμανία. Μάλιστα, έγραψε και άλλα πέντε μυθιστορήματα αλλά ήταν προφανές ότι αυτό το είδος δεν ήταν εκείνο που θα τον ξεχώριζε. Πολλά από τα ποιήματα που έγραψε ωστόσο, αποτελούν ακόμα και σήμερα ένα μέρος της λαϊκής δανικής λογοτεχνίας κάνοντάς τα, τα αμέσως πιο σημαντικά γραπτά του ύστερα από τα παραμύθια, τα ταξιδιωτικά βιβλία και την αυτοβιογραφία του.
 Ο δια βίου εργένης Άντερσεν συχνά αναστάτωνε τη ζωή του με ερωτικά ειδύλλια, μεταξύ των οποίων και εκείνο με την τραγουδίστρια Jenny Lind, ενώ τον περισσότερο καιρό ζούσε φιλοξενούμενος στα σπίτια πλουσίων της Δανίας. Κατάφερε να ταξιδέψει σε πολλές χώρες της Ευρώπης και να γίνει φίλος με μερικούς ιδιαίτερα γνωστούς Ευρωπαίους. Κάπως έτσι γνωρίστηκε και με τον Άγγλο συγγραφέα Κάρολο Ντίκενς.

Η ενασχόλησή του με τα παραμύθια ξεκίνησε με τον συγγραφέα να επαναλαμβάνει τις ιστορίες που του είχαν διηγηθεί ως παιδί τόσο η γιαγιά του αλλά και άλλοι. Σύντομα, θα ξεκινούσε να γράφει τις δικές του ιστορίες, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι εντελώς πρωτότυπες όταν τις μετέφερε στο χαρτί.

Η πρώτη του συλλογή με παραμύθια γράφτηκε τη διετία 1835-1837 περιλαμβάνοντας 19 ιστορίες με τον τίτλο ‘Παραμύθια για Παιδιά’. Το 1845 ο τίτλος άλλαξε σε ‘New fairy Tales’ και οι τέσσερις σειρές που κυκλοφόρησαν με αυτό τον τίτλο περιελάμβαναν 22 πρωτότυπες ιστορίες οι οποίες αποτέλεσαν και τις πιο σημαντικές του συγγραφέα. Τα χρόνια που ακολούθησαν ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν κυκλοφόρησε μεγάλο αριθμό παραμυθιών. Η τελευταία του ιστορία εμφανίστηκε το 1872, ενώ ανάμεσα στα πιο γνωστά του παραμύθια μπορεί να βρει κάποιος ‘Το Ασχημόπαπο’, ‘Η Βασιλοπούλα και το ρεβίθι’, ‘Η Μικρή Γοργόνα’, ‘Η Τοσοδούλα’, ΄Το κοριτσάκι με τα σπίρτα΄, ‘Το μολυβένιο στρατιωτάκι’ και πολλά ακόμα.

Στην αρχή ο Άντερσεν δεν ένιωθε περήφανος για την ενασχόλησή του με τα παραμύθια και αφού συνομίλησε με φίλους αλλά και Δανούς κριτικούς σκέφτηκε να τα παρατήσει. Ευτυχώς για εμάς αυτό δεν συνέβη καθώς αργότερα κατάλαβε ότι τα παραμύθια και οι ιστορίες του θα μπορούσαν να αποτελούν κομμάτια της παγκόσμιας ποίησης, της ποίησης δηλαδή που υπάρχει σε κάθε πολιτισμό.

Άρχισε να βλέπει τα παραμύθια ως την ποίηση του μέλλοντος, συνδυάζοντας την λαϊκή τέχνη και τη λογοτεχνία με στοιχεία τραγικά αλλά και κωμικά όπως ακριβώς συμβαίνει και στην πραγματική ζωή. Οι ιστορίες του αποκάλυπταν έναν πλούσιο φανταστικό κόσμο και ενώ τα παιδιά μπορούν να απολαύσουν τα περισσότερα από αυτά οι πιο καλογραμμένες και ενδιαφέρουσες ιστορίες του διαβάζονται εξίσου εύκολα και ευχάριστα και από ενήλικους αναγνώστες.

Εκείνο που ξεχωρίζει τα παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και μέχρι σήμερα τα φέρνει πρώτα στις προτιμήσεις τόσο των γονιών όσο και των παιδιών είναι τα διαφορετικά νοήματα που μπορεί κανείς να αποκομίσει διαβάζοντας τα κάτι που μόνο μεγάλοι λογοτέχνες μπορούν να επιτύχουν. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 125 γλώσσες ενώ τα παραμύθια του ‘Ο γιος του μπαλωματή’ που αποτελεί την ιστορία της ζωής του και ‘Η ιστορία της μητέρας’ έχουν μεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.

Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν άφησε την τελευταία του πνοή στις 4 Αυγούστου του 1875 στην Κοπεγχάγη αφήνοντας έναν ασύλληπτο λογοτεχνικό θησαυρό πίσω του για να ταξιδεύει τόσο τους μικρούς αλλά και τους μεγαλύτερους θαυμαστές του.

Πηγή:www.capital.gr

Πηγή:www.capital.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΚΚΕ: Εξόντωση η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας

Καταστροφική χαρακτηρίζει την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας για τις μικρές εμπορικές επιχειρήσεις το ΚΚΕ ενώ αρνητικές εκτιμά ότι θα είναι οι συνέπειες για τους εμποροϋπάλληλους.
Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή του το ΚΚΕ, οι πραγματικοί ωφελημένοι από την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας θα είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις, τα εμπορικά κέντρα, τα σούπερ μάρκετ, τα πολυκαταστήματα, τα μονοπώλια που κυριαρχούν και ελέγχουν το εμπόριο και τις εισαγωγές.
Σύμφωνα με το ΚΚΕ, η λειτουργία των καταστημάτων την Κυριακή και η γενική απελευθέρωση του ωραρίου αποτελούν τα μέσα για να επιταχύνουν την εξόντωση και να περιορίσουν τους μικρούς εμπόρους, για να συγκεντρώσουν το εμπόριο και τη διανομή στα χέρια τους, για να επιβάλουν χειρότερες εργασιακές σχέσεις και μισθούς πείνας στους εμποροϋπαλλήλους.
Όπως εκτιμά, οι συνέπειες θα είναι δραματικές για τις οικογενειακές και κοινωνικές τους σχέσεις ιδιαίτερα για τις γυναίκες ενώ κάνει λόγο για κυριολεκτική εξόντωση.
Παράλληλα υποστηρίζει ότι ισχυρισμός της κυβέρνησης πως δεν θα επιτρέψει να λειτουργήσουν τα μεγάλα καταστήματα τις Κυριακές αποτελεί καθαρή εξαπάτηση. «Ήδη η προτεινόμενη ρύθμιση επιτρέπει τη λειτουργία μεγάλων εμπορικών κέντρων και μπορεί εύκολα να γενικευθεί, αφού οι όμιλοι θα επικαλεσθούν τις αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού που κατοχυρώνει η ΕΕ», προσθέτει.
Η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας στα εμπορικά καταστήματα είναι, σύμφωνα με το ΚΚΕ, ο προπομπός της πλήρους απελευθέρωσης και της κατάργησής της παντού καθώς είναι βέβαιο ότι αν εφαρμοστεί θα ακολουθήσουν οι μεγάλες επιχειρήσεις στις υπηρεσίες, στις Τράπεζες, στο Δημόσιο Τομέα.
Τέλος το ΚΚΕ καλεί σε συσπείρωση όλους τους εμποροϋπαλλήλους και τους αυτοαπασχολούμενους εμπόρους με το ΠΑΜΕ και την ΠΑΣΕΒΕ.

Διαβάστε περισσότερα

Διεγράφη από το ΠΑΣΟΚ ο Παπακωνσταντίνου

Εκτός ΠΑΣΟΚ ετέθη ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου επειδή αλλοίωσε τη λίστα Λαγκάρντ «όσον αφορά συγγενικά πρόσωπα του», όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ.

«Προκύπτει προφανές και τεράστιο ζήτημα ευθύνης του κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου, καθώς ήταν αυτός που χειρίστηκε το θέμα με τον χειρότερο δυνατό τρόπο και επιπλέον μετά από δυο χρόνια δήλωσε ότι έχασε το πρωτότυπο CD», επισημαίνεται στην ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ και γνωστοποιείται ότι: «Είναι σαφές ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν ανήκει πλέον στο ΠΑΣΟΚ».

Το ΠΑΣΟΚ εμμέσως και χωρίς να τον κατονομάζει ενοχοποιεί τον πρώην επικεφαλής του ΣΔΟΕ Ιωάννη Διώτη ότι διοχέτευσε τη λίστα Λαγκάρντ στο περιοδικό «HotDoc» με την ενθουσιώδη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ.

Εις ό,τι αφορά την εμπλοκή του Ευάγγελου Βενιζέλου στην υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ το ΠΑΣΟΚ υπογραμμίζει:

«Όχι μόνο πέφτει στο κενό η επιχείρηση συκοφάντησης και στοχοποίησης του Ευάγγελου Βενιζέλου, αλλά οι εμπνευστές και κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, οφείλουν να ζητήσουν συγγνώμη από το ΠΑΣΟΚ και τον Πρόεδρό του».

Διαβάστε ολόκληρη την ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ με την οποία διαγράφεται ο Γ. Παπακωνσταντίνου:

«Είναι λυπηρό ότι σύμφωνα με την έρευνα  της εισαγγελίας   προκύπτουν σαφείς  ενδείξεις  ότι υπήρξε αλλοίωση της λίστας, όσον αφορά συγγενικά πρόσωπα του πρώην Υπουργού Οικονομικών κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου.

Προκύπτει συνεπώς προφανές και  τεράστιο ζήτημα ευθύνης  του κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου, καθώς ήταν αυτός που χειρίστηκε το θέμα με τον χειρότερο δυνατό τρόπο και επιπλέον  μετά από δυο χρόνια  δήλωσε ότι έχασε το πρωτότυπο CD.

Είναι σαφές ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν ανήκει πλέον στο ΠΑΣΟΚ.

Το ΠΑΣΟΚ ζητεί να κινηθούν όλες εκείνες οι  κοινοβουλευτικές διαδικασίες  που κατά το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής θα οδηγήσουν, με τον πιο πρόσφορο τρόπο, στην απόδοση όλων των  ευθυνών.

Μετά  τις εξελίξεις αυτές είναι εμφανές ότι όχι μόνο πέφτει στο κενό η επιχείρηση συκοφάντησης και στοχοποίησης του Ευάγγελου Βενιζέλου, αλλά και ότι οι εμπνευστές και κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, οφείλουν να ζητήσουν συγγνώμη από το ΠΑΣΟΚ και τον Πρόεδρό του.

Πρέπει ίσως να ξαναθυμίσουμε στο ΣΥΡΙΖΑ ότι η έρευνα αυτή  κατέστη δυνατή μετά από την άμεση  αντίδραση  του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ να θέσει στην διάθεση των αρχών το άτυπο αντίγραφο που είχε διατηρηθεί άθικτο στο γραφείο του, όταν άλλοι έλεγαν ότι  έχασαν το  πρωτότυπο CD και άλλοι ότι δεν διατήρησαν το υλικό  στο αρχείο της αρμόδιας υπηρεσίας. Πρέπει επίσης να υπενθυμίσουμε - γιατί παραδόξως κάποιοι το λησμονούν αυτό - ότι το αντίγραφο αυτό προερχόταν από το  ΣΔΟΕ που ενημέρωσε τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ως τότε  υπουργό οικονομικών, δυο μήνες μετά την διαβίβαση του υλικού στο  ΣΔΟΕ και μετά την αξιολόγηση του από αυτό.

Εκκρεμεί  επίσης - το ερώτημα που αφορά την "πηγή" που ενώ δήλωσε στη Βουλή και τη δικαιοσύνη ότι δεν διαθέτει τη "λίστα" τη διοχέτευσε προς δημοσίευση σε συγκεκριμένο έντυπο με την ενθουσιώδη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτή είναι η άκρη του νήματος για την αποκάλυψη όλης της ιστορίας που χρησιμοποιήθηκε ως μοχλός φθοράς και επίθεσης κατά του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ.

Το εθνικό συμφέρον απαιτεί την αλήθεια για όλα και για όλους. Δεν έχει πια κανείς περιθώριο για μικροκομματικά τεχνάσματα, παιχνίδια συνωμοσίας  και σκόπιμες  συγχύσεις ως προς τη στάση  συγκεκριμένων προσώπων».

Διαβάστε περισσότερα

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΗ ΠΟΔΗΛΑΤΟΒΟΛΤΑ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Είσπραξη χρεών από τις καταθέσεις ζητά η τρόικα

Ζει και βασιλεύει η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα με τον εισπρακτικό μηχανισμό να έχει αποτύχει στην αντιμετώπισή της.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την κοινή έκθεση του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού στην είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και του ΦΠΑ.
Η τρόικα με την έκθεσή της ζητά μεταξύ άλλων την άμεση είσπραξη ποσών που οφείλονται προς το Δημόσιο από τις τραπεζικές καταθέσεις των οφειλετών, τη διαγραφή περίπου 40 δισ. ευρώ από το σύνολο των ανεξόφλητων χρεών, το κυνήγι περίπου 2,3 εκατομμυρίων φορολογουμένων που ο καθένας χρωστά ποσά κάτω από 3.000 ευρώ και άλλων 5.770 με οφειλές από 300.000 ευρώ μέχρι 1 εκατ. ευρώ, ώστε να μπουν στα ταμεία 4,2 δισ. ευρώ, ενώ για τη μη απόδοση ΦΠΑ προτείνει την εξαίρεση από το συγκεκριμένο σύστημα των επιχειρήσεων με τζίρο κάτω των 10.000 ευρώ.
Οι δανειστές καλούν την κυβέρνηση να βάλει στο στόχαστρο τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως γιατρους και δικηγόρους, αλλά και να εκπαιδεύσει ομάδα κρατικών υπαλλήλων για την πρόληψη και την πάταξη της απάτης με τον ΦΠΑ.
Στο «διά ταύτα» η έκθεση των δανειστών θεωρεί ότι οι στόχοι για το 2012 δεν θα επιτευχθούν και αν δεν γίνουν αλλαγές στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, τότε το 2013 τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα.
Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί είναι η αναφορά που κάνει η έκθεση στο σκέλος της είσπραξης των οφειλών. Αυτές εκτοξεύτηκαν στα 53 δισ. ευρώ, έναντι 43,6 δισ. ευρώ το 2011 και από τις 567 υποθέσεις μεγάλων οφειλετών που χρωστούν 13,6 δισ. ευρώ έχουν εισπραχθεί μόλις 29 εκατ. ευρώ. Από τα 53 δισ. ευρώ μόλις το 15% με 20% μπορεί να μπει στα ταμεία.
18 συστάσεις από την τρόικα
«Αλλάξτε και εισπράξτε»
Δεκαοκτώ συστάσεις κάνει η τρόικα στην κυβέρνηση για τη βελτίωση της λειτουργίας του ελεγκτικού μηχανισμού προκειμένου να πετύχει καλύτερες αποδόσεις στην είσπραξη των οφειλών και του ΦΠΑ, στην ταχεία επιστροφή των ποσών του ΦΠΑ, αλλά και στις απάτες που εφαρμόζουν επιτήδειοι.
Οπως αναφέρεται στο προοίμιο της έκθεσης, αυτή είναι αποτέλεσμα της τρίτης κοινής αποστολής τεχνικής αρωγής του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επισκέφθηκε την Αθήνα από τις 16 Οκτωβρίου μέχρι τις 22 Οκτωβρίου του 2012. Επικεφαλής της αποστολής ήταν ο κ. Τόμας Στόρι από το Τμήμα Δημοσιονομικών Υποθέσεων του ΔΝΤ. Μέλη της ήταν υπάλληλοι του ΔΝΤ και της ΕΕ, αλλά και φορολογικοί εμπειρογνώμονες. Τα συμπεράσματα της αποστολής συζητήθηκαν με τον υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Μαυραγάνη. Οι σκοποί της αποστολής ήταν η εξέταση της προόδου όσον αφορά τις δεσμεύσεις για τη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης και η αξιολόγηση πιθανών δεικτών απόδοσης της φορολογικής διοίκησης για το 2013, η εξέταση της διαχείρισης του ΦΠΑ και η επικαιροποίηση του προγράμματος τεχνικής αρωγής ΕΕ / ΔΝΤ για τη στήριξη της φορολογικής διοίκησης. Οι συστάσεις της τρόικας είναι:
Οφειλές
1 Κάντε σημαντικές αλλαγές στα συστήματα αναγκαστικής είσπραξης, ιδιαίτερα σε τομείς αυτόματων υπενθυμίσεων, στο κέντρο πραγματοποίησης τηλεφωνικών κλήσεων, καθώς και στην απευθείας χρέωση τραπεζικών λογαριασμών.
2 Σαν μέρος του προγράμματος για την εκλογίκευση του δικτύου των τοπικών ΔΟΥ, διασφαλίστε ότι οι μελλοντικές εργασίες είσπραξης οφειλών θα ενσωματωθούν στις μεγαλύτερες ΔΟΥ.
3 Διευρύνετε το φάσμα των υποθέσεων της μονάδας μεγάλων οφειλετών.
4 Διασφαλίστε την αποκλειστική διάθεση του 10% του προσωπικού σε εργασίες είσπραξης οφειλών.
5 Μεταθέστε 100 ελεγκτές στη Μονάδα Μεγάλων Οφειλετών.
6 Ολοκληρώστε όλες τις υποθέσεις Προσώπων Υψηλού Πλούτου -από τη στοχευμένη ομάδα των 1.300- μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου 2012.
7 Διασφαλίστε ότι πρόσωπα υψηλού πλούτου και ελεύθεροι επαγγελματίες υψηλού εισοδήματος παραμένουν σε υψηλή προτεραιότητα και δημιουργήστε δυνατότητες σε μια ειδική μονάδα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στην ομάδα αυτή.
8 Επαναπροσδιορίστε το πρόγραμμα ελέγχων Προσώπων Υψηλού Πλούτου και Ελευθέρων Επαγγελματιών Υψηλών Εισοδημάτων ώστε το 2013 να επικεντρωθούν οι προσπάθειες σε συγκεκριμένους τομείς υψηλού εισοδήματος.
ΦΠΑ
9 Δρομολογήστε μια διαδικασία με υποχρεωτικό κατώτατο όριο για την εγγραφή των μικροεπιχειρήσεων.
10 Διασφαλίστε ότι οι πιστώσεις των ΔΟΥ χρηματοδοτούνται επαρκώς για να επιτραπεί η έγκαιρη επιστροφή του ΦΠΑ ή κατά προτίμηση εφαρμόστε απευθείας πληρωμή, μόλις λαμβάνεται η απόφαση για την επιστροφή.
11 Οριστικοποιήστε το αυτοματοποιημένο σύστημα επιλογής υποθέσεων για έλεγχο με βάση τις παραμέτρους κινδύνου για επιστροφές ΦΠΑ δίνοντας έμφαση στο ιστορικό συμμόρφωσης του προσώπου που απαιτεί την επιστροφή αντί στην αξία της κάθε απαίτησης.
12 Δρομολογήστε ταχείες επιστροφές για πρόσωπα με καλό ιστορικό συμμόρφωσης και επικεντρώστε τους ελέγχους σε νέα πρόσωπα επιστροφών και στα πρόσωπα με κακό ιστορικό συμμόρφωσης.
13 Αναπτύξτε συγκεκριμένες διαδικασίες για τον έλεγχο επιστροφών ΦΠΑ, με επικέντρωση στη ροή των αγαθών, υπηρεσιών, τιμολογίων και πληρωμών μέσα στην αλυσίδα συναλλαγών του ΦΠΑ και δίνοντας έμφαση σε μια πιο διερευνητική προσέγγιση.
14 Αναθέστε την αρμοδιότητα σε μια συγκεκριμένη ομάδα στη διοίκηση για την παρακολούθηση της γενικής απόδοσης του ΦΠΑ, η οποία θα αναλύει τάσεις και δυνητικές απειλές των εσόδων, και που θα εισηγείται ενέργειες για τη βελτίωση της απόδοσης.
15 Δημιουργήστε ομάδα που θα είναι υπεύθυνη να εντοπίζει και να συντονίζει δραστηριότητες για την πρόληψη απάτης στον ΦΠΑ.
16 Δώστε σαφείς οδηγίες και εκδώστε εγχειρίδια για την αξιολόγηση κινδύνου κατά την εγγραφή για επιτόπιες επισκέψεις.
17 Εφαρμόστε μια ταχεία διαδικασία για τη διαγραφή αγνοούμενων εμπόρων από το σύστημα ΦΠΑ.
18 Αναπτύξτε ένα μνημόνιο συνεργασίας με τον γενικό εισαγγελέα για να διασφαλίσετε ότι δίνεται άμεση προτεραιότητα σε σοβαρές υποθέσεις φορολογικής απάτης και κάντε διευθετήσεις για την εκπαίδευση της γενικής εισαγγελίας στη φορολογική νομοθεσία.
«Σε απραγία ο μηχανισμός»
Χαμηλές επιδόσεις στα «υψηλά πλούτη»
Οι έλεγχοι για τη φοροδιαφυγή μοιάζουν με... σουρωτήρι και είναι χαρακτηριστικές οι αναφορές που κάνουν οι συγγραφείς της έκθεσης: «Η αποστολή εκφράζει ανησυχίες ότι οι εργασίες έχουν υποπέσει σε απραγία», επισημαίνει περιγράφοντας τις επιδόσεις στον τομέα της είσπραξης εσόδων από τα «Πρόσωπα Υψηλού Καθαρού Πλούτου / Ελεύθεροι Επαγγελματίες Υψηλού Εισοδήματος» και συνεχίζει: «Η όρεξη για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ατόμων υψηλού πλούτου και των ελεύθερων επαγγελματιών υψηλού εισοδήματος κινδυνεύει να εξασθενήσει».
«Η αποστολή συμπέρανε ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος από απάτες ΦΠΑ. Υπάρχουν μόνο λίγα μέτρα για τον εντοπισμό και την πρόληψη απάτης ΦΠΑ», λέει σε άλλο σημείο η έκθεση και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο που αφορά τις απάτες ΦΠΑ και υπογραμμίζει: «Υπάρχει ευρέως διαδεδομένη φοροδιαφυγή και απάτη ΦΠΑ σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς.
Οι απάτες που περιλαμβάνουν εταιρείες-φαντάσματα μπορεί να έχουν καταστρεπτικές επιπτώσεις στα έσοδα. Από τα 35,5 δισ. ευρώ που οφείλονται από τους 1.500 μεγαλύτερους οφειλέτες, περίπου 21% αφορά τον ΦΠΑ».
Στο τμήμα της έκθεσης που αφορά τις απάτες του ΦΠΑ, η τρόικα τονίζει ότι «υπάρχουν ελάχιστες (ή καθόλου) ποινικές διώξεις για τα αδικήματα ΦΠΑ» και προτρέπει τη φορολογική διοίκηση να διαπραγματευτεί με τον γενικό εισαγγελέα ώστε να δίνεται μεγαλύτερη προτεραιότητα σε σοβαρές υποθέσεις απάτης».
Φορολογικές οφειλές
(Σεπτέμβριος 2012)

• Παλιές οφειλές 43,6 δισ.
• Αμφίβολοι και επισφαλείς οφειλέτες* 24,7 δισ.
• Χρεοκοπημένα άτομα και επιχειρήσεις 8,5 δισ.
• Αφερέγγυες δημόσιες επιχειρήσεις 3 δισ.
• Αλλες 7,4 δισ.

Νέες οφειλές 9,4 δισ.

• Μία μοναδική μη εισπράξιμη υπόθεση 4,8 δισ.
• Αλλες 4,6 δισ.

Σύνολο οφειλών 53 δισ.
* Περίπου 21.000 φορολογούμενοι έχουν επισημανθεί στο σύστημα σαν αμφίβολοι οφειλέτες. Οι τοπικές ΔΟΥ έχουν συμπεράνει ότι δεν υπάρχει προοπτική είσπραξης. Οι οφειλές είναι παλιές και πολλές αφορούν πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.
Δημιουργία ειδικής ομάδας
«Απαλλαγή» ΦΠΑ για επιχειρήσεις με τζίρο κάτω από 10.000 ευρώ
Να εξαιρεθούν από το καθεστώς του ΦΠΑ οι μικρές επιχειρήσεις που κάνουν ετήσιο τζίρο κάτω από 10.000 ευρώ ζητά η τρόικα από την κυβέρνηση.
Ταυτόχρονα συστήνει τη συγκρότηση ειδικής ομάδας, εκπαιδευμένης, στον εντοπισμό και την πρόληψη της απάτης με τον ΦΠΑ.
Οι δανειστές συστήνουν στην κυβέρνηση την εφαρμογή κοινοτικής οδηγίας από τη χώρα μας, που μπορεί να εξαιρεί από το σύστημα του ΦΠΑ φορολογουμένους των οποίων ο τζίρος δεν ξεπερνά τα 10.000 ευρώ. Σε άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ το κατώτατο όριο είναι 25.000 ευρώ.
Οπως αναφέρεται στην έκθεση, το κόστος διαχείρισης των μικρών εταιρειών που συμμετέχουν στο καθεστώς του ΦΠΑ είναι υψηλό. Το 1/3 των απαιτήσεων επιστροφής δημιουργείται από φορολογούμενα πρόσωπα των οποίων ο τζίρος δεν είναι υψηλότερος από 10.000 ευρώ.
Ετσι, προτείνει η τρόικα την εφαρμογή ενός κατώτατου ορίου εγγραφής που θα ανακούφιζε τη Γενική Γραμματεία Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων από την παρακολούθηση ενός μεγάλου αριθμού μικρών επιχειρήσεων που αποδίδουν πολύ λίγα ή αρνητικά έσοδα.
Για να γίνει περισσότερο κατανοητό, στην έκθεση της τρόικας σημειώνεται πως περίπου το 42% των φορολογουμένων που δηλώνουν τζίρο κάτω από 10.000 ευρώ παράγουν αρνητικό ΦΠΑ της τάξης του 2% των καθαρών υποχρεώσεων. Αυτό σημαίνει ότι 415.548 επιχειρήσεις δηλώνουν πιστώσεις ΦΠΑ που ξεπερνούν τις υποχρεώσεις μειώνοντας έτσι τα έσοδα.
Εξάλλου, οι δανειστές στην έκθεσή τους μιλούν για «ευρέως διαδεδομένη φοροδιαφυγή και απάτη ΦΠΑ σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς του ΦΠΑ». Υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με το ΣΔΟΕ έχουν εντοπιστεί 450.000 πλαστά ή εικονικά τιμολόγια από το 2009, απάτες ΦΠΑ με τους αποκαλούμενους «αφανείς εμπόρους», καθώς και απάτες στις εισαγωγές. Οι συγγραφείς της έκθεσης μιλούν για πολύμορφες απάτες, από τη χρήση απλών πλαστών τιμολογίων μέχρι τα δίκτυα γνήσιων και ψεύτικων εταιρειών μέσα και έξω από την Ελλάδα.
Μεταξύ άλλων η τρόικα συστήνει στην κυβέρνηση: «Αναπτύξτε ένα μνημόνιο συνεργασίας με τον γενικό εισαγγελέα για να διασφαλίσετε ότι δίνεται άμεση προτεραιότητα σε σοβαρές υποθέσεις φορολογικής απάτης και κάντε διευθετήσεις για την εκπαίδευση της γενικής εισαγγελίας στη φορολογική νομοθεσία».
Η τρόικα δίνει επίσης έμφαση και στην καθυστέρηση της επιστροφής του ΦΠΑ. Η καθυστέρηση οφείλεται στο ότι οι εφορίες δεν έχουν το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό για τη διεξαγωγή ελέγχων επιστροφής των ποσών.
Αμφίβολοι 21.000 οφειλέτες
Διαγραφή 40 δισ. από τα ανείσπρακτα 53 δισ.
Το αστρονομικό ποσό των 40 δισ. ευρώ από το σύνολο των ανείσπρακτων οφειλών ύψους 53 δισ. ευρώ δεν μπορεί να εισρεύσει στα δημόσια ταμεία.
Αυτό διαπιστώνει η έκθεση και προτείνει τη διαγραφή του ποσού, λογιστικά και χωρίς να χάσει το δικαίωμα της διεκδίκησής τους, αλλά και την εφαρμογή του μέτρου της κατάσχεσης, γενικά, ληξιπρόθεσμων οφειλών από τους τραπεζικούς λογαριασμούς όσων τα χρωστούν.
Πέραν αυτών η τρόικα εισηγείται στην κυβέρνηση την ενεργοποίηση μηχανισμού αυτόματων υπενθυμίσεων και προειδοποιήσεων, ιδιαίτερα για τα 2,3 εκατομμύρια των φορολογουμένων που χρωστούν μικρές οφειλές κάτω από 3.000 ευρώ η καθεμία, συνολικού ύψους 1,1 δισ. ευρώ. Προτείνει επίσης τη λειτουργία τηλεφωνικού κέντρου με προσωπικό το οποίο κάνοντας κλήσεις θα επιδιώκει τη διευθέτηση των ποσών αυτών από τους οφειλέτες.
Η έκθεση λέει επίσης πως τα ανείσπρακτα έσοδα θα μπορούσαν να διεκδικηθούν από τους 5.770 οφειλέτες με χρέη προς το Δημόσιο από 300.000 ευρώ έως 1 εκατ. ευρώ ο καθένας. Είναι δυνατόν να εισπραχθούν 3,1 δισ. ευρώ.
Αξιο αναφοράς, επίσης, από την έκθεση είναι το γεγονός πως περίπου 21.000 φορολογούμενοι από τη λίστα των 53 δισ. ευρώ θεωρούνται αμφίβολοι και επισφαλείς. Αυτοί χρωστούν 24,7 δισ. ευρώ. Τα χρεοκοπημένα άτομα και οι χρεοκοπημένες επιχειρήσεις που δεν έχουν να δώσουν οφείλουν 8,5 δισ. ευρώ.Οι νέες οφειλές ανέρχονται σε 9,4 δισ. ευρώ και από αυτές μόνο μία είναι χαμένη υπόθεση αλλά με ποσό της τάξης των 4,8 δισ. ευρώ.
Λίγοι οι ελεγκτές
Η έκθεση αναφέρεται και στους «Μεγάλους Φορολογουμένους». Σύμφωνα με τους συγγραφείς της, «η Μονάδα Μεγάλων Φορολογουμένων συνεχίζει να είναι κατά πολύ ελλιπώς επανδρωμένη. Σαν αποτέλεσμα η κυβέρνηση χάνει έσοδα. Πάνω από 700.000 ευρώ σε πρόσθετους φόρους και ποινές εισπράττονται κατά μέσο όρο σε κάθε πλήρη έλεγχο». Ο αριθμός των ελεγκτών είναι μόλις 43 άτομα και χρειάζονται συνολικά 140 εκπαιδευμένοι υπάλληλοι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σαν σήμερα «έφυγε» ο δημιουργός του Πύργου του Άιφελ- Γκιστάβ Άιφελ (Gustave Eiffel)

---

 

 

Πριν από 88 ακριβώς χρόνια, στις 27 Δεκεμβρίου 1923, έφυγε από τη ζωή ο μηχανικός και επιχειρηματίας Γκιστάβ Άιφελ, που σχεδίασε και κατασκεύασε τον πύργο σήμα-κατατεθέν του Παρισιού.
Ο Γκιστάβ Άιφελ γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1832 στη Ντιζόν της Γαλλίας. Αρχικά, αν και με γαλλική υπηκοότητα, είχε το γερμανικό επώνυμο Bönickhausen, αλλά το 1879 το τροποποίησε σε Άιφελ, υιοθετώντας ουσιαστικά το παρατσούκλι που είχε αποκτήσει ένας πρόγονός του όταν, στις αρχές του 18ου αιώνα, είχε μεταναστεύσει στη Γαλλία από τη γερμανική περιοχή Eifel.
Τα πρώτα βήματα
Κατά τη διάρκεια των νεανικών του χρόνων, τη μεγαλύτερη επιρροή δέχτηκε από δύο θείους του χημικούς, τον Jean-Baptiste Mollerat και τον Michel Perret, οι οποίοι του μετέδωσαν πολλές γνώσεις σε πολλούς τομείς: από τη χημεία και τη μηχανολογία έως τη θρησκεία και τη φιλοσοφία. Ο Άιφελ ήταν εξαιρετικά έξυπνος, αλλά όχι ιδιαίτερα μελετηρός. Θεωρούσε τις ώρες που περνούσε στο σχολείο άνευ ουσίας.
Αρχικά, ο Άιφελ εκδήλωσε ενδιαφέρον όχι για τη μηχανική, αλλά για την ιστορία και τη λογοτεχνία. Ωστόσο, στη συνέχεια, παρακολούθησε μαθήματα στο Sainte Barbe College του Παρισιού, προκειμένου να προετοιμαστεί για τις εισαγωγικές εξετάσεις στην πιο αξιόλογη πανεπιστημιακή σχολή μηχανολογίας της πόλης. Τελικά, κατάφερε να σπουδάσει χημεία στην Ecole Centale des Arts et Manufactures της γαλλικής πρωτεύουσας, μια από τις καλύτερες σχολές μηχανολογίας στην Ευρώπη. Μετά την αποφοίτησή του, βρήκε την πρώτη του δουλειά σε μια εταιρεία κατασκευής γεφυρών σιδηροδρόμων, όπου ξεχώρισε για την αποδοτικότητά του και ανήλθε πολύ γρήγορα σε υψηλόβαθμες θέσεις.
Η διεθνής αναγνώριση
Η αναγνώριση των ιδιαίτερων ικανοτήτων του Γκιστάβ Άιφελ ήρθε με τον σχεδιασμό και την κατασκευή του πύργου που εξελίχθηκε σε σήμα-κατατεθέν του Παρισιού. Το εν λόγω έργο δημιουργήθηκε με σκοπό να αποτελέσει την είσοδο για την έκθεση Uneversell. Η κατασκευή του άρχισε το 1887 και ολοκληρώθηκε το 1889. Τριακόσιοι εργάτες ένωσαν 18.038 κομμάτια αδιάβροχου σιδήρου με 2,5 εκατομμύρια πριτσίνια, βασιζόμενοι σε μια στατική μελέτη του Maurice Koechlin. Ο κίνδυνος ατυχήματος ήταν μεγάλος, καθώς, σε αντίθεση με την κατασκευή των σύγχρονων ουρανοξυστών, ο πύργος ήταν σε ανοιχτό πλαίσιο, χωρίς κανέναν ενδιάμεσο όροφο εκτός από δύο πλατφόρμες. Ωστόσο, επειδή ο Άιφελ είχε λάβει προληπτικά μέτρα ασφαλείας, μόνο ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του. Το έργο εγκαινιάστηκε στις 31 Μαρτίου 1889 και άνοιξε για το κοινό στις 6 Μαΐου 1889.
Ο πύργος του Άιφελ έχει περισσότερους από 100 ορόφους, για την κατασκευή του χρειάστηκαν 7000 τόνοι ατσάλι, ενώ δαπανήθηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο δολάρια, ποσό τεράστιο για την εποχή. Έχει ύψος 325 μέτρα (300 χωρίς την κεραία), βάρος 10.100 τόνους και η κατασκευή του είναι τόσο σταθερή ώστε παρεκκλίνει μόλις έως 7,5 εκατοστά με σφοδρό άνεμο.
Διαθέτει τρία επισκέψιμα επίπεδα, καθένα προσβάσιμο με σκάλες ή με ανελκυστήρα. Για την άνοδο μέχρι το πρώτο επίπεδο χρειάζονται 300 βήματα (το ίδιο και για το δεύτερο). Το τρίτο και μεγαλύτερο επίπεδο είναι προσβάσιμο μόνο με τον ανελκυστήρα. Και το πρώτο και το δεύτερο επίπεδο διαθέτουν εστιατόριο.
Ο πύργος του Άιφελ ήταν το πιο ψηλό κτίριο στον κόσμο μέχρι που το ξεπέρασε το Εμπάιρ Στέιτ της Νέας Υόρκης το 1931.
Το εν λόγω έργο επικρίθηκε σε μεγάλο βαθμό από το κοινό όταν κατασκευάστηκε, καθώς πολλοί το θεωρούσαν αντιαισθητικό. Οι καθημερινές εφημερίδες γέμισαν με επιστολές οργής από την καλλιτεχνική κοινότητα του Παρισιού.
Ο μυθιστοριογράφος Γκυ ντε Μωπασσάν δήλωσε ότι επισκεπτόταν το εστιατόριο του πύργου καθημερινά για το μεσημεριανό του γεύμα. Όταν τον ρώτησαν τον λόγο, απάντησε ότι ήταν το μοναδικό μέρος στο Παρίσι, όπου κάποιος δεν μπορούσε να δει την αντιαισθητική εξωτερική όψη του.
Ο Γκιστάβ Άιφελ είχε πάρει άδεια για να διατηρηθεί ο πύργος επί 20 έτη· προοριζόταν για να διαλυθεί το 1909, όταν η ιδιοκτησία του θα είχε επανέλθει στον Δήμο Παρισιού. Η πόλη είχε προγραμματίσει να τoν γκρεμίσει (μέρος των αρχικών κανόνων του διαγωνισμού για ένα πύργο ήταν πως μπορούσε εύκολα να κατεδαφιστεί), αλλά, επειδή αποδείχτηκε χρήσιμος για σκοπούς επικοινωνίας, επετράπη η παραμονή του και μετά τη λήξη της άδειας.
Με το πέρασμα των ετών και παρά την αρχική αποδοκιμασία, ο πύργος του Άιφελ έγινε σήμα-κατατεθέν της γαλλικής πρωτεύουσας και ένα από τα γνωστότερα κτίρια διεθνώς.
Σήμερα, 88 χρόνια αργότερα, μελετάται η ιδέα να μετατραπεί το εν λόγω έργο στο μεγαλύτερο δέντρο του κόσμου. Η γαλλική εταιρία Ginger, που ειδικεύεται σε κτίρια οικολογικού σχεδιασμού, προτείνει να «γεμίσει» το σιδερένιο πλαίσιό του με 600.000 φυτά. Το συγκεκριμένο σχέδιο υπόσχεται ναι απαλλάξει από τους παρισινούς αιθέρες 87,8 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, αλλά παράλληλα εκτιμάται ότι θα κοστίσει 72,5 εκατομμύρια ευρώ. Το ενδεχόμενο υλοποίησής του μελετάται από το Δημοτικό Συμβούλιο του Παρισιού.
Λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι ο Γκιστάβ Άιφελ έκανε την τεχνική μελέτη και για το Άγαλμα της Ελευθερίας, δώρο της Γαλλίας προς τις ΗΠΑ ως σύμβολο της γαλλοαμερικανικής φιλίας, μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο.
Η πορεία προς το τέλος
Η φήμη του γνωστού κατασκευαστή αμαυρώθηκε όταν το όνομά του ενεπλάκη σε οικονομικό σκάνδαλο σχετικά με το εγχείρημα της γαλλικής Διώρυγας του Παναμά. Ο ίδιος δεν είχε καμία σχέση, γεγονός που αποδείχθηκε τελικά στο δικαστήριο.
Προς το τέλος της ζωής του, άρχισε να μελετά την αεροδυναμική, με την οποία ωστόσο δεν πειραματίστηκε ποτέ.
Ο Γκιστάβ Άιφελ πέθανε στις 27 Δεκεμβρίου 1923 στο σπίτι του στην οδό Rabelais του Παρισιού. Τις στιγμές του θανάτου του άκουγε την πέμπτη συμφωνία του Μπετόβεν.


ΠΗΓΗ: tvxs.gr

Διαβάστε περισσότερα

Μην καταπιέζετε το φτάρνισμα σας. Διαβάστε τι μπορείτε να πάθετε...

Μην καταπιέζετε το φτάρνισμα σας. Διαβάστε τι μπορείτε να πάθετε...

Πόσες φορές δεν θελήσατε να φταρνιστείτε και για κάποιο λόγο καταπιέσατε την ανάγκη σας αυτή; Σίγουρα πολλές, και έχει συμβεί σε όλους μας.

Σκεφτήκατε ποτέ όμως τι μπορείτε να πάθετε εάν καταπιέζετε το φτάρνισμα σας; Διαβάστε και θα εκπλαγείτε Οι αστικοί μύθοι έλεγαν ότι ποτέ δεν πρέπει να καταπιέζουμε το φτάρνισμα μας γιατί μπορεί να... εκραγεί το κεφάλι μας. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Κανένα κεφάλι δεν πρόκειται να σκάσει, αν και συχνά όταν καταπιέζουμε το φτάρνισμα νιώθουμε ένα πόνο – στιγμιαίο- στα μάτια στη μύτη και στα αυτιά.

Σύμφωνα με τους γιατρούς το φτάρνισμα είναι μια διαδικασία η οποία για να γίνει συμμετέχουν πολλές περιοχές του εγκεφάλου μας. Για να ξεκινήσει όμως η διαδικασία αυτή χριεάζεται να διεγερθούν με κάποιο τρόπο οι μεμβράνες της μύτης. Αλήθεια σε πόσες ταινίες δεν έχουμε δει να γαργαλάνε κάποιον με ένα φτερό στη μύτη και να φταρνίζεται. Μόλις λοιπόν πυροδοτηθεί η διαδικασία του φταρνίσματος και ενεργοποιηθεί ο εγκέφαλος ακολουθεί μια ταχύτατη όσο και στιγμιαία αποβολή αέρα από το στόμα μας.

Η εκτόξευση αυτή εκτός από αέρα περιλαμβάνει και εκατομμύρια σταγονίδια σάλιου, τα οποία βγαίνουν από το στόμα με την ταχύτητα τυφώνα. Ναι καλά διαβάσατε οι ταχύτητα εκτόξευσης αέρα και σάλιου κατά το φτάρνισμα ξεπερνάει τα 160 χιλιόμετρα την ώρα. Η ένταση που βιώνει η μύτη και το στόμα μας και η ενέργεια που βγαίνει, εάν παρεμποδιστεί, με το να κλείσουμε τη μύτη μας, ή το στόμα μας, ή να προσπαθήσουμε να μειώσουμε την ένταση του φταρνίσματος, μπορεί να... αυτοτραυματιστούμε.

Δηλαδή μπορεί να συμβούν τα εξής:

Να ματώσει η μύτη μας, να βουλώσουν στην καλύτερη περίπτωση τα αυτιά μας, και στη χειρότερη να πάθουμε ρήξη τυμπάνου. Επίσης μπορεί να πάθουμε ξαφνικούς ιλίγγους ή κάποιο οίδημα στο πρόσωπο μας. Το χειρότερο όμως που μπορούμε να πάθουμε είναι να αποκολληθεί ο αμφιβληστροειδής του ματιού μας. Τρομάξατε με όσα διαβάσατε; Την επόμενη φορά που θα θελήσετε να φταρνιστείτε, απλά καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με ένα μαντήλι και “δώστε του να καταλάβει”.
Κάντε το άφοβα και με ένταση...

iatropedia.gr

Διαβάστε περισσότερα

Κουρεμένοι οι νέοι μισθοί – Οι μειώσεις από την πρωτοχρονιά

- Έρχεται η νέα αυξημένη παρακράτηση φόρου

- Σημαντικές διαφορές μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα

- Και πάλι αδικημένοι όσοι έχουν μεσαίο εισόδημα

Πρωτοχρονιάτικος μποναμάς είναι και πάλι οι... φόροι για τους συνήθεις υπόπτους, όσους δηλαδή δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν και έτσι επωμίζονται τα φορολογικά βάρη.

Με την αρχή του χρόνου αλλάζει και πάλι η παρακράτηση φόρου στα μηνιαία εισοδήματα. Επιβαρύνονται πλέον όσοι είναι άγαμοι και έχουν εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ το χρόνο, αλλά και όσοι έχουν δυο παιδιά που θα χάνουν σχεδόν 20 ευρώ το μήνα....

Μόνο όσοι έχουν εισοδήματα ως 20.000 θα έχουν όφελος, ενώ εφέτος λόγω της κατάργησης των δώρων υπάρχει σημαντική διαφορά στην παρακράτηση φόρου μεταξύ ιδιωτικών και δημοσίων υπαλλήλων.

 

Ιδιωτικοί υπάλληλοι

Εισόδημα παρακράτηση 2012- παρακράτηση 2013

9.000                  28 ευρώ                               0

11.000                42 ευρώ                              22 ευρώ

12.000                49 ευρώ                             38 ευρώ

14.000                74 ευρώ                             69 ευρώ

16.000               100 ευρώ                          100 ευρώ

20.000               170 ευρώ                           162 ευρώ

25.000               258 ευρώ                           267 ευρώ

30.000               374 ευρώ                           415 ευρώ

40.000              620 ευρώ                            710 ευρώ

50.000              888 ευρώ                            1.000 ευρώ

 

Δημόσιοι υπάλληλοι

Εισόδημα παρακράτηση 2012- παρακράτηση 2013

9.000                     32 ευρώ                          0

11.000                   49 ευρώ                        26 ευρώ

12.000                   57 ευρώ                       44 ευρώ

14.000                  87 ευρώ                        80 ευρώ

16.000                 116 ευρώ                      116 ευρώ

20.000                 198 ευρώ                       189 ευρώ

25.000                  301 ευρώ                      312 ευρώ

30.000                 436 ευρώ                       484 ευρώ

40.000                 724 ευρώ                       829 ευρώ

50.000                1.035 ευρώ                    1.173 ευρώΔιαβάστε επίσης:

Διαβάστε περισσότερα

Αν κάναμε ό,τι το BBC, θα ήμασταν φυλακή

Του Κώστα Βαξεβάνη
Το BBC δημοσίευσε ένα συγκλονιστικό ηχητικό ντοκουμέντο. Μέλη της Χρυσής Αυγής, συνομιλούν μεταξύ τους και παραπονιούνται γιατί δεν χτύπησαν τον Στρατούλη ακόμη περισσότερο. Αποκαλύπτεται έτσι η υποκρισία της Χρυσής Αυγής η οποία είχε αρνηθεί οποιαδήποτε σχέση με το περιστατικό και επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά το συμπέρασμα, πως πρόκειται για εγκληματικές ομάδες με τον μανδύα της πολιτικής.
Φαντάζομαι πως δεν υπάρχει λογικός ‘Ελληνας που δεν καταλαβαίνει την σημασία του ρόλου που έπαιξε ο δημοσιογράφος. Όπως έλεγε ο Όργουελ,καθήκον του δημοσιογράφου είναι να αποκαλύπτει όσα οι άλλοι θέλουν να κρύψουν, οτιδήποτε άλλο είναι δημόσιες σχέσεις.
Σε μια δημοσιογραφία «δημοσίων σχέσεων» και συγκάλυψης στην Ελλάδα, ο ρόλος του δημοσιογράφου του BBC φαντάζει ουσιαστικός. Διάβασα σχόλια στο twitter που έλεγαν «πού είναι ένας Έλληνας δημοσιογράφος να κάνει το ίδιο». Αυτό που αγνοούν όλοι είναι πως αν έλληνας δημοσιογράφος έκανε το ίδιο, θα ήταν ήδη στη φυλακή από τα «τάγματα νομικής ευαισθησίας» της προϊσταμένης της Εισαγγελίας Αθηνών.
Ο λόγος είναι πως ο ελληνικός νόμος, θεωρεί οποιαδήποτε υποκλοπή ακόμη και τέτοιας συνομιλίας, ως εγκληματική. Τη χαρακτηρίζει κακούργημα. Στην Ελλάδα φτιάχτηκαν μια σειρά από νόμοι, οι οποίοι με το πρόσχημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων ή του απορρήτου, δημιουργούν ένα κλοιό προστασίας όχι για τα δικαιώματα,αλλά για αυτόν που παρανομεί.Είναι νόμοι οι οποίοι ενώ εμφανίζονται να προστατεύουν τις ιερές αγελάδες των δικαιωμάτων,στην πραγματικότητα είναι Ιερά Εξέταση για την αλήθεια.
Αν για παράδειγμα έχω στη διάθεσή μου μια ηχογραφημένη συνομιλία στην οποία αποδεικνύεται πως για παράδειγμα πρώην υπουργός συναλλάσεται με εμπόρους ναρκωτικών, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί γιατί είναι «παρανόμως κτηθείσα». Παλιότερα ο νόμος παρείχε την ίδια προστασία σε ό,τι αφορά τα προσωπικά δικαιώματα, αλλά εξαιρούσε τις περιπτώσεις στις οποίες αποδεικνυόταν κίνδυνος για το δημόσιο συμφέρον. Αυτή η εξαίρεση,εξαφανίστηκε για ευνόητους λόγους. Το σύστημα δεν θέλει μπελάδες.
Έτσι αν έχω σήμερα μια συνομιλία στην οποία αποδεικνύεται πως η ενέδρα που στήθηκε τον Σεπτέμβριο στο σπίτι μου, έγινε π.χ με εντολή κάποιου πολιτικού και την δημοσιεύσω, θα πάω φυλακή για παραβίαση των προσωπικών δεδομένων του εντολέα και επίδοξου δολοφόνου μου.
Αυτή η νομική σχιζοφρένεια, δεν είναι ούτε τυχαία , ούτε αποτέλεσμα κάποιας γραφειοκρατίας. Είναι επιλογή του συστήματος για να αυτοπροστατεύεται. Το πρόσχημα και η ευκαρία για να νομοθετηθεί, ήταν οι έφοδοι του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου με την κάμερα παντού, ακόμη και σε κρεβατοκάμαρες. Έτσι κουνώντας την έλλειψη ορίων του Τριανταφυλλόπουλου ως άλλοθι,το σύστημα κατάφερε με έναν ακόμη τρόπο να φιμώσει τη δημοσιογραφία.
Έχω επίσης βάσιμες υπόνοιες, πως αυτοί που επεξεργάστηκαν το νόμο, είχαν και οι ίδιοι προσωπικούς λόγους και όχι νομικούς, να δημιουργηθεί ένα στεγανό σύστημα για να προστατεύσουν το πρόσωπό τους. Μαζί με το νόμο Βενιζέλου για τα ΜΜΕ, δημιουργήθηκε ένα ισχυρό ανάχωμα για την πραγματική δημοσιογραφία και όχι αυτή που τρώει μαζί τους, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Το αποτέλεσμα είναι πως η Ελλάδα αυτή τη στιγμή μοιάζει με εκείνον τον Αμερικανό στον οποίο κάποιος φίλος του, του λέει «ο αδελφός σου έχει σκοτώσει 50 ανθρώπους» και εκείνος ρωτάει «εσύ πού το ξέρεις;». «Μα διάβασα το ημερολόγιό του» απαντάει ο άλλος. «Τι; Διάβασες το ημερολόγιό του χωρίς την άδειά του;», εξοργίζεται ο αδελφός του δολοφόνου.
Κάπως έτσι η Ελλάδα της νομιμότητας θεωρεί πως το διάβασμα του ημερολογίου της διαφθοράς και της παρανομίας είναι μεγαλύτερο έγκλημα από την καθημερινή δολοφονία της αλήθειας.

Διαβάστε περισσότερα

Μπορούμε να φέρουμε εξάρες με το ζόρι;

Αν ρωτήσετε έναν ταβλαδόρο, θα σας πει ότι αυτά δεν γίνονται

Καλώς ή κακώς, οι γιορτινές μέρες που διανύουμε εκτός από όλα τα άλλα έχουν συνδεθεί και με τη θεά Τύχη και τα παιχνίδια της. Αν εφέτος αντί για την παραδοσιακή τριανταμία προτιμήσετε να στραφείτε σε κάτι διαφορετικό, μία από τις προτάσεις των μεγαλύτερων καζίνων του κόσμου είναι τα ζάρια. Προτού αποφασίσετε να δοκιμάσετε τις δυνάμεις σας σε αυτό το παιχνίδι - το οποίο εύκολα από τις «επαγγελματικές» αίθουσες μπορεί να μεταφερθεί στο σαλόνι του σπιτιού σας - φανταζόμαστε ότι θα θέλατε να ξέρετε ποιες είναι οι πιθανότητές σας να φύγετε κερδισμένος από το τραπέζι.

Δυστυχώς αυτή είναι μια ερώτηση στην οποία κανένας δεν μπορούσε να σας απαντήσει με σαφήνεια - τουλάχιστον ως τώρα. Οι πιθανότητες που διέπουν το «ρίξιμο» του ζαριού είναι ένα πρόβλημα που έχει απασχολήσει μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά των μαθηματικών, και όχι μόνο, εδώ και αιώνες, αν όχι χιλιετίες. Ο Γαλιλαίος και ο Πέτερ Χόιγκενς έγραψαν διατριβές για τα παιχνίδια με τα ζάρια ενώ ο Μπλεζ Πασκάλ και ο Πιερ-Σιμόν ντε Φερμά συζητούσαν το ζήτημα σε επιστολές που αντήλλασσαν μεταξύ τους. Οσο και αν ορισμένοι φαίνονται να παίζουν «μιλητό» τάβλι φέρνοντας εξάρες ή ασόδυο ακριβώς όταν το χρειάζονται και όσο και αν κάποιοι άλλοι κατηγορούνται ότι «τσιμπάνε» τα ζάρια, ένας μαθηματικός τύπος για την πρόβλεψη της πορείας που θα ακολουθήσει ένα ζάρι από τη στιγμή που θα φύγει από τα δάχτυλά σας ώσπου να προσγειωθεί ακίνητο μπροστά σας δεν υπήρχε. Η γενική άποψη ήταν ότι επρόκειτο για ένα γεγονός απόλυτα τυχαίο, η έκβαση του οποίου δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί εκ των προτέρων.

Το ζάρι δεν το κυβερνά η Τύχη...

Καρέ-καρέ στην κάμερα υψηλής ταχύτητας: οι διαδοχικές αναπηδήσεις ενός ζαριού σε σχήμα κύβου επάνω σε μια επιφάνεια από καθρέφτη. Οι ερευνητές μελέτησαν επίσης άλλες επιφάνειες, όπως π.χ. από φελλό.


Τώρα μια ομάδα μαθηματικών από την Πολωνία κατόρθωσε να αναπτύξει το πρώτο τρισδιάστατο θεωρητικό μοντέλο για το ρίξιμο του ζαριού. Οι ερευνητές μάλιστα δεν συνέταξαν μόνο τις απαραίτητες εξισώσεις, αλλά επιπλέον «τεστάρισαν» τα θεωρητικά τους ευρήματα στην πράξη, «παρακολουθώντας» με μια κάμερα υψηλής ταχύτητας την κίνηση του ζαριού καρέ-καρέ και διαπιστώνοντας ότι αυτή ακολουθεί τις προβλέψεις τους. Το κύριο συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν ύστερα από πολυετείς μελέτες ανατρέπει την κρατούσα άποψη: αποκαλύπτει ότι το ρίξιμο του ζαριού δεν είναι τελικά τυχαίο, αλλά εξαρτάται από κάποιες πολύ συγκεκριμένες παραμέτρους.

Μη βιαστείτε παρ' όλα αυτά να ενθουσιαστείτε, θεωρώντας ότι ήρθε επιτέλους η στιγμή να τινάξετε όλες τις μπάνκες στον αέρα. Οπως σπεύδουν να τονίσουν στη μελέτη τους, η οποία έχει γίνει δεκτή προς δημοσίευση στην επιθεώρηση «Chaos», ο προσδιορισμός - ή, ακόμη καλύτερα, ο έλεγχος -  αυτών των παραμέτρων είναι τόσο δύσκολος ώστε μάλλον θα πρέπει να δεχθούμε πως το αν θα φέρουμε ντόρτια ή εξάρες τελικά στην πράξη εναπόκειται κατά κύριο λόγο στην τύχη. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε και εσείς να... βάλετε ένα χεράκι: η έρευνα ανέδειξε για πρώτη φορά ορισμένα άγνωστα ως τώρα συμπεράσματα - tips που μπορούν να βοηθήσουν δεινούς ταβλαδόρους, επίδοξους «βασιλιάδες» του καζίνου αλλά και απλούς ερασιτέχνες του Γκρινιάρη να «σπρώξουν» λίγο την τύχη προς το μέρος τους.

Οι πλευρές που είναι «πιο ίσες από τις άλλες»

Το κυριότερο είναι ότι, για να παραφράσουμε τον Οργουελ, αν και θεωρητικά όλες οι πλευρές του ζαριού είναι ίσες, ορισμένες είναι «πιο ίσες από τις άλλες». Συγκεκριμένα, πρόκειται για αυτές που βρίσκονται επάνω και κάτω όταν ξεκινάει η κίνηση. Αυτό σημαίνει πως παρ' ότι ως τώρα θεωρούνταν πως κάθε πλευρά είχε τις ίδιες πιθανότητες να βρεθεί από πάνω - και άρα να δώσει την τιμή της στη «ζαριά» σας - οι πολωνοί μαθηματικοί διαπίστωσαν ότι είναι λιγάκι περισσότερες οι πιθανότητες της πλευράς που βρίσκεται από κάτω κατά την εκκίνηση του ζαριού να βρεθεί από κάτω και κατά την προσγείωσή του. Αυτές οι πιθανότητες γίνονται δε ακόμη πιο πολλές αν η τριβή κατά την προσγείωση είναι μεγαλύτερη - αν δηλαδή το ζάρι πέσει σε μια σχετικά μαλακή επιφάνεια.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την επιστημονική... αρχή τους. Αν και για εμάς είναι μια απλή κίνηση, το ρίξιμο του ζαριού αποτελεί ένα πρόβλημα πολυδιάστατο για τους ερευνητές, όπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο Μάρτσιν Καπιτάνιακ, διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης η οποία διεξήχθη από μαθηματικούς του Πολυτεχνείου του Λοτζ της Πολωνίας με επικεφαλής τον καθηγητή Τόμας Καπιτάνιακ. «Ενας τρόπος για να το προσεγγίσει κάποιος» διευκρινίζει «είναι με βάση τις πιθανότητες και, υπό αυτό το πρίσμα, γενικώς θεωρούνταν ότι οι πιθανότητες κάθε πλευράς να βρεθεί από πάνω είναι ίσες - σε ένα ζάρι δηλαδή σε σχήμα κύβου είναι μία προς έξι».

Ταυτοχρόνως όμως, προσθέτει, ένα ζάρι είναι ένα τέλειο στερεό σώμα και ως τέτοιο κινείται σύμφωνα με τους νόμους του Νεύτωνα. Αυτό σημαίνει ότι η κίνησή του θα πρέπει να είναι απολύτως προβλέψιμη. «Το πρόβλημα είναι ότι η εξίσωση της κίνησης του ζαριού, αν λάβει κάποιος υπ' όψιν όλες τις παραμέτρους, όπως την τριβή ή την αναπήδηση στο τραπέζι, δεν είναι εύκολο να περιγραφεί» λέει. «Ισως γι' αυτό κανένας δεν είχε φτιάξει ένα τρισδιάστατο μοντέλο πριν από εμάς. Τα προβλήματα είναι πολλά: πρέπει να κάνεις μοντέλο για την τριβή, μοντέλο για την αναπήδηση, μοντέλο για την επαφή... Ας πούμε ότι η ιδέα είναι απλή, όλοι ξέρουν να κάνουν εξισώσεις, κανένας όμως δεν είχε διάθεση να το κάνει εξαιτίας της σύνθετης μορφής αυτών των εξισώσεων».

Με 9 μποφόρ και στα Ιμαλάια λίγα αλλάζουν...

Αριθμητικός υπολογισμός της πορείας των γωνιών ενός ζαριού σε σχήμα κύβου, με δεδομένες παραμέτρους όπως η μάζα του ζαριού (m), ο συντελεστής κρούσης (x) και το μήκος της ακμής του ζαριού (α)


Ακριβώς επειδή το ζήτημα είναι τόσο σύνθετο, το Τμήμα Μαθηματικών του καθηγητή Καπιτάνιακ στο Πολυτεχνείο του Λοτζ ασχολείται με αυτό εδώ και αρκετά χρόνια. Σε προηγούμενες μελέτες οι ερευνητές είχαν εξετάσει ξεχωριστά τις διάφορες παραμέτρους - το πώς π.χ. μπορεί να επηρεάσει το ζάρι η αντίσταση του αέρα ή η τριβή του με την επιφάνεια όπου πέφτει κάθε φορά. Σε αυτό το τελευταίο υπό δημοσίευση άρθρο «χτίζουν» επάνω στα προηγούμενα ευρήματά τους για να αναπτύξουν το ολοκληρωμένο θεωρητικό μοντέλο τους.

Ισως δεν θα το περιμένατε, όμως μερικά στοιχεία που με βάση τη μηχανική θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ότι «καθοδηγούν» την κίνηση που θα ακολουθήσει το ζάρι δεν φαίνονται τελικά να παίζουν ρόλο - τουλάχιστον με τρόπο ο οποίος να μπορεί να θεωρηθεί άξιος λόγου. Η βαρύτητα στο σημείο στο οποίο βρίσκεστε, για παράδειγμα, δεν επηρεάζει σχεδόν καθόλου τη ζαριά σας. Εξίσου αμελητέα είναι και η αντίσταση του αέρα - «πρακτικά μπορεί να παραβλεφθεί εντελώς» λέει ο κ. Καπιτάνιακ -, οπότε μπορείτε να συνεχίσετε να παίζετε άφοβα το τάβλι σας με τα μελτέμια στις καλοκαιρινές σας διακοπές.

Η τριβή κάνει τη ζαριά

Μια μηχανική παράμετρος που αποδείχθηκε ωστόσο σημαντική είναι η τριβή. «Υπολογίσαμε την τριβή ανάμεσα στο ζάρι και στο τραπέζι, υπό την έννοια της ποσότητας της ενέργειας που διασκορπίζεται, του λεγόμενου συντελεστή της αντίστασης» εξηγεί ο ερευνητής. Οπως διαπίστωσαν, όσο μικρότερη είναι η τριβή τόσο πιο πολλές αναπηδήσεις θα κάνει το ζάρι προσκρούοντας στην επιφάνεια, με αποτέλεσμα η πρόβλεψη της έκβασης της κίνησής του να είναι δυσκολότερη. «Μικρότερη τριβή έχουν οι σκληρές επιφάνειες» διευκρινίζει. Οι μαλακές επιφάνειες έχουν μεγαλύτερη τριβή επειδή μπορούν να σταματήσουν επάνω τους το ζάρι αμέσως». Αυτό σημαίνει ότι αν παίζετε στο ξύλινο τάβλι η ζαριά σας είναι δυσκολότερο να προβλεφθεί. Αντιθέτως, στην πράσινη τσόχα του καζίνου τα πράγματα είναι ελαφρώς πιο προβλέψιμα.

Ελαφρώς γιατί, εξαιτίας της πολυπλοκότητας του όλου ζητήματος, τα πράγματα στα ζάρια παραμένουν εξαιρετικά ρευστά. Ακόμη και οι αναπηδήσεις δεν φαίνεται να παίζουν πάντοτε τον ίδιο ρόλο. Βεβαίως όσο πιο πολλές είναι οι αναπηδήσεις τόσο λιγότερο προβλέψιμο είναι το γεγονός, όπως όμως έδειξαν οι εικόνες της κάμερας υψηλής ταχύτητας αρκετά συχνά το ζάρι δεν άλλαζε τον προσανατολισμό του ύστερα από μια αναπήδηση.

«Τσίμπημα» ακριβείας

Η μόνη παράμετρος που φάνηκε να επηρεάζει πάντοτε το αποτέλεσμα ήταν η θέση που είχε το ζάρι όταν ξεκινούσε την κίνησή του, τη στιγμή δηλαδή που το «έριχνε» το ειδικό μηχάνημα. «Νομίζω ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι η αρχική θέση» λέει ο κ. Καπιτάνιακ. «Φανταστείτε ότι ρίχνετε ένα ζάρι στην ίδια επιφάνεια επαναλαμβανόμενα. Επειδή δεν μπορείτε να επιτύχετε την ίδια αρχική θέση, ακριβώς την ίδια, το αποτέλεσμα θα είναι διαφορετικό κάθε φορά. Φυσικά και η τριβή παίζει ρόλο, στο συγκεκριμένο πείραμα όμως η τριβή δεν έχει σημασία γιατί ρίχνετε το ίδιο ζάρι στην ίδια επιφάνεια». Το γεγονός ότι είναι τόσο δύσκολο να επιτύχουμε ακριβώς την επιθυμητή θέση, συμπληρώνει, είναι αυτό που καθιστά την κατά τα άλλα προκαθορισμένη και υπολογίσιμη πορεία της ζαριάς πρακτικά τυχαία.

Αν όλα αυτά σάς φαίνονται «ασκήσεις πολυτελείας» χρήσιμες μόνο για την εκγύμναση του πνεύματος ορισμένων μαθηματικών ή ενδιαφέρουσες μόνο για τους παίκτες των καζίνων, ίσως θα πρέπει να το ξανασκεφθείτε.

Οπως μας εξηγεί ο ερευνητής, η μελέτη της κίνησης του ζαριού μπορεί να έχει εφαρμογή σε οποιοδήποτε ασυνεχές μηχανικό σύστημα - μπορεί δηλαδή να περιγράψει κάθε μηχανικό σύστημα στο οποίο προκαλείται ασυνέχεια εξαιτίας μιας πρόσκρουσης ή ενός κραδασμού. Ως παράδειγμα αναφέρει τα συστήματα απορρόφησης των κραδασμών σε διάφορα μηχανήματα, όπως τα κρουστικά τρυπάνια.

Μπορεί να μας πει τι θα πρέπει να κάνουμε για να φέρουμε την «καλή ζαριά» στα παιχνίδια μας; «Δυστυχώς δεν μπορώ. Αν μπορούσα, θα ήμουν μάγος» απαντά.

«Εμείς είδαμε ότι η πλευρά που είναι επάνω όταν ρίχνετε το ζάρι είναι πιθανότερο να παραμείνει επάνω όταν αυτό προσγειωθεί. Είναι όμως πολύ δύσκολο να εξασφαλίσετε ότι το ζάρι θα έχει την κατάλληλη θέση όταν θα φύγει από το χέρι σας». Αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε κάτι να χάσετε αν το προσπαθήσετε - αντιθέτως, αν φροντίσετε να ξεκινάτε τη ζαριά σας με τον επιθυμητό αριθμό στο επάνω μέρος, ίσως τελικά να βγείτε κερδισμένοι.

Χάος στην πράσινη τσόχα



Η χαοτική πορεία ενός ζαριού επάνω σε ένα περιοδικά παλλόμενο τραπέζι.


Τα παιχνίδια όπως τα ζάρια και η ρουλέτα - ή ακόμη και το πιο απλό κορόνα-γράμματα - δεν λέγονται τυχαία «τυχερά». Εξαιτίας του γεγονότος ότι αρνούνται να δώσουν εκ των προτέρων ένα προβλέψιμο αποτέλεσμα με βάση τους νόμους των πιθανοτήτων και της μηχανικής, αποτελούν ένα διαχρονικό πρόβλημα για την επιστήμη. Στον 20ό αιώνα η εμφάνιση της θεωρίας του χάους φάνηκε να προσφέρει μια λογική εξήγηση στο αιώνιο παζλ, δίνοντας μια άλλου είδους «χαοτική» διάσταση στην πράσινη τσόχα των καζίνων.

Οι περισσότεροι έχουν ίσως συνδέσει τη θεωρία του χάους με τα φτερά μιας πεταλούδας που πετώντας στη Βραζιλία προκαλεί τυφώνα στο Τέξας. Το παράδειγμα θέλει να τονίσει το γεγονός ότι σε ένα αιτιοκρατικό μη γραμμικό σύστημα σαν αυτά που περιγράφονται με τη θεωρία του χάους (όπως π.χ. τα μετεωρολογικά συστήματα ή οι κινήσεις των υποατομικών σωματιδίων) οι αρχικές συνθήκες είναι πολύ σημαντικές. Εστω και μια ανεπαίσθητη μεταβολή τους - όπως το άνοιγμα των φτερών μιας πεταλούδας - μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από αντιδράσεις που θα αλλάξουν την έκβαση των πραγμάτων και το τελικό αποτέλεσμα. Για τον λόγο αυτόν λέγεται και ότι τα συστήματα αυτά χαρακτηρίζονται από φαινομενική τυχαιότητα: αν και είναι ντετερμινιστικά, δηλαδή εξελίσσονται τακτοποιημένα και καθορισμένα και κάθε άλλο παρά τυχαία, η μεγάλη «ευαισθησία» τους ως προς τις αρχικές συνθήκες μοιάζει να εισάγει κατά κάποιον τρόπο τον παράγοντα της τύχης. Από την άποψη αυτή, η θεωρία ταιριάζει «γάντι» σε παιχνίδια όπως το ζάρι ή η ρουλέτα. Τα πράγματα δεν είναι όμως τόσο απλά.

«Η θεωρία του χάους παίζει ρόλο, θα πρέπει όμως να πάτε λίγο πιο πέρα και να σκεφθείτε κάτι που λέγεται μεταβατική θεωρία του χάους» μας λέει ο κ. Καπιτάνιακ. «Πριν από χρόνια, όταν εγώ ήμουν στο δημοτικό και ξεκίνησε όλη η θεωρία του χάους, όλοι θεωρούσαν ότι όλα μπορούν να περιγραφούν με αυτήν. Και βεβαίως το φυσικό ερώτημα ήταν: "Μήπως και το ρίξιμο του ζαριού μπορεί να εξηγηθεί με αυτήν;"». Παρ' ότι οι πολωνοί μαθηματικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα πως οι αρχικές συνθήκες στο ρίξιμο του ζαριού είναι τόσο δύσκολο να καθοριστούν ώστε, αν και θεωρητικά προβλέψιμο, το γεγονός πρακτικά είναι τυχαίο, το ζάρι δεν έχει χαοτική συμπεριφορά.

«Οι χαοτικές διαδικασίες είναι συνήθως ασυμπτωτικές, εξελίσσονται επ' άπειρον» λέει ο μαθηματικός. «Το ρίξιμο του ζαριού είναι όμως πεπερασμένο, το "φινάλε" είναι η προσγείωσή του». Οπως ανακάλυψαν οι πολωνοί ερευνητές, το ζάρι μπορεί να γίνει χαοτικό - αποκτώντας «άπειρη» κίνηση - μόνο σε δύο περιπτώσεις: Η πρώτη είναι αν θεωρήσουμε ότι οι προσκρούσεις του ζαριού στην επιφάνεια στην οποία πέφτει είναι ελαστικές έτσι ώστε η ενέργεια να μη χάνεται ποτέ - σε ένα χαμιλτονιανό σύστημα, όπως ονομάζεται. Η δεύτερη είναι αν το ζάρι πέσει σε ένα τραπέζι που δονείται - κάτι το οποίο επίσης διατηρεί την ενέργεια. Και οι δύο περιπτώσεις όμως, όπως τονίζεται στη μελέτη, είναι μη ρεαλιστικές. «Νομίζω ότι το βασικό συμπέρασμα της δουλειάς μας είναι πως το ρίξιμο του ζαριού δεν είναι ούτε χαοτικό ούτε τυχαίο» καταλήγει ο ερευνητής. «Εξαιτίας όμως της δυσκολίας καθορισμού των αρχικών συνθηκών, δεν μπορούμε να προβλέψουμε τα αποτελέσματα».

Διαβάστε περισσότερα

Αλλάζουν τα δεδομένα με το νέο φορολογικό

Νέα δεδομένα σε όσους μέχρι σήμερα δεν υποχρεούνταν να υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις, φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, καθώς όσοι είναι άνω των 18 και όσοι έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα από το 2013 θα πρέπει να δηλώνουν όλα τα εισοδήματα τους στην εφορία.
 Σύμφωνα με την εφημερίδα Έθνος, δύο συγκεκριμένες διατάξεις του άρθρου 8 ορίζουν ότι:

- Κάθε φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από το αν υπόκειται ή όχι σε φόρο έχει υποχρέωση να υποβάλλει δήλωση εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του.

- Στη δήλωση αυτή αναγράφονται όλα τα εισοδήματα ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους καθώς και τα απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματα.

Όσοι μέχρι σήμερα είχαν ετήσιο εισόδημα έως 3.000 ευρώ ( τεκμαρτό 5.000 ευρώ) και δεν υποχρεούνταν να υποβάλλουν δήλωση, από το 2013 θα πρέπει να δηλώνουν στην εφορία όλα τα εισοδήματά τους, αλλά και την περιουσιακή τους κατάσταση, ενώ θα υπάγονται κανονικά στην κλίμακα φορολογίας.

Η διάταξη αυτή αναμένεται να πλήξει ιδιαίτερα τους νέους, τους ανέργους και όσους αγρότες έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, αλλά και όσους έχουν στο όνομά τους αυτοκίνητα και σπίτια μικρής αξίας που το τεκμαρτό εισόδημά τους δεν ξεπερνούσε τις. 5.000 ευρώ ετησίως.

Στο νέο φορολογικό η καταναλωτική δαπάνη ορίζεται στα 3.000 ευρώ η οποία μαζί με τα τεκμήρια μπορεί άνετα να ξεπεράσει τα 5.000 ευρώ, που είναι το αφορολόγητο όριο, γεγονός που σημαίνει πως πολλοί θα κληθούν να πληρώσουν για πρώτη φορά φόρους.

Επιπλέον, στο νέο φορολογικό αναφέρεται πως πλέον φορολογούνται κανονικά εισοδήματα που μέχρι σήμερα ήταν προαιρετική η αναγραφή τους στις δηλώσεις, όπως τόκοι από καταθέσεις ή χρηματοοικονομικά προϊόντα, αμοιβές από ΔΣ και μερίσματα ανώνυμων εταιρειών κ.α. 

Διαβάστε περισσότερα