«Αναπτυξιακό» νομοσχέδιο: Μέχρι και 4 μισθούς χάνουν οι μισθωτοί – Πώς νομιμοποιείται η υποδηλωμένη εργασία

Σαρωτικές αλλαγές και δυσάρεστες εκπλήξεις για τον κόσμο της μισθωτής εργασίας φέρνει το νέο νομοσχέδιο για τα εργασιακά. Μόνο από την νομιμοποίηση των υπερωριών στη «μερική απασχόληση» και παρά την υποτιθέμενη αύξηση 12%, οι εργαζόμενοι θα έχουν απώλειες… έως και 4 μισθούς ετησίως!

(Aπό το asfalistiko.gr – Γράφει ο Κώστας Νικολάου*)

 

Υπενθυμίζουμε ότι η μερική απασχόληση στην Ελλάδα θεσμοθετήθηκε με σκοπό τη διευκόλυνση ορισμένων επιχειρήσεων με χαμηλότερη του 8ωρου προσφορά εργασία αλλά και εργαζομένων (κατά βάση φοιτητών – γυναικών) που αναζητούσαν τέτοιες δουλειές, χωρίς, βεβαία, παρεκκλίσεις του συμφωνημένου ωραρίου και με προσαύξηση 7,5%.
Ο κανόνας αυτός παραβιάστηκε, ο θεσμός κακοποιήθηκε και… έγινε το δακτυλοδεικτούμενο μέσο παράκαμψης της εργατικής νομοθεσίας και της δηλωμένης εργασίας! Το σύνολο πλέον των επιχειρήσεων (χωρίς λόγο) προσλαμβάνουν ή μετατρέπουν τις συμβάσεις πλήρους εργασίας δήθεν σε «μερική απασχόληση», ενώ η παρεχομένη εργασία είναι πλήρης. Και με τον τρόπο αυτό κερδοσκοπούν τόσο σε βάρος των εργαζομένων, όσο και σε βάρος των ασφαλιστικών Ταμείων και της οικονομίας.
Σήμερα, το 53% των νέων προσλήψεων γίνεται με την μορφή της «μερικής απασχόλησης», ενώ τα τελευταία 10 χρόνια, 503.133 θέσεις πλήρους εργασίας… μετατράπηκαν στο καθεστώς αυτό!

Αντί, λοιπόν, για μέτρα, που θα θωρακίζουν το θεσμό αυτό, προκειμένου να παταχτούν καταχρηστικές πρακτικές υποδηλωμένης εργασίας, με το νομοσχέδιο αυτό, επί της ουσίας, οι πρακτικές αυτές ενισχύονται(!), ενώ η υποδηλωμένη εργασία νομιμοποιείται!
Συγκεκριμένα:
Νομοσχέδιο – άρθρο 55
Η νομιμοποίηση της υποδηλωμένης εργασίας έρχεται μέσα από την θεσμοθέτηση υπερωριών στη «μερική απασχόληση» και με το δικαίωμα υπέρβασης του συμφωνηθέντος χρόνου εργασίας, σε συνδυασμό με την υποχρέωση των μισθωτών να παρέχουν εργασία έως και 8 ώρες ημερησίως!
Οι εργοδότες (ελευθέρα και χωρίς λόγο) θα μπορούν δηλαδή να μετατρέπουν τις συμβάσεις πλήρους εργασίας σε «μερική απασχόληση» ή να προσλαμβάνουν στο καθεστώς αυτό, θα αναγράφεται (τυπικά) ο συμφωνηθείς χρόνος εργασίας, ο οποίος θα αποτελεί και τον νόμιμο μισθό, αλλά ο μισθωτός θα παραμένει στην διάθεση του εργοδότη έως και 8 ώρες ημερησίως, με την διαφορά ότι ο υπόλοιπος χρόνος υποτίθεται θα είναι «προσαυξημένος» κατά 12%!
Το υπουργείο Εργασίας και η κυβέρνηση ισχυρίζονται, ότι τα μέτρα αυτά στοχεύουν στην αντιμετώπιση και στη μείωση της υποδηλωμένης εργασίας! Αντίθετα, εμείς ισχυριζόμαστε (και όπως θα αποδείξουμε) ότι η υποδηλωμένη εργασία θα αυξηθεί ταχύτατα, αφού, οι εργοδότες με το νέο καθεστώς αυτό, κερδίζουν έως και 4 μισθούς ετησίως.

Αποδείξεις με παραδείγματα

Μέσα από τρία παραδείγματα θα καταδείξουμε πώς και πόσο οι επιχειρήσεις θα κερδοσκοπούν από τη διάταξη αυτή.
1ον Μισθωτός πλήρους απασχόλησης
Καταγράφουμε τις ετήσιες αποδοχές και εργοδοτικές εισφορές καθώς και το κόστος για την αποζημίωση απόλυσης ενός μισθωτού, με μηνιαίο μισθό, έστω, 1.000 ευρώ:

2ον Μισθωτός με μερική απασχόληση (4 ώρες νόμιμες + 4 υπερωρία)
Ο ίδιος μισθωτός, τώρα ως μερικώς απασχολούμενος και για τον ίδιο χρόνο απασχόλησης -4 ώρες νόμιμες και 4 ώρες ως υπερωρία και σε καλόπιστο εργοδότη.
Καθώς το ωρομίσθιο για μισθό 1.000 ευρώ αναλογεί (1000/166,6) 6 ευρώ, ο νόμιμος μισθός μειώνεται στα (83,3Χ6) 500 ευρώ, ενώ ο υπόλοιπος χρόνος (83,3 ώρες) καταβάλλεται προσαυξημένος (6Χ12%) 6,72 ευρώ. Από το γεγονός όμως ότι κατά την ετήσια άδεια και τις επίσημες αργίες δεν θα εργάζεται, ο χρόνος παρεχόμενης εργασίας μειώνεται στους 10,56 μήνες ετησίως, άρα αντίστοιχα και ο χρόνος των υπερωριών, συνεπώς:

3ον. Μισθωτός μερικής απασχόλησης (4 ώρες νόμιμες + 4ωρες «μαύρα»)
Ο ίδιος μισθωτός, σε μια συνήθη πρακτική, με τον μισό χρόνο νόμιμο και τον μισό «μαύρα» και υπό την προϋπόθεση, ότι του καταβάλουν κανονικά, την άδεια, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχα, επίδομα άδειας, αργίες, τα οποία στη «μερική απασχόληση» σπάνια καταβάλλονται σωστά, συνεπώς:

Συμπερασματικά, λοιπόν, ακόμα και στην καλύτερη περίπτωση και να τηρηθεί ο εν λόγω νόμος (μισά νόμιμα – μισά ως «υπερωρία» 12%) οι εργοδότες κερδίζουν κατά δυο μισθούς ετησίως. Επειδή, όμως, η υπερωρία δεν ελέγχεται, αυτό που θα συμβεί είναι, μισά νόμιμα – μισά «μαύρα»(!) για να κερδίζουν… από 4 μισθούς και πάνω.
Και επειδή όλα θα είναι νόμιμα και οι μετατροπές συμβάσεων πλήρους εργασίας θα γίνονται πλέον πιο εύκολα, στο εξής αυτό που θα κυριαρχεί θα είναι η δήθεν «μερική απασχόληση», ενώ η υποδηλωμένη εργασία θα γίνει… κανόνας!
Εάν τώρα, ο νομοθέτης πραγματικά ήθελε να περιορίσει την υποδηλωμένη εργασία, μόνο ένα μέτρο αρκεί: Στη μερική απασχόληση απαιτείται η αυστηρή τήρηση του συμφωνηθέντος και δηλωθέντος χρόνου απασχόλησης και να απαγορεύεται κάθε υπέρβαση των ωραρίων. Από την υπέρβαση να τεκμαίρεται πλήρης εργασία και να καταλογίζονται ασφαλιστικές εισφορές και μισθολογικές διαφορές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επιπροσθέτως, η μερική απασχόληση θα πρέπει να γίνει ποιο ακριβή, δηλαδή, να επανέλθει η προσαύξηση 7,5% που ίσχυε, αλλά και περισσότερο.
*Ο Κώστας Νικολάου είναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ

Πηγή: asfalistiko.gr

Διαβάστε περισσότερα

« Ο Ελπιδοφόρος της Κύπρου Γ. Αυγερόπουλος : Ο άγνωστος πόλεμος για το νερό στην Ευρώπη

Ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ  « Μέχρι την τελευταία σταγόνα: Ο μυστικός πόλεμος του νερού στην Ευρώπη» , Γιώργος Αυγερόπουλος, μιλώντας στον 98.4 εξήγησε γιατί η επιχειρηματολογία του βουλευτή Μπάμπη  Παπαδημητρίου περί φθηνού νερού στην Ελλάδα που οδηγεί στην κατασπατάληση του, είναι η ίδια που χρόνια τώρα χρησιμοποιούν όλοι οι οπαδοί της ιδιωτικοποίησης του νερού, χωρίς να λένε την αλήθεια ότι οι ιδιωτικές εταιρείες , βάζουν πλαφόν κατανάλωσης, κάτω από το οποίο προσφεύγουν για υπέρογκες αποζημιώσεις από κράτη ή δημόσιους φορείς. Εξήγησε ακόμη γιατί, μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις όπως το Παρίσι και το Βερολίνο επανάκτησαν τον δημόσιο έλεγχο του νερού τους, απορρίπτοντας ως αποτυχημένο το ιδιωτικό μοντέλο διαχείρισης που δοκίμασαν για δεκαετίες. Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει μέσω της Τρόικας τις χρεωμένες χώρες να ιδιωτικοποιήσουν τα δικά τους δημόσια συστήματα ύδρευσης. Μεταξύ των εταιρικών και δημοσίων συμφερόντων, των λόμπι και της πολιτικής της ΕΕ, της λιτότητας και της δημοκρατίας, το «Μέχρι την τελευταία σταγόνα» , που καλύπτει έρευνα σε 7 πόλεις της Ε.Ε.  αποκαλύπτει τον άγνωστο πόλεμο του νερού στην Ευρώπη.

Διαβάστε περισσότερα

Σε λίγο η Ακρόπολη θα γράφει Κόκα-Κόλα

Το ΥΠΠΟΑ δεν έφερε ποτέ αντίρρηση στην εμπορική εκμετάλλευση των εθνικών συμβόλων από την Κόκα-Κόλα, και η μόνη αντίδραση ήρθε από τους ανταγωνιστές της εταιρίας! Την επόμενη φορά μην απορήσετε αν δείτε σε κάποιο σποτάκι το Ερέχθειο να έχει μπουκάλια αναψυκτικού αντί για τις Καρυάτιδες…

Κατιούσα

Εδώ και λίγους μήνες η Κόκα-Κόλα διαφημίζει τα πέντε συλλεκτικά μπουκάλια της, όπου μεταξύ άλλων αποτυπώνεται ο Παρθενώνας, ίσως το διασημότερο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα.

Η αντίδραση του Υπουργείου Πολιτισμού δεν ήταν άμεση, αλλά τα αντανακλαστικά ήταν μάλλον το λιγότερο προβληματικό στοιχείο της απόφασης, αφού λαμβάνοντας τη γνώμη μιας και μόνο έμμισθης συμβούλου του, παραχώρησε το δικαίωμα στην εταιρία να συνεχίσει να εκμεταλλεύεται εμπορικά τα εθνικά μνημεία, χωρίς να πληρώσει καν πρόστιμο ή κάποιο σχετικό τέλος, παραβαίνοντας το σχετικό νόμο…

Με άλλα λόγια, το ελληνικό κράτος όχι απλά δεν έχει πρόβλημα με την εμπορευματοποίηση των εθνικών μνημείων, αλλά δεν προβάλλει και την παραμικρή οικονομική αξίωση, ως αντάλλαγμα, για να κρατήσει απλώς τα προσχήματα.

Το πιο εντυπωσιακό είναι πως η αντίδραση που δεν είδαμε ποτέ από την Πολιτεία, ήρθε από τους ανταγωνιστές της εταιρίας (Λουξ, ΕΨΑ και Βίκος) που κατήγγειλαν την Κόκα-Κόλα για καταστρατήγηση της δεοντολογίας και του υγιούς ανταγωνισμού  -sic- και μάλιστα δικαιώθηκαν στο Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας. Κι ενώ θεωρητικά, η εταιρία θα έπρεπε να αποσύρει μες σε 30 εργάσιμες ημέρες τα εθνικά σύμβολα από τη διαφημιστική καμπάνια της, η απόφαση του Υπουργείου έφερε τα πάνω-κάτω σκορπώντας σύγχυση -αν και δεν είναι τόσο δύσκολο να καταλάβει κανείς τις προθέσεις της και ποια συμφέροντα εξυπηρετεί.

Αφού λοιπόν δεν εκφράστηκε καμία αντίρρηση από τις ελληνικές αρχές, την επόμενη φορά μην απορήσετε αν δείτε σε κάποιο σποτάκι το Ερέχθειο να έχει μπουκάλια αναψυκτικού αντί για τις Καρυάτιδες…

Διαβάστε περισσότερα

H Δίκη της Νυρεμβέργης: Οι ναζί στο εδώλιο

 
 

Την 1η Οκτωβρίου 1946 εκδόθηκε απόφαση για τους 22 κατηγορούμενους στη Δίκη της Νυρεμβέργης, η δίκη για τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία της ναζιστικής Γερμανίας. 

Η πρώτη δίκη είχε ξεκινήσει στις 20 Νοεμβρίου του 1945. Ενώπιον του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου βρέθηκαν πρώτοι κατηγορούμενοι οι στενοί συνεργάτες του Αδόλφου Χίτλερ και πρωτεργάτες της ναζιστικής θηριωδίας, μεταξύ των οποίων και οι Γκέρινγκ, Ρ. Χες, και Ρίμπεντροπ. Συνολικά, στο Παλάτι της Δικαιοσύνης, στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας, ενώπιον των στρατιωτικών δικαστών από τις ΗΠΑ, τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία και την Σοβιετική Ένωση, βρέθηκαν 24 πολιτικοί και στρατιωτικοί της Ναζιστικής Γερμανίας. 

Σημειώνεται πως ο Γκέρινγκ, που καταδικάστηκε σε θάνατο μαζί με τους Κάιτελ, Ρίμπεντροπ και Καλτενμπρούγκερ, αυτοκτόνησε στη φυλακή. Σε ισόβια καταδικάστηκαν ο Ρούντολφ Ες, ο Φρικ και ο Ρέντερ και ακόμη σε θάνατο καταδικάστηκαν οι: Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, Χανς Φρανκ , Φριτς Ζάουκελ, Άρτουρ Σέις Ίνκβαρτ. Σε ποινή 20ετούς κάθειρξης καταδικάστηκαν οι φον Σίραχ και Σπέερ, σε 15ετή κάθειρξη ο φον Νόιραθ και σε 10ετή κάθειρξη ο Καρλ Νταίνιτς. Αθωώθηκαν οι: Γιαλμάρ Σαχτ και Φραντς φον Πάπεν.

Κατηγορούμενες επίσης ήταν 6 εγκληματικές οργανώσεις, η ηγεσία του Ναζιστικού Κόμματος, τα Κλιμάκια Προστασίας Schutzstaffel (SS), η Υπηρεσία Ασφαλείας Sicherheitsdienst (SD), η Μυστική Κρατική Αστυνομία Geheime Staatspolizei (Gestapo), τα Τάγματα Εφόδου Sturmabteilung (SA) και η Ανώτατη Διοίκηση των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων (OKW).

Οι τέσσερις βασικές κατηγορίες ήταν οι ακόλουθες:

• Συνωμοσία, για τη διάπραξη εγκλημάτων που διατυπώνονται στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες.
• Εγκλήματα κατά της ειρήνης, τα οποία περιλαμβάνουν σχεδιασμό, προετοιμασία, έναρξη και διεξαγωγή επιθετικού πολέμου.
• Εγκλήματα πολέμου, που περιλαμβάνουν παραβιάσεις των νόμων ή κανόνων της διεξαγωγής πολέμου.
• Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μεταξύ των οποίων και: δολοφονία, εξόντωση, υποδούλωση, δίωξη για πολιτικούς ή φυλετικούς λόγους και απάνθρωπες πράξεις κατά πληθυσμών πολιτών.

Όλοι οι κατηγορούμενοι αρνήθηκαν τις κατηγορίες. Η δίκη διήρκεσε έως την 1η Οκτωβρίου του 1946. Από τους κατηγορούμενους, οι 12 καταδικάστηκαν σε θάνατο, 3 σε ισόβια κάθειρξη, 4 σε φυλάκιση από 10 έως 20 χρόνια ενώ όσοι απαλλάχθηκαν από τις κατηγορίες υποχρεώθηκαν να παρακολουθήσουν το ειδικό πρόγραμμα «αποναζικοποίησης» των Συμμάχων.

Την πρώτη αυτή δίκη ακολούθησαν άλλες, μεταξύ των οποίων η «Δίκη των Γιατρών», κατά την οποία 23 γιατροί αντιμετώπισαν τις κατηγορίες της οργάνωσης και συμμετοχής σε εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, με τη μορφή ιατρικών πειραμάτων και ιατρικών διαδικασιών που επιβλήθηκαν σε κρατούμενους και πολίτες.

Μερικοί κατηγορούμενοι:

Martin Bormann: Προσωπικός γραμματέας του Αδόλφου Χίτλερ, με τεράστιες εξουσίες στο Γ' Ράιχ, έγινε επικεφαλής της Καγκελαρίας του Κόμματος μετά την σύλληψη του Hess. Μετρ της ίντριγκας είχε ισχυρότατους εσωκομματικούς εχθρούς όπως οι Joseph Goebbels, Hermann Göring, Heinrich Himmler. Η φήμη του, ακόμα και εντός του κόμματός του, ήταν αυτή ενός ανθρώπου απολίτιστου, αδίστακτου και βάρβαρου. Αποδείξεις που προσκομίστηκαν στο δικαστήριο τον συνέδεσαν με τον εκτοπισμό εκατομμυρίων εβραίων από την Πολωνία και την υποδούλωση γυναικών από την Ουκρανία για παροχή υποχρεωτικής εργασίας. Καταδικάστηκε ερήμην του σε θάνατο δι’ απαγχονισμό. Ενώ βρισκόταν κατά τη δίκη της Νυρεμβέργης η τύχη του αγνοούνταν. Το 1972 εντοπίστηκαν τα οστά του και χρονολογία του θανάτου του προσδιορίστηκε το 1945.

Hermann Wilhelm Göring: Διορισμένος διάδοχος του Αδόλφου Χίτλερ, κάτοχος πλήθους κυβερνητικών και κομματικών αξιωμάτων. Βετεράνος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και διοικητής της γερμανικής αεροπορίας Luftwaffe, πέρασε από διάφορα υπουργεία του ναζιστικού καθεστώτος, ίδρυσε τη Γκεστάπο και τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ενορχήστρωσε τον πυρπολισμό του Reichstag το 1933, κάτι που μετά χρησιμοποίησε για τη δίωξη κομουνιστών. Προώθησε την προσάρτηση της Αυστρίας και ήταν υπεύθυνος της «αρειοποίησης» της περιουσίας των εβραίων πολιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Χρησιμοποίησε τη Νύχτα των κρυστάλλων για περαιτέρω διώξεις εβραίων και θεσμοθέτηση αντισημιτικών νόμων ώστε να τους αποκλείσει τελείως από τη γερμανική οικονομία, επιτυγχάνοντας την «αρειανοποίησή» της. Ο Göring κρίθηκε ένοχος για όλες τις κατηγορίες και καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού. Μια μέρα πριν την εκτέλεση της απόφασης του Δικαστηρίου, αυτοκτόνησε στο κελί του με υδροκυάνιο.

Redolf Hess: Βοηθός του Χίτλερ στο Κόμμα, ονομάστηκε υφυπουργός του Φύρερ, όταν ο Χίτλερ ανέλαβε εξουσίες δικτάτορα. Την ημέρα που η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία, ο Χίτλερ δήλωσε ότι, σε περίπτωση που κάτι συνέβαινε στον ίδιο και τον Göring, ο Hess θα ήταν ο διάδοχός του. Ο Hess ήταν ο πρώτος διοικητής των «Κέντρων Ευθανασίας», όπου θανατώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες Γερμανοί και Αυστριακοί πολίτες οι οποίοι κρίθηκαν «ανάξιοι να ζουν» με το πρόσχημα ασθενειών ή αναπηριών. Σύμφωνα με τον Hess «ο Εθνικοσοσιαλισμός δεν είναι παρά εφαρμοσμένη βιολογία». Έπεσε στα χέρια των Άγγλων το 1941, όταν αυτοβούλως και χωρίς να έχει γνώση των προθέσεών του ο Φύρερ, έφτασε με αλεξίπτωτο στη Σκωτία προκειμένου να πείσει την ηγεσία της Μεγάλης Βρετανίας να συνάψει ειρήνη με τη Γερμανία. Αντ'αυτού όμως συνελήφθη. Ο Χίτλερ εξεπλάγην όταν πληροφορήθηκε τη φυγή του, συνέλαβε όλο το προσωπικό του και διέταξε να εκτελεστεί αμέσως, σε περίπτωση που επέστρεφε στη Γερμανία. Όλα τα αξιώματα που κατείχε περιήλθαν στον o Bormann. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη την οποία εξέτιε στις φυλακές του Σπαντάου, έως το 1987, οπότε αυτοκτόνησε σε ηλικία 93 ετών - κάποιοι ωστόσο υποστηρίζουν ότι δολοφονήθηκε - λίγο πριν αποφυλακιστεί. Στο δικαστήριο δήλωσε «δεν μετανιώνω για τίποτα».Ο Hess ήταν ο τελευταίος φυλακισμένος που παρέμεινε στις φυλακές του Σπαντάου, παρά τις εκκλήσεις για απελευθέρωσή του για ανθρωπιστικούς λόγους. Μετά το θάνατό του, η φυλακή κατεδαφίστηκε.

Hans Michael Frank: Δικηγόρος, αξιωματούχος στο ναζιστικό κόμμα και υπουργός του Ράιχ άνευ χαρτοφυλακίου. Διορίστηκε Κυβερνήτης-Στρατηγός της Γενικής Κυβέρνησης των Κατεχόμενων Πολωνικών Εδαφών, το 1939, και «κέρδισε» τον τίτλο «ο χασάπης της Κρακοβίας». To 1940, συνέντευξή του σε γερμανικό έντυπο, δήλωσε: «Στην Πράγα, τοποθετήθηκαν μεγάλες κόκκινες αφίσες που έγραφαν ότι σήμερα εκτελέστηκαν επτά Τσέχοι. Είπα στον εαυτό μου, "αν χρειαζόταν να βάλω μια αφίσα για κάθε εφτά Πολωνούς που εκτελούνται, τα δάση της Πολωνίας δεν θα αρκούσαν για να φτιαχτεί το χαρτί"». Αιχμαλωτίστηκε το 1943 από αμερικανικές δυνάμεις. Κατά τη διακυβέρνηση του, 2.500.000 Πολωνοί εβραίοι εργάστηκαν υποχρεωτικά για τους ναζιστές ενώ κατασκευάστηκαν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης Auschwitz και Maidanek. Στη δίκη της Νυρεμβέργης αρχικά αρνήθηκε ότι γνώριζε οτιδήποτε σχετικά. Όταν τα 42 σημειωματάρια του προσωπικού του ημερολογίου, που ο ίδιος παρέδωσε οικειοθελώς, προσκομίσθηκαν στο δικαστήριο, αποδέχτηκε ορισμένες από τις κατηγορίες, καταδίκασε τα εγκλήματα που διέπραξε η ναζιστική Γερμανία και ζήτησε συγχώρεση. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού.

Wilhelm Frick: Υπουργός Εσωτερικών του Γ' Ράιχ. Συνέταξε πολλούς από τους καθοριστικούς για την εδραίωση του ναζιστικού καθεστώτος νόμους, καθώς και πλήθος αντισημιτικών νομοθετημάτων. Το 1943, η μακρά διαμάχη του με τον Himmler είχε ως αποτέλεσμα να αντικατασταθεί από τον τελευταίο στο υπουργείο Εσωτερικών. Ορίστηκε Προστάτης στη Βοημίας-Μοραβίας, όπου παρέμεινε μέχρι τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η Πράγα, πρωτεύουσα του προτεκτοράρου όπου ο Frick εφάρμοσε αδιστακτες μεθόδους στο λαό, ήταν από τις τελευταίες πόλεις που παραδόθηκαν στους Συμμάχους. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι΄απαγχονισμού.

Alfred Jodl: Συναντήθηκε τον Χίτλερ το 1939 αλλά σύντομα διορίστηκε επικεφαλής του Επιχειρησιακού Τμήματος των Ενόπλων Δυνάμεων της Ναζιστικής Γερμανίας (Wehrmacht) και υπό αυτή την ιδιότητα συμμετείχε στην καταστροφή της Τσεχοσλοβακίας. Προώθησε την καταναγκαστική εργασία ειδικά κατά του λαού της Δανίας, Ολλανδίας, Γαλλίας και Βελγίου. Ήταν ο Alfred Jodl αυτός ο οποίος υπέγραψε την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας στους Συμμάχους, στις 7/5/1945. Στη δίκη της Νυρεμβέργης υποστήριξε ότι «δεν είναι θέμα του στρατιώτη να κρίνει τον επικεφαλής του, είθε η Ιστορία ή ο Παντοδύναμος να το κάνει αυτό». Καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού, παρά το γεγονός ότι είχε ζητήσει να εκτελεστεί από απόσπασμα. Έξι χρόνια αργότερα, ωστόσο, το κύριο δικαστήριο της αποναζικοποίησης των Συμμάχων, αθώωσε τον Jodl απ' όλες τις κατηγορίες που του είχαν απαγγελθεί.

Ernst Kaltenbrunner: Υψηλόβαθμος Αυστριακός αξιωματούχος και πρόεδρος της Interpol. Επικεφαλής των αυστριακών SS, μετά την προσάρτηση της Αυστρίας έγινε διοικητής του Κεντρικού Γραφείου Ασφαλείας του Ράιχ, στο οποίο υπαγόταν και η Gestapo. Από το 1942 έγινε ο επικεφαλής όλων των SS και της Αστυνομίας. Μετά την απόπειρα δολοφονίας του Αδόλφου Χίτλερ, στις 22/7/1944, οι εξουσίες του διευρύνθηκαν περισσότερο, αποκτώντας άμεση πρόσβαση στον Φύρερ. Λέγεται ότι τον φοβόταν ακόμα και ο Himmler. Είχε τον έλεγχο του συστήματος των στρατόπεδων συγκέντρωσης. Τις τελευταίες εβδομάδες του πολέμου διορίστηκε Γενικός Διοικητής όσων γερμανικών δυνάμεων είχαν απομείνει στην Νότια Ευρώπη. Φέρεται να διέταξε την υγροποίηση των κρατουμένων του Νταχάου, πριν αυτό παραδοθεί στους Συμμάχους. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού και η σορός του αποτεφρώθηκε στο Νταχάου.

Wilhelm Keitel: Επικεφαλής προσωπικού του Χίτλερ και αναμεμιγμένος σε όλες τις υποθέσεις πολεμικού σχεδιασμού ανώτατου επιπέδου. Αναμίχθηκε άμεσα στην πολιτική της «τρομοκράτησης των πιλότων» και το διάταγμα «Νύχτα και Ομίχλη» του 1941 που είχε ως αποτέλεσμα, μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, την με συνοπτικές διαδικασίες εκτέλεση – άνευ στρατοδικείου – στρατιωτικών αιχμαλώτων πολέμου. Παραδέχθηκε την συμμετοχή του σε «εγκλήματα πολέμου» αλλά διακήρυξε την πίστη του, ως στρατιώτης, στον επικεφαλής του διοικητή. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού.

Joachim von Ribbentrop: Ως υπουργός Εξωτερικών του Χίτλερ συμμετείχε σε όλες τις πράξεις για τη διεξαγωγή επιθετικού πολέμου. Συνέστησε και υποστήριξε την απέλαση των Εβραίων από τη Γαλλία και την Ιταλία σε στρατόπεδα της ανατολικής Ευρώπης, όπου συνέστησε την εξόντωσή τους. Έπαιξε καίριο ρόλο στη σύναψη του γερμανοσοβιετικού συμφώνου μη- επίθεσης Μολότοφ- Ρίμπερντροπ το 1939 καθώς και στην εισβολή στην Πολωνλία. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι΄απαγχονισμού.

Alfred Rosenberg: Βασικός θεωρητικός του ναζισμού και μετέπειτα Υπουργός των Ανατολικών Κατεχόμενων Περιοχών, εργάστηκε για μια Ρωσία υποδουλωμένη στη Γερμανία, χωρίς εβραίους και με κατοίκους ανθρώπους με «άρειο» αίμα. Συμμετείχε στην προώθηση των προγραμμάτων καταναγκαστικής εργασίας στις Κατεχόμενες Περιοχές. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού.

Fritz Sauckel: Γενικός Πληρεξούσιος για την κατανομή Εργασίας, ήταν υπεύθυνος για την παροχή εργατικών χεριών στη γερμανική πολεμική βιομηχανία. Υπό την ηγεσία του, μεταφέρθηκαν με τη βία στη Γερμανία περί τα 5.000.000 εργάτες από τη Γαλλία και άλλες κατεχόμενες χώρες. Καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού.

Julius Streicher: Αρχισυντάκτης της «δηλητηριώδους» αντισημιτικής εφημερίδας Der Stuermer, διέσπειρε το μίσος και λυσσαλέο αντισημιτικό αίσθημα σε ολόκληρη τη χώρα, κερδίζοντας την έντονη επιδοκιμασία του Χίτλερ. Παρόλο που δεν συμμετείχε στρατιωτικά, ούτε έλαβε μέρος στο Ολοκαύτωμα ή την εισβολή σε Πολωνία και Σοβιετική Ένωση, ο ρόλος του στην προώθηση της ιδέας της εξόντωσης των εβραίων επέφερε την καταδίκη του σε θάνατο δι’ απαγχονισμού.

Artur Seyss-Inquart: Υπουργός Δημόσιας Ασφάλειας της Αυστρίας ύστερα από παρότρυνση του Χίτλερ, διορίστηκε από τον Φύρερ Καγκελάριος της χώρας μετά την παραίτηση του Kurt von Schuschnigg από το θώκο. Με την ανάληψη των νέων καθηκόντων του προσκάλεσε τα γερμανικά στρατεύματα στη χώρα. Από το 1939, βοηθός κυβερνήτη στην Πολωνία, συμμετείχε ενεργά στο σχέδιο για την εκδίωξη των εβραίων από το Ράιχ. Επίτροπος του Ράιχ στην Ολλανδία από το 1940, στράφηκε κατά των εβραίων της χώρας και «αρειανοποίησε» περιουσίες ανθρώπων που εστάλησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Κρίθηκε ένοχος για όλες τις κατηγορίες και καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού

Διαβάστε περισσότερα

Ο φωτογραφικός ρεαλισμός του Καραβάτζιο

Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζιο ή απλώς Καραβάτζιο. Καλλιτέχνης ατίθασος κι επαναστάτης, γεννήθηκε σαν σήμερα στις 29 Σεπτεμβρίου 1571. Θεωρήθηκε πρόδρομος του ρεαλισμού στη ζωγραφική. Δολοφόνος – μάλλον χωρίς πρόθεση – με τάσεις ομοφυλοφιλίας και ταραχώδη ζωή κατάφερε να συγκλονίσει την τοπική κοινωνία όπου έζησε. Αργότερα κατάφερε να δημιουργήσει ένα «πιστό» στη ζωγραφική του κοινό αλλά και να προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων.

Ο λόγος; Στην πρώτη περίπτωση, θα μπορούσε να είναι η περιπετειώδης ζωή του καλλιτέχνη που δημιουργεί γύρω του ένα μυστηριακό μύθο ή η μεθυστική έλξη των ίδιων των δημιουργημάτων του.

Στη δεύτερη περίπτωση, θα μπορούσε να είναι απλώς η χρήση ενός προδρόμου της φωτογραφικής μηχανής, της camera obscura (σκοτεινός θάλαμος) η οποία τον βοηθούσε να φτάσει στον απόλυτο ρεαλισμό.

Οι σύγχρονοί του έβλεπαν στα έργα του «τροµερό ρεαλισµό, εκπληκτικές απεικονίσεις, που προσέλκυαν και µάγευαν το βλέµµα». Επιπλέον η έντονη φωτοσκίαση προσέδιδε μία εξαιρετική δραματικότητα στους πίνακές του.

Ο ρεαλισμός του Καραβάτζιο, ήταν ένας ρεαλισμός… σχεδόν φωτογραφικός. Ο Καραβάτζιο δεν σχεδίαζε ποτέ. Ζωγράφιζε απευθείας στον καµβά αντιγράφοντας ό,τι έβλεπε. Υποστήριζε δε, ότι αντέγραφε µε τόση τελειότητα στη λεπτομέρεια που δεν έκανε ούτε μία πινελιά από μόνος του. Όπως έλεγε τον καθοδηγούσε η φύση.

Εξαιτίας αυτού, αρκετοί ζωγράφοι ανάμεσά τους και ο Ντέιβιντ Χόκνι, έχουν υποστηρίξει ότι ο Καραβάτζιο χρησιμοποιούσε μία μηχανή για να προβάλει την εικόνα του μοντέλου του στον καμβά. Με τον ίδιο τρόπο έκανε τις συνθέσεις του που έμοιαζαν με φωτογραφικό κολάζ, ενώνοντας μορφές οι οποίες προβάλλονταν μέσω ενός καθρέφτη κι ενός φακού στην επιφάνεια του καμβά.

Την πρακτική αυτή πρότεινε σε διάφορους καλλιτέχνες ο συγγραφέας, Τζαµπατίστα ντέλα Πόρτα, ο οποίος λόγω των ιδεών του διώχτηκε από την Ιερά Εξέταση και τα βιβλία του απαγορεύτηκαν το 1590. Προφανώς για να μην έχει την ίδια τύχη, ο Καβάτζιο, κράτησε την «φημολογούμενη» τεχνοτροπία του επτασφράγιστο μυστικό.

Διαβάστε περισσότερα

Βραζιλία: Τα παρασκήνια ενός δικαστικού πραξικοπήματος

By Perry Anderson and Βασίλης Παπακριβόπουλος (μετάφραση)

Η καθαίρεση της προέδρου της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ το 2016 και η θεαματική δίκη και φυλάκιση το 2018 του Λουίζ Ινιάσιο «Λούλα» ντα Σίλβα, του επικρατέστερου υποψηφίου για τις προεδρικές εκλογές, στηρίζονταν στην ίδια δικαιολογία: την καταπολέμηση της διαφθοράς. Πολλοί παρατηρητές επιδοκίμασαν αυτό το σαρωτικό ξεκαθάρισμα της πολιτικής σκηνής, στο όνομα της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας. Για να αντιληφθούν στη συνέχεια ότι επρόκειτο για ένα δικαστικό πραξικόπημα που ευνόησε την ακροδεξιά.

Η επιχείρηση «Lava Jato» («Πλυντήριο Αυτοκινήτων»), συνδεδεμένη με το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς στην πρόσφατη ιστορία της Βραζιλίας, δρομολογήθηκε τον Μάρτιο του 2014. Ανατέθηκε στον δικαστή Σέρζιο Μόρο, ο οποίος είχε πάρει το βάπτισμα του πυρός το 2005 ως βοηθός σε μια άλλη πολύκροτη υπόθεση που είχε προσελκύσει τους προβολείς της δημοσιότητας: στο σκάνδαλο των mensalão, της δωροδοκίας βουλευτών από το Κόμμα των Εργατών (ΡΤ) με καταβολή μηνιαίων ποσών, ώστε να εξασφαλίζει την υποστήριξή τους.

Ο Μόρο έχει περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο ενεργεί σε ένα άρθρο δημοσιευμένο στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Συνίσταται στη μίμηση των διαδικασιών που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης «Mani pulite» («Καθαρά Χέρια») η οποία, τη δεκαετία του 1990, είχε οδηγήσει στην ισοπέδωση των ιταλικών κυβερνητικών κομμάτων, επιταχύνοντας το τέλος της Πρώτης Ιταλικής Δημοκρατίας. Στο κείμενό του, ο Μόρο τόνιζε την ιδιαίτερη σημασία δύο όψεων αυτής της μεθόδου: την προσφυγή στην προφυλάκιση ώστε να διευκολύνεται η κατάδοση και τις διαρροές στον Τύπο, οργανωμένες κατά τρόπο ώστε να πυροδοτείται η οργή της κοινής γνώμης και να αυξάνεται η πίεση στους υπόπτους και στους θεσμούς. Κατά τη γνώμη του, η σκηνοθεσία της υπόθεσης στα ΜΜΕ έχει μεγαλύτερη σημασία από το τεκμήριο της αθωότητας.

Κατά τη διάρκεια της υπόθεσης «Lava Jato», ο Βραζιλιάνος δικαστής φανέρωσε τα κρυφά ταλέντα του ως ιμπρεσάριος. Επιδρομές κατ’ οίκον, θεαματικές συλλήψεις, ομολογίες: μερικά τηλεφωνήματα στον Τύπο και τους τηλεοπτικούς σταθμούς εγγυούνταν τη μεγαλύτερη δυνατή κάλυψη των επιχειρήσεων που ενορχήστρωνε. Αυτές οι επιχειρήσεις, η μια πιο δραματική από την άλλη, έφεραν αρίθμηση και κωδικό που αντλούσε στοιχεία από το κινηματογραφικό φαντασιακό, τόσο το κλασικό όσο και το βιβλικό: «Ντόλτσε Βίτα», «Καζαμπλάνκα», «Αλήθεια (1)», «Δευτέρα Παρουσία», «Ομερτά», «Άβυσσος» κ.λπ. Οι Ιταλοί υπερηφανεύονται ότι έχουν έμφυτη την αίσθηση του θεάματος; Ο Μόρο τούς κάνει να φαίνονται ερασιτέχνες.

Επί έναν χρόνο, οι έρευνες στράφηκαν εναντίον πρώην ηγετικών στελεχών της εθνικής πετρελαϊκής εταιρείας Petrobras, κατηγορούμενα για δωροδοκία, ενώ στη συνέχεια οδήγησαν στην πτώση του πρώτου σημαντικού στελέχους του ΡΤ (του ταμία του κόμματος Ζοάο Βακάρι Νέτο) και των υπευθύνων των δύο μεγαλύτερων κατασκευαστικών ομίλων της χώρας, Οντεμπρέχτ (2) και Andrade Gutierrez. Οι διαδηλώσεις υπέρ του Μόρο αύξαναν την πίεση: απαιτώντας την τιμωρία του ΡΤ και την εκδίωξη της Ντίλμα Ρούσεφ, ασκούσαν πιέσεις στο Κογκρέσο. Ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Εντουάρντο Κούνια δεν χρειαζόταν τίποτα περισσότερο για να θέσει στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα της καθαίρεσης της προέδρου.

Δικαστές: φορείς δικαιοσύνης ή πολιτικοί παράγοντες έτοιμοι για όλα;

Απομονωμένη και αποδυναμωμένη, η Ρούσεφ ζητάει βοήθεια από τον πρώην πρόεδρο Λουίζ Ινιάσιο «Λούλα» ντα Σίλβα. Αυτός χρησιμοποιεί όλη την τεχνογνωσία του ως διαπραγματευτής ώστε να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τον πρώην σύμμαχό του, το Κόμμα του Προοδευτικού Κινήματος Βραζιλίας (PMDB). Ο Κούνια, για τον οποίο υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι φυγάδευσε αρκετά εκατομμύρια δολάρια σε μυστικούς λογαριασμούς στην Ελβετία, προτείνει μια συμφωνία αμοιβαίας προστασίας: θα προβεί στη διακοπή της διαδικασίας καθαίρεσης της Ρούσεφ εάν η κυβέρνηση του ανταποδώσει την εξυπηρέτηση. Ο Λούλα πιέζει την Ρούσεφ να δεχθεί την πρόταση, εκείνη όμως αρνείται, υποστηριζόμενη από την εθνική ηγεσία του ΡΤ, η οποία φοβάται ότι η συμφωνία μπορεί να αποκαλυφθεί. Οι βουλευτές του ΡΤ υποστηρίζουν τη δίωξη κατά του Κούνια, ο οποίος αντεπιτίθεται δρομολογώντας τη διαδικασία της καθαίρεσης.

Από την πλευρά του, ο Μόρο ετοιμάζει τη χαριστική βολή. Στις αρχές Μαρτίου 2016, διατάζει την έναρξη της επιχείρησης «Αλήθεια». Ο Λούλα προσάγεται ξημερώματα στον δικαστή, μπροστά στις κάμερες, καθώς είχαν ειδοποιηθεί τα ΜΜΕ. Οι υποψίες είναι ότι ο πρώην πρόεδρος έχει επωφεληθεί από τη γενναιοδωρία του ομίλου Οντεμπρέχτ. Ακολουθούν και άλλες ανατροπές. Ο Μόρο καταγράφει –και στη συνέχεια κοινοποιεί στον Τύπο– μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ της Ρούσεφ και του Λούλα, καθώς ο δικαστής έχει διατάξει την παρακολούθηση των επικοινωνιών του τελευταίου. Κατά τη διάρκειά της, οι δύο ηγέτες συζήτησαν το ενδεχόμενο να γίνει ο Λούλα πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου (το αντίστοιχο του πρωθυπουργού στο προεδρικό σύστημα της Βραζιλίας). Δεδομένου ότι οι υπουργοί και τα μέλη του Κογκρέσου απολαμβάνουν ασυλίας την οποία μονάχα το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί να άρει, δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι πρόκειται για έναν ελιγμό που αποσκοπεί στην αποτροπή της σύλληψής του. Δύο δικαστές της Μπραζίλια αντιτάσσονται στον διορισμό του: ο πρώτος γνωστός για τις υβριστικές επιθέσεις του κατά του ΡΤ στο Facebook, ενώ ο δεύτερος χρωστάει χάρες στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Βραζιλίας (PSDB), σφοδρά εχθρικό προς την κυβέρνηση.

Η πίεση των διαδηλώσεων που ζητούν την καθαίρεση της προέδρου φτάνει στο αποκορύφωμά της. Ωστόσο, κάθε άλλο παρά είναι δεδομένη η επίτευξη της πλειοψηφίας των δύο τρίτων στη Βουλή. Νέες έρευνες στα γραφεία του ομίλου Odebrecht φέρνουν στο φως έγγραφα που περιγράφουν αναλυτικά τα ποσά που καταβλήθηκαν σε 200 περίπου προσωπικότητες, προερχόμενες από όλα σχεδόν τα κόμματα. Στον πολιτικό κόσμο, όλοι οι δείκτες είναι στο κόκκινο: μαγνητοφωνείται, εν αγνοία του, η συνομιλία ενός στελέχους πρώτης γραμμής του PMDB το οποίο λέει σε έναν συνάδελφό του ότι «πρέπει να σταματήσει αυτή η αιμορραγία». Εφόσον όμως «οι τύποι από το Ανώτατο Δικαστήριο» του είπαν ότι αυτό είναι αδύνατον όσο η Ρούσεφ παραμένει στην εξουσία, ενώ ταυτόχρονα τα ΜΜΕ εξακολουθούν να ζητούν επίμονα την κεφαλή της επί πίνακι, εξηγούσε ότι θα έπρεπε να αντικατασταθεί άμεσα από τον αντιπρόεδρο Μισέλ Τεμέρ και να σχηματιστεί μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με την υποστήριξη του Ανώτατου Δικαστηρίου και του Στρατού. Μέσα σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, η Βουλή ενέκρινε την καθαίρεση της προέδρου, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στον Μόρο για να ξεφορτωθεί τον Κούνια, που πλέον τους ήταν άχρηστος. Ο Κούνια αποβλήθηκε από τη Βουλή και κατέληξε στη φυλακή. Η Γερουσία επικύρωσε την καθαίρεση της προέδρου και ο Τεμέρ πήρε στα χέρια του τα ηνία της εξουσίας.

Το 2017, ο Λούλα κατηγορείται ότι αποδέχθηκε την παραχώρηση ενός παραθαλάσσιου διαμερίσματος, παρά το γεγονός ότι δεν διέθετε τον παραμικρό τίτλο κυριότητας. Τον Ιούλιο, δικάστηκε στην Κουριτίμπα και καταδικάστηκε σε εννεαετή ποινή φυλάκισης. Στο Εφετείο, η ποινή αυξήθηκε στα δώδεκα χρόνια. Ο πρώτος πρόεδρος που ανέδειξε το Κόμμα των Εργαζομένων βρίσκεται στη φυλακή, η δεύτερη πρόεδρος έχει καθαιρεθεί υπό τη γενική κατακραυγή: το ναυάγιο του κόμματος φαντάζει ολοκληρωτικό.

Μετά από όλα αυτά, δύο αναλύσεις προέκυψαν σχετικά με τον ρόλο των δικαστών. Η πρώτη τούς περιγράφει σαν ήρωες της απονομής της δικαιοσύνης, αποφασισμένους να εξοντώσουν τη Λερναία Ύδρα της διαφθοράς. Η δεύτερη τους παρουσιάζει σαν παίκτες της πολιτικής σκακιέρας, έτοιμους να κάνουν τα πάντα προκειμένου να επιτύχουν την εκπλήρωση των στόχων τους. Στο βιβλίο του «O lulismo em crise» (Ο «λουλισμός» σε κρίση, εκδ. Companhia des lettras, 2018), ο Βραζιλιάνος κοινωνιολόγος Αντρέ Σίνγκερ απορρίπτει και τις δύο. Κατά τη γνώμη του, οι δικαστές αποδείχθηκαν ταυτόχρονα απόλυτα δημοκρατικοί και αδιαμφισβήτητα αντικυβερνητικοί και πολιτικά μεροληπτικοί. Δημοκρατικοί: πώς αλλιώς θα μπορούσε να περιγράψει κάποιος τη φυλάκιση των πλουσιότερων και ισχυρότερων επιχειρηματιών της χώρας; Πολιτικά μεροληπτικοί και αντικυβερνητικοί: πώς αλλιώς θα μπορούσε να περιγράψει κάποιος τη συστηματική και επίμονη δίωξη των μελών του ΡΤ, τη στιγμή που τα μέλη των άλλων κομμάτων έμειναν στο απυρόβλητο –με εξαίρεση τον Κούνια, που είχε γίνει πλέον βαρίδι; Πόσο μάλλον που υπήρχε και το ζήτημα των σχέσεων των δικαστών με πολιτικά κόμματα, τα αναθέματα που απηύθυναν στο Facebook κατά του ΡΤ ή τις χαμογελαστές πόζες τους με φόντο τα εμβλήματα των συντηρητικών κομμάτων. Ωστόσο, ένα ερώτημα παραμένει: όντως, αυτοί οι δικαστές ήταν ταυτόχρονα και δημοκρατικοί και πολιτικά μεροληπτικοί –υπήρχε όμως κάποια ισορροπία ανάμεσα στις δύο στάσεις τους;

Μειωμένη ποινή στο αφεντικό της Οντεμπρέχτ

Στο δικαστικό σύστημα της Βραζιλίας, αστυνομικοί, εισαγγελείς και δικαστές αποτελούν σώματα ανεξάρτητα μεταξύ τους. Η αστυνομία συγκεντρώνει τα στοιχεία, η Εισαγγελία απαγγέλλει την κατηγορία και οι δικαστές αποφαίνονται για την ποινή (στη Βραζιλία, ένορκοι συμμετέχουν μονάχα σε περίπτωση ανθρωποκτονίας). Ωστόσο, στην πράξη, στην περίπτωση της επιχείρησης «Lava Jato», αυτές οι τρεις λειτουργίες του δικαστικού συστήματος συγχωνεύτηκαν: οι αστυνομικοί και οι εισαγγελείς εργάζονταν υπό την εποπτεία του δικαστή, ο οποίος και καθοδηγούσε τις έρευνες και όριζε τις ποινές και τις επέβαλλε. Πρόκειται για μια αδιαμφισβήτητη άρνηση των βασικών μηχανισμών της δικαιοσύνης, που προβλέπουν τον διαχωρισμό της κατηγορούσας από τη δικαστική αρχή (για να μην αναφερθούμε στο γεγονός ότι ο δικαστής Μόρο αδιαφορεί ανοιχτά για το τεκμήριο της αθωότητας).

Άλλη μία εκκεντρικότητα του δικαστικού συστήματος της Βραζιλίας είναι η «ανταμειβόμενη κατάδοση»: επιτρέπει να απειλείς ένα άτομο με συντριπτικές ποινές φυλάκισης, εκτός κι αν συμβάλλει στην ενοχοποίηση ενός άλλου υπόδικου –πρόκειται δηλαδή για το δικαστικό ισοδύναμο του εκβιασμού. Η περίπτωση του Μαρσέλο Όντεμπρεχτ, του πλουσιότερου επιχειρηματία που ενεπλάκη σε αυτήν την υπόθεση, μας επιτρέπει να συνειδητοποιήσουμε τις εκτροπές στις οποίες μπορεί να οδηγήσει αυτό το σύστημα. Ενώ ο Όντεμπρεχτ καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 19 ετών για διαφθορά, η ποινή του μειώθηκε στα 10 χρόνια όταν δέχθηκε να παίξει το παιχνίδι της κατάδοσης (και τελικά βγήκε από τη φυλακή μετά από δυόμισι χρόνια). Σε παρόμοιες καταστάσεις, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος το μέγεθος των πιέσεων που μπορεί να δεχθεί ένα άτομο προκειμένου να παράσχει στους δικαστές στοιχεία τα οποία είναι σε θέση να τους βοηθήσουν να προχωρήσουν στις έρευνες που τους ενδιαφέρουν περισσότερο.

Όμως, σε τελική ανάλυση, όλα αυτά έχουν ελάχιστη βαρύτητα μπροστά στην υιοθέτηση της έννοιας του dominio da fato, της δυνατότητας να καταδικαστεί κάποιος χωρίς καμία απόδειξη της άμεσης συμμετοχής του στο έγκλημα, ακολουθώντας την ιδέα ότι δεν μπορεί παρά να είναι υπεύθυνος για το έγκλημα. Αυτός ο μηχανισμός απορρέει από την έννοια του Tatherrschaft («έλεγχος επί της πράξης») που επινόησε ο Γερμανός νομομαθής Κλάους Ρόξιν για την καταδίκη των ναζί εγκληματιών πολέμου. Ωστόσο, ο Ρόξιν κατήγγειλε τη χρήση αυτής της αρχής από τους Βραζιλιάνους: όπως υποστηρίζει, η κατοχή κάποιας θέσης σε ένα οργανόγραμμα δεν αρκεί για την απόδειξη της ευθύνης για ένα έγκλημα. Η δικαιοσύνη θα πρέπει επιπλέον να αποδείξει ότι το έγκλημα όντως διατάχθηκε από τον κατηγορούμενο. Ο δικαστής Μόρο δεν αφήνει παρόμοιες λεπτομέρειες να εμποδίζουν το έργο του. Επειδή υποτίθεται ότι έλαβε ένα διαμέρισμα αξίας 600.000 δολαρίων, στον Λούλα επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 12 ετών (2): δηλαδή τα δύο τρίτα της αρχικής ποινής φυλάκισης του Όντεμπρεχτ, για λιγότερο από το 2% του ποσού που ο τελευταίος κατηγορείται ότι καταχράστηκε.

Για τον Μόρο, ύμνοι από τον Τύπο και καμία κύρωση

Έτσι, η δράση του δικαστηρίου της Κουριτίμπα αντιστοιχεί λίγο πολύ στο κοκτέιλ που εντόπισε ο Σίνγκερ: μια δόση δημοκρατικού ζήλου, μια δόση μεροληπτικής αντικυβερνητικής στρατηγικής. Όταν όμως ανεβαίνουμε τη δικαστική ιεραρχία και φτάνουμε ώς το Ανώτατο Δικαστήριο, η κατάσταση αλλάζει. Εδώ δεν υπάρχει ούτε ηθική αυστηρότητα ούτε ιδεολογικός ζήλος. Τα ελατήρια αποδεικνύονται πολύ πιο ταπεινά (3).

Αντίθετα με τα ομόλογά του δικαστήρια ανά τον κόσμο, το Ανώτατο Δικαστήριο της Βραζιλίας συνδυάζει τρεις λειτουργίες: ερμηνεύει το Σύνταγμα, λειτουργεί ως ένα είδος Άρειου Πάγου για τις αστικές και τις ποινικές υποθέσεις, ενώ έχει και την αρμοδιότητα της ποινικής δίωξης των πολιτικών ιθυνόντων (μελών του Κογκρέσου ή υπουργών), οι οποίοι κατά τα άλλα διαθέτουν ασυλία, γνωστή με την ονομασία foro privilegiado. Τα έντεκα μέλη του Δικαστηρίου διορίζονται από την κυβέρνηση. Αντίθετα όμως απ’ ό,τι συμβαίνει στις ΗΠΑ, η επικύρωση του διορισμού τους από τη νομοθετική εξουσία αποτελεί απλώς μια τυπική διαδικασία. Από τους δικαστές δεν απαιτείται να διαθέτουν καμία εμπειρία του δικαστικού συστήματος: αρκεί να έχουν εργαστεί ως δικηγόροι ή εισαγγελείς.

Ο διορισμός των μελών του Δικαστηρίου ανέκαθεν στηριζόταν περισσότερο σε λογικές κυκλωμάτων και λιγότερο σε ιδεολογικές συγγένειες. Η σημερινή ομάδα των δικαστών περιλαμβάνει έναν πρώην δικηγόρο του Λούλα, έναν δικαστή του οποίου η καριέρα προωθήθηκε από τον πρώην πρόεδρο Φερνάντο Ενρίκε Καρντόζο και έναν εξάδελφο ενός άλλου πρώην προέδρου, του Φερνάντο Κόλορ ντε Μέλο. Όταν η πίεση της κοινής γνώμης που απαιτούσε την καθαίρεση της Ρούσεφ έφθασε στο αποκορύφωμά της, οκτώ από τα έντεκα μέλη του Δικαστηρίου είχαν επιλεγεί από την πρόεδρο και τον προκάτοχό της. Όμως, πραγματικοί πολιτικοί χαμαιλέοντες, όσοι από τους δικαστές όφειλαν τον διορισμό τους στο ΡΤ, το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν να προβάλλουν την ανεξαρτησία τους απέναντι στο κόμμα που βρισκόταν στην εξουσία. Ουσιαστικά, αρκέστηκαν να αντικαταστήσουν μια μορφή πολιτικής εξάρτησης με μια άλλη: ξέχασαν τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΡΤ και πλέον υπάκουαν στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης.

Ήδη από την αρχή της επιχείρησης, η ομάδα των δικαστών της Κουριτίμπα χρησιμοποίησε τις διαρροές και τις αποκαλύψεις στον Τύπο για να βραχυκυκλώσει τις κανονικές δικαστικές διαδικασίες. Υπό κανονικές συνθήκες, απαγορεύεται η δημόσια σπίλωση ενός κατηγορουμένου πριν από την εμφάνισή του στο δικαστήριο. Ωστόσο, ο Μόρο χρησιμοποίησε αυτό το μέσο, γνωρίζοντας μάλιστα ότι μπορούσε να στηριχθεί στους δημοσιογράφους για να ασκήσει σημαντική πίεση στο Ανώτατο Δικαστήριο. Όταν ένας από τους δικαστές αυτού του θεσμού τον ενημέρωσε ότι οι αρχές του habeas corpus απαιτούσαν την απελευθέρωση ενός ηγετικού στελέχους του ομίλου Petrobras, ο Μόρο στράφηκε στον Τύπο και δήλωσε ότι, σε αυτή την περίπτωση, θα έπρεπε να ελευθερώσει και ορισμένους εμπόρους ναρκωτικών. Έτσι, ο ιεραρχικά ανώτερός του αναγκάστηκε να κάνει στροφή 180 μοιρών. Έχοντας παραβιάσει τρεις κανόνες που διέπουν την παρακολούθηση τηλεφωνικών συνομιλιών και δώσει στη δημοσιότητα τη συνομιλία μεταξύ Λούλα και Ρούσεφ, ο δικαστής Μόρο δικαιολογήθηκε εξηγώντας ότι είχε δράσει για την προστασία του «γενικού συμφέροντος». Ο Τύπος τον παρουσίασε και τον εξύμνησε ως εθνικό ήρωα, με αποτέλεσμα να μην του επιβληθεί καμία κύρωση.

Μερικές ημέρες μετά την εκλογή του στην προεδρία της χώρας τον Οκτώβριο του 2018, ο Ζαϊρ Μπολσονάρο ανήγγειλε ότι ο Μόρο αποδέχθηκε το αξίωμα του υπουργού Δικαιοσύνης. Τη δεκαετία του 1990, οι Ιταλοί δικαστές που είχαν επιφορτιστεί με την επιχείρηση «Mani pulite» είχαν εκφράσει τη λύπη τους για το γεγονός ότι οι προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της διαφθοράς είχαν τελικά ευνοήσει την άνοδο του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην εξουσία. Στη Βραζιλία, ο σταρ της επιχείρησης «Lava Jato» εξέφρασε τη χαρά του για την ένταξή του στην ομάδα ενός από τους ελάχιστους πολιτικούς ηγέτες που θα μπορούσαν να μας κάνουν να θεωρήσουμε τον Μπερλουσκόνι μια συμπαθητική προσωπικότητα.

Μια εκδοχή αυτού του άρθρου δημοσιεύτηκε στο «London Review of Books» (7 Φεβρουαρίου 2019).

1. (Σ.τ.Μ.): «Aletheia» στο πρωτότυπο.
2. Βλ. Anne Vigna, «Βραζιλία: Ο σαρωτικός αντίκτυπος του σκανδάλου Οντεμπρέχτ», https://monde-diplomatique.gr/?p=2642
3. (Σ.τ.Μ.): Σε αυτή την πρώτη ποινή φυλάκισης προστέθηκε τον Φεβρουάριο του 2019 και μια δεύτερη, δωδεκαετής επίσης.
4. (Σ.τ.Μ.): Μετά την 9^η Ιουνίου 2019, η αμερικανική ενημερωτική ιστοσελίδα «The Intercept» έφερε στο φως της δημοσιότητας μια σειρά κρυπτογραφημένων μηνυμάτων του δικαστή Μόρο, τα οποία επιβεβαίωναν το γεγονός ότι είχε χειραγωγήσει για πολιτικούς λόγους την επιχείρηση «Lava Jato».

Διαβάστε περισσότερα

Η Τουρκία ιεραρχεί ψηλά την ισχυροποίησή της «σε κάθε επίπεδο»

✴️  ΝΟ­ΤΙΟ­Α­ΝΑ­ΤΟ­ΛΙ­ΚΗ ΜΕ­ΣΟ­ΓΕΙΟΣ – ΚΥ­ΠΡΙΑ­ΚΟ

Ο Ερ­ντο­γάν στα εγκαί­νια της νέας κορ­βέ­τας του τουρ­κι­κού Πο­λε­μι­κού Ναυ­τι­κού

Νέα μη­νύ­μα­τα προς «εταί­ρους» και αντι­πά­λους στέλ­νει η τουρ­κι­κή αστι­κή τάξη, με τον Πρό­ε­δρο της Τουρ­κί­ας Ρ. Τ. Ερ­ντο­γάν να εκ­φρά­ζει ετοι­μό­τη­τα «ανα­μέ­τρη­σης» με κάθε δυ­να­τό τρόπο, με φόντο την όξυν­ση γε­ω­πο­λι­τι­κών και ενερ­γεια­κών αντα­γω­νι­σμών σε όλη τη Νο­τιο­α­να­το­λι­κή Με­σό­γειο.Μι­λώ­ντας στα εγκαί­νια της νέας κορ­βέ­τας του τουρ­κι­κού Πο­λε­μι­κού Ναυ­τι­κού «Κι­να­λια­ντά» («Πρώτη»), σε ναυ­πη­γείο της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης, ο Ερ­ντο­γάν υπο­γράμ­μι­σε ότι «αυτά που συμ­βαί­νουν τε­λευ­ταία στον κόσμο και στη Με­σό­γειο είναι ση­μά­δια ότι πρέ­πει να γί­νου­με ακόμη πιο ισχυ­ροί σε κάθε επί­πε­δο… Μας κά­νουν υπε­ρή­φα­νους ο στό­λος, η πει­θαρ­χία και οι ικα­νό­τη­τες του Πο­λε­μι­κού μας Ναυ­τι­κού».

➕  Ση­μειω­τέ­ον ότι η «Κι­να­λια­ντά», που έχει πάρει το όνομά της από ένα από τα 4 Πρι­γκι­πον­νή­σια που βρί­σκο­νται νότια της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης, έχει μήκος 99,5μ, πλά­τος 14,4μ και τα ηλε­κτρο­νι­κά της συ­στή­μα­τα τα έχουν σχε­διά­σει Τούρ­κοι μη­χα­νι­κοί.

➕  Η νέα κορ­βέ­τα θα είναι εξο­πλι­σμέ­νη με πυ­ραύ­λους «Atmaca», επί­σης τουρ­κι­κής κα­τα­σκευ­ής

Ο Ερ­ντο­γάν υπο­στή­ρι­ξε ότι «η Τουρ­κία σή­με­ρα είναι ανά­με­σα στις 10 χώρες στον κόσμο που έχει σχε­διά­σει και κα­τα­σκευά­σει με δικές της δυ­νά­μεις πο­λε­μι­κό πλοίο» και τό­νι­σε ότι κα­τα­στά­σεις όπως τα εμπό­δια που οι ΗΠΑ βά­ζουν στην Τουρ­κία, με τα σχέ­δια «απο­κλει­σμού» της από το πρό­γραμ­μα των «F-35», κά­νουν την Τουρ­κία πιο απο­φα­σι­στι­κή. «Οπως φτιά­ξα­με “drones” και ελι­κό­πτε­ρα, έτσι θα φτιά­ξου­με και το δικό μας μα­χη­τι­κό αε­ρο­σκά­φος. Η ώρα ζυ­γώ­νει. Οταν ξυ­πνούν τον γί­γα­ντα, θα υπο­στούν και τις συ­νέ­πειες», τό­νι­σε χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά.

Με­τα­ξύ άλλων, ο Τούρ­κος ηγέ­της ανα­φέρ­θη­κε για δεύ­τε­ρη φορά το τε­λευ­ταίο 5ή­με­ρο στη Ναυ­μα­χία της Πρέ­βε­ζας – που έγινε το 1538 και θε­ω­ρεί­ται χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή για το πώς η οθω­μα­νι­κή αυ­το­κρα­το­ρία επι­κρά­τη­σε των αντι­πά­λων της σε διά­φο­ρες ιστο­ρι­κές πε­ριό­δους – και επι­σή­μα­νε ότι η Τουρ­κία επι­διώ­κει να είναι εντε­λώς ανε­ξάρ­τη­τη στον αμυ­ντι­κό τομέα με ορί­ζο­ντα το 2023, που συ­μπλη­ρώ­νο­νται 100 χρό­νια από την ίδρυ­ση της σύγ­χρο­νης Τουρ­κι­κής Δη­μο­κρα­τί­ας.

✔️  Στην ίδια εκ­δή­λω­ση έκανε πα­ρέμ­βα­ση και ο Τούρ­κος υπουρ­γός Αμυ­νας Χου­λού­σι Ακάρ, που ανα­φέρ­θη­κε ξανά στη «Γα­λά­ζια Πα­τρί­δα» που οι Ενο­πλες Δυ­νά­μεις της χώρας πρέ­πει να υπε­ρα­σπι­στούν.

Στο με­τα­ξύ, σε δικές του δη­λώ­σεις, χτες, ο Τούρ­κος υπουρ­γός Ενέρ­γειας Φατίχ Ντον­μέζ δή­λω­σε πως «κάθε τρυ­πά­νι που χτυ­πά­με υπό­γεια είναι υπο­γρα­φή για το φω­τει­νό μέλ­λον της Τουρ­κί­ας. Κάτω από αυτή την υπο­γρα­φή υπάρ­χει ο μό­χθος και η πίστη των 82 εκα­τομ­μυ­ρί­ων (Τούρ­κων)». Είπε ότι «σή­με­ρα με 4 πλοία η ση­μαία μας κυ­μα­τί­ζει σε κάθε σπι­θα­μή της Ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου. Οι ομά­δες μας δου­λεύ­ουν με με­γά­λη αφο­σί­ω­ση μέρα – νύχτα για να δώ­σουν τα χαρ­μό­συ­να νέα στο λαό μας. Το “Για­βούζ” τις επό­με­νες μέρες θα ξε­κι­νή­σει τη γε­ώ­τρη­σή του στο νέο του ση­μείο. Και το “Ορούτς Ρέις” ολο­κλή­ρω­σε το 30% της ερ­γα­σί­ας του στη δική του πε­ριο­χή ανα­το­λι­κά της Ατ­τά­λειας. Και το “Φατίχ” αυτήν τη στιγ­μή έφτα­σε κάτω από τα 4 χι­λιά­δες μέτρα».

Το Κυ­πρια­κό

Στο με­τα­ξύ, συ­νε­χί­ζο­νται οι επα­φές γύρω από το εν­δε­χό­με­νο επα­νέ­ναρ­ξης νέου γύρου συ­νο­μι­λιών στο Κυ­πρια­κό. Χτες, ο γγ του ΟΗΕ Αντό­νιο Γκου­τέ­ρες συ­νά­ντη­σε στη Νέα Υόρκη, στο πε­ρι­θώ­ριο της ΓΣ του Ορ­γα­νι­σμού, τον κα­το­χι­κό ηγέτη Μου­στα­φά Ακιν­τζί (αντί­στοι­χα την Πα­ρα­σκευή συ­νά­ντη­σε και τον Κύ­πριο Πρό­ε­δρο Ν. Ανα­στα­σιά­δη).

✔️  Σε δη­λώ­σεις του, ο Ακιν­τζί χα­ρα­κτή­ρι­σε «εποι­κο­δο­μη­τι­κή» τη συ­νά­ντη­ση με τον Γκου­τέ­ρες και χα­ρα­κτη­ρί­ζο­ντας «θολή» τη στάση της «ελ­λη­νο­κυ­πρια­κής πλευ­ράς» μί­λη­σε για «ασά­φειες» που «πρέ­πει να πα­ρα­μεί­νουν στην άκρη και οι στό­χοι να είναι σα­φείς». Είπε ότι ο γγ του ΟΗΕ έχει διά­θε­ση να ανα­λά­βει νέα πρω­το­βου­λία, αλλά ότι δεν μπο­ρεί να πει αν πήρε από­φα­ση για τρι­με­ρή ή πε­ντα­με­ρή διά­σκε­ψη. Με­τα­ξύ άλλων, επα­νέ­λα­βε ότι «δε­δο­μέ­νου ότι η πο­λι­τι­κή ισό­τη­τα είναι σαφής, η εκ πε­ρι­τρο­πής προ­ε­δρία και η ενερ­γός συμ­με­το­χή στις απο­φά­σεις δεν πρέ­πει να απο­τε­λούν αντι­κεί­με­νο συ­ζή­τη­σης», ενώ επι­μέ­νο­ντας ότι «η στάση της ελ­λη­νο­κυ­πρια­κής πλευ­ράς» δεν είναι ελ­πι­δο­φό­ρα, υπο­στή­ρι­ξε ότι πρέ­πει να σχε­δια­στεί μια καλά σχε­δια­σμέ­νη, «κλει­στή δια­δι­κα­σία» (με συ­γκε­κρι­μέ­νο χρο­νο­διά­γραμ­μα), απορ­ρί­πτο­ντας εκ προ­οι­μί­ου μια νέα απο­τυ­χία.

• Το ρω­σι­κό πρα­κτο­ρείο «Ρία Νό­βο­στι» με­τέ­δω­σε ξανά ότι Ρωσία και Τουρ­κία συ­νε­χί­ζουν τις συ­νο­μι­λί­ες για να αγο­ρά­σει η Αγκυ­ρα και ρω­σι­κά μα­χη­τι­κά «Su-35» (μετά τους πυ­ραύ­λους «S-400») στην Τουρ­κία. Σε δη­λώ­σεις του στο πρα­κτο­ρείο, ο διευ­θυ­ντής της ρω­σι­κής Ομο­σπον­δια­κής Υπη­ρε­σί­ας για θέ­μα­τα στρα­τιω­τι­κο-τε­χνο­λο­γι­κής συ­νερ­γα­σί­ας Ντμί­τρι Σου­γκά­γεφ υπο­στή­ρι­ξε ότι οι ρω­σι­κοί «S-400» που αγό­ρα­σε η Τουρ­κία «δεν συ­νι­στούν απει­λή για την Ελ­λά­δα», με το επι­χεί­ρη­μα ότι …πρό­κει­ται για σύ­στη­μα που προ­ο­ρί­ζε­ται για υπε­ρά­σπι­ση του ενα­έ­ριου χώρου.

---

ΣΥ­ΝΑ­ΝΤΗ­ΣΗ ΥΠΕΞ ΕΛ­ΛΑ­ΔΑΣ – ΑΙ­ΓΥ­ΠΤΟΥ – ΚΥ­ΠΡΟΥ

Σε πρώτο πλάνο η «αντι­με­τώ­πι­ση πε­ρι­φε­ρεια­κών προ­κλή­σε­ων»

• Ενώ η Άγκυ­ρα δια­μη­νύ­ει ότι κάθε πρω­το­βου­λία που την «πα­ρα­με­λεί» θα απο­τύ­χει και καλεί σε συ­νερ­γα­σία που συ­νυ­πο­λο­γί­ζει «τις πραγ­μα­τι­κό­τη­τες»

Νέα ώθηση στις αντι­λαϊ­κές διερ­γα­σί­ες στη Νο­τιο­α­να­το­λι­κή Με­σό­γειο ανα­μέ­νε­ται να δώσει η επό­με­νη τρι­με­ρής Σύ­νο­δος Αι­γύ­πτου – Ελ­λά­δας – Κύ­πρου, που θα γίνει στο Κάιρο στις 8 Οκτώ­βρη.

Από τη συ­νά­ντη­ση των υπουρ­γών

Ενό­ψει της Συ­νό­δου, οι ΥΠΕΞ των τριών χωρών συ­να­ντή­θη­καν στη Νέα Υόρκη, στο πε­ρι­θώ­ριο της ΓΣ του ΟΗΕ. Σε Κοινή Δή­λω­ση που εκ­δό­θη­κε, εκ­φρά­ζε­ται ικα­νο­ποί­η­ση «ανα­φο­ρι­κά με την ήδη επι­τευ­χθεί­σα πρό­ο­δο στο πλαί­σιο της τρι­με­ρούς συ­νερ­γα­σί­ας, καθώς και τη δέ­σμευ­σή τους για εντα­τι­κο­ποί­η­σή της». Οι ΥΠΕΞ στά­θη­καν «ει­δι­κό­τε­ρα» στις «κοι­νές προ­κλή­σεις και προ­ο­πτι­κές στον ενερ­γεια­κό τομέα» και «χαι­ρέ­τι­σαν την ίδρυ­ση του Φό­ρουμ για το φυ­σι­κό αέριο στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο» (σ.σ. συμ­με­τέ­χουν Ισ­ρα­ήλ – Αί­γυ­πτος – Ελ­λά­δα – Ιτα­λία – Κύ­προς – Ιορ­δα­νία, αλλά και Πα­λαι­στί­νη, ενώ στην τε­λευ­ταία συ­νά­ντη­ση πήρε μέρος και ο Αμε­ρι­κα­νός υπουρ­γός Ενέρ­γειας), υπο­γραμ­μί­ζο­ντας τη δυ­να­μι­κή του να λει­τουρ­γή­σει ως κα­τα­λύ­της για τη στενή συ­νερ­γα­σία με­τα­ξύ των χωρών της Ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου σε αυτόν τον τομέα».

Ανα­γνω­ρί­ζο­ντας ει­δι­κά το ρόλο που η τουρ­κι­κή πλου­το­κρα­τία μπο­ρεί και πρέ­πει να ανα­λά­βει σε μια σειρά από διευ­θε­τή­σεις, οι ΥΠΕΞ «απηύ­θυ­ναν έκ­κλη­ση στην Τουρ­κία να συμ­βά­λει εποι­κο­δο­μη­τι­κά και με συ­γκε­κρι­μέ­νους όρους στην επα­νέ­ναρ­ξη δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων, διαρ­θρω­μέ­νων και προ­σα­να­το­λι­σμέ­νων σε απο­τε­λέ­σμα­τα, για μια συ­νο­λι­κή και βιώ­σι­μη επί­λυ­ση του κυ­πρια­κού ζη­τή­μα­τος», μοι­ρά­ζο­ντας και ευ­χο­λό­για για σε­βα­σμό των «απο­φά­σε­ων του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας των ΗΕ», δια­σφά­λι­σης «της ανε­ξαρ­τη­σί­ας, κυ­ριαρ­χί­ας, εδα­φι­κής ακε­ραιό­τη­τας και ασφά­λειας» της Κύ­πρου κ.λπ.

Την ίδια στιγ­μή, στο πλαί­σιο αυτού του σύν­θε­του αντι­λαϊ­κού πα­ζα­ριού, οι ΥΠΕΞ «κα­τα­δί­κα­σαν τις πα­ρά­νο­μες ενέρ­γειες της Τουρ­κί­ας στο Αι­γαίο και στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο», για τις οποί­ες εκτί­μη­σαν ότι «υπο­νο­μεύ­ουν τις προ­σπά­θειες που κα­τα­βάλ­λο­νται υπό την αι­γί­δα του ΟΗΕ για την επα­νέ­ναρ­ξη των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων για επί­τευ­ξη βιώ­σι­μης, συ­νο­λι­κής λύσης του κυ­πρια­κού ζη­τή­μα­τος και απο­στα­θε­ρο­ποιούν ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρο την ευ­ρύ­τε­ρη πε­ριο­χή της Ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου». Οι ΥΠΕΞ συ­ζή­τη­σαν με­τα­ξύ άλλων για το Με­σα­να­το­λι­κό, τη Συρία και τη Λιβύη, και «συμ­φώ­νη­σαν ότι η ενι­σχυ­μέ­νη και συ­ντο­νι­σμέ­νη πε­ρι­φε­ρεια­κή συ­νερ­γα­σία είναι ύψι­στης ση­μα­σί­ας για την αντι­με­τώ­πι­ση των πε­ρι­φε­ρεια­κών προ­κλή­σε­ων».

Από τη μεριά της η Αγκυ­ρα αντέ­δρα­σε με ανα­κοί­νω­ση του ΥΠΕΞ της, μι­λώ­ντας για «ανυ­πό­στα­τους ισχυ­ρι­σμούς ενα­ντί­ον της χώρας μας». Εκ­φρά­ζο­ντας ου­σια­στι­κά τη δυ­σα­ρέ­σκειά της για την ανά­πτυ­ξη πο­λυ­με­ρών συ­νερ­γα­σιών στις οποί­ες – προς το παρόν – δεν συμ­με­τέ­χει, η Αγκυ­ρα κα­τη­γο­ρεί Αθήνα και Λευ­κω­σία ότι προ­σπα­θούν «το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα να εμπλέ­ξουν χώρες της ΕΕ, καθώς και χώρες της πε­ριο­χής, στις μα­ξι­μα­λι­στι­κές εθνι­κές πο­λι­τι­κές τους, αντί­θε­τα με το Διε­θνές Δί­καιο» και «δεν υπη­ρε­τούν την ει­ρή­νη και στα­θε­ρό­τη­τα στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο». Ανά­με­σα σε άλλα, ανα­φέ­ρε­ται ότι «οι χώρες της πε­ριο­χής δεν έχουν ούτε αρ­μο­διό­τη­τες, ούτε ευ­θύ­νες, ούτε και λόγο στα προ­βλή­μα­τα του Αι­γαί­ου και στο Κυ­πρια­κό». Ιδιαί­τε­ρα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή είναι πά­ντως και η επι­σή­μαν­ση ότι «δεν έχουν καμία πι­θα­νό­τη­τα επι­τυ­χί­ας βή­μα­τα πο­λι­τι­κής σκο­πι­μό­τη­τας που στο­χεύ­ουν στην πα­ρα­μέ­λη­ση και απο­μό­νω­ση της Τουρ­κί­ας και των Τουρ­κο­κυ­πρί­ων. Επι­πλέ­ον η Ελ­λά­δα, ενώ μας στέλ­νει μη­νύ­μα­τα συ­νερ­γα­σί­ας, από την άλλη κα­τα­δει­κνύ­ει την ανει­λι­κρί­νειά της με τους ανυ­πό­στα­τους ισχυ­ρι­σμούς ενα­ντί­ον της χώρας μας». Η ανα­κοί­νω­ση κα­τα­λή­γει με κά­λε­σμα στις χώρες της πε­ριο­χής «να αντι­με­τω­πί­σουν τις πο­λι­τι­κές, οι­κο­νο­μι­κές και γε­ω­γρα­φι­κές πραγ­μα­τι­κό­τη­τες της πε­ριο­χής και να ακο­λου­θή­σουν πο­λι­τι­κές που να συμ­βα­δί­ζουν με αυτές τις πο­λι­τι­κές πραγ­μα­τι­κό­τη­τες».

Διαβάστε περισσότερα