Κρυφό χρέος απειλεί να τινάξει τον πλανήτη στον... αέρα

Οι κινήσεις μεγάλων πολυεθνικών μέσω off shore. Ποιες είναι οι επικίνδυνες ανισορροπίες που δημιούργησε ο υπέρογκος δανεισμός στα χρόνια της ποσοτικής χαλάρωσης. Η βραδυφλεγής βόμβα του «σκληρού» δολαρίου και οι αναδυόμενες αγορές.

Πριν λίγες εβδομάδες, ο Κλαούντιο Μπόριο είπε στους επενδυτές ότι πρέπει να συνειδητοποιήσουν την απειλή που δημιουργείται από τις ανισορροπίες στην αγορά συναλλάγματος. Τα τελευταία χρόνια, ο επικεφαλής ανάλυσης της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) παρατηρούσε εταιρίες σε χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Βραζιλία και η Ινδία να αυξάνουν ταχύτατα το δανεισμό τους, ειδικότερα σε όρους δολαρίου. Και ενώ κανείς δεν φοβήθηκε από αυτό, είναι πλέον σαφές ότι εάν – ή μάλλον όταν – το δολάριο ενισχυθεί απότομα, αυτός ο όγκος χρεών θα πυροδοτήσει σοκ, καθώς σε μεγάλο ποσοστό εξυπηρετούνται από έσοδα που γίνονται σε εγχώρια νομίσματα.
«Δυστυχώς υπάρχουν λίγα απτά παραδείγματα αυτών των ανισορροπιών» δήλωσε ο κ. Μπόριο. «Γνωρίζουμε όμως, ότι αυτές οι ανισορροπίες είναι σημαντικές. Εάν συνεχιστεί η ανοδική πορεία του δολαρίου τότε αυτές οι ανισορροπίες μεταξύ των εξελίξεων στην αγορά συναλλάγματος και το δανεισμό μπορεί να βγουν στην επιφάνεια, αυξάνοντας σημαντικά το βάρος χρέους».
Κι αυτό μπορεί να γίνει πολύ πιο σύντομα από ότι προβλέπει ακόμη και ο ίδιος ο Μπόριο. Αυτή την εβδομάδα, οι τιμές των ομολόγων που εξέδωσε η Gazprom, ο ρωσικός ενεργειακός όμιλος, κατέρρευσαν με αποτέλεσμα η απόδοσή τους να εκτιναχθεί από 6% το Νοέμβριο στο 10% τώρα. Ενώ οι ρωσικές επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της υποχώρησης των τιμών του πετρελαίου και της κατάρρευσης του ρουβλίου, υπάρχει τώρα και βαθιά ανησυχία για το πώς θα καταφέρουν να αποπληρώσουν τον εξωτερικό τους δανεισμό.
Υπολογίζεται πως οι ρωσικές επιχειρήσεις έχουν εξωτερικά χρέη περίπου 600 δισ. δολ.. Οι κυρώσεις που επέβαλε η Δύση έχουν μειώσει τη δυνατότητα των εγχώριων τραπεζών να παρέχουν χρηματοδότηση και την πρόσβαση των μη τραπεζών στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Η Gazprom έχει τουλάχιστον έσοδα σε δολάρια, αλλά πολλοί άλλοι όχι.
Την Πέμπτη, ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσπάθησε να κατευνάσει αυτούς τους φόβους υποσχόμενος ότι θα στηρίξει τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες. Και αυτό έδωσε τη δυνατότητα στο ρούβλι να ανακάμψει από το ιστορικό χαμηλό που έπιασε αυτή την εβδομάδα. Αυτό όμως, δεν απομακρύνει τον ευρύτερο κίνδυνο. Η Ρωσία είναι ένα ακραίο παράδειγμα του προβλήματος που ανησυχεί την BIS, αλλά δεν είναι το μόνο.
Ας δούμε τους αριθμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της BIS, υπάρχουν ανεξόφλητοι διεθνείς τίτλοι χρέους αξίας 2,6 τρισ. δολ., από δανειολήπτες των αναδυόμενων αγορών, εκ των οποίων τα τρία τέταρτα είναι σε δολάρια. Μία σημαντική μερίδα αυτών των χρεών εξυπηρετείται από έσοδα που πραγματοποιούνται σε εθνικά νομίσματα. Επιπλέον, οι διεθνείς τράπεζες έχουν επιμηκύνει δάνεια περίπου 3,1 τρισ. δολ. που έχουν ληφθεί από δανειολήπτες των αναδυόμενων αγορών σε δολάρια. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αύξηση αυτού του δανεισμού στην Κίνα.

Όταν ο εξωτερικός δανεισμός προβάλλεται ως «άμεση ξένη επένδυση»

Αυτό σημαίνει ότι η μόχλευση των επιχειρήσεων σε περιοχές όπως η Ασία είναι πολύ μεγαλύτερη σήμερα συγκριτικά με το ΑΕΠ από ότι ήταν πριν την ασιατική χρηματοοικονομική κρίση του 1998, όπως επισημαίνει ο Frederic Neumann της HSBC.  Πιο ανησυχητικό ακόμη είναι το γεγονός ότι αυτά τα μεγέθη υποτιμούν τον πραγματικό κίνδυνο καθώς πολλές επιχειρήσεις των αναδυόμενων αγορών χρησιμοποιούν offshore επενδυτικά οχήματα για να αντλήσουν κεφάλαια – και αυτά δεν παρακολουθούνται επαρκώς.
Η BIS εκτιμά πως σχεδόν το 50% αυτών των τίτλων που πουλήθηκε την περίοδο 2009 – 2013 από νομικά πρόσωπα στις αναδυόμενες αγορές, μαζί με ένα μεγάλο όγκο άλλων χρεών, έγινε μέσω offshore μονάδων. Οι τελευταίες είθισται να μετατρέπουν αυτά τα κεφάλαια από δολάρια σε εγχώριο νόμισμα και να τα επαναπατρίζουν στη μητρική εταιρεία.
Επιχειρήσεις από την Βραζιλία, τη Ρωσία και την Κίνα για παράδειγμα, εκτιμάται ότι έχουν δημιουργήσει εσωτερικές ενδο-ομιλικές ροές ύψους 35 δισ. δολ μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2013. Αυτές οι ροές όμως, συχνά καταγράφονται στα στοιχεία ως «ροή άμεσων ξένων επενδύσεων» και όχι ως δανεισμός. Ο κίνδυνος είναι πως αυτές οι επιχειρήσεις εκτίθενται στις ανισορροπίες της αγοράς συναλλάγματος, χωρίς όμως, αυτό να γίνεται αντιληπτό.
Μία λύση θα ήταν να κάνουν καλύτερη δουλειά οι επενδυτές της Δύσης ελέγχοντας κινδύνους που δεν είναι εμφανείς στις επιχειρήσεις των αναδυόμενων αγορών. Αυτό μπορεί να μοιάζει οφθαλμοφανές, αλλά προκαλεί εντύπωση πόσο πολύ αγνοείται αυτή η βασική αρχή, καθώς οι επενδυτές από τη Δύση συγκέντρωναν μαζικά τίτλους από τις αναδυόμενες αγορές αναζητώντας απεγνωσμένα υψηλότερες αποδόσεις τα χρόνια της ποσοτικής χαλάρωσης.
Δεύτερον, η ομάδα των G20 χρειάζεται να λειτουργήσει προληπτικά, αναγκάζοντας τις επιχειρήσεις να ακολουθήσουν πιο διαφανείς διαδικασίες για την offshore χρηματοδότησή τους. Ένας τρόπος να γίνει αυτό είναι στηρίζοντας τις προσπάθειες οργανισμών όπως η OpenCorporates, η βρετανική βάση δεδομένων που στόχο έχει να δημιουργήσει δημόσια αρχεία για το πώς διασυνδέονται θυγατρικές εταιρίες, ακόμη κι όταν έχουν εντελώς διαφορετικά ονόματα.
Μία ακόμη επιλογή θα ήταν να επιταχυνθεί η πρόταση του Office for Financial Research  των ΗΠΑ και άλλων δυτικών κυβερνήσεων να δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων για επιχειρήσεις που θα αναγνωρίζει τις νομικές ενότητες ανά τον κόσμο.
Σε κάθε περίπτωση, η αναταραχή αυτής της εβδομάδας θα πρέπει να μας ταρακουνήσει. Καλύτερα να αντιμετωπιστεί το θέμα προτού γίνει η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων.

Διαβάστε περισσότερα

Ρωσο-αμερικανική συνεννόηση εν μέσω κρίσης

Του Κώστα Ράπτη
Η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ John Kerry και της Ρωσίας Sergey Lavrov την Κυριακή στην αμερικανική πρεσβεία στην Villa Taverna της Ρώμης εικονογραφεί το μέγα παράδοξο που χαρακτηρίζει τον “νέο Ψυχρό Πόλεμο” στις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση: παρά τους εκατέρωθεν υψηλούς τόνους (συμπεριλαμβανομένων και των καταγγελιών του ΝΑΤΟ για κλιμάκωση της ρωσικής αεροπορικής δραστηριότητας στον διεθνή εναέριο χώρο της Βαλτικής), οι δύο πλευρές εμφανίζονται “καταδικασμένες” να κρατούν διαρκώς ανοιχτούς τους διαύλους τις συνομιλίες.
Το παράδοξο γίνεται εμφανέστερο από το γεγονός ότι μόλις την Παρασκευή το αμερικανικό Κογκρέσο υιοθέτησε το Νόμο Υποστήριξης της Ουκρανικής Ελευθερίας, που αντιμετωπίσθηκε από τη Μόσχα ως οιονεί κήρυξη πολέμου, αφού δίνει τη δυνατότητα ακόμη και αποστολής φονικής στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ στην κυβέρνηση της Ουκρανίας –εάν συναινέσει σε αυτό ο Λευκός Οίκος.
Την ίδια ημέρα, η εκπρόσωπος του State Department, Jen Psaki επέκρινε διακριτικά την Ινδία για τις 20 συμφωνίες που υπέγραψε με τη Ρωσία κατά την επίσκεψη Putin στο Δελχί, δηλώνοντας ότι η εποχή δεν προσφέρεται για “business as usual”.
Και όμως: η συνάντηση της Ρώμης όχι μόνο ήταν η 17η μεταξύ των δύο ανδρών εντός του έτους, αλλά και επισπεύσθηκε κατά μία ημέρα –γεγονός που δίνει την αίσθηση του επείγοντος. Η δε ατζέντα ήταν ευρύτατη, καλύπτοντας τις εξελίξεις στη Συρία, το Ιράκ και την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.
Λίγα έγιναν γνωστά από το περιεχόμενο της συνομιλίας Kerry-Lavrov –πέρα από την ανάρτηση του Ρώσου υπουργού στο Facebook ότι “οι διμερείς σχέσεις μπορούν να προωθηθούν υπό καθεστώς ισοτιμίας και όχι πιέσεων”. Επιπλέον, έγινε λόγοις για αναθέρμανση των πρωτοβουλιών επίλυσης του παλαιστινιακού προβλήματος και της συριακής κρίσης.
Η Ουκρανία δεν είναι απαραιτήτως το κρισιμότερο ζήτημα που έχουν να αντιμετωπίσουν αυτή τη στιγμή οι δύο υπουργοί –πόσω μάλλον που η τελευταία εκεχειρία στην περιοχή δείχνει να τηρείται, παραπέμποντας σε “πάγωμα” της σύγκρουσης. Ήδη, στο αεροδρόμιο του Ντονιέτσκ, πεδίο φονικών μαχών όλο το προηγούμενο διάστημα, συναντήθηκαν και έδωσαν τα χέρια στρατιωτικοί διοικητές των κυβερνητικών δυνάμεων και των ανταρτών, καταφερόμενοι κατά του “αδελφοκτόνου” πολέμου.
Αντίθετα, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή η κατάσταση δείχνει να βρίσκεται εκτός ελέγχου –στέλνοντας τους κραδασμούς μέχρι το μακρινό Σίδνεϊ, όπου εκτυλίσσεται το δράμα της εισβολής τζιχαντιστών σε καφετέρια και της ομηρίας δεκάδων ανθρώπων.
Δεν είναι παρακινδυνευμένη η εκτίμηση που θέλει την Ουάσιγκτον να εγκαταλείπει τα σχέδια “αλλαγής καθεστώτος” στη Δαμασκό και να αξιολογεί θετικά τις προσπάθειες της Μόσχας να συγκαλέσει σύνοδο της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης της Συρίας.
Άλλωστε, σε ένα συνδεόμενο μέτωπο, την Παρασκευή το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε ομόφωνα ψήφισμα το οποίο νομιμοποιεί την νέα, μη μάχιμη αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν από την πρώτη του νέου έτους και παράλληλα εξασφαλίζει την τροφοδοσία της από το Βόρειο Δίκτυο Διανομής, δηλ. μέσω ρωσικής επικράτειας. Οι δε απειλές του Κογκρέσου για νέο γύρο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, αφήνουν άθικτη τη συμφωνία του Πενταγώνου για αγορά ρωσικών ελικοπτέρων που θα χορηγηθούν στον αφγανικό στρατό.
Είναι εξάλλου αποκαλυπτικό ότι ο ίδιος ο Barack Obama εξέφρασε τις επιφυλάξεις του έναντι της υιοθέτησης νέων κυρώσεων, επικαλούμενος την ανάγκη να παραμείνει αρραγές το μέτωπο με τις ευρωπαϊκές χώρες –ενώ την ίδια στιγμή ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schaeuble είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Anton Siluanov προκειμένου να του ζητήσει αναβολή της αποπληρωμής περσινού “δρακόντειου” ρωσικού δανείου ύψους 3 δισ. δολαρίων προς την Ουκρανία, το οποίο θα μπορούσε να πυροδοτήσει στάση πληρωμών, αναστατώνοντας και την ευρωζώνη…
Πηγή: capital.gr

Διαβάστε περισσότερα

«Πατρίδα ή θάνατος»!

Ο Φιντέλ Κάστρο στις 8 Γενάρη 1959 φτάνει στην Αβάνα. Ήδη η Επανάσταση έχει επικρατήσει από την 1 Γενάρη με την θριαμβευτική είσοδο του Τσε Γκεβάρα στην πρωτεύουσα. Ο Κάστρο δηλώνει: «Ζούμε μια αποφασιστική στιγμή της ιστορίας μας. Η τυραννία έπεσε. Απέραντη είναι η λαϊκή χαρά. Έχουμε όμως ακόμα πολλά να κάνουμε. Δεν έχουμε την αυταπάτη να πιστεύουμε ότι από δω και μπρος όλα θα είναι εύκολα. Ισως στο μέλλον όλα θα 'ναι ακόμα πιο δύσκολα»...

Ο Κόλπος των Χοίρων

Τα λόγια του Κάστρο αποδεικνύονται προφητικά. Στις 13 Απρίλη 1961 εκδηλώνεται η ανοιχτή επέμβαση των ΗΠΑ εναντίον της Κούβας. Ανάμεσα στους νεκρούς από την έκρηξη που θα καταστρέψει το εμπορικό πολυκατάστημα «Ελ Ενκάντο» είναι και ο Φε ντε Βάγιε, μία από τις ηγετικές μορφές της επανάστασης. Δύο μέρες αργότερα, στις 15 Απρίλη, βομβαρδιστικά Β-26 ξεκινούν από την αμερικανική βάση στη Νικαράγουα τις αεροπορικές τους επιδρομές ενάντια στην Κούβα.

Στις 16 του Απρίλη μετά την ομαδική δημόσια κηδεία των θυμάτων των βομβαρδισμών, ο Φιντέλ Κάστρο πάνω σε μια πρόχειρη εξέδρα που έχει στηθεί στην Αβάνα και υπό τις επευφημίες μιας τεράστιας διαδήλωσης εθνικοποιεί όλες τις Αμερικάνικες εταιρείες και ανακηρύσσει τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα της επανάστασης: «Πόσο βοήθησαν αυτά τα γεγονότα το λαό μας να διδαχθεί! Αυτά τα μαθήματα είναι πολύτιμα, είναι οδυνηρά, είναι αιματηρά, αλλά πόσα ο λαός δεν απεκόμισε ως γνώση. Οι ιμπεριαλιστές – ήταν τα λόγια του Κάστρο - δεν μπορούν να μας συγχωρέσουν που είμαστε εδώ κάτω από τη μύτη τους ή να βλέπουν να οικοδομούμε την επανάστασή μας, μία σοσιαλιστική επανάσταση, ακριβώς στο υπογάστριο των Ηνωμένων Πολιτειών»...

Ο επαναστατικός στρατός της Κούβας ξεκινάει για το μέτωπο στον Κόλπο των Χοίρων. Ηταν η πρώτη ήττα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην αμερικάνικη ήπειρο.

   

 Την επόμενη μέρα, στις 17 Απριλίου 1961, οι κουβανέζικοι ραδιοσταθμοί μεταδίδουν μήνυμα του Φιντέλ Κάστρο με το οποίο ο λαός της Κούβας πληροφορούνταν ότι τα χαράματα της ίδιας ημέρας πλοία και αεροπλάνα των ΗΠΑ, σε συνεργασία με εγχώριους συνεργάτες τους, πατήσανε πόδι σε διάφορα σημεία του νησιού. Ο πιο συγκροτημένος πυρήνας τους είχε αποβιβαστεί στον Κόλπο των Χοίρων. Ο επαναστατικός στρατός της Κούβας ξεκινάει για το μέτωπο στον Κόλπου των Χοίρων. Η πρώτη ανοιχτή απόπειρα ανατροπής της επανάστασης στην Κούβα καταλήγει σε θριαμβευτική για τον κουβανέζικο λαό ήττα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.

Το εμπάργκο

Λίγους μήνες μετά το φιάσκο των ΗΠΑ στον Κόλπο των Χοίρων, ο εμπνευστής της εισβολής Αμερικανός Πρόεδρος Κένεντι θέτει σε πλήρη εφαρμογή (Φεβρουάριος 1962) το εγκληματικό οικονομικό, εμπορικού και χρηματοπιστωτικό εμπάργκο των ΗΠΑ εναντίον της Κούβας. Το εμπάργκο που μέχρι πέρσι υπολογιζόταν ότι οι ζημιές που έχει προκαλέσει στην κουβανέζικη οικονομία ξεπερνούν το 1 τρισεκατομμύριο 66 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το εμπάργκο διαρκεί πάνω από 50 χρόνια με ένα και μόνο στόχο: Την καταστροφή του πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού συστήματος που έχει επιλέξει ο κουβανικός λαός ασκώντας το δικαίωμά του για αυτοδιάθεση και κυριαρχία. Ο χαρακτήρας του εμπάργκο είναι δολοφονικός. Φτάνει μέχρι την απαγόρευση εισαγωγής στην Κούβα ιατρικών αναλώσιμων και υλικών, φαρμάκων που χρησιμοποιούνται σε καρδιολογικές παθήσεις, σε ειδική διατροφή με θρεπτικές ουσίες για τα πρόωρα νεογέννητα βρέφη, σε σκευάσματα για τη θεραπεία παιδιών που έχουν υποστεί σοβαρά εγκαύματα, σε φάρμακα για το Αλτσχάιμερ, σε τρόφιμα, σε υλικοτεχική υποδομή για την Παιδεία και φυσικά εξαπλώνεται σε όλους τομείς της οικονομίας, από την κατασκευαστική βιομηχανία και το εμπόριο μέχρι τις διεθνείς χρηματοοικονομικές συναλλαγές της Κούβας.

Ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας του εμπάργκο είναι πρόδηλος. Οι ΗΠΑ – και επί προεδρίας Ομπάμα – συνέχιζαν να εφαρμόζουν τους «νόμοι Τοριτσέλι και Χελμς Μπάρτον» μέσω των οποίων η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αναλάβει παράνομα το δικαίωμα να νομοθετεί εξ ονόματος άλλων χωρών σε ό,τι αφορά τις σχέσεις τους με την Κούβα! Στο πλαίσιο αυτών των νόμων οποιοδήποτε εμπορικό πλοίο από οποιαδήποτε χώρα αράξει σε κουβανικό λιμάνι, οποιαδήποτε εταιρεία ή τράπεζα άλλης χώρας έρθει σε συναλλαγή με την Κούβα, υφίσταται τον αποκλεισμό ή την επιβολή προστίμων από τις ΗΠΑ! Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ (12 Ιούνη του 2012) για την επιβολή προστίμου 619 εκατομμυρίων δολαρίων στην ολλανδική τράπεζα «ING» με την κατηγορία ότι  πραγματοποιούσε συναλλαγές από το 1990 έως το 2007 από επιχειρήσεις χωρών που συνεργάζονταν με την Κούβα...

Κάστρο: Θα πεθάνω και δεν θα το πιστεύουν!

Φυσικά η διαρκής επίθεση κατά της Κούβας δεν είναι μόνο οικονομική. Τα σαμποτάζ, οι προβοκάτσιες και οι «κρυφές» επεμβάσεις εναντίον της Κούβας όλα αυτά τα χρόνια έχουν επιφέρει το θάνατο σε πάνω από 3.000 Κουβανούς.   

Το χρήμα για αντικουβανική προπαγάνδα ρέει άφθονο: Μόνο τη δεκαετία 1997 – 2007 οι ΗΠΑ διέθεσαν στον ραδιοτηλεοπτικό τους πόλεμο ενάντια στην Κούβα πάνω από 257 εκατομμύρια δολάρια.

Όσο για τις προσπάθειες όλα αυτά τα χρόνια εξόντωσης του Φιντέλ Κάστρο(υπολογίζονται σε πάνω από 600 οι απόπειρες δολοφονίας του!)κατάντησαν ανέκδοτο, σε σημείο που ο ίδιος ο Φιντέλ πριν μερικά χρόνια δήλωσε:Οι Αμερικάνοι με έχουν «σκοτώσει» τόσες φορές που όταν κάποια στιγμή πεθάνω δεν θα το πιστεύουν ούτε οι ίδιοι!

Αμερικάνικος λαός: Όχι στο εμπάργκο!

Πώς λειτούργησε αυτή η πολιτική στη συνείδηση του ίδιου του Αμερικάνικου λαού; Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διεξήχθη το Φλεβάρη του 2012 από την «Angus Reid Public Opinion»το 62% των Αμερικανών τάσσονται υπέρ της ανασύστασης διπλωματικών σχέσεων με την Κούβα, το 57% τάσσεται υπέρ της άρσης των ταξιδιωτικών περιορισμών και το 51% αντιτίθεται στον αποκλεισμό.

Πώς λειτούργησε αυτό το εμπάργκο στη συνείδηση όλων των λαών του κόσμου; Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, για 20 και πλέον φορές έχει υπερψηφιστεί το σχέδιο ψηφίσματος της Κούβας για την άρση αποκλεισμού που επιβάλλουν οι ΗΠΑ στο νησί. Συνολικά 187 χώρες ψηφίζουν συνεχώς υπέρ της πρότασης της Κούβας, και δυο – τρεις εναντίον: Οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και τα Νησιά Μάρσαλ…

Τα αίτια της… έχθρας

Ποια τα αίτια της έχθρας των Αμερικανών ενάντια στην Κούβα; Τα περιγράφει ο Κάστρο στην εισήγησή του στο 1ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας:

• «Ένα από τα πρώτα μέτρα της Επανάστασης υπήρξε η παραδειγματική τιμωρία των βασικών ενόχων για τα εγκλήματα που έγιναν από τη δικτατορία του Μπατίστα».
• «Δημεύτηκαν χωρίς καθυστέρηση όλα τα παράνομα αποκτημένα υλικά αγαθά που βρίσκονταν στα χέρια των αξιωματούχων του αιματοβαμμένου καθεστώτος».
• «Ο παλιός στρατός που είχε καταπιέσει σκληρά το λαό, διαλύθηκε και οι αρμοδιότητες που αντιστοιχούν στις ένοπλες δυνάμεις, μεταβιβάστηκαν στον ένδοξο Επαναστατικό Στρατό, που, όπως έλεγε ο Καμίλιο Σιενφουέγκος: "Ηταν ο λαός, ντυμένος τ' αμπέχονο"».
• «Η δημόσια διοίκηση ξεκαθαρίστηκε από τα στοιχεία που είχαν συνεργαστεί με την τυραννία».
• «Η διεφθαρμένη και πουλημένη ηγεσία των συνδικάτων απομακρύνθηκε και τα δικαιώματα των εργαζομένων αποκαταστάθηκαν».
• «Οι εργάτες που είχαν απολυθεί από τις επιχειρήσεις στην περίοδο της δικτατορίας γύρισαν στις εργασίες τους. Σταμάτησε αμέσως το διώξιμο αγροτών από τη γη».
• «Στις 3 Μάρτη 1959 η Κουβανική Εταιρεία Τηλεφώνων – αμερικάνικο μονοπώλιο - που είχε αναμειχθεί στις βρώμικες υποθέσεις της τυραννίας σε βάρος των συμφερόντων του λαού, μπήκε κάτω από κρατικό έλεγχο».
• «Στις 6 Μάρτη ψηφίστηκε νόμος που μείωσε κατά 50% τα υψηλά ενοίκια που πλήρωνε ο λαός, μέτρο που ξεσήκωσε μεγάλο ενθουσιασμό στον πληθυσμό των πόλεων και δημιούργησε πραγματική αναταραχή στους αστικούς κύκλους».
• «Στις 21 Απρίλη όλες οι πλαζ της χώρας κηρύχτηκαν ελεύθερες για τη χρήση του λαού και καταργήθηκαν έτσι τα προνόμια και οι μισητές διακρίσεις που είχε επιβάλει η αστική τάξη σε πολλούς από αυτούς τους τόπους αναψυχής».
• «Στις 17 Μάη ψηφίστηκε η πρώτη Αγροτική Μεταρρύθμιση. Αυτό το αποφασιστικό, αναγκαίο και δίκαιο μέτρο, μας έβαλε άμεσα αντιμέτωπους όχι μόνο με την ντόπια ολιγαρχία, αλλά και με τον ιμπεριαλισμό, γιατί πολλές αμερικάνικες επιχειρήσεις είχαν στην ιδιοκτησία τους πελώριες εκτάσεις με τα πιο γόνιμα εδάφη της χώρας, κυρίως φυτεμένες με ζαχαροκάλαμο».
• «Στις 20 Αυγούστου 1959 μειώθηκε η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και μπήκε έτσι τέρμα στην ασυδοσία ενός αλλού τεράστιου αμερικανικού μονοπωλίου».
• «… η επανάσταση από τις πρώτες κιόλας μέρες καταπιάστηκε με τη φοβερή μάστιγα της ανεργίας κι έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στον αγώνα για βελτίωση των αθλίων συνθηκών που επικρατούσαν, στην Παιδεία και στη λαϊκή Υγεία. Χιλιάδες δάσκαλοι στάλθηκαν στην ύπαιθρο, ενώ στις πιο απόμακρες γωνιές της χώρας μας άρχισαν να χτίζονται πολυάριθμα νοσοκομεία».
• «Σε σύντομο χρονικό διάστημα άρχισε με επιτυχία το έργο της εξάλειψης των τενεκεδοσυνοικιών που τόσο πλατιά διάδοση έχουν στις μεγάλες πόλεις της Λατινικής Αμερικής».
• «…οι ΗΠΑ σταμάτησαν τις εμπορικές τους πιστώσεις. Αυτό είχε σημαντική αρνητική επίδραση στις απαραίτητες για τη χώρα εισαγωγές. Έτσι, η Επανάσταση αναγκάστηκε να πάρει αυστηρά μέτρα οικονομίας. Αυτό όμως δεν το έκανε σε βάρος των φτωχών στρωμάτων του πληθυσμού, όπως γίνεται στον καπιταλιστικό κόσμο. Σταμάτησαν οι εισαγωγές των περιττών ειδών και καθιερώθηκε ισότιμη κατανομή των βασικών προϊόντων. Αυτό ήταν ένα από τα πιο δίκαια, ριζικά και αναγκαία μέτρα που πήρε η Επανάσταση, η οποία είχε μπροστά της έναν απελπισμένο αγώνα επιβίωσης». (Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», 1976).

Η Κούβα τα κατάφερε! 

Οι ΗΠΑ, επομένως είχαν κάθε λόγω να εξαπολύσουν αυτόν τον - με όλα τα μέσα - υπερπεντηκονταετή τους πόλεμο εναντίον της Κούβας. Αλλά η Κούβα τα κατάφερε. Και στάθηκε στα πόδια παρά την τεράστια δοκιμασία που υπέστη μετά τις εξελίξεις του 1990 με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.       

Σήμερα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η Κούβα έχει «ένα από τα πιο αποτελεσματικά εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο, όπως αυτά της Φινλανδίας, της Σιγκαπούρης, της Σαγκάης, της Δημοκρατίας της Κορέας, της Ελβετίας, της Ολλανδίας και του Καναδά».

    Η Κούβα διαθέτει ένα από τα πιο ολοκληρωμένα συστήματα Παιδείας, Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας. Η Παγκόσμια Τράπεζα, αναφέρει: «Η Κούβα είναι διεθνώς αναγνωρισμένη για τα επιτεύγματά της στους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας (...) Από την Κουβανική Επανάσταση το 1959 και μέχρι σήμερα, η χώρα έχει δημιουργήσει ένα σύστημα κοινωνικής πρόνοιας που εγγυάται την δωρεάν πρόσβαση όλων των πολιτών της στην εκπαίδευση και στην υγειονομική περίθαλψη (...). Άλλο επίτευγμα του νησιού είναι η εξάλειψη ορισμένων ασθενειών, η προσφορά ασφαλούς νερού και διάφορα άλλα βασικά για τη δημόσια υγεία. Η Κούβα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες σε ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας στην περιοχή και έναν από τους μεγαλύτερους σε προσδόκιμο ζωής»(«Καθημερινή», 16/11/2014).

Πριν την Επανάσταση

Πριν την Επανάσταση στην Κούβα, στο καπιταλιστικό φασιστικό κράτος υπό την δεσποτεία του δικτάτορα Μπατίστα, η εικόνα ήταν η εξής:         

• Πληθυσμός:  6,5 εκατομμύρια. Προσδόκιμο ζωής 54 χρόνια. Παιδική θνησιμότητα στο 66  τοις χιλίοις, δηλαδή 66 παιδιά στα χίλια μέχρι δώδεκα ετών.
• Οικονομία: Το 100/% της γης ανήκε σε φεουδάρχες. Το 90/% της παραγωγής ζαχαροκάλαμου στην εταιρεία «Μπακάρντι». Το 90% της παραγωγής,φρούτων και λαχανικών στην «Γιουνάιτεντ Φρούιτ Κόμπανι».
• Το πετρέλαιο, η ενέργεια, το ηλεκτρικό και το χρωμονικέλιο στις «ΕΣΣΟ», «ΙΤΤ», «ΕΛΚΕΥ» και Αμερικάνικες εταιρείες.
• Τα αεροδρόμια, τα λιμάνια, τα μέσα μεταφοράς και οι τράπεζες επίσης ανήκαν σε αμερικάνικες εταιρείες.
• Οι άστεγοι ή οι στεγασμένοι σε απάνθρωπες συνθήκες χωρίς νερό, ρεύμα και αποχέτευση ήταν το 70% του πληθυσμού,τόσο στις πόλεις ,όσο  και στην ύπαιθρο. Η χώρα ήταν μια τεράστια τενεκεδούπολη.
• Οι ασθένειες ,όπως φυματίωση, δάγγειος πυρετός, μηνιγγίτιδα, πολιομυελίτιδα, θέριζαν κυρίως τις μικρές ηλικίες. Πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δεν υπήρχε παρά μόνο σε αυτούς  που μπορούσαν να πληρώσουν.

Μετά την Επανάσταση

Μετά την Επανάσταση η φεουδαρχική ιδιοκτησία οργανώθηκε σε συνεταιρισμούς σοσιαλιστικής βάσης. Οργανώθηκε ένας τεράστιος έρανος σε όλη τη χώρα όπου συνεισέφεραν όσοι είχαν, για την εξαφάνιση των παραγκουπόλεων και το κτίσιμο νέων σύγχρονων για την εποχή πολυκατοικιών για να μην μείνει κανείς άστεγος. Έτσι εξάλειψαν μια για πάντα τις παράγκες από την  χώρα.

    Το ίδιο διάστημα επιτεύχθηκε ο στόχος για την εξάλειψη του αναλφαβητισμού. Μέσα σε αντίξοες συνθήκες οι νέοι σπουδαστές, φοιτητές και δάσκαλοι δίδαξαν γραφή και ανάγνωση σε πάνω από 2.000.000 αναλφάβητους.

    Παρότι οι εξελίξεις του ’90 επέφεραν μια δεκαετία μεγάλων θυσιών  για τον λαό της, σήμερα η Κούβα, σε σύγκριση με την προ Επανάστασης περίοδο έχει καταφέρει:

• Να διπλασιάσει τον πληθυσμό της. Το προσδόκιμο ζωής έχει ανέλθει στα 78 χρόνια. Η παιδική θνησιμότητα έχε κατρακυλήσει στο 4,3 τοις χιλίοις, κάτω ακόμη και από τα όρια της ΕΕ.
• Το 90% των αναγκών τους σε φάρμακα και εμβόλια οι Κουβανοί τα παράγουν οι ίδιοι. Παιδικές ασθένειες και ασθένειες που στοιχειώνουν ακόμη τον Τρίτο Κόσμο, έχουν εξαφανιστεί. Το αγαθό της υγείας με υπερσύγχρονες υποδομές και  διαγνωστικά μηχανήματα προσφέρεται εντελώς δωρεάν στους Κουβανούς πολίτες. Η Κούβα είναι στις πρώτες θέσεις στον κόσμο στην αντιμετώπιση του καρκίνου, της καρδιολογίας, των μεταμοσχεύσεων οργάνων και της νεφρολογίας.
• Η Παιδεία είναι  έτσι οργανωμένη σε όλες τις βαθμίδες όπου ο γονιός δεν σπαταλάει ούτε ένα σεντς για την μόρφωση των παιδιών του. Η κατώτερη και η μέση βαθμίδα είναι ολοήμερη στην Κούβα, στο σχολείο τα παιδιά θα πάρουν το πρωί το γάλα που πρέπει, το δεκατιανό τους και το μεσημεριανό τους. Στο ολοήμερο σχολείο θα ασχοληθούν με τον αθλητισμό, την μουσική τον χορό, τις ξένες γλώσσες. Η μεταφορά τους γίνεται δωρεάν με τα σχολικά λεωφορεία. Η Κούβα είναι η χώρα της Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής με τον υψηλότερο δείκτη στην Ανάπτυξη της Εκπαίδευσης (IDE), σύμφωνα με την παγκόσμια έκθεση της UNESCO «Εκπαίδευση για όλους». Ο δείκτης της Κούβας ήταν 0,983, ανώτερος ακόμα και από τον αντίστοιχο των ΗΠΑ. Η έκθεση της Unesco αναγνώρισε το 2011 ότι η Κούβα κατέχει το πιο υψηλό μορφωτικό επίπεδο της Καραϊβικής και την κατατάσσει 14η στον κόσμο.

«Patria o muerte»!

Το Κουβανικό σοσιαλιστικό κράτος στα 55 χρόνια της ύπαρξης του, χωρίς ποτέ να κάνει έκπτωση στο διεθνιστικό του χρέος, πορεύτηκε και κέρδισε τη ζωή κάτω από το σύνθημα «Πατρίδα ή θάνατος» («Patria o muerte»). Έδωσε κάτω από ανείπωτες συνθήκες τη μάχη για το συνολικό όφελος και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής σε όλους τους τομείς και για κάθε Κουβανό πολίτη. Και την κέρδισε!

    Στα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο που δεν ξέρουν γράμματα, στα εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο που δεν έχουν εκπαίδευση ή υφίστανται την παιδική εργασιακή εκμετάλλευση, στα εκατομμύρια ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, στα εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο που δεν έχουν πρόσβαση σε νερό και υποδομές υγιεινής, στα εκατοντάδες εκατομμύρια άνεργων και ανασφάλιστων στο κόσμο, κανείς δεν ζει στην Κούβα. Τα θύματα φυλετικού, θρησκευτικού ή κάθε άλλου είδους ρατσισμού στην Κούβα είναι μηδέν.

Το τι θα ακολουθήσει μετά την προχτεσινή ιστορικής σημασίας ανακοίνωση για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων των ΗΠΑ με την Κούβα είναι κάτι που θα το δούμε. Ένα είναι σίγουρο. Κι αυτό είναι το μήνυμα του κουβανικού λαού προς όλο τον κόσμο:

Η Κούβα έφτασε ως εδώ όρθια! Στάθηκε στα πόδια της χωρίς να προσκυνήσει! Χωρίς να γονατίσει! Χωρίς να υποταχθεί! Χωρίς να ταπεινωθεί! Με το λαό της (τον εξοπλισμένο λαό της) να μην εγκαταλείπει ούτε μια στιγμή, ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες, την αξιοπρέπεια και το δικαίωμά του να αποφασίζει αυτός για τη ζωή του και για τη χώρα του!

email: mpog@enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα

Αεροσκατολογία

Από πολλές απόψεις χαίρομαι που υπάρχουν. Χαίρομαι που υπάρχουν ο Βενιζέλος, ο Σαμαράς, ο Χαρδούβελης, ο Στουρνάρας, ο Γιούνκερ, ο Μοσκοβισί, η Βούλτεψη. Χαίρομαι που υπάρχουν και μιλούν. Που τα λόγια  βγαίνουν από το στόμα τους σαν ούρα ακράτειας, σαν ασυγκράτητες μάζες αερίων που απεγκλωβίζονται με βία από τον εντερικό σωλήνα, κατατροπώνοντας την άμυνα του σφιγκτήρος μυός, σαν διάρροιες που ακολουθούν την ίδια ακριβώς εκρηκτική διαδρομή. Χαίρομαι που υπάρχουν, μιλούν και δεν υποψιάζονται πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η δυσωδία που προκαλούν.

Να ένα μικρό, απαράμιλλο δείγμα λογο-διάρροιας: «Οποιαδήποτε μαγκιά στην Ε.Ε. πληρώνεται με τρόπο καταλυτικό και άμεσο και ο ψευτοτσαμπουκάς στην Κομισιόν για θέματα της απολύτου αρμοδιότητας της φέρνει άμεση και ζεστή την εκδίκηση της». Βενιζέλος έφα. Στην Καστοριά. Στα γουναράδικα.  Σαν αλεπού που της λείπει επίγνωση του κινδύνου ότι κάθε έξοδος για αναζήτηση τροφής μπορεί να είναι κι ένα μοιραίο ραντεβού με το τσιγκέλι και το μαχαίρι του εκδοροσφαγέα. Αυτή ήταν η μαγκιά της αλεπούς κατά τη λαϊκή παράδοση, που τη δανείστηκε κι ο Άρης κατά την ιστορική παράδοση. Με τη μαγκιά του Βενιζέλου, σχέση ουδεμία. Με τη μαγκιά του ΣΥΡΙΖΑ, που υπονοεί ο Βενιζέλος, θα δείξει αν υπάρχει επαφή. Ελπίζει κανείς στο στοιχειώδες.

Άλλο είναι το θέμα μας. Η μαγκιά της Κομισιόν. Ο τσαμπουκάς του ευρωπαϊκού ιερατείου, που τόσο γλαφυρά και απολύτως ρεαλιστικά περιγράφει ο αντιπρόεδρος, η αντιπροεδράρα και προεδράρα συνάμα. Τέτοιες ακριβώς είναι η Κομισιόν, η Ε.Ε., η Ευρωζώνη, η ΕΚΤ. Άμα τους μπει κανένας στη μύτη έχουν έτοιμη, άμεση και ζεστή την εκδίκησή τους. Η Ε.Ε. έχει γίνει μια αίθουσα βασανιστηρίων, ο θάλαμος απομόνωσης σωφρονιστικού καταστήματος, ένα κολαστήριο, ένας μηχανισμός τιμωρίας και εκδίκησης. Ευχαριστούμε, αντιπρόεδρε. Ευγνωμονούμε για τη συμβολή του στην εμπέδωση αυτού που προ πολλού έχουμε καταλάβει, αλλά είναι άλλο πράγμα να τ’ ακούμε από το στόμα του, να βγαίνει βροντερό ως βίαιη εξαέρωση, απειλητικό σαν ορμητική εκκένωση. Ευχαριστούμε τον κ. Βενιζέλο για την παρρησία και ειλικρίνεια με την οποία ομολογεί ότι κι αυτός κι ο προϊστάμενός του πρωθυπουργός είναι μέσ’ στα σκατά. (Εφόσον ισχύει ο διάλογος κατά τη συνάντησή του με τον Τσίπρα, που μετέφεραν ΤΑ ΝΕΑ. Τον αναπαράγω με την ευκαιρία. «Βενιζέλος: Μα τι σε έχει πιάσει και θέλεις ντε και καλά να βουτηχτείς στα σκ@τ@. Τι βιάζεσαι; Περίμενε. Έτσι και αλλιώς θα γίνεις κάποια στιγμή. Τσίπρας: Γιατί πρέπει απαραίτητα να βουτηχτώ στα σκ@τ@; Θα τα καταφέρουμε έτσι, που να μη χρειαστεί να γίνει τίποτε από όλα αυτά. Βενιζέλος: Αγόρι μου, δεν έχεις καταλάβει. Θα σε γαμ@@@ με το που θα αναλάβεις...» Εφόσον είναι αληθής ο διάλογος- και ποιος τολμά να αμφισβητήσει τη ναυαρχίδα της διαπλοκής, ΤΑ ΝΕΑ;-, οφείλουμε να ευχαριστήσουμε πάλι τον αντιπρόεδρο για μια ακόμη ακριβέστερη περιγραφή του ευρω-αποχωρητηρίου. Άλλωστε και τα σκατά- δεν μας χρειάζονται τα σύμβολα απόκρυψης στη λέξη- προϊόν εκκένωσης είναι).

Ευχαριστούμε, επίσης, τον Γιούνκερ που μας υπενθυμίζει ότι την έχει χεσμένη (ή κλασμένη) τη δημοκρατία, αυτό το αδειανό πουκάμισο που δεν δικαιούται να κάνει μαγκιές στο Διευθυντήριο. Ευχαριστούμε και τον Μοσκοβισί, που μας κουνάει κουτοπόνηρα το χαρτί του Grexit μέσ’ στη μούρη μας, να φοβηθούμε, σκιαχτούμε, να λουφάξουμε, να το βουλώσουμε, να χεστούμε πάνω μας, να καταλάβουμε το κοινοβούλιο και να απειλήσουμε με ξύλο όποιον βουλευτή τολμήσει να μην ψηφίσει πρόεδρο. Ευχαριστούμε την Κομισιόν που δείχνει πόσο απεχθής τής είναι η λαϊκή βούληση, ούτε καν η ίδια η λαϊκή βούληση, απλώς και μόνο η προσφυγή σ’ αυτήν. Ευχαριστούμε την όλη Ε.Ε., όλο το γραφειοκρατικό συνονθύλευμα που ευχαρίστως θα απαγόρευε τις εκλογές, αν πραγματικά πίστευε ότι αρκούσαν για ν’ αλλάξουν τα πράγματα. Ευχαριστούμε τις ευγενείς γραφίδες του συστημικού Τύπου για την αμετροέπεια με την οποία υποστηρίζουν πόσο επικίνδυνο και ολέθριο πράγμα είναι οι εκλογές. Ευχαριστούμε τον Ψαριανό και όλους τους εκλεγμένους συναδέλφους του που με κάθε ευκαιρία λένε το ίδιο, τους ευχαριστούμε που ομολογούν πόσο απεχθής τους είναι αυτό που αποκαλείται κοινωνία, λαός, ψηφοφόρος που πρέπει να πάρει μιαν απόφαση, να αναλάβει μιαν ευθύνη, ένα ρίσκο. Να μην παραλείψουμε να ευχαριστήσουμε και τη Βούλτεψη, ακάματη παραγωγό ρητορικών εκκενώσεων. Να ευχαριστήσουμε και τους δημοσκόπους, που κάνουν ότι μπορούν για «να κλείσουν την ψαλίδα», σαν τον σφιγκτήρα που προσπαθεί απεγνωσμένα να κλείσει την έξοδο μιας ασυγκράτητης πορδής.  

Τους ευχαριστούμε όλους για τη μαγκιά τους, την παρρησία τους, την λογοδιάρροιά τους, τον τσαμπουκά με τον οποίο μας απειλούν όλους με την άμεση, ζεστή εκδίκηση της Ε.Ε. Ζεστή και άμεση σαν αέρια ή υγρή εντερική εκκένωση. Τους ευχαριστούμε που ομολογούν πόσο πλήρεις αισθάνονται ζώντας μέσ’ στα σκατά.

Τους ευχαριστούμε για τη διάθεση και την ικανότητά τους να τσαντίσουν την κοινωνία μέχρι εκεί που δεν παίρνει. Τους ευχαριστούμε για την πιθανότητα να φέρουν την πλειοψηφία των ηττημένων, υποταγμένων και χωμένων μέσ’ στα σκατά ανθρώπων σε διάθεση να τους χέσει όλους πατόκορφα, να εγκαταλείψει τη νιρβάνα της ανάθεσης και να πει «άι σιχτίρ εσύ και το ευρώ σου, άι χέσου εσύ και το ATM σου, άι γαμήσου κι εσύ και το ΕΣΠΑ σου». Τους ευχαριστούμε για το ενδεχόμενο να μετατρέψουν τον βόθρο που αποτελεί το ελληνικό και ευρωπαϊκό μας ενδιαίτημά σε εκρηκτική κόλαση. Και, ξέρετε, δεν παλεύεται το μεθάνιο όταν εγκλωβιστεί σε μεγάλες ποσότητες. Ούτε με τάπες ούτε με πορδοβουλώματα.

ΚΙΜΠΙ

Υ.Γ. Για όσους τυχόν αισθάνονται πως η αεροσκατολογία του παραπάνω πονήματος προσβάλλει την αισθητική τους, απολογούμαι ότι, έχοντας να αναρτήσω κείμενο σε αυτό το blog ενάμιση μήνα, αισθάνθηκα ακριβώς σαν υπερκορεσμένος εντερικός σωλήνας, σαν βόθρος στα πρόθυρα έκρηξης. Κι οι αφορμές που μας δίνουν έχουν προ πολλού καταρρίψει τα όρια ορθολογισμού, πολιτικής ορθότητας και αισθητικής ευπρέπειας. Ως άλλοθι, πάντως, επιστρατεύω μια διάσημη σκατολογία του Σουρή, και με την ευκαιρία αναβιώνω τη θυγατρική στήλη που συνόδευε πάντα τα κείμενα του «Ελεύθερου Σκοπευτή».

ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

Μυρωμένοι στίχοι

Τίποτε δεν απόμεινε στον κόσμο πια για μένα,
όλα βρωμούν τριγύρω μου και φαίνονται χεσμένα.
Όλα σκατά γενήκανε και ο δικός μου κώλος
σκατά εγίνηκε κι αυτός, σκατά ο κόσμος όλος.

Μόνο σκατά φυτρώνουνε στον τόπο αυτό τον άγονο
κι όλοι χεσμένοι είμαστε, σκατάδες στο τετράγωνο.
Μας έρχεται κάθε σκατάς, θαρρούμε πως σωθήκαμε,
μα μόλις φύγει βλέπομε πως αποσκατωθήκαμε.

Σκατά βρωμάει τούτος δω, σκατά βρωμά κι εκείνος,
σκατά βρωμάει το σκατό, σκατά βρωμά κι ο κρίνος.
Σκατά κι εγώ, μες στα σκατά, και με χαρτί χεσμένο
ό,τι κι αν γράψω σαν σκατό προβάλλει σκατωμένο.

Σκατά τα πάντα θεωρώ και χωρίς πια να απορώ,
σκατά μασώ, σκατά ρουφώ, σκατά πάω να χέσω,
απ΄ τα σκατά θα σηκωθώ και στα σκατά θα πέσω.

Όταν πεθάνω χέστε με, τα κόλλυβά μου φάτε
Και πάλι ξαναχέστε με και πάλι ξαναφάτε,
μα απ’ τα γέλια τα πολλά κοντεύω ν’ αρρωστήσω
και δεν μπορώ να κρατηθώ, μου φεύγουν από πίσω.

Σκατά ο μεν, σκατά ο δε, σκατά ο κόσμος όλος
κι απ’ το πολύ το χέσιμο μου πόνεσε ο κώλος!

Γεωργίου Σουρή, στίχοι δεν δημοσιεύτηκαν όσο ζούσε, πιθανότατα για λόγους λογοκρισίας, αλλά κυκλοφορούσαν σε χειρόγραφα. 

http://kibi-blog.blogspot.gr/

Διαβάστε περισσότερα

Ζυλ Ντασέν: Aφιέρωμα σ' έναν σπουδαίο σκηνοθέτη και φιλέλληνα

Γιώργος Ρούσσος

Σαν σήμερα, στις 18 Δεκεμβρίου του 1911, γεννήθηκε ο σημαντικός Αμερικανός σκηνοθέτης, του θεάτρου και του κινηματογράφου και σπουδαίος φιλέλληνας, Ζυλ Ντασέν. Με αφορμή το γεγονός ξεκινάμε ένα ταξίδι με οδηγό τέσσερις αγαπημένες και χαρακτηριστικές δημιουργίες του καλλιτέχνη: «O Δήμιος των Κολασμένων» (Brute Force - 1947), «Ριφιφί» (Du rififi chez les hommes - 1955), «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται» (Celui qui doit mourir - 1957) και «Δέκα και Μισή, Καλοκαίρι Βράδυ» (10:30 P.M. Summer - 1966).

Ο Ζυλ Ντασέν, γεννημένος στις 18 Δεκεμβρίου του 1911 στη μικρή κωμόπολη Μιντλτάουν του Κονέτικατ, μέλος μιας πολυμελούς οικογένειας πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια στις φτωχογειτονιές του Χάρλεμ, όπου ο ρωσοεβραϊκής καταγωγής πατέρας του δούλευε ως κουρέας. Στη δεκαετία του ’30, κι ενώ η οικονομική ύφεση βρίσκονταν στο απόγειό της, το θέατρο αναπτυσσόταν χάρη στο επιδοτούμενο από την κυβέρνηση Theatre Works Project, στους κόλπους του οποίου ο Ντασέν ανδρώθηκε καλλιτεχνικά.

Το 1941 του δίνετε το πράσινο φως για να πραγματοποιήσει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, το "Πράκτορας των Ναζί" με πρωταγωνιστή τον δημοφιλή σταρ, Κόνραντ Φάιτ. Μετά από επτά ταινίες στην τότε παντοδύναμη εταιρεία παραγωγής MGM, αρνήθηκε να συνεχίσει, διακόπτοντας το συμβόλαιό του και πραγματοποιώντας μία ιδιότυπη λευκή απεργία, απορρίπτοντας όλα τα σενάρια που του έστελναν.

Ακολούθησε η συνεργασία του με τον γνωστό παραγωγό Μαρκ Χέλλινγκερ, χάρη στον οποίο γύρισε τα δύο πρώτα του σημαντικά φιλμ: το "Δήµιο των κολασµένων" με τον Μπαρτ Λάνκαστερ το 1947 και την αγαπημένη "Γυµνή Πόλη" του 1948. Η ταινία σημείωσε μεγάλη επιτυχία, φτάνοντας να δώσει τον τίτλο και την ιδέα, σε αντίστοιχη τηλεοπτική σειρά.


Η επόμενη ταινία του Ντασέν ήταν γύρω από τη μαφία των εμπόρων οπωροκηπευτικών της Καλιφόρνια σε σενάριο του Bezzerides, το κλασσικό "Thieves Highway". Ο Μακαρθισμός όμως δεν αργεί να πλήξει τον αριστερών πεποιθήσεων σκηνοθέτη, ο οποίος φιγουράρει στη σχετική μαύρη λίστα. Ο φίλος του Ντάρυλ Ζάνουκ της 20th Century Fox, προσπαθώντας να τον βοηθήσει, στέλνει τον Ντασέν επειγόντως στο Λονδίνο για να γυρίσει μία από τις καλύτερες ταινίες της πλούσιας φιλμογραφίας του, το αριστουργηματικό «Η Νύχτα και η Πόλη» (Night and the city) του 1950.

Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και ο Ζυλ Ντασέν, αναγκάζεται να πάρει την πρώτη του γυναίκα Μπέατρις Λόνερ και τα τρία τους παιδιά και να εγκατασταθούν στο Παρίσι, όπου περνούν πέντε δύσκολα χρόνια καθώς το αμερικάνικο σύστημα διανομής σαμποτάρει τις ταινίες του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο σκηνοθέτης να πουλάει σενάρια με ψευδώνυμο, ενώ διάφορες απόπειρες του να σκηνοθετήσει στην Ιταλία ναυαγούν.

Εν τέλει, του προτείνουν ένα γαλλικό φιλμ νουάρ, το «Ριφιφί» (Du Rififi chez les homes - 1954), ως σπεσιαλίστα του είδους. Η ελλιπής γνώση γαλλικών τον οδηγεί στο διάσημο πια τριανταπεντάλεπτο σιωπηρής ληστείας - δέκα χρόνια μετά, το επανέλαβε στην κωμωδία του «Τοπ Καπί» που του χαρίζει το βραβείο σκηνοθεσίας το 1955 στο Φεστιβάλ των Καννών.
Στις Κάννες, εκείνη τη χρονιά γνωρίζει τη Μελίνα Μερκούρη (η οποία ελπίζει σε ένα βραβείο με την ταινία "Στέλλα") και την ερωτεύεται κεραυνοβόλα. Έρχονται μαζί στην Ελλάδα και γυρίζουν στην Κρήτη τη θρυλική ταινία «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται» (Celui qui doit mourir) του 1956, βασισμένη στο βιβλίο του Καζαντζάκη.

Βρισκόμαστε πλέον στο 1959 και η ταινία «Ποτέ την Κυριακή» είναι γεγονός. Τον πρωταγωνιστικό αντρικό ρόλο κρατά ο ίδιος ο Ντασέν ελλείψει χρημάτων. Η ταινία έγινε παγκόσμια επιτυχία, έκανε την Ελλάδα τουριστικό προορισμό και τη Μελίνα σταρ, αφού πρώτα της εξασφάλισε το βραβείο ερμηνείας του 1960 στις Κάννες, αλλά και ο Ντασέν, κέρδισε μία υποψηφιότητα για Όσκαρ, τόσο για τη σκηνοθεσία, όσο και για το σενάριο. 


Ακολουθεί το 1961 η τραγωδία «Φαίδρα» και το 1964 η πρώτη έγχρωμη ταινία του, το «Τοπ Καπί». Στην Ελλάδα επιβάλλεται δικτατορία και στο Ισραήλ ξεσπάει ο πόλεμος των έξι ημερών. Ο Ντασέν ταξιδεύει στο Σινά και ολοκληρώνει το σπάνιο αντιπολεμικό του ντοκιμαντέρ «Survival» (1967).


Στη συνέχεια ο Ζυλ Ντασέν επιστρέφει στο Χόλιγουντ και παρουσιάζει την «Εκτέλεση εν ψυχρώ» (Up tight - 1968) που συμπεριλάμβανε και σκηνές από την κηδεία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Ακολουθούν το 1978 το φιλμ «Κραυγή Γυναικών» (Α dream of passion) και δύο χρόνια μετά παρουσιάζει την ταινία «Στα 16 Γνώρισα τον Έρωτα» (Circle of two).

Στο θέατρο ξεχώρισαν οι σκηνοθεσίες του στα έργα "Γλυκό πουλί της νιότης" του Τεν. Ουίλλιαμς (θίασος Γ. Φέρτη με τη σύμπραξη της Μελίνας Μερκούρη), "Όπερα της πεντάρας" του Μπρεχτ (με το θίασο του Ν. Κούρκουλου και σύμπραξη της Μερκούρη), "Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ" του Άλμπη (θίασος Καρέζη - Καζάκου), "Ένας µήνας στην εξοχή" του Τουργκένιεφ κ.α. Ο θάνατος τον βρήκε στις 31 Μαρτίου 2008 σε ηλικία 97 ετών...

Ο Δήμιος των Κολασμένων / Brute Force του 1947


Σε μια σκληρή και απάνθρωπη φυλακή που καταδυναστεύεται από έναν αδίστακτο και σαδιστή αρχιφύλακα, έξι άντρες αποφασίζουν να δραπετεύσουν. Μέσα από διάφορα φλας-μπακ, γνωρίζουμε κάποια βασικά στοιχεία για τη ζωή και τον χαρακτήρα τους. Ωστόσο, η απόπειρα απόδρασης αποτυγχάνει και η βίαιη εξέγερση που αναπόφευκτα ξεσπά, καταλήγει σ’ ένα λουτρό αίματος...

"Ο Δήμιος των Κολασμένων", είναι η ένατη ταινία του Ζυλ Ντασέν και πρόκειται για μια εξαιρετική αλληγορία για τη βία και τη δίψα της ελευθερίας, γυρισμένη με ωμό ρεαλισμό και άγρια δύναμη, όπως είναι και ο πρωτότυπος τίτλος της. Οι εικόνες της φυλακής (μεταφορική μικρογραφία των ναζιστικών στρατοπέδων), ο εγκλεισμός και η απελπισμένη εξέγερση συνομιλούν με τον εξπρεσιονισμό (σε αισθητικό επίπεδο) και την τραγικότητα της ανθρώπινης μοίρας.

Μόνο τυχαίο λοιπόν δεν είναι το γεγονός ότι η απεγνωσμένη και εκ των προτέρων χαμένη, γι’ αυτό και απόλυτα τραγική, μάχη των ανθρώπων αυτών που το μόνο που θέλουν είναι να διατηρήσουν την αξιοπρέπεια και το ηθικό τους ανάστημα μέσα σ’ ένα πραγματικό κολαστήριο, έβαλε τον Ζυλ Ντασέν κατευθείαν στο στόχαστρο του γερουσιαστή Μακάρθι. Κορυφαία η ερμηνεία του 33χρονου Μπαρτ Λάνκαστερ, μόλις στη δεύτερη κινηματογραφική του εμφάνιση.

Στις 10.30 Ένα Καλοκαιρινό Βράδυ / 10:30 P.M. Summer του 1966


Στη διάρκεια μιας βίαιης νυχτερινής καλοκαιρινής καταιγίδας, σ’ ένα ισπανικό χωριό διαπράττεται ένα έγκλημα πάθους. Ο νεαρός αγρότης Ροδρίγο σκοτώνει την άπιστη γυναίκα του και τον εραστή της. Λίγο μετά φτάνουν εκεί με το αυτοκίνητό τους ένα παντρεμένο ζευγάρι. Ο Πωλ και η Μαρία με την μικρή τους κόρη, παρέα με την καλύτερη φίλη της συζύγου την Κλερ, που τους συνοδεύει στις διακοπές τους.

Η Μαρία, γνωρίζοντας ότι η φίλη της είναι ερωμένη του άντρα της, συνειδητοποιεί ότι ουσιαστικά ο γάμος τους έχει ναυαγήσει οριστικά και πνίγει την θλίψη της στο ποτό. Κάποια στιγμή, στη διάρκεια της νύχτας, βοηθά τον κυνηγημένο νεαρό να ξεφύγει από τα πλοκάμια της αστυνομίας που τον αναζητά, αλλά το επόμενο πρωί το πτώμα του ανακαλύπτεται πεταμένο στα χωράφια...

Ερωτικό μελόδραμα απιστίας, βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Μαργκερίτ Ντυράς, η ταινία αυτή, γυρισμένη στην ισπανική ενδοχώρα, είναι μία από τις λιγότερο γνωστές, δημιουργίες του Ζυλ Ντασσέν. Έχοντας στο κέντρο της ένα τυπικό ερωτικό τρίγωνο, η ταινία ουσιαστικά μιλά για το σβήσιμο της σεξουαλικής φλόγας, την αποξένωση μέσα στη σχέση, την προδοσία και για το αδιάβατο πέρασμα από τον έρωτα στην συντροφικότητα και την αγάπη.

Ακτινογραφώντας λοιπόν τον αχαρτογράφητο γυναικείο ψυχισμό, η ιστορία αφορά το θέμα της προδοσίας, τη διαχείρισης του πένθους, το τέλος της ερωτικής επιθυμίας και το ανεπούλωτο τραύμα που αφήνει πίσω της. Ο εξόχως ποιητικός όσο και διεισδυτικός στα εσωτερικά τοπία, λόγος της Ντυράς είναι πάντα πολύ δύσκολο να μετατραπεί σε σενάριο και να αποτυπωθεί με επιτυχία στην οθόνη.

Ο Ντασέν έξυπνα εκμεταλλεύεται στο έπακρο την τραγική διάσταση του διπλού φονικού και σχολιάζει έμμεσα την ανελεύθερη Ισπανία του Φράνκο. Στο καστ της ταινίας, εκτός από τη Μελίνα Μερκούρη, συναντάμε τον Peter Finch και την αγαπημένη Ρόμι Σνάιντερ, στον ρόλο της Κλερ. 

Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται / Celui qui doit mourir του 1957


Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι κάτοικοι ενός χωριού της Κρήτης εγκαταλείπουν τα σπίτια και τη γη τους έπειτα από ένα πογκρόμ των Τούρκων και κυνηγημένοι φτάνουν μετά από πολυήμερη πεζοπορία στη Λυκόβρυση. Ένα πλούσιο χωριό, όπου οι κάτοικοι ετοιμάζονται για την αναπαράσταση των Παθών του Χριστού και του μαρτυρίου της Σταύρωσης, σύμφωνα με ένα παλιό, τοπικό έθιμο. Οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες μπαίνουν ταλαιπωρημένοι με επικεφαλής τον ιερέα τους, τον παπα-Φώτη, στην πλατεία του χωριού.

Ενώ οι κάτοικοι τους προσφέρουν τροφή και καταφύγιο, αντίθετα ο τοπικός ιερέας, ο παπα-Γρηγόρης και οι προύχοντες, τους αντιμετωπίζουν εχθρικά, καθώς θεωρούν ότι οι νεοφερμένοι παρίες είναι απειλή για τα συμφέροντα και τα κεκτημένα τους. «Τόπος για τους χολεριασμένους δεν υπάρχει» κραυγάζει ο παπα-Γρηγόρης. Έτσι, το πλήθος των κυνηγημένων, αλλά υπερήφανων χωρικών, ανεβαίνει, κουβαλώντας τον σταυρό του μαρτυρίου, τον δικό του Γολγοθά, το ξερό βουνό της Σαρακίνας που δεσπόζει στην περιοχή...

Ως γνωστόν η ταινία είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη και είναι γυρισμένη στα Κριτσά της Κρήτης, με κοστούμια του Γιάννη Τσαρούχη, τη Μελίνα στο ρόλο της Μαγδαληνής και τον Πιερ Βανέκ σ’ εκείνον του Χριστού. Ο Ζυλ Ντασέν αναφέρει ο ίδιος σχετικά με τα γυρίσματα:

«Μια από τις ευτυχέστερες εμπειρίες της ζωή μου ήταν η συνεργασία με τους κατοίκους της Κριτσάς και των γύρω χωριών που συμμετείχαν στην ταινία. Οι πιο πολλοί δεν ήξεραν γράμματα κι έτσι τα βράδια, όταν γύριζαν από τα χωράφια, μαζευόμασταν στην αυλή του σχολείου και με διερμηνέα τη Μελίνα, τους μιλούσαμε για το βιβλίο και τις σκηνές που θα γυρνούσαμε. Υπέροχη εμπειρία... Στο βιβλίο, ξέρετε, υπάρχουν οι φτωχοί και οι πλούσιοι, οι προύχοντες του χωριού. Ε, λοιπόν, κανείς δεν ήθελε να παίξει έναν από τους προύχοντες! Εκεί όμως που δεν πείθονταν με τίποτα ήταν στο να παίξουν τους Τούρκους. Ξέρετε τελικά ποιοι έπαιξαν τους Τούρκους; Καουμπόηδες από τη διπλανή Αμερικανική Βάση...»


Ριφιφί / Du rififi chez les hommes του 1955


Μια συμμορία τεσσάρων διαρρηκτών (δύο Γάλλοι και δύο Ιταλοί) σχεδιάζουν μια ληστεία σ’ ένα μεγάλο κοσμηματοπωλείο του Παρισιού. Το εγχείρημα επιτυγχάνει, αλλά κάτι, στο φαινομενικά τέλειο σχέδιο, πηγαίνει στραβά και τα πράγματα παίρνουν μια απρόβλεπτη, όσο και τραγική τροπή...

Το "Ριφιφί", γυρισμένο το 1955 σ’ ένα Παρίσι βουτηγμένο σε μια σκοτεινή ατμόσφαιρα, είναι η δεύτερη ευρωπαϊκή ταινία του διωγμένου από την Μακαρθική λίστα, Ζυλ Ντασσέν (έχει προηγηθεί το 1950 το αριστούργημά του "Η νύχτα και η πόλη", γυρισμένο στο Λονδίνο). Κλασσική ταινία που καθιέρωσε τον όρο «ριφιφί» (διάρρηξη με τρύπημα στο ταβάνι) και όχι μόνο ανανεώνει το είδος του gangster film, αλλά το μπολιάζει με την αναπότρεπτα τραγική μοίρα των ηρώων του νουάρ.


Ταυτόχρονα διαπλέκει με τρόπο θαυμαστό το ντοκιμαντέρ και τη μυθοπλασία, ενώ η ποιητική οπτική του πάνω στις μεγάλες πόλεις και στο αστικό τοπίο, είναι και εδώ, στην «Πόλη του Φωτός», παρούσα. Στο "Ριφιφί", όπου ο ίδιος ο σκηνοθέτης ερμηνεύει θαυμάσια έναν από τους κεντρικούς ρόλους, συνυπάρχουν ο πεσιμισμός και το έντονα κριτικό βλέμμα πάνω στην κοινωνία, των αμερικανικών ταινιών του, με τον παρηκμασμένο ουμανισμό της ευρωπαϊκής παράδοσης.

Ο Στεφανουά, εξαιρετικά ερμηνευμένος από τον σπουδαίο Γάλλο ηθοποιό Ζαν Σερβέ, σκιαγραφείται ανάγλυφα, με βάση τον λόγο της τιμής, την αυστηρά προσωπική ηθική και διαθέτοντας ένα υπαρξιακό βάθος, κάτι που θα συναντήσουμε αργότερα και στους ήρωες του Ζαν Πιερ Μελβίλ. Το σημείο αναφοράς της ταινίας, είναι αναμφίβολα η 30λεπτη κι εντελώς βουβή σεκάνς της διάρρηξης. Ένα πραγματικό μάθημα κλιμάκωσης της αφηγηματικής έντασης και διαχείρισης του κινηματογραφικού χρόνου.


«Ο Ντασέν κατόρθωσε να συνδυάσει την παραδοσιακή αφηγηματικότητα του κινηματογράφου του Χόλιγουντ με το οπτικό στυλ του ευρωπαϊκού κινηματογράφου [...]. Το ντοκιμαντερίστικο ύφος του, η χρήση φυσικών χώρων και η εμμονή του στα αστικά τοπία, άσκησαν πολύ μεγάλη επιρροή σ’ έναν σημαντικό αριθμό κινηματογραφικών δημιουργών» Μάρτιν Σκορσέζε


Αναδημοσίευση από το SevenArt

Διαβάστε περισσότερα

Η «Δύση» για την Ελλάδα…Είμαστε οι τελευταίοι Έλληνες;

Γράφει η Αθηνά Κατσαφάδου*

Για να αντιληφθούμε σε βάθος αυτό που συμβαίνει σήμερα στη δύστυχη χώρα μας πρέπει να ξαναθυμηθούμε τα γεγονότα της ιστορίας μας, τα αίτια και τις αφορμές της Δ’ Σταυροφορίας και τον διαμελισμό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που επιμελώς αποκρύπτονται, αποσιωπούνται και δεν διδάσκονται στα σχολεία μας. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό έχει να κάνει με τη γεωπολιτική προσήλωση της πολιτικο-οικονομικής ελίτ της χώρας στο δόγμα «ανήκομεν εις την Δύσιν», δηλαδή σε Ευρωπαϊκή Ένωση (για να ακριβολογούμε, γερμανική Ευρώπη) και ΗΠΑ.

Τα σύνορά μας, παρά την ένταξή μας στην Ε.Ε., ουδέποτε αναγνωρίστηκαν ως σύνορα της Ευρώπης. Η γεωργία και η κτηνοτροφία μας σχεδόν κατεστράφησαν και η βιομηχανία και η ανθούσα βιοτεχνία μας εξαφανίζονται. Το νόμισμά μας, η παλαιότατη δραχμή, αντικαταστάθηκε από το πανάκριβο γερμανικό ευρώ. Έχουμε μεταβληθεί σε λαό καταναλωτών των δυτικών προϊόντων και κυρίως των πολιτιστικών σκουπιδιών τους. Αυτή είναι η επιδίωξη της Δύσης. Να μην παράγουμε τίποτε και να είμαστε απλώς μεταπράτες.

Εμείς, εις πείσμα των καιρών, θα αναπλεύσουμε το ρεύμα της αιμάσσουσας ιστορίας μας προκειμένου να αναδειχθεί και να κατανοηθεί αρκούντος ότι υπήρξαμε η πρώτη αποικία των Δυτικών τριακόσια χρόνια πριν στραφούν προς την αποικιοποίηση των Δυτικών Ινδιών, Αντιλλών, Κούβας κ.λ.π. Σήμερα μέσω των Μνημονίων έχουμε πάλι μεταβληθεί απροκάλυπτα σε αποικία της Δύσης με νέους τρόπους επίθεσης και επιβολής της Νέας Τάκης, καθόλου πιο ήπιους από τους παλαιότερους.

Θα προσπαθήσουμε όσο είναι δυνατόν να καταγράψουμε τα αίτια και τις συνέπειες που είχαν και συνεχίζουν να έχουν για τη χώρα η Φραγκοκρατία και η Άλωση. Η αποικιοκρατική πρακτική των Δυτικών είχε αρχίσει να τίθεται σε εφαρμογή πριν από την Άλωση. Το Βυζάντιο αποτελούσε ήδη ημιαποικία. Δεν υπολειπόταν παρά η τελευταία πράξη του δράματος.

Η πτώση του Βυζαντίου

Η ήττα του Βυζαντινού στρατού το 1071 στη μάχη του Ματζικέρτ, υπό τον γενναίο και τραγικό ταυτόχρονα αυτοκράτορα Ρωμανό Δ’ τον Διογένη έπειτα από προδοσία της παλατινής γραφειοκρατίας, αποτελεί ορόσημο στη Βυζαντινή ιστορία, καθώς οι Σελτούκοι Τούρκοι εγκαθίστανται πλέον οριστικώς στην Μικρά Ασία.

Το 1081 ανεβαίνει στον θρόνο ο Αλέξιος Κομνηνός (1081 – 1118), ο οποίος ανατρέπει την προϊούσα παρακμή της αυτοκρατορίας. Αντιμετώπισε τους Νορμανδούς του Ροβέρτου Γυισκάρδου, τους Πετσενέγους (Σκύθες, κατά την Άννα Κομνηνή), τους Κουμάνους και τους Τούρκους της Μικράς Ασίας. Τότε εμφανίζονται για πρώτη φορά στην περιοχή οι Σταυροφόροι που ξεκινούσαν να απελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους από τους Άραβες και τους Τούρκους. Ο Αλέξιος αντελήφθη πολύ νωρίς τους κινδύνους που εγκυμονούσε για το Βυζάντιο η άφιξη των Σταυροφόρων, που δύσκολα μπορούσαν να κρύψουν κάτω από τον μανδύα του «Ιερού Πολέμου» τις βλέψεις τους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Μικράς Ασίας, δηλαδή στην περιοχή καθαυτό του Βυζαντίου.

Ο Αλέξιος, σε αντάλλαγμα της βοήθειας που του παρείχαν με τον στόλο τους οι Ενετοί εναντίον του Ροβέρτου Γυισκάρδου και των Νορμανδών (τον οποίο νίκησε κατά κράτος), τους παραχωρεί μεγάλα προνόμια. Τους απάλλαξε από τους φόρους σε όλες τις χώρες που τελούσαν υπό την κυριαρχία των Ρωμαίων, χωρίς να πληρώνουν ούτε έναν οβολό ως τελωνειακό δασμό. Εξαιρέθηκαν έτσι από κάθε ρωμαϊκό έλεγχο.

Περιγράφοντας την Α’ Σταυροφορία (1097 – 1104) καταγράφει στην Αλεξιάδα η Άννα Κομνηνή την άποψη του πατέρα της για τους Σταυροφόρους Λατίνους: «Προέβλεπε επίσης την αστάθεια και την αναξιοπιστία των ανθρώπων εκείνων που αλλάζουν κατεύθυνση σαν τον Εύριπο, και ήταν διατεθειμένοι να πουλήσουν για έναν οβολό ακόμα και τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Τόσο φιλοχρήματοι ήσαν». Άρχιζε ήδη η οικονομική αιμορραγία του Βυζαντίου.

Ο Μανουήλ Κομνηνός (1143 – 1180), εγγονός του Αλεξίου, για να αντιμετωπίσει τους Νορμανδούς, τους Σελτζούκους του Ικονίου και τους Σταυροφόρους, θα επιτρέψει κι αυτός υπερμέτρως την διείσδυση των Λατίνων όχι μόνον στην οικονομία, αλλά και στον στρατό. Έτσι εξέλιπε η οικονομική ευρωστία του Βυζαντίου, αφού ο άλλοτε κραταιός βυζαντινός στόλος δεν είχε πλέον τον έλεγχο των θαλασσών. Το 1145 είχε αρχίσει η Β’ Σταυροφορία. Ο Μανουήλ στο τέλος της ζωής του προσπαθεί να περιορίσει τους Λατίνους εμπόρους και να ενισχύσει τους στρατιώτες – ιδιοκτήτες γης.

Ο διάδοχός του (1182 – 1185), Ανδρόνικος Κομνηνός, προσπαθεί με ένα πάθος απελπισμένο να ανορθώσει την παραπαίουσα Αυτοκρατορία. Έχει κατανοήσει τον φοβερό κίνδυνο των Λατίνων – Φράγκων από τη μία και των Σελτζούκων από την άλλη. Καταλαβαίνει πως εάν δεν επανέλθουν τα λιμάνια, οι εμπορικοί δρόμοι, η ναυτιλία και το εμπόριο, γενικότερα εάν δεν επανακυριαρχήσουν οι βυζαντινοί στην οικονομία τους, την οποία ελέγχουν κατά μέγιστο ποσοστό οι ξένοι (το ίδιο δεν συμβαίνει και σήμερα;) σωτηρία δεν υπάρχει. Ξεκινά αμέσως βαθειά κοινωνική και οικονομική μεταρρύθμιση με νόμους αυστηρούς κατά των γαιοκτημόνων και φοροεισπρακτόρων (εμείς τους απαλλάσσουμε με τροπολογίες ντροπής για τους βουλευτές που τις ψηφίζουν).

Ενδεικτικό του κλίματος κατά των Λατίνων είναι το ακόλουθο γεγονός:
Τον Μάιο του 1182 ξεσηκώνεται ο λαός της Κωνσταντινούπολης και προβαίνει σε εκτεταμένη λεηλασία και σφαγή των Λατίνων. Οι Νορμανδοί στις 15 Αυγούστου θα πολιορκήσουν την Θεσσαλονίκη και μετά από ηρωική αντίσταση δέκα ημερών θα την καταλάβουν και θα την λεηλατήσουν. Οι «δυνατοί», δηλαδή οι μεγαλογαιοκτήμονες της Θεσσαλονίκης, είχαν συμμαχήσει με τους Νορμανδούς. Αντίθετα, οι λαϊκές τάξεις, οι καλόγεροι και η φρουρά στάθηκαν γενναίοι υπερασπιστές της Θεσσαλονίκης, γράφει ο Γ. Κορδάτος.

Η συμμαχία των δυνατών με τους Νορμανδούς είναι δεδομένη και όλοι μαζί βαδίζουν κατά της Κωνσταντινούπολης. Οι «δυνατοί» οργανώνουν πραξικόπημα κατά του Ανδρόνικου. Στις 12 Σεπτεμβρίου 1185 ένα μέρος του λαού, παραπλανημένο και από το φόβο της επέλασης των Νορμανδών, θα συνταχθεί με τους πραξικοπηματίες. Συλλαμβάνουν τον Ανδρόνικο, τον οποίο κατακρεουργεί κατά απόλυτα απεχθή τρόπο ο όχλος.

Στα επόμενα 19 χρόνια, μέχρι το 1204, η εσωτερική υπονόμευση επιδεινώνεται αδιαλείπτως. Ο δόγης Ερρίκος Δάνδολο συναποφασίζει με τον Πάπα Ινοκέντιο τον Γ’ την Δ’ Σταυροφορία, η οποία δίνει την ευκαιρία στους Δυτικούς να βάλλουν κατά του Βυζαντίου υπό το πρόσχημα της αποκατάστασης στον θρόνο του έκπτωτου αυτοκράτορα Αλέξιου Δ’ Άγγελου.

Ο Νικήτας Χωνιάτης, βυζαντινός λόγιος και χρονικογράφος της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, που κατάφερε και ξέφυγε από την αιχμαλωσία, ξεσπά σε θρήνο :

«Ω Πόλη, βασίλισσα των πόλεων, ποιος μας χωρίζει από εσένα, σαν την μητέρα από τα αγαπημένα της παιδιά; Τι θα απογίνουμε; Που θα πάμε; Ποια παρηγοριά θα βρούμε, ξεριζωμένοι από τον κόρφο σου; Θα γίνουμε τραγούδι και θρύλος στο στόμα των εθνών, σύντροφοι των πουλιών, εξασφαλίζοντας την τροφή μας όπως τύχει και πίνοντας αντί για νερό χολή;».

Ο μεγάλος Βυζαντινολόγος Στίβεν Ράνσιμαν γράφει: «Η λεηλασία της Κωνσταντινούπολης δεν έχει αντίστοιχό της στην Ιστορία (.) Ξεχύθηκε έναςωρυόμενος όχλος στους δρόμους και τα σπίτια, αρπάζοντας οτιδήποτε γυάλιζε και καταστρέφοντας οτιδήποτε δεν μπορούσαν να κουβαλήσουν, σταματώντας μόνο για να σκοτώσουν και να βιάσουν ή για να ανοίξουν τα κελάρια και να πιούν. Στην ίδια την Αγιά-Σοφιά έβλεπε κανείς μεθυσμένους στρατιώτες να σχίζουν τις μεταξωτές κουρτίνες και να γκρεμίζουν ή να κομματιάζουν τα μεγάλα ασημένια εικονοστάσια, ενώ ποδοπατούσαν ασεβέστατα άγιες εικόνες και ιερά βιβλία. Επί τρεις ημέρες εξακολουθούσαν οι φρικιαστικές σκηνές της λεηλασίας κα της αιματοχυσίας, ώσπου η τεράστια και ωραία πόλη έγινε ένα ερείπιο».

Καταλαμβάνοντας την Κωνσταντινούπολη, οι Λατίνοι εγκαθιστούν Λατίνο αυτοκράτορα, τον Βαλδουίνο της Φλάνδρας, και Λατίνο Πατριάρχη, τον Βενετό Θωμά Μοριζίνι. Τα εδάφη της ηττημένης Αυτοκρατορίας διενεμήθησαν στους νικητές με τηνPartitio Romanie, τη συνθήκη διαμελισμού της Ρωμανίας. Βάσει της Partitio Romanie, οι Ενετοί έλαβαν τα 3/8 της επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης, η οποία θα μείνει στα χέρια τους πάνω από τέσσερις αιώνες (1204 – 1669), της Κύπρου, την οποία κατέχουν σχεδόν τέσσερις αιώνες (1204 – 1571), και των Ιονίων Νήσων, στα οποία κυριαρχούν σχεδόν επτά αιώνες (1204 – 1861).

Μετά την πτώση της Πόλης, οι δυτικοί σπεύδουν να απομυζήσουν κάθε πόρο.Στη Χίο, για παράδειγμα, εγκαθιδρύθη κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Γενουατών (1345 – 1566) ένα πρωτότυπο αποικιακό καθεστώς, μία μονοπωλιακή μετοχική εταιρεία, η πρώτη μετοχική εταιρεία της Ιστορίας, η οποία κατείχε το μονοπώλιο της εκμετάλλευσης της μαστίχας. Οι καλλιεργητές είχαν εκπέσει σε δουλοπάροικους και αργότερα σε δούλους. Κάτι παρόμοιο έγινε και στην Κύπρο, με την παραγωγή ζάχαρης. Οι Δυτικοί, εκτός από την ληστρικότητα στο οικονομικό πεδίο, διεξήγαν και απηνείς διωγμούς κατά των υποδούλων «αλλοθρήσκων». Η μισαλλοδοξία τους κατά των Ελλήνων Ορθοδόξων είναι τέτοιας έκτασης που στην Κύπρο το 1211 οι Λατίνοι επίσκοποι έκαψαν 12 Έλληνες μοναχούς και τον ηγούμενο. Η Ιερά Εξέτασή τους συνέχισε τις καταδίκες των ορθοδόξων μέχρι και τον 16ο αιώνα. Στην Κρήτη πεντακόσιοι ορθόδοξοι κληρικοί εξορίστηκαν, ενώ εβδομήντα τέσσερις βρήκαν οικτρό θάνατο με στραγγαλισμό και απαγχονισμό στη Ρώμη.

Είμαστε οι τελευταίοι Έλληνες;

Η Φραγκοκρατία στην Ελλάδα απετέλεσε κυριολεκτικά την πρώτη σπουδή αποικιοκρατίας των Δυτικών τριακόσια χρόνια πριν από την επίθεση της Δύσης στο Νέο Κόσμο και την Αφρική. Επάνω στη χώρα μας απέκτησαν τεχνογνωσία αποικιοκράτη! Η Άλωση, ωστόσο, για τους Δυτικούς σημαίνει κάτι παραπάνω από γεωγραφική επέκταση και οικονομική άνθηση. Με την πτώση της Πόλης, αρχίζει η «Αναγέννηση» της Δύσης. Τα Πανεπιστήμια, οι Τέχνες, οι καθεδρικοί ναοί, η Επιστήμη και οι Έρευνες, η χρηματοδότηση των εξερευνήσεων κ.α., όλα αυτά πάτησαν πάνω στα συσσωρευμένα πνευματικά και υλικά λάφυρα και στους χιλιάδες τόνους χρυσού (ρωσικά αρχεία) που άρπαξαν από την καθημαγμένη «καθ’ ημάς Ανατολή». Η Αναγέννηση της Δύσης βασίζεται στο βιαίως σφαγιασθέν πτώμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μας από τους ομοθρήσκους της.

Σήμερα η χώρα μας λιώνει. Η πνευματική, οικονομική και κοινωνική παρακμή είναι προϊούσα, και, ελπίδα με προοπτικές δεν διαφαίνεται. Το δημογραφικό έχει ξεπεράσει την «κόκκινη γραμμή». Τα εθνικά μας θέματα είναι εκτεθειμένα σε χέρια πολιτικών που δεν πιστεύουν στην ανεξαρτησία και στο συμφέρον της χώρας μας.

Απευθύνομαι στην ιερή τρέλα των Ελλήνων, έξω από ιδεολογίες και κομματικούς σχηματισμούς, την οποία επικαλούμαι. Αυτή η ιερή τρέλα έχει συμπυκνωμένα όλα τα «συμφωνημένα υπονοούμενα» της φυλής. Είναι κρυμμένη μέσα στο παμπάλαιο σεντούκι της ιστορίας μας και εμφανίζεται πάντα όταν έχουμε φτάσει στην τελευταία γραμμή άμυνας. Έχω εμπιστοσύνη.
*Δικηγόρος, τ. πρόεδρος Δ.Σ. Πειραιά

http://seisaxthia.wordpress.com/

Διαβάστε περισσότερα

Το φλερτ είναι πια... ψηφιακό

Τσώλη Θεοδώρα

Δημοσκόπηση που διεξήχθη στη Βρετανία δείχνει ότι το ερωτικό παιχνίδι καλπάζει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εις βάρος της πραγματικής ζωής

Είναι πιθανότερο πλέον να κάνουμε «poke» στο Facebook παρά να δούμε και να αγγίξουμε τον άλλον στην πραγματική ζωή

Η γλώσσα του έρωτα έχει γίνει πλέον σε μεγάλο βαθμό... ψηφιακή, αφού το φλερτ δίνει και παίρνει μέσω κινητών τηλεφώνων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δυστυχώς όμως, ως φαίνεται, μάλλον οι περισσότεροι αναλώνονται σε ψηφιακές σχέσεις αφήνοντας στην άκρη την πραγματική ζωή.

«Poke» και όχι αληθινό άγγιγμα

Νέα δημοσκόπηση που διεξήχθη στη Βρετανία έδειξε ότι είναι πιθανότερο να «σκουντήσουμε» κάποιον στο Facebook παρά να ζητήσουμε ένα αληθινό ραντεβού. Για ποιον λόγο; Σύμφωνα με τις απαντήσεις, το 38% των συμμετεχόντων ανέφερε ότι το να συνομιλήσει διά ζώσης με ένα πρόσωπο που τον ενδιαφέρει του προκαλεί ντροπή και αμηχανία.

Η δημοσκόπηση διεξήχθη για λογαριασμό της ιστοσελίδας συγκριτικών αναλύσεων broadbandchoices.co.uk και στο πλαίσιό της συμμετείχαν 2.000 βρετανοί ενήλικοι.

Σχεδόν ένας στους πέντε ανέφερε ότι χρησιμοποιεί ιδιωτικά μηνύματα στο FB για να επικοινωνήσει με το αντικείμενο του πόθου του, ενώ άλλοι δήλωσαν πως ένα τηλεφώνημα ή γραπτό μήνυμα αποτελεί πιο ευθύ τρόπο προσέγγισης σε σύγκριση με τη συζήτηση πρόσωπο με πρόσωπο.

Ποσοστό μεγαλύτερο του 25% σημείωσε ότι προτιμά την εφαρμογή Snapchat, η οποία επιτρέπει την ανταλλαγή φωτογραφιών, σκίτσων και βίντεο με μικρή περιγραφή, τα οποία μετά την ανάγνωση «εξαφανίζονται».

Παρότι το 50% των ερωτηθέντων δήλωσε πως έχει την αυτοπεποίθηση ώστε να ζητήσει από το «πρόσωπο» ένα ραντεβού με... σάρκα και οστά, το ένα τρίτο εκμυστηρεύθηκε ότι θα ντρεπόταν ακόμη και να σηκώσει το ακουστικό ώστε να πάρει τηλέφωνο το άτομο που του προκαλεί ερωτικό ενδιαφέρον.

Μήνυμα σε λάθος πρόσωπο

Από τα στοιχεία προέκυψε ακόμη ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούν να κάνουν πολύ κακό στο φλερτ (και όχι μόνο). Ενας στους επτά συμμετέχοντες παραδέχθηκε ότι έχει στείλει κάποιο «πιπεράτο» μήνυμα σε λάθος άτομο - ποσοστό μεγαλύτερο του 20% έστειλε το μήνυμα στους... γονείς του, ενώ ένας στους 10 το έστειλε στον /στη «λάθος» σύντροφο.

Οσο για τις μεθόδους... χωρισμού, και αυτές έχουν περάσει σε μεγάλο βαθμό στην ψηφιακή (ακόμη και αγενή κάποιες φορές) σφαίρα: ένας στους οκτώ ερωτηθέντες ανέφερε ότι εγκατέλειψε το έτερον ήμισυ μέσω μηνύματος στο κινητό, ενώ το 5% προτίμησε ένα ιδιωτικό μήνυμα στο FB και το 3% ανάρτησε στον «τοίχο» του στο FB την είδηση του χωρισμού προκειμένου να τη δουν (εκτός από τον ενδιαφερόμενο ή την ενδιαφερομένη) όλοι οι ψηφιακοί φίλοι!

Συμβουλές προς... ερωτευμένους

Σχολιάζοντας τα ευρήματα ο συμπεριφορικός ψυχολόγος Τζο Χέμινγκς έδωσε τις ακόλουθες συμβουλές: «Αν έχετε αυτοπεποίθηση και αναζητάτε να περάσετε απλώς καλά αυτές τις γιορτές, "διασκεδαστικές" εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων όπως το Snapchat ή το WhatsApp είναι ό,τι πρέπει για να ξεκινήσετε το φλερτ. Αν ψάχνετε κάτι που πιθανώς να έχει λίγο μεγαλύτερη βάση και νόημα αλλά συγχρόνως δεν θέλετε να αποκαλύψετε πολλά στοιχεία για τον εαυτό σας, προτιμήστε τα γραπτά μηνύματα ή το FB. Αν θέλετε το επίκεντρο του ενδιαφέροντός σας να καταλάβει ότι το πάτε σοβαρά, σηκώστε το ακουστικό του τηλεφώνου και ζητήστε ένα ραντεβού».

Ο Ντόμινικ Μπαλιζέφσκι, ειδικός τηλεπικοινωνιών στο broadbandchoices.co.uk, ανέφερε σχετικά με τα ευρήματα ότι «τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπάρχουν εδώ και σχετικά μικρό διάστημα αλλά είναι εκπληκτικό το πόσο έχουν αλλάξει τον τρόπο που αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι μεταξύ τους, κυρίως όσοι αναζητούν μια νέα σχέση».

Η hi-tech επικοινωνία βλάπτει σοβαρά τα ζευγάρια

Αλλη μελέτη, η οποία διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου Brigham Young στη Γιούτα των ΗΠΑ και δημοσιεύθηκε πέρυσι στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Couple and Relationship Therapy», έδειξε πως  η hi-tech επικοινωνία βλάπτει σοβαρά τις σχέσεις, «αποσυνδέοντας» τους δύο συντρόφους σε ό,τι αφορά σοβαρά ζητήματα που απαιτούν συζήτηση.

Σύμφωνα με τα ευρήματα που βασίστηκαν σε μελέτη 276 νεαρών ζευγαριών από διαφορετικές περιοχές των ΗΠΑ τα οποία στο σύνολό τους βρίσκονταν σε σοβαρή σχέση ή ήταν παντρεμένα, οι γυναίκες που χρησιμοποιούσαν γραπτά μηνύματα ώστε να απολογηθούν για κάτι στον σύντροφό τους, να επιλύσουν τις διαφορές τους ή να λάβουν αποφάσεις δήλωναν γενικώς πιο δυστυχισμένες στη σχέση τους.

Σε ό,τι αφορούσε τους άνδρες, η πολύ συχνή χρήση μηνυμάτων έδειχνε επίσης μια «φτωχή» σχέση και επικοινωνία.

Πάντως τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες της μελέτης συμφώνησαν ότι η έκφραση τρυφερότητας μέσω γραπτών μηνυμάτων ενίσχυε τη σχέση τους. «Το συμπέρασμα είναι πως αν δεν έχετε κάτι ωραίο να γράψετε σε μήνυμα, μη γράψετε απολύτως τίποτε» καταλήγουν οι ερευνητές.

Διαβάστε περισσότερα

Δακρυσμένοι… κροκόδειλοι

  To έγκλημα των ταλιμπάν με την εκατόμβη των μικρών παιδιών στο Πακιστάν έχει αφήσει όλους τους – πραγματικούς – ανθρώπους άφωνους.

    Επειδή, λοιπόν,η φρίκη είναι πολύ μεγάλη για να αντέξει κανείς να βλέπει τηνυποκρισία να κρύβεται πίσω από τις οιμωγές και επειδή τα γνήσια δάκρυα πρέπει να διαχωρίζονται από εκείνα των κροκόδειλων, επαναλαμβάνουμε και υπενθυμίζουμε: 

    Η φωτογραφία είναι από τη συνέντευξη του τότε συμβούλου του Κάρτερ, κατόπιν του Κλίντον και αργότερα του Ομπάμα, του Μπρζεζίνσκι, στο περιοδικό«American Interest» (τεύχος Μάης - Ιούνης 2008).

Το περιοδικό κυκλοφόρησε με τίτλο που καθιστά περιττό κάθε σχολιασμό: «Θα το ξαναέκανα! Μιλώντας για το Αφγανιστάν με τον Ζίγκμπνιου Μπρζεζίνσκι».

   Στη φωτογραφία που δημοσίευσε το περιοδικό υπάρχουν δύο πρωταγωνιστές. Ο δεύτερος, εκείνος με τον οποίο συνομιλεί ο εκ των «μάγων της αμερικανικής διπλωματίας» Μπρζεζίνσκι, δεν είναι άλλος από τον νεαρό τότε Οσάμα Μπιν Λάντεν!

    Αυτός είναι, ο μακαρίτης ο Μπιν Λάντεν είναι, που εικονίζεται να εκπαιδεύει στα όπλα τον Μπρζεζίνσκι. Η φωτογραφία έχει ημερομηνία 3 Φλεβάρη 1980 και είναι τραβηγμένη στο Κίμπερ του Πακιστάν, σε συνοριακό φυλάκιο με το Αφγανιστάν.

    Ήταν τότε που ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός έφτιαχνε – στα δικά τους εργαστήρια φτιάχτηκαν – τους ταλιμπάν. Και τους έφτιαχνε, με ορμητήριο ακριβώς το Πακιστάν, στο όνομα της ελευθερίας, της δημοκρατίας και προπαντός στο όνομα της παγκόσμιας σταυροφορίας εναντίον του κομμουνισμού…    

   Όπως βλέπουμε, λοιπόν, ο Μπρζεζίνσκι ως εκπρόσωπος των ΗΠΑ και ο Οσάμα Μπιν Λάντεν ως επικεφαλής και οργανωτής των μουτζαχεντίν - που εμπνευστής τους ήταν ο Μπρζεζίνσκι - τελούσαν σε αγαστή συνεργασία.

    Τόσο αγαστή, μάλιστα, που ο προεδρικός σύμβουλος, ακόμα και εφτά χρόνια μετά τους Δίδυμους Πύργους (σσ: τονίζουμε ξανά ότι η συνέντευξη του Μπρζεζίνσκι δόθηκε το 2008), ακόμα δηλαδή και όταν η Αλ Κάιντα λογιζόταν ως η μεγαλύτερη τρομοκρατική στον κόσμο, δήλωνε ευθέως και απροκάλυπτα: «Θα το ξαναέκανα»!

    Αλήθεια, όσοι παριστάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν το περιεχόμενο της λέξης«ιμπεριαλισμός», τι ακριβώς δεν καταλαβαίνουν;

    Υστερόγραφο: Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές στη Βουλή συνεχιζόταν το μέτρημα. Στο μεταξύ, το μέτρημα στην κοινωνία βγάζει: 6,3 εκατομμύρια φτωχοποιημένους, 1,5 εκατομμύριο άνεργους και 700.000 παιδιά υποσιτισμένα. Κι αυτό το μέτρημα συνεχίζεται, επίσης…

email: mpog@enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα