Το πρωτόκολλο του Λονδίνου και άλλα φιλομοναρχικά παραμύθια

Λίγο αργότερα, ο Καποδίστριας δολοφονείται στο Ναύπλιο…

Σοφία Σπανού

3 Φεβρουαρίου του 1830, oι «Μεγάλες Δυνάμεις»  Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία υπογράφουν το ‘Πρωτόκολλο της ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους’ (γνωστό και ως Πρωτόκολλο του Λονδίνου του 1830).
Ήταν η πρώτη επίσημη, διεθνής διπλωματική πράξη που αναγνώριζε την Ελλάδα ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος και όχι φόρου υποτελές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Όριζε ότι θα επεκτεινόταν νότια της συνοριακής γραμμής που όριζαν οι ποταμοί Αχελώος και Σπερχειός, ενώ άφηνε απέξω ένα μεγάλο τμήμα της Στερεάς, με αποτέλεσμα το νέο κράτος να περιέχει περιείχε λιγότερο από το ένα τρίτο των ελλήνων κατοίκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Πρώτος κυβερνήτης του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους υπήρξε ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Ωστόσο στη Συνθήκη οριζόταν ότι πολίτευμα του ελληνικού κράτους θα ήταν η μοναρχία και παρεχόταν στις Δυνάμεις το δικαίωμα εκλογής του βασιλιά χωρίς να ερωτηθεί ο ελληνικός λαός (σύμφωνα με το άρθρο 3 του Πρωτόκολλου:  «η ελληνική Κυβέρνησις θέλει είναι μοναρχική και κληρονομική κατά τάξιν πρωτοτοκίας»).
Έτσι για τη θέση του μονάρχη οι συμβαλλόμενες χώρες επέλεξαν τον πρίγκιπα Λεοπόλδο του Σαξκοβούργου  (μετέπειτα Βασιλιά του Βελγίου). Ο Λεοπόλδος, προκειμένου να αποδεχθεί τον θρόνο, διεκδίκησε δυναμικά τη διεύρυνση των ελληνικών συνόρων σε όρια πέρα από αυτά που ήταν διατεθιμένες να αποδεχτούν οι Μεγάλες Δυνάμεις, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε παραίτηση.
Η αντιπολίτευση κατηγορεί τον Καποδίστρια για την παραίτηση του Λεοπόλδου, υποστηρίζοντας ότι παραπληροφόρησε επίτηδες τον υποψήφιο βασιλιά της χώρας προκειμένου να τον εξαναγκάσει σε παραίτηση.

Η συνοριακή γραμμή του Πρωτοκόλλου της 3ης Φεβρουαρίου κρατούσε έξω από το έδαφος της Ελλάδας μεγάλο τμήμα της Στερεάς Ελλάδας.

Λίγο αργότερα, ο Καποδίστριας δολοφονείται στο Ναύπλιο από μέλη της μανιάτικης οικογένειας Μαυρομιχάλη. Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα η χώρα περνάει σε πλήρη αναρχία.
Ως λύση σε αυτό οι Μεγάλες Δυνάμεις επιλέγουν τον ανήλικο Όθωνα, δευτερότοκο γιο του βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου του Α’, ως βασιλιά της Ελλάδας. Η ελέω Θεού, Μεγάλων Δυνάμεων και λοιπών Βαυαρών αυλοκολάκων, μοναρχία θα διαρκέσει 30 χρόνια, αλλά αυτό είναι μια άλλη (πικρή) ιστορία.

Posted in: πολιτική