Υπάρχει
ακόμα μια διαδομένη πεποίθηση στην κοινωνία ότι κάποιος με αγχώδη
διαταραχή μπορεί απλά να «καλμάρει» ή κάποιος με κατάθλιψη μπορεί απλά
να «αποδράσει από αυτήν», «να αλλάξει τρόπο σκέψης», «να δει τα πράγματα
διαφορετικά» λες και είναι εύκολο να το πράξει, αλλά επιλέγει/προτιμά
να μην το κάνει. Αυτό απλά δεν είναι αλήθεια.
Το στίγμα της ψυχικής ασθένειας μπορεί να οδηγήσει σε ένα πλήθος ψευδών πεποιθήσεων και είναι καθήκον μας να μιλήσουμε ανοιχτά για τις προκαταλήψεις εις βάρος ανθρώπων που χρήζουν στήριξης, όχι απομόνωσης. Τα αρνητικά στερεότυπα δημιουργούν πολλές παρανοήσεις, οι οποίες αποξενώνουν ακόμη περισσότερο τους πάσχοντες από ψυχικές διαταραχές, σε μια κοινότητα που ήδη αισθάνονται απομονωμένοι.
Οι πολλές πλάνες που περιβάλλουν τις διαταραχές ψυχικής υγείας μπορούν να καταστήσουν τη διαχείρισε τους δύσκολη και η έρευνα έχει καταδείξει ότι το στίγμα δρα ως τροχοπέδη στην αποτελεσματική θεραπεία τους.
Παρακάτω αναφέρουμε μερικούς από τους μύθους που κανείς δεν πρέπει να πιστεύει για τις ψυχικές ασθένειες και σε καμία περίπτωση να διαδίδει απερίσκεπτα στον περίγυρο του.
Περίπου 1 στους 4 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο θα βιώσει πρόβλημα ψυχικής υγείας σε κάποια στιγμή στη ζωή του. Αυτό καθιστά πολύ πιθανό το ενδεχόμενο ότι κάποιος που γνωρίζετε θα υποφέρει από μία ψυχολογική διαταραχή. Πρέπει να είστε έτοιμοι να το αντιμετωπίσετε με θάρρος και να τον στηρίξετε.
Μύθος 1: Οι ψυχικές ασθένειες είναι μεταδοτικές.
Για να καταρρίψουμε αυτό το μύθο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη
διαφορά μεταξύ συναισθημάτων και διαταραχών της ψυχικής υγείας. Οι
πάσχοντες από ψυχικές ασθένειες βιώνουν ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων,
αλλά αυτό είναι ένα υποπροϊόν της χημείας του εγκεφάλου και άλλων
πιθανών παραγόντων που οδηγούν στην εκάστοτε κλινική διάγνωση.Αν και οι μελέτες υποδεικνύουν ότι τα συναισθήματα - ιδιαίτερα τα αγχώδη- είναι μεταδοτικά, η ίδια η ψυχική ασθένεια, που σαφώς είναι κάτι πιο δύσκολα διαχειρίσιμη, δεν είναι. Δεν λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που εξαπλώνεται το κοινό κρυολόγημα ή η γρίπη στον πληθυσμό.
Παρά αυτή τη γνώση, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι ψυχικές ασθένειες μπορούν να μεταδοθούν(!), σύμφωνα με μία έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2014 στην επιστημονική επιθεώρηση Memory & Cognition. Αυτή η πεποίθηση δε φέρει κανένα έρεισμα και σίγουρα είναι ψευδής, για να μην αναφέρουμε ότι επιδεινώνει τα αισθήματα απομόνωσης, όσων κατατρύχονται από την ψυχική ασθένεια.
Μύθος 2: Η ψυχική ασθένεια προδιαθέτει σε βιαιότητα.
Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να επιρρίπτουν ευθύνες σε ψυχικές
ασθένειες για όσα αποτρόπαια εγκλήματα βλέπουν το φως της δημοσιότητας,
όπως η πρόσφατη εν ψυχρώ δολοφονία δύο δημοσιογράφων στη Βιρτζίνια. Ως
αποτέλεσμα, διαιωνίζεται μια προκατάληψη που δεν είναι εύκολο να
παρακαμφθεί. Και η πραγματικότητα είναι διαφορετική: μια διαταραχή της
ψυχικής υγείας δεν σημαίνει ότι κάποιος πρόκειται να προβεί σε βίαιες
πράξεις. Αντιθέτως, μια μελέτη του 2014 διαπίστωσε ότι άτομα με
προβλήματα ψυχικής υγείας είναι πιο πιθανό να είναι οι ίδιοι θύματα
βίαιων εγκλημάτων, από αυτά που τα διαπράττουν.
Μύθος 3: Είναι ασυνήθιστες.
Λάθος. Περίπου 1 στους 4 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο θα βιώσει
πρόβλημα ψυχικής υγείας σε κάποια στιγμή στη ζωή του. Αυτό καθιστά πολύ
πιθανό το ενδεχόμενο ότι κάποιος που γνωρίζετε θα υποφέρει από μία
ψυχολογική διαταραχή. Πρέπει να είστε έτοιμοι να το αντιμετωπίσετε με
θάρρος και να τον στηρίξετε.
Η
κατάθλιψη είναι απολύτως θεραπεύσιμη. Ωστόσο, όπως σε κάθε σοβαρή
ασθένεια, απαιτείται ολοκληρωμένη, συνεχής, επιστημονικά τεκμηριωμένη
φροντίδα και μια αποτελεσματική σχέση "εργασίας" ανάμεσα στον ασθενή και
τον κλινικό, υποστήριξη, υπομονή και αγάπη από τα οικεία πρόσωπα.
Μύθος 4: "Όλα είναι στο μυαλό σου".
Υπάρχει ακόμα μια διαδομένη πεποίθηση στην κοινωνία ότι κάποιος με
αγχώδη διαταραχή μπορεί απλά να «καλμάρει» ή κάποιος με κατάθλιψη μπορεί
απλά να «αποδράσει από αυτήν», «να αλλάξει τρόπο σκέψης», «να δει τα
πράγματα διαφορετικά» λες και είναι εύκολο να το πράξει, αλλά
επιλέγει/προτιμά να μην το κάνει. Αυτό απλά δεν είναι αλήθεια. Όσοι
πάσχουν από ψυχικές διαταραχές είναι πράγματι εγκλωβισμένοι σε μία
κλινική κατάσταση ανισορροπίας χημικών νευροδιαβιβαστών (μορίων που
μεταβιβάζουν μηνύματα στον εγκέφαλο), για να μην αναφέρουμε ακόμη πιο
περίπλοκες αιτιοπαθολογικές συσχετίσεις. Επιπρόσθετα, υπάρχουν και άλλα
σωματικά συμπτώματα. Κάποιος που πάσχει από κατάθλιψη μπορεί να δει
αλλαγές στην όρεξη, πονοκεφάλους και δυσπεψία, τα οποία απλώς
χειροτερεύουν το πρόβλημα. Κάποιος που βιώνει συνεχές έντονο άγχος
μπορεί να είναι ευπαθής σε καρδιαγγειακά προβλήματα, προβλήματα στο
στομάχι, να υφίσταται τις συνέπειες ενός αποδυναμωμένου ανοσοποιητικού
συστήματος, ακόμη και να υποφέρει από προβλήματα μνήμης.Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε κάποια στιγμή ότι ο "νους" είναι παράγωγο της δραστηριότητας ενός βιολογικού υποστρώματος, αυτού που ονομάζουμε εγκέφαλο - δίχως αυτό να απομειώνει αξιοθαύμαστο της λειτουργίας/ύπαρξης του. Η άυλη συνιστώσα που εσφαλμένα του αποδίδουμε περιπλέκει αχρείαστα το πως προσεγγίζουμε τις ψυχικές ασθένειες.
Μύθος 5: Δεν μπορείς να ανακάμψεις από μια ψυχική ασθένεια.
Η ψυχική ασθένεια δεν είναι ίδια για κανέναν και χαρακτηρίζεται από
πλειοτροπική έκφραση, όπως και πολυπαραγοντική αιτιότητα, πράγμα που
σημαίνει ότι η θεραπεία διαφέρει για τον καθένα. Η ψυχιατρική
θεραπεία/αγωγή, τα φάρμακα και η εξωγενής στήριξη είναι όλα χρήσιμα
εργαλεία για την αντιμετώπιση μιας ψυχικής διαταραχής και την παροχή
βοήθειας στον πάσχοντα, ώστε να επανέλθει σε μια υγιή και παραγωγική
ζωή.Επί παραδείγματι, η κατάθλιψη είναι απολύτως θεραπεύσιμη. Ωστόσο, όπως σε κάθε σοβαρή ασθένεια, απαιτείται ολοκληρωμένη, συνεχής, επιστημονικά τεκμηριωμένη φροντίδα και μια αποτελεσματική σχέση "εργασίας" ανάμεσα στον ασθενή και τον κλινικό, υποστήριξη, υπομονή και αγάπη από τα οικεία πρόσωπα.
Μύθος 6: Η ψυχική ασθένεια προέρχεται από μια δύσκολη παιδική ηλικία.
Οι συνθήκες της ζωής σίγουρα μπορούν να παίξουν κάποιο ρόλο, αλλά
άλλοι παράγοντες έχουν εξίσου σημαντική επίδραση στις διαταραχές της
ψυχικής υγείας. Οι αγχώδεις διαταραχές για παράδειγμα: πολλοί από τους
πάσχοντες έχουν καλή παιδική ηλικία, παρ' όλα αυτά εξακολουθούν να είναι
ευπαθείς σε παθολογικό άγχος.
Μύθος 7: Δεν μπορείτε να βοηθήσετε κάποιον που πάσχει από μια διαταραχή της ψυχικής υγείας.
Τα αγαπημένα πρόσωπα είναι υψίστης σημασίας στο να βοηθήσουν κάποιον
να το πάρει απόφαση και να αναζητήσει θεραπεία. Απαιτείται διερευνητικό
πνεύμα και ανοιχτά μυαλά, ώστε κάποιος να μην παραβλέψει την διαταραχή
της ψυχικής υγείας ενός αγαπημένου και να γίνει υποστηρικτικός, όπως
απαιτεί η περίσταση. Τα μέλη της οικογένειας, οι φίλοι και οι σημαντικοί
"άλλοι" έχουν την ευκαιρία να βοηθήσουν με έναν τρόπο μη επικριτικό -
ακόμα κι αν είναι μόνο για να τους παροτρύνουν να πηγαίνουν στα ραντεβού
με τον θεράποντα ιατρό, να λαμβάνουν τα φάρμακα ή να επιμένουν σε μια
καθημερινή ρουτίνα θεραπείας.Υ.Γ.: Η "ευκολία" που παρέχει το σύγχρονο life-style, η αναλωσιμότητα των αγαθών και των ανθρώπων, το γρήγορο turn-over των συγκυριών, όλα μας προδιαθέτουν σε μία φυγόπονη στάση απέναντι στις πραγματικές δυσκολίες. Όταν κάτι πάει στραβά τείνουμε να επιλέγουμε την αποστασιοποίηση, τη φυγή και αναζητούμε την κανονικότητα -λες και αυτή υπάρχει, λες και εμείς οι ίδιοι είμαστε φορείς της. Θα ήταν όμορφο να επιδεικνύαμε μια πιο υπεύθυνη συμπεριφορά απέναντι στους διπλανούς μας όταν οι περιστάσεις το απαιτούν και να μην τους εγκαταλείπουμε στα δύσκολα, λες και η αξία τους είναι "χρηματιστηριακής" φύσεως και υφίσταται μόνον όσο εξακολουθούν να αποδίδουν όφελος.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου