 |
| Κώστας Κούστας, εκπαιδευτικός Περιφερειακός σύμβουλος με την΄΄Αντίσταση Πολιτών Δυτικής Ελλάδας΄΄ |
Για άλλη μια φορά, οι κάτοικοι κυρίως της Δυτικής περιοχής του Μεσολογγίου, βιώνουν τα
αποτελέσματα της επίδρασης της λειτουργίας της Πλώσταινας αποκλειστικά για τις ανάγκες
(προθερμάστρα) της αλυκής «Άσπρης». Αποτελεί το ποιο κοντινό παράδειγμα ανθρώπινης
παρέμβασης με αποτέλεσμα την διαφοροποίηση του μικροκλίματος της περιοχής εξαιτίας της
αυξημένης θερμοκρασίας και εξάτμισης του νερού. Στο αίσθημα δυσφορίας από τις συνθήκες
αυτές,για άλλη μια φορά έρχεται να προστεθεί η αφόρητη δυσοσμία από το θάνατο των
εγκλωβισμένων οργανισμών.
Και όμως, απ’ ό,τι διαπίστωσα ψάχνοντας στο διαδίκτυο, ο Φορέας Διαχείρισης εδώ και χρόνια
έχει χρηματοδοτήσει προμελέτη αποκατάστασης της Πλώσταινας, κατά το δυνατό στην
πρότερη κατάστασή της, με την αφαίρεση οριοθετικών αναχωμάτων την κυκλοφορία του
νερού και την επανένταξή της στην κεντρική λιμνοθάλασσα. Στην προμελέτη μάλιστα
διατυπώνονται με σαφήνεια προτάσεις για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στηνπαραγωγική διαδικασία της αλυκής.
Τι χρειάζεται να γίνει;
1.Κατά την άποψή μου οφείλουν άμεσα να παρθούν πρωτοβουλίες ώστε να λάβουν γνώση της
προμελέτης οι εμπλεκόμενοι φορείς
2.Να αναγνωριστεί από τους εμπλεκόμενους φορείς ως σοβαρό πρόβλημα η αλλοίωση του
μικροκλίματος της πόλης που απαιτεί προγραμματισμό με χρονοδιάγραμμα αντιμετώπισης.
3. Να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις για την εκπόνηση οριστικής μελέτης που θα οδηγήσει
σε εκτέλεση αναγκαίων έργων.
Για όλα αυτά απαιτείται η παράλληλη και ισότιμη εκδήλωση ενδιαφέροντος για το φυσικό
περιβάλλον, για τις συνθήκες ζωής των κατοίκων και για τις παραγωγικές/οικονομικές
δραστηριότητες στην περιοχή. Δεν μπορούμε να βλέπουμε το μέλλον με την αντίληψη έτσι τα
βρήκαμε δεν μας αφορά αφού η ποιότητα ζωής των κατοίκων της πόλης και της περιοχής
πρέπει να αναβαθμιστεί.
Μεταφέρω αυτούσιες τις προτάσεις της προμελέτης, που νομίζω ότι χρήζουν ιδιαίτερης
προσοχής, επειδή αν μη τι άλλο, περιλαμβάνουν και τους τρεις παραπάνω παράγοντες
«Οι προτάσεις
Η βασική προσέγγιση του θέματος βασίζεται στην επανένταξη της δεξαμενής της Πλώσταινας
στο σύμπλεγμα των λιμνοθαλασσών, όπως ήταν πριν τις παρεμβάσεις της δεκαετίας του
1970.Η άρση μέρους των αναχωμάτων και η αποκατάσταση της επικοινωνίας με την κεντρική
λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην προσπάθεια λύσης των
παραπάνω προβλημάτων.
Η συνεχής ανανέωση των νερών εξαλείφει φαινόμενα δυσάρεστης οσμής. Ταυτόχρονα θα
οδηγήσει σε πτώση της θερμοκρασίας των νερών , μειώνοντας το ρυθμό εξάτμισης της
σχετικής υγρασίας. Η πτώση της θερμοκρασίας των νερών μπορεί να οδηγήσει σε πτώση της
θερμοκρασίας αέρα της περιοχής, ιδιαίτερα κατά τις βραδινές ώρες που η κατάσταση είναι
αφόρητη. Με άλλα λόγια η επαναλειτουργία της Πλώσταινας ως τμήμα της λιμνοθάλασσας
φαίνεται ότι θα προκαλέσει πτώση των τιμών της σχετικής υγρασίας καθώς και της
θερμοκρασίας στην ομώνυμη συνοικία. Αυτή η μεταβολή του μικροκλίματος συμβάλλει στη
μείωση της αίσθησης δυσφορίας κατά τους θερινούς μήνες, μειώνοντας ταυτόχρονα τη
διάρκεια των κρίσεων δυσφορίας. Με αυτόν τον τρόπο βελτιώνονται οι συνθήκες διαβίωσης
των κατοίκων της περιοχής. Με μετριοπαθείς εκτιμήσεις μια μείωση της τάξης του 35% των
ημερών με υψηλό δείκτη δυσφορίας κατά τους θερινούς μήνες είναι πιθανή.
Η αρνητική επίπτωση από την «απελευθέρωση» της δεξαμενής και την επανένταξή της στις
λιμνοθάλασσες της περιοχής αφορά στην παραγωγή άλατος. Πράγματι, η αφαίρεση των δυο
δεξαμενών της Πλώσταινας που λειτουργεί ως προθερμάστρα από το παραγωγικό σύστημα της
αλυκής θα επιφέρει μείωση της παραγωγής της τάξης του 10-15%. Ως αντισταθμιστική λύση
προτείνεται η υδραυλική ζεύξη των εκτάσεων της αλυκής Τουρλίδας με την Άσπρη Αλυκή. Με
τον τρόπο αυτό, αποδεσμεύεται η Κλείσοβα από την αλατοπαραγωγή, αποδίδεται το κανάλι,
από το οποίο τροφοδοτείται σήμερα η αλυκή, στην πόλη, και εξασφαλίζεται η τροφοδοσία της
αλυκής ποσοτικά και ποιοτικά. Ακόμη απομακρύνεται το αντλιοστάσιο από τη θέση «Μάγιερ»
και το κανάλι αποκτά την αρχική του μορφή, συνδέει δηλαδή την Κλείσοβα και την Πλώσταινα.
Στο κόστος του έργου καθώς και στην όποια μεταβολή της παραγωγικής ικανότητας των
αλυκών, θα πρέπει παράλληλα να γίνει αποτίμηση , πέραν της αλιευτικής αξιοποίησης και των
θέσεων εργασίας που θα προκύψουν από αυτή και της αξίας της αποκατάστασης του φυσικού
οικοσυστήματος και της θετικής επίδρασης στο μικροκλίμα της περιοχής η οποία σύμφωνα με
τη νέα Ευρωπαϊκή προσέγγιση αποτιμάται και οικονομικά.
Από την βασική λύση δεν προκύπτουν πρόσθετες δαπάνες λειτουργίας και αύξηση των
ενεργειακών απαιτήσεων, αλλά αντίθετα μείωσή τους λόγω περιορισμού των αντλούμενων
ποσοτήτων νερού από τις αλυκές και λόγω μείωσης της λειτουργικής τους έκτασης. Η
απαιτούμενη ενέργεια στις εναλλακτικές περιπτώσεις που η βασική τους ιδέα περιγράφεται
στη μελέτη θα φέρει τις απαιτήσεις για ενέργεια στα σημερινά επίπεδα.
Από τις ανωτέρω παρεμβάσεις θα προκύψουν και πολλαπλά οφέλη που πέραν των θετικών
επιπτώσεων στο περιβάλλον και στο μικροκλίμα της περιοχής θα επανεντάξουν στην αλιευτική
δραστηριότητα μια αποκομμένη περιοχή της λιμνοθάλασσας έκτασης σχεδόν 2.000 στρ. Εδώ
θα πρέπει να τονίσω ότι το 33% των Ελληνικών λιμνοθαλασσών είναι μικρότερες του μεγέθους
αυτής.
Ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή μπορεί να έχει ο ανασχεδιασμός τις λειτουργίας των δύο
αλυκών και η μεταξύ τους σύνδεση. Στην περίπτωση αυτή, πέρα των νέων αναδιαμορφώσεων
για την παραγωγή άλατος και σε συνδυασμό με αυτή, να μελετηθούν και να σχεδιαστούν στην
αλυκή της Τουρλίδας και τα παρακάτω.
α) υποδομές για οργανωμένα ιαματικά λουτρά,
β) Η δημιουργία μικρής επιδεικτικής αλυκής για ενημέρωση της διαδικασίας παραγωγής σε
συνδυασμό με το μουσείο αλατιού που σχεδιάζεται και
γ) Ένταξη στην αλιευτική εκμετάλλευση της Κλείσοβας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της
τάφρου διαχείμασης του ιχθυοτροφείου «Καινούργιο» και της προθερμάστρας και του
αντλιοστασίου της αλυκής που βρίσκεται ανατολικά αυτού.»
αποτελέσματα της επίδρασης της λειτουργίας της Πλώσταινας αποκλειστικά για τις ανάγκες
(προθερμάστρα) της αλυκής «Άσπρης». Αποτελεί το ποιο κοντινό παράδειγμα ανθρώπινης
παρέμβασης με αποτέλεσμα την διαφοροποίηση του μικροκλίματος της περιοχής εξαιτίας της
αυξημένης θερμοκρασίας και εξάτμισης του νερού. Στο αίσθημα δυσφορίας από τις συνθήκες
αυτές,για άλλη μια φορά έρχεται να προστεθεί η αφόρητη δυσοσμία από το θάνατο των
εγκλωβισμένων οργανισμών.
Και όμως, απ’ ό,τι διαπίστωσα ψάχνοντας στο διαδίκτυο, ο Φορέας Διαχείρισης εδώ και χρόνια
έχει χρηματοδοτήσει προμελέτη αποκατάστασης της Πλώσταινας, κατά το δυνατό στην
πρότερη κατάστασή της, με την αφαίρεση οριοθετικών αναχωμάτων την κυκλοφορία του
νερού και την επανένταξή της στην κεντρική λιμνοθάλασσα. Στην προμελέτη μάλιστα
διατυπώνονται με σαφήνεια προτάσεις για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στηνπαραγωγική διαδικασία της αλυκής.
Τι χρειάζεται να γίνει;
1.Κατά την άποψή μου οφείλουν άμεσα να παρθούν πρωτοβουλίες ώστε να λάβουν γνώση της
προμελέτης οι εμπλεκόμενοι φορείς
2.Να αναγνωριστεί από τους εμπλεκόμενους φορείς ως σοβαρό πρόβλημα η αλλοίωση του
μικροκλίματος της πόλης που απαιτεί προγραμματισμό με χρονοδιάγραμμα αντιμετώπισης.
3. Να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις για την εκπόνηση οριστικής μελέτης που θα οδηγήσει
σε εκτέλεση αναγκαίων έργων.
Για όλα αυτά απαιτείται η παράλληλη και ισότιμη εκδήλωση ενδιαφέροντος για το φυσικό
περιβάλλον, για τις συνθήκες ζωής των κατοίκων και για τις παραγωγικές/οικονομικές
δραστηριότητες στην περιοχή. Δεν μπορούμε να βλέπουμε το μέλλον με την αντίληψη έτσι τα
βρήκαμε δεν μας αφορά αφού η ποιότητα ζωής των κατοίκων της πόλης και της περιοχής
πρέπει να αναβαθμιστεί.
Μεταφέρω αυτούσιες τις προτάσεις της προμελέτης, που νομίζω ότι χρήζουν ιδιαίτερης
προσοχής, επειδή αν μη τι άλλο, περιλαμβάνουν και τους τρεις παραπάνω παράγοντες
«Οι προτάσεις
Η βασική προσέγγιση του θέματος βασίζεται στην επανένταξη της δεξαμενής της Πλώσταινας
στο σύμπλεγμα των λιμνοθαλασσών, όπως ήταν πριν τις παρεμβάσεις της δεκαετίας του
1970.Η άρση μέρους των αναχωμάτων και η αποκατάσταση της επικοινωνίας με την κεντρική
λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην προσπάθεια λύσης των
παραπάνω προβλημάτων.
Η συνεχής ανανέωση των νερών εξαλείφει φαινόμενα δυσάρεστης οσμής. Ταυτόχρονα θα
οδηγήσει σε πτώση της θερμοκρασίας των νερών , μειώνοντας το ρυθμό εξάτμισης της
σχετικής υγρασίας. Η πτώση της θερμοκρασίας των νερών μπορεί να οδηγήσει σε πτώση της
θερμοκρασίας αέρα της περιοχής, ιδιαίτερα κατά τις βραδινές ώρες που η κατάσταση είναι
αφόρητη. Με άλλα λόγια η επαναλειτουργία της Πλώσταινας ως τμήμα της λιμνοθάλασσας
φαίνεται ότι θα προκαλέσει πτώση των τιμών της σχετικής υγρασίας καθώς και της
θερμοκρασίας στην ομώνυμη συνοικία. Αυτή η μεταβολή του μικροκλίματος συμβάλλει στη
μείωση της αίσθησης δυσφορίας κατά τους θερινούς μήνες, μειώνοντας ταυτόχρονα τη
διάρκεια των κρίσεων δυσφορίας. Με αυτόν τον τρόπο βελτιώνονται οι συνθήκες διαβίωσης
των κατοίκων της περιοχής. Με μετριοπαθείς εκτιμήσεις μια μείωση της τάξης του 35% των
ημερών με υψηλό δείκτη δυσφορίας κατά τους θερινούς μήνες είναι πιθανή.
Η αρνητική επίπτωση από την «απελευθέρωση» της δεξαμενής και την επανένταξή της στις
λιμνοθάλασσες της περιοχής αφορά στην παραγωγή άλατος. Πράγματι, η αφαίρεση των δυο
δεξαμενών της Πλώσταινας που λειτουργεί ως προθερμάστρα από το παραγωγικό σύστημα της
αλυκής θα επιφέρει μείωση της παραγωγής της τάξης του 10-15%. Ως αντισταθμιστική λύση
προτείνεται η υδραυλική ζεύξη των εκτάσεων της αλυκής Τουρλίδας με την Άσπρη Αλυκή. Με
τον τρόπο αυτό, αποδεσμεύεται η Κλείσοβα από την αλατοπαραγωγή, αποδίδεται το κανάλι,
από το οποίο τροφοδοτείται σήμερα η αλυκή, στην πόλη, και εξασφαλίζεται η τροφοδοσία της
αλυκής ποσοτικά και ποιοτικά. Ακόμη απομακρύνεται το αντλιοστάσιο από τη θέση «Μάγιερ»
και το κανάλι αποκτά την αρχική του μορφή, συνδέει δηλαδή την Κλείσοβα και την Πλώσταινα.
Στο κόστος του έργου καθώς και στην όποια μεταβολή της παραγωγικής ικανότητας των
αλυκών, θα πρέπει παράλληλα να γίνει αποτίμηση , πέραν της αλιευτικής αξιοποίησης και των
θέσεων εργασίας που θα προκύψουν από αυτή και της αξίας της αποκατάστασης του φυσικού
οικοσυστήματος και της θετικής επίδρασης στο μικροκλίμα της περιοχής η οποία σύμφωνα με
τη νέα Ευρωπαϊκή προσέγγιση αποτιμάται και οικονομικά.
Από την βασική λύση δεν προκύπτουν πρόσθετες δαπάνες λειτουργίας και αύξηση των
ενεργειακών απαιτήσεων, αλλά αντίθετα μείωσή τους λόγω περιορισμού των αντλούμενων
ποσοτήτων νερού από τις αλυκές και λόγω μείωσης της λειτουργικής τους έκτασης. Η
απαιτούμενη ενέργεια στις εναλλακτικές περιπτώσεις που η βασική τους ιδέα περιγράφεται
στη μελέτη θα φέρει τις απαιτήσεις για ενέργεια στα σημερινά επίπεδα.
Από τις ανωτέρω παρεμβάσεις θα προκύψουν και πολλαπλά οφέλη που πέραν των θετικών
επιπτώσεων στο περιβάλλον και στο μικροκλίμα της περιοχής θα επανεντάξουν στην αλιευτική
δραστηριότητα μια αποκομμένη περιοχή της λιμνοθάλασσας έκτασης σχεδόν 2.000 στρ. Εδώ
θα πρέπει να τονίσω ότι το 33% των Ελληνικών λιμνοθαλασσών είναι μικρότερες του μεγέθους
αυτής.
Ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή μπορεί να έχει ο ανασχεδιασμός τις λειτουργίας των δύο
αλυκών και η μεταξύ τους σύνδεση. Στην περίπτωση αυτή, πέρα των νέων αναδιαμορφώσεων
για την παραγωγή άλατος και σε συνδυασμό με αυτή, να μελετηθούν και να σχεδιαστούν στην
αλυκή της Τουρλίδας και τα παρακάτω.
α) υποδομές για οργανωμένα ιαματικά λουτρά,
β) Η δημιουργία μικρής επιδεικτικής αλυκής για ενημέρωση της διαδικασίας παραγωγής σε
συνδυασμό με το μουσείο αλατιού που σχεδιάζεται και
γ) Ένταξη στην αλιευτική εκμετάλλευση της Κλείσοβας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της
τάφρου διαχείμασης του ιχθυοτροφείου «Καινούργιο» και της προθερμάστρας και του
αντλιοστασίου της αλυκής που βρίσκεται ανατολικά αυτού.»
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου