Πώς η ομορφιά επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε τους άλλους

Η εικόνα που διαμορφώνουμε για τους γύρω μας, σύμφωνα με τους επιστήμονες, γίνεται βάσει της εξωτερικής ομορφιάς. Πειράματα χρόνων έχουν δείξει πως η εμφάνιση ενός ανθρώπου κρίνει τον τρόπο που του φερόμαστε, ακόμη και αν δεν γνωρίζουμε κανένα άλλο στοιχείο γι' αυτόν.

Το θέμα του ωραίου και της ομορφιάς κυριαρχεί σχεδόν σε κάθε πολιτισμό που έχει δημιουργηθεί στην ανθρώπινη ιστορία. Η σχεδόν μυστηριώδης και σαγηνευτική δύναμη μίας καλής εξωτερικής εμφάνισης ασκεί μεγάλη επίδραση στην κοινωνία. Η φυσική ελκυστικότητα δημιουργεί μια τόσο δυνατή πρώτη εντύπωση στο μυαλό μας που μπορεί μόνο από την εξωτερική εμφάνιση να προχωρήσουμε σε γρήγορα συμπεράσματα σχετικά με την ευφυΐα ή την επιτυχία των ανθρώπων.
Όλα λοιπόν, μοιάζουν να είναι θέμα πρώτων εντυπώσεων, καθώς οι ίδιες οι εντυπώσεις έχουν την δύναμη να αποθηκεύονται στο μυαλό μας με εντυπωσιακή ταχύτητα και μπορούν να επηρεάζουν τον τρόπο που βλέπουμε και φερόμαστε στους γύρω μας. Από τη στιγμή που παγιώνεται η αρχική εντύπωση, θέλει πολύ χρόνο για να μας αλλάξει κάποιος τις πεποιθήσεις. Εάν λοιπόν θεωρήσουμε ότι κάποιος είναι όμορφος, είναι πολύ πιθανό να υποθέσουμε παράλληλα χωρίς να έχουμε κανένα άλλο στοιχείο για εκείνον πως είναι παράλληλα, έξυπνος, φιλόδοξος, ενδιαφέρων ως άνθρωπος.  
Το 1972, οι ψυχολόγοι Karen Dion, Ellen Berscheid και Elaine Walster διεξήγαγαν μια έρευνα προκειμένου να διαπιστώσουν εάν η ομορφιά είναι το πιο ισχυρό κριτήριο που διαμορφώνει τις τελικές εντυπώσεις μας για τους άλλους. Οι συμμετέχοντες γνώριζαν από την αρχή πως η μελέτη ήταν εστιασμένη στο θέμα των εντυπώσεων. Κάθε άτομο στα πλαίσια της έρευνας, παραλάμβανε τρεις φακέλους που περιείχαν από τρεις φωτογραφίες. Το πρώτο πρόσωπο ήταν ιδιαίτερα όμορφο, το δεύτερο, μέτριο και το τρίτο, άσχημο.

Το κυνήγι της ομορφιάς

Οι άνθρωποι που συμμετείχαν έπρεπε να παρατηρήσουν τις φωτογραφίες και στη συνέχεια κλήθηκαν να κρίνουν 27 διαφορετικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Έπρεπε στην ουσία να αποφασίσουν ποιο από τα πρόσωπα των φωτογραφιών κατείχε γνωρίσματα, όπως αυτό του αλτρουισμού, ή της σταθερότητας. Στη συνέχεια, έπρεπε να κρίνουν εάν τα πρόσωπα που κοιτούσαν στις φωτογραφίες, ήταν ευτυχισμένα και επιτυχημένα στον γάμο τους και την επαγγελματική τους καριέρα.
Με γνώμονα μόνο αυτές τις τρεις φωτογραφίες, τα αντικειμενικά όμορφα πρόσωπα συγκέντρωσαν τα περισσότερα από τα γνωρίσματα της ευτυχίας, του καλού γονιού, των επιτυχημένων επαγγελματικών. Όλες αυτές οι υποθέσεις έγιναν με βάση μία μόνο φωτογραφία. Ωστόσο, δεν προκαλούν τόσο μεγάλη έκπληξη τέτοια πορίσματα καθώς θεωρείται ότι οι άνθρωποι μπορούν να προχωρούν στην “ανάγνωση” ή και τη “μελέτη” μίας φυσιογνωμίας εύκολα. Όταν για παράδειγμα κάποιος φοράει κοκάλινα γυαλιά, του δίνεται πιο εύκολα ο τίτλος του σοφιστικέ και διανοούμενου ανθρώπου. Κάπως έτσι χτίζονται σταδιακά οι ταμπέλες που δίνουμε στον κόσμο.
Σε μια ακόμη μελέτη του 1974, οι ερευνητές μοίρασαν κάποιες εκθέσεις στους συμμετέχοντες, με τα πρόσωπα που τις είχαν γράψει σε φωτογραφία πάνω στο γραπτό. Στους μισούς συμμετέχοντες δόθηκε η έκθεση που είχε πάνω δεξιά την φωτογραφία μιας ελκυστικής γυναίκας ενώ οι άλλοι μισοί πήραν στα χέρια τους ένα γραπτό που συνοδευόταν από την φωτογραφία ενός αντικειμενικά, άσχημου γυναικείου προσώπου. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να κρίνουν την ποιότητα των γραπτών. Το αποτέλεσμα ήταν πως οι ελκυστικές γυναίκες συνδέθηκαν με χαρακτηριστικά καλύτερης γραφής, πιο δημιουργικής και βαθυστόχαστης.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά επικεφαλής της έρευνας, “Έχουμε περισσότερες προσδοκίες από τους όμορφους ανθρώπους πριν καλά- καλά μάθουμε περισσότερα στοιχεία γι' αυτούς. Όταν φανούν λιγότερο αντάξιοι των προσδοκιών μας, τους δίνουμε πιο εύκολα την ευκαιρία να αποδείξουν ό,τι μπορούν να τα καταφέρουν καλύτερα απ' ότι δίνουμε σε ανθρώπους που έχουν λιγότερο συμμετρικά στοιχεία”.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• Έλενα Κρητικού

Με δεδομένα όλα τα στοιχεία που συγκεντρώνουμε για κάποιον, ίσως καταφέρουμε κάποια στιγμή να μην υποκινούμαστε από αυθαίρετα συμπεράσματα που βασίζονται μόνο σε μία καλή εξωτερική εμφάνιση. Μέχρι τότε, η συνειδητοποίηση μπορεί να αρχίσει να γίνεται, εξετάζοντας τον ίδιο μας τον εαυτό.

Posted in: ΕΠΙΣΤΗΜΗ-ΕΡΕΥΝΕΣ,ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ-ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ