Του Μάρκο Πόλο
Δοκιμή της πολεμικής ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεων στη δυτική και κεντρική Ρωσία, διέταξε ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως μεταδίδει το πρακτορείο ITAR-TASS. Σημειώνεται ότι σήμερα περίπου έξι χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν στην Κριμαία εναντίον της νέας κυβέρνησης.
“Η πλειοψηφία του πληθυσμού της Κριμαίας σίγουρα δεν θέλουν να μείνουν στη νέα ουκρανική δημοκρατία”, δήλωσε ο επικεφαλής της επιτροπής διεθνών υποθέσεων της ρωσικής Κρατικής Δούμας, Αλεξέι Πουσκόφ
Η ρώσικη σημαία κυματίζει έξω από το κοινοβούλιο της αυτόνομης δημοκρατίας της Κριμαίας από την Τρίτη, όταν διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν για να ζητήσουν από τους βουλευτές να πάρουν μέτρα προστασίας του πληθυσμού της περιοχής απέναντι στους «ναζί που πήραν την εξουσία στο Κίεβο». Όπως μεταδίδουν ρωσικά αλλά και δυτικά ΜΜΕ, στην νοτιοανατολική Ουκρανία, και ιδιαίτερα στην Κριμαία, οι τοπικές αρχές και ο πληθυσμός είναι σε συναγερμό.
Τους μεγαλύτερους φόβους τους, ως προς τις προθέσεις των κρατούντων πλέον στο Κίεβο, επιβεβαίωσε το ότι συζητιέται ως ιδέα η κατάργηση του Συμβουλίου της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας και ότι μία από τις πρώτες αποφάσεις που έλαβε η βουλή (όσοι τουλάχιστον βουλευτές συμμετέχουν στις διαδικασίες) μετά τη δραπέτευση του Γιανουκόβιτς από την προεδρία, ήταν η κατάργηση του νόμου «για τις Αρχές της Κρατικής Πολιτικής για τις Γλώσσες», κίνηση που ουσιαστικά οδηγεί στο να μην αναγνωρίζεται πια η ρωσική γλώσσα ως επίσημη γλώσσα συγκεκριμένων περιφερειών . Η απόφαση αυτή καταδικάστηκε από την Μόσχα που ζήτησε από τον ΟΑΣΕ να την καταγγείλει χαρακτηρίζοντας τους νέους επικεφαλής της ουκρανικής βουλής ως «εθνικιστές και νεοφασίστες».
Είναι ενθαρρυντικό ότι η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και σε περιοχές της δυτικής Ουκρανίας, όπου η επιρροή των πρώην αντιπολιτευόμενων δυνάμεων και ιδιαίτερα των ακροδεξιών είναι πολύ μεγάλη. Χαρακτηριστικό είναι ότι την Τετάρτη στην πόλη Λβιβ μία από τις πόλεις που σημειώθηκαν μεγάλες διαδηλώσεις και καταλήφθηκαν κρατικά κτίρια, οι κάτοικοι αποφάσισαν να μιλούν σε όλες τις δραστηριότητές τους μόνο ρώσικα σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους ρωσόφωνους συμπατριώτες τους. Η ιστοσελίδα της πόλης φιλοξενεί την είδηση αλλά και δηλώσεις πολιτών που χαρακτήριζαν «ανεγκέφαλους και επικίνδυνους» όσους αποφάσισαν την κατάργηση της ρωσικής γλώσσας προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη ένταση μεταξύ Δύσης και Ανατολής και καλλιεργώντας το έδαφος για οριστικό διχασμό.
Το ότι πλέον ο κίνδυνος διχοτόμησης είναι πραγματικό ενδεχόμενο αποδεικνύεται και από τον κόπο που καταβάλλουν διάφοροι υψηλόβαθμοι να τον ξορκίσουν. Συνήθως αυτό που επισήμως διαψεύδεται μετά βδελυγμίας είναι αυτό που αν δεν σχεδιάζεται , τότε σίγουρα μοιάζει να έχει δρομολογηθεί ανεπιστρεπτί. Οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Βρετανίας, Τζον Κέρι και Ουίλιαμ Χέιγκ αντιστοίχως, επέμειναν με κατηγορηματικότητα ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία δεν είναι σε καμία περίπτωση κάποιου είδους αντιπαράθεση της Δύσης με τη Ρωσία και ότι όλοι επιθυμούν να διατηρηθεί η εδαφική ακεραιότητα της χώρας και οι στενές σχέσεις της με τη Ρωσία.
Ανάλογες δηλώσεις έκανε και η εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Άμυνα, η οποία μετέβη στο Κίεβο την Τρίτη το βράδυ, συναντήθηκε με τους επικεφαλής της πρώην αντιπολίτευσης και νυν εξουσίας. Κατά πληροφορίες, η Άστον μετέφερε και κάποια πρόταση οικονομικής στήριξης προς την καταρρέουσα ουκρανική οικονομία που έχει άμεση ανάγκη από 35 δισεκατομμύρια δολάρια, όμως, καμία πιο σχετική πληροφορία δεν διέρρευσε επ’ αυτού.
Η Σεβαστούπολη προετοιμάζεται
Όλες αυτές οι διαβεβαιώσεις ηχούν μακρινές στον πληθυσμό της νοτιοανατολικής Ουκρανίας και ιδιαίτερα στη Χερσόνησο της Κριμαίας (είχε παραχωρηθεί στη σοβιετική δημοκρατία της Ουκρανίας το 1954 στο πλαίσιο της ΕΣΣΔ και ουδέποτε εγκολπώθηκε πλήρως στην υπόλοιπη χώρα). Στη Σεβαστούπολη που είναι και η βάση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας με χιλιάδες Ρώσους ναύτες και αξιωματικούς να είναι μόνιμα στην πόλη, η ανησυχία είναι εξαιρετικά μεγάλη πολύ πριν βγει ο Γιανουκόβιτς από την μέση.
Η επικεφαλής της ρωσικής κοινότητας της Σεβαστούπολης, η Τατιάνα Γερμάκοβα, είχε, γραπτώς, ζητήσει από το Κρεμλίνο να στείλει στρατεύματα για να «αποτρέψει τη γενοκτονία του ρωσικού πληθυσμού της Κριμαίας» ήδη από τα μέσα Φεβρουαρίου. Η ρωσική ηγεσία δεν απάντησε επισήμως. Ας υπενθυμιστεί, πάντως, ότι το καλοκαίρι του 2008, η Μόσχα έστειλε το στρατό της στην νότια Οσετία που είχε αποσχιστεί από τη Γεωργία, επικαλούμενη τον κίνδυνο γενοκτονίας του πληθυσμού. Και ας υπενθυμιστεί ότι στην περίπτωση εκείνη η Ρωσία βγήκε κερδισμένη. Επίσης, στις αρχές Φεβρουαρίου το Συμβούλιο της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας είχε ταχθεί υπέρ του να χρισθεί η Ρωσία «εγγυήτρια» της αυτονομίας της περιοχής.
Το Σαββατοκύριακο, η Μόσχα απέστειλε στις ανατολικές περιοχές διπλωματική αποστολή, στην οποία συμμετείχε και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Σύγχρονων Διεθνών Μελετών της Διπλωματικής Ακαδημίας του ρωσικού ΥΠΕΞ. Ο Αλεξέι Πουσκόφ και οι υπόλοιποι Ρώσοι διπλωμάτες περιόδευσαν στην περιοχή όπου συναντήθηκαν με τις τοπικές αρχές και εκπροσώπους του ντόπιου πληθυσμού. Η περιοδεία κατέληξε, στο Χάρκοβο όπου εκδόθηκε διακήρυξη των τοπικών αρχών της νοτιοανατολικής Ουκρανίας στο οποίο χαρακτηρίζονται «εξτρεμιστές και τρομοκράτες» οι επικεφαλής των διαδηλωτών της πλατείας Ανεξαρτησίας και δεν αναγνωρίζεται η εξουσία τους.
Το ενδεικτικότερο, ίσως, είναι ότι μέσα στο κείμενο γίνεται ρητή αναφορά σε σχηματισμό παραστρατιωτικών ομάδων στην Κριμαία και στην ανατολική Ουκρανία που θα συνεργαστούν με τις τοπικές δομές ασφαλείας. Ο ανταποκριτής των βρετανικών Times αναφέρει ότι τοπικοί παράγοντες εκτιμούσαν ως απαραίτητη την ανάπτυξη τέτοιων δυνάμεων για ν’ αντισταθούν «στην φασιστική εξέγερση που ενορχηστρώνει η δύση» καθώς θεωρούσαν δεδομένο ότι θα δεχθούν επίθεση παρακολουθώντας τις επιθέσεις κατά μνημείων και συμβόλων κατά του ναζισμού αλλά και σε γραφεία κομμάτων, όπως το ΚΚ Ουκρανίας.
Στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται ότι έχουν ήδη στηθεί οι ένοπλες αυτές πολιτοφυλακές, στις οποίες σε σημαντικό βαθμό συμμετέχουν και πολλοί στρατιώτες και αστυνομικοί που επέστρεψαν από το Κίεβο μετά τη φυγή Γιανουκόβιτς. Καταγγέλλουν δε ότι όχλος από την πλατεία Ανεξαρτησίας εισέβαλλε σε κτίρια ασφαλείας όταν οι ίδιοι έλαβαν εντολή αποχώρησης, τα ξημερώματα του Σαββάτου, και έχει πια στα χέρια του μια ευρεία γκάμα όπλων που ουδείς τους ζητά να παραδώσουν ενώ θέτουν ζήτημα και για το ποιος ελέγχει αρκετούς από τους πυρηνικούς σταθμούς της χώρας πλέον. Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει, ήδη, στηθεί «αντιτρομοκρατικό συντονιστικό κέντρο» στην Κριμαία.
Είναι όντως «χαμένη» η Ρωσία;
Αν και είναι κυρίαρχη εκτίμηση ότι οι εξελίξεις και η προοπτική του διχασμού θα πλήξει, εκτός από τους ίδιους τους Ουκρανούς, καταρχήν τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή, υπάρχουν και η άποψη ότι παρά τα αρνητικά, υπάρχουν και ορισμένα θετικά στοιχεία για την Μόσχα. Το πρώτο είναι ότι «ξεφορτώθηκε» το οικονομικό βάρος διαρκούς στήριξης μιας ηγεσίας τύπου Γιανουκόβιτς ο οποίος σε τακτά χρονικά διαστήματα θα την εκβιάζει ζητώντας περισσότερα προκειμένου να μην συνεργαστεί με την ΕΕ.
Επιπλέον, σε περίπτωση που η Ουκρανία ακόμη και αν δεν διχοτομηθεί επισήμως προχωρήσει σε κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση, η Μόσχα συνεχίζει να ασκεί την επιρροή της στις περιοχές που ούτως ή άλλως ταυτίζονται μαζί της και προωθεί δια μέσου αυτών την πολιτική της χωρίς να υποχρεώνεται να πληρώνει «κερατιάτικα» για τη στήριξη όλης της Ουκρανίας αλλά μόνο των «δικών της περιοχών». Ταυτόχρονα, «πετά το μπαλάκι» για την στήριξη της βορειοδυτικής Ουκρανίας, που είναι και η πλέον φτωχή, στις ΗΠΑ και στην ΕΕ αφήνοντάς τες να βρουν τρόπο να «θρέψουν» τους εκλεκτούς τους.
Τέλος είναι προφανέστατο ότι η Μόσχα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει ποτέ την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη, που είναι και η βασική της έξοδος δια μέσου της Μαύρης Θάλασσας προς τον νότο και την Μεσόγειο. Αν υπάρχει διχοτόμηση, θα έχει, και πολύ πιο εύκολα, το «πάνω χέρι» στην γεωστρατηγική σημαντική θαλάσσια περιοχή. Αν το σενάριο αυτό επιβεβαιωθεί, θα έχει ενδιαφέρον τελικά ποιανού τα συμφέροντα θα εξυπηρετήσει περισσότερο: αυτών που θα ελέγχουν τη θαλάσσια δίοδο και τις πλουσιότερες περιοχές της Ουκρανίας ή αυτών που θα κληθούν, αν δεν θέλουν «να λουστούν» τη δυσφορία, να στηρίξουν τις φτωχότερες και λιγότερο προνομιούχες περιοχές;
Αυτό φυσικά δεν απαλύνει τη δυσφορία της Μόσχας από το ενδεχόμενο να έρθει «πιο κοντά της» η ΝΑΤΟϊκή παρουσία. Το βέβαιο είναι ότι όταν παίζονται τόσο «μεγάλα» διπλωματικά παιχνίδια, το ποιος «κερδίζει» ή το ποιος «χάνει» είναι κάτι που δεν είναι εξαρχής σαφές και σίγουρα δεν κρίνεται από τις πρώτες κινήσεις στη σκακιέρα, καθώς όλα δείχνουν ότι μόλις τώρα ξεκινά η πραγματική «παρτίδα».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου