Από... τη ναφθαλίνη βγαίνουν, αν και με καθυστέρηση, «μεγάλα έργα», προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 50 εκατομμυρίων ευρώ, που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2007-2013 και ορισμένα εξ αυτών βρίσκονται στη λίστα των δέκα μεγάλων έργων που υπεβλήθηκαν στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον περασμένο Δεκέμβριο. Εν όψει της σχεδιαζόμενης αποκρατικοποίησης των αεροδρομίων της χώρας, σταδιακά από το τρίτο τρίμηνο του 2012 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2013 το υπουργείο Υποδομών επιδιώκει να επιταχύνει τα έργα αναβάθμισης δύο εκ των πλέον κομβικών αερολιμένων της χώρας, των Χανίων και της Θεσσαλονίκης.
Όσον αφορά την αναβάθμιση του αεροδρομίου «Μακεδονία», η ολοκλήρωση των εργασιών επέκτασης του διαδρόμου προσαπογειώσεων «10/28» θα έπρεπε τον φετινό Ιούλιο να είχε ολοκληρωθεί, σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα. Η κρισιμότητα της αναβάθμισης του αεροδρομίου είναι μεγάλη, δεδομένου ότι θα καθίσταται δυνατή η προσαπογείωση μεγαλύτερων αεροσκαφών, τύπου Jumbo. Το έργο, προϋπολογισμού 246 εκατ. ευρώ, σήμερα βρίσκεται στο στάδιο της επιλογής αναδόχου για την εκπόνηση της μελέτης, με την κατασκευή του να αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2013. Το «Μακεδονία» είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, μετά το «Ελ. Βενιζέλος», ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι τον Ιούνιο καταγράφηκε αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 21,24%, κυρίως λόγω των Ρώσων αλλά και Γερμανών τουριστών.
Με στόχο τη δημοπράτηση του «λίφτινγκ» του αεροδρομίου Χανίων μέσα στο 2011, το αρμόδιο υπουργείο αρχές καλοκαιριού δημοπράτησε τη μελέτη κόστους-οφέλους του έργου, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Με το αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης να παραμένει για την ώρα «στα χαρτιά», το συγκεκριμένο έργο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, είναι απαραίτητο, προκειμένου ο αερολιμένας Χανίων να αποτελέσει βασική πύλη εισόδου της Δυτικής Κρήτης. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ανακαίνιση του συγκεκριμένου αερολιμένα αποτελεί αίτημα των τοπικών παραγόντων από το 2001, όπως επίσης και το ότι ο υφιστάμενος πύργος ελέγχου χρονολογείται από το 1960! Η αναβάθμιση του αεροδρομίου συνδέεται και με τις εργασίες ανακατασκευής του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).
Παραχωρήσεις
1. Την κατάληξη, μέσα στο φθινόπωρο, σε συμφωνία Δημοσίου - τραπεζών - κοινοπραξιών για την επαναχρηματοδότηση και την επανεκκίνηση των κατασκευαστικών εργασιών στα μεγάλα έργα, που αντιπροσωπεύουν το 5% του ΑΕΠ.
2. Την κάλυψη του κόστους της αποδέσμευσης των απαιτούμενων εκτάσεων και εν γένει της χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου μέσω των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, δεδομένου ότι η μη έγκαιρη εκτέλεση των απαλλοτριώσεων και η μεγάλη καθυστέρηση στην επιστροφή ΦΠΑ αποτέλεσαν τους βασικούς λόγους που τα πέντε μεγάλα οδικά projects, προϋπολογισμού 8 δισ. ευρώ, έχουν «βαλτώσει».
Ανέκρουσαν πρύμναν για τα μεταλλευτικά δικαιώματα
Με στόχο τη δημοπράτηση του «λίφτινγκ» του αεροδρομίου Χανίων μέσα στο 2011, το αρμόδιο υπουργείο αρχές καλοκαιριού δημοπράτησε τη μελέτη κόστους-οφέλους του έργου, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Με το αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης να παραμένει για την ώρα «στα χαρτιά», το συγκεκριμένο έργο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, είναι απαραίτητο, προκειμένου ο αερολιμένας Χανίων να αποτελέσει βασική πύλη εισόδου της Δυτικής Κρήτης. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ανακαίνιση του συγκεκριμένου αερολιμένα αποτελεί αίτημα των τοπικών παραγόντων από το 2001, όπως επίσης και το ότι ο υφιστάμενος πύργος ελέγχου χρονολογείται από το 1960! Η αναβάθμιση του αεροδρομίου συνδέεται και με τις εργασίες ανακατασκευής του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).Παραχωρήσεις
Πλην των έργων που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2007- 2013, οι μπουλντόζες εκτιμάται ότι θα επιστρέψουν τέλη
του έτους - αρχές 2012 στα πέντε οδικά έργα παραχώρησης (Ολυμπία Οδός, Ιόνια Οδός, Ε65, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Μορέας), εξαιτίας της εμπροσθοβαρούς αποδέσμευσης πόρων ύψους 11 δισ. ευρώ. Η πορεία των έργων στους πέντε παραπάνω υπό κατασκευή οδικούς άξονες έχει είτε ανασταλεί είτε επιβραδυνθεί, με τις τράπεζες να έχουν διακόψει τη χρηματοδότηση, επειδή το Δημόσιο, ως ο αντισυμβαλλόμενος των συμβάσεων παραχώρησης, δεν τήρησε όσα είχαν συμφωνηθεί (π.χ., έγκαιρη απελευθέρωση απαιτούμενων χώρων).
Στο πλαίσιο αυτό, η στρατηγική που θα υιοθετήσουν τα συναρμόδια υπουργεία Υποδομών και Ανταγωνιστικότητας προβλέπει:
του έτους - αρχές 2012 στα πέντε οδικά έργα παραχώρησης (Ολυμπία Οδός, Ιόνια Οδός, Ε65, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Μορέας), εξαιτίας της εμπροσθοβαρούς αποδέσμευσης πόρων ύψους 11 δισ. ευρώ. Η πορεία των έργων στους πέντε παραπάνω υπό κατασκευή οδικούς άξονες έχει είτε ανασταλεί είτε επιβραδυνθεί, με τις τράπεζες να έχουν διακόψει τη χρηματοδότηση, επειδή το Δημόσιο, ως ο αντισυμβαλλόμενος των συμβάσεων παραχώρησης, δεν τήρησε όσα είχαν συμφωνηθεί (π.χ., έγκαιρη απελευθέρωση απαιτούμενων χώρων).Στο πλαίσιο αυτό, η στρατηγική που θα υιοθετήσουν τα συναρμόδια υπουργεία Υποδομών και Ανταγωνιστικότητας προβλέπει:
1. Την κατάληξη, μέσα στο φθινόπωρο, σε συμφωνία Δημοσίου - τραπεζών - κοινοπραξιών για την επαναχρηματοδότηση και την επανεκκίνηση των κατασκευαστικών εργασιών στα μεγάλα έργα, που αντιπροσωπεύουν το 5% του ΑΕΠ.
2. Την κάλυψη του κόστους της αποδέσμευσης των απαιτούμενων εκτάσεων και εν γένει της χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου μέσω των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, δεδομένου ότι η μη έγκαιρη εκτέλεση των απαλλοτριώσεων και η μεγάλη καθυστέρηση στην επιστροφή ΦΠΑ αποτέλεσαν τους βασικούς λόγους που τα πέντε μεγάλα οδικά projects, προϋπολογισμού 8 δισ. ευρώ, έχουν «βαλτώσει».
Ανέκρουσαν πρύμναν για τα μεταλλευτικά δικαιώματα
Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου μιας αποκρατικοποίησης
Μπορεί το υπουργείο Οικονομικών να προχώρησε άμεσα στην απόσυρση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για επιλογή συμβούλων για την αποκρατικοποίηση των δικαιωμάτων του Δημοσίου, όμως αναμφισβήτητα το «γράψε-σβήσε» έχει δημιουργήσει εικόνα σύγχυσης σε ξένους επενδυτικούς οίκους που ενδιαφέρονταν να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Ουσιαστικά, το αρμόδιο υπουργείο σχεδίαζε να εκχωρήσει τα δικαιώματα του Δημοσίου επί μελλοντικών εσόδων από την εμπορική εκμετάλλευση των μεταλλευτικών κοιτασμάτων που βρίσκονται σήμερα υπό αξιοποίηση. Ωστόσο, η εκμετάλλευση του μεγαλύτερου μέρους των εν λόγω μεταλλευτικών κοιτασμάτων έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες επενδυτές και, συνεπώς, η μερίδα του λέοντος των κρατικών εσόδων προέρχεται μόνον από φόρους.
Από τα συνολικά τρία μεταλλεία, τα δύο, στη Χαλκιδική και τη Θράκη, έχουν παραχωρηθεί στην Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. και τη Χρυσωρυχεία Θράκης Α.Ε. και, κατά συνέπεια, δεν νοούνταν αποκρατικοποίηση, δεδομένου ότι το Δημόσιο έχει λαμβάνειν έσοδα -που δεν αποτελούν αντικείμενο ιδιωτικοποίησης απλώς από τη φορολόγηση της εξορυκτικής δραστηριότητας. Μόνο το μεταλλείο που βρίσκεται στις Σάπες Θράκης και έχει μισθωθεί, ύστερα από διαγωνισμό, στην Cape Lambert Resources ανήκει στο Δημόσιο. Για το τελευταίο, δηλαδή, σύμφωνα με τον μεταλλευτικό νόμο, ο επενδυτής καταβάλλει στο κράτος δικαίωμα που προσδιορίζεται βάσει της αξίας του παραγόμενου μεταλλεύματος (π.χ., εάν είναι ακατέργαστο, τελικό προϊόν κ.ο.κ.).
Στον αντίποδα, για τα μεταλλεία της Περάμου και της Χαλκιδικής, τα οποία μέσω προεδρικών διαταγμάτων έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες, δεν προβλέπεται η καταβολή εισφοράς προς το Δημόσιο και, άρα, δεν υφίσταται μεταλλευτικό δικαίωμα προς εισφορά στην εταιρεία ειδικού σκοπού και κατ΄ εξακολούθηση εκχώρηση σε επενδυτή. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση επιδιώκει την τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού καθεστώτος, ώστε να καθίσταται εφικτή η είσπραξη δικαιωμάτων (royalties) επί του εξορυκτικού αποτελέσματος.
Με τον τρόπο αυτό θα αυξηθούν τα κρατικά έσοδα από παραχωρήσεις και μισθώματα, τα οποία σήμερα δεν ξεπερνούν τα 7 εκατ. ευρώ. Δεν αποκλείεται, επίσης, η επιβολή μιας μορφής εισφοράς στα μεταλλεία που ήδη έχουν παραχωρηθεί, εν προκειμένω, όμως, τίθεται το ερώτημα κατά πόσο η εκμετάλλευσή τους θα εξακολουθεί να είναι επικερδής για τον επενδυτή.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 30ης Ιουλίου
Μπορεί το υπουργείο Οικονομικών να προχώρησε άμεσα στην απόσυρση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για επιλογή συμβούλων για την αποκρατικοποίηση των δικαιωμάτων του Δημοσίου, όμως αναμφισβήτητα το «γράψε-σβήσε» έχει δημιουργήσει εικόνα σύγχυσης σε ξένους επενδυτικούς οίκους που ενδιαφέρονταν να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Ουσιαστικά, το αρμόδιο υπουργείο σχεδίαζε να εκχωρήσει τα δικαιώματα του Δημοσίου επί μελλοντικών εσόδων από την εμπορική εκμετάλλευση των μεταλλευτικών κοιτασμάτων που βρίσκονται σήμερα υπό αξιοποίηση. Ωστόσο, η εκμετάλλευση του μεγαλύτερου μέρους των εν λόγω μεταλλευτικών κοιτασμάτων έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες επενδυτές και, συνεπώς, η μερίδα του λέοντος των κρατικών εσόδων προέρχεται μόνον από φόρους.
Από τα συνολικά τρία μεταλλεία, τα δύο, στη Χαλκιδική και τη Θράκη, έχουν παραχωρηθεί στην Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. και τη Χρυσωρυχεία Θράκης Α.Ε. και, κατά συνέπεια, δεν νοούνταν αποκρατικοποίηση, δεδομένου ότι το Δημόσιο έχει λαμβάνειν έσοδα -που δεν αποτελούν αντικείμενο ιδιωτικοποίησης απλώς από τη φορολόγηση της εξορυκτικής δραστηριότητας. Μόνο το μεταλλείο που βρίσκεται στις Σάπες Θράκης και έχει μισθωθεί, ύστερα από διαγωνισμό, στην Cape Lambert Resources ανήκει στο Δημόσιο. Για το τελευταίο, δηλαδή, σύμφωνα με τον μεταλλευτικό νόμο, ο επενδυτής καταβάλλει στο κράτος δικαίωμα που προσδιορίζεται βάσει της αξίας του παραγόμενου μεταλλεύματος (π.χ., εάν είναι ακατέργαστο, τελικό προϊόν κ.ο.κ.).
Στον αντίποδα, για τα μεταλλεία της Περάμου και της Χαλκιδικής, τα οποία μέσω προεδρικών διαταγμάτων έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες, δεν προβλέπεται η καταβολή εισφοράς προς το Δημόσιο και, άρα, δεν υφίσταται μεταλλευτικό δικαίωμα προς εισφορά στην εταιρεία ειδικού σκοπού και κατ΄ εξακολούθηση εκχώρηση σε επενδυτή. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση επιδιώκει την τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού καθεστώτος, ώστε να καθίσταται εφικτή η είσπραξη δικαιωμάτων (royalties) επί του εξορυκτικού αποτελέσματος.
Με τον τρόπο αυτό θα αυξηθούν τα κρατικά έσοδα από παραχωρήσεις και μισθώματα, τα οποία σήμερα δεν ξεπερνούν τα 7 εκατ. ευρώ. Δεν αποκλείεται, επίσης, η επιβολή μιας μορφής εισφοράς στα μεταλλεία που ήδη έχουν παραχωρηθεί, εν προκειμένω, όμως, τίθεται το ερώτημα κατά πόσο η εκμετάλλευσή τους θα εξακολουθεί να είναι επικερδής για τον επενδυτή.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 30ης Ιουλίου
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου