Τα όρια της ασάφειας

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

Ουδεμία κυβέρνηση γλίτωσε από τη διγλωσσία και την αέναη παραγωγή αντιφατικών δηλώσεων. Κι αυτό δεν χαρακτήριζε μόνο τα σχήματα συνεργασίας, αλλά και τις μονοκομματικές κυβερνήσεις. Ανάμεσά τους κι εκείνες στις οποίες δέσποζε ο Πατριάρχης-Ηγεμόνας (ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ή ο Ανδρέας Παπανδρέου) και τη λειτουργία τους τη ρύθμιζε η ενός ανδρός αρχή. Δεν είναι όμως καλά και σώνει πρόβλημα οι διαφορετικές απόψεις. Η μονολιθικότητα, που μόνο με την ασφυκτική λογοκρισία επιβάλλεται και με τη λατρευτική υποταγή στον Εναν, ούτε με τα ανθρώπινα έχει αγαθές σχέσεις ούτε με τα δημοκρατικά. Πρόβλημα αρχίζει να υπάρχει όποτε η διγλωσσία αναβαθμίζεται σε μέθοδο άσκησης της εξουσίας, με στόχο την ταυτόχρονη ικανοποίηση αντιτιθέμενων ακροατηρίων. Οποτε δηλαδή η διγλωσσία γίνεται τυπική «διχαλωτή γλώσσα», ιδιοτελής και δόλια, σαν αυτή που μάθαμε από τα γουέστερν. Για τη σημερινή κυβέρνηση η πολυφωνία ήταν περίπου μοιραία. Την προoικονομούσε η συγκρότησή της, η συνεργασία δύο κομμάτων με εντελώς αντίθετα γνωρίσματα. Συνεργασία από την οποία το μεν μικρό κόμμα, οι ΑΝΕΛ, μόνο να ωφεληθεί έχει (αφού κερδίζει επισημότητα και μπορεί να διεμβολίσει αποτελεσματικότερα, και συγχρόνως, τη Ν.Δ. και τη Χ.Α.), το δε άλλο να χάσει. Να χάσει ιδεολογικά. Δηλαδή εκεί όπου όντως πονάνε τα πράγματα.

Αλλά οι υπουργοί δεν προέρχονται μόνον από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ. Ο κ. Πανούσης ήταν (είναι;) στέλεχος της ΔΗΜΑΡ. Ο κ. Τσιρώνης είναι των Οικολόγων Πράσινων. Ο κ. Μάρδας, πρώην ΠΑΣΟΚ και ολίγον Ποτάμι, έως και τα τέλη του 2014 εναντιωνόταν σφοδρά στον ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν επίσης ανέντακτοι, διαφορετικής ιδεολογικής καταγωγής, όπως ο κ. Νικολούδης ή ο κ. Ξυδάκης. Και υπάρχουν βέβαια οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, με τη φωνή της η καθεμιά αλλά και με το καθαρόμετρό της· και με ορισμένες εξ αυτών να δυσκολεύονται να συμφιλιωθούν με την ιδέα ότι μετέχουν σε ενιαίο κόμμα. Μα πριν και από τις συνιστώσες υπάρχει η δηλωμένη διαφοροποίηση του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Παράδοξο; Κάθε άλλο. Και το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. όταν ανέβαιναν στην εξουσία έλεγαν ότι αυτά, ως κόμματα, θα διατηρήσουν την αυτονομία τους και θα ελέγχουν αυστηρά την κυβέρνηση. Δεν το έπραξαν ποτέ. Προτιμούσαν να επενδύσουν κυνικά στην εξίσωση κόμμα = κράτος.

Οι έκτακτες συνθήκες στις οποίες κλήθηκε να κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ και η συναισθηματική υπερδιέγερση λόγω της πρωτιάς δεν δικαιολογούν πια τη διπλή ή τριπλή ρητορική, τις παλινωδίες, την ανά ζεύγη ασυμφωνία (Δραγασάκης / Δρίτσας, Βούτσης / Πανούσης, Κωνσταντοπούλου / Σακελλαρίδης κ.ά.). Στις δημοσκοπήσεις το ευμενές ποσοστό για την κυβέρνηση συνεχίζει να υπερβαίνει κατά πολύ το εκλογικό άθροισμα ΣΥΡΙΖΑ+ΑΝΕΛ. Αυτό όμως είναι λόγος εγρήγορσης. Οχι αφορμή για ραθυμία, για πολλαπλασιασμό των προσωπικών στρατηγικών ή για «βάθεμα και πλάτεμα» της συγχυτικής ασάφειας.

Posted in: πολιτική