Η πρόσφατη κρίση στη σχέση της κυβέρνησης με τις «αγορές», τόσο στο επίπεδο των ελληνικών ομολόγων όσο και σε αυτό του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αποτέλεσε, μεταξύ άλλων, ένα χρήσιμο μάθημα και για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα ο Αλέξης Τσίπρας αποφάνθηκε ότι οι αγορές θα είναι εχθρικές προς την Ελλάδα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Καθώς ο χρόνος μέχρι την κήρυξη εθνικών εκλογών λιγοστεύει διαρκώς, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την ευκαιρία να «ζήσει», μέσα από τις περιπέτειες της κυβέρνησης Σαμαρά, μια προσομοίωση διακυβέρνησης, καθώς μια σειρά ζητήματα τα οποία θα βρει μπροστά του αποτελούν σήμερα τον επίλογο των απερχόμενων διαχειριστών της εξουσίας.
Εκτός από την κρίση με τις αγορές, ήρθαν τα τεστ αντοχής των τραπεζών να αποκαλύψουν – με το σταγονόμετρο έως τώρα – τις προθέσεις των δανειστών για το περίφημο «μαξιλαράκι» των 11,5 δισ. ευρώ, στο οποίο η αξιωματική αντιπολίτευση υπολογίζει για την αντιμετώπιση ζητημάτων πέρα από την ανακεφαλαίωση των τραπεζών, για το οποίο αρχικά η Ελλάδα το είχε δανειστεί.
Παράλληλα βεβαίως τίθεται το ζήτημα του μοντέλου διαχείρισης των τραπεζών, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ διαφοροποιείται αισθητά στο θέμα των μετοχών που κατέχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης, ζητώντας το κράτος να μην ξεπουλήσει «μπιρ παρά» τα δικαιώματά του, αλλά να τα διαχειριστεί «προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος».
Θέμα απολύτως διασυνδεδεμένο με αυτό των τραπεζών είναι κι εκείνο των «κόκκινων» δανείων, για το οποίο ο νυν υπουργός Οικονομικών έχει δηλώσει – και το δημοσιευμένο προσχέδιο αποκαλύπτει – ότι δεν υπάρχει στα σκαριά ρύθμιση που θα μπορούσε να προκαλέσει ζημία στη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Κοινώς δεν θα υπάρξει λύση που να ζημιώνει τις τράπεζες.
Είναι ερώτημα το αν ο ΣΥΡΙΖΑ, αναλαμβάνοντας τη διακυβέρνηση, θα διατηρήσει αποφάσεις στα θέματα των τραπεζών και των δανείων που θα έχουν ληφθεί από τη νυν κυβέρνηση σε συμφωνία με την τρόικα.
Η στάση της τρόικας έναντι των τελευταίων «μεταρρυθμίσεων» πριν από την επίσημη λήξη του ευρωπαϊκού σκέλους του τρέχοντος μνημονίου μοιάζει δυναμική όχι μόνο στο σκέλος της πίεσης προς την κυβέρνηση, αλλά και σε αυτό της προειδοποίησης προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Τις καυτές πατάτες του ασφαλιστικού και της απελευθέρωσης των απολύσεων δεν είναι βέβαιο αν θα τις κρατήσει στα χέρια του ο Σαμαράς ή ο Τσίπρας.
Καυτό θέμα της ατζέντας των δανειστών, αλλά και της ελληνικής κυβέρνησης, αποτελεί η νέα συμφωνία για το είδος της επιτήρησης που θα ασκείται στην Ελλάδα, αλλά και αυτή για τη ρύθμιση – αναδιάρθρωση των δόσεων αποπληρωμής του δημόσιου χρέους. Είναι όμως άγνωστο όχι μόνο το περιεχόμενό τους, αλλά και το αν οι νέες συμφωνίες θα επιλεγεί από τους δανειστές να συναφθούν με τη νυν ή την επόμενη κυβέρνηση.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι, όσο το χρέος παραμένει στο σημερινό δυσθεώρητο και μη διαχειρίσιμο ύψος, κάθε σκέψη για χαλάρωση της επιτήρησης σχεδόν… αποκλείεται. Επίσης αποκλείεται κάθε σκέψη εγκατάλειψης των νεοφιλελεύθερης κοπής «μεταρρυθμίσεων», οι οποίες όχι μόνο αποτελούν κοινό τόπο μεταξύ Γερμανίας, Κομισιόν και ΔΝΤ, αλλά δεν αμφισβητούνται καν από τις χώρες – π.χ. Ιταλία, Γαλλία – που διαπραγματεύονται χαλαρότερη δημοσιονομική πολιτική.
Όλα τα παραπάνω ήταν περίπου βέβαιο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αποφύγει να τα διαχειριστεί, δεδομένου ότι ο χρόνος έως τις – αναπόφευκτες με τα σημερινά δεδομένα – εκλογές είναι βραχύς, τα διαπραγματευτικά περιθώρια της νυν κυβέρνησης είναι στενά και οι δανειστές δύσκολα θα προτιμήσουν τη διευθέτησή τους με την απερχόμενη κυβέρνηση. Μια κρίσιμη συμφωνία είναι προτιμότερο να συνάπτεται με αυτόν που θα την εφαρμόσει και όχι με αυτόν που αύριο θα αντιπολιτεύεται.
Το κερασάκι στην τούρτα πάντως είναι η κρίση στα εθνικά θέματα. Η σημερινή περιπλοκή στο τρίγωνο Ελλάδας – Κύπρου – Τουρκίας, με την εμπλοκή ΗΠΑ, Ισραήλ, Αιγύπτου και, ίσως, της Ρωσίας, είναι ένα κουβάρι που θα ξετυλιχθεί σε βάθος χρόνου.
Δεδομένου ότι κρίσιμες εμπλοκές και διευθετήσεις ενδέχεται να συμπέσουν με τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι προφανές ότι για την επόμενη κυβέρνηση ο δρόμος είναι ήδη ναρκοθετημένος και οι όποιες κινήσεις της θα απαιτήσουν εξαιρετική μαεστρία ώστε να μην ταυτιστεί με δυσμενείς εξελίξεις στο κρισιμότερο πολιτικό «πακέτο» που θα βρει μπροστά της.
Όπως πολλές φορές έχουμε τονίσει στο παρελθόν, τα δικαιώματα, οι μισθοί και οι συντάξεις, στο πλαίσιο μιας επιθετικής και διεκδικητικής πολιτικής σε βάθος χρόνου, ενδέχεται να αποκατασταθούν, έστω εν μέρει και αναλόγως της διεθνούς οικονομικής και πολιτικής συγκυρίας.
Όμως, στο διεθνές πεδίο, για μια χώρα με τις σημερινές δυνατότητες της Ελλάδας και υπό το βάρος των υποχωρήσεων του πρόσφατου παρελθόντος («γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο και οικονομική διείσδυση της Τουρκίας στη Θράκη), κάθε απώλεια κυριαρχίας, δικαιωμάτων ή και εδάφους δεν αναπληρώνεται. Το παράδειγμα της Κύπρου με την εισβολή και κατοχή είναι περισσότερο από σαφές.
Συμπέρασμα; Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μελετήσει με τεράστια προσοχή τα… «Προσεχώς» της διακυβέρνησής του, τα οποία ήδη προβάλλονται μπροστά του. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα αντιμετωπίσει τεράστιες δυσκολίες αναλαμβάνοντας μια χώρα χρεοκοπημένη και στη δίνη δυναμικών γεωπολιτικών ανακατατάξεων. Οι σημερινές δυσκολίες της κυβέρνησης Σαμαρά ας λειτουργήσουν ως καμπανάκι προειδοποίησης και για τον ίδιο…
* Ο Σταύρος Χριστακόπουλος είναι διευθυντής σύνταξης στην εφημερίδα «Το Ποντίκι»
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου