Η πρώτη ίσως συγγραφέας
των παιδικών αναγνωσμάτων αρκετών ελληνικών γενιών έζησε και έγραψε
μερικά από τα πιο διάσημα ελληνικά βιβλία ζώντας παράλληλα μια μοναδική
και ξεχωριστή ζωή αλλά και ένα τραγικό τέλος.
Η Πηνελόπη Δέλτα γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1874 σε μία ιδιαίτερα ευκατάστατη οικογένεια και ήταν κόρη του εθνικού ευεργέτη Εμμανουήλ Μπενάκη και την Βιργινίας Χωρέμη. Ήταν το τρίτο παιδί της οικογένειας έχοντας δύο μεγαλύτερα αδέρφια την Αλεξάνδρα και τον Αντώνη, γνωστό σε όλους μας από το βιβλίο της Τρελαντώνης, ενώ η οικογένεια απέκτησε και άλλα τρία παιδιά ύστερα από εκείνη, τον Κωνσταντίνο που χάθηκε όντας ακόμα μωρό, τον Αλέξανδρο και την Αργίνη.
Η Αλεξάνδρεια που γνώρισε η Πηνελόπη Δέλτα ήταν μια πόλη γεμάτη ζωή με ιδιαίτερη ακμή εκείνη την εποχή και πλημμυρισμένη από το ελληνικό στοιχείο. Η οικογένεια ήρθε στην Αθήνα το 1882 και σύντομα η Δέλτα γνώρισε τον σύζυγό της Στέφανο Δέλτα στον οποίο χρωστάει και το επίθετο που την συντρόφεψε ως συγγραφέα.
Ο Στέφανος Δέλτας ήταν πλούσιος βαμβακέμπορος από το Φανάρι και μαζί του
η Πηνελόπη απέκτησε τρεις κόρες, τη Σοφία, τη Βιργινία και την
Αλεξάνδρα. Η οικογένεια ωστόσο επέστρεψε και πάλι στην Αλεξάνδρεια
κάποια χρόνια αργότερα το 1905. Εκείνα τα χρόνια θα σταθούν ξεχωριστά
από τη μία αλλά και επώδυνα από την άλλη για την συγγραφέα των παιδικών
μας μυθιστορημάτων, καθώς θα γνωρίσει τον μεγάλο έρωτα της ζωής της,
τον Ίωνα Δραγούμη. Ο Δραγούμης υπηρετούσε εκείνη την εποχή ως
υποπρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια και έτσι η συνάντησή του με την
Πηνελόπη Δέλτα ήταν αναπόφευκτη. Το ειδύλλιό τους κράτησε μέχρι το 1908
αλλά μπροστά στις κοινωνικές συμβάσεις η Δέλτα επέλεξε να μείνει με την
οικογένειά της βάζοντας τέλος στον πλατωνικό έρωτά τους, ενώ εκείνος
προχώρησε στην προσωπική του ζωή δημιουργώντας δεσμό με τη Μαρίκα
Κοτοπούλη.
Το διάστημα από το 1906 έως το 1912 η οικογένεια της Δέλτα βρίσκεται στην Φρανκφούρτη ενώ στην Ελλάδα ο Μακεδονικός Αγώνας καλά κρατεί. Η Δέλτα παρακινούμενη από αγνά πατριωτικά ένστικτα εκδίδει από το Λονδίνο τα πρώτα της παιδικά βιβλία επηρεασμένη σαφώς από την ιστορία που κατατρέχει τον ελλαδικό χώρο. Ανάμεσά τους τα βιβλία ‘Για τη Πατρίδα’, ‘Η καρδιά της Βασιλοπούλας’, ‘Παραμύθι χωρίς Όνομα’ και στον ‘Καιρό του Βουλγαροκτόνου’. Τελικά η Μακεδονία καταφέρνει να απελευθερωθεί το 1912 ύστερα από δύσκολο και μακρύ αγώνα.
Η Δέλτα δεν ήταν περίεργο που στράφηκε προς τη λογοτεχνία. Η μόρφωση που είχε πάρει της έδινε όλα εκείνα τα εφόδια για να καταφέρει να αποτυπώσει τις σκέψεις της επάνω στο χαρτί και να ταξιδέψει τα νεαρά ελληνόπουλα μέσα στην ελληνική ιστορία από μοναδικές αφηγήσεις, την στιγμή που υπήρχε μάλιστα ένα μεγάλο κενό στην νεοελληνική παιδική λογοτεχνία. Εξάλλου, το ταλέντο και το ενδιαφέρον της για το γράψιμο είχαν γίνει έκδηλα από μικρή ηλικία όταν δημοσίευε έργα της στο Αλεξανδρινό περιοδικό Έσο έτοιμος.
Το 1913 η Δέλτα επιστρέφει στην Αλεξάνδρεια και το 1916 εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα, ενώ ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος μαινόταν, όπου ο πατέρας της Εμμανουήλ Μπενάκης είχε εκλεχθεί στο αξίωμα του Δημάρχου αφού είχε διατελέσει προηγουμένως βουλευτής και Υπουργός. Τότε είναι που η Δέλτα θα γνωρίσει μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες όπως τον Ελευθέριο Βενιζέλο και το Νικόλαο Πλαστήρα, ενώ ο πατέρας της θα δωρίσει στην Αθήνα ορισμένα από τα πιο γνωστά κοινωφελή ιδρύματα όπως τη Μπενάκειο Βιβλιοθήκη και το Νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού.
Το 1921, η Δέλτα θα εκδώσει τα διηγήματα ‘Τ’ Ανεύθυνα’ για να ακολουθήσουν λίγο αργότερα το 1925 ‘Η Ζωή Του Χριστού’ , το 1929 η τριλογία της ‘Ρωμιοπούλες’, το 1932 ‘Ο Τρελαντώνης’ και έπειτα το 1935 ‘Ο Μάγκας’ και το 1937 ‘Τα Μυστικά του Βάλτου’.
Δυστυχώς, από το 1925 η Δέλτα είχε την ατυχία να
χτυπηθεί από την ασθένεια της πολιομυελίτιδας, η οποία την άφησε
παράλυτη μέχρι το τέλος της ζωής της. Τόσο η ίδια όσο και ο σύζυγός της
όμως υπήρξαν πάντα συνεπείς σε όσα πρέσβευαν και μάλιστα η ίδια συνήθιζε
να λέει ότι πρέπει να προσέχει κανείς να μην αφήνει θεωρητικές τις
σκέψεις του αλλά να τις εφαρμόζει στη ζωή του.
Το σπίτι της δεν ήταν λίγες οι φορές που είχε μετατραπεί σε ένα μικρό ιατρείο προσπαθώντας να ανακουφίζει τους αναξιοπαθούντες τόσο σωματικά όσο και οικονομικά, ενώ ο σύζυγός της είχε παίξει καθοριστικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής υπηρετώντας στην Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων.
Το 1941, η Πηνελόπη Δέλτα θα γίνει ο φύλακας των ημερολογίων και των αρχείων του Ίωνα Δραγούμη όταν ο αδερφός του Φίλιππος θα την προσεγγίσει για να τα διαφυλάξει. Σε αυτά τα γραπτά η Δέλτα θα προσέθετε και άλλες 1000 σχεδόν σελίδες με δικά της σχόλια επάνω στο έργο του.
Όταν τον Απρίλιο του 1941 τα Γερμανικά στρατεύματα θα εισέρχονταν στην Αθήνα και θα ύψωναν της σβάστικα η Δέλτα θα κατέρρεε ψυχολογικά και θα έπαιρνε δηλητήριο. Ήδη η ευαίσθητη φύση της είχε προσπαθήσει να θέσει τέλος στην ζωή της ανεπιτυχώς και άλλες φορές στο παρελθόν, εκείνη όμως τη φορά είχε αποφασίσει το οριστικό φινάλε. Στις 2 Μαΐου του 1941 άφησε την τελευταία της πνοή ύστερα από πέντε ημέρες μάχης. Στον τάφο της στο σπίτι όπου έμενε γράφτηκε η λέξη Σιωπή, ενώ είχε ζητήσει από την οικογένειά της να μην γίνει ούτε τελετή αν και ο παλιός φίλος της οικογένειας Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος διάβασε την εξόδιο ακολουθία.
Και όμως μόνο σιωπηλή δεν έμεινε η Πηνελόπη Δέλτα όλα αυτά τα χρόνια μέσα από τα βιβλία της, τα οποία παραμένουν ακόμα και σήμερα από τα πιο πολυδιαβασμένα δίνοντας σε νέους και εφήβους όλα εκείνα τα ανώτερα ιδανικά που έχει ανάγκη να πιστέψει και να υπηρετήσει μία νέα και αμόλυντη ακόμα ψυχή όπως εκείνη των μικρών αναγνωστών.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου