1) Τα χειρότερα είναι πίσω, τα δυσκολότερα έρχονται…
 
Το έργο του Καρόλου Μαρξ θυμίζει κάτι από την αποκαλυψιακή τελεολογία της Βίβλου. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που και τα δυο έργα διαθέτουν τόσους πολλούς οπαδούς επί τόσο μακρύ διάστημα.
 
Και στα δυο ιδεολογικά συστήματα αυτό που πρέπει να κάνει το υποκείμενο της ιστορίας, είναι να καταστεί αντικείμενο. Δηλαδή να αφεθεί ακυβέρνητο στα γρανάζια του ντετερμινισμού, προσμένοντας την μετά θάνατο αιώνια ζωή ή τη μετά προλεταριακή επανάσταση κοινωνία της αιώνιας δικαιοσύνης. Αμφότερα μυρίζουν λιβάνι...
 
Στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη μ’ αρέσουν οι «γκόθικ» ιστορίες των προφητών και οι παραβολές, την ανά των αιώνων επίδραση των οποίων θα ζήλευε και η διασημότερη διαφημιστική ή προπαγανδιστική εταιρεία.
 
Στα έργα του Καρόλου Μαρξ μ’ αρέσει ο συναισθηματικός τραγικός λυρισμός όπως αυτός που περικλείει μια έκφραση σαν εκείνη που υποστηρίζει πως το νεκρό κεφάλαιο εξουσιάζει το ζωντανό, όπου εννοεί πως το χρήμα εξουσιάζει την εργατική δύναμη και παραγωγική γνώση.
 
Αλλιώς εντυπώνεται να το ακούς με οικονομική ορολογία και αλλιώς σαν επιτυχία του Χόλυγουντ, με τίτλο ο...χορός των βρικολάκων και η... επιστροφή των ζωντανών νεκρών.
 
Αν όντως το αποταμίευμα του καθενός ή της κοινωνίας είναι το νεκρό κεφάλαιο, τότε και το συσσωρευμένο δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι το νεκρό κεφάλαιο που είμαστε αναγκασμένοι να κουβαλάμε στους ώμους μας ως έθνος.
 
Κάποιοι εξ ημών με μεγάλη ευκολία υποστηρίζουν τον τελευταίο χρόνο της χρεοκοπίας, την διά της παύσης πληρωμών αντιμετώπιση του προβλήματος. Αν επρόκειτο για σαιξπηρικό έργο θάλεγε κάνεις πως οι άνθρωποι αυτοί μοιάζουν με τους ήρωες που προσπαθούν να αποτινάξουν τα φαντάσματα των νεκρών προγόνων χτυπώντας το κεφάλι τους στο τοίχο...
 
Σ’ ένα μόνο μοιάζει το χρέος, με τα φαντάσματα των προγόνων και τα δυο ελαφραίνουν αν συμφιλιωθείς μαζί τους αφού πρώτα συμφιλιωθείς με τον εαυτό σου.  
 
Το ζωντανό πρόβλημα
 
Το ελληνικό πρόβλημα σε αυτή τη φάση παραμένει ίδιο και συνίσταται στην φράση: Καλώς το νεκρό χρέος έγινε βιώσιμο, με το ζωντανό χρέος τι γίνεται;...
 
Τουτέστιν, πολύ καλώς οι Ευρωπαίοι έπραξαν το καθήκον τους και κατέστησαν το ελληνικό χρέος περισσότερο βιώσιμο, εμείς πότε και πως θα κάνουμε το δικό μας καθήκον  να μην δημιουργούμε νέο χρέος και να δημιουργήσουμε το ελάχιστο περίσσευμα που θα φτάνει να αποπληρώνει και το μειωμένο, αναδιαρθρωμένο και επιμηκυμένο παλιό χρέος.
 
Είχαμε αναφέρει προ λίγων ημερών το συλλογισμό πως ένα χρέος 350 δισ. με ένα επιτόκιο 3,5% μας στοιχίζει περίπου 12,5 δισ. το χρόνο. Επίσης πως με ένα πληθωρισμό της τάξης του 2% το πραγματικό χρέος αυξάνεται με 1,5% το χρόνο, που σημαίνει πως με ένα ρυθμό ανάπτυξης 3,5% το χρέος μειώνεται από μόνο του κατά 2% το χρόνο...   Πόσο μάλλον αν παράξουμε πλεόνασμα και μειώνουμε το δανειζόμαστε λιγότερα κάθε χρόνο...
 
Το πρόβλημα είναι πως προς το παρόν, παράγουμε ακόμη πρωτογενές έλλειμμα, άρα δημιουργούμε νέο χρέος.  Ζωντανό χρέος που θα έλεγε και ο Μαρξ και άντε να πεις σε πράσινους, κόκκινους και μπλε μαρξιστές και μη πως πρέπει να κοπούν οι επιχορηγήσεις των κομμάτων, των συνδικάτων και των πελατών τους...
 
Ολίγον Ηράκλειτος
 
Σε ό,τι αφορά τα κηρύγματα περί ισότητας, τα οποία παρομοιάζω με εκείνα των αρχετύπων του περίφημου Παναγή από τα Μέγαρα που είχε ανακαλύψει την τακτική του στρίβειν διά του αρραβώνος, έχω να παραθέσω την άποψη του φιλοσόφου Ηρακλείτου περί της ισότητας μεταξύ των ανθρώπων.
 
Έλεγε λοιπόν ο φιλόσοφος πως δεν μπορεί να υπάρξει ισότητα στον κόσμο, γιατί όλα τα όντα στη φύση, όπως και στην κοινωνία, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ενότητα από αντιθέσεις. Άρα, η ισότητα και η ομοιογένειά τους σημαίνει ανυπαρξία κίνησης...
 
2) Θερμό καλοκαίρι;
 
Η αγορά, όπως ήταν φυσικό, αντέδρασε θετικά κατά την διάρκεια της κυοφορίας της χθεσινής απόφασης της συνόδου κορυφής της Ευρωζώνης.
 
Σήμερα και τις επόμενες μέρες θα δούμε και τις λεπτομέρειες αυτής της απόφασης καθώς και τις πτυχές των συνεπειών των διάφορων εφαρμογών της.
 
Η αγορά μας σε καμιά περίπτωση στα χαμηλά 15-20ετίας εν προσφέρεται για υποτιμητική κερδοσκοπία παρά μόνο για μακροπρόθεσμη επένδυση στο ανοδικό σενάριο.
  
 
3) Τραπεζικές μετοχές...
 
Aγαπητέ κύριε Στούπα,
 
Κατ΄αρχάς σας συγχαίρω για τα εξαιρετικά άρθρα σας και για την ικανότητά σας να βλέπετε και να κατονομάζετε τα αυτονόητα –κατά και τη δική μου άποψη– αίτια της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας / κατάντιας.
 
Λαμβάνω το θάρρος να ζητήσω την άποψή σας σε ένα οικονομικό ζήτημα που αφορά συγγενικό μου πρόσωπο, το οποίο διαθέτει «σημαντικό» χαρτοφυλάκιο σε τραπεζικές μετοχές (πρόκειται περί παλαιού μετόχου).

Οι μετοχές αυτές βρίσκονται σε μεγάλη –βεβαίως– ζημία τώρα σε σχέση με την αγοραστική τους αξία.  Λόγω αυτού και ο κάτοχός τους αρνείται να τις πουλήσει, να αποδεχτεί δηλαδή τη ζημία αυτή.

Το δικό μου επιχείρημα είναι ότι στην περίπτωση ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών –πράγμα το οποίο μου φαντάζει όλο και πιο πιθανό βάσει των μέχρι στιγμής εξελίξεων της επαναγοράς ομολόγων σε τιμή χαμηλότερη της αρχικής–, οι παλαιοί μέτοχοι θα καταγράψουν ζημία πολύ μεγαλύτερη –νομίζω εγώ– από το αν πουλούσαν αυτές τις μετοχές τώρα...
 
Είμαι δηλαδή της άποψης «μεταξύ δυο κακών το μη χείρον βέλτιστον».

Θεωρείτε πως εάν οι μετοχές δεν πωληθούν και οι τράπεζες προχωρήσουν σε ανακεφαλαιοποίηση, οι μετοχές θα «ανακάμψουν» κάποια στιγμή σε βάθος χρόνου;
 
«Ανάκαμψη» για μένα θα ήταν μια αξία λίγο καλύτερη από την τρέχουσα, ενώ για άλλους η τιμή αγοράς…
 
Με εκτίμηση,
Σ. Ντερέντσου
 
Απάντηση: Ανακεφαλαίωση σημαίνει είσοδος κεφαλαίων που θα αντικαταστήσουν αυτά που πρέπει να διαγραφούν λογιστικώς από την καθαρή θέση λόγω «κουρέματος» της ονομαστικής αξίας των ομολόγων, στην προκειμένη περίπτωση.

Αυτό μπορεί να γίνει με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου η οποία ανάλογα την περίπτωση θα γίνει με λεόντειους όρους υπέρ των νέων μετόχων.

Πρέπει να δούμε τις λεπτομέρειες του σχεδίου για να δούμε τι σημαίνει για κάθε τράπεζα χωριστά.  
 
4) Έντοκα γραμμάτια...
 
Κύριε Στούπα καλησπέρα σας,

Θα μπορούσατε να μου πείτε, σε περίπτωση ΄΄ κουρέματος΄΄ θα επηρεαστούν οι κάτοχοι εντόκων γραμματίων;
Σας ευχαριστώ πολύ.
  
Απάντηση: Επιλεκτική χρεοκοπία σημαίνει πως το «κούρεμα» ή η επιμήκυνση αφορά επιλεκτικές, με βάση το χρόνο λήξης, κατηγορίες ομολόγων. Τα έντοκα αφορούν πολύ μικρό μέρος του χρέους, δεν νομίζω πως υπάρχει φόβος να τα συμπεριλάβουν...
 
 Ο κύριος Κώστας Στούπας γράφει οικονομικά άρθρα στο capital.gr.