Ευάγγελος Θεοδώρου
Οι επιπτώσεις του COVID-19, τόσο σε υγειονομικό, όσο και σε οικονομικό επίπεδο χαρακτηρίζονται από αρκετές πτυχές. Μια εξ’ αυτών, όσον αφορά την οικονομική πλευρά των συνεπειών της (πολιτικής-οικονομικής διαχείρισης της) πανδημίας, είναι η δραματική αύξηση που παρατηρείται στην παιδική εργασία σε πολλές χώρες παγκοσμίως.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Unicef, η αύξηση είναι τόσο σημαντική και μεγάλη, που απειλεί να “γκρεμίσει” τα αποτελέσματα των προσπαθειών είκοσι χρόνων για τη μείωση του αριθμού των παιδιών που εργάζονται (παρανόμως), τόσο σε χώρες της Αφρικής, όσο και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.
Τι φταίει για την παιδική εργασία;
Ασφαλώς, προτού γίνει εκτενέστερη αναφορά σε παραδείγματα χωρών όπου η παιδική εργασία αυξήθηκε τους τελευταίους μήνες, είναι απαραίτητη μια σύνοψη των παραγόντων που συμβάλλουν τα μέγιστα στο συγκεκριμένο φαινόμενο.
“Η παιδική εργασία είναι ένα περίπλοκο ζήτημα με διαφορετικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές αιτίες. Αυτές οι αιτίες μπορεί να περιλαμβάνουν την έλλειψη πρόσβασης στην εκπαίδευση, την αδύναμη επιβολή της εργατικής νομοθεσίας, την έλλειψη χειραφέτησης των γυναικών, τη φτώχεια και την ανεπαρκή κοινωνική προστασία για τους φτωχούς. Επιπλέον, μια σοβαρή πανδημία έχει προστεθεί πρόσφατα στη λίστα των αιτιών”, γράφει η Kunera Moore για λογαριασμό του World Economic Forum.
Η “σοβαρή πανδημία” του COVID-19, λοιπόν, αποτελεί μια ακόμη αιτία στη λίστα των ήδη υπαρχόντων, για την παιδική εργασία. Επομένως, στην πραγματικότητα, όταν γίνεται λόγος για “επιπτώσεις του κορονοϊού στην παιδική εργασία”, μιλάμε στην πραγματικότητα για “επιπτώσεις ΚΑΙ του κορονοϊού στην παιδική εργασία”, με τις κυριότερες αιτίες να πηγάζουν άμεσα από το κοινωνικό και οικονομικό σύστημα εντός του οποίου παρατηρείται το ζήτημα.
Άλλωστε, σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η Ellie Murphy, μέλος του συνασπισμού κατά της Παιδικής Εργασίας (Child Labor Coalition) , “η φτώχεια είναι η σημαντικότερη αιτία της παιδικής εργασίας”. Η φράση της Murphy μάλιστα, υποστηρίζεται από τις έρευνες που επικαλείται το Borgen Magazine σε σχετικό άρθρο του και δείχνει ξεκάθαρα πως, η άνιση κατανομή των οικονομικών πόρων μιας κοινωνίας, που γεννά με τη σειρά της οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, είναι υπεύθυνη σε σημαντικό βαθμό για το γεγονός πως, παιδιά ηλικίας 8 και 10 ετών, εργάζονται “με τις ώρες”.
Αξίζει να σημειωθεί πως στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και τα όσα αναφέρονται στην σχετική έκθεση της Unicef, η οποία αναφέρθηκε προηγουμένως. Πιο συγκεκριμένα, εντός της έκθεσης διαβάζουμε πως “η παιδική εργασία είναι ο συνδυασμός πολλών παραγόντων, όπως η φτώχεια, οι κοινωνικοί κανόνες που την επιτρέπουν, η έλλειψη αξιοπρεπών εργασιακών ευκαιριών για ενήλικες και εφήβους, η μετανάστευση και οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης”. “Η παιδική εργασία δεν είναι μόνο αιτία..” , συνεχίζει η έκθεση, “αλλά και συνέπεια κοινωνικών ανισοτήτων που ενισχύονται από διακρίσεις”.
(Και) την εποχή του COVID-19, από τη μια άκρη της γης στην άλλη υπάρχει αγάπη, παιδική εργασία
Λαμβάνοντας υπόψιν λοιπόν τους αρκετούς παράγοντες που αναφέρθηκαν προηγουμένως, το οικονομικό κόστος της πανδημίας του COVID-19 σε συνδυασμό με τη δομή των κοινωνιών που πλήττονται (κοινωνίες ανισοτήτων και διακρίσεων) , συνέβαλαν τα μέγιστα στην αύξηση της παιδικής εργασίας. Όπως ιδιαίτερα κατατοπιστικά αναφέρει η Christine Mui για το Borgen Magazine, “κατά τη διάρκεια της τωρινής οικονομικής κατάστασης, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να μειώσουν τα κόστη παραγωγής με το να προσλαμβάνουν παιδιά, τα οποία είναι πρόθυμα να δουλέψουν για πολύ λίγα χρήματα”.
Τα “διαθέσιμα για πρόσληψη” παιδιά, αυξήθηκαν ραγδαία λόγω του κλεισίματος των σχολείων, όμως ο σημαντικότερος παράγοντας, όπως τονίζει τόσο η έκθεση της Unicef, όσο και η προηγούμενη φράση της Mui, ήταν οι οικονομικές δυστοκίες των (ήδη πάμφτωχων) οικογενειών των παιδιών αυτών, οι οποίες επιδεινώνονται τους τελευταίους μήνες. Μια σύγχρονη εργατική-παιδική σκλαβιά δηλαδή, η οποία πηγάζει από την εκμετάλλευση της οικονομικής ανάγκης του ασθενέστερου, συγκαλυμμένη εν προκειμένω με το μανδύα της “έκτακτης κατάστασης” καθώς, “είναι πολλά τα έξοδα” για τις επιχειρήσεις.
Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί πως, δεν είναι μόνο η “κρίση” του κορονοϊού, η οποία συνέβαλε στην αύξηση της παιδικής εργασίας, αλλά, όπως υποστηρίζει η προαναφερθείσα έκθεση, το ίδιο συνέβαινε και με οικονομικές κρίσεις του παρελθόντος, οι οποίες οδήγησαν σε “δραματικά πισωγυρίσματα αρκετές φτωχές χώρες όσον αφορά την πρόοδο στη μείωση της παιδικής εργασίας”.
Σχετικά με τα “δραματικά πισωγυρίσματα” του σήμερα όμως, στην παιδική εργασία, μπορούν να βρεθούν αρκετά παραδείγματα από αρκετές διαφορετικές ηπείρους ανά τη Γη. Πιο συγκεκριμένα, από τη Μέση Ανατολή, όπου η παιδική εργασία έχει αυξηθεί σημαντικά σε χώρες όπως η Υεμένη, η Ιορδανία και ο Λίβανος , στη Νιγηρία , όπου ο 15χρονος Abubakar Mohammad εργάζεται καθημερινά, “συνηθισμένος” πλέον καθώς εργάζεται από τα 9 του χρόνια, στο Μεξικό, στη Βολιβία και φυσικά στην Ινδία, εντοπίζονται παραδείγματα παιδικής εργασίας-σκλαβιάς.
Όσον αφορά μάλιστα την τελευταία, την Ινδία, το κλείσιμο των σχολείων, ενδέχεται να οδηγήσει δεκάδες εκατομμύρια παιδιά στην εργασία, με τις πιθανότητες να επιστρέψουν στο σχολείο να μειώνεται, όσο αυξάνεται η εκμετάλλευση τους από εργοδότες. Σύμφωνα με όσα αναφέρει η Shwetha Sunil στο Bloomberg, “η Ινδία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια χαμένη γενιά (σσ. Παιδιών)”, η οποία “αναγκάζει τα παιδιά να παρατήσουν το σχολείο και τα σπρώχνει στη δουλειά”.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, αξίζει να σημειωθεί πως κάποια χιλιόμετρα μακριά από τους συγκεκριμένους εργατικούς (;) χώρους της Ινδίας όπου απασχολούνται παιδιά, πριν από 140 χρόνια, βρισκόταν ένα άλλο 10χρονο παιδί (“ευγενικής καταγωγής”), ονομαζόμενο Μαχάτμα Γκάντι. Μια λοιπόν από τις βασικές αρχές στη διδασκαλία και τη σκέψη εκείνου του ανθρώπου, ήταν η αναζήτηση της αλήθειας (Satya). Δεν είναι σίγουρο το τι θα έλεγε ο Γκάντι, βλέποντας τα παιδιά αυτά να δουλεύουν.
Το σίγουρο είναι πως, ο Γκάντι, αναζητώντας τη μια και μοναδική αλήθεια, θα διαπίστωνε κάτι πολύ απλό και άκρως αληθινό: Πως η κοινωνία της Ινδίας αλλά και πάρα πολλών χωρών παγκοσμίως, είναι δομημένη με τρόπο τέτοιο, λόγω της ηθικής του κέρδους (και της αισχροκέρδειας) που χαρακτηρίζει το νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα του 2020, που, όταν μια πανδημία της “χτυπά την πόρτα”, “την πληρώνουν” μεταξύ άλλων α) τα 10χρονα παιδιά της Ινδίας και ολόκληρου του Κόσμου τα οποία αναγκάζονται να εργάζονται ή να ζητιανεύουν, β) τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων (που επιδεινώνεται τους τελευταίους μήνες) , ενώ παράλληλα οι ζάπλουτοι (Jeff Bezos, Bill Gates, Mark Zuckerberg) αυξάνουν τις περιουσίες τους και οι πλούσιοι εργοδότες κόβουν μισθούς και παροχές από τους εργαζόμενους. Μια αλήθεια, (πάρα) πολύ μακριά, από την κοινωνία της αγάπης και της αλληλεγγύης, που ονειρευόταν ο Γκάντι.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου