Ολλανδία: Λουκέτο σε νοσοκομεία

Τρύφων Λιώτας

Στις 25 και 26 Οκτωβρίου του 2018 δύο νοσοκομεία στην Ολλανδία με δικαστική απόφαση πτωχεύσανε και κλείσανε. 

Πρόκειται για το Slotervaartziekenhuis στο Amsterdam και τα IJsselmeerziekenhuizen με εγκαταστάσεις σε Lelystad, Emmeloord, Urk και Dronten. 

Συνολικά γύρω στους 160 ασθενείς διακομίστηκαν σε άλλα νοσοκομεία σε διάστημα 2-3 ημερών. Το νοσοκομείο του Άμστερνταμ κλείνει οριστικά και αμετάκλητα ενώ για μέρος των μονάδων του άλλου νοσοκομείου έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον εξαγοράς. 

Οι αποφάσεις ελήφθησαν αφού τράπεζες και ασφαλιστικές στον τομέα τις υγείας (η ασφάλεια στην υγεία είναι ιδιωτική και υποχρεωτική για όλους) αρνήθηκαν να συνεχίσουν την υποστήριξη αφού θεωρούσαν το οικονομικό μέλλον των νοσοκομείων ιδιαίτερα δυσοίωνο. 

Η επίσημη τοποθέτηση των διοικητικών συμβουλίων των νοσοκομείων αναφέρει ότι οι οικονομικές δυσκολίες προήλθαν λόγω του ακριβού προσωπικού. Η ταχεία μεταφορά των ασθενών σε άλλα νοσοκομεία ήταν επιβεβλημένη λόγω του υψηλού κόστους λειτουργίας για κάθε μέρα καθυστέρησης. 

Η κυβέρνηση συνεργασίας στη βουλή αρνήθηκε να συζητήσει το θέμα παρά την προσπάθεια 2 κομμάτων της αντιπολίτευσης και αρκέστηκε σε καθησυχαστικά μηνύματα όπως ότι ο ανώτατος χρόνος που ορίζεται από το νόμο σε περιπτώσεις επειγόντων περιστατικών θα παραμείνει στα 45 λεπτά και ότι οι ασθενείς μεταφέρθηκαν γρήγορα και με ασφάλεια σε άλλα νοσοκομεία. 

«Λεπτομέρειες» 

Οι δήμοι και οι περιφέρειες των εν λόγω νοσοκομειακών μονάδων μιλάνε για απαράδεκτη κατάσταση. Αφενός οι χρόνοι μεταφοράς μόλις και μετά βίας ικανοποιούσαν τα 45’ που απαιτεί ο νόμος και αφετέρου η μη κάλυψη 180.000 ανθρώπων με νοσοκομείο στην περιοχή τους αποτελεί παράγοντα κοινωνικής ανησυχίας. 

Τα νοσοκομεία που πτώχευσαν είναι μέλος του γκρουπ MC του οποίου ο ιδιοκτήτης Loek Winter υποστηρίζει ότι αγόρασε (2009 και 2013) για να προσπαθήσει να τα κάνει κερδοφόρα μέσα από σκληρή και αποτελεσματική δουλειά. Παλαιότερες (1995) παρόμοιες προσπάθειες στον τομέα της διάγνωσης είχαν φέρει πολύ καλά αποτελέσματα. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι ο ανταγωνισμός από άλλα νοσοκομεία που απαιτεί συνεχώς καινούργια μηχανήματα υψηλού κόστους οδήγησε στην πτώχευση. Βέβαια το κατ’ εξοχήν επιχείρημα πριν πολλά χρόνια που ήθελε την υγεία ιδιωτική ήταν ότι ο ανταγωνισμός θα φέρει βελτίωση στον τομέα της υγείας. 

Το 2014 είχε γίνει ερώτηση στη βουλή σε σχέση με το διπλό μισθό του (όπως και του συνιδρυτή του στην εταιρεία) ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου του γκρουπ MC και ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου του νοσοκομείου Slotervaartziekenhuis που συνολικά ξεπερνούσε τις 280 χιλιάδες ευρώ το χρόνο για τον καθένα τους. Τότε είχε δηλώσει ότι αν δεν επιτρέπεται θα τον μειώσω ενώ τώρα δηλώνει ότι η συζήτηση γύρω από τον μισθό του είναι άσχετη με το θέμα. Απλά ας σημειώσω ότι τα νοσοκομεία είχανε ζημία γύρω στο 1 εκ. ευρώ το χρόνο με το ένα να έχει συνολικά χρέη 3,6 εκ. και το άλλο 4,6 εκ. ευρώ. 

Επίσης μια που το κράτος μέσω του υπουργού οικονομικών δήλωσε ότι «δεν είμαστε τράπεζα και δεν είναι ευθύνη μας» δε θέλησε στην ουσία ούτε να συζητήσει το πρόβλημα, δεν γίνεται να μην κάνει το μυαλό –τουλάχιστον το δικό μου- τη σύγκριση με τα ποσά που δαπανήθηκαν για να σωθούν οι ολλανδικές τράπεζες από την ίδια κυβέρνηση πριν κάποια χρόνια. 

Εντωμεταξύ άλλα 12 νοσοκομεία βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική θέση και ο ίδιος υπουργός δήλωσε: «είναι ευθύνη των ιδιωτικών ασφαλιστικών φορέων. Η κυβέρνηση στηρίζει αυτό το σύστημα και το πιστεύει». 

Για κερασάκι στην τούρτα άφησα ένα σκάνδαλο το οποίο ελάχιστα ακούστηκε και συζητήθηκε: Η αγορά ακριβών φαρμάκων για καρκινοπαθείς από τη Γερμανία τα οποία δεν καλύπτονται από το ασφαλιστικό σύστημα. Αφορούν εκατομμύρια ευρώ και η αγορά έγινε από το ένα νοσοκομείο που πτώχευσε. 

«Θεωρίες συνομωσίας» 

Πολλοί Ολλανδοί έπεσαν από τα σύννεφα και κατηγορούν την κυβέρνηση για μη σωστή διευθέτηση της αγοράς στα ζητήματα υγείας. Γιατί αν και ιδιωτική δεν είναι εντελώς ελεύθερη αφού η κυβέρνηση αποφασίζει το ύψος των αμοιβών, των φαρμάκων, της ασφάλισης κοκ. Άλλοι τους ιδιωτικούς φορείς της ασφάλισης. Όλοι τα υψηλά και συνεχώς αυξανόμενα κόστη. 

Όμως όταν το κέρδος είναι αυτό που αποφασίζει τη βιωσιμότητα στον ευαίσθητο τομέα της υγείας και αυτό βρίσκεται στα χέρια της ιδιωτικής πρωτοβουλίας εις βάρος πχ. καρκινοπαθών τότε μπορούν να αναπτυχθούν πολλά σενάρια συνομωσίας. 

Σενάριο 1: Η αγορά κατοικίας στην Ολλανδία είναι ιδιαίτερα κερδοφόρα και παρέμεινε κερδοφόρα στα χρόνια της κρίσης. Αυτό φυσικά οφείλεται στη μεγάλη ζήτηση (16εκ. πληθυσμός) και την μικρή προσφορά (μικρή έκταση της χώρας). Οι όποιες ζημιές δημιουργήθηκαν ή θα δημιουργηθούν στα νοσοκομεία αποτελούν ψίχουλα σε σχέση με τα κέρδη που θα αποφέρουν ως κατοικίες. Το γκρουπ του Loek Winter διατηρεί τα δικαιώματα χρήσης των οικοδομών. 

Σενάριο 2: Η τάση της εποχής είναι ο συγκεντρωτισμός. 

Αυτοί που κρατάνε την δύναμη στα χέρια τους τη θέλουν συγκεντρωμένη και συνεπώς ακόμα πιο καλά ελεγχόμενη. Η νέα τάση στην υγεία θέλει τεράστια νοσοκομεία εκτός πόλης για μικρότερο κόστος όπου θα μπορούν να δεχτούν πολλούς ασθενείς σε όλες τις ειδικότητες. Το κλείσιμο των μικρότερων νοσοκομείων είναι επιβεβλημένο αφού τα κέρδη που αποφέρουν δεν μπορούν ποτέ να είναι υψηλά. 

Αυτό εκτός από τις επιπτώσεις που θα έχει στους ασθενείς (πχ. χρόνος μεταφοράς, κόστος μεταφοράς, αύξηση πιθανοτήτων θανάτου) θα έχει και στο προσωπικό (πχ. μείωση διαθέσιμων θέσεων, μισθών και δικαιωμάτων). 

Όπως και να έχουν τα πράγματα ένα είναι το σίγουρο: στη ζυγαριά μπήκαν ασθενείς, γιατροί και υγεία από τη μια και τα κέρδη από την άλλη. Με την αρωγή της κυβέρνησης που κόπτεται για την ασφάλεια των πολιτών και της κοινωνίας η ζυγαριά έγειρε οριστικά στην πλευρά του κέρδους.

Posted in: