31 Μαΐ 2016

«How the Other Half Lives»: Όταν η κοινωνική κριτική οδήγησε σε κοινωνική μεταρρύθμιση (φωτογραφίες)

Ελένη Τομπέα ­Απόδοση στα Ελληνικά­ Όταν ο Jacob August Riis μετανάστευσε στην Αμερική από τη Δανία το 1870, είχε μαζί του μονάχα μερικά ρούχα, 40 δολάρια δανεικά στην τσέπη του και ένα μενταγιόν με μία τρίχα από το κορίτσι που αγαπούσε. Θα πρέπει να ήταν δύσκολο για τoν 21­χρονο Riis, να φανταστεί ότι σε λίγα μόλις χρόνια, θα σχετιζόταν με ένα μελλοντικό Πρόεδρο, θα πρωτοπορούσε στο φωτορεπορτάζ και θα βοηθούσε στο να μεταρρυθμιστεί η οικιστική πολιτική στη Νέα Υόρκη. Ο Jacob Riis, ο οποίος πέθανε Μάϊο μήνα πριν από 100 χρόνια, αγωνίστηκε σκληρά τα πρώτα χρόνια του στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Jacob Riis, 1849­1914, (Museum of the City of New York)
 Ανίκανος να βρει μια σταθερή δουλειά, εργάστηκε ως αγρότης, σιδηρουργός, χτίστης, υλουργός και πωλητής και βιώσε τις χειρότερες πτυχές της αμερικανικής αστικής ζωής– εγκληματικότητα, ασθένειες, εξαθλίωση­σε ξενώνες και καταλύματα χαμηλού ενοικίου, που τελικά ενέπνευσαν τον νεαρό Δανό μετανάστη να αφοσιωθεί στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κατωτέρων τάξεων της πόλης. Με λίγη τύχη και πολλή σκληρή δουλειά, βρήκε δουλειά ως δημοσιογράφος και το βήμα για να εκθέσει τα δεινά των κατώτερων κοινωνικών τάξεων.

 Τελικά, ο Riis έγινε δημοσιογράφος αστυνομικού ρεπορτάζ για την New York Tribune, καλύπτοντας μερικές από τις πιο δύσκολες περιοχές της πόλης με την μεγαλύτερη εγκληματικότητα, μια δουλειά που τον έκανε γνωστό και τον οδήγησε σε φιλία με τον αρχηγό της αστυνομίας Theodore Roosevelt, που προσφωνούσε τον Riis ως τον καλύτερο Αμερικανό που γνώριζε. Ο Riis γνώριζε πολύ καλά τι σημαίνει να υποφέρεις, να λιμοκτονείς και να είσαι άστεγος, και, αν και η στάση του ορισμένες φορές ήταν στάση εντυπωσιασμού και περιστασιακά παρεξηγήσιμη, είχε την ικανότητα όπως έλεγε ο Roosevelt «ένα μεγάλο δώρο να μπορεί να κάνει τους άλλους να δούν τι είδε και να αισθανθούν αυτό που ένιωσε .

 « Αλλά ο Riis ήθελε να δείξει κυριολεκτικά στον κόσμο ότι είχε δει. Έτσι, για να βοηθήσει τους αναγνώστες του να κατανοήσουν πραγματικά τους απάνθρωπους κινδύνους από τις γειτονιές των μεταναστών που ήξερε πολύ καλά, έμαθε tτην τέχνη της φωτογραφίας και άρχισε να παίρνει μια φωτογραφική μηχανή μαζί του στη νυχτερινή του περιπολία. Η πρόσφατη εφεύρεση της εποχής, η φωτογράφηση με φλας, βοήθησε στο να φωτογραφίζει στο σκοτάδι, στα συνωστισμένα καταλύματα, στα θλιβερά μπαρ και στις επικίνδυνες φτωχογειτονιές. Έτσι η πρωτοποριακή χρήση της φωτογράφησης με φλας έφερε στο φως ακόμη και τα πιο σκοτεινά μέρη της πόλης.

Οι εντυπωσιακές του συνθέσεις χρησιμοποιήθηκαν σε άρθρα, σε βιβλία και διαλέξεις και έγιναν ισχυρά εργαλεία για να πραγματοποιηθεί μια κοινωνική μεταρρύθμιση. Η διατριβή του Riis, μια κοινωνική κριτική του 1890, «How the Other Half Lives» γράφτηκε με την πεποίθηση πως «η εμπειρία κάθε ανθρώπου πρέπει να αξίζει κάτι στην Κοινότητα από την οποία την ανέσυρε, χωρίς να έχει σημασία τι εμπειρία μπορεί να ήταν αυτή, όσο αυτή αποκτήθηκε με αξιοπρεπή και έντιμη εργασία».

 Η ζωή στις χειρότερες φτωχογειτονιές της Νέας Υόρκης, τα τρομερά στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη φτηνή διαβίωση και οι αναπαραγωγές των αποκαλυπτικών φωτογραφιών του, προκάλεσαν σοκ σε πολλούς κατοίκους της Νέας Υόρκης ­και το «How the Other Half Lives» είχε άμεση επιτυχία. Όχι μόνο πούλησε καλά, αλλά ενέπνευσε τον Ρούζβελτ να κλείσει τους χειρότερους ξενώνες και να ωθήσει τους κυβερνώντες της πόλης να προβούν σε μεταρρυθμίσεις και να επιβάλλουν πολιτικές στέγασης.

Lower East Side taylor shop. (Jacob A. Riis, © Bettmann/CORBIS

Mulberry Street, ca.1890. (Jacob A. Riis, Museum of the City of New York)

Madonna of the Slums, ca. 1890. (Jacob A. Riis, © Bettmann/CORBIS)
New York: Slum District, ca. 1890. (Jacob A. Riis, © Bettmann/CORBIS) 
A boy in a glass factory, ca.1890. (Jacob A. Riis, Museum of the City of New York)


Πηγή: smithsonianmag.com


0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Share

Facebook Digg Stumbleupon Favorites More