Σταύρος Χριστακόπουλος
Η υποδοχή της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε. από το σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών – και διεθνών – ΜΜΕ κρίνεται ως τουλάχιστον απογοητευτική. Τα σχετικά σχόλια κινούνται μεταξύ υποτίμησης και απαξίας, ενώ συχνά απηχούν θέσεις αρκετών κυβερνήσεων.
Όμως, αν τα ΜΜΕ απηχούν ένα «κλίμα», οι επίσημα διατυπωμένες προθέσεις των αρμοδίων για τα ελληνικά ζητήματα αποτελούν το δύσκολο πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα αναγκαστεί να κινηθεί τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση Σαμαρά, της οποίας ο αγωνιώδης στόχος είναι να καταφέρει, αν όχι ένα είδος «ευνοϊκής ρύθμισης» του χρέους, τουλάχιστον μια πολιτική δέσμευση για διευθέτηση.
Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα, όπως άλλωστε το «Ποντίκι» και topontiki.gr κατ’ επανάληψη εδώ και πολλούς μήνες έχουν προειδοποιήσει. Αντιθέτως οι παγίδες είναι πολλές και μεγάλες για ένα κυβερνητικό σχήμα, το οποίο, όπως θα διαβάσετε παραπλεύρως, ταλανίζεται όχι μόνο από εσωτερικές αντιφάσεις, αλλά και από την απώλεια του «μεταρρυθμιστικού» προφίλ που ο πρωθυπουργός είχε επιμελώς καλλιεργήσει για τον εαυτό του.
Διεφθαρμένη και αναξιόπιστη
Στα μάτια των περισσότερων Ευρωπαίων η Ελλάδα παραμένει μια βαθιά διεφθαρμένη χώρα, χωρίς αξιόπιστους θεσμούς και χωρίς ίχνος κοινωνικής δικαιοσύνης. Επιπλέον θεωρούν ότι η κυβέρνηση αυτοσχεδιάζει επικίνδυνα στην εφαρμογή των συμφωνημένων «μεταρρυθμίσεων» με συνέπεια να πληρώνουν πάντα τον λογαριασμό αυτοί που πλέον αδυνατούν να ανταποκριθούν στα τεράστια φορολογικά βάρη.
Επιχειρήματα αυτού του είδους αντιτείνουν οι δανειστές κάθε φορά που εγκαλούνται για τις τερατώδεις επιπτώσεις των μνημονίων στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Χαρακτηριστικές είναι και οι αναφορές στην έλλειψη… κτηματολογίου, αλλά και στα γραφειοκρατικά και φορολογικά εμπόδια στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Αυτή είναι η γενική εικόνα, η οποία όμως επηρεάζει βαθύτατα πολύ πιο ειδικές και συγκεκριμένες επιλογές για τη χώρα. Ας τις κωδικοποιήσουμε για να δούμε τι έχει να περιμένει η κυβέρνηση Σαμαρά τους επόμενους μήνες από τους Ευρωπαίους εταίρους, δανειστές και επιτηρητές.
Όχι «κούρεμα»
Αν ένα σημείο είναι πια απολύτως ξεκάθαρο, αυτό αφορά την κατά καιρούς διακηρυγμένη επιθυμία για ένα νέο «κούρεμα» χρέους. Αυτή η επιλογή θα πρέπει απλώς να αποκλειστεί για λόγους τους οποίους έχουμε κατ’ επανάληψη περιγράψει. Εξ άλλου την έχουν αποκλείσει επανειλημμένα πολλοί Γερμανοί αξιωματούχοι, με κορυφαίο τον ίδιο τον Σόιμπλε.
Προς επίρρωσιν αυτού του ισχυρισμού ήλθε τις προηγούμενες μέρες και ο επικεφαλής του «μηχανισμού στήριξης» της Ευρωζώνης (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, μιλώντας στο γερμανικό περιοδικό «Spiegel», να δηλώσει κατηγορηματικά: «Δεν θα υπάρξει ‘‘κούρεμα’’ του χρέους».
Σύμφωνα με τον Ρέγκλινγκ: «Μπορεί να υπάρχουν κάποια μικρά περιθώρια ελιγμών στα διμερή δάνεια από το πρώτο πακέτο διάσωσης. Αλλά αυτό θα το αποφασίσουν τα κράτη – μέλη της Ευρωζώνης, είναι δικό τους θέμα. Την απόφαση για κάτι τέτοιο θα πρέπει να την πάρει ο πιστωτής, δηλαδή η κάθε χώρα χωριστά». Κοινώς θα πρέπει η κάθε κυβέρνηση να «δικαιολογήσει» στους δικούς της πληττόμενους από την κρίση πολίτες κάθε πιθανή «ελάφρυνση» των βαρών της Ελλάδας. Αυτό, με δεδομένη την πολυετή αρνητική προπαγάνδα για τη χώρα μας, θα πρέπει προφανώς να αποκλειστεί.
Έχει ενδιαφέρον το ότι, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα του «Spiegel», πρόσφατη δήλωση του Ευ. Βενιζέλου, με το αίτημα να επιμηκυνθούν οι διάρκειες των δανείων και να μειωθούν τα επιτόκια, χαρακτηρίστηκε από τον Ρέγκλινγκ «εκβιασμός»!
Νέο δάνειο – μνημόνιο
Για την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών, σύμφωνα με δημοσίευμα της γερμανικής δημόσιας «Deutsche Welle», το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών φαίνεται να καταλήγει στην παροχή ενός ακόμη δανείου – με το αναπόφευκτο συνοδευτικό νέο μνημόνιο. Πρόκειται άλλωστε για μια προσέγγιση η οποία αποτελεί πάγια άποψη του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Παράλληλα όμως με το ναυάγιο περί μιας «γενναίας» ρύθμισης του χρέους φαίνεται να ναυαγεί και μια άλλη – επικοινωνιακή κυρίως – επιδίωξη της κυβέρνησης: η περίφημη «έξοδος στις αγορές», η οποία λοιδορείται ήδη από τα μεγαλύτερα ΜΜΕ και τους εγκυρότερους αναλυτές του πλανήτη.
Μια και προσφάτως πολλές ανοησίες γράφονται και ακούγονται για αλλαγές στη γερμανική πολιτική έναντι της Ελλάδας με την είσοδο των Σοσιαλδημοκρατών στην κυβέρνηση, έχει σημασία η τοποθέτηση του εκπροσώπου των Σοσιαλδημοκρατών για δημοσιονομικά θέματα Κάρστεν Σνάιντερ ότι «η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να επιστρέψει το 2014 στις αγορές».
Σημειώνει ο ίδιος: «Σε κάθε περίπτωση, εγώ δεν θα αγόραζα ελληνικά ομόλογα, επειδή απλά το βάρος του χρέους είναι πολύ μεγάλο. Για τον λόγο αυτόν θα πρέπει, μετά την αξιολόγηση της τρόικας, την άνοιξη, να δούμε τι θα πρέπει να γίνει στη συνέχεια με την Ελλάδα».
Μάλιστα ο ίδιος εκτιμά ότι στις αγορές η Ελλάδα θα βρει επιτόκια της τάξεως του 8%, μεγέθη απαγορευτικά για το ύψος του χρέους της, συγκρινόμενα μάλιστα με το 1,5% των μνημονίων. Το μήνυμα, προφανώς, ελήφθη…
Καλό… 2015
Τόσο πολιτικά όσο και διαδικαστικά δεν είναι δυνατόν η κυβέρνηση να αναμένει κάποια προαναγγελία απόφασης για το χρέος αξιοποιήσιμη στις ευρωεκλογές. Η αξιολόγηση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής θα γίνει τον Απρίλιο, μαζί με την πιστοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Δηλαδή πάνω στην κορύφωση της προεκλογικής εκστρατείας όλων των κυβερνητικών κομμάτων της Ευρώπης για τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Ποιος θα τολμούσε να παράσχει οποιαδήποτε «υπόσχεση», με δεδομένο ότι αναμένεται ένα τεράστιο κύμα αντιευρωπαϊσμού να σαρώσει πολλές πρωτεύουσες;
Επιπλέον ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν όσο και ο νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναλαμβάνουν τον Νοέμβριο του 2014 και τον Δεκέμβριο ο νέος, μόνιμος πρόεδρος του Eurogroup. Καμιά από τις απερχόμενες ηγεσίες δεν πρόκειται να προκαταλάβει τις αποφάσεις των νέων. Συνεπώς… καλό 2015.
Έως τότε η κυβέρνηση Σαμαρά, αν υπάρχει ακόμη, θα πρέπει να πορευτεί ολομόναχη στο πέλαγος των προβλημάτων και της αμφισβήτησης…
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου