Η αυστηρή λιτότητα δεν μπορεί να δώσει λύση στην κρίση χρέους και η μόνη αποτελεσματική απάντηση, ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ελλάδας, είναι ένα γενναίο «κούρεμα» του χρέους προς τον επίσημο τομέα, τονίζει ο διάσημος οικονομολόγος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Kenneth Rogoff.
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή», επικρίνει το Ταμείο για λάθη στην αρχική του προσέγγιση, αλλά και τους Ευρωπαίους για τη στάση τους.
Ο ίδιος στο παρελθόν έχει υποστηρίξει πως η Ελλάδα για να μπορέσει να βγει από την κρίση πρέπει να βγει και από την ευρωζώνη, τουλάχιστον για ένα επαρκές χρονικό διάστημα.
Καλεί τη Γερμανία και τους άλλους εταίρους να αντιληφθούν ότι δεν πρόκειται ποτέ να πάρουν πίσω όλα τα χρήματα που έχουν δώσει και υπό αυτό το πρίσμα, και για το δικό τους συμφέρον, θα πρέπει να βοηθήσουν την Ελλάδα.
Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΧΡΕΟΥΣ
Ενώ ακόμα και οικονομολόγοι διεθνούς κύρους, που κινούνται στο χώρο της αστικής οικονομικής σκέψης, προτείνουν το μεγάλο κούρεμα του χρέους ως προϋπόθεση διεξόδου της Ελλάδας από την κρίση, μεγάλα τμήματα της Αριστεράς, έλεγαν στην Iskra προοδευτικοί παρατηρητές, είτε σιωπούν είτε ταλαντεύονται με μισόλογα επί του θέματος. Ακόμα και όσες δυνάμεις της Αριστεράς μιλάνε, όπως το ΚΚΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, για τη μονομερή διαγραφή όλου του χρέους συνδέουν, σύμφωνα με τους ίδιους παρατηρητές, αυτό το μεγάλο αγωνιστικό αίτημα με χίλιους δύο «παραδείσους» εξόδου από την ΕΕ, «λαϊκές εξουσίες» και «δικτατορίες του προλεταριάτου», ώστε στην πράξη να ακυρώνουν τη δυναμική του και τελικά να το ξορκίζουν.
Η Αριστερά σήμερα, για να παίξει τον ιστορικό της ρόλο, χρειάζεται να προτάξει ορισμένα κεντρικά μεγάλα, δύσκολα και αφετηριακά αιτήματα, όπως η διαγραφή του χρέους ή του συντριπτικά μεγαλύτερου μέρους του αλλά και μαζί με αυτά να χαράξει μια στρατηγική και να προετοιμάσει, όσο είναι δυνατόν, το έδαφος σε εσωτερικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, προκειμένου να τα υλοποιήσει αποτελεσματικά και με επιτυχία.
Κ. ROGOFF: Η ΛΙΤΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΑΠΟΔΙΔΕΙ
Σύμφωνα με τον K. Rogoff: «Η λιτότητα δεν αποδίδει. Δεν λειτουργεί. Το σχέδιο ήταν η Ελλάδα και οι άλλες χώρες να εφαρμόσουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, να σφίξουν το ζωνάρι, και θεωρούσαν ότι τελικά θα εδημιουργείτο μια αναπτυξιακή δυναμική που θα οδηγούσε σε ανάκαμψη. Προφανώς, εάν έχεις υψηλό δανεισμό και σταματήσουν να σε δανείζουν, αντιμετωπίζεις σοβαρό πρόβλημα, αλλά η λύση δεν είναι η αυστηρή λιτότητα», σημειώνει και προσθέτει πως αυτό δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα.
«Είναι αλήθεια πως είχε πολύ βαθιές δυσλειτουργίες, αλλά αφορά και την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία. Είναι τρελό. Δεν μπορούν να υλοποιηθούν και να αποδώσουν αυτές οι πολιτικές χωρίς διαγραφή χρέους. (...) Ιστορικά, εάν δει κανείς τις πτωχεύσεις της Βρετανίας και της Γαλλίας κατά
την περίοδο του μεσοπολέμου, που νομίζω είναι μια καλή σύγκριση με αυτό
που συμβαίνει σήμερα, το «κούρεμα» που έκαναν ήταν μεταξύ 20% και 25%. Στην περίπτωση της σημερινής Ισπανίας, το χρέος θα μειωνόταν από 90% στο 75%. Αυτό συνέβη με τη Βρετανία και τη Γαλλία τότε. Αν δείτε και το σχέδιο Μπρέιντι, το «κούρεμα» ήταν και εκεί μεταξύ 20% και 25% του ΑΕΠ».
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα σημειώνει πως «μιλάμε για μια τελείως διαφορετική κατάσταση. Η Ελλάδα χρειάζεται μεγαλύτερο “κούρεμα”. Σαφώς μεγαλύτερο». Στην παρατήρηση ότι υπήρξε «κούρεμα» χρέους προς τους ιδιώτες πιστωτές, απαντά:
«Ναι, εντάξει, αλλά και το χρέος προς τον επίσημο τομέα πρέπει να αναδιαρθρωθεί.
Δεν λέω ότι αυτό αρκεί. Η χώρα πρέπει να ανακτήσει την
ανταγωνιστικότητά της, απαιτούνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά όλα
αυτά δεν πρόκειται να αποδώσουν χωρίς να έχει υπάρξει ένας τρόπος, έστω
και σιωπηρός, απομείωσης του χρέους. Όλοι στην Ευρώπη πιστεύουν ότι
αυτό τελικά θα γίνει, αλλά δεν θέλουν να μιλούν γι’ αυτό γιατί δεν είναι πολιτικά δημοφιλές».
Επισημαίνει πως το ΔΝΤ θα «έπρεπε να είχε επιμείνει σε “κούρεμα” από τον Μάιο του 2010. Έκαναν λάθος και τώρα το διορθώνουν. Και, φυσικά, αυτό δεν αφορά μόνο την περίπτωση της Ελλάδας».
"ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΑΥΤΑ ΕΧΟΥΝ ΧΑΘΕΙ"
Όταν του υπενθύμισαν ότι σε σχετική ερώτηση ο Γιοργκ Ασμουσεν απάντησε, εμφανώς εκνευρισμένος, ότι είναι εύκολο για το ΔΝΤ να προκρίνει λύσεις με τα χρήματα των άλλων, ο Kenneth Rogoff απάντησε:
«Ξέρετε κάτι; Τα χρήματα αυτά έχουν χαθεί.
Δεν πρόκειται να τα πάρουν πίσω. Δεν ξέρω πώς θα εξελιχθεί το θέμα και
τι ακριβώς θα πάρουν, αλλά είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται, είναι
αδύνατο, να πάρουν όλο το ποσό. Οπότε, η λογική και το συμφέρον τους επιτάσσουν να έχουν μια εποικοδομητική στάση». Και ο ίδιος συμπλήρωσε: «Όταν μιλάω με τους Γερμανούς και ιθύνοντες άλλων χωρών που έχουν δανείσει την Ελλάδα, μου λένε ότι δεν θέλουν να πουν στους πολίτες τους πως θα αναδιανείμουν τα χρήματά τους σε άλλες χώρες.
Αλλά, ξέρετε, κάποια στιγμή χρειάζεται λίγη ειλικρίνεια. Μπορούν να
βρουν τρόπους να κάνουν αυτό που απαιτείται, σιωπηρά. Χωρίς
τυμπανοκρουσίες. Απλώς, κοιτάζοντας στο παρελθόν και σε άλλα παραδείγματα της πρόσφατης Ιστορίας,
έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι χώρες με τέτοιου μεγέθους χρέη δεν
μπορούν να αντεπεξέλθουν στο τεράστιο πρόβλημα που έχουν μόνο με την
ανάπτυξη. Η λιτότητα δεν αποδίδει και απαιτείται κάποιος άλλος τρόπος,
εκτός της λιτότητας, για την απομείωση του χρέους. Το έχουμε γράψει και το έχουμε πει σε ηγέτες και αρμόδιους πολιτικούς που ζήτησαν τη γνώμη μας».
Δεν φαίνεται, επίσης, να συμφωνεί με τη διαπίστωση του Αντ. Σαμαρά, που θεωρεί ότι η Ελλάδα έχει περάσει από το Grexit στο Grecovery.
«Η αίσθησή μου είναι ότι πρόκειται για περίπλοκη υπόθεση. Η Ελλάδα έχει
βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της, αλλά κάποιοι δεν το αναγνωρίζουν
αυτό στον βαθμό που πρέπει. Οι μισθοί έχουν μειωθεί σημαντικά. Αλλά το “κούρεμα” πρέπει να γίνει και να είναι σημαντικό. Δεν φθάνει ένα 20% ή 30%. Έχουν υπολογίσει ότι αφού γίνουν όλα όσα ζητούν να γίνουν, το χρέος θα βρίσκεται στο 120% ύστερα από δέκα χρόνια. Είναι πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα για να συνεχίζεται ένα τόσο υπερβολικό χρέος».
ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Το
ελληνικό πρόβλημα έπρεπε να το είχαν διαχειρισθεί διαφορετικά εξαρχής,
τονίζει, και προτρέπει τη Γερμανία να στηρίξει τις χώρες που έχουν
ανάγκη.
«Τον Σεπτέμβριο του 2010, στο ΔΝΤ συνέταξαν
μια έκθεση όπου ανέφεραν ότι ανεπτυγμένες χώρες δεν χρεοκοπούν ποτέ και
ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Θα έπρεπε να το είχαν διαχειρισθεί
διαφορετικά και πιο αποφασιστικά από την αρχή. Με ένα άμεσο «κούρεμα».
Ίσως και με περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Έπρεπε να είχε
υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και άμεση διαγραφή χρέους προς τον επίσημο τομέα, και το γνωρίζουν. (...) Ο Μάριο Ντράγκι συνέβαλε με κινήσεις όπως ήταν η μείωση των επιτοκίων,
που ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν αρκούν. Είμαστε μπροστά σε
μια κοινωνική έκρηξη και αυτό επιτάσσει πιο ριζοσπαστικές κινήσεις.
(...) Το κωμικοτραγικό με αυτό το θέμα της λιτότητας είναι πως αρκετοί,
όπως ο Κρούγκμαν, υποστηρίζουν πως χρειαζόμαστε μεγάλη ανάπτυξη στη
Γερμανία. Εντάξει. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Χρειάζεται ανακούφιση στις χώρες που την έχουν ανάγκη. Η Γερμανία δεν χρειάζεται επεκτατική πολιτική. Εχει αρκετή ανάπτυξη. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να στηρίξει τις χώρες που έχουν ανάγκη».
Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2013.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου