Το λαϊκό τραγούδι που κέρδισε και τον ελληνικό κινηματογράφο

Το λαϊκό τραγούδι στήριζε πάντα το ελληνικό σινεμά και κυρίως αυτό του λεγόμενου παλιού εμπο­ρι­κού κι­νη­μα­το­γρά­φου, καθώς, εκτός ελά­χι­στων εξαι­ρέ­σε­ων, όλες οι ται­νί­ες ενέ­τασ­σαν δυο τρία τρα­γού­δια κατά τη διάρ­κειά τους, δί­νο­ντας την ευ­και­ρία στο κοινό, που δεν είχε την ευ­και­ρία ή την οι­κο­νο­μι­κή άνεση να απο­λαύ­σει ζω­ντα­νά τους αγα­πη­μέ­νους ερ­μη­νευ­τές, να τους δει στη με­γά­λη οθόνη.

Δεν είναι τυ­χαία άλ­λω­στε η τε­ρά­στια επι­τυ­χία της πρό­σφα­της ται­νί­ας “Ευ­τυ­χία” -βιο­γρα­φία της Ευ­τυ­χί­ας Πα­πα­γιαν­νο­πού­λου- καθώς πέρα από την ψη­λά­φη­ση τής αγέ­ρω­χης προ­σω­πι­κό­τη­τας της στι­χουρ­γού ακού­γο­νται και αρ­κε­τές επι­τυ­χί­ες, που είχε γρά­ψει η ίδια και είχαν με­λο­ποι­ή­σει εξαί­ρε­τοι συν­θέ­τες της επο­χής της. Οι πα­ρα­γω­γοί και συ­ντε­λε­στές της ται­νί­ας εκ­με­ταλ­λεύ­τη­καν, με την καλή έν­νοια, το ρεύμα επι­στρο­φής των νέων στο λαϊκό και ρε­μπέ­τι­κο τρα­γού­δι τα τε­λευ­ταία χρό­νια. Βε­βαί­ως η μου­σι­κή προ­σαρ­μο­γή των γνω­στών επι­τυ­χιών είχαν αρ­κε­τή από­στα­ση από τις πρω­τό­τυ­πες κλα­σι­κές εκτε­λέ­σεις και ερ­μη­νεί­ες, αλλά είναι τόση η δύ­να­μη των τρα­γου­διών που αυτά φαί­νο­νται λε­πτο­μέ­ρειες.

Σι­νε­μά και Τσι­τσά­νης

Στη με­τα­πο­λε­μι­κή Ελ­λά­δα, που προ­σπα­θού­σε να επου­λώ­σει τις πλη­γές της από τον πό­λε­μο και να αφή­σει πίσω της τον ζόφο του εμ­φυ­λί­ου, δύο ση­μα­ντι­κά πο­λι­τι­στι­κά φαι­νό­με­να φού­ντω­ναν και έδι­ναν το στίγ­μα της λαϊ­κής ψυ­χα­γω­γί­ας. Η ύπαρ­ξη του Φίνου αλλά και των άλλων εται­ριών πα­ρα­γω­γής ται­νιών ΑΝ­ΖΕΡ­ΒΟΣ, ΜΗ­ΛΑ­ΣΦΙΛΜ κ.λπ. και η προ­σπά­θεια της δη­μιουρ­γί­ας ενός ψυ­χα­γω­γι­κού, εμπο­ρι­κού σι­νε­μά, και απ’ την άλλη η κά­θο­δος στην Αθήνα του Βα­σί­λη Τσι­τσά­νη, που «μας θυ­μί­ζει ότι έχου­με πο­λι­τι­σμό», όπως είχε πει και ο Γιάν­νης Τσα­ρού­χης. Υπήρ­ξε μία ευ­τυ­χής συ­γκυ­ρία και κυ­ρί­ως με τη σύν­δε­σή τους.

Ο Τσι­τσά­νης, πα­ρό­τι εμ­φα­νί­στη­κε ελά­χι­στα στο ελ­λη­νι­κό σι­νε­μά, ση­μα­το­δό­τη­σε τη σχέση κι­νη­μα­το­γρά­φου και λαϊ­κού τρα­γου­διού. Αφε­νός γιατί στη “Στέλ­λα” για το πε­ρί­φη­μο τρα­γού­δι “Αγάπη που γίνες δί­κο­πο μα­χαί­ρι” ο Μάνος Χα­τζι­δά­κης βα­σί­στη­κε σε με­λω­δία του Τρι­κα­λι­νού συν­θέ­τη, όπως και η γνώ­ρι­μη εκ­πλη­κτι­κή με­λω­δία στους τί­τλους αρχής, που εκτε­λεί με μο­να­δι­κό τρόπο ο Τσι­τσά­νης. Και αφε­τέ­ρου απε­νο­χο­ποί­η­σε το ρε­μπέ­τι­κο (το οποίο πο­λε­μή­θη­κε όσο τί­πο­τα άλλο από το κα­θε­στώς της επο­χής, αρχής γε­νο­μέ­νης από τον δι­κτά­το­ρα Με­τα­ξά), τρα­βώ­ντας το έξω από το πε­ρι­θώ­ριο και αγ­γί­ζο­ντας όλο τον λαό, ανα­δει­κνύ­ο­ντας τα βά­σα­να, τους έρω­τες, τις λύπες και τις χαρές του.

Ζα­μπέ­τας, ο… πρω­τα­θλη­τής

 Έτσι, κοντά στον Τσι­τσά­νη, μπή­καν και αρ­κε­τοί άλλοι σπου­δαί­οι του λαϊ­κού τρα­γου­διού, όπως ο μέ­γι­στος Γιάν­νης Πα­παϊ­ω­άν­νου -που είχε τρέλα με το σι­νε­μά, έπαι­ξε και σε μια ται­νία ένα ρο­λά­κι, ενώ έγρα­ψε και ένα σε­νά­ριο, ένα συ­μπα­θέ­στα­το με­λό­δρα­μα με κοι­νω­νι­κές προ­ε­κτά­σεις, για τη φτώ­χεια και τη με­τα­νά­στευ­ση-, ο Γιώρ­γος Μη­τσά­κης, ο Πάνος Γα­βα­λάς, ο Από­στο­λος Καλ­δά­ρας και βε­βαί­ως οι Γιώρ­γος Ζα­μπέ­τας και Μα­νώ­λης Χιώ­της, που ήταν και οι πρω­τα­θλη­τές εμ­φα­νί­σε­ων στον ελ­λη­νι­κό κι­νη­μα­το­γρά­φο. Ει­δι­κά για τον πρώτο έχεις την αί­σθη­ση ότι ίσως να έχει εμ­φα­νι­στεί και στις μισές ελ­λη­νι­κές ται­νί­ες!

Εκτός από τους “πρω­τα­θλη­τές” εμ­φα­νί­σε­ων, εί­χα­με την πα­ρου­σία του Τσι­τσά­νη και της θρυ­λι­κής Μα­ρί­κας Νίνου στην ται­νία “Πιά­σα­με την Καλή”, τον Στέ­λιο Κα­ζαν­τζί­δη να εμ­φα­νί­ζε­ται στις ται­νί­ες “Η Κυρία Δή­μαρ­χος” και “Αδί­στα­κτοι”, ενώ ο εκ των κο­ρυ­φαί­ων Γρη­γό­ρης Μπι­θι­κώ­τσης τρα­γου­δά το “Βρέ­χει στη φτω­χο­γει­το­νιά” στην ται­νία “Συ­νοι­κία το Όνει­ρο”.

Θα πρέ­πει όμως να ση­μειω­θεί και η εμ­φά­νι­ση του Ζα­μπέ­τα -που θα μπο­ρού­σε να χα­ρα­κτη­ρι­στεί και άνι­σος έχο­ντας στο ενερ­γη­τι­κό του και σπου­δαία τρα­γού­δια, αλλά και ανό­η­τα τρα­γου­δά­κια που απο­ρού­σες πως μπο­ρεί να είναι από τον ίδιο συν­θέ­τη- στα “Κόκ­κι­να Φα­νά­ρια”, κά­νο­ντας με το κέφι του πραγ­μα­τι­κά ρο­ντέο τον οίκο ανο­χής ερ­μη­νεύ­ο­ντας το “Ο πιο καλός ο μα­θη­τής”. Επί­σης, ο νε­α­ρός ακόμη Σταύ­ρος Ξαρ­χά­κος θα γρά­ψει υπέ­ρο­χα τρα­γού­δια για τη “Λόλα” -τα ερ­μη­νεύ­ει η Βίκυ Μο­σχο­λιού-, αλλά σε αυτόν οφεί­λε­ται εν πολ­λοίς και η επι­τυ­χία των “Δι­πλο­πε­νιών”, με την Αλίκη και τον Πα­πα­μι­χα­ήλ.

Αρ­χο­ντο­ρε­μπέ­τι­κο

Όμως, η πο­λυ­κύ­μα­ντη σχέση λαϊ­κού τρα­γου­διού και σι­νε­μά κόλ­λη­σε και με το “εύ­ρη­μα” του αρ­χο­ντο­ρε­μπέ­τι­κου. Το υπη­ρέ­τη­σε έντι­μα και κα­λύ­τε­ρα απ’ όλους ο αξέ­χα­στος Νίκος Γού­να­ρης, ενώ υπήρ­ξαν πολ­λοί που σκό­τω­σαν κάθε λαϊ­κό­τη­τα, υπο­κύ­πτο­ντας στη θέ­λη­ση ορι­σμέ­νων ισχυ­ρών πα­ρα­γό­ντων της επο­χής και στα κα­πρί­τσια των δι­σκο­γρα­φι­κών εται­ριών.

Ωστό­σο, το λαϊκό τρα­γού­δι επέ­στρε­ψε με διά­φο­ρες μορ­φές και ει­σχώ­ρη­σε ακόμη και στον λε­γό­με­νο “Νέο Ελ­λη­νι­κό Κι­νη­μα­το­γρά­φο”. Έτσι, μετά το ζεϊ­μπέ­κι­κο της Ευ­δο­κί­ας σε μου­σι­κή του Μάνου Λοϊ­ζου, στη φη­μι­σμέ­νη ται­νία του Δα­μια­νού, εί­χα­με το 1983 την ται­νία “Ρε­μπέ­τι­κο” του Κώστα Φέρρη, όπου ο Ξαρ­χά­κος πραγ­μα­τι­κά έδωσε τα ρέστα του, σε­βό­με­νος από­λυ­τα την πα­ρα­κα­τα­θή­κη των με­γά­λων συν­θε­τών του εί­δους.

 Εν κα­τα­κλεί­δι, πολ­λές από τις ται­νί­ες του ελ­λη­νι­κού σι­νε­μά μπο­ρεί να μην έχουν καμία κι­νη­μα­το­γρα­φι­κή αξία, πέρα από την ύπαρ­ξη των πρω­τα­γω­νι­στών ή από τη θύ­μη­ση μιας επο­χής που έχει πε­ρά­σει ανε­πι­στρε­πτί και φυ­σι­κά των τρα­γου­διών που φι­λο­ξε­νούν, από μορ­φές του ελ­λη­νι­κού πε­ντα­γράμ­μου. Αλή­θεια τι θα ήταν η “Μο­ντέρ­να Στα­χτο­πού­τα” με την Αλίκη Βου­γιου­κλά­κη, χωρίς το αθά­να­το τρα­γού­δι του Ξαρ­χά­κου “Υπο­μο­νή”, που ερ­μη­νεύ­ει σε ένα γιορ­τι­νό τρα­πέ­ζι ο τε­ρά­στιος Γρη­γό­ρης Μπι­θι­κώ­τσης;

 Πηγή: ΑΠΕ

Posted in: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ