Η Δικτατορία της μετριότητας

Από το ζεύγος «Μπομπανίδη» μέχρι την σχετική αδιαφορία για το κομμάτι του Μπομπ Ντίλαν

  ALi Mathloum

Ζούμε στην εποχή όπου η μετριότητα σε κάθετης μορφή και χρήση βασιλεύει όσο ποτέ άλλοτε. Είναι μια διαρκής πλύση εγκεφάλου που δέχεται ο μοντέρνος άνθρωπος στη δυτική κοινωνία στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Μας μάθανε να αποδεχόμαστε,να θαυμάζουμε και να εξυμνούμε την πάσης φύσεως μετριότητα ως το κοινά αποδεκτό και ιδανικό.Η ικανότητα κριτικής σκέψης ήταν ανέκαθεν ο δύσβατος δρόμος,εξαιρετικά δύσκολο να αναπτυχθεί σε έναν άνθρωπο. Η δύναμη , ειδικά στις μέρες μας , που χρειάζεται να έχει κανείς για να απομονωθεί από τον κυκεώνα της σαβούρας που μας περιτριγυρίζει, είναι τεράστια.Όπως εύστοχα είχε παρατηρήσει ο κωμικός George Carlin περί μετριότητας, ”οι περισσότεροι άνθρωποι δουλεύουν τόσο όσο χρειάζεται για να μην απολυθούν,και πληρώνονται τόσο όσο χρειάζεται για να μην παραιτηθούν”  Τα μίνιμουμ,τίποτα λιγότερο και σίγουρα τίποτα περισσότερο.Είναι τρομακτικά μεγάλο το ποσοστό μετριότητας που κατακλύζει την κοινωνία. Ειδικότερα αυτής των social. Πλανάται πλάνην οικτρά όποιος αρνηθεί πως πλέον,με πάνω από δεκαετία που έχουν μπει στη καθημερινότητα μας, είναι καθρέφτης του εν γένει κοινωνικού ιστού. Στις ηλικίες 18 – 50, αυτοί που πλέον δεν έχουν έστω την παραμικρή ενασχόληση με τα κοινωνικά δίκτυα είναι μειονότητα,είναι ελάχιστοι.

Στα κοινωνικά δίκτυα διακρίνεται και κάνει κουμάντο η μετριότητα και τα χαμηλά στάνταρ που έχουν οι άνθρωποι. Πάρτε παράδειγμα το ζεύγος ”Μπομπανίδη” όπως εύστοχα άκουσα να τους αποκαλούν.  Απομίμηση της έννοιας celebrity, που πλέον έχει χάσει κάθε κύρος και αξία που είχε κάποτε αυτή η ταμπέλα. Όπως αρκετοί άλλοι έτσι και εκείνοι προέβησαν στο να εκμεταλλευτούν χωρίς ίχνος ντροπής την κατάσταση με τον Κορωνοϊό για προσωπικό όφελος και παροδική δημοσιότητα. Ξευτελίζοντας την κοινή λογική όταν ο ένας από τους δύο βγήκε να δηλώσει πως κόλλησε τον ιό και έλαβαν τα στοιχειώδη μέτρα για προστασία. Δεν είναι καλλιτέχνες, ούτε διανοούμενοι, το μοναδικό που έχουν να προσφέρουν στους ακόλουθους τους είναι εικόνα. Τίποτα δημιουργικό, τίποτα χρήσιμο. Και όμως σε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό της κοινωνίας , έχουν επίδραση και απήχηση. Γιατί αυτή η μερίδα έχει συνηθίσει στο να αποδέχεται το τίποτα,ως κάτι.

Όταν η, κατά τα άλλα συμπαθής, Dua Lipa φτάνει το ένα εκατομμύριο ακροάσεις του νέου της τραγουδιού σε τρεις ώρες και ο Bob Dylan με το επίκαιρο, λυρικό έπος με κοινωνικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές αναφορές και προεκτάσεις ”Murder Most Foul” όχι, είναι ξεκάθαρο πως κάτι δεν πάει καθόλου καλά. Είναι η δικτατορία της μετριότητας. Μου έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που το δημοτικό σχολείο δίπλα στο σπίτι μου κάνει χοροεσπερίδα και πάρτι. Με κατακλύζει οργή. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι αθλιότητες ακούγονται. Μέτριες και κακές μουσικές που το περιεχόμενο των στίχων αφορά ναρκωτικά, ακραίο μισογυνισμό, σεξισμό και την εικόνα της ζωής που διαλέγει τον εύκολο δρόμο των παροδικών ηδονών έναντι της ηθικής. Και μιλάω για ελληνικά τραγούδια που τα μηνύματα τους περνούν έστω και υποσυνείδητα σε όλα αυτές τις υπό κατασκευή προσωπικότητες.

Νιώθω ντροπή κάθε φορά για αυτόν τον άθλιο DJ που πάει σε παιδικό πάρτι και επιλέγει να παίζει τέτοιες μουσικές χωρίς να αντιλαμβάνεται το κακό που κάνει. Το ποσό τους δηλητηριάζει με την δικτατορία της μετριότητας που αύριο μεθαύριο πολλά από αυτά τα παιδιά θα γίνουν πνευματικά απαίδευτοι ενήλικες ανίκανοι στο να εκτιμούν την τέχνη. Θα μπολιαστούν στη πορεία και με τα ευτελή σκυλάδικα κάνοντας σημαία τους την μιζεροξεφτίλα ενός είδους και μιας νοοτροπίας που συμβάλει καταλυτικά στη διαμόρφωση τους. Τα σκυλάδικα, τα μίζερα ελαφρολαϊκά, η αναμασημένη χωρίς ουσία ποπ μουσική, όλο αυτό το κύμα αλαζονικών, κουφιοκέφαλων rapper, trapper που νομίζουν ότι ζουν σε αμερικανικό γκέτο και ξεφτιλίζουν ακραία την πλούσια κληρονομιά της χιπ-χοπ,και η θεοποίηση όλων αυτών είναι ο απόλυτος καθρέφτης της δικτατορίας της μετριότητας.Όταν η  μετριότητα εξαπλωθεί στην δημιουργία της προσωπικότητας του, σαν νοητός καρκίνος, τείνει ο άνθρωπος να απορρίπτει οποιαδήποτε δυνατότητα ανύψωσης των στάνταρ.

Διότι φοβάται την αριστεία, γιατί έχει μπολιαστεί στην μιζέρια, την φτήνια και ζει στον δικό του πνευματικό ”Κυνόδοντα”, και οποιοδήποτε βήμα προς την αρετή του φαίνεται τρομακτικό.Υπάρχει στο διαδίκτυο πλειάδα ιστοσελίδων που διαδίδουν ψευδείς, διαστρεβλωμένες ειδήσεις, θεωρίες συνωμοσίας και αποσκοπούν στον απόλυτο βαθμό στο εύκολο κλικ με τίτλους που έχουν ως target group, ποιούς άλλους, τους είλωτες στην δικτατορία της μετριότητας. Διότι δεν έμαθαν ποτέ να αμφισβητούν σωστά. Μαθαίνουμε στα παιδιά να αποστηθίζουν, να παπαγαλίζουν και να δέχονται, ξεχνώντας όμως να τους μαθαίνουμε και να αμφισβητούν τα πάντα. Διότι έτσι θαρρώ μας έμαθαν και οι Αρχαίοι φιλόσοφοι αυτού του τόπου, η αμφισβήτηση είναι ένας από τους καλύτερους οδηγούς για τον ενάρετο άνθρωπο.

Πόσοι αλήθεια σήμερα αμφισβητούν όσα βλέπουν μπροστά τους;Έχουμε συνηθίσει στο ”σκρολάρισμα” τόσο πλέον οι άνθρωποι και στην γρήγορη λήψη πληροφορίας, που στέλνεις σε κάποιον ένα αξιόλογο άρθρο 2 χιλιάδων λέξεων και δυσανασχετεί. Η αντίδραση είναι ”σιγά μη κάτσω να διαβάσω το σεντόνι”. Φανταστείτε πόσο τραγικά είναι τα πράγματα που θεωρούν πολλοί , τα 10-15 λεπτά διαβάσματος πολύ. Ευθύνη σε αυτό φυσικά έχει το Facebook και η συνήθεια για γρήγορα περάσματα, για τίτλους και η ψευδαίσθηση του χρόνου που πρέπει να κυλάει γρήγορα για να μην χάσουμε το νέο post.Δείτε το επίπεδο της κωμωδίας που έχει μαζική απήχηση στην χώρα μας. Έχω την πεποίθηση πως ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, φαίνεται από που θεωρεί αστείο ή όχι.

Δε θέλω να αναφερθώ ονομαστικά γιατί ο σκοπός δεν είναι να κουνήσω το δάχτυλο ή να επιτεθώ επικριτικά σε κάποιον δημιουργό ή το κοινό του. Αλλά προβληματίζομαι πάρα πολύ όταν ο θεσμός του stand up comedy στην Ελλάδα είναι ακόμη σε ρηχά νερά και ο θεσμός της μετριότητας, του κιτς και της κακογουστιάς γεμίζει μεγάλα θέατρα και κόβει χιλιάδες εισιτήρια στη μεγάλη οθόνη. Προβληματίζομαι όταν στην Αμερική και την Αγγλία όλοι οι παρουσιαστές των ”Late Night Shows” διακατέχονται από πραγματικό ταλέντο, κοφτερό χιούμορ και πλούσιο βιογραφικό στο χώρο της κωμωδίας , και εδώ οι τηλεθεατές έχουν συμβιβαστεί με την δικτατορία της τηλεοπτικής μετριότητας που έχει για παρουσιαστές εκπομπών που απαιτούν χιούμορ και ευστροφία, ανίκανους και γλοιώδεις τύπους που δε μπορούν να κάνουν ούτε έναν ουσιαστικό διάλογο και συνέντευξη.

Είναι βολικό να επικρατεί η μετριότητα. Βολικό για το συστηματοποιημένο καθεστώς σε κάθε έκφανση της κοινωνίας που θέλει να έχει για βιτρίνα τους μέτριους καθώς αυτό εξυπηρετεί ανώδυνα την κυριαρχία στις μάζες. Όταν έχεις μάθει έναν σκύλο να τρώει το φτηνό κακό φαγητό, θα το συνηθίσει και θα του φαίνεται και τέλειο. Άμα μάθει στις μπριζόλες θα αποκτήσει την ικανότητα να ξεχωρίζει και αυτό θα οδηγήσει στο να προβάλλει άρνηση να δεχτεί το κακό φαγητό. Δεν βολεύει να υπάρχουν υψηλά στάνταρ, γιατί είναι ο δύσκολος δρόμος που εξαπλώνει το εύρος της σκέψης. Αν η κοινή γνώμη μάθει να εκτιμά την αξιοπρέπεια, την ηθική , το ταλέντο, την καλαισθησία και την ποιότητα, πως θα μπορέσει να επικρατήσει και να πλουτίσει το status quo της λαμογιάς, της διαπλοκής και του φτηνού κενού εντυπωσιασμού;

Posted in: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ