30 Οκτωβρίου 1944: Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη

Στις 30 Οκτωβρίου 1944 ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς κατακτητές. Οι ηρωικοί απελευθερωτές έγιναν δεκτοί από το βασανισμένο, αλλά ακατάβλητο, λαό της μακεδονικής πρωτεύουσας με πρωτοφανείς εκδηλώσεις αγάπης, χαράς και ενθουσιασμού. Παντού αναρτήθηκαν σημαίες, στήθηκαν αψίδες, ετοιμάστηκαν στεφάνια, για να στεφανωθούν οι νικητές. Επί δυόμισι ώρες οι ΕΛΑΣίτες παρήλαυναν περήφανοι στους δρόμους της ελεύθερης Θεσσαλονίκης, ενώ ο λαός τους έραινε με λουλούδια. Μετά την παρέλαση έγινε συγκέντρωση, όπου ο λαός εξέλεξε τα όργανα της αυτοδιοίκησής του.

           Θεσσαλονίκη, 30 Οκτωβρίου 1944, Πλατεία Αγίας Σοφίας, παρέλαση ΕφεδροΕΛΑΣιτών

Τα ξημερώματα της 30ής Οκτώβρη, τμήματα του ΕΛΑΣ της πόλης ματαίωσαν την προσπάθεια των Γερμανών να ανατινάξουν το εργοστάσιο Ηλεκτρισμού, ενώ τμήματα του 19ου Συντάγματος, μαζί με μαχητές του εφεδρικού ΕΛΑΣ Θεσσαλονίκης, ματαίωσαν την απόπειρα άλλου γερμανικού τμήματος να ανατινάξει το ηλεκτρικό εργοστάσιο της οδού Αγίου Δημητρίου. Άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ διέσωσαν, επίσης, από την καταστροφή τις σιταποθήκες και το εργοστάσιο Αλατίνη και χτύπησαν γερμανικά τμήματα, που υποχωρούσαν στην οδό Μοναστηρίου και στο Χαρμάνκιοϊ. Στις 2 μετά το μεσημέρι τα τμήματα της ΧΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ολοκλήρωσαν την απελευθέρωση της πόλης.

                                    Θεσσαλονίκη, 30 Οκτωβρίου 1944, περνούν οι ΕΠΟΝίτες.

Μια μικρή ομάδα Άγγλων σε ένα φορτηγό αυτοκίνητο μπήκε στη Θεσσαλονίκη μόλις στις 31 Οκτώβρη του 1944. Τους οδηγούσε ένας λοχαγός του ΕΛΑΣ. Όμως, αυτό δε δυσκόλεψε το BBC να αναγγείλει μετά τρεις μέρες ότι η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τα βρετανικά στρατεύματα.

Θεσσαλονίκη, 31 Οκτωβρίου 1944, Πλατεία Αγίας Σοφίας. Μέρος από την παλλαϊκή συγκέντρωση για την απελευθέρωση της πόλης από τον ΕΛΑΣ.

Τις μέρες της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης οι επιδιώξεις των Γερμανών ήταν να εξασφαλίσουν την υποχώρησή τους και των Άγγλων και της αντίδρασης να κυριαρχήσουν με τους ταγματασφαλίτες στην περιοχή Κεντρικής Μακεδονίας. Για το σκοπό αυτό η κύρια δύναμη των ένοπλων εθνοπροδοτικών σωμάτων, που ανέρχονταν σε μερικές χιλιάδες, συγκεντρώθηκε και οχυρώθηκε στο Κιλκίς και τμήματα του Μιχάλαγα στην περιοχή της Κοζάνης. Αλλά τα τμήματα του ΕΛΑΣ έδωσαν αποφασιστική μάχη και εξουδετέρωσαν τις δυνάμεις της αντίδρασης. Ετσι, οι ελπίδες τους να επικρατήσουν στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας διαψεύστηκαν. Από δω και μπρος η ελληνική αντίδραση, που συνεργάστηκε στενά με τους κατακτητές, πρόδωσε την πατρίδα και κακούργησε σε βάρος του λαού, όλες τις ελπίδες της θα τις στηρίξει πια στα όπλα της «συμμάχου» Μεγάλης Βρετανίας.

Posted in: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ