To colpo grosso της «ανακεφαλαιοποίησης»…

Ο αφελληνισμός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και ο πλήρης έλεγχος του από τους δανειστές

Γρηγορης Αυξεντιου 

Στα τέλη του 2015, ενόψει της 3^ης κατά σειράς από το 2009 ανακεφαλαιοποίησης το τραπεζικό σύστημα αφελληνίσθηκε πλήρως και παραδόθηκε σε «ξένους επενδυτές» για ένα κομμάτι ψωμί. Πριν από αυτό ας δούμε με τι κεφάλαια έχει ενισχυθεί το τραπεζικό σύστημα από την αρχή της κρίσης (2009) ως σήμερα.

Τα παραπάνω ποσά αφορούν ομόλογα 2ετούς η 3 ετούς διάρκειας που εκδόθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου προκειμένου οι ελληνικές τράπεζες να τα προσκομίζουν ως ενέχυρα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και να εξασφαλίζουν ρευστότητα.

Τα ποσά του εν λόγω πίνακα αφορούν ομόλογα (zero coupon) που εκδόθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου προκειμένου οι ελληνικές τράπεζες να τα προσκομίζουν ως ενέχυρα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και να εξασφαλίζουν ρευστότητα. Τα παραπάνω ποσά εγγυήσεων αποτέλεσαν διέξοδο στην διακοπή λειτουργίας της διατραπεζικής αγοράς. Από την στιγμή που ως χώρα τον Μάϊο του 2010 μπήκαμε στον ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ (ESM) συνάπτοντας την 1^η Δανειακή Σύμβαση ύψους 110 δις. Ευρώ, η παροχή ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα εξασφαλίσθηκε μέσω του απευθείας δανεισμού των Ελληνικών Τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι Ελληνικές Τράπεζες αξιοποιώντας τον λεγόμενο «νόμο Αλογοσκούφη Ν. 3723 / 2008 εξέδιδαν ομόλογα 3ετούς διάρκειας τα οποία προσκομίζονταν ως ενέχυρα στην ΕΚΤ με στόχο την εξασφάλιση ρευστότητας στην Ελληνική Οικονομία.

Από την άλλη πλευρά δεν λήφθηκε κανένα μέτρο στην ανεξέλεγκτη φυγή καταθέσεων με κύριο επιχείρημα μια πιθανή έξοδο από την Ευρωζώνη. Έτσι από τον Δεκέμβριο του 2009 όπου οι καταθέσεις ανέρχονταν στα 260 δις ευρώ, με βάση στοιχεία Σεπτεμβρίου 2015 το ύψος των καταθέσεων ανέρχεται στα 120 δις ευρώ. Σύμφωνα με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών εκτιμάται ότι καταθέσεις ύψους 90 δις ευρώ βρίσκονται σε χώρες όπως ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΑΥΣΤΡΙΑ, ΕΛΒΕΤΙΑ, ΛΟΥΞΕΜΒΡΟΥΡΓΟ, ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ. Επίσης καταθέσεις ύψους 50 δις ευρώ βρίσκονται εντός Ελλάδος σε σπίτια συμπατριωτών μας.

Ο συνολικός δανεισμός του Ιδιωτικού Τομέα της Οικονομίας στα τέλη του 2009 ανερχόταν σε 240 δις ευρώ. Η ανεξέλεγκτη φυγή καταθέσεων, οι αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας και οι υφεσιακές πολιτικές (περιορισμός εισοδημάτων, μισθών, συντάξεων, μείωση κοινωνικών δαπανών σε παιδεία, υγεία, κοινωνική ασφάλιση, υπέρμετρη αύξηση των φορολογικών συντελεστών, σημαντική μείωση θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα), οδήγησαν στην μη ομαλή εξυπηρέτηση του δανεισμού του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Η κατάσταση επιδεινώθηκε στα πλαίσια του λεγόμενου PSI το 2012. Παρά το γεγονός ότι τότε σε σύνολο ονομαστικής αξίας δημοσίου χρέους ύψους 350 δις ευρώ, κουρεύτηκαν ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου ονομαστικής αξίας ύψους 135 δις ευρώ, το όφελος ήταν ελάχιστο. Αξίζει να επισημάνουμε η απώλεια από το εν λόγω κούρεμα (που ξεπέρασε το 53,5%) κόστισε 25 δις ευρώ για Ασφαλιστικά Ταμεία, Νοσοκομεία, και 45,3 δις ευρώ για τις Ελληνικές τράπεζες. Επιπλέον εκείνη την εποχή τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονταν σε 45 δις ευρώ έναντι συνολικού δανεισμού 220 δις ευρώ (20,45%). Για αυτά τα 45 δις ευρώ οι Ελληνικές Τράπεζες είχαν διενεργήσει προβλέψεις ύψους 22,5 δις ευρώ. Έτσι στα πλαίσια της 2^ης δανειακής σύμβασης και αφού προηγήθηκαν απορροφήσεις-συγχωνεύσεις άλλων πιστωτικών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα (Credit Agricole, Societe Generale, Millenium, Citi Bank, Τράπεζα Κύπρου, Λαϊκή Τράπεζα, Ελληνική Τράπεζα, ΑΤΕ Bank, Emporiki Bank, ΤΤ) μέσω του ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) κρίθηκε σκόπιμη η λειτουργία 4 συστημικών τραπεζών, ALPHA BANK, PIRAEUS BANK, NATIONAL BANK, και EUROBANK. Οι 4 συστημικές τράπεζες πέρασαν υπό δημόσιο έλεγχο αφού μέσω του ΤΧΣ θα δέχονταν κεφαλαιακή ενίσχυση στα πλαίσια της 2^η΅ς δανειακής σύμβασης όπως περιγράφεται στον παρακάτω πίνακα.

Να θυμίσουμε ότι στα πλαίσια της 2^ΗΣ δανειακής σύμβασης ύψους 140 δις ευρώ είχε προβλεφθεί ένα ποσό ύψους 50 δις ευρώ (μέσω έκδοσης ομολόγων από τον EFSF) το οποίο προοριζόταν για την ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών Τραπεζών στα πλαίσια του λεγόμενου PSI. Τελικά από το εν λόγω ποσό χρησιμοποιήθηκαν 38,3 δις ευρώ ενώ τα υπόλοιπα 11,6 δις ευρώ επεστράφησαν επί Υπουργίας Γιάννη Βαρουφάκη στον EFSF.

Στα πλαίσια τροποποίησης του Δημοσιονομικού Συμφώνου της Ευρωζώνης που έλαβε χώρα τον 2011, από τον Σεπτέμβριο του 2015 ο εποπτικός έλεγχος περίπου 140 συστημικών τραπεζών στην Ευρωζώνη πέρασε απευθείας στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τον Οκτώβριο του 2015 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ολοκλήρωσε τον (τρίτο κατά σειρά) έλεγχο αξιολόγησης στοιχείων Ενεργητικού και επάρκειας κεφαλαίων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στην βάση 2 σεναρίων (βασικό και δυσμενές).

Η εποπτική επιτροπή της ΕΚΤ μετά την διενέργεια του παραπάνω ελέγχου και αφού προηγήθηκε διαβούλευση με τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών καθόρισε τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των συστημικών τραπεζών στο ύψος των 10 δις ευρώ.

Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ποια είναι η συμμετοχή του ΤΧΣ (του φορέα υλοποίησης της ανακεφαλαιοποίησης) στο κεφάλαιο των συστημικών τραπεζών.

Την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2015, ολοκληρώθηκε η συμμετοχή «ξένων επενδυτών» στο μετοχικό κεφάλαιο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.

Όπως διαπιστώνει κανείς από τον παραπάνω πίνακα η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ σε συνεργασία με την ΤΡΟΙΚΑ προχώρησαν στην παραχώρηση του 80% του μετοχικού κεφαλαίου των 4 συστημικών τραπεζών έναντι του ευτελούς ποσού των 8,1 δις ευρώ. Το τραπεζικό σύστημα το οποίο ενισχύθηκε με κεφάλαια ύψους 290,5 δις ευρώ από το 2009 ως σήμερα παραδόθηκε για το ευτελές ποσό των 8,1 δις ευρώ στα λεγόμενα κοράκια των αγορών κερδοσκοπικά funds τα οποία απαίτησαν για να συμμετάσχουν στην ανακεφαλαιοποίηση να υπάρξει πλήρες κούρεμα των κατόχων ομολογιακών και μετοχικών τίτλων. Υπολογίζεται ότι για 200.000 μικρομέτοχους και 40.000 κάτοχους ομολογιακών τίτλων ισοπεδώθηκε η περιουσία τους. Οι λεγόμενοι ξένοι θεσμικοί επενδυτές αποτίμησαν περιουσιακά στοιχεία ύψους 353 δις ευρώ έναντι 8,1 δις ευρώ.

Είναι βέβαιο ότι οι διοικήσεις που θα επιβάλλουν οι νέοι μέτοχοι στις 4 συστημικές τράπεζες δεν θα έχουν κανένα δισταγμό για το πως θα αντιμετωπίσουν τους υπερήμερους πελάτες που λόγω της κρίση και της απώλειας εισοδημάτων δεν μπορούν να αποπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις.

Εδώ αξίζει να επισημάνουμε ότι η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τροποποίησε τον Οκτώβριο του 2015 το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας του οποίου η 9μελής επιτροπή αποτελείται από 3 Έλληνες (2 εκπροσώπους από το Υπουργείο Οικονομικών, 1 από την Τράπεζα της Ελλάδος και 6 εκπρόσωποι από την ΤΡΟΙΚΑ).

Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει το καθεστώς αποικίας που διέπει την πατρίδα μας. Η δημοσιονομική πολιτική ασκείται από το λεγόμενο κουαρτέτο (ΕΚΤ, ΚΟΜΙΣΙΟΝ, ΔΝΤ και ESM). Το τραπεζικό σύστημα πέρασε στον έλεγχο κερδοσκοπικών κεφαλαίων, τα οποία αγωνίζονται με κάθε κόστος για την επίτευξη των μέγιστων αποδόσεων για λογαριασμό των πελατών τους. Τα ίδια κερδοσκοπικά κεφάλαια θα επιδιώξουν να αποκτήσουν τον ιδιωτικό πλούτο των συμπατριωτών μας. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Εσόδων το 2014 μέσω της δήλωσης Ε9 δηλώθηκε ακίνητη περιουσία ύψους 1 τρις ευρώ με βάση τις αντικειμενικές αξίες του 2007. Σύμφωνα με παράγοντες της Γενικής Γραμματείας Εσόδων αν ληφθούν υπόψη οι τρέχουσες εμπορικές αξίες τότε το σύνολο της ακίνητης περιουσίας των συμπατριωτών μας ανέρχεται σε 600 δις ευρώ. Τα παραπάνω κερδοσκοπικά κεφάλαια θα έχουν πρόσβαση τόσο στην καταθετική βάση των 4 συστημικών τραπεζών όσο και στα δανειακά χαρτοφυλάκια που έχουν ως εξασφάλιση μετρητά ή ακίνητη περιουσία. Επιπλέον η όποια χρηματοδότηση θα παρέχουν οι 4 συστημικές τράπεζες κάτω από το νέο ιδιοκτησιακό τους καθεστώς θα γίνεται με τις ευλογίες του Κουαρτέτου και στους κλάδους που θα επιλέξει το ίδιο του Κουαρτέτο. Από την άλλη πλευρά οι 4 Συστημικές Τράπεζες θα επιδοθούν σε ένα αγώνα δρόμου σε συνεργασία με ειδικά επενδυτικά σχήματα ώστε να εξυγιάνουν εντός του 2016, δανειακά χαρτοφυλάκια ύψους 107 δις ευρώ με κάθε μέσο (κυρίως πλειστηριασμούς ακινήτων και μετοχοποίηση χρεών).

Πως μπορούμε να αντιδράσουμε σε αυτή την εξέλιξη; Μια πρώτη σκέψη είναι να οργανώσουμε μια καμπάνια που θα περιλαμβάνει ενημέρωση, συνεργασία με ενώσεις δανειοληπτών και παραστάσεις έξω από κεντρικά καταστήματα των 4 συστημικών τραπεζών στις μεγάλες πόλεις. Στόχος να αποφύγουμε φαινόμενα Ισπανίας όπου εισβάλλει η Αντιτρομοκρατική για να πραγματοποιήσει εξώσεις των Ισπανών Δανειοληπτών από τα σπίτια τους. Επιπλέον να αποτρέψουμε μαζικές πωλήσεις κόκκινων και ενήμερων δανείων στα κοράκια – εταιρίες διαχείρισης (distress funds) κόκκινων δανείων

Posted in: ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ