Η «Καινούργια μέρα» δεν δίνει φωνή στους άστεγους απλώς για να φέρει
στην επιφάνεια τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους, αλλά εγκιβωτίζει
μέσα από την περιγραφή της αδρής καθημερινότητά τους, τα αδιέξοδα, τις
αυταπάτες και τις ψευδαισθήσεις του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου.
Η «Καινούργια μέρα» δεν είναι ούτε ένα εύκολο βιβλίο ούτε ένα ακόμα
βιβλίο στα πολλά που ήδη κυκλοφορούν. Πρόκειται για ένα βιβλίο που δεν
στρογγυλεύει τις γωνίες και δεν αμβλύνει τα εσωτερικά αδιέξοδα, ενώ
παράλληλα επιχειρεί να μας φέρει αντιμέτωπους με τον πραγματικό μας
εαυτό και να μας κάνει να αμφιβάλουμε για τις σταθερές μας, τις ιδέες
μας, αλλά και την ίδια τη λειτουργία του κόσμου όπως την γνωρίζουμε
σήμερα.
Ο Νίκος Χρυσός, χρησιμοποιώντας τη δομή της «Καινής Διαθήκης», ιχνηλατεί και καταγράφει την απόκοσμη ατμόσφαιρα που περιβάλλει μια μερίδα ανθρώπων που πολλές φορές προσπερνάμε χωρίς να δώσουμε καν σημασία. Άλλοτε κοιτώντας τους υποτιμητικά κι άλλοτε ψάχνοντας τρόπο για να στρέψουμε αλλού το βλέμμα, η αδιαφορία ενθυλακώνεται βαθύτερα στην ψυχή, σωματοποιώντας την απάθεια και τον κυνισμό για όσους βρίσκονται στο περιθώριο.
«Αυτή είναι η πιο δυσβάσταχτη ντροπή, όχι η ίδια η φτώχεια, μα εκείνη η έκφραση στα μάτια των ανθρώπων».
Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ένας άστεγος που ονομάζεται Σεβαστιανός,
δολοφονείται από μια παρέα ακροδεξιών. Μια δολοφονία ποτέ δεν είναι
ίδια για όλους, όμως. Για κάποιους μπορεί να αποτελέσει το ερέθισμα για
προσωπικές αλλαγές και αναστοχασμό, ενώ για άλλους αποτελεί απλώς ένα
ενοχλητικό σκουπίδι στη μνήμη που πρέπει να πεταχτεί γρήγορα για να μην
προλάβει να προσβάλει τον οργανισμό. Οι διαφοροποιήσεις αυτές στην
οπτική γωνία γίνονται αισθητές στο βιβλίο και είναι χρήσιμες επειδή
αναμετριούνται καθ’ όλη τη διάρκεια με μια υποδόρια φωνή, με τη φωνή των
αστέγων, που όσο περνούν οι σελίδες γίνεται πιο δριμεία και επιτακτική
και ζητάει με περισσότερο σθένος το μερίδιο που της αναλογεί στην
κανονικότητα.
Ο Νίκος Χρυσός σμιλεύει καλά τη γλώσσα και φροντίζει κάθε λέξη με μεγάλη προσοχή, συνθέτοντας χαρακτήρες στέρεους και στιβαρούς που αποτελούν τις ψηφίδες ενός ποικιλόμορφου και πολυπαραγοντικού μυθιστορήματος που συνομιλεί και αλληλεπιδρά έντονα με την εποχή του.
Η «Καινούργια μέρα» δεν δίνει φωνή στους άστεγους απλώς για να φέρει στην επιφάνεια τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους, αλλά εγκιβωτίζει μέσα από την περιγραφή της αδρής καθημερινότητά τους, τα αδιέξοδα, τις αυταπάτες και τις ψευδαισθήσεις του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου.
Δεν προτείνει λύσεις, δεν κουνάει το δάχτυλο σε όσους δεν συμμορφώνονται ή δεν κατανοούν τα αυτονόητα, αλλά αντίθετα κινείται στα όρια ενός κοινωνικού μυθιστορήματος που έχει σαν στόχο να χειραφετήσει τον αναγνώστη, να τον προβληματίσει και ίσως να τον καθοδηγήσει στο να κάνει το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας πραγματικά «καινούργιας μέρας», με τη συνειδητοποίηση του τι πραγματικά συμβαίνει γύρω του.
Για ορισμένους αργεί πολύ ακόμη αυτή η μέρα, για άλλους πάλι δεν απέχει παραπάνω από την απόσταση που χωρίζει την επιτυχία από την αποτυχία. Ο Νίκος Χρυσός, από τη μεριά του, πέτυχε να γράψει ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, ένα μυθιστόρημα που όσοι το έχουν ήδη διαβάσει, θα έχουν συλλάβει τον αντικατοπτρισμό ενός κόσμου σε αποσύνθεση και πιθανότατα να έχουν παρατηρήσει πόσο αδήριτη έχει καταστεί η ανάγκη να ξεφύγουμε από το «εγωτικό μας καβούκι» και να πλησιάσουμε τους ανθρώπους με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση και αλληλεγγύη. Αυτή είναι η «καινούργια μέρα» για την οποία γράφει ο Νίκος, μία «καινούργια μέρα» που μπορεί να μοιάζει απλή και προσβάσιμη για όλους, αλλά σίγουρα δεν χαρίζεται αβρόχοις ποσί.
Δεν είναι, άλλωστε, σαν τις ιστορίες και τον έρωτα, που «πρέπει να σου χαρίζονται», που «καμιά αξία δεν έχουν αν τα αποχτάς με άλλους τρόπους».
Who is who:
Ο Νίκος Χρυσός γεννήθηκε το 1972. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα «Το
μυστικό της τελευταίας σελίδας» (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2009) και
«Καινούργια μέρα» (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2018). Έχει επιμεληθεί τη
σχολιασμένη επανέκδοση του βιβλίου «Αξέχαστοι καιροί» του Λευτέρη
Αλεξίου (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2014), τον συλλογικό τόμο «Ιστορίες
βιβλίων» (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2014) και τον συλλογικό τόμο «Ο Νίκος
Καζαντζάκης και η πολιτική» (σε συνεργασία με την Ιωάννα Σπηλιοπούλου,
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2019).
Διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους. Για το βιβλίο του «Καινούργια μέρα» τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2019 (European Union Prize for Literature), ενώ έλαβε ακόμα το Βραβείο Πεζογραφίας «Κλεψύδρα» για το έτος 2018 και το βραβείο «Ελληνική Λογοτεχνική Φράση της Χρονιάς 2018» του literature.gr. Από τον Σεπτέμβριο του 2018 είναι Αντιπρόεδρος Β’ του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ).
Ο Νίκος Χρυσός, χρησιμοποιώντας τη δομή της «Καινής Διαθήκης», ιχνηλατεί και καταγράφει την απόκοσμη ατμόσφαιρα που περιβάλλει μια μερίδα ανθρώπων που πολλές φορές προσπερνάμε χωρίς να δώσουμε καν σημασία. Άλλοτε κοιτώντας τους υποτιμητικά κι άλλοτε ψάχνοντας τρόπο για να στρέψουμε αλλού το βλέμμα, η αδιαφορία ενθυλακώνεται βαθύτερα στην ψυχή, σωματοποιώντας την απάθεια και τον κυνισμό για όσους βρίσκονται στο περιθώριο.
«Αυτή είναι η πιο δυσβάσταχτη ντροπή, όχι η ίδια η φτώχεια, μα εκείνη η έκφραση στα μάτια των ανθρώπων».
Ο Νίκος Χρυσός σμιλεύει καλά τη γλώσσα και φροντίζει κάθε λέξη με μεγάλη προσοχή, συνθέτοντας χαρακτήρες στέρεους και στιβαρούς που αποτελούν τις ψηφίδες ενός ποικιλόμορφου και πολυπαραγοντικού μυθιστορήματος που συνομιλεί και αλληλεπιδρά έντονα με την εποχή του.
Η «Καινούργια μέρα» δεν δίνει φωνή στους άστεγους απλώς για να φέρει στην επιφάνεια τα συναισθήματα και τις ανησυχίες τους, αλλά εγκιβωτίζει μέσα από την περιγραφή της αδρής καθημερινότητά τους, τα αδιέξοδα, τις αυταπάτες και τις ψευδαισθήσεις του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου.
Δεν προτείνει λύσεις, δεν κουνάει το δάχτυλο σε όσους δεν συμμορφώνονται ή δεν κατανοούν τα αυτονόητα, αλλά αντίθετα κινείται στα όρια ενός κοινωνικού μυθιστορήματος που έχει σαν στόχο να χειραφετήσει τον αναγνώστη, να τον προβληματίσει και ίσως να τον καθοδηγήσει στο να κάνει το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας πραγματικά «καινούργιας μέρας», με τη συνειδητοποίηση του τι πραγματικά συμβαίνει γύρω του.
Για ορισμένους αργεί πολύ ακόμη αυτή η μέρα, για άλλους πάλι δεν απέχει παραπάνω από την απόσταση που χωρίζει την επιτυχία από την αποτυχία. Ο Νίκος Χρυσός, από τη μεριά του, πέτυχε να γράψει ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, ένα μυθιστόρημα που όσοι το έχουν ήδη διαβάσει, θα έχουν συλλάβει τον αντικατοπτρισμό ενός κόσμου σε αποσύνθεση και πιθανότατα να έχουν παρατηρήσει πόσο αδήριτη έχει καταστεί η ανάγκη να ξεφύγουμε από το «εγωτικό μας καβούκι» και να πλησιάσουμε τους ανθρώπους με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση και αλληλεγγύη. Αυτή είναι η «καινούργια μέρα» για την οποία γράφει ο Νίκος, μία «καινούργια μέρα» που μπορεί να μοιάζει απλή και προσβάσιμη για όλους, αλλά σίγουρα δεν χαρίζεται αβρόχοις ποσί.
Δεν είναι, άλλωστε, σαν τις ιστορίες και τον έρωτα, που «πρέπει να σου χαρίζονται», που «καμιά αξία δεν έχουν αν τα αποχτάς με άλλους τρόπους».
Διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους. Για το βιβλίο του «Καινούργια μέρα» τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2019 (European Union Prize for Literature), ενώ έλαβε ακόμα το Βραβείο Πεζογραφίας «Κλεψύδρα» για το έτος 2018 και το βραβείο «Ελληνική Λογοτεχνική Φράση της Χρονιάς 2018» του literature.gr. Από τον Σεπτέμβριο του 2018 είναι Αντιπρόεδρος Β’ του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ).
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου