«Σαν τον Χριστό, ο Μαρά αγαπούσε παράφορα τον λαό. Σαν τον Χριστό, ο Μαρά µισούσε τους βασιλιάδες, τους ευγενείς, τους παπάδες, τους αγύρτες και, σαν τον Χριστό, ποτέ δεν έπαψε να πολεµά αυτές τις µάστιγες του λαού» είχε γράψει ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ για ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα της Γαλλικής Επανάστασης, τον Ζαν Πολ Μαρά.Και έτσι ήταν: ο Μαρά σύντομα παράτησε την αριστοκρατική ανεσή του για να ταχθεί στις υπηρεσίες της επανάστασης, για να γίνει με την εφημερίδα του, «Φίλος του Λαού», η φωνή και η σκέψη των επαναστατών της Γαλλίας.
Ο θανατός του στις 13 Ιουλίου του 1793 από μια οπαδό των αντιπάλων του ενέπνευσε πολλούς συγγραφείς και καλλιτέχνες, ενώ παράλληλα αναπαραστάθηκε στον διάσημο πίνακα του Ζακ-Λουι Νταβίντ «Ο θάνατος του Μαρά», ένα από τα γνωστότερα έργα της Γαλλικής Επανάστασης.
Γεννημένος, σαν σήμερα, στις 24 Μαϊου του 1743 στο Νεσατέλ της Ελβετίας, ο Ζαν Πολ Μαρά ήταν γόνος πλουσίας οικογενείας και σε νεαρή ηλικία έφυγε για το Παρίσι με σκοπό να σπουδάσει ιατρική. Την ίδια περίοδο, επηρεασμένος από τις ιδέες των Γάλλων Διαφωτιστών, άρχισε να ασχολείται με την μελέτη των κοινωνικοπολιτικών προβλημάτων και έγραψε δύο δοκίμια, το «Φιλοσοφικό δοκίμιο για τον άνθρωπο» και το «Αλυσίδες της δουλείας». Θέλοντας να βοηθήσει την Γαλλική Επανάσταση, εξέδωσε το 1790 την εφημερίδα «Φίλος του Λαού».
Την εφημερίδα αυτή την έγραφε εξολοκλήρου ο ίδιος και μέσα από τις στήλες της στηλίτευε την αριστοκρατία, τους κυβερνητικούς παράγοντες και την μοναρχία. Αναγκάστηκε πολλές φορές να διακόψει την έκδοση την εφημερίδας του και να καταφύγει στο εξωτερικό για να αποφύγει την σύλληψή του. Κάποια περίοδο, μάλιστα, κρυβόταν στους υπονόμους του Παρισιού και έγραφε από εκεί τα κειμενά του. Από τους υπονόμους αυτούς πρέπει να κόλλησε και την βαριά χρόνια δερματοπάθεια που θα τον ταλαιπωρούσε μέχρι τον θανατό του. Επιπλέον, ο Μαρά μέσα από την εφημερίδα του προέτρεπε τον Λαό να επαναστατήσει απέναντι της μοναρχίας και συγκεκριμένα του Λουδοβίκου του ΙΣΤ. Τελικά, αυτό το πέτυχε υποκινώντας την σφαγή των μοναρχικών από τα πλήθη του Παρισιού τον Σεπτέμβριο του 1792.
Ο Μαρά με την ανακήρυξη της Δημοκρατίας στις 22 Σεπτεμβρίου 1792 εξελέγη μέλος της Κομμούνας του Παρισιού και επίσης βουλευτής των «Ιακωβίνων » στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση. Μαζί με τον Μαξιμιλιανό Ροβεσπιέρο (Maximilien Robespierre) και τον Ζωρζ Νταντών (Georges Danton) υπήρξε ένας από τους τρεις πολιτικά ισχυρότερους άνδρες της Δημοκρατίας μετά την πτώση των αντιπάλων τους, των δεξιών «Γιρονδίνων». Η συμβολή του στην πτώση των Γιρονδίνων, η πρωταγωνιστική του συμμετοχή στις σφαγές του Σεπτεμβρίου και στην ανατροπή του στρατηγού Ντιμουριέ από την ηγεσία των επαναστατικών στρατευμάτων, θεωρήθηκαν ακρότητες από την πλευρά του Μαρά και αυτό συνέβαλλε στο να γίνει αντιπαθής σε μια μερίδα του λαού. Έπειτα οι αντιπάλοι του χρησιμοποίησαν αυτές τις ακρότητες για να τον χαρακτηρίσουν «τέρας».
Ο Μαρά, παρόλα αυτά, θεωρείται η προσωποποίηση του Επαναστάτη της Γαλλικής Επανάστασης. Αγαπούσε τον Λαό της Γαλλίας αλλά ταυτόχρονα πίστευε ότι η βία είναι αναγκαία για να διασωθεί η Επανάσταση. Ήταν υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου και τα γραπτά του είναι σήμερα επίκαιρα όσο ποτέ. Συγκεκριμένα, στο βιβλίο του «Η εγκαθίδρυση του δεσποτισμού» το 1792 γράφει:
«Μερικές φορές ο ηγεμόνας, για να επιβουλευτεί την ελευθερία περιμένει τη στιγμή της εκδήλωσης μιας ανησυχητικής κρίσης, που έχει προετοιμάσει ο ίδιος· τότε, με το πρόσχημα της φροντίδας για τη σωτηρία του κράτους προτείνει καταστροφικά μέτρα, που τα καλύπτει με το πέπλο της αναγκαιότητας, του κατεπείγοντος, των περιστάσεων, της κακοδαιμονίας των καιρών. Εγκωμιάζει την αγνότητα των προθέσεών του, εκφωνεί μεγάλα λόγια για την αγάπη του δημοσίου συμφέροντος, διαλαλεί τη μέριμνα της πατρικής του αγάπης. Κι αν δει ότι υπάρχει δισταγμός για να γίνουν δεκτές οι προτάσεις του, βάζει αμέσως τις φωνές: Πώς, δεν θέλετε; Ε, τότε βγείτε μόνοι σας από την άβυσσο! Κανείς δεν έχει τη δύναμη να αντισταθεί, κι ο καθένας αφήνεται στο έλεος των πραγμάτων, παρ’ όλο που δεν έχει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό που κρύβουν τα μέτρα αυτά, όπου κάτω από το όμορφο περίβλημα βρίσκονται τα πιο μοχθηρά σχέδια. Η παγίδα αποκαλύπτεται όταν δεν υπάρχουν πλέον χρονικά περιθώρια για να αποφευχθεί: τότε ο λαός σαν το λιοντάρι που πέφτει μέσα στα δίχτυα κρυμμένα κάτω από τα φυλλώματα, παλεύει για να τα σπάσει και το μόνο που καταφέρνει είναι να μπλέκεται περισσότερο».Ο Μαρά δολοφονήθηκε στις 13 Ιουλίου του 1793 από την Σαρλότ Κορντέ, οπαδό των Γιρονδίνων. Η νεαρή μαχαίρωσε τον Μαρά μέσα στο μπάνιο στο οποίο περνούσε ώρες λόγω της δερματοπάθειας του. Ο Μαρά τιμήθηκε ως ήρωας και η δολοφόνος του θανατώθηκε στιην λαιμητόμο. Αργότερα βέβαια το ονομά του συνδέθηκε από τους αντιπάλους του με τις αγριότητες.
Ο θάνατος του ακόμα εμπνέει συγγραφείς και καλλιτέχνες ενώ έχει αποτυπωθεί σε θεατρικά έργα, βιβλία, γλυπτά, ποιήματα και πίνακες. Στον τάφο είχαν γραφτεί τα εξής λόγια: "'Unité, Indivisibilité de la République, Liberté, Égalité, Fraternité ou la mort'" (Ενότητα, Δημοκρατία, Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη ή θάνατος!)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου