Η ΛΕΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙ Ν-ΕΥΡΩ- ΤΙΚΟΙ...

Του ΔΙΟΝΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΑΤΟΥ*  

Ωσάν πρωτοχρονιάτικο πυροτέχνημα έλαμψε ο νέος θρίαμβος της «δημοκρατικότητας», η οποία είναι - βεβαίως, βεβαίως- άρρηκτα δεμένη με το «ευρωπαϊκό ιδεώδες»: η Λετονία εισήλθε στην Ευρωζώνη, μολονότι - όπως καταδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις- έξι στους δέκα κατοίκους της λιλιπούτειας αυτής χώρας επιθυμούσαν να διατηρηθεί το εθνικό τους νόμισμα. Υπέρ του ευρώ τάσσεται μόλις το ένα πέμπτο του πληθυσμού, αλλά, όπως αντιλαμβάνεστε, πρόκειται για ασήμαντη λεπτομέρεια: εάν το 2005 ματαιώθηκε η διεξαγωγή τόσων προγραμματισμένων δημοψηφισμάτων για το Ευρωσύνταγμα, άρον- άρον στον απόηχο της επικράτησης του «όχι» σε Γαλλία και Ολλανδία, θα επιδεικνυόταν σήμερα μεγαλύτερη δημοκρατική ευαισθησία στις ανατολικές επαρχίες της «αγίας ευρωπαϊκής αυτοκρατορίας»; Από πού κι ως πού;

Αξιοσημείωτο είναι αυτό που ανέφερε (31/12/13) και το «Βήμα», στο οποίο βεβαίως ουδείς ποτέ διανοήθηκε να προσάψει «ευρωσκεπτικισμό»: η κυβέρνηση της Λετονίας δεν «έταξε» καν οικονομικά και κοινωνικά οφέλη από την ένταξη στο ευρώ, αλλά μόνο «θωράκιση» απέναντι στη Ρωσία. «Φθάνουμε, λοιπόν, στην παραδοξότητα ένας υπουργός Οικονομικών να διακηρύσσει, 'it's the politics stupid'!» παρατήρησε για τον Λετονό Αντρίς Βιλκς το «Βήμα» και υπογράμμισε δυο λόγους, για τους οποίους η πλειονότητα των Λετονών επιθυμούσε «να λείπει το βύσσινο» που υποχρεώθηκε να καταπιεί.

Ένας λόγος είναι ο ... παρατηρητικός: «Βλέπουν και τον 'στενό κορσέ' που έχουν ζωστεί οι γείτονές τους οι Εσθονοί, οι οποίοι έχουν από το 2011 υιοθετήσει ένα ισχυρό μεν αλλά πανάκριβο, γι' αυτούς, νόμισμα». Δεύτερος λόγος - και πιθανότατα καταλυτικός- είναι ο βιωματικός: «Παραπονούνται για την λιτότητα που επέβαλε το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής για την ένταξη στο ευρώ».

Να υπενθυμίσουμε, μήπως, τι επέφερε η - χρονολογούμενη από τον Δεκέμβριο του 2008- λιτότητα αλά λετονικά; Καταβαράθρωση του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού, του οποίου το 10% μετανάστευσε στο εξωτερικό. Αλματώδη αύξηση της ανεργίας. Αθρόες απολύσεις. «Λουκέτα» στο 10% των σχολείων και το 44% (!) των νοσοκομείων. Δυο χρόνια εφαρμογής του «προγράμματος» ήταν αρκετά για να μειώσουν το ΑΕΠ κατά 24%! Να όμως που το 2012 κατέφθασε η στιγμή της «δικαίωσης των θυσιών», όπως θα έλεγαν και κάποιοι δικοί μας «φωστήρες»: η λετονική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 5,6%, δηλαδή με τον υψηλότερο ρυθμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τι κι αν η χώρα είχε ήδη «κερδίσει» το χάλκινο μετάλλιο φτώχειας στην ΕΕ - πίσω από Βουλγαρία και Ρουμανία; Για τους τεχνοκράτες - «εκδορείς» του ΔΝΤ και των Βρυξελλών το «λετονικό παράδειγμα» είναι απολύτως επιτυχές. Το διακηρύσσουν άλλωστε. Ανερυθρίαστα.

Για σκέψου... Μίας, μόλις μίας, ανατολικής χώρας η κυβέρνηση επεδίωξε την ένταξη στην Ευρωζώνη και ο πληθυσμός δεν την επιθυμούσε. Ούτε καν οι Λετονοί ήθελαν το ευρώ - έστω κι αν εκ παραδόσεως τρέφουν φιλο- γερμανικά αισθήματα! Οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ των υπόλοιπων χωρών του πάλαι ποτέ «υπαρκτού» έχουν προ πολλού θέσει «στην κατάψυξη» τον στόχο της ένταξης στην Ευρωζώνη. Ο λόγος, ευδιάκριτος: τα προωθούμενα μέτρα «σιδερένιας» ολοκλήρωσης   παγιώνουν και σε θεσμικό επίπεδο, δηλαδή όχι μόνο ντε φάκτο, την Ευρώπη των πολλών «ταχυτήτων». Αυτό το μοντέλο θα. υποδεχθεί τις νεοφερμένες χώρες, των οποίων ο ενθουσιασμός για την προοπτική εισόδου στην Ευρωζώνη μοιραία έχει ξεθυμάνει.

Ήταν Οκτώβριος του 2011, όταν συναντήθηκαν στη Βαρσοβία και συζήτησαν τα του ευρώ οι πρωθυπουργοί της Πολωνίας (Ντόναλντ Τουσκ), Τσεχίας (Πετρ Νέκας) και Ουγγαρίας (Βίκτορ Όρμπαν). Συμφώνησαν ότι δεν υπήρχε λόγος να επιδιώξουν - μέχρι νεωτέρας- την είσοδό τους στο «κλαμπ» του κοινού νομίσματος. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Τσέχου ηγέτη, Π. Νέκας: «Η κυβέρνησή μου δεν πρόκειται να ορίσει ημερομηνία ένταξης στο ευρώ. Η νομισματική ένωση μετατρέπεται σε ένωση μεταφοράς πόρων και χρεών, συνεπώς πρέπει να περιμένουμε να δούμε πού θα οδηγηθεί η Ευρωζώνη».

Τον Ιούλιο του 2012 δημοσκόπηση έδειξε ότι οι Πολωνοί απέρριπταν το ευρώ με το συντριπτικό «σκορ» 68% -25%. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η τότε βουλγαρική κυβέρνηση ανακοίνωσε την ... άρση του ενδιαφέροντός της για ένταξη στην Ευρωζώνη, αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων ότι και η κοινή γνώμη της χώρας είχε πάψει να βλέπει «με καλό μάτι» το κοινό νόμισμα. Είχε πει τότε, επί λέξει, ο υπουργός Οικονομικών, Σιμεών Ντζάνκοφ. «Δεν μπορώ να διακρίνω οφέλη της Ευρωζώνης, παρά μόνον τις ζημίες (...) Είναι πολύ επικίνδυνο για εμάς, δεν είναι σαφείς οι κανόνες του παιχνιδιού τώρα, ούτε και γνωρίζουμε πώς θα έχουν διαμορφωθεί τα επόμενα χρόνια».

Μια φορά κι έναν καιρό, έπειτα από την κατάρρευση του «υπαρκτού»,   έτρεχαν τα σάλια των ανατολικών χωρών για συμμετοχή σε κάθε μορφή «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». Η ...«χυλόπιτα» που ρίχνουν τώρα στο ευρώ οι ανατολικές χώρες σηματοδοτεί ίσως την ολοκλήρωση του εξευτελισμού του «ευρωπαϊκού ιδεώδους». Ενός «ιδεώδους», του οποίου οι ιεροκήρυκες αναγκαστικά γίνονται αφοριστικοί, απύθμενα τερατολόγοι και διασκεδαστικά ν-ευρω- τικοί. Ιδίως οι «δικοί» μας...

*Δημοσιεύθηκε στο "Πριν", το Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2013

Κυριακή  5 Ιανουαρίου 2014

Posted in: πολιτική