Ακολούθως, παρατίθεται η συνέντευξη του Χόρχε-Λουΐς Θαπατέρο στην γαλλική εφημερίδα "Le Monde" (28/11/13).
Ερ. Γιατί δώσατε στο βιβλίο σας τον τίτλο «Το δίλημμα»;
Απ. Το δίλημμα συνίστατο
στο ότι έκανα αυτό που ποτέ δεν νόμισα ότι θα έπρεπε να κάνω: να πάρω
αποφάσεις, για το καλό της χώρας, που ήταν αντίθετες με τις ιδεολογικές μου πεποιθήσεις.
Ερ. Ηταν αδύνατο να εκπονήσετε ένα «σοσιαλιστικό» ή «σοσιαλδημοκρατικό» σχέδιο εξόδου από την κρίση;
Απ. Το έκανα όσο μπόρεσα, έως το Μάη του 2010. Ηταν ένα σχέδιο με φορολογικά κίνητρα και ένα μάξιμουμ κοινωνικής προστασίας αλλά βρέθηκα κατόπιν αντιμέτωπος με δύο πραγματικότητες: τις δεσμεύσεις έναντι του ευρώ και την ισχύ των αγορών.
Ερ. Δεν υπήρχαν εναλλακτικές στην λιτότητα, τη μείωση των μισθών των δημόσιων υπαλλήλων, το πάγωμα των συντάξεων κλπ;
Απ. Με δεδομένη την ένταξή μας στην ΟΝΕ και το ύψος του ελλείματός μας δεν υπήρχε. Η μόνη λύση ήταν μια πολιτική ρευστότητας αλλά αυτή ήταν στα χέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ερ. Είναι η Ευρώπη συνυπεύθυνη για την ισπανική κρίση;
Απ. Το ευρωπαϊκό σχέδιο είναι φιλόδοξο. Το ευρώ υπήρξε καθοριστικό αλλά του έλειψαν στέρεες οικονομικές βάσεις γιατί δεν υπήρχε πρόβλεψη για το ενδεχόμενο χρηματοπιστωτικής κρίσης. Στη Γερμανία πιστεύουν ότι η αιτία της κρίσης είναι στις χώρες της περιφέρειας. Είναι δύσκολο για το Βερολίνο να
εξηγήσει στους Γερμανούς πολίτες ότι πρέπει να πληρώσουν για να
βοηθήσουν αυτές τις χώρες. Χρειαζόμαστε μια πιο στέρεα ένωση, γύρω από
το ευρώ, με μια φορολογική και τραπεζική ένωση, μια ένωση για το θέμα
του χρέους και μια στέρεη πολιτική ένωση. Δεν είναι καλό να υπάρχει μια ηθική ερμηνεία της κρίσης που να αντιπαραθέτει τους αποταμιευτές και τους σπάταλους.
Ερ. Οι αγορές είναι οι άλλοι υπεύθυνοι της κατάστασης στο βιβλίο σας...
Απ. Η ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων επιτρέπει στις αγορές να πλημμυρίσουν ή να στεγνώσουν σε 24 ώρες μια χώρα από ρευστότητα, αποσύροντας τα τοποθετημένα κεφάλαια. Το έζησα. Οι κινήσεις των αγορών είναι ενίοτε σπασμωδικές, χρειάζονται κανόνες για να τις ρυθμίσουν, για τους οποίους μπορεί να αποφασίσει το G20.
Πιστεύω επίσης ότι χρειάζεται ένας διάλογος μεταξύ των κυβερνήσεων και
των μεγάλων επενδυτών. Ποτέ άλλοτε δεν είχαν συγκεντρώσει τόση ισχύ οι
αγορές, τα ιδιωτικά ή δημόσια hedge funds, της Κίνας ή των χωρών του Περσικού Κόλπου.
Ερ.
Δεν μετανοιώνετε που δεν διορθώσατε τις ανισορροπίες της ισπανικής
οικονομίας, την ιδιωτική υπερχρέωση ή την κατασκευαστική φούσκα, πριν
την κρίση;
Απ. Οι κανόνες του παιχνιδιού στην Ευρώπη ανακεφαλαιώνονται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και
η Ισπανία τους τηρούσε. Είχαμε ένα υψηλό έλλειμα τρεχουσών συναλλαγών
αλλά αυτό δεν θεωρείτο ότι αποτελούσε πρόβλημα στην Ευρώπη. Η κυρίαρχη
άποψη ήταν ότι ώς μέλος της ευρωζώνης δεν μπορούσαμε μεν να υποτιμήσουμε
το νόμισμα αλλά δεν θα μπορούσαμε πάντα να εξασφαλίσουμε
αναχρηματοδότηση. Η Ισπανία είχε υψηλό χρέος αλλά οικοδομήσαμε μια
καινούργια χώρα. Είχαμε πάντα υψηλή βαθμολόγηση από την Κομισιόν ακόμη
κι αν μας συνιστούσαν να βελτιώσουμε την παραγωγικότητα. Είχαμε
πλεονασματικούς προϋπολογισμούς και ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα
δημόσιου χρέους σε όλη την ΕΕ. Είχα λοιπόν την αίσηση
ότι τηρούσα όλες τις δεσμεύσεις του ευρώ. Αλλά όταν ήρθε ο μήνας Μάης
του 2010 αυτή η δέσμευση τέθηκε υπό αίρεση.
*Πηγή: «Le Monde», 28 Νοέμβρη 2013.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου