Οι περισσότεροι δημιουργοί διέπονται από πολύπτυχο καλλιτεχνικό
έργο, αν και συνήθως συγκεντρώνουν τις προσπάθειες και τις ενέργειές
τους σε μία κυρίως πτυχή με την οποία καταλήγουν να είναι και γνωστοί. Ο
Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτή την περίπτωση. Ο
ποιητής χρησιμοποίησε όλα τα μέσα για να εκδηλώσει την μεγαλειώδη
καλλιτεχνική του ιδιοσυγκρασία. Σε πολύ νεαρή ηλικία εκφράστηκε μέσω της
μουσικής και αρκετά νωρίς, ανέπτυξε ένα τεράστιο ενδιαφέρον για τις
πλαστικές τέχνες.
Ο Φεδερίκο άρχισε να σχεδιάζει το 1923. Τα πρώτα του σχέδια αντιστοιχούν στην επονομαζόμενη σειρά Rinconcillo, ένα σύνολο από 54 σχέδια φίλων του που επίσης ήταν συγγραφείς και συναντιόντουσαν σ’ ένα μπαρ που ονομαζόταν «Rinconcillo». Στη συνέχεια προκύπτουν σχέδια άμεσα συσχετιζόμενα με τα ποιήματα του Λόρκα και τα λαϊκά τραγούδια. Το Figura femenina en un interior (Γυναικεία Φιγούρα σε εσωτερικό χώρο, 1924), για παράδειγμα, αντιπροσωπεύει τον χαρακτήρα, το δωμάτιο,τα ενδύματα και άλλα στοιχεία του ποιητικού του έργου Doña Rosita la soltera (Δόνια Ροζίτα η ανύπαντρη).
Ο Rafael Alberti1 είπε γι ‘αυτόν:
Το 1927 εκθέτει 24 έργα του στη Βαρκελώνη μαζί με τους: Josep Dalmau, Salvador Dalí, J.V. Foix, Josep Carbonell, M.A. Casssanyes, Lluis Gongora, R. Sainz de la Maza, Lluìs Montanyà, Rafael Barradas, J. Gutiérrez Gili και Sebastiá Gasch.
Μεταξύ 1928 και 1929 καταφέρνει και ενώνει την παιδική του αυθεντικότητα με τις τάσεις της σύγχρονης τέχνης και παίζει με τις κυβιστικές φόρμες. Ανακατεύει με ειρωνεία τις χρωματικές υφές του Πικάσο, τον γραφισμό του Μιρό και τις διαιρέσεις του Νταλί.
Το 1929 είναι ένα έτος που ξεκινά με θλίψη για τον Λόρκα. Απομακρύνεται σταδιακά από τον γλύπτη Emilio Aladrén με τον οποίο συνδέεται ρομαντικά μα και από τον Νταλί και Μπουνιουέλ εξαιτίας των οποίων αισθάνεται εγκατάλειψη. Το ταξίδι στη Νέα Υόρκη είναι μια αφορμή για να ξεφύγει από την ασφυκτική και αβάσταχτη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Ο Λόρκα αναχωρεί για τις ΗΠΑ το καλοκαίρι του 1929.
Ο αριθμός των έργων που υλοποιεί κατά την παραμονή του στην Αμερική, μειώνεται σημαντικά. Επιστρέφει σε κάποια από τα παλαιότερα θέματα του: Payaso de rostro desdoblado, (Ο παλιάτσος με το διαιρεμένο πρόσωπο), Marinero del amor (Ο ναύτης του έρωτα), και δημιουργεί επιπλέον κάποια με αξιοσημείωτη συμβολική και στυλιστική ριζοσπαστικότητα: Bosque sexual (Ερωτικό λιβάδι, 1933), Pierrot priápico (Πριαπικός Πιερό) και Marinero de María Luisa (Ο νάυτης της Μαρίας Λουίζα).
Δυστυχώς το άδοξο τέλος δεν αργούσε, το οποίο έβαλε την τελευταία πινελιά στη ζωή και στο έργο αυτού του σπουδαίου καλλιτέχνη.
_______________________________
1 Rafael_Alberti (Wikipedia)
2 Los putrefactos2 (Οι σάπιοι), ονομαζόταν το εικονογραφημένο περιοδικό των Λόρκα και Νταλί μεταξύ 1925-26, το οποίο δεν εκδόδηκε στην εποχή του εξαιτίας του εισαγωγικού σημειώματος που ποτέ δεν έδωσε ο Λόρκα στον Νταλί και σήμανε και την ρήξη της ερωτικής του σχέσης.
Πηγές: [1] [2] [3] [4]
Ο Φεδερίκο άρχισε να σχεδιάζει το 1923. Τα πρώτα του σχέδια αντιστοιχούν στην επονομαζόμενη σειρά Rinconcillo, ένα σύνολο από 54 σχέδια φίλων του που επίσης ήταν συγγραφείς και συναντιόντουσαν σ’ ένα μπαρ που ονομαζόταν «Rinconcillo». Στη συνέχεια προκύπτουν σχέδια άμεσα συσχετιζόμενα με τα ποιήματα του Λόρκα και τα λαϊκά τραγούδια. Το Figura femenina en un interior (Γυναικεία Φιγούρα σε εσωτερικό χώρο, 1924), για παράδειγμα, αντιπροσωπεύει τον χαρακτήρα, το δωμάτιο,τα ενδύματα και άλλα στοιχεία του ποιητικού του έργου Doña Rosita la soltera (Δόνια Ροζίτα η ανύπαντρη).
Ο Rafael Alberti1 είπε γι ‘αυτόν:
«Ο Λόρκα, όταν έπαιρνε τα χρωματιστά κραγιόνια ή το φτερό με το οποίο έγραφε τα ποιήματά του, δημιουργούσε διατηρώντας τη φρεσκάδα ενός σιντριβανιού, την χάρη ενός παιχνιδιού του δρόμου, του χαμόγελου μέσα στο αίθριο, ενός ανεμοδείκτη κόκορα, και του οτιδήποτε είχε δει -ή ακούσει- με τα μάτια της γραναδέζικης παιδικής του ηλικίας: βάζα με ψάρια και λουλούδια, Παρθένες τρυπημένες με μαχαίρια, κορίτσια σε αγορές και στέγες, αγγέλους πάνω σε πύργους, τις μαυροφορεμένες στον επιτάφιο, αρλεκίνους, ληστές και ναύτες μεθυσμένους και ερωτευμένους. Όλα αυτά μέχρι και το έργο του Romancero Gitano, δηλαδή ένα χρόνο πριν μεταβεί στη Νέα Υόρκη όπου αλλάζει το στυλ του, επηρεασμένο χωρίς αμφιβολία απο τη σουρεαλιστική ατμόσφαιρα η οποία ήδη έχει εξαπλωθέι στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης».Από το 1925 – 1927 άρχισε να κάνει σχέδια χρησιμοποιώντας τις διπλές μορφές. Μερικά από αυτά είναι τα: Poema surrealista (Υπερρεαλιστικό ποίημα), El joven y su alma (Ο νέος και η ψυχή του), Payaso de rostro desdoblado, (Ο παλιάτσος με το διαιρεμένο πρόσωπο), El sueño de marinero (Το όνειρο του ναύτη), La leyenda de Jerez (Ο μύθος της Χερέθ) , όπως και κλόουν, αρλεκίνους, πουλιά, κλπ, καθώς και δύο πορτρέτα του Νταλί, Retrato de Dali και SLAVDOR ADIL. Οι μορφές και οι γελοιογραφίες που συναντάμε στα έργα του, τον συνόδευαν από την παιδική του ηλικία και κυρίως από την εποχή των Los putrefactos2, όταν διέμενε στη φοιτητική εστία με τους Νταλί, Μπουνιουέλ και Πεπίν Μπέγιο, τους πρωτεργάτες δηλαδή του ισπανικού σουρεαλισμού.
Το 1927 εκθέτει 24 έργα του στη Βαρκελώνη μαζί με τους: Josep Dalmau, Salvador Dalí, J.V. Foix, Josep Carbonell, M.A. Casssanyes, Lluis Gongora, R. Sainz de la Maza, Lluìs Montanyà, Rafael Barradas, J. Gutiérrez Gili και Sebastiá Gasch.
Μεταξύ 1928 και 1929 καταφέρνει και ενώνει την παιδική του αυθεντικότητα με τις τάσεις της σύγχρονης τέχνης και παίζει με τις κυβιστικές φόρμες. Ανακατεύει με ειρωνεία τις χρωματικές υφές του Πικάσο, τον γραφισμό του Μιρό και τις διαιρέσεις του Νταλί.
Το 1929 είναι ένα έτος που ξεκινά με θλίψη για τον Λόρκα. Απομακρύνεται σταδιακά από τον γλύπτη Emilio Aladrén με τον οποίο συνδέεται ρομαντικά μα και από τον Νταλί και Μπουνιουέλ εξαιτίας των οποίων αισθάνεται εγκατάλειψη. Το ταξίδι στη Νέα Υόρκη είναι μια αφορμή για να ξεφύγει από την ασφυκτική και αβάσταχτη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Ο Λόρκα αναχωρεί για τις ΗΠΑ το καλοκαίρι του 1929.
Ο αριθμός των έργων που υλοποιεί κατά την παραμονή του στην Αμερική, μειώνεται σημαντικά. Επιστρέφει σε κάποια από τα παλαιότερα θέματα του: Payaso de rostro desdoblado, (Ο παλιάτσος με το διαιρεμένο πρόσωπο), Marinero del amor (Ο ναύτης του έρωτα), και δημιουργεί επιπλέον κάποια με αξιοσημείωτη συμβολική και στυλιστική ριζοσπαστικότητα: Bosque sexual (Ερωτικό λιβάδι, 1933), Pierrot priápico (Πριαπικός Πιερό) και Marinero de María Luisa (Ο νάυτης της Μαρίας Λουίζα).
«Είναι ως εκ τούτου τα σχέδια του Λόρκα μια μελέτη από μόνα τους της οπτικής προοπτικής που προέρχεται τόσο από τον ζωγράφο όσο και από τον ποιητή. Έτσι, οι καλλιτεχνικές δημιουργίες του φωτίζουν μερικά από τα σύμβολα και τις αλληγορίες του ποιητή Λόρκα. Και ένεκα αυτής της δημιουργικής σχέσης θα διαπιστώσουμε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ακρίβεια της ανάλυσης του πλαστικού του έργου, τόσο βαθύτερα θα μπούμε στην κατανόηση της συγγραφής του» (José Luis Plaza Chillón)Πολλά από τα έργα του που βρίσκονται σε βιβλία και αφιερώσεις έχουν κατά κάποιο τρόπο κι αυτά έναν επαναληπτικό χαραχτήρα ο οποίος καθορίζεται κυρίως απο τις πρωταγωνιστικές φιγούρες: παράνομοι, κοπέλες, αθίγγανοι, κιθάρες κτλ. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως δεν συναντάμε και δημιουργική καινοτομία όπως πχ στο Cabezas cortadas de Federico García Lorca y Pablo Neruda (Κομμένα κεφάλια του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα και του Πάμπλο Νερούδα, 1934) και σε άλλες εικονογραφήσεις που κάνει για το βιβλίο του δεύτερου το Paloma por dentro.
Δυστυχώς το άδοξο τέλος δεν αργούσε, το οποίο έβαλε την τελευταία πινελιά στη ζωή και στο έργο αυτού του σπουδαίου καλλιτέχνη.
«Αυτά τα σχέδια είναι καθαρή ποίηση ή καθαρή πλαστικότητα συγχρόνως. Νοιώθω καθαρός, ανάλαφρος, ευτυχισμένος σαν παιδί όταν τα σχεδιάζω»Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα
1 Rafael_Alberti (Wikipedia)
2 Los putrefactos2 (Οι σάπιοι), ονομαζόταν το εικονογραφημένο περιοδικό των Λόρκα και Νταλί μεταξύ 1925-26, το οποίο δεν εκδόδηκε στην εποχή του εξαιτίας του εισαγωγικού σημειώματος που ποτέ δεν έδωσε ο Λόρκα στον Νταλί και σήμανε και την ρήξη της ερωτικής του σχέσης.
Πηγές: [1] [2] [3] [4]
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου