Με συγκίνηση αποχαιρετά σήμερα η Ισπανία τον Άντόνι Τάπιες, ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών στη Βαρκελώνη.
«Ο μεγαλύτερος δάσκαλος του χρωστήρα στη χώρα μου», δηλώνει
χαρακτηριστικά ο γνωστός καταλανός ζωγράφος Μικέλ Μπαρσελό, ενώ ο
σημαντικός ρώσος συλλέκτης Μπαρίς Φρίντμαν τονίζει πως ο Τάπιες
κατατάσσεται στη μεγάλη χορεία των πρωτοπόρων όπως ο Πικάσο, ο Νταλί και
ο Μιρό και «δεν είναι τυχαίο που περιλαμβάνεται δίπλα τους στη μεγάλη,
τρέχουσα, έκθεση στο Μουσείο Πούσκιν της Μόσχας». Σοβαρά άρρωστος το
τελευταίο διάστημα, ο αξεπέραστος ζωγράφος και γλύπτης έφυγε από τη ζωή
αργά χθες το βράδυ στην κατοικία του στη γενέτειρά του, Βαρκελώνη.Αφήνει πίσω του μία παρακαταθήκη από 8.000 έργα, πολλά εκ των οποίων αποτελούν ξεχωριστά εκθέματα στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, όπως το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (ΜΟΜΑ) της Νέας Υόρκης, το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι και η Τέιτ Γκάλερι του Λονδίνου.
«Ποιητή της ύλης», τον χαρακτηρίζει η εφημερίδα Ελ Παΐς στο σημερινό της φύλλο, καθώς ο Τάπιες έπλασε τη δόξα του αναδεικνύοντας μέσα στα έργα του τα ταπεινά και άσημα υλικά: σπάγγους, σύρματα, άχυρα, χώμα, κουρέλια, ή σκισμένα χαρτιά.
«Η τελειότητα δεν αναδεικνύεται μόνον από τις υψηλές ιδέες, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει και με μία γήινη σχέση», έγραφε ο ίδιος. «Ο Τάπιες δημιούργησε ένα δικό του λεξιλόγιο, το οποίο μας επέτρεψε να δούμε την πραγματικότητα με διαφορετικό τρόπο», δήλωσε ο Μανουέλ Μπόρχα-Βιλιέλ, διευθυντής του Μουσείου Ρέινα Σοφία της Μαδρίτης, το οποίο διαθέτει μία πλούσια συλλογή από έργα του εκλιπόντος.»Είναι μία πολύ θλιβερή νύκτα, όμως το σημαντικό, εκείνο που μας μένει είναι τα έργα του, που είναι εξαίσια, καθώς και η ακάματη δουλειά του ως συλλέκτη, το ίδρυμά του και τα γραπτά του», πρόσθεσε.
Γεννημένος στις 12 Δεκεμβρίου 1923, γόνος αστικής οικογένειας της Βαρκελώνης, ο Τάπιες ξεκίνησε τις σπουδές του στη δικηγορία για να τις εγκαταλείψει γρήγορα χάριν της τέχνης. Η εμπειρία του Ισπανικού Εμφυλίου πολέμου σημάδεψε ανεξίτηλα την ύπαρξή του και η φρίκη του συχνά αποτυπώνεται στους πίνακές του. Στη δεκαετία του ’40, συμμετείχε ενεργά στην ίδρυση της ομάδας Ντάου αλ Σετ, καταλανικού πρωτοποριακού κινήματος που συνδύαζε τον Υπερρεαλισμό με τον Ντανταϊσμό.
Το 1950 μετακόμισε, με υποτροφία, στο Παρίσι, όπου γνώρισε και σχετίσθηκε με τον Πικάσο. Στις δύο επόμενες δεκαετίες, του 60 και 70, στρατεύθηκε πολιτικά εναντίον της δικτατορίας του Φρανθίσκο Φράνκο, εκφράζοντας έντονα τη διαμαρτυρία του στα έργα του και ήλθε σε άμεση αντιπαράθεση με τις αρχές. Επηρεασμένος από τον Υπερρεαλισμό, την ιταλική ‘Αρτε Πόβερα και τον αμερικανικό Μετα-Μινιμαλισμό, ο Τάπιες σύντομα επεξεργάσθηκε και παγίωσε ένα δικό του ύφος, που οι ειδικοί το εντάσσουν μέσα στο ευρύτερο κίνημα του Ινφορμέλ (Αμορφισμού).
Το 1983 ο Τάπιες τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο της Τζενεραλιτάτ, της αυτόνομης κυβέρνησης της Καταλονίας, δύο χρόνια αργότερα τιμήθηκε με το αριστείο του Ιδρύματος Βολφ για τις τέχνες. Το 1990 του απονεμήθηκε το βραβείο του Πρίγκιπα της Αστούριας για τις τέχνες, το μετάλλιο Πικάσο της UNESCO το 1993 και ακολούθησε το βραβείο Βελάθκεθ για τις εικαστικές τέχνες το 2003. Το 2010, ο βασιλέας Χουάν Κάρλος τον έχρισε Μαρκήσιο.
Το 1984, ο καλλιτέχνης ίδρυσε το Ίδρυμα Αντόνι Τάπιες για την προώθηση της μελέτης και της γνώσης στη σύγχρονη.
Για τον λόγο αυτό, το Ίδρυμα από το 1990 μετακόμισε στη νέα του έδρα στη Βαρκελώνη, στο ανακαινισμένο κτήριο των εκδόσεων Μοντανέρ ι Σιμόν, έργο του μοντερνιστή αρχιτέκτονα Λιουΐς Ντομενέτς ι Μοντανέρ.
Εκεί συγκεντρώθηκε μία από τις σημαντικότερες συλλογές των έργων του Τάπιες, στην πλειονότητά τους δωρισμένα από τον μεγάλο δάσκαλο. Από τα εγκώμια για το έργο του διεθνώς αναγνωρισμένου Τάπιες δεν θα μπορούσε να λείψει και ο πολιτικός κόσμος της Ισπανίας. Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι αποχαιρέτισε «έναν από τους πιο μεγάλους καινοτόμους της τέχνης του 20ού αιώνα. Το έργο του και η πορεία του θα μείνουν στις μνήμες όλων ως ανεξίτηλη αναφορά υπεροχής στις πλαστικές τέχνες, τόσο στην Ισπανία, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο».
Για τον επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Αλφρέδο Πέρεθ Ρουμπαλκάμπα, «ο Τάπιες ήταν ίσως ο πιο σημαντικός ισπανός καλλιτέχνης στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Ο Τάπιες ήταν ριζικά ελεύθερος στη δημιουργικότητά του, και η ελευθερία τούτη αποτυπώνεται τόσο στη δουλειά του, όσο και στην ηθική του στράτευση στους κόλπους της κοινωνίας».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου