Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ

Του ΣΗΦΗ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ*

Καλησπέρα κυρίες και κύριοι,

Δεν είμαι ιστορικός. Είμαι ο γιος του Νίκου Ζαχαριάδη και είμαι περήφανος γι' αυτό. Μέχρι τα δεκαπέντε μου δεν ήξερα για τον πατέρα μου, περίπου, τίποτα. Δεν μου είπε ποτέ ποιος ήταν. Το έμαθα από τους πολιτικούς πρόσφυγες στη Μόσχα. Και την άλλη μέρα, όταν τον συνάντησα στο Σουργκούτ, αμέσως τον ρώτησα. Μου απάντησε: «Δεν ήθελα να τα μάθεις από μένα. Μπορεί να μην ήμουν αντικειμενικός, Τώρα, που έμαθες, μπορούμε να μιλήσουμε». Μιλήσαμε και μου είπε αρκετά πράγματα. Ήμουν σοκαρισμένος, βέβαια, γι' αυτά που άκουγα ότι τον κατηγόρησαν για χαφιέ στην 6ηΟλομέλεια το '56 και στην 7η το '57. Από τότε κατάλαβα πως πρέπει να κάνω σκοπό στη ζωή μου να βγει η αλήθεια.

Εγώ ήξερα και τότε- ξέρω και τώρα- τι άνθρωπος ήταν ο πατέρας μου και ήθελα να το μάθουν οι Έλληνες. Θα πείτε βέβαια πως η δική μου γνώμη είναι υποκειμενική. Σαν γιος με πατέρα εγώ είχα μια άλλη σχέση με τον Νίκο Ζαχαριάδη. Είχα μια άλλη επικοινωνία. Και τώρα επικοινωνώ μαζί του. Και τώρα, όταν έχω δύσκολες στιγμές κοιτάζω το πορτραίτο του και νιώθω πως μου απαντάει τι πρέπει να κάνω.

Η αλήθεια για τον πατέρα μου βρίσκεται στα ντοκουμέντα. Στα στοιχεία που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Παλιά ήταν δύσκολο να βρω κάτι αληθινό αλλά σιγά- σιγά, άνοιξαν τα αρχεία και βγήκαν καινούργια ντοκουμέντα στο φως. Έχουμε άλλωστε τον Γιώργο και το Νίκο που ερευνούν και φέρνουν στο φως καινούργια στοιχεία. Τώρα τα ψέματα τελείωσαν. Πριν δέκα χρόνια ήταν πολλά. Και οι συκοφαντίες σε βάρος του πατέρα μου ήταν πολλές. Ο σκοπός μου ήταν αυτές οι συκοφαντίες να έχουν απάντηση.

Πρώτα απ' όλα να ξέρει ο λαός της Ελλάδας ότι το ΚΚΕ δεν ήθελε εμφύλιο πόλεμο. Οι περισσότεροι νόμιζαν ότι φταίει ο Ζαχαριάδης, ότι φταίει το ΚΚΕ. Αλλά όπως είπε ο Β. Λάζαρης, τώρα ξέρουμε ποιος φταίει- μαζί με τους Άγγλους βέβαια. Αν διαβάσει κανείς αυτούς τους δύο πρώτους τόμους με τα κείμενα του πατέρα μου θα βγάλει το ίδιο συμπέρασμα για το ποιος φταίει και ποιος δεν φταίει. Για ποιο λόγο να φταίει το ΚΚΕ; Είχε την υποστήριξη του 70- 80% του ελληνικού λαού. Γιατί να θέλει τον εμφύλιο πόλεμο;

Υπάρχουν κι άλλα, πολλά ψέματα, όπως για την αποχή από τις εκλογές του '46. Απαντιέται κι αυτό στους δύο τόμους των έργων του. Ο πατέρας μου κατηγορήθηκε ότι ευνόησε την λατρεία στο πρόσωπό του. Την προσωπολατρία. Εγώ ξέρω τι άνθρωπος ήταν. Ήταν πολύ σεμνός. Θυμάμαι πως όταν πήγα στο σχολείο μου είπε: «Ποτέ δεν θα σηκώνεις το χέρι σου για να απαντήσεις. Αν σε ρωτήσει ο δάσκαλος πρέπει να ξέρεις και να απαντήσεις αλλά να μην ανταγωνίζεσαι τους συμμαθητές σου».

Την ιστορία την γράφει ο νικητής. Ποιος νίκησε στον εμφύλιο πόλεμο το ξέρουμε. Από εκεί ξεκίνησαν όλα τα ψέματα, σε βάρος του Νίκου Ζαχαριάδη, εδώ κι 65 χρόνια. Αλλά όπως είπα εδώ και λίγα χρόνια δεν βγήκαν καινούργια ψέματα. Μόνο ένα βιβλίο, του Σταύρου Αβδούλου- που δεν βρίσκεται πια στη ζωή- αναπαράγει τους παλιούς μύθους. Το βιβλίο έχει τον τίτλο «Νίκος Ζαχαριάδης- Μύθος και πραγματικότητα». Έκανε λάθος στον τίτλο ο συγγραφέας του. Έπρεπε να είναι «Νίκος Ζαχαριάδης: Μύθος». Αυτό ναι. Γιατί στο βιβλίο αυτό δεν υπάρχει καθόλου αλήθεια. Κι από την αρχή, όταν βγήκε αυτό το βιβλίο, είπα στο Γιώργο: «Θέλω να απαντήσω». Εκείνος μου είπε: «Αν θέλεις απάντησε. Αλλά δεν αξίζει τον κόπο».

Όλα αυτά οδηγούν στο «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Από τον Ζαχαριάδη έμαθα αυτό το παλιό ρητό. Τα ψέματα υποχρεώνουν τους ανθρώπους να αναζητήσουν την αλήθεια. Και η αλήθεια αργά η γρήγορα έρχεται στο φως.

Ο Γιώργος λέει πως όταν ήταν μικρός, στα πρώτα ακούσματα που είχε για τον πατέρα μου, άκουγε να λένε πως ο Ζαχαριάδης ήταν ο κακός δαίμονας του κόμματος. Αυτό οδήγησε τον Γιώργο να ψάξει.Τελικά όταν έψαξε και διάβασε κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεν είναι έτσι τα πράγματα. Και δεν είναι μόνο ο Γιώργος που ακολούθησε αυτή τη διαδρομή για να βρει την αλήθεια για τον πατέρα μου. Είναι πολλοί. Όταν πριν από 11 χρόνια βγήκε το βιβλίο «Η καθαίρεση του Νίκου Ζαχαριάδη», σ' αυτό για πρώτη φορά δημοσιεύτηκαν τα Πρακτικά της 6ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ του 1956. Το βιβλίο αυτό έκανε πολλούς να σκεφτούν και να ψάξουν για τον Νίκο Ζαχαριάδη. Κι εγώ πολλές φορές αναρωτήθηκα: Γιατί αυτά τα πρακτικά δεν βγήκαν νωρίτερα; Πιστεύω πως όσοι πήραν μέρος στην 6η Ολομέλεια ντρέπονταν να διαβάσουν τα ίδια τα λόγια τους.

Τα τελευταία χρόνια διαβάζω πολύ. Διαβάζω ιστορικά βιβλία, πηγαίνω και σε αρχεία που έχουν στοιχεία για τον πατέρα μου. Προχθές διάβασα, στα ρωσικά, στη Wikipedia ένα άρθρο για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του '40. Το άρθρο αναφέρεται και στο γράμμα του Ζαχαριάδη για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Αναφέρεται και στο ρόλο που έπαιξε αυτό το γράμμα σαν πλατφόρμα της Αντίστασης κλπ.

Τώρα ξέρουμε από τα ντοκουμέντα ότι η Γερμανία είχε σχέδιο να κάνει επίθεση στην Σοβιετική Ένωση στις 15 Μαΐου του 1941. Η επίσημη ιστορία του Πατριωτικού πολέμου στην ΕΣΣΔ, γράφει ότι ο μικρός αλλά ηρωικός ελληνικός λαός χάλασε τα σχέδια του Χίτλερ. Η επίθεση στην ΕΣΣΔ έγινε 22 Ιουνίου. Ο Χίτλερ έφτασε έξω από την Μόσχα τον Οκτώβριο μήνα κι όχι τέλος Αυγούστου όπως υπολόγιζε και ήθελε. Αυτό οφείλεται στον πόλεμο στα Βαλκάνια και κυρίως στην αντίσταση του ελληνικού λαού. Ο ίδιος ο Χίτλερ παραδεχόταν ότι η επιχείρηση στα Βαλκάνια- και συγκεκριμένα η μάχη της Ελλάδας- είναι η βασική αιτία της καταστροφής, της πανωλεθρίας του. Αυτό τι σημαίνει; Ότι το γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη έπαιξε ρόλο σε όλα αυτά τα πράγματα, στην αντίσταση του Ελληνικού λαού και στην καθυστέρηση της επίθεσης του Χίτλερ στη Σοβιετική Ένωση. Η πρώτη ήττα του φασισμού ήταν εδώ.

Όλοι αναγνωρίζουν ότι εκείνο το γράμμα του πατέρα μου συνέβαλε ουσιαστικά στην αντίσταση του ελληνικού λαού κατά του φασισμού. Κι είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι εκείνη η αντίσταση πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στην άμυνα της ΕΣΣΔ. Άρα στην άμυνα της ΕΣΣΔ, με τον δικό του τρόπο, αντικειμενικά πρόσφερε και ο Νίκος Ζαχαριάδης. Θα μου πείτε: Εντάξει, αλλά αυτό τον άνθρωπο τον εξόρισαν στη Σιβηρία. Γιατί; Αυτό το ζήτημα θα εξεταστεί στους επόμενους τόμους των κειμένων του Ζαχαριάδη.

Ευχαριστώ.

(*) Το παραπάνω κείμενο είναι η εισήγηση του Σήφη Ζαχαριάδη στην παρουσίαση του δίτομου έργου με άπαντα τα δημοσιευμένα κείμενα του Νίκου Ζαχαριάδη που πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα στις 30/5/2014. Με την εισήγηση αυτή, ο Εργατικός Αγώνας ολοκληρώνει την προβολή της πολύ ενδιαφέρουσας και πέρα από κάθε πρόβλεψη μαζικής εκδήλωσης. Πηγή: "EΡΓΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ"

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕ ΠΑΓΙΔΑ ΤΟ ΙΡΑΝ, ΝΟΜΙΖΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΗΠΑ ΤΟ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΗ

Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*

Σε άκρως επικίνδυνη παγίδα έχει πέσει η ιρανική ηγεσία με τη φιλοαμερικανική στροφή της: έχει την αυταπάτη ότι η αμερικανική κυβέρνηση την έχει απόλυτη ανάγκη για να ελέγξει την κατάσταση στη Μέση Ανατολή! Μετατρέπει δηλαδή τη δική της υποχώρηση και την υποχώρηση ολόκληρης της ιρανικής κοινωνίας σε δήθεν αδήριτη ανάγκη του μέχρι τώρα εχθρού! Επιχειρεί έτσι την ιδεολογική συγκάλυψη της δικής της ήττας! Η ισλαμική ηγεσία του Ιράν δείχνει έτσι ότι δεν έχει πάρει κανένα μάθημα από τα παθήματα ηγετών κρατών της αραβικής κοινότητας. Πρώτα πρώτα δεν έχει καταλάβει το θεμελιώδες: Νομίζει ότι αυτή, η ισλαμική ηγεσία, θαδιαχειριστεί την προσέγγιση με τις ΗΠΑ. Είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα νυχτωμένη! Αν όντως υλοποιήσει στην πράξη την αρχή της συνεργασίας με τις ΗΠΑ, πολύ σύντομα οι ίδιοι οι Αμερικανοί θα πετάξουν με αμείλικτο τρόπο στα σκουπίδια της ιστορίας τούς αγιοταλάχ του Ιράν και θα τους αντικαταστήσουν με Ιρανούς αστούς πολιτικούς, οι οποίοι δεν θα αφήσουν τίποτα όρθιο από την ισλαμική εξουσία! Θα τους γδάρουν ζωντανούς τους αγιοταλάχ! Ετσι νόμιζε και ο Σαντάμ, όταν διέτασσε την επίθεση του Ιράκ εναντίον του Ιράν τον Σεπτέμβριο του 1980, ενάμιση μόλις χρόνο μετά την ισλαμική επανάσταση που είχε φέρει τον Χομεϊνί στην εξουσία. Εξυπηρετούσε τους Αμερικανούς που ήθελαν να ανατρέψουν το νέο ιρανικό καθεστώς. Οκτώ ολόκληρα χρόνια πολεμούσε ο Σαντάμ εναντίον του Ιράν, θυσιάζοντας πολλές εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες του για χάρη των Αμερικανών. Είχε την αυταπάτη ότι θα αμειβόταν για τις υπηρεσίες του.

Οταν, ενάμιση χρόνο μετά το τέλος ιρακινοϊρανικού πολέμου, τον Αύγουστο του 1990, ο Σαντάμθεώρησε ότι είχε το πράσινο φως από τον Λευκό Οίκο να εισπράξει την ανταμοιβή του για τις υπηρεσίες που παρέσχε στις ΗΠΑ εισβάλλοντας στο Κουβέιτ, οι Αμερικανοί τον τσάκισαν κυριολεκτικά. Σκότωσαν πάνω από... 85.000 (!) Ιρακινούς στρατιώτες και έπιασαν αιχμαλώτους άλλες... 175.000 (!) Ιρακινούςστρατιώτες. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, στις 30 Δεκεμβρίου 2006, με εντολή των Αμερικανών οι Ιρακινοί που τον είχαν αντικαταστήσει στην εξουσία μετά τη στρατιωτική κατοχή του Ιράκ από τις ΗΠΑ, τον κρέμασαν.

Και ο Καντάφι τις ίδιες αυταπάτες είχε, όταν άρχιζε τα ανοίγματά τους προς τις ΗΠΑ, την Αγγλία και τους υπόλοιπους συμμάχους του. Αφού αρχικά τον αποκοίμισαν οι Αμερικανοί, στη συνέχεια οργάνωσαν εξέγερση εναντίον του. Μόλις δύο - τρία 24ωρα πριν την καταστείλει στρατιωτικά, επιτέθηκε εναντίον της Λιβύης το ίδιο το ΝΑΤΟ! Συνέτριψε τον στρατό του Καντάφι, διέλυσε εντελώς τη χώρα και τον ίδιο τον Καντάφι τον έσφαξαν κυριολεκτικά σαν το σκυλί στ' αμπέλι οι κατσαπλιάδες μισθοφόροι των Αμερικανών.

Στη διαδικασία αυτή βρίσκεται και ο Μπασάρ αλ Ασαντ της Συρίας. Μέχρι και βασανιστήρια για χάρη των Αμερικανών (!) έκανε το συριακό καθεστώς μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 με την επίθεση εναντίον των δίδυμων Πύργων και του Πενταγώνου των ΗΠΑ. Υπέβαλαν σε ανελέητα μαρτύρια πραγματικά ή υποτιθέμενα μέλη της Αλ Κάιντα και ό,τι αποσπούσαν ως πληροφορίες από τους δυστυχείς που μεταφέρονταν στα νύχια του καθεστώτος Ασαντ, το μετέφεραν στους Αμερικανούς, που συχνά παρευρίσκονταν στις κτηνώδεις ανακρίσεις.

Ως... ανταμοιβή για τις υπηρεσίες του, οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί οργάνωσαν εξέγερση εναντίον του με χρηματοδότες τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και άλλα εμιράτα του Κόλπου και χιλιάδες αερομεταφερόμενους μισθοφόρους «τζιχαντιστές» μέσω Τουρκίας. Εχουμε ισχυρότατες αμφιβολίες αν θα είχε κατορθώσει να νικήσει τους μισθοφόρους ο Ασαντ, αν δεν υπήρχε το μέχρι πρότινος αντιαμερικανικόισλαμικό καθεστώς του Ιράν και η αμέριστη στρατιωτική και οικονομική, πέρα φυσικά από την πολιτική, βοήθεια που παρείχε η Τεχεράνη στη Δαμασκό.

Ζοφερό είναι το μέλλον του Ασαντ, αν όντως υλοποιηθεί η φιλοααμερικανική στροφή του Ιράν. Η υπόθεσή του δεν έχει τελειώσει. Δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι ο Μπασάρ αλ Ασαντ θα πεθάνει από γεράματα! Ενώ όμως η ιρανική ισλαμική ηγεσία έχει όλα αυτά τα παραδείγματα και μάλιστα τόσο πρόσφατα για το ποια τύχη περιμένει τους αντιαμερικανούς ηγέτες που κάποια στιγμή προσκυνούν τις ΗΠΑ, νομίζουν οι Ιρανοί ισλαμιστές ηγέτες ότι οι ίδιοι θα τη γλιτώσουν! Αν νομίζουν ότι δεν θα ισχύσει ο μέχρι στιγμής απαράβατος κανόνας της συμπεριφοράς των Αμερικανών γι' αυτούς, αυταπατώνται. Πλανώνται πλάνην οικτράν, όπως θα διαπιστώσουν στη συνέχεια. Η υπεροψία είναι πολύ κακός σύμβουλος. Κάποτε μοιραίος...

*Δημοσιεύθηκε στο "ΕΘΝΟΣ" την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014

Διαβάστε περισσότερα

“Την καλησπέρα μου στα ιδανικά σας”…

  Η κυβέρνηση έχει κυβερνητική εκπρόσωπο την κυρία Βούλτεψη, η οποία  - πριν γίνει κυβερνητική εκπρόσωπος – αποκαλούσε τον κ.Χαρδούβελη «εθελόδουλο». Τώρα, όμως, που ο κ.Χαρδούβελης έγινε υπουργός Οικονομικών και η κυρία Βούλτεψη ανέλαβε τη θέση της κυβερνητικής εκπροσώπου, η κυρία Βούλτεψη θα υπερασπίζεται (καθημερινά) την πολιτική του κ.Χαρδούβελη…
   Η κυβέρνηση έχει υπουργό Εσωτερικών τον κ.Ντινόπουλο και κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο τον κ.Γεωργιάδη. Η άποψη του κ.Ντινόπουλου για τον κ.Γεωργιάδη είναι ότι ο κ.Γεωργιάδης είναι «γελοίος». Κατά την άποψη του κ.Γεωργιάδη ο «γελοίος» δεν είναι ο ίδιος αλλά ο κ.Ντινόπουλος. Βέβαια αυτά τα γλυκόλογα τα είχαν ανταλλάξει (από τηλεοράσεως) πριν  γίνει ο ένας υπουργός και ο άλλος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ. Τώρα, από τις νέες τους θέσεις ο κ.Γεωργιάδης θα υπερασπίζεται την σοβαρότητα του κ.Ντινόπουλου και ο κ.Ντινόπουλος θα υπερασπίζεται την σοβαρότητα του κ.Γεωργιάδη…
   Η αναδρομή μας στα περασμένα (και ξεχασμένα, βρε αδερφέ) δεν αποσκοπεί επ’ ουδενί στην αμαύρωση της επετείου. Διότι – μα το ξεχάσατε; - σήμερα έχουμε επέτειο! Σαν σήμερα, πριν από δυο χρόνια, είχαν ήδη δοθεί τα χέρια. Οι Σαμαράς – Βενιζέλος (και Κουβέλης τότε) είχαν συγκροτήσει την συγκυβέρνηση που προέκυψε από τις κάλπες της 17 Ιουνίου 2012.
   Βέβαια, λίγες μόλις μέρες πριν από την συγκρότηση της συγκυβέρνησης, κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου που είχε προηγηθεί, είχαν ακουστεί διάφορα πράγματα.

   Πριν, επίσης, από την συγκυβέρνηση, πάντα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του ’12, είχαν λεχθεί αυτά:

  
 Είχαν ειπωθεί κι αυτά:

   
Φυσικά τότε δεν μιλούσε μόνο ο κ.Σαμαράς. Μιλούσε και ο κ.Βενιζέλος. Να μια γεύση απ’ όσα έλεγε – τότε – ο κ.Βενιζέλος:
«Απέναντί μας λοιπόν έχουμε όχι ένα κεντροδεξιό μέτωπο, αλλά το μέτωπο της καθαρής και σκληρής δεξιάς, της "καραδεξιάς" (...). Μια συσπείρωση ακραίων στην πλειοψηφία τους στοιχείων, που επανέρχονται στην κοίτη τους στο όνομα μιας μικροπαραταξιακής επιδίωξης. Εχουμε απέναντί μας τον κ. Σαμαρά και το κόμμα του (...)» (Ευάγγελος Βενιζέλος, 25/5/2012)

   Κατόπιν όλων αυτών δεν έχουμε παρά να γιορτάσουμε τα δίχρονα της συγκυβέρνησης. Μια συγκυβέρνηση που «σώζει» τη χώρα, αλλά που ο κ.Σαμαράς «ρητά και κατηγορηματικά» - όπως έλεγε – δεν επρόκειτο να την συγκροτήσει. Που την περιέγραφε σαν συγκυβέρνηση της «διαπλοκής» και των «εξωθεσμικών κέντρων». Ας γιορτάσουμε για μια συγκυβέρνηση που την παρουσίαζε σαν «συγχωροχάρτι» στο ΠΑΣΟΚ. Μια συγκυβέρνηση συνεργασίας του ΠΑΣΟΚ με το κόμμα της «καραδεξιάς» και των «ακραίων στοιχείων», όπως αποκαλούσε ο κ.Βενιζέλος την ΝΔ του κ.Σαμαρά…
   Δυο χρόνια μετά από την συγκρότηση της συγκυβέρνησης κι αφού για μια ακόμα φορά υποκλιθούμε στην γρανιτένια συνέπεια και την αξιοπιστία των ταγών μας, δανειζόμαστε τα λόγια του Νίκου Καρούζου, στρέφουμε το βλέμμα στους κκ. Σαμαρά και Βενιζέλο, και αναφωνούμε: «Την καλησπέρα μου στα ιδανικά σας»...

email: mpog@enikos.gr

Διαβάστε περισσότερα

«Ειδοποιητήριο» από τους New York Times για τον επερχόμενο παγκόσμιο πόλεμο

Κυνικό δημοσίευμα των New York Times: Η παγκόσμια οικονομία χρειάζεται παγκόσμιους πολέμους για να αναπτυχθεί!
Μετάφραση – Απόδοση: Γ. Μοτσάκος

Η παγκόσμια οικονομία χρειάζεται παγκόσμιους πολέμους, για να επιταχύνει την ανάπτυξη της. Αυτό θεωρεί ως λύση μια από τις κορυφαίες αμερικανικές εφημερίδες, οι New York Times, οι οποίες σε άρθρο τους αναφέρουν ότι:…
Στα χρόνια μετά την οικονομική κρίση του 2008, πολλοί δυτικοί οικονομολόγοι, έχουν προσεγγίσει με χιλιάδες διαφορετικούς τρόπους το γιατί η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να πάρει «μπροστά», και να αναπτυχθεί ταχύτερα. Η κακοκαιρία, οι «άπληστες» τράπεζες, οι «τεμπέληδες» Ευρωπαίοι, οι «πονηροί» Κινέζοι, απλά συμπληρώνουν έναν μακρύ κατάλογο με δικαιολογίες, για την παρατεταμένη οικονομική ύφεση που μεγαλώνει και συνεχώς μεγαλώνει, αναφέρει το άρθρο.
Η ταχεία ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας υποτίθεται σύμφωνα με τους οικονομολόγους ότι ήταν έτοιμη να ξεκινήσει, αλλά αντ’ αυτού, βλέπουμε μόνο σύντομες «εκρήξεις οικονομικής δραστηριότητας, μετά την τεράστια «έγχυση» κεφαλαίων από όλες τις κεντρικές τράπεζες του κόσμου, που τώρα έχει αντικατασταθεί από νέες φάσεις «αργής» ανάπτυξης. Και τώρα τι γίνεται; αναρωτιέται το άρθρο…
«Ο Πόλεμος ως κινητήρια δύναμη της προόδου».
Αυτό το θέμα είναι ένα ζήτημα τόσο παλιό όσο και η ανθρωπότητα. Η «Αποκάλυψη», το «τέλος του κόσμου», αποτελούν μια πηγή μεγάλου κέρδους για «κάποιους». Όσο μεγαλύτερη είναι η κλίμακα του πολέμου, τόσο πιο φιλόδοξη είναι επένδυση σε νέα στρατιωτικο-βιομηχανικά τράστ, με κύριο θέμα την στρατιωτική τεχνολογία, τα προϊόντα αυτών βιομηχανιών στη συνέχεια χρησιμοποιούνται στην πολιτική ζωή. Οι πιο καταστροφικές συνέπειες ενός πολέμου, αποτελούν την πιο φιλόδοξη προοπτική για τις μετέπειτα τεράστιες οικονομικές ευκαιρίες, για μια μεγάλη οικονομική ανασυγκρότηση.
Κύριο παράδειγμα αποτελούν τα ευεργετικά αποτελέσματα του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου. Το άρθρο των New York Times (NYT) «Η έλλειψη μεγάλων πολέμων μπορεί να βλάψει την οικονομική ανάπτυξη», πιέζει τρόπο τινά για μια οριστική απόφαση, σύμφωνα με την οποία, ή θα συνεχίσουμε σε μια αργή ανάπτυξη, ή θα εφαρμοσθεί ένα «σχέδιο» τύπου «Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου», οι απώλειες του οποίου έφεραν στη συνέχεια μεγάλη ευημερία!!!
Πολλοί διεθνείς οικονομολόγοι προσπαθούν να εξηγήσουν τι προκάλεσε αυτήν την μακρά περίοδο χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης στις αναπτυγμένες χώρες. Τόνισαν ότι μπορεί να ευθύνεται η χαμηλή ζήτηση των καταναλωτών, η αυξανόμενη ανισότητα, ο ανταγωνισμός από την Κίνα, το υπερβολικό επίπεδο των ρυθμιστικών προτύπων σε διάφορες χώρες, οι ανύπαρκτες υποδομές καθώς και η έλλειψη νέων ιδεών και καινοτομιών. Τώρα όμως, τα διεθνή Funds, επικεντρώνονται με μεγάλη προσοχή σε μια άλλη εξήγηση, «στην παρατεταμένη περίοδο ειρήνης»!
Με βάση τα ιστορικά δεδομένα, τα τελευταία χρόνια, δεν υπήρξαν μεγάλοι πόλεμοι. Κρίνοντας από τις ειδήσεις και τις εικόνες των πολέμων σε Ιράκ ή στο Νότιο Σουδάν, ο κόσμος μας φαίνεται αρκετά «αιματοβαμμένος». Ωστόσο, ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ του πληθυσμού σήμερα, ωχριά σε σύγκριση με τα δεκάδες εκατομμύρια των ανθρώπων που σκοτώθηκαν στους δύο παγκόσμιους πολέμους, κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Ακόμη και σε σύγκριση με τον πόλεμο του Βιετνάμ, όπου σκοτώθηκαν περισσότεροι άνθρωποι από οποιοδήποτε άλλο πόλεμο, και στον οποίο συμμετείχαν πολλές από τις λεγόμενες ανεπτυγμένες χώρες.
Η ειρηνική συμβίωση, δεν «βοηθά», όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, στην επίτευξη υψηλότερων ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με αυτή την «άποψη», αυτό δεν σημαίνει ότι η συμμετοχή σε παγκόσμιους πολέμους πάντα βελτιώνει την κατάσταση της οικονομίας, διότι ο πόλεμος φέρνει τον θάνατο και την καταστροφή. Ο ισχυρισμός ότι ο πόλεμος βοηθά την οικονομία, ακολουθεί την λογική των υποστηρικτών του Maynard Keynes, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η προετοιμασία για πόλεμο, αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες και παρέχει χιλιάδες θέσεις εργασίας στους ανθρώπους. Αντίθετα, η πιθανότητα ενός πολέμου βοηθά σε σημαντικό βαθμό τις κυβερνήσεις να επικεντρώνονται σε σημαντικά έργα υποδομής.
Προσπαθώντας να βρεθεί η θετική πλευρά στο σενάριο ενός παγκόσμιου πολέμου, αυτό το σχέδιο μπορεί να φαίνεται αποκρουστικό, αλλά σύμφωνα με τα παραδείγματα της ιστορίας των ΗΠΑ, καταδεικνύει ότι η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται και αποδεικνύεται. Θεμελιώδεις καινοτομίες, όπως η πυρηνική ενέργεια, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τα αεροσκάφη της σύγχρονης πολεμικής αεροπορίας που αναπτύχθηκαν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, έγιναν με σκοπό την επίτευξη της νίκης κατά των δυνάμεων του Άξονα, και αργότερα της νίκης κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου.
Το διαδίκτυο αρχικά είχε σχεδιαστεί για να βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντέξουν σε έναν παρατεταμένο έναν πυρηνικό πόλεμο. Βασικά σχέδια της Silicon Valley τέθηκαν στο πλαίσιο των συμβάσεων με το αμερικανικό στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα, και όχι σύμφωνα με τις αρχές και τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.
Η εκτόξευση σειράς δορυφόρων Sputnik από την Σοβιετική Ένωση είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την ανάπτυξη της διαστημικής βιομηχανίας και των συναφών τεχνολογιών, οι οποίες θα επηρέαζαν θετικά την οικονομική ανάπτυξη στο μέλλον.
Ο Πόλεμος στο σύνολό του εστιάζει σε προσπάθειες και σχέδια που οι κυβερνήσεις δεν μπόρεσαν να επιτύχουν σε καιρό ειρήνης. Για παράδειγμα, το «σχέδιο Manhattan», το οποίο διήρκεσε έξι χρόνια «κατανάλωσε» το 0,4% του ΑΕΠ των ΗΠΑ, στο απόγειο της ανάπτυξής του. Επέτρεψε την κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας από το μηδέν.
Σήμερα είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ανάλογα προγράμματα με παρόμοια ταχύτητα και σημαντικά επιτεύγματα.
Τα κύρια επιχειρήματα υπέρ του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου, άμεσα ή έμμεσα, αναφέρονται στο υλικό της εφημερίδας NYT σε άρθρο με τίτλο « The Lack of Major Wars May Be Hurting Economic Growth» όπου κατά την διάρκεια ενός παγκόσμιου πολέμου είχαμε:
● εντατικοποίηση της αντιπαλότητας και του ανταγωνισμού με ένα ισχυρό εχθρό
● εγγυημένες εντολές για τις εταιρείες που συνδέονται με το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα.
● σφαίρες επιρροής, ικανότητα διείσδυσης σε νέες αγορές που δεν είχαν προηγουμένως την δυνατότητα πρόσβασης.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έγιναν ένας από τους κορυφαίους δανειστές για πολλές χώρες του Κόσμου. Επισήμως οι ΗΠΑ εισήλθαν στον πόλεμο πιο κοντά στο τέλος του και υπέστησαν λιγότερες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές σε σύγκριση με άλλους συμμετέχοντες στον πόλεμο.
Την ίδια στιγμή η Αμερική ήταν σε θέση να αποκομίσει το μέγιστο δυνατό όφελος για τον εαυτό της. Πολλοί έχουν σημειώσει ότι η περίοδος που ονομάζεται (Roaring twenties) στις Ηνωμένες Πολιτείες, άρχισε με φόντο τη μετάβαση από την οικονομία του πολέμου σε μια βιομηχανική οικονομία.
Ο Τίτλος ενός άρθρου στην γερμανική έκδοση του Spiegel, που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2014 αναφέρει πολλά για τα οφέλη που αποκόμισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες από την πρώτη παγκόσμια σύρραξη στον ΧΧ αιώνα: «Εμείς σώσαμε τον κόσμο»: Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η άνοδος της Αμερικής ως υπερδύναμης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες συσσώρευσαν ένα τεράστιο όγκο των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού. Η ΕΣΣΔ και άλλες χώρες αναγκάστηκαν να πληρώσουν σε χρυσό την στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς, ο Β ‘Παγκόσμιος Πόλεμος επέτρεψε στις ΗΠΑ να «εξέλθουν» από τη μεγάλη ύφεση της δεκαετίας του ’30.
Μέχρι το 1948, το μερίδιο της βιομηχανικής παραγωγής των ΗΠΑ σε σχέση με τις χώρες της δύσης ανερχόταν στο εκπληκτικό ποσοστό του 55%. Το μερίδιο της οικονομίας των ΗΠΑ αντιπροσωπεύει, το 50% της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα, το 64% του πετρελαίου, το 53% της παραγωγής χάλυβα, το 17% της παραγωγής σιτηρών, το 63% του καλαμποκιού. Μετά το Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκέντρωσαν στα χέρια τους, περίπου τα 2/3 του παγκόσμιου χρυσού, το μερίδιο των εξαγωγών των ΗΠΑ προς το εξωτερικό εμπόριο στις δυτικές χώρες ανήλθε σε ποσοστό περίπου 30%.
Η εφαρμογή του «Σχεδίου Μάρσαλ», ενός τιτάνιου προγράμματος για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων οικονομιών της Ευρώπης μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, κυριολεκτικά πλούτισε τις ΗΠΑ και άνοιξε νέες αγορές.
Το άρθρο των NYT για την ολοκλήρωση της δυσοίωνης πρόβλεψης αφήνει ένα αίσθημα κατάθλιψης σε όσους το διαβάσουν. Εντυπωσιακή είναι επίσης και η υποκατάσταση των εννοιών: «Η οικονομία των ΗΠΑ είναι ισοδύναμη με “την παγκόσμια οικονομία”, το όφελος για την οικονομία των ΗΠΑ ταυτίζεται με την ευημερία σε όλο τον κόσμο. Σε αυτή την περίπτωση ένας μεγάλος αριθμός θυμάτων και τεράστιων καταστροφών στην Ευρώπη, με δεδομένου ότι μπορεί να ακούγεται φρικτό σαν ιδέα, είναι ιδιαίτερα «θετικό» για την Αμερική, αναφέρει Ρώσος αναλυτής.
Τα επιχειρήματα των δυτικών μέσων ενημέρωσης για την παγκόσμια οικονομία (δηλαδή την οικονομία των ΗΠΑ) μετατρέπονται σε ένα αιμοβόρο πλάσμα σαν το ακόρεστο σημιτικό Μολώχ. Στο όνομα λοιπόν αυτής της απεχθούς «θεότητας», οι οικονομολόγοι, οι επενδυτές και οι πολιτικοί, διασφαλίζουν ότι η αύξηση του ΑΕΠ δεν θα είναι 2% ή 4%, για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να ασκηθεί πίεση για να «θυσιαστούν» εκατομμύρια άνθρωποι στο «βωμό του Μολώχ» και ίσως και ολόκληρες χώρες.
Τα δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων που έχασαν τη ζωή στους παγκόσμιους πολέμους όμως, δεν θα είναι σε θέση ποτέ να «αξιολογήσουν» τα αποτελέσματα της «ταχείας ανάπτυξης».
Ποια θα είναι η τιμή ενός νέου παγκόσμιου πολέμου, για τον οποίο φαίνεται να έχει «στρωθεί ο δρόμος» από τα Δυτικά μέσα ενημέρωσης;..
Ποιος θα πληρώσει αυτό το τίμημα;.. Και ποιοί θα καρπωθούν και πάλι τα οφέλη της οικονομικής αποκατάστασης ενός εντελώς κατεστραμμένου κόσμου;…
[Πηγή Άρθρου: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!]
[Πηγή: ΗΠΕΙΡΟΣ-ΕΛΛΑΣ, 19/06/2014]

Διαβάστε περισσότερα

Η Black Rock και η Γερμανία

Άρης Οικονόμου Senior Analyst (finance & markets)
Σύμφωνα με μία εξαιρετική έρευνα ενός Γερμανού (J. Berger), μόλις το 1/3 των μετοχών των μεγάλων γερμανικών ομίλων του δείκτη DAX ανήκει σε εγχώριους επενδυτές – το 1/3 σε αμερικανούς και βρετανούς, κυρίως σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ενώ το υπόλοιπο 1/3 σε διάφορους άλλους ξένους.
Η «αράχνη δε που έχει παγιδεύσει στο δίχτυ της», η εταιρεία δηλαδή που συμμετέχει σε όλους στους ομίλους του κορυφαίου χρηματιστηριακού γερμανικού δείκτη, είναι η Black Rock – η οποία είναι ο βασικός, μεγαλύτερος ιδιοκτήτης του 50% περίπου των γερμανικών πολυεθνικών.
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται το ποσοστό ιδιοκτησίας των ομίλων, καθώς επίσης οι βασικότεροι μέτοχοι - όπου προηγείται φυσικά η Black Rock, με συνολική αξία μετοχών της τάξης των 44,2 δις €.
.

«Σε ποιόν ανήκουν οι μετοχές των εταιρειών του δείκτη DAX 30»
(Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

Ο Γερμανός εύλογα αναρωτιέται έμμεσα σε ποιόν ανήκει η Γερμανία – γνωρίζοντας φυσικά ότι δεν έχει δικό της σύνταγμα, πως στην «καρδιά» της έχουν εγκαταστήσει οι Η.Π.Α. τη μεγαλύτερη στρατιωτική βάση τους παγκοσμίως (πάνω από 50.000 άτομα, ένας εξαιρετικά μεγάλος αριθμός, με κριτήριο τα σημερινά όπλα), καθώς επίσης πως η υπερδύναμη δεν έχει υπογράψει συνθήκη ειρήνης μαζί της, μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Black Rock

Το χρηματοπιστωτικό τέρας, το οποίο ιδρύθηκε το 1988 από ορισμένους ικανότατους τραπεζικούς επενδυτές, έχει χωρίς καμία αμφιβολία την ικανότητα να αυξάνει την ισχύ των μετόχων του παγκοσμίως – διαχειριζόμενο κεφάλαια ύψους 4,3 τρις $ (πάνω από 20 φορές το ΑΕΠ της Ελλάδας) και συμμετέχοντας, συχνά πλειοψηφικά, σε 15 από τις 20 μεγαλύτερες πολυεθνικές του πλανήτη. Τα κεφάλαια αυτά, με τη βοήθεια της μόχλευσης, μπορούν να υπερβούν επενδυόμενα τα 100 τρις $, έναντι παγκόσμιου ΑΕΠ 71,83 τρις $ (2013).
.

Κόσμος – το μερίδιο του παγκόσμιου ΑΕΠ που αναλογεί σε κάθε χώρα – ήπειρο
.
Ο γενικός διευθυντής της Black Rock (L. Fink) είναι σήμερα ο αδιαφιλονίκητος βασιλιάς της Wall Street – αν και δεν φαινόταν στην αρχή της καριέρας του, όπου ήταν απλά ένας από τους «χρηματοπιστωτικούς αλχημιστές» της επενδυτικής τράπεζας First Boston. Η δουλειά του ήταν να δημιουργήσει στη Wall Street μία αγορά, για «αξιόγραφα εγγυημένα με ενυπόθηκα δάνεια» (Mortgage backed Securities – MBS), – όπου η συγκεκριμένη αγορά των υποθηκών θεωρούταν εκείνη την εποχή (’80) ως μία εξαιρετικά βαρετή δραστηριότητα.
Αργότερα βέβαια η αγορά αυτή εξελίχθηκε, δημιουργώντας ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά όπλα μαζικής καταστροφής του πλανήτη (CDO‘s) – με πρώτο θύμα της τον εφευρέτη τους. Ειδικότερα, όταν ο Fink προώθησε τα MBS στην αγορά, οι απορυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού συστήματος από τον τότε πρόεδρο Reagan, προκάλεσαν τις πρώτες παράπλευρες ζημίες: αφού, μετά την αποδέσμευση των ρυθμιστικών δεσμών που κρατούσαν δεμένο το χρηματοπιστωτικό θηρίο, κερδοσκόπησαν σε μεγάλο βαθμό ορισμένες τράπεζες αποταμιεύσεων, με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσουν.
Στα επόμενα χρόνια πτώχευσαν 747 τέτοιες τράπεζες, από τις συνολικά 3.234 – ενώ με τις ζημίες τους επιβαρύνθηκαν και τότε οι φορολογούμενοι Πολίτες. Σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία των Η.Π.Α., η κρίση των αποταμιευτικών τραπεζών κόστισε στο δημόσιο, οπότε στους αμερικανούς Πολίτες, 341 δις $.
Η συγκεκριμένη κρίση δεν δημιούργησε τόσα προβλήματα στον Fink, όσο η μείωση των βασικών επιτοκίων που ακολούθησε για να αντιμετωπιστεί – με αποτέλεσμα να καταστραφεί το υπολογιστικό μοντέλο του τότε νεαρού επενδυτικού υπαλλήλου. Το κόστος για τον εργοδότη του (First Boston) ανήλθε στα 100 εκ. $ – οπότε έχασε τη δουλειά του, βιώνοντας μία εξαιρετικά τραυματική εμπειρία.
Στη συνέχεια βέβαια προσπάθησε με φανατισμό να καταλάβει καλύτερα τα ρίσκα της χρηματαγοράς, αλλάζοντας τη στρατηγική των επενδύσεων του – έτσι ώστε τα ρίσκα για τον ίδιο και τους πελάτες του να είναι όσο το δυνατόν πιο διαφανή.

Ο Αλαντίν

Έτσι καταλήξαμε στο διαχειριστή ρίσκου της Black Rock, ο οποίος ονομάζεται «Aladdin» – αποτελούμενος από μία ομάδα 6.000 υπολογιστών υψηλής απόδοσης, εγκατεστημένους στην Πολιτεία της Ουάσιγκτον. Πρόκειται, σύμφωνα με την εταιρεία, για ένα πραγματικό θαύμα - αφού γνωρίζει ποιές συνέπειες θα είχε ένας σεισμός στο Ιράν στα χρηματιστήρια, καθώς επίσης τις πιθανότητες να εξυπηρετήσει εμπρόθεσμα τον ενυπόθηκο τραπεζικό δανεισμό του, ένας Καναδός κατασκευαστής ακινήτων.
Ο «Aladdin» συλλαμβάνει τις φούσκες σε ολόκληρο τον πλανήτη, ενώ γνωρίζει ποιά τράπεζα θα απειληθεί με προβλήματα ρευστότητας, ποιές τράπεζες θα κινδυνεύουν με χρεοκοπία, ποιά σχέση θα έχει αυτό το συμβάν με την ισοτιμία της τουρκικής λίρας σε ινδικές ρουπίες, καθώς επίσης πως θα εξελιχθούν τα επιτόκια στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ουσιαστικά λοιπόν πρόκειται για την απόλυτη «μηχανή αξιολόγησης κινδύνων» – τη γνώση της οποίας χρειάζονται απαραιτήτως οι πάντες, σε ένα πολύπλοκο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο λειτουργεί όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία. Η γνώση αυτή του ρίσκου δεν θεωρούταν απαραίτητη πριν από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης – με εξαίρεση τον Fink, ο οποίος είχε χάσει 100 εκ. $ και τη δουλειά του στο παρελθόν, επειδή δεν είχε υπολογίσει σωστά το ρίσκο μείωσης των βασικών επιτοκίων.
Κατ’ επακόλουθο, η εταιρεία που διεύθυνε, η Black Rock, ήταν μία από τους ελάχιστους συμμετέχοντες στις χρηματαγορές η οποία, με τη βοήθεια του «Aladdin», γνώριζε όχι μόνο το ρίσκο των ομολόγων αλλά, επίσης, ποιά «πλάκα του ντόμινο» θα ακλουθούσε την πτώση της προηγούμενης – στα πλαίσια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Σε κάθε περίπτωση, η αμερικανική κυβέρνηση εμπιστεύθηκε τη διαχείριση ρίσκου από το «Aladdin», δίνοντας την εντολή στην Black Rock να διαχειρισθεί τα «τοξικά χρεόγραφα» πολλών τρις $, τα οποία το δημόσιο και η Fed είχαν αναλάβει, μετά τη ρευστοποίηση της Bears Stern – επίσης της ασφαλιστικής εταιρείας AIG, η οποία είχε εθνικοποιηθεί για να μην χρεοκόπει, λόγω των CDS.
Η εντολή αυτή των 130 δις $, ήταν το ξεκίνημα – αφού έκτοτε, σαν να ήταν η Black Rock μία εξωτερική υπηρεσία του αμερικανικού υπουργείου οικονομικών, της ανατέθηκε από αυτό η αξιολόγηση των ισολογισμών των δύο εθνικοποιημένων κτηματικών τραπεζικών τεράτων: της Fannie Mae και της Freddie Mac. Η Fed της ανέθεσε επίσης την αξιολόγηση και τη διαχείριση αξιόγραφων με ενυπόθηκες εγγυήσεις, τα οποία «αγόραζε» κατά τη διαδικασία εκτύπωσης νέων χρημάτων, συνολικής αξίας 1.250 δις $.
Ακολούθησαν «παραγγελίες» της βρετανικής καθώς επίσης της ελληνικής κυβέρνησης – αφού η τράπεζα θεωρούταν πλέον ως ο μονόφθαλμος μεταξύ των τυφλών. Ως ο μοναδικός διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων δηλαδή ο οποίος, στο χάος που επικρατούσε στις αγορές, είχε στη διάθεση του μία αξιόπιστη πυξίδα. Βέβαια, η δυνατότητα της να έχει εσωτερική πληροφόρηση από τα στοιχεία που ετίθεντο στη διάθεση της, εκ μέρους των διαφόρων κρατών και επιχειρήσεων, τροφοδοτώντας με αυτά τον «Aladdin», της εξασφάλιζε ασφαλείς προβλέψεις και εκτιμήσεις – γεγονός που δεν εκτιμήθηκε ποτέ, όσο θα έπρεπε.
.

Ο αναδυόμενος γίγαντας

Παρά το ότι η διαχείριση ρίσκου έχει γίνει ο μονοπωλιακός τομέας της Black Rock, δεν παύει να είναι ένας διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων – ο καλύτερος ίσως του είδους του. Στους πελάτες της ανήκουν μερικοί από τους πλουσιότερους ανθρώπους παγκοσμίως, καθώς επίσης πανίσχυρα συνταξιοδοτικά ταμεία, τεράστια «κρατικά κεφάλαια» και μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες.
Η επιχείρηση δεν επενδύει δικά της κεφάλαια, αλλά κερδοσκοπεί με τα χρήματα των πελατών της – ενώ λέγεται χαρακτηριστικά ότι, ενώ μέχρι το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης ήταν ένας μέτριος «παίχτης», απορρόφησε έκτοτε περισσότερα χρήματα από μία μαύρη τρύπα στο σύμπαν, η οποία «καταπίνει» ένα αστέρι που εκρήγνυται.
Το αργότερο δε μετά την ανάληψη της διαχείριση των συνολικών περιουσιακών στοιχείων της μέχρι τότε μεγαλύτερης διαχειρίστριας περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως, της Barclay’s, το 2009, η Black Rock εκσφενδονίσθηκε στην κορυφή του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όπως ανάφερα ήδη, διαχειρίζεται το απίστευτο ποσόν των 4,3 τρις $ – σχεδόν τόσα δηλαδή, όσα διαχειρίζονται όλα μαζί τα επενδυτικά κεφάλαια, καθώς επίσης τα hedge funds του πλανήτη. Επομένως, η ισχύς της είναι τεράστια – με αποτέλεσμα να μπορεί να καταστρέψει οποιοδήποτε κράτος του πλανήτη, σε χρόνο μηδέν.
Το νούμερο δύο στην παγκόσμια κατάταξη του κλάδου, η Capital Group, διαχειρίζεται μόλις το 25% αυτού του ποσού – ενώ η Black Rock δεν συμμετέχει μόνο σε όλους τους μεγάλους γερμανικούς ομίλους, αλλά, επίσης, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος των Apple, Exxon Mobil, Microsoft, General Electric, Chevron, Royal Dutch Shell και Nestlé (ο δεύτερος μεγαλύτερος της Google).
.

Οι ανταγωνιστές

Όταν «ανήλθε στην εξουσία», στο χρηματοπιστωτικό θρόνο δηλαδή η Black Rock, όλοι οι υπόλοιποι ανταγωνιστές της, επίσης οι κλασσικές επενδυτικές τράπεζες, έχασαν σημαντικό έδαφος – ενώ τα στελέχη της, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, δεν έχουν μεγάλη σχέση με τα οικονομικά. Έχουν σπουδάσει συνήθως θετικές επιστήμες, όπως μαθηματικά ή πληροφορική, έχοντας βαθιές γνώσεις στα πολύπλοκα ή περίπλοκα συστήματα, καθώς επίσης στους αλγορίθμους.
Επίσης σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές της, η Black Rock δεν ακολουθεί με τις συμμετοχές της κάποια επιχειρηματική στρατηγική – ενώ δεν ενδιαφέρεται να αγοράσει επιχειρήσεις όσο το δυνατόν πιο φτηνά ή να τις διαμελίσει, για να τις πουλήσει σε κομμάτια αργότερα, με ακριβότερη τιμή. Επενδύει ουσιαστικά τα χρήματα των πελατών της σε εκείνες τις επιχειρήσεις, η τιμή των οποίων είναι η καλύτερη δυνατή σε σχέση με το ρίσκο  – το οποίο υπολογίζεται από τον «Aladdin».
Ο υπολογιστής έχει προγραμματιστεί έτσι ώστε, να κερδίζει το δυνατόν περισσότερα χρήματα, με το ελάχιστο δυνατόν ρίσκο – χωρίς να λαμβάνει υπόψη του απολύτως τίποτα άλλο. Πρόκειται λοιπόν για μία μηχανή παραγωγής χρήματος, η οποία δουλεύει με αλγορίθμους, χωρίς κανένα απολύτως ανθρώπινο συναίσθημα – για ένα πυρηνικό όπλο, με ανυπολόγιστες δυνατότητες.
.

Το ιδιοκτησιακό καθεστώς   

Όταν μία επιχείρηση έχει μία τέτοια δύναμη, διαχειρίζεται τόσα πολλά χρήματα που τυχόν χρεοκοπία της θα μπορούσε να «τινάξει στον αέρα» ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα του πλανήτη, ενώ απορροφάει ότι πολύτιμο βρίσκει στο δρόμο της, σαν μία γαλαξιακή μαύρη τρύπα, είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζει κανείς ποιός την ελέγχει – σε ποιόν δηλαδή ανήκει.
Σύμφωνα τώρα με τη μελέτη του πανεπιστημίου της Ζυρίχης (ETH), το 75% των μετοχών της ανήκει στους τρείς αρχιερείς της δύναμης: στη Merrill Lynch (θυγατρική της Bank of America), στην βρετανική Barclay’s, καθώς επίσης στην PNC Financial Services. Ειδικότερα τα εξής:
.
(α)  Οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της Bank of America είναι:  η State Street, η Vanguard,  η ίδια η Black Rock, η J. P. Morgan, η Wellington, η Capital Research, η Bank of New York Mellon, η Capital World, η Northern Trust και η Franklin Resources – όλα τα χρηματοπιστωτικά τέρατα, τα οποία ευρίσκονται στο κέντρο του συστήματος.
(β) Οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της Barclay‘s είναι, εκτός από τους συνήθεις ύποπτους (Black Rock, Legal & General, Capital Group), το επενδυτικό κεφάλαιο του Κατάρ, καθώς επίσης η βασιλική οικογένεια του Abu Dhabi – οι οποίοι διέσωσαν την τράπεζα με φρέσκα χρήματα, κατά τη διάρκεια της κρίσης.
(γ) Οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της PNC Financial Services είναι οι συνήθεις – η Black Rock, η Wellington κοκ.
.
Ανάλογες ιδιοκτησιακές δομές υπάρχουν σήμερα σε κάθε μεγάλη τράπεζα – ενώ όλα τα χρηματοπιστωτικά τέρατα, τα οποία σύμφωνα με τη μελέτη του πανεπιστημίου ελέγχουν και διευθύνουν την παγκόσμια οικονομία, ανήκουν το ένα στο άλλο και ελέγχονται μεταξύ τους.
Έχουν λοιπόν κατασκευάσει με τα χρήματα των πελατών τους έναν εντελώς αυτόνομο πυρήνα, ο οποίος είναι πανίσχυρος και δεν μπορεί να ελεγχτεί από κανέναν – ένα παγκόσμιο «κράτος εν κράτει», με το οποίο δεν μπορεί καμία χώρα του κόσμου να αναμετρηθεί.
Αυτό το εξωκοινοβουλευτικό πανίσχυρο κέντρο, το οποίο δεν εκλέγεται από κανέναν, δεν ελέγχεται δημοκρατικά, ενώ δεν νομιμοποιείται από τίποτα, είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του πλανήτη - απέναντι στον οποίο ακόμη και η κυβέρνηση της υπερδύναμης, δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να επιβληθεί. Αντίθετα, είναι πειθήνιο υποχείριο του, όπως επίσης η γερμανική κυβέρνηση ή όλες οι υπόλοιπες.
Η Δημοκρατία λοιπόν, έτσι όπως υπάρχει στη μνήμη μας, έχει προ πολλού αντικατασταθεί από τη νέα τάξη πραγμάτων – από τους συνήθεις ύποπτους, με τους οποίους κάποτε αντιπαρατέθηκε η Γερμανία και έχασε πανηγυρικά, παραμένοντας έκτοτε σκλαβωμένη, παρά το ότι αιματοκύλισε τον πλανήτη.
Πηγή: analyst.gr

Διαβάστε περισσότερα

FT : Κίνα: Βλέπει μεγάλα κέρδη στις αγροτικές επενδύσεις

του Ding Xuedong*

«Για τον άνθρωπο, η τροφή είναι το πιο σημαντικό ζήτημα κάτω από τον ουρανό». Έτσι λέει η παλιά κινεζική παροιμία. Όμως εάν αληθεύει αυτό, τα σύννεφα μαζεύονται κάτω από αυτόν τον ουρανό. Καθώς αυξάνεται ο παγκόσμιος πληθυσμός –και ο άνθρωπος γίνεται πιο πλούσιος και αναλώνει περισσότερο κρέας – θα γίνεται όλο πιο δύσκολη η προσφορά άφθονης τροφής σε εφικτές τιμές.

Σε πολλές χώρες, η ασφάλεια τροφίμων αποτελεί ήδη επείγον ζήτημα, όπως έδειξε και η παγκόσμια κρίση τιμών τροφίμων 2007-08. Σύμφωνα με έρευνα του οργανισμού του ΟΗΕ, Food and Agriculture Organisation, η παγκόσμια παραγωγή σιτηρών θα πρέπει να αυξηθεί 70% για να καλύψει την άνοδο στην ζήτηση για τρόφιμα την οποία δημιουργεί η πληθυσμιακή ανάπτυξη, η αλλαγή στο διαιτολόγιο και η αστικοποίηση.
Ο πλανήτης δεν πάσχει από έλλειψη σε εύφορη γη κι έχει κάθε ευκαιρία να αντεπεξέλθει στον στόχο. Αλλά οι καλλιέργειες δεν θα φυτευτούν μόνες τους. Για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του κόσμου σε τρόφιμα, χρειάζονται μακροχρόνιες επενδύσεις –που στις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να αυξηθούν κατά 50% από τα τρέχοντα επίπεδα.
Επειδή οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο είναι πιεσμένες, οι ιδιώτες και οι θεσμικοί επενδυτές θα παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο. Επειδή όμως είναι δύσκολο να προσελκύσει ο κλάδος μικρούς και βραχυπρόθεσμους επενδυτές επειδή οι τιμές των αγροτικών εμπορευμάτων είναι ευμετάβλητες, επειδή όποιος αγοράσει ενεργητικά δεν είναι εύκολο να τα μεταπωλήσει και επειδή ο κλάδος είναι ρυθμιστικά πολύ επιβαρυμένος.
Μολονότι έχουν μπει κάποια ιδιωτικά κεφάλαια σε επιχειρήσεις σε κλάδους όπως η διαχείριση της αγροτικής αλυσίδας προσφοράς, η επεξεργασία και η διανομή, το ιδιωτικό χρήμα αποφεύγει τις επενδύσεις σε ενεργητικά που σχετίζονται πιο στενά με την αύξηση της προσφοράς τροφίμων. Η ξηρασία στα κεφάλαια επηρεάζει όλο τον κλάδο, από την υποδομή όπως την άδρευση, μέχρι την παραγωγή σιτηρών και ζωικής πρωτεΐνης και μέχρι τις υπηρεσίες υποστήριξης όπως οι μεταφορές, η αποθήκευση και η επεξεργασία. Πρόκειται για σοβαρή εσφαλμένη τοπθέτηση κεφαλαίων. Ολες αυτές οι περιοχές απαιτούν επενδύσεις για να παραχθεί επαρκής προσφορά.
Μάλιστα, όσο δύσκολος κι αν είναι ο κλάδος, μπορεί να προσφέρει εξαιρετικές αποδόσεις στον μακροχρόνιο και υπομονετικό επενδυτή. Στα τελευταία 40 χρόνια, οι αγροτικές επενδύσεις στις ΗΠΑ και άλλες προηγμένες αγορές, έχουν καλύτερη απόδοση από τις επενδύσεις σε μετοχές και ομόλογα. Κι αυτό έχει αφυπνίσει το ενδιαφέρον ορισμένων από τους ισχυρότερους επενδυτές στον κόσμο. Τα συνταξιοδοτικά ταμεία σε Βόρειο Αμερική, Σκανδιναβική χερσόνησο και Αυστραλία «καλλιεργούν» ήδη χαρτοφυλάκια για αγροτικες επενδύσεις. Κάποια έχουν αναπτύξει τα δικά τους «εργαλεία» ενώ άλλα έχουν συστήσει συνεργασίας με άλλα funds. Και πολλά απολαμβάνουν γενναιόδωρες αποδόσεις.
Η China Investment Corporation είναι μακροχρόνιος χρηματοπιστωτικός επενδυτής με μεγάλη διασπορά χαρτοφυλακίου. Πιστεύουμε ότι ο αγροτικός κλάδος προσφέρει σταθερότητα, μια μορφή προφύλαξης από τον πληθωρισμό και μια μέθοδο διασποράς του κινδύνου. Επιθυμούμε να επενδύσουμε περισσότερο σε όλη την αλυσίδα –σε συνεργασία με κυβερνήσεις, πολυμερείς οργανισμούς και ομοϊδεάτες θεσμικούς επενδυτές – σε περιοχές που θα βοηθήσουν να απελευθερωθούν οι δυνατότητες του κλάδου, να αυξηθεί η προσφορά τροφίμων και να δημιουργηθούν ελκυστικές αποδόσεις.
Αν και επικεντρωνόμαστε στα υπάρχοντα ενεργητικά, θέλουμε επίσης έντονα να συνεργαστούμε με τους σωστούς εταίρους για επενδύσεις σε αγροτικά έργα.
Η ασφάλεια τροφίμων είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα που κανένας δεν μπορεί να αψηφήσει. Μολονότι η CIC επενδύει για να έχει σταθερές οικονομικές αποδόσεις μακροπρόθεσμα, προσπαθούμε επίσης να ενισχύσουμε την ασφάλεια στους κλάδους όπου επενδύουμε και να συμβάλλουμε στην εγχώρια δημιουργία θέσεων εργασίας και οικονομική ανάπτυξη.
Οι χώρες του πλανήτη πρέπει να προσπαθήσουν περισσότερο για να διασφαλίσουν ότι οι αυξανόμενοι πληθυσμοί τους έχουν αρκετή τροφή. Ωστόσο, κάθε ανικανοποίητη ανάγκη αποτελεί επενδυτική ευκαιρία. Και οι επενδυτές θα πλουτίσουν αν καταφέρουν να βοηθήσουν τον κόσμο να αντεπεξέλθει στην πλέον βασική του ανάγκη.

ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.

*πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της China Investment Corporation

Πηγή: euro2day.gr

Διαβάστε περισσότερα

Όλα για το κέρδος των πολυεθνικών

Εκστρατεία ενημέρωσης πολιτών και φορέων για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP), μια συμφωνία που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτω από άκρα μυστικότητα, ανέλαβε το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς.

Στόχος είναι να αναδειχθεί το μείζον θέμα που παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας στη χώρα μας, αν και αφορά το μέλλον των χωρών της Ευρώπης σε όλα τα επίπεδα. Ένα θέμα που έχει προκαλέσει πλείστες αντιδράσεις και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού, με χιλιάδες πολίτες και οργανώσεις να κινητοποιούνται προκειμένου να αποτελέσουν την άλλη πηγή ενημέρωσης για ένα ζήτημα που χτυπάει την καρδιά της δημοκρατίας και τοποθετεί στην κορυφή της πυραμίδας της διακυβέρνησης τις πολυεθνικές.

Όπως επισήμανε η Γερμανίδα δημοσιογράφος Ούρλικε Χέρμαν στο ειδικό σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ και του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, η TTIP δεν αφορά την ανάπτυξη, δεν αφορά τη ρύθμιση των εμπορικών σχέσεων μέσα από την κατάργηση δασμών, αλλά την αποθέωση των επενδυτών μέσα από την κατάργηση κανόνων και νόμων που διέπουν όλους τους τομείς, από την ασφάλεια τροφίμων και το περιβάλλον έως τα φάρμακα, τα προσωπικά δεδομένα, την προστασία των επενδυτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι επιχειρείται η υιοθέτηση παγκόσμιων προτύπων, με αποτέλεσμα οποιαδήποτε νέα νομοθεσία, πριν φθάσει στο Κοινοβούλιο μιας χώρας, να πρέπει πρώτα να εξετάζεται εάν είναι σύμφωνη με τις επιταγές της TTIP.

Ειδικά για τη χώρα μας, όπως επισήμανε η Ούρλικε Χέρμαν, οι ρήτρες προστασίας των επενδυτών θα αποτελούν το πιο σοβαρό πρόβλημα, αφού επί της ουσίας τα προνόμια των πολυεθνικών θα αποκτήσουν την ισχύ νόμου και οι πολυεθνικές θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να σύρουν κράτη στη διεθνή διαιτησία για διαφυγόντα κέρδη στην περίπτωση που τα κράτη ψηφίζουν νόμους για την προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος ή του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Για αργό αλλά σταθερό πραξικόπημα που δίνει το δικαίωμα σε μια πολυεθνική να αλλάξει την πορεία των συναλλαγών έκανε λόγο η Ντέμπι Μπάρκερ, διευθύντρια διεθνούς προγράμματος στο Center for Food Safety της Ουάσιγκτον, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα την πρωτοφανή μυστικότητα που διέπει τις διαπραγματεύσεις. Όπως χαρακτηριστικά είπε, σε κάθε συμφωνία τέτοιου είδους μετά την ολοκλήρωση κάθε κύκλου δίνονται στη δημοσιότητα κάποια στοιχεία. Η TTIP είναι η μοναδική συμφωνία που, αν και έχει ολοκληρωθεί ο 5ος κύκλος διαβουλεύσεων, δεν έχει δοθεί τίποτε στη δημοσιότητα. Πρωτοφανές είναι επίσης το γεγονός ότι, αν και περίπου 500-600 σύμβουλοι επιχειρήσεων έχουν πρόσβαση στα κείμενα, δεν έχουν πρόσβαση τα μέλη του Κογκρέσου όπως επίσης οι ευρωβουλευτές ή οι βουλευτές των εθνικών Κοινοβουλίων των κρατών – μελών.

Το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, στην προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πολιτών και φορέων κυκλοφόρησε και στην ελληνική γλώσσα την ειδική έκδοση του Τζον Χίλαρι, εκτελεστικού διευθυντή της οργάνωσης War on Want, για το τι είναι η συμφωνία ΤΤΙΡ, ποιους τομείς αφορά, ποιους κινδύνους κρύβει αλλά και το κύμα αντίστασης που μεγαλώνει και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. Το «Π» παρουσιάζει από την ειδική έκδοση τις επισημάνσεις για την απορρύθμιση στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων, την απορρύθμιση στον τομέα του περιβάλλοντος και την απειλή για τη δημοκρατία που συνεπάγεται η ειδική ρύθμιση για τις διαφορές επενδυτών – κρατών.

Ασφάλεια τροφίμων

Η κατάργηση των ευρωπαϊκών κανονισμών για την ασφάλεια των τροφίμων αποτελεί προτεραιότητα των επιχειρηματικών λόμπι στις διαπραγματεύσεις για το ΤΤΙΡ. Από τη λίστα τους δεν λείπουν και οι περιορισμοί που αφορούν τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), τα φυτοφάρμακα, το βοδινό κρέας με ορμόνες και τις αυξητικές ουσίες. Οι Αμερικανοί παραγωγοί τροφίμων δεν υποχρεούνται να τηρούν τα ίδια πρότυπα για το περιβάλλον και για τη μεταχείριση των ζώων με τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, και προσπαθούν εδώ και καιρό να καταργήσουν τους ελέγχους της Ε.Ε. που περιορίζουν την πώληση των προϊόντων τους στις ευρωπαϊκές αγορές.

Από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δήλωσε ρητά ότι θα χρησιμοποιήσει τις διαπραγματεύσεις του ΤΤΙΡ για να βάλει στο στόχαστρο τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που θέτουν φραγμούς στις αμερικανικές εξαγωγές τροφίμων και ειδικά τους κανονισμούς για την ασφάλεια των τροφίμων, τους οποίους υπερασπίστηκαν επί δεκαετίες οι Ευρωπαίοι πολίτες με τους αγώνες τους.

Στο επίκεντρο αυτής της διαμάχης βρίσκεται η χρήση της «αρχής της προφύλαξης» εκ μέρους της Ε.Ε. για τον καθορισμό των προτύπων στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων. Δυνάμει αυτής της αρχής, είναι δυνατόν να αποσυρθεί ένα προϊόν από την αγορά αν υπάρχει πιθανότητα να αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, ακόμη και χωρίς επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να επιτρέπουν την πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου.

Το κρίσιμο στοιχείο ωστόσο στην αρχή της προφύλαξης είναι ότι μεταφέρει το βάρος της απόδειξης στην εταιρεία που θέλει να κυκλοφορήσει στην αγορά ένα εν δυνάμει επικίνδυνο προϊόν. Αντί, δηλαδή, οι κρατικές αρχές να αποδείξουν ότι το προϊόν είναι επικίνδυνο, υποχρεώνεται η εταιρεία να αποδείξει ότι είναι ασφαλές.

Η αμερικανική κυβέρνηση δεν εφαρμόζει την αρχή της προφύλαξης και τα επιχειρηματικά συμφέροντα έχουν κατορθώσει να επιβάλουν στις ΗΠΑ πρότυπα ασφάλειας τροφίμων πολύ κατώτερα από εκείνα της Ευρώπης. Καθώς όμως η ατζέντα «ρυθμιστικής σύγκλισης» του ΤΤΙΡ έχει στόχο να φέρει τα πρότυπα της Ε.Ε. κοντά σ’ εκείνα των ΗΠΑ, ας δούμε μερικά παραδείγματα ενδεικτικά του κινδύνου:

ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ: Περίπου το 70% όλων των μεταποιημένων τροφίμων που πωλούνται στα αμερικανικά σουπερμάρκετ περιέχουν πλέον γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Αντιθέτως, λόγω της σθεναρής αντίστασης εκ μέρους των πολιτών, τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα απουσιάζουν σχεδόν ολοκληρωτικά από τα ευρωπαϊκά σουπερμάρκετ, ενώ τα τρόφιμα που περιέχουν κάποιο γενετικά τροποποιημένο συστατικό πρέπει να φέρουν σαφές διακριτικό σήμα. Οι αμερικανικές εταιρείες βιοτεχνολογίας χρησιμοποιούν το ΤΤΙΡ για να επιτεθούν στους κανονισμούς της Ε.Ε. και η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθεί να εξουδετερώσει την πολιτική υποχρεωτικής σήμανσης της Ε.Ε. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία βιοτεχνολογίας συνεργάζεται στενά με την αμερικανική για την περαιτέρω εξάπλωση των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στην Ευρώπη μέσω του ΤΤΙΡ.

ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ: Για τους παραγωγούς τροφίμων των ΗΠΑ, το ευρωπαϊκό σύστημα ελέγχου για τη χρήση των φυτοφαρμάκων είναι ένα από τα βασικά πρότυπα προς υποβάθμιση στο πλαίσιο του ΤΤΙΡ. Με τους κανονισμούς του 2009, η αρχή της προφύλαξης τέθηκε στον πυρήνα του ευρωπαϊκού συστήματος για τον έλεγχο των φυτοφαρμάκων προκειμένου να προστατευτεί η ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Ωστόσο, οι κορυφαίοι διαπραγματευτές αποκάλυψαν ότι έχουν ήδη βάλει τους συγκεκριμένους κανονισμούς στην ατζέντα του ΤΤΙΡ: σκοπός τους είναι να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερη απορρύθμιση απ’ ό,τι με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και να περιορίσουν τους υφιστάμενους ευρωπαϊκούς κανονισμούς στην ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις.

Νέες αλλαγές στις δικλίδες ασφαλείας της Ε.Ε. για ενδοκρινικούς διαταράκτες (χημικά που αποδεδειγμένα διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα του ανθρώπου) θέτουν ανώτατα επιτρεπτά επίπεδα μόλυνσης που μπλοκάρουν το 40% όλων των εξαγωγών τροφίμων των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Τα αμερικανικά βιομηχανικά λόμπι επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν το ΤΤΙΡ για να καταργήσουν αυτές τις δικλίδες ασφαλείας.

ΟΡΜΟΝΕΣ, ΚΟΤΟΠΟΥΛΑ ΜΕ ΧΛΩΡΙΟ: Πάνω από το 90% του βοδινού κρέατος στις ΗΠΑ παράγεται με τη χρήση βόειων αυξητικών ορμονών, οι οποίες έχουν συνδεθεί με διάφορα είδη καρκίνων στον άνθρωπο. Οι περιορισμοί της Ε.Ε. στην εισαγωγή τέτοιου κρέατος υπάρχουν από το 1988. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει ήδη αμφισβητήσει αυτούς τους περιορισμούς στον ΠΟΕ και τα επιχειρηματικά λόμπι ζητούν την άρση τους μέσω του ΤΤΙΡ χαρακτηρίζοντάς τους «περιττούς» φραγμούς για τις εμπορικές συναλλαγές.

Στις ΗΠΑ οι παραγωγοί κοτόπουλου και γαλοπούλας επεξεργάζονται τακτικά με χλώριο τα σφάγια των πουλερικών προτού τα πουλήσουν στους καταναλωτές - μια πρακτική απαγορευμένη από το 1997 στην Ε.Ε. Και πάλι, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εναντιώθηκε σε αυτήν την απαγόρευση μέσω του ΠΟΕ, και οι αμερικανικές εταιρείες ζητούν τώρα την άρση της μέσω του ΤΤΙΡ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε στο παρελθόν να άρει την απαγόρευση, αλλά σταμάτησε όταν βρέθηκε αντιμέτωπη με την αντίσταση που προέβαλαν κτηνίατροι και ευρωβουλευτές.

Περιβάλλον

Το απορρυθμιστικό πρόγραμμα του ΤΤΙΡ απειλεί αρκετούς σημαντικούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Οι απαιτήσεις αειφορίας της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπήκαν στο στόχαστρο των Αμερικανών παραγωγών αγροκαυσίμων, οι οποίοι επιθυμούν διακαώς να «εναρμονίσουν» τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς με τα χαμηλότερα πρότυπα των ΗΠΑ. Η αμερικανική κυβέρνηση χρησιμοποιεί επίσης το ΤΤΙΡ για να αποδυναμώσει την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Ποιότητα των Καυσίμων: σκοπός της είναι να διευκολύνει τα αμερικανικά διυλιστήρια να εξάγουν στην Ευρώπη καναδικό πετρέλαιο που εξορύσσεται από κοιτάσματα ασφαλτούχας άμμου, με ολέθριες συνέπειες για το περιβάλλον. Επιπλέον, η εφαρμογή του ΤΤΙΡ θα ανοίξει την πόρτα στις μαζικές εξαγωγές σχιστολιθικού φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη, οδηγώντας στην επέκταση της υδραυλικής ρωγμάτωσης (γνωστής ως «fracking») στις ΗΠΑ και δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στις αμερικανικές εταιρείες να κινηθούν ενάντια σε ευρωπαϊκές χώρες που έχουν απαγορεύσει αυτήν την τεχνική - ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που η αμερικανική εταιρεία ενέργειας Lone Pine Resources χρησιμοποιεί τώρα τους κανόνες της NAFTA για να προσφύγει κατά της κυβέρνησης του Καναδά με αφορμή την απόφαση του Κεμπέκ να απαγορεύσει προσωρινά τις εργασίες υδραυλικής ρωγμάτωσης.

Υπόκλιση στον επενδυτή

Η μεγαλύτερη ίσως απειλή του ΤΤΙΡ είναι ότι επιδιώκει να δώσει στις υπερεθνικές επιχειρήσεις την εξουσία να προσφεύγουν κατά συγκεκριμένων χωρών για ζημιές τις οποίες υπέστησαν κατόπιν αποφάσεων δημόσιας πολιτικής. Η πρόβλεψη για ένα σύστημα Επίλυσης Διαφορών Επενδυτή – Κράτους (Investor – State Dispute Settlement, ISDS) έχει πρωτοφανείς επιπτώσεις διότι αποδίδει στο υπερεθνικό κεφάλαιο νομική υπόσταση ισοδύναμη με εκείνη του έθνους – κράτους. Έτσι, στο πλαίσιο του ΤΤΙΡ, οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αποκτούν τη δυνατότητα να αμφισβητούν τις δημοκρατικές αποφάσεις κυρίαρχων κρατών και να διεκδικούν αποζημίωση όταν αυτές οι αποφάσεις επηρεάζουν αρνητικά τα κέρδη τους.

Οι ΗΠΑ επέμειναν να συμπεριληφθεί το ISDS σε όλες σχεδόν τις διμερείς συνθήκες επενδύσεων που έχουν υπογράψει μέχρι στιγμής, και μόνο η Αυστραλία κατόρθωσε να εξασφαλίσει την εξαίρεσή της από τον κανόνα. Με το σύστημα ISDS, οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να καταθέτουν αγωγές για αποζημιώσεις κατά της χώρας υποδοχής, ακόμα και αν δεν έχουν συνάψει σύμβαση με την κυβέρνησή της.

Επιπλέον, επιτρέπεται στους επενδυτές να παρακάμπτουν τα τοπικά δικαστήρια και να καταθέτουν τις αγωγές τους απευθείας σε διεθνή διαιτητικά δικαστήρια, παραβιάζοντας τη συνήθη απαίτηση εξάντλησης των τοπικών ένδικων μέσων πριν από την προσφυγή σε διεθνή όργανα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εγχώριες εταιρείες «μεταμφιέστηκαν» σε ξένους επενδυτές προκειμένου να επωφεληθούν των προνομίων του ISDS και να κινήσουν διαδικασία διαιτησίας ενάντια στη δική τους κυβέρνηση.

Τα διαιτητικά δικαστήρια αυτά καθαυτά λίγο διαφέρουν από δικαστήρια – παρωδία. Οι δικαστές δεν είναι μόνιμοι δημόσιοι λειτουργοί, όπως στα εθνικά δικαστικά συστήματα, αλλά μια μικρή κλίκα δικηγόρων εταιρικού δικαίου, οι οποίοι διορίζονται κατά περίπτωση και έχουν ίδιο συμφέρον να αποφανθούν υπέρ των επιχειρήσεων.

neakriti.gr

Διαβάστε περισσότερα

Η απάτη της Αυστρίας, η Πορτογαλία και η Ουγγαρία

Analyst Team
Η Αυστρία, η χώρα που επέκρινε συνεχώς την Ελλάδα στο ξεκίνημα της κρίσης, κατηγορείται από τη Γερμανία για απάτη – με τον ισχυρισμό ότι, δεν σέβεται τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει, απέναντι στους ομολογιούχους της χρεοκοπημένης τράπεζας της «Hypo Alpe Adria».
Ειδικότερα, παρά το ότι το ομοσπονδιακό κρατίδιο Kärnten έχει εγγυηθεί για τα ομόλογα της τράπεζας, ύψους 890 εκ. €, ενώ φυσικά μπορεί να τα πληρώσει, απέσυρε αναδρομικά την εγγύηση του και αρνείται να το κάνει - επειδή δεν θέλει να επιβαρύνει τους φορολογουμένους Πολίτες του.
Εάν κάτι τέτοιο συνέβαινε στην Ελλάδα, όπου η κυβέρνηση έχει επίσης εγγυηθεί για τις τράπεζες της χώρας, θα θεωρούταν εξαιρετικά σκανδαλώδες – ενώ πρώτη από όλες θα μας κατηγορούσε η Αυστρία για απάτη. Στη δική της περίπτωση όμως επέλεξε τη χρεοκοπία της τράπεζας, υποσχόμενη ότι θα πληρωθούν ορισμένες από τις απαιτήσεις των δανειστών, εάν μείνει κάποιο ποσόν μετά τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας – κάτι που είναι ελάχιστα πιθανόν.
Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως το 80% περίπου των ομολογιούχων της τράπεζας είναι Γερμανοί – κυρίως ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία, τα οποία θεωρούσαν ασφαλή την τοποθέτηση τους στα ομόλογα, αφού ήταν εγγυημένα από το κράτος. Η αναδρομική απόσυρση της εγγύησης φαινόταν προφανώς απίθανη για ένα ευνομούμενο κράτος, το οποίο δεν θα ήθελε να χαρακτηρισθεί ως κοινός απατεώνας – οπότε ήταν φυσικό να επενδύσουν οι Γερμανοί.
Περαιτέρω, ο υπουργός οικονομικών της Αυστρίας αντέδρασε ψυχρά, λέγοντας πως οι επενδυτές θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι, ένα ομοσπονδιακό κρατίδιο με προϋπολογισμό της τάξης των 2 δις € δεν θα μπορούσε να εγγυηθεί τις υποχρεώσεις μίας τράπεζας, οι οποίες ξεπερνούν τα 25 δις € - ενώ, όπως φαίνεται, η κρίση της Ουκρανίας, επίσης αυτή των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, στις οποίες είναι εκτεθειμένες οι αυστριακές τράπεζες, θα τους δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα.
Ειδικά επειδή στην Αυστρία εντείνεται η οικονομική κρίση, παράλληλα με την πολιτική – αφού τα εκλογικά ποσοστά της ακροδεξιάς αυξάνονται συνεχώς, με απροσδιόριστα αποτελέσματα για το μέλλον της χώρας.
.

Η Πορτογαλία

Στην Πορτογαλία τώρα, στην οποία εφαρμόζεται μία πολιτική ανάλογη με αυτήν της Ελλάδας, οι αποδόσεις των ομολόγων του δημοσίου (επιτόκια δανεισμού του κράτους) έφτασαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα – αδιανόητα για πριν από μερικούς μήνες. Το γεγονός αυτό θα μπορούσε φυσικά να δικαιώσει αυτούς που είναι υπέρ της πολιτικής λιτότητας – της μείωσης δηλαδή των δαπανών και της αύξησης των φόρων. Εν τούτοις, εάν κοιτάξει κανείς το γράφημα που ακολουθεί, θα καταλήξει σε διαφορετικά συμπεράσματα.
.

Πορτογαλία – η εξέλιξη του συνολικού χρέους της χώρας
.
Ειδικότερα, με γνώμονα το ότι, σημαντικό για ένα κράτος δεν είναι το ύψος των επιτοκίων σε μία συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, αλλά η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του, διαπιστώνουμε στο παράδειγμα της Πορτογαλίας πως το επίπεδο του χρέους της, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, αυξάνεται σταθερά από το 2009.
Όσον αφορά βέβαια τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μπλε τομέας στη μπάρα – κόκκινο οι ιδιώτες, πράσινο οι μεγάλες επιχειρήσεις και μωβ ο δημόσιος τομέας εκτός χρηματοπιστωτικού κλάδου), οι οποίες αποτελούν τα θεμέλια μίας οικονομίας, το χρέος τους ως προς το ΑΕΠ παραμένει σταθερό.
Γνωρίζοντας όμως ότι το ΑΕΠ συρρικνώνεται (γράφημα), το χρέος τους σε απόλυτα μεγέθη έχει αυξηθεί – γεγονός που σημαίνει ότι, η βασική μηχανή παραγωγής πλούτου και εσόδων για τη χώρα, η οποία χρηματοδοτεί σε μεγάλο βαθμό το δημόσιο, ενώ δημιουργεί τις περισσότερες θέσεις εργασίας, νοσεί σοβαρά.
.

Πορτογαλία – η εξέλιξη του ΑΕΠ της χώρας (σε δις δολάρια Αμερικής)
.
Αυτοί που μείωσαν σημαντικά το χρέος τους είναι οι ιδιώτες, τα νοικοκυριά – από 106% του ΑΕΠ το 2009 στα 95% σήμερα. Η αιτία ήταν φυσικά η μείωση της κατανάλωσης εκ μέρους τους, η οποία θα ωθήσει την οικονομία ξανά σε ύφεση – ενώ η μετανάστευση στη χώρα έχει αυξηθεί ραγδαία.

Αντίθετα, το χρέος του μη χρηματοπιστωτικού δημόσιου τομέα (μωβ μπάρα) αυξήθηκε από 108% το 2009 στο 166% σήμερα – κάτι μάλλον συγκλονιστικό και εξαιρετικά επικίνδυνο για την Πορτογαλία, το οποίο τεκμηριώνει παράλληλα την αποτυχία της πολιτικής λιτότητας (μέσω της οποίας εξυπηρετούνται βραχυπρόθεσμα οι δανειστές μίας χώρας, αλλά καταστρέφεται η οικονομία της μακροπρόθεσμα).
Αυτό αποδεικνύεται και από τις εξαγωγές της Πορτογαλίας (γράφημα), οι οποίες φαίνεται να μειώνονται ξανά, μετά την αύξηση τους από το 2009 – όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα, όπου όμως οι εξαγωγές μας είναι κατά πολύ χαμηλότερες από αυτές της Πορτογαλίας, γεγονός που θα έπρεπε να μας προξενεί ντροπή.
.

Πορτογαλία – εξαγωγές κατά μήνα (σε εκ. Ευρώ)
.
Ολοκληρώνοντας τονίζουμε ξανά ότι, η πολιτική λιτότητας μπορεί να δημιουργεί πρωτογενή πλεονάσματα για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα αλλά, στη συνέχεια, εκτινάσσει τα ελλείμματα και τα χρέη στα ύψη – κάτι που θα διαπιστώσουμε σύντομα και στην Ελλάδα, η οποία βαδίζει ολοταχώς προς μία νέα χρεοκοπία, η οποία δεν θα ήταν απίθανο να συνοδευτεί αυτή τη φορά με την έξοδο της από το ευρώ.
.

Η Ουγγαρία και η Μ. Βρετανία

Η ΕΕ, κάτω από τις εντολές της Γερμανίας, ακολουθεί πιστά μία «ορθόδοξη» οικονομική πολιτική – η οποία βασίζεται στους πειθαρχημένους προϋπολογισμούς, στην καταπολέμηση του πληθωρισμού από τις κεντρικές τράπεζες, καθώς επίσης στην ελαχιστοποίηση της παρέμβασης του κράτους στην Οικονομία.
Οι υπέρμαχοι όμως αυτής της πολιτικής είναι αντιμέτωποι με ένα αναμφισβήτητο, αλλά άβολο γεγονός: με το ότι δύο κράτη, τα οποία δεν ακολουθούν τη συγκεκριμένη πολιτική, ανήκουν στα πλέον επιτυχημένα, όσον αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης.
Ειδικότερα, και οι δύο αυτές χώρες παρουσίασαν τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη, τα τελευταία τρία τρίμηνα – ενώ μείωσαν την ανεργία, παρά το ότι όλα τα υπόλοιπα κράτη χαρακτηρίζονται από μία αδύναμη οικονομία. Προφανώς η είδηση αυτή δεν είναι η καλύτερη για τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, η οποία θέλει να αυξήσει την πολιτική της ισχύ, με τη μεταβίβαση ακόμη περισσότερων αρμοδιοτήτων από τα επί μέρους κράτη προς αυτήν.
Πρόκειται για την Ουγγαρία και τη Μ. Βρετανία, οι οποίες δεν ανήκουν στην Ευρωζώνη – ενώ τα ακροδεξιά κόμματα τους, τα οποία έχουν αυξήσει σημαντικά την εκλογική τους επιρροή, θέλουν να αποδεσμευθούν ακόμη και από την ΕΕ.
Ειδικά όσον αφορά την Ουγγαρία, η κυβέρνηση της έχει επικριθεί πολλές φορές από την ΕΚΤ και την Κομισιόν, επειδή έχει υιοθετήσει νόμους που περιορίζουν την ισχύ της κεντρικής της τράπεζας – όπου η ανεξαρτησία της νομισματικής πολιτικής θεωρείται ιερή από την ΕΕ και τη νομοθεσία της.
Η Ουγγαρία έχει ακολουθήσει αντίθετη πορεία, η οποία όμως φαίνεται να επιβραβεύεται από τις αγορές – αυξάνοντας τις δημόσιες δαπάνες με την ανακοίνωση ενός προγράμματος κατασκευής υποδομών, το οποίο δημιουργεί χιλιάδες θέσεις εργασίας (πήρε προφανώς μαθήματα από το Χίτλερ – ανάλυση).
Την ίδια στιγμή, το εμπορικό της ισοζύγιο είναι θετικό, ενώ η τάση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της έχει αντιστραφεί (γράφημα) – γεγονότα που σημαίνουν ότι, η χώρα βαδίζει στο σωστό δόμο.
.

Ουγγαρία – ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προς ΑΕΠ
.
Μαζί με τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, η Ουγγαρία δημιούργησε 230.000 νέες θέσεις εργασίας – μειώνοντας την ανεργία κατά 3%, στο περίπου 8% σήμερα. Εν τούτοις, η Κομισιόν σύστησε στη χώρα τον περιορισμό των δημοσίων έργων, θεωρώντας πως δεν είναι τόσο σημαντική η απασχόληση, όσο η οικονομία πόρων - χωρίς φυσικά να ακολουθεί τη σύσταση της η Ουγγαρία, η οποία επέλεξε το δικό της δρόμο (άρθρο).
Από την άλλη πλευρά, η κεντρική τράπεζα της Μ. Βρετανίας, μίας χώρας με υπερβολικό συνολικό χρέος, καθώς επίσης με τεράστια τραπεζικά προβλήματα (άρθρο), προσπαθεί να καταπολεμήσει την κρίση επίσης με μία «χαλαρή» νομισματική πολιτική – αρνούμενη να ακολουθήσει τις υποδείξεις της ΕΕ, όσον αφορά την άμεση μείωση των ελλειμμάτων του κρατικού προϋπολογισμού (αν και από -11% το 2009 έχουν περιορισθεί ήδη στο -5%).
Μέχρι στιγμής τουλάχιστον, η πολιτική αυτή έχει δημιουργήσει ανάπτυξη στη χώρα, ενώ έχει μειώσει την ανεργία, με τον εξαιρετικά άρρωστο τραπεζικό κλάδο να παραμένει ελεγχόμενος – ενώ, εάν είχε εφαρμοσθεί η ορθόδοξη γερμανική πολιτική λιτότητας, η χώρα θα είχε μάλλον χρεοκοπήσει.
Πηγή: analyst.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΧΟΥΑΝ ΚΑΡΛΟΣ: ΤΟΝ ΠΛΗΡΩΣΑΜΕ ΚΙ ΑΥΤΟΝ…

Του Ν. ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ*

Ο παραιτηθείς βασιλιάς της Ισπανίας, ο Χουάν Κάρλος, από σήμερα θα αποκαλείται και επισήμως «τέως». Από εμάς πάντως, τους Έλληνες, δεν πρέπει να έχει παράπονο. Εμείς κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να την περάσει μπέικα (συγγνώμη: βασιλικά, εννοούσαμε…) τα τελευταία 50 χρόνια. Μέχρι που τον… προικίσαμε, κιόλας.

Για την ακρίβεια προικίσαμε τη σύζυγό του, τη Σοφία. Τη «δικιά» μας τη Σοφία, τη θυγατέρα της Φρειδερίκης. Έτσι γινόταν (παλιά…) στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα της «βίας και της νοθείας», του παρακράτους και της καρφίτσας, στην Ελλάδα που έστελνε τα παιδιά της μετανάστες, ο πένητας λαός τάιζε άνακτες…

Κάπως έτσι συνέβη και το 1962. Ήταν για την ακρίβεια 15 Μάρτη 1962, όταν η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ψήφισε στη Βουλή τον περιβόητο νόμο «περί συστάσεως προικός» για την πριγκίπισσα Σοφία. Η προίκα για τον γάμο της Σοφίας με τον Χουάν οριζόταν στα 300.000 δολάρια, ήτοι 9.000.000 δραχμές εκείνης της εποχής.

Φυσικά ο ελληνικός λαός δεν πλήρωσε μόνο την προίκα. Πλήρωσε και τα γλέντια. Πλήρωσε και το… καταπέτασμα. Όπως έχει υπολογίσει η δημοσιογράφος Σοφία Μαλτέζου στο βιβλίο της «Η εγγονή του Κάιζερ» (εκδόσεις «Ερμείας») οι δύο γάμοι, τόσο της βασιλοπούλας Σοφίας με τον Χουάν όσο και δυο χρόνια αργότερα του Κωνσταντίνου με την Άννα Μαρία της Δανίας, στοίχισαν στους Έλληνες φορολογουμένους περί τα 150.000.000 δραχμές (σσ: για να καταλάβει κανείς το μέγεθος του ποσού, αρκεί να σημειώσουμε ότι το 1964 το λαϊκό λαχείο μοίραζε σε όλες τις κατηγορίες το μυθικό ποσό των 16.000.000)…

Ο γάμος του Χουάν, λοιπόν, μας στοίχισε λίγο παραπάνω, αλλά το χαρήκαμε. Τέτοια λαμπρότητα είχε να ζήσει το «πόπολο» από τους γάμους του Καραγκιόζη. Τι οι 30 και πλέον εν ενεργεία βασιλιάδες και πρίγκιπες που είχαν συρρεύσει στην Ελλάδα για το μυστήριο. Τι οι περίπου 3.000 (!) αυλικοί που είχαν κουβαληθεί από την Ισπανία. Τι οι 100 και πλέον έκπτωτοι γαλαζοαίματοι. Τι η χρυσή άμαξα με τα 6 χρυσοντυμένα άλογα που μετέφεραν τη νυφούλα. Τι τα 80.000 τριαντάφυλλα και γαρίφαλα που στόλισαν τις εκκλησίες, από τα μανουάλια μέχρι τα καμπαναριά. Όλα αυτά τα πληρώσαμε εμείς…

Η υπόθεση της προίκας της Σοφίας, πέραν του γελοίου του πράγματος (για την ακρίβεια: λόγω και του γελοίου του πράγματος) υπήρξε ενδεικτική της συμπεριφοράς προς το λαό εκ μέρους του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος (τότε…).

Τι κι αν η προδικτατορική ΕΔΑ φώναζε ότι «η προικοδότησις θα ημπορούσε να εκληφθή ως πρόκλησις προς τους πενόμενους και τους ανέργους Ελληνες, που για να ζήσουν αναγκάζονται να πάρουν το δρόμο της ξενιτιάς...» (Αυγή 8/2/1962).

Η κυβέρνηση, δια του υπουργού Οικονομικών (σσ: τότε δεν ήταν ο… Στουρνάρας), είχε άλλη άποψη. Δήλωνε ο Θεοτόκης: Η κυβέρνηση θεωρεί την προίκα προς τη Σοφία ως «ηθικήν και έμπρακτον συμμετοχήν του ελληνικού λαού εις το ευτυχές γεγονός» και πως η προικοδότηση ήτανχαρακτηριστική «της εθνικής ευαισθησίας από την οποίαν εις τοιαύτας περιστάσεις πάντοτε διαπνέεται το έθνος»!

Την περίοδο του γάμου - και της προικός – συνεχείς ήταν οι λαϊκές διαμαρτυρίες για τα χαμηλά εισοδήματα, αλλά και για τον φτωχό προϋπολογισμό που αφορούσε στις κοινωνικές παροχές. Εξ’ ου και το σύνθημα στις διαδηλώσεις: «Προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία».

Χαρακτηριστικό ήταν το άρθρο στην πρώτη σελίδα της προδικτατορικής «Αυγής», στις 22/2/62, με τίτλο«ΠΡΟΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΡΟΚΑΜΑΤΑ», στο οποίο σημειωνόταν: «Η Παράνομη κυβέρνησις της ολιγαρχίας με κυνική δήλωσι του αρμοδίου υπουργού των Οικονομικών κ. Θεοτόκη, επιβεβαιωθείσα και από τον αντιπρόεδρο της κ. Κανελλόπουλο, απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο αυξήσεως των μισθών και ημερομισθίων των εργαζομένων την ίδια μέρα που χάριζε απλόχερα στον Ισπανό γαμπρό 9 εκατ. δραχμές. Η κυβερνητική δήλωσις είναι αντάξια της κυβερνήσεως της πείνας και της μεταναστεύσεως, αλλά και των οργίων και της ασυδοσίας των 500 οικογενειών που λυμαίνονται τον τόπο...» (σσ: αυτά τότε…).

Το άρθρο, δε, έκλεινε με τον ακόλουθο επίλογο: «Είναι απαράδεκτη πρόκλησις να ανοίγη η κυβέρνησις της ολιγαρχίας την κάσα του λαού για την προίκα του Δον Κάρλος και όταν αυτός ο λαός που παράγει τα πάντα σε αυτόν τον τόπο θέλη ένα κομμάτι ψωμί από το δικό του μόχθο, να τον αφήνουν να πεθαίνη της πείνας...».

Η κυβέρνηση, βέβαια, προχώρησε και στην ψήφιση του νόμου και στην προικοδότηση της Σοφίας. Την επομένη, δε, της ψήφισης του νόμου περί προίκας, στις 16/3/62, η «Αυγή» κυκλοφορεί με το ακόλουθο ρεπορτάζ στην πρώτη της σελίδα: «Μετά τα μεσάνυκτα το νομοσχέδιο εψηφίσθη σε πρώτη ανάγνωσι, αφού προηγουμένως η ΕΔΑ εδήλωσε ότι δε μετέχει στην ψηφοφορία για να υπογραμμίσει την έντονη αντίθεσί της προς το ηθικώς και πολιτικώς απαράδεκτο νομοσχέδιο περί προικοδοτήσεως του Δον Χουάν Κάρλος, επίδοξου διαδόχου του απαισίου καθεστώτος του δικτάτορος της Ισπανίας Φράνκο...». Εκ μέρους της ΕΔΑ, στη συνεδρίαση είχε μιλήσει η βουλευτής Σβώλου, η οποία είχε αφενός ταχθεί κατά του αναχρονιστικού θεσμού και αφετέρου είχε τονίσει πως «εκτός τούτου η προικοδότησις αποτελείβαρύτατην φορολογίαν μη νομοθετημένην. Το αυτό ισχύει και δι' όλους τους εράνους της βασιλικής προνοίας, η κυβέρνησις, δε, προβάλλει το στέμμα διά να καρπούται η ιδία οφέλη».

Αυτά συνέβαιναν επί των «κυβερνήσεων της ολιγαρχίας». Αλλά από τότε τα πράγματα έχουν, σαφώς, βελτιωθεί. Οι Έλληνες δεν πληρώνουν, πια, βαρύτατη – και μη νομοθετημένη - φορολογία για τις προίκες των βασιέλων. Τώρα, μισό αιώνα μετά από την πολιτική «των οργίων και της ασυδοσίας των 500 οικογενειών που λυμαίνονται τον τόπο», οι Έλληνες πληρώνουν, πλέον, φόρους και χαράτσια για την «προίκα» των τραπεζιτών. Που είναι και νομοθετημένη…

*Δημοσιεύθηκε στο "enikos.gr" την Πέμπτη 19 Ιουνίου 2014

Διαβάστε περισσότερα

Από τις ασιατικές τίγρεις, στα αφρικανικά λιοντάρια;

cynical

Όταν στις αρχές Απριλίου η Ελλάδα έκανε το ντεμπούτο της στις αγορές αντλώντας €3 δις με κουπόνι 4.75%, και με τη συγκυβέρνηση να χτυπάει παλαμάκια για ταsuccessstories της, κάποια μοχθηρά trolls των socialmedia έβγαλαν στη φόρα τις αποδόσεις των ομολόγων χωρών της υποσαχάριας Αφρικής, που προς έκπληξή μας είδαμε ότι δεν απείχαν και πολύ από τις ελληνικές. Μοιραία λοιπόν γεννήθηκε αυθόρμητα το ερώτημα: «τι γίνεται εκεί κάτω ρε παιδιά;».

Οι περισσότεροι από μας είχαμε μείνει ακόμα στις εικόνες της εποχής Μπιάφρα με τα σκελετωμένα παιδάκια, και συνεχίζαμε να αναφερόμαστε στη Γκάνα, ως αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτυχημένης και υπανάπτυκτης χώρας. Ατυχώς βέβαια, ειδικά για τη Γκάνα, η οποία αποτέλεσε το rolemodel, τη star των αναδυόμενων αγορών γενικώς και όχι μόνο της Αφρικής. Τα τελευταία ένα-δυο χρόνια πολλά διεθνή έντυπα, όπως το SPIEGEL και ο ECONOMIST, παρουσίασαν εκτεταμένα αφιερώματα στην κοσμογονία της περιοχής, σαστισμένοι κι αυτοί από το απροσδόκητο boom.

Την ίδια έκπληξη είχα δοκιμάσει κι εγώ με άλλο τρόπο. Πριν από μερικές βδομάδες είχε πέσει στα χέρια μου η ταξιδιωτική περιγραφή (“RidingtheDesertTrail”), τηςBettinaSelby, μιας θαρραλέας και έμπειρης Αγγλίδας συγγραφέα, η οποία αποφάσισε πριν από είκοσι χρόνια, στα 47 της, να διανύσει τα 4500 μίλια από την Αλεξάνδρεια στην Ουγκάντα κατά μήκος του Νείλου με μοναδική παρέα το ποδήλατό της, τηνAgala, όπως το ονόμασαν οι ντόπιοι, ενθουσιασμένοι απ’ την ομορφιά και την τεχνική του αρτιότητα. Παρέα με το google και το youtube ακολουθούσα κι εγώ το ταξίδι της, μόνο που οι λεπτομερείς περιγραφές της δεν αντιστοιχούσαν σ’ αυτά που έβλεπα εγώ. Για παράδειγμα, αν ήταν σήμερα, η Bettina δεν θα τραβούσε των παθών της τον τάραχο να διανύσει την τεράστια απόσταση από το WadiHalfa στα σύνορα Αιγύπτου-Σουδάν ως το Χαρτούμ, πάνω σε αμμώδες terrain χωρίς δρόμο, χωρίς σήμανση, παρά ακολουθώντας τα σβησμένα από τις ανεμοθύελλες ίχνη των φορτηγών, την πυξίδα, το ένστικτο και την καλή της τύχη, αλλά θα ποδηλατούσε ξεκούραστα πάνω σε έναν άψογα ασφαλτοστρωμένο δρόμο.

Η ίδια αναντιστοιχία υπήρχε και στις περιγραφές της Selby για τη Juba, σήμερα πρωτεύουσα του ανεξάρτητου Ν. Σουδάν, καθώς και για χωριά της Ουγκάντα στην περιοχή της λίμνης Albert και του εθνικού πάρκου Rwenzori. Αντί για ξεχαρβαλωμένες καλύβες με υποσιτισμένους ενοίκους (αν και με μεταπτυχιακούς τίτλους από Γιαπωνέζικα Πανεπιστήμια) και ξεσχισμένα στρώματα, το youtube έδειχνε περιποιημένα, έως πολυτελή τουριστικά καταλύμματα και μια ανθούσα τοπική οικονομία. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά, αλλά δεν χρειάζεται να παίρνουμε και φόρα. 

 

Η υποσαχάριος Αφρική μπορεί να παρουσιάζει την τελευταία δεκαετία σταθερά ανοδική πορεία στην οικονομία και τους κοινωνικούς δείκτες, πολιτική σταθερότητα, δημοκρατικά καθεστώτα που από τύποις, τείνουν να γίνουν και ουσιαστικά, εξάλειψη των εμφύλιων πολέμων, εκτός ίσως σποραδικά στο Σουδάν και το Κογκό, και γενικευμένα στη Σομαλία, αλλά δεν έγινε και παράδεισος για την πλειονότητα των κατοίκων της. Τής αναγνωρίζεται ένας πρωτόγνωρος δυναμισμός, ο οποίος τροφοδοτήθηκε αφ’ ενός από τη μαζική διαγραφή χρεών στη δεκαετία που μας πέρασε, (γι αυτά σε επόμενο σημείωμα), και την ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων πετρελαίου σε Αγκόλα, Γκάνα, Ισημερινή Γουινέα, Ν. Αφρική, Ν. Σουδάν, κλπ, και αφ’ ετέρου από το μπόλικο χρήμα που προέκυψε στις ΗΠΑ λόγω των αλλεπάλληλων τυπωμάτων από τη FED, χρήμα, το οποίο με τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια των κεντρικών τραπεζών της Δύσης, έτρεχε αλλού για αποδόσεις.Έτσι βρέθηκε η Ζάμπιανα πουλάει χρέοςστο 5.62%, και η Ρουάντα να μην προλαβαίνει να εκδίδει ομόλογα, ακόμα και στο 6.87%. Για το 2013, η μέση απόδοση του αφρικανικού χρέους ανερχόταν στο εκπληκτικό 4.35%. 

 

Τι παρατηρούμε όμως εδώ; Ότι παρά την πρόσφατη μαζική διαγραφή χρεών ύψους $160 δις περίπου οφειλόμενα σε κράτη, τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς (ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα), οι ίδιοι φορείς σπεύδουν να ξαναδανείσουν και οι ίδιες χώρες να ξαναχρεωθούν, τόσο που έκαναν την Λαγκάρντ ν΄ανατριχιάσει. 

 

Στα επόμενα δυο διαγράμματα βλέπουμε την ανοδική τάση του χρέους 1) επιλεγμένων χωρών (Figure 1.18) και 2) διαχρονικά για το σύνολό της υποσαχάριας Αφρικής (Figure 1.14). Για παράδειγμα, το Κογκό μέσα στη διετία 2012-2013 αύξησε το λόγο χρέους/ΑΕΠ κατά 20%, με το Μαλάουι, τη Γκάνα και το Ν. Σουδάν ν’ ακολουθούν. Επίσης, ο αριθμός των χωρών που αύξησαν το χρέος τους την περίοδο 2009-2013 αυξήθηκε από 25 σε 31. Όχι και τόσο καλό σημάδι.

Πριν όμως προεξοφλήσουμε ένα νέο φαύλο κύκλο υπερχρέωσης της περιοχής, όπως συνέβη τις δεκαετίες ’70-’80, ας εξετάσουμε από πιο κοντά κάποιους μακρο-οικονομικούς δείκτες, οι οποίοι αποτυπώνουν τις αλλαγές που συντελέστηκαν και, κατά συνέπεια την επενδυτική και χρηματιστηριακή ευφορία.

Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε τη χρονική εξέλιξη του ρυθμού μεγέθυνσης της οικονομίας σε σύγκριση με άλλες περιοχές του πλανήτη. Τα προγνωστικά είναι ότι μέχρι το 2018 η υποσαχάριος Αφρική θα έχει πλησιάσει την Ασία, ενώ κινείται σταθερά πάνω από τον πλανητικό μέσο όρο. Μετά από μια πρόσκαιρη επιβράδυνση το 2009, όπως άλλωστε συνέβει παντού, το ΑΕΠ γρήγορα έπιασε τα προ κρίσης επίπεδα.

 

Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες αναμένεται να πιάσουν ρυθμούς για το 2014 κοντά στο 6.6%, οι μεσαίου εισοδήματος στο 3%, οι πιο φτωχές στο 6.9%, και οι εύθραυστες στο 7.1%, με μέσο όρο στο 5.4%. 

 

Στο διαταύτα όμως, το ετήσιο κατα κεφαλή ΑΕΠ παραμένει πολύ χαμηλό, με μέσο όρο τα $2500. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, ηΙσημερινή Γουινέα είναι η χώρα με το υψηλότερο κατά κεφαλή ΑΕΠ για το 2012, στα $25000, προερχόμενο εξ ολοκλήρου από το πετρέλαιο, χωρίς όμως τα νούμερα αυτά να αφορούν στο γενικό πληθυσμό, παρά μόνο σε μια μικροσκοπική ελίτ, η οποία και το καρπούται. Οι επόμενες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής με το υψηλότερο κατά κεφαλή ΑΕΠ για το 2012 είναι οι Σεϋχέλλες ($12000), ο Μαυρίκιος ($8200), αμφότερες εξ αιτίας της ανεπτυγμένης τουριστικής βιομηχανίας, η Μποτσουάνα με $7200, εξ αιτίας της μακράς παράδοσης σταθερών και ανοιχτών πολιτικών και οικονομικών θεσμών, ήδη από την προ αποικιοκρατική εποχή, όπως αναλύεται διεξοδικά στο βιβλίο “Why Nations Fail”,των Acemoglou και Robinson, η Ν. Αφρική με $7300, η Αγκόλα με $5500 ελέω πετρελαίου, η Γκαμπόν με $11250, η Ναμίμπια με $5800 κλπ. 

 

Ο πληθωρισμός, από την άλλη βρίσκεται σε σχετικά υγιή επίπεδα. Για το 2014 αναμένεται να κινηθεί ανάμεσα στο 3.2% και 6.6%.

Τα δημοσιονομικά φαίνονται στο σύνολό τους συμμαζεμένα. Τα ελλείμματα από -4.2% το 2014 προβλέπεται να ελαττωθούν στο -3.3% . Παρόμοια είναι η εικόνα και στοισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, με εξαίρεση τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπου φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα με έλλειμα γύρω στο 8%. 

 

Αν λοιπόν, η υποσαχάρια Αφρική φαίνεται να έχει φτιάξει τα δημοσιονομικά της και να πορεύεται (προς το παρόν) στα χνάρια της Ασίας, το επόμενο ερώτημα που εγείρεται είναι στο κατά πόσον τα νούμερα αυτά αντανακλώνται στους κοινωνικούς δείκτες και στην καλυτέρευση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της. Αν και υπάρχει καλυτέρευση, για την οποία θα μιλήσουμε διεξοδικά σε επόμενο σημείωμα, εν τούτοις υπολείπεται σημαντικά της ποιότητας ζωής της Ασίας. Και η εικόνα αυτή διαψεύδει τις προσδοκίες του εδώ ΥΠΟΙΚ και των ξένων αφεντάδων ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα αποτελούν την ύψιστη προϋπόθεση για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου της χώρας μας.

 

Έχει μέλλον η υποσαχάρια Αφρική; 

 

Τα προγνωστικά λένε πως ναι. Η περιοχή είναι πλούσια σε πρώτες ύλες τις οποίες εποφθαλμιούν τόσο οι Κινέζοι όσο και οι Αμερικάνοι για να διασφαλίσουν τη μελλοντική τους ανάπτυξη. Επιπλέον, από δημογραφική άποψη η κατάσταση είναι εκρηκτική. Μέχρι το 2050 αναμένεται ο πληθυσμός να διπλασιαστεί και να φτάσει τα 2 δις. Νεανικός κατά πλειονότητα στη σύνθεσή του, θα αποτελέσει ευλογία εφ’ όσον η οικονομία συνεχίσει να αναπτύσσεται, και αντιστρόφως, κατάρα αν παραμείνει ανενεργός. Ένα δις νέοι χωρίς απασχόληση είναι εύκολο ν’αφήσουν την καρέκλα και να πιάσουν το καλάσνικωφ. Λόγω του εξαγωγικού προσανατολισμού της οικονομίας, όπως προδιαγράφτηκε επί δεκαετιών από τα προγράμματα του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, παραμένει εξαρτώμενη από τις τιμές των μετάλλων και τωνβασικών προιόντων, οι οποίες όμως καθορίζονται στα ξένα χρηματιστήρια και είναι επιρρεπείς στη σπέκουλα. Μια απότομη πτώση των τιμών σε συνδιασμό με το αυξανόμενο χρέος και τις δυσκολίες εξυπηρέτησής του, θα έχει αρνητικές επιπτώσεις.

Πάντως δοσμένης της κατάστασης αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, και ειδικά στο Νότο, αρκετοί είναι αυτοί που επιχειρούν το πήδημα στην Αφρική ευελπιστώντας ένα νέο ξεκίνημα. Όπως είχε προσπαθήσει και ο πατέρας μου πριν από άπειρα χρόνια, και δυστυχώς δεν του βγήκε.

Στα επόμενα, θα προσπαθήθουμε να σκιαγραφήσουμε τις αιτίες για τις οποίες η Αφρική παρέμεινε μέχρι πρόσφατα από τις φτωχότερες γωνιές του πλανήτη. Και σ’ αυτό συνετέλεσαν δυο παράγοντες, αφ’ ενός η ανυπαρξία θεσμών, και αφ’ ετέρου τα υπέρογκα χρέη. Για τα δεύτερα έχουμε να πούμε, και τα πιο πολλά.

http://seisaxthia.wordpress.com/

Διαβάστε περισσότερα