«Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου»: Διαδικτυακές προβολές της παράστασης

 

Η μουσική παράσταση Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου επανέρχεται για 2 ακόμη on line προβολές στις 13 και 14 Μαρτίου. Τα σχόλια κοινού και κριτικών για τις 6 που προηγήθηκαν ήταν εξαιρετικά και η παραγωγή δέχθηκε πολλά μηνύματα για την επανάληψη των προβολών της θρυλικής παράστασης. Έτσι και αποφασίστηκαν δύο έκτακτες on line προβολές, δίνοντας μας την ευκαιρία να απολαύσουμε την άρτια κινηματογραφημένη παράσταση ένα ακόμα διήμερο μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα της viva.gr.

Ταυτισμένο με τη μουσική και τα τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου που τόσο εμπνευσμένα μας αποκάλυψε στο ποιητικό σύμπαν του Νίκου Καββαδία το Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου, παραμένει ένα ταξίδι απόλυτα ονειρικό. Το 2016 στη σκηνή του θεάτρου Badminton ζήσαμε μια μοναδική εμπειρία με τον συνθέτη στο ρόλο ενός πλανόδιου μουσικού στα τέλη του 19ου αιώνα να μας συγκλονίζει για μια ακόμα φορά. Ο σκηνοθέτης Θέμης Μουμουλίδης, χρησιμοποιώντας υλικό της ζωής και της φαντασίας, μεταμόρφωσε τα τραγούδια σε μια μουσικο-θεατρική υπερπαραγωγή και φώτισε την ουσία της σκέψης του ποιητή. Το 2017 η παράσταση ταξίδεψε με μεγάλη επιτυχία σε όλη την Ελλάδα, προκαλώντας βαθιά συγκίνηση σε περισσότερους από 80.000 θεατές. 

Η θάλασσα, τα λιμάνια, οι γυναίκες, η ζωή των ναυτικών, «το ταξίδι για το ταξίδι», ιστορικές αναφορές, μαρτυρίες αλλά και φανταστικές συναντήσεις σε υποθετικούς χρόνους και χώρους είναι τα βασικά υλικά που συνθέτουν το σενάριο του Θέμη Μουμουλίδη που υπογράφει με τη συμβολή των συνεργατών του -Παναγιώτας Πανταζή, Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου και Βίκης Παναγιωτοπούλου- αποκαλύπτοντας τις συναρπαστικές πλευρές της προσωπικότητας, του έργου και των «ταξιδιών» του Νίκου Καββαδία.

Οι μουσικές και τα τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου περασμένα πλέον στο DNA της μουσικής μας μνήμης εξακολουθούν να αποκαλύπτουν και να φωτίζουν κάθε φορά, τις πολυάριθμες διαστάσεις του ποιητικού έργου του Νίκου Καββαδία, για τον οποίο ο μεγάλος συνθέτης πίστευε ότι πρόκειται για έναν ποιητή «που μίλησε για την ελευθερία, για την αξία της ανατροπής, για τη δύναμη της ζωής χωρίς συμβάσεις».

Η παράσταση ακολουθεί μια κινηματογραφική αφήγηση που υπηρετείται από τις ερμηνείες των Θάνου Mικρούτσικου, Στέλιου Μάινα, Σταύρου Ζαλμά, Ελισάβετ Μουτάφη, Νίκου Αρβανίτη, Μιχάλη Μαρίνου, Μαριάννας Πολυχρονίδη, Ιωάννη Παπαζήση, Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου, Κώστα Φαλελάκη, Γιάννη Μαθέ και τριάντα ηθοποιών, χορευτών μουσικών, τραγουδιστών. Με συναρπαστικό τρόπο ανασύρει στιγμές από τη ζωή και τη σκέψη του ποιητή ενώ η πραγματικότητα βυθίζεται στον κόσμο του φανταστικού καθώς επιχειρεί να φωτίσει τις διασυνδέσεις αλλά και τις εκλεκτικές συγγένειες του Καββαδία με μεγάλες προσωπικότητες της εποχής του.

O σκηνικός χώρος, με την υπογραφή του Γιώργου Πάτσα, δημιουργείται και εναλλάσσεται μέσα από οκτώ παράλληλες προβολές υπηρετώντας την κινηματογραφική δομή της παράστασης. 

Ένα εξαιρετικό μουσικό σύνολο επί σκηνής οδηγεί τον Θάνο Μικρούτσικο, την Ρίτα Αντωνοπούλου, τον Κώστα Θωμαΐδη τον Γιάννη Μαθέ και την Μαριάννα Πολυχρονίδη  που ως τραγουδιστές αλλά και ως δρώντα πρόσωπα, ερμηνεύουν τα κλασικά, αγαπημένα σε τρεις γενιές τραγούδια, του μεγάλου έλληνα συνθέτη.

Η σκηνοθεσία του Θέμη Μουμουλίδη, ανήσυχη στην αναζήτησή της, πολυσυλλεκτική στα μέσα της, επιχειρεί να μετουσιώσει τη σκηνική δράση σε εμπειρία για τον θεατή κάθε ηλικίας, παρουσιάζοντας μια ποιητική εκδοχή της ζωής αλλά και μια ζωντανή εκδοχή της ποίησης.

 

…//…

ΘΑΝΟΥ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΥ - ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ
" Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου"

Μουσική: ΘΑΝΟΣ  ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ
Σκηνοθεσία: ΘΕΜΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ
Σενάριο: ΘΕΜΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ με τη συνεργασία των: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΠΑΝΤΑΖΗ, ΜΑΡΟΥΣΚΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΒΙΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
Σκηνικό- κοστούμια: ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΣΑΣ
Χορογραφία: ΣΕΣΙΛ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΥ
Μουσική Επιμέλεια: ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Σχεδιασμός Ήχου: ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ
Φωτισμοί: ΣΑΚΗΣ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗΣ
Video: NIKOΣ TΣΙΜΟΥΡΗΣ
Συνεργάτης σκηνογράφος: TOTA ΠΡΙΤΣΑ
Βοηθοί  σκηνοθέτες: ΜΑΡΟΥΣΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ -  ΣΗΦΗΣ  ΜΑΙΝΑΣ
Βοηθός  σκηνοθέτη: ΒΙΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
Οργάνωση παραγωγής: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΖΑΘΑΣ - ΜΑΤΡΩΝΗ ΦΑΓΑ
Βοηθός παραγωγής: ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ
Artwork:  ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΛΕΒΙΖΑΚΗ
Φωτογραφίες παράστασης: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΚΚΟΒΕ
Επικοινωνία:  ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΓΟΥΡΟΥ
Παραγωγή: Ars Aeterna
 
Τους ρόλους ερμηνεύουν:

ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΑΪΝΑΣ, ΣΤΑΥΡΟΣ  ΖΑΛΜΑΣ, ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΑΦΗ,  ΝΙΚΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΗ, ΜΑΡΟΥΣΚΑ  ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΚΩΣΤΑΣ ΦΑΛΕΛΑΚΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΘΕΣ, ΕΛΕΝΗ ΖΑΡΑΦΙΔΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΑΜΗΣ, ΙΟΥΛΙΟΣ ΤΖΙΑΤΑΣ,  ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ  ΓΟΥΡΖΟΥΛΙΔΗΣ, ΝΑΤΑΣΣΑ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΒΑΓΓΕΛΗΣ  ΣΑΛΕΥΡΗΣ, ΜΠΙΛΛΙΩ   ΜΑΡΝΕΛΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΝΤΑΝΤΑΜΗ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΖΙΩΤΑΣ, ΛΟΥΚΙΑΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ

Τραγουδούν:
ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ - ΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ – ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΜΑΙΔΗΣ – ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΗ - ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΘΕΣ

…//…

Παραστάσεις on line:
Σάββατο 13 Μαρτίου, διαθέσιμο για 24 ώρες
Κυριακή 14 Μαρτίου, διαθέσιμο για 24 ώρες
 
Τιμή εισιτηρίου: 12€

Εισιτήρια: viva.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες του μαγικού ρεαλισμού και των κινημάτων ανεξαρτησίας

 

Τα παιδικά χρόνια στην Αρακατάκα «Πολλά χρόνια αργότερα, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, ο συνταγματάρχης Αουρελιάνο Μπουενδία θα θυμόταν εκείνο το μακρινό απόγευμα που ο πατέρας του τον είχε πάει να γνωρίσει τον πάγο». Αυτή είναι η περίφημη εναρκτήρια πρόταση του μυθιστορήματος «Εκατό χρόνια μοναξιά», με τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες να έχει εξηγήσει ότι «ήταν επιβεβλημένο να χρησιμοποιήσω πάγο για την πρώτη πρόταση, επειδή στην πιο καυτή πόλη του κόσμου ο πάγος είναι κάτι μαγικό». Γράφει ο Άθως Δημουλάς

Ο πάγος παραπέμπει σε μια ιστορία από τα παιδικά του χρόνια, στις αρχές της δεκαετίας του ’30, στη μικρή πόλη της Κολομβίας Αρακατάκα, όταν ο παππούς του, ο φιλελεύθερος συνταγματάρχης Νικολάς Ρικάρντο Μάρκες, τον πήρε από το χέρι και τον πήγε σε ένα μαγαζί να δει ένα κατεψυγμένο ψάρι. «Το άγγιξα και ένιωσα ένα κάψιμο», είπε κάποτε ο συγγραφέας. Οι καθημερινές βόλτες παππού και εγγονού, οι επισκέψεις στο τσίρκο και στον κινηματογράφο, οι ιστορίες από τον πόλεμο των Χιλίων Ημερών (τον εμφύλιο του 1899) ήταν σπουδαία μαθήματα για τον μικρό Μάρκες.

«Η σχέση μου με τον παππού μου ήταν ο ομφάλιος λώρος που με κράτησε σε επαφή με την πραγματικότητα». Τα βράδια άκουγε τις ιστορίες της γιαγιάς του, με φαντάσματα και νεκρούς, γεμάτες με τις δεισιδαιμονίες της μυθολογίας της Λατινικής Αμερικής. Το υπερφυσικό στοιχείο εισχώρησε στη συνείδησή του· η βάση του «μαγικού ρεαλισμού» που αργότερα θα χαρακτήριζε το έργο του είχε ως αφετηρία τα παιδικά του βιώματα. Αλλωστε η Αρακατάκα είναι το θρυλικό Μακόντο, η φανταστική πόλη από το «Εκατό χρόνια μοναξιά». Οι γονείς του απουσιάζουν. Ζουν σε άλλες πόλεις, με τον πατέρα του, έναν τυχοδιώκτη αυτοδίδακτο ομοιοπαθητικό γιατρό, να προσπαθεί να πετύχει ως φαρμακοποιός. Ο Γκαμπριέλ, το πρώτο από τα έντεκα παιδιά της οικογένειας, μεγαλώνει με τους παππούδες του και την αδερφή του. Με τους γονείς του θα βρεθεί πολύ αργότερα, σε ηλικία έντεκα ετών, αλλά η σχέση του μαζί τους δεν θα είναι ποτέ ιδιαίτερα στενή.

Δημοσιογράφος αντί δικηγόρος

Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 βρέθηκε στην πόλη Μπαρανκίγια και, καθώς δεν είχε χρήματα να νοικιάσει ένα κανονικό σπίτι, αναγκάστηκε να ζήσει ένα χρόνο στο δωμάτιο ενός οίκου ανοχής - όταν τα χρήματά του δεν έφταναν ούτε γι’ αυτό, έδινε αντί ενοικίου στον θυρωρό  ένα αντίγραφο από το τελευταίο του χειρόγραφο. Πλέον εργαζόταν ως αρθρογράφος στην εφημερίδα El Heraldo, καθώς μια καριέρα στη δημοσιογραφία τού φαινόταν πιο συναρπαστική από τα νομικά που είχε σπουδάσει στην Μπογκοτά και την Καρταχένα, χωρίς πάντως να έχει πάρει το πτυχίο του. Οταν ο πατέρας του πληροφορήθηκε ότι δεν σκόπευε να αποφοιτήσει και ότι είχε προτιμήσει το γράψιμο από τη δικηγορία, του είπε εκνευρισμένος: «Θα καταλήξεις να τρως χαρτί!».

Φυσικά δεν ήταν μόνο η δημοσιογραφία που είχε γοητεύσει τον νεαρό Μάρκες, αλλά κυρίως η λογοτεχνία. Είχε ήδη δημοσιεύσει τα πρώτα του διηγήματα, λαμβάνοντας μάλιστα θετικές κριτικές. Παράλληλα συνέχιζε να μελετά τους μεγάλους συγγραφείς της Δύσης, θαυμάζοντας τον Κάφκα (για τη «Μεταμόρφωση» είπε ότι του θύμιζε τον τρόπο που μιλούσε η γιαγιά του), τον Τζόις, τον Χέμινγουεϊ, τη Βιρτζίνια Γουλφ και περισσότερο από όλους τον Ουίλιαμ Φόκνερ. Αργότερα, η περίοδος που εργάζεται για την εφημερίδα El Espectador στην Μπογκοτά συμπίπτει με την κορύφωση της εμφύλιας διαμάχης που έμεινε γνωστή ως «La Violencia» και ο Μάρκες στοχοποιείται από το καθεστώς λόγω της τολμηρής και φιλελεύθερης αρθρογραφίας του. Τελικά φεύγει για την Ευρώπη, όπου εργάζεται ως ανταποκριτής για την El Espectador, προσπαθώντας παράλληλα να γνωρίσει την κουλτούρα της Γηραιάς Ηπείρου. Το συμπέρασμα, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν το εξής: «Οι περισσότεροι Λατινοαμερικανοί ανακαλύπτουν τον πολιτισμό όταν έρχονται στην Ευρώπη, για μένα όμως δεν ίσχυε το ίδιο». Δεν άργησε να επιστρέψει στον τόπο του.

Η γυναίκα της ζωής του

Μια μέρα, ενώ καθόταν ήρεμος στο «Γκραν Καφέ» του Καράκας (όπου ζούσε γράφοντας για την εφημερίδα El Momento), ο Μάρκες κοίταξε το ρολόι του, σηκώθηκε βιαστικά και είπε ότι πρέπει να προλάβει μια πτήση. Τον ρώτησαν πού πηγαίνει έτσι ξαφνικά και αυτός απάντησε: «Να παντρευτώ». Ολοι οι παρευρισκόμενοι σάστισαν, καθώς κανείς τους δεν γνώριζε ότι ο Μάρκες είχε κάποιο δεσμό. Σύμφωνα με τον ίδιο, την πρώτη φορά που είδε τη Μερσέδες Μπάρτσα, αυτός ήταν δεκαέξι ετών κι εκείνη εννέα. Ακολούθησε ένα πολυετές αλλά διακριτικό φλερτ - τα περισσότερα χρόνια η Μερσέδες αγνοούσε την ύπαρξή του. «Ο Γκαμπίτο με περίμενε να μεγαλώσω», είπε πολύ αργότερα.

Οταν η οικογένειά της μετακόμισε στην Μπαρανγκίγια, ο Μάρκες πήγαινε στο φαρμακείο του πατέρα της μήπως και τη συναντήσει, ενώ το 1950 εγκαινίασε στην εφημερίδα El Heraldo μια καθημερινή στήλη με τίτλο «Καμηλοπάρδαλη» - ήταν αφιερωμένη στη Μερσέδες, η οποία είχε μακρύ και λεπτό λαιμό. Τη στήλη υπέγραφε με το ψευδώνυμο Σέπτιμους, εμπνευσμένος από τον Σέπτιμους Γουόρεν Σμιθ, χαρακτήρα από το «Η κυρία Ντάλογουεϊ» της Βιρτζίνια Γουλφ. Τελικά, βρήκε το θάρρος να της ζητήσει να τον συνοδεύσει σε ένα χορό και αργότερα συμφώνησαν να παντρευτούν, αφού πρώτα η Μερσέδες θα ενηλικιωνόταν και θα τελείωνε το σχολείο. Μεσολάβησαν τα ταξίδια του Μάρκες στην Ευρώπη και τη Βενεζουέλα, αλλά τήρησε την υπόσχεσή του και επέστρεψε για να την παντρευτεί. Εμειναν μαζί όλη τους τη ζωή. Εκαναν δύο γιους, τον Ροδρίγο και τον Γκονσάλο. Το 1981, σε μια συνέντευξή του στο περιοδικό The Paris Review, ο Μάρκες δήλωσε ότι το μοναδικό πράγμα για το οποίο μετανιώνει στη ζωή του είναι ότι δεν έκανε και μια κόρη.

Ο Μάρκες οδηγούσε το λευκό του Οπελ κάπου ανάμεσα στην Πόλη του Μεξικού και το Ακαπούλκο, εκεί όπου σκόπευε να περάσει λίγες ημέρες διακοπών μαζί με τη Μερσέδες και τα δυο τους παιδιά. Ξαφνικά έκανε αναστροφή και ανακοίνωσε στην οικογένειά του ότι οι διακοπές ακυρώνονται. Τι είχε συμβεί; Αυτό που περίμενε σε όλη του τη ζωή. Είχε σκεφτεί τι ήθελε να γράψει: ένα βιβλίο για τις ρίζες του, το μεγάλο μυθιστόρημα της Λατινικής Αμερικής.

Μια ιδέα που άλλαξε τα πάντα

Η ιστορία αγγίζει τα όρια του μύθου και δεν ξέρουμε αν η «επιφοίτηση» αφορούσε μια γενική ιδέα, ένα ευρύ σκεπτικό ή, απλώς, την πρώτη πρόταση. Οπως και αν έχει, ο Μάρκες πέρασε ενάμιση χρόνο γράφοντας. Ζούσε ήδη από το 1961 στο Μεξικό, δίνοντας σενάρια για τον κινηματογράφο, κάτι που του απέφερε για πρώτη φορά αρκετά χρήματα. Το μικρό διαμέρισμα όπου έμενε αρχικά (είχε μόνο ένα στρώμα στο πάτωμα, ένα τραπέζι και δύο καρέκλες) αντικαταστάθηκε από ένα πολυτελές σπίτι με κήπο, γραφείο και ξενώνα, ενώ αγόρασε αυτοκίνητο και έστειλε τα παιδιά του σε ιδιωτικό σχολείο. Ηταν η εποχή της άνθησης της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και είχαν αρχίσει να ανατέλλουν συγγραφείς όπως ο Φουέντες, ο Κορτάσαρ και ο Λιόσα. Ο Μάρκες είχε μείνει πίσω, το ήξερε και βασανιζόταν.

 

Επί ενάμιση χρόνο, λοιπόν, μόνο έγραφε και για να συντηρηθεί η οικογένειά του πούλησε το αυτοκίνητο και ό,τι άλλο μπορούσε. Ηταν μια περίοδος μεγάλων στερήσεων, στην οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, είχε καπνίσει 30.000 τσιγάρα και χρωστούσε 120.000 πέσος! Οταν τελικά ολοκλήρωσε το χειρόγραφό του, πήγαν μαζί με τη Μερσέδες να το ταχυδρομήσουν. Το δέμα θα κόστιζε 82 πέσος. Δεν είχαν τόσα κι έτσι έστειλαν μόνο τα μισά φύλλα. Μετά έβαλαν ενέχυρο μία θερμάστρα και ένα μίξερ και έστειλαν και το υπόλοιπο. Βγαίνοντας από το ταχυδρομείο, η Μερσέδες είπε: «Γκάμπο, αυτό που μας λείπει τώρα είναι το βιβλίο να είναι χάλια». Αλλά το βιβλίο ήταν το «Εκατό χρόνια μοναξιά».

Ο Κάστρο και ο Κλίντον

«Οταν πήγα σε ένα πανεπιστήμιο στη Βόρεια Αμερική, με ρώτησαν πώς συμβάδιζαν οι πολιτικές ιδέες του πατέρα μου με τα χρήματά του και τον τρόπο ζωής του. Απάντησα όσο καλύτερα μπορούσα, αλλά δεν υπάρχει ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το ερώτημα». Αυτόν τον προβληματισμό του, ο Ροδρίγο, ο μεγάλος γιος του Μάρκες, τον έθεσε στους γονείς του και στον Φιντέλ Κάστρο τον Αύγουστο του 1979, όταν η οικογένεια επισκέφτηκε την Κούβα. Ο Κάστρο πρότεινε αστειευόμενος στον νεαρό ότι σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να λέει ότι όλα τα χρήματα τα ξοδεύει η μητέρα του.

Η φιλία του Κουβανού ηγέτη με τον Μάρκες άρχισε το 1959, στην πρώτη επίσκεψη του συγγραφέα στην Αβάνα, μετά την άνοδο του Κάστρο στην εξουσία. Πολλά χρόνια αργότερα, τη δεκαετία του ’90, ο Μάρκες θα προσπαθούσε να μεσολαβήσει ανάμεσα στον Κάστρο και τον Μπιλ Κλίντον, σε μια απόπειρα επικοινωνίας των δύο χωρών. Ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος τον θαύμαζε και ήταν αυτός που ήρε την απαγόρευση της εισόδου του συγγραφέα στις ΗΠΑ (η οποία ίσχυε από το 1961 εξαιτίας της φιλοκουβανικής στάσης του), προσκαλώντας τον μάλιστα αρκετές φορές στον Λευκό Οίκο.

Ο Μάρκες συνδέθηκε φιλικά και με τους γνωστότερους εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών της Λατινικής Αμερικής, αλλά και με αρκετούς πολιτικούς της Αριστεράς. Η πιο γνωστή ιστορία, πάντως, αφορά τον πολύ καλό του φίλο Μάριο Βάργκας Λιόσα. Η σχέση τους έληξε άδοξα το 1976, όταν σε μια κινηματογραφική πρεμιέρα ο Περουβιανός συγγραφέας υποδέχτηκε τον Μάρκες με μια γροθιά στο μάτι. «Γι’ αυτό που είπες στην Πατρίσια», του είπε. Εικάζεται πως ο Μάρκες είχε συμβουλεύσει τη σύζυγο του Λιόσα, έπειτα από μια κρίση στο γάμο τους, να ζητήσει διαζύγιο. Οι δύο άντρες δεν ξαναμίλησαν ποτέ.

Η φήμη και τα χρήματα

«Ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ έχει κοιμηθεί σε αυτό το κρεβάτι, όπως και ο Τόμας Μαν, ο Νερούδα, ο Αστούριας, ο Φόκνερ», σκέφτηκε και, αναστατωμένος, προτίμησε να κοιμηθεί στον καναπέ - είθισται η Σουηδική Ακαδημία να δίνει το ίδιο δωμάτιο του Grand Hotel στους νομπελίστες συγγραφείς, όταν αυτοί επισκέπτονται τη Στοκχόλμη για να παραλάβουν το βραβείο. Ο Μάρκες τιμήθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1982, εκφωνώντας τον περίφημο λόγο «Η μοναξιά της Λατινικής Αμερικής». Ηταν ήδη αρκετά διάσημος, αν και είχε γράψει μόνο τρία μυθιστορήματα, τρεις νουβέλες και κάποια διηγήματα. Τα χρήματα του βραβείου είπε ότι θα τα χρησιμοποιούσε για να ιδρύσει μια εφημερίδα στην Μπογκοτά και να χτίσει το σπίτι των ονείρων του στην Καρταχένα. Στη συνέχεια, βέβαια, δήλωσε ότι «ξέχασε» αυτά τα χρήματα σε λογαριασμό σε μια ελβετική τράπεζα και τα χρησιμοποίησε 16 χρόνια αργότερα για να αγοράσει το περιοδικό Cambio της Μπογκοτά.

Αν και έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του πολύ φτωχικά, από ένα σημείο και μετά έλυσε το οικονομικό του πρόβλημα για πάντα. Πλέον είχε την άνεση να ζητάει 50.000 δολάρια για μια ημίωρη συνέντευξη, ενώ διέθετε επτά σπίτια σε πέντε διαφορετικές χώρες στη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη. Ταξίδευε πολύ, ζούσε πολυτελώς, ντυνόταν καλά και ξόδευε όσα χρήματα ήθελε. Το 2005 τον επισκέφτηκε στην Πόλη του Μεξικού ο επίσημος βιογράφος του, ο Τζέραλντ Μάρτιν. Την ώρα που κουβέντιαζαν, ο Μάρκες κοίταξε έξω από το παράθυρο. «Ξέρεις, μερικές φορές με πιάνει κατάθλιψη», είπε. Ο Μάρτιν τον ρώτησε γιατί. «Καταλαβαίνω ότι όλα αυτά τελειώνουν», απάντησε εκείνος. Από το 1999 του είχε διαγνωσθεί καρκίνος στους λεμφαδένες, τον οποίο ξεπέρασε λίγα χρόνια αργότερα, αλλά εν τω μεταξύ εμφάνισε συμπτώματα άνοιας. Πέθανε από πνευμονία την Πέμπτη στις 17 Απριλίου στο σπίτι του στην Πόλη του Μεξικού.

5+1 Βιβλία για να γνωρίσετε τον Μάρκες

Εκατό χρόνια μοναξιά (1967)
Η δαιδαλώδης ιστορία τεσσάρων γενεών στη φανταστική πόλη Μακάντο, χαρακτηριστικό δείγμα του ρεύματος του μαγικού ρεαλισμού. Πούλησε περισσότερα από 30 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως.

Το φθινόπωρο του πατριάρχη (1975)
Η ζωή ενός Λατινοαμερικανού δικτάτορα, μιας μυθικής μορφής ακαθόριστης ηλικίας, που κυβερνά μια ανώνυμη χώρα. Σατιρική ματιά για τα καθεστώτα της εποχής.

Χρονικόν ενός προαναγγελθέντος θανάτου (1981)
Ο Μάρκες το χαρακτήρισε κάτι ανάμεσα σε νουβέλα και ψευδο-ρεπορτάζ, καθώς αναπλάθει την ιστορία μιας αληθινής δολοφονίας. Κυκλοφόρησε λίγο πριν από το Νομπέλ και έγινε αμέσως κλασικό.

Ερωτας στα χρόνια της χολέρας (1985)
Η μελαγχολική ερωτική ιστορία δύο νέων και ο παραλληλισμός της ανεκπλήρωτης αγάπης με τη θανατηφόρο ασθένεια. Θεωρείται ότι η βασική ιδέα προήλθε από την ερωτική ιστορία των γονιών του.

Ζω για να τη διηγούμαι (2002)
Ογκώδης αυτοβιογραφική αποτίμηση της ζωής του Μάρκες, όπου διαφαίνεται η εμπλοκή του προσωπικού του βιώματος στο συγγραφικό του έργο.

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: η βιογραφία του (2008)
Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Τζέραλντ Μάρτιν παρουσιάζει κάθε πτυχή της ζωής του Μάρκες, δουλεύοντας τη συγκεκριμένη βιογραφία επί 17 χρόνια.

Πηγή: Καθημερινή

Διαβάστε περισσότερα

Για την υπόθεση του κρατούμενου και απεργού πείνας Δ.Κουφοντίνα

  ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

• facebook.com/mpogiopoulos
• mpog@imerodromos.gr

Όταν κάποιος λέει πως το μέτρο της προσωρινής κράτησης δεν πρέπει να καταστρατηγείται για κανέναν, δεδομένου ότι το μέτρο εφαρμόστηκε (και ορθώς) στην περίπτωση του Ρουπακιά, σημαίνει ότι όποιος το υπερασπίζεται είναι ναζιστής όπως ο χρυσαυγίτης δολοφόνος του Παύλου Φύσσα; Τέτοιο ισχυρισμό μόνο ένας φασίστας ή ηλίθιος ή συστημικός γκεμπαιλίσκος (το ένα δεν αναιρεί το άλλο) θα μπορούσε να διατυπώσει.

Όταν ισχυρίζεσαι για τον Κορκονέα, τον δολοφόνο του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, πως (αντί των ειδικών μεταχειρίσεων) θα πρέπει να ισχύουν οι ίδιες ρυθμίσεις, χωρίς έκπτωση, που αφορούν σε όλους τους καταδικασμένους, σημαίνει ότι είσαι υπέρ της δολοφονίας 15χρονων παιδιών από μπάτσους;

Όταν μιλάς για την τήρηση όλων των προνοιών όσον αφορά τη διαβίωση των κρατουμένων και την εφαρμογή τους εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις, χωρίς προσχηματική άρνηση ή χωρίς προσχηματική αναγνώριση αυτών των προϋποθέσεων, σημαίνει ότι είσαι ψυχικά, ιδεολογικά, πολιτικά, κοινωνικά «συνοδοιπόρος» βιαστών, εγκληματιών, μαστροπών και ναρκεμπόρων;   

Όταν λες ότι, επειδή ο Χρ.Ξηρός πήρε 7 άδειες (επί ΠΑΣΟΚ – ΝΔ) ή επειδή ο Κουφοντίνας πήρε άδεια (επί ΣΥΡΙΖΑ), ή επειδή ο Ρουπακιάς βγήκε έξω λόγω 18μήνου, ούτε επιλεκτική εφαρμογή του 18μήνου και των αδειών νοείται, ούτε πολύ περισσότερο η κατάργησή τους, σημαίνει ότι είσαι με την ατομική τρομοκρατία ή με την υπανθρωπιά του χιτλερισμού;

Όταν λες ότι ο κρατούμενος Δημάκης δεν πρέπει να στερείται του δικαιώματος της εκπαίδευσης, σημαίνει ότι επικροτείς τις ληστείες που είχε διαπράξει ο Δημάκης και για τις οποίες φυλακίστηκε;  

Επειδή η κυβέρνηση του πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού, η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, αποφυλάκισε τον αρχιπραξικοπηματία Παττακό το 1990,   όταν λες ότι οι πρόνοιες περί αποφυλάκισης για λόγους ανήκεστου βλάβης των κρατουμένων δεν είναι νοητό να υπονομεύονται, είσαι με το μέρος των φασιστών, των χουνταίων και της γλίτσας των πολιτικών απογόνων τους;  Τέτοιο συμπέρασμα θα ήταν δύσκολο να περπατήσει ακόμα και με πολιτικό IQ Μπογδάνου. 

Κάποιοι, εντούτοις, είτε δεν αντιλαμβάνονται είτε παριστάνουν ότι δεν αντιλαμβάνονται (ας αποφασίσουν οι ίδιοι τι είναι χειρότερο) τι σημαίνει να τοποθετείσαι σε επίπεδο αρχών. Δεν καταλαβαίνουν λέξη από εκείνη τη φράση του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Δεν γίνεται να είσαι υπέρ της δικαιοσύνης για κάποιους ανθρώπους και να μην είσαι υπέρ της δικαιοσύνης για όλους τους ανθρώπους». Γιατί οι μόνες «αρχές» που έχουν είναι ο φαρισαϊσμός, η υποκρισία και η φαιότητα. 

• Ένα πράγμα είναι, λοιπόν, η απερίφραστη καταδίκη της ατομικής τρομοκρατίας. Διατυπωμένη δεκάδες φορές (ενδεικτικά: Είναι η τρομοκρατία «επαναστατική δράση»;, Ο Μαρξ για τους “Ζορό” και τους… “μαρξιστές”,  Ξηρός: Ενας χρήσιμος…ελεύθερος, 9/11/2017 realfm, Νίκος Μπογιόπουλος) 

Άλλο πράγμα είναι η πλήρης, κατηγορηματική αντίθεση – και στην περίπτωση Κουφοντίνα – στη διακριτική κι αυθαίρετη μεταχείριση σε βάρος οποιουδήποτε κρατουμένου, η οποία παραβιάζει ακόμη και τη σημερινή ψευδεπίγραφη “σωφρονιστική” νομοθεσία. Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των κρατουμένων – και στην περίπτωση Κουφοντίνα – για αξιοπρεπείς συνθήκες κράτησης, προστασίας της υγείας, άδειες, δυνατότητα εργασίας, εκπαίδευσης κλπ.

• Ένα πράγμα είναι η πολιτική, ιδεολογική, κοινωνική αντιπαράθεση με την τρομοκρατία που:

Πρώτον, λειτουργεί ως προβοκατόρικη καρικατούρα της οργανωμένης πάλης με σκοπό την υπονόμευση του λαϊκού κινήματος. Δεύτερον, υπηρετεί την επιλογή του συστήματος να συκοφαντηθεί κάθε εστία πολιτικής ριζοσπαστικοποίησης και κοινωνικής αφύπνισης μέσα από τον ορυμαγδό της τρομο-υστερίας. Τρίτον, εξυπηρετεί, εξ αντικειμένου, την πολιτική της έντασης και της «δικαιολόγησης» μέτρων «νόμου και τάξης». Τέταρτον, ρίχνει λίπασμα στον παραληρηματικό φασιστικό λόγο, «θυματοποιεί» την κάθε λογής ακροδεξιά υστερία, αξιοποιείται σαν «νομιμοποιητικός» παράγοντας για την αποθέωση της καθεστωτικής αυθαιρεσίας. Πέμπτον, αποτελεί συμπαίκτη του συστημικού αυταρχισμού που επικαλείται το πλαστό δίλημμα «ελευθερία ή ασφάλεια» με θύμα τις προσωπικές και κοινωνικές ελευθερίες, τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα. Έκτον, συνεπικουρεί εκείνη την πολιτική «ασφάλειας» που είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των «προστατών», οι οποίοι ως άλλοι «λύκοι» εμφανίζονται σαν οι ενδεδειγμένοι να «φυλάνε» τα πρόβατα…

Άλλο πράγμα είναι η πολιτική, ιδεολογική, κοινωνική αντιπαράθεση με πρακτικές όπως η τελευταία τροποποίηση της σωφρονιστικής νομοθεσίας, με τον νόμο 4760/2020 που αυστηροποίησε τις προϋποθέσεις για μεταγωγή σε Αγροτικές Φυλακές, ενώ εξαίρεσε από τη μεταγωγή τους σε αυτές τους καταδικασθέντες για τρομοκρατία, διαχωρίζοντας δηλαδή, με επιλεκτικό τρόπο και με μη αποδεκτά επιστημονικά κριτήρια, μια κατηγορία κρατουμένων αποκλειστικά με βάση το αδίκημα για το οποίο έχουν καταδικαστεί.

Επ’ αυτών, πολύτιμο κειμήλιο υπέρ της εφαρμογής του  κράτους δικαίου που απαιτεί ίση μεταχείριση για όλους τους κρατουμένους, είναι η τοποθέτηση του Συνδέσμου Φυλακισθέντων κι Εξορισθέντων Αντιστασιακών (1967-1974), αυτών, δηλαδή, που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει  ειδική-επιλεκτική αντιμετώπιση ενός κρατουμένου:

«Τα μέλη του ΣΦΕΑ 1967-1974, ως πρώην πολιτικοί κρατούμενοι-εξόριστοι, ξέρουν από πρώτο χέρι τι θα πει ειδική-επιλεκτική αντιμετώπιση ενός κρατουμένου και γνωρίζουν πολύ καλά τις άσχημες συνθήκες που επικρατούν ακόμα και σήμερα στα σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας. Γι’αυτό και αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερη ευαισθησία τα ζητήματα που άπτονται των συνθηκών διαβίωσης όλων ανεξαίρετα των κρατουμένων και της παραβίασης των ελάχιστων δικαιωμάτων που τους έχουν αποδοθεί»

τονίζει ο ΣΦΕΑ, προσθέτοντας ότι:

«η  ειδική –προσωποποιημένη μεταχείριση πρέπει να εξαντλείται στο δικαστήριο κατά την διαδικασία επιβολής της ποινής και δεν πρέπει να συνεχίζεται κατά το χρόνο έκτισής της.Υπερασπιζόμαστε κάθε δικαίωμα των κρατουμένων, όπως αυτά έχουν θεσπιστεί, από αυτήν ακόμα την προβληματική σωφρονιστική νομοθεσία, για αξιοπρεπείς συνθήκες κράτησης, για προστασία της υγείας τους, ειδικά σε συνθήκες πανδημίας, για δημιουργική αξιοποίηση του χρόνου τους, για συμμετοχή σε αθλητικές και μορφωτικές δραστηριότητες, για αξιοποίηση των αδειών, ή για μεταγωγή σε αγροτικές φυλακές όταν πληρούν τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις. Στα πλαίσια αυτά υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα και του κρατούμενου Κουφοντίνα και ζητάμε από τις αρμόδιες επιτροπές την αυστηρή τήρησή τους. Θεωρούμε πως η ζωή ενός κρατουμένου έχει την αξία της, ανεξάρτητα από την άποψη που αυτός είχε για τη ζωή των θυμάτων του. Αυτό δε σημαίνει πως δικαιολογούμε ή αποδεχόμαστε πράξεις ατομικής τρομοκρατίας, για τις οποίες ο κρατούμενος έχει τελεσίδικα καταδικαστεί».

Στην περίπτωση του κρατούμενου Κουφοντίνα, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία τι συμβαίνει: Η κυβέρνηση παραβιάζει ευθέως ακόμα και αυτόν τον φωτογραφικό νόμο που η ίδια ψήφισε. Τον άθλιο νόμο με τον οποίο αυστηροποίησε τις προϋποθέσεις για μεταγωγή σε Αγροτικές Φυλακές, ενώ εξαίρεσε από τη μεταγωγή τους σε αυτές τους καταδικασθέντες για τρομοκρατία, διαχωρίζοντας δηλαδή, με επιλεκτικό τρόπο και με μη αποδεκτά επιστημονικά κριτήρια, μια κατηγορία κρατουμένων αποκλειστικά με βάση το αδίκημα για το οποίο έχουν καταδικαστεί. Η κυβέρνηση παραβιάζει ακόμα και αυτόν τον νόμο που προβλέπει επαναμεταγωγή του Κουφοντίνα στον Κορυδαλλό. Και τούτο, ότι ο ίδιος ο δικός της νόμος επιτάσσει την μεταγωγή του στον Κορυδαλλό, παρά τις αλχημείες και τα ψεύδη της κυβέρνησης, δεν σηκώνει άλλη ερμηνεία.

Η κυβέρνηση, ωστόσο, όχι μόνο παραβιάζει ακόμα κι αυτόν τον δικό της άθλιο νόμο, αλλά φτάνει στο σημείο, στο όνομα του «κράτους του νόμου», να ασελγεί εναντίον κάθε έννοιας δικαίου, παίζοντας είτε με την εκδοχή του θανάτου ενός απεργού πείνας είτε με τον βασανισμό του. Ως προς το τελευταίο, επίσης δεν υπάρχει άλλη ερμηνεία. Είτε πρόκειται για την Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ) που επισημαίνει ότι «σύμφωνα και με την ισχύουσα νομοθεσία περί ιατρικής δεοντολογίας δεν νοείται ιατρική πράξη» ενάντια στη θέληση του ασθενούς, είτε πρόκειται για τον ΟΗΕ, τη Διεθνή Αμνηστία και όλες τις αποφάσεις της ιατρικής κοινότητας παγκοσμίως περί ιατρικής δεοντολογίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η αναγκαστική σίτιση θεωρείται βασανιστήριο.  

Εν κατακλείδι:

• Το άρθρο 3 του  νόμου 4760/2020 απαγορεύει την παραμονή σε αγροτικές φυλακές σε όσους έχουν καταδικασθεί «για εγκλήματα τρομοκρατίας» ενώ προβλέπει και υποχρέωση επαναμεταγωγής τους στο κατάστημα κράτησης από το οποίο αρχικά μετήχθησαν. Αυτό, στην περίπτωση του Κουφοντίνα, είναι ο Κορυδαλλός. Δεν είναι οι φυλακές Δομοκού, όπου προδήλως επιλεκτικά μεταφέρθηκε. Ο δε ισχυρισμός της Γενικής Γραμματείας Εγκληματικής Πολιτικής ότι ο Κορυδαλλός είναι φυλακή υποδίκων (!) και όχι καταδικασμένων, συνιστά τόσο γελοίο «επιχείρημα», όσο προκύπτει από το γεγονός ότι αφενός δεκάδες ισοβίτες κρατούνται εκεί καθώς και από το γεγονός της φυλάκισης του ίδιου του Κουφοντίνα στον Κορυδαλλό για 16 χρόνια…
• Η φωτογραφική διάταξη του πρόσφατου νόμου δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι κομμένη και ραμμένη για τον συγκεκριμένο κρατούμενο. Ο αποκλεισμός της δυνατότητας έκτισης της ποινής σε αγροτική φυλακή ειδικά για τους καταδικασθέντες για τρομοκρατία εισάγει μία άνιση μεταχείριση έναντι άλλων καταδικασθέντων (μεγαλεμπόρων ναρκωτικών, κατά συρροή βιαστών και δολοφόνων, μελών εγκληματικής οργάνωσης, ναζιστών δολοφόνων κτλ). Ο Κουφοντίνας έλαβε συνολικά έξι άδειες από τις φυλακές κατά το διάστημα από το 2017 μέχρι το 2019, τηρώντας τις υποχρεώσεις που του είχαν επιβληθεί. Χωρίς καμία σοβαρή δικαιολογία στερείται από τον Μάρτιο του 2019 μέχρι σήμερα του δικαιώματος της άδειας. Τώρα πλέον και του δικαιώματος έκτισης της ποινής σε αγροτικές φυλακές, όσο και της επαναμεταγωγής του στον Κορυδαλλό.
• Ο Κουφοντίνας κρίθηκε αμετάκλητα για τις πράξεις του και καταδικάστηκε από τα αρμόδια δικαστήρια στην ανάλογη ποινή. Η τιμωρία εξαντλείται σ’ εκείνο το χρονικό σημείο. Η τιμωρία δεν μπορεί να συνεχίζεται, να επιτείνεται, κατά το χρόνο έκτισης της ποινής. Για κανέναν. Γιατί τότε δεν μιλάμε για «δημοκρατία», αλλά για τρομοκρατία. Δεν μιλάμε για τιμωρία, αλλά για εξόντωση. Και με όσο δυνατή φωνή οφείλει κανείς να καταδικάσει την ατομική τρομοκρατία, με εξίσου δυνατή φωνή, απέχθεια και αποστροφή οφείλει να αντιπαλεύει την «νόμιμη» κρατική τρομοκρατία.

Αυτή η διαχρονική στάση των κομμουνιστών, η καταδίκη της αυθαίρετης μεταχείρισης σε βάρος οποιουδήποτε κρατουμένου, όπως σημειώνει το ΚΚΕ «σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογεί ενέργειες ατομικής τρομοκρατίας, όπως αυτές του Κουφοντίνα, που αξιοποιήθηκαν και αξιοποιούνται από το κράτος και τις κυβερνήσεις, για να συκοφαντούν τους λαϊκούς αγώνες, την επαναστατική ιδεολογία και δράση, αλλά και για να θεσπίζουν -στο όνομα της πάταξής τους- “τρομονόμους”, που τελικά στρέφονται κατά των λαϊκών δικαιωμάτων και της εργατικής – λαϊκής πάλης.Γι’ αυτό και σήμερα χρειάζεται να δυναμώσει ο αγώνας ενάντια στους αντιδραστικούς νόμους, ειδικότερα ενάντια στο πλαίσιο των “τρομονόμων” που νομοθέτησαν, διατήρησαν και διαρκώς εμπλουτίζουν όλες οι κυβερνήσεις της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ.»

Διαβάστε περισσότερα

«Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι» του Διονύσιου Σολωμού σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου

Πρεμιέρα σε live streaming από το Εθνικό Θέατρο: «Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι» του Διονύσιου Σολωμού σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου.

 

Μια σκηνική ατμόσφαιρα τελετουργίας θανάτου και ανάστασης